Iedere energieleverancier mag zelf kiezen hoe de jaarlijkse energierekening eruit ziet. Dat kan best lastig zijn, vooral wanneer je bent overgestapt en de rekening heel anders oogt dan je gewend was. Zo’n jaarafrekening bestaat namelijk uit aardig wat onderdelen, wat het soms een lastige puzzel kan maken. In dit artikel lees je wat de meest voorkomende posten zijn.

Aan het einde van je contractjaar kun je de jaarlijkse rekening op de mat verwachten. Op deze rekening, ook wel jaarafrekening genoemd, staat je verbruik en de kosten van gas en elektra. Warmte en waterkosten krijg je via een andere brief. Omdat elke energieleverancier zelf mag bepalen hoe de rekening eruit ziet, kunnen er aardig wat verschillen in zitten. Om je een idee te geven wat je kunt verwachten van zo’n brief, staan hieronder de meest gebruikelijke posten die voorkomen op de jaarafrekening. 

1. Variabele en vaste leveringskosten

Leveringskosten bestaan uit variabele en vaste kosten. De variabele kosten zijn de verbruikskosten en de vaste kosten worden ook wel vastrecht gas en stroom genoemd.

De variabele kosten zijn de verbruikskosten. Jouw energie- en gasverbruik bepaalt dus hoeveel je hiervoor betaalt, je hebt er dus zelf invloed op. De verbruikskosten worden berekend door het verbruikte aantal kWh aan stroom en m³ aan gas te vermenigvuldigen met het bedrag van deze eenheden. 

De vaste kosten, vastrechtkosten gas en stroom, is een tarief dat door je leverancier is bepaald. Ongeacht hoeveel je verbruikt, je vaste kosten blijven hetzelfde. Op dit startbedrag heb je zelf geen invloed. 

2. Belastingen en btw

Over je verbruikte energie (de verbruikskosten) betaal je belasting én 21% btw. Hoe meer energie en gas je verbruikt, hoe meer energiebelasting en btw je betaalt. Net als bij de variabele leveringskosten (verbruikskosten) heb je op deze post zelf invloed. 

Voor 1 januari 2023 bestond er een heffing die werd gebruikt voor het opwekken van duurzame energie. Dit was tot die tijd een aparte post op de rekening. Sinds dit jaar is deze heffing onderdeel geworden van de energiebelasting, ook wel Opslag Duurzame Energie (ODE) genoemd. Dit bedrag wordt dus groter naarmate je meer energie verbruikt. 

Daarnaast vind je op de rekening een compensatie van de overheid. Zij vinden dat iedereen recht heeft op een bepaalde hoeveelheid energie en gas om onder andere gezondheidsrisico’s te voorkomen. Dit is een vast bedrag dat van de rekening wordt afgetrokken. 

©M. Schuppich

3. Netbeheerkosten

Elke regio heeft een eigen netbeheerder. Je kunt niet van netbeheerder overstappen omdat zij het net beheren in de regio. Het net zijn de leidingen en kabels die gas en stroom transporteren naar jouw huis. Jouw energieleverancier is dus niet jouw netbeheerder. Als consument betalen we de kosten voor de netbeheerder aan onze energieleverancier die een overeenkomst heeft met de netbeheerder. Soms worden de kosten gesplitst op de rekening, en soms staan ze in één post. De netbeheerkosten bestaan uit:

4. Overige posten 

Onder andere posten vind je onder andere administratiekosten, kortingen, overzichten van betaalde bedragen, elektriciteits- en gasverbruik, vergelijkingen met andere periodes en een specificatie van het voorschotbedrag dat je gaat betalen voor het nieuwe jaar. 

Het voorschotbedrag 

Maandelijks betaal je een voorschotbedrag voor de volgende maand. Dit overzicht staat soms op je jaarafrekening. Het door jou betaalde bedrag wordt vervolgens verrekend met het bedrag dat je daadwerkelijk moest betalen. Heb je te veel betaald en krijg je geld terug, of moet je nog bijbetalen?

Hierop baseert de leverancier ook het verwachte voorschotbedrag voor het nieuwe jaar. Ben je het oneens met de nieuwe indicatie, dan kun je soms om verlaging of verhoging vragen of dit zelfs digitaal aanpassen. 

Het verbruik 

Hier zie je de hoeveelheid die je hebt verbruikt en of er met enkel of dubbeltarief gerekend werd. Heb je zelf een energiebron en energie teruggeleverd met bijvoorbeeld zonnepanelen?  Ook dat vind je hier. 

Bovendien wordt bij deze post je verbruik vergeleken met voorgaande jaren. Vaak wordt dit ook gedaan met een energieverbruiksmanager, waarmee je zelf zicht hebt op je verbruik door middel van een app of monitor. Handig, want door je verbruik in de gaten te houden, heb je meer inzicht in je kosten en mogelijke besparingen. 

Een jaarafrekening kan er ongeveer zo uit zien: 

Valt de rekening tegen en wil je gaan besparen en/of verduurzamen? Met deze tips kun je energie in huis besparen, of zelf stroom leveren aan de apparaten in huis met zonnepanelen waardoor de rekening omlaag gaat. Bovendien is het handig om het soort contract (vast of variabel) te checken dat het beste bij jou past.  

😱 Geschrokken van de jaarafrekening?

Een mooi moment om je te verdiepen in de verduurzaming van je huis. Vaak kun je voor dit soort maatregelen zelfs subsidie van de overheid krijgen, mits je het werk laat uitvoeren door een vakman.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.