Zelfs met het nieuwe energie-prijsplafond wil je natuurlijk zo min mogelijk energie verspillen. Gelukkig zijn er allerlei slimme manieren om nét dat beetje extra te besparen. We maken een rondje door het huis en laten je zien hoe je in elke kamer wel íets kunt besparen. En al die kleine beetjes samen resulteren in … inderdaad: een lagere energierekening!

We beginnen uiteraard bij het begin: net na de voordeur. Door onderaan een tochtstrip te bevestigen, houd je koude lucht buiten. Heb je een deur van enkel glas of van gewoon dubbel glas? Dit zou het moment kunnen zijn om dat te vervangen door HR++ of triple glas. In sommige gevallen kun je daar subsidie voor krijgen (zie kader Isolatiesubsidie hieronder). Er zijn ook snellere en goedkopere oplossingen. Zo koop je voor een paar tientjes speciaal raamfolie (ook wel thermo cover genoemd), dat je op het glas kunt plakken en dat een isolerende werking heeft.

Controleer ook even je brievenbus: blijft deze weleens open staan nadat de postbode is geweest? Kijk dan of je de schroeven wat beter kunt aandraaien of dat je het veermechanisme kunt smeren, zodat de klep goed dicht valt. Een brievenbusborstel, die je in de opening plaatst, helpt ook. En ga je van de gang naar de woonkamer, dan doe je uiteraard de tussendeur goed dicht!

De woonkamer

Heb je nog halogeen- of gloeilampen? Snelle winst behaal je door die te vervangen door led-lampen. Stel dat je een lamp 550 uur per jaar laat branden. Dan verbruikt een ledlamp in dat jaar ongeveer 2,4 kWh, een halogeenlamp 15,4 kWh, en een gloeilamp 21,9 kWh. Vermenigvuldig dat met het aantal lampen dat je hebt en vermenigvuldig dat weer met de prijs die jij per kWh betaalt. Echt, de aanschafprijs van led heb je er heel snel uit! Bovendien kosten ze allang de wereld niet meer.

Laat verder je televisie en soundsystem niet op stand-by staan en kijk of je tv-decoder een eco-stand heeft. En staat je gameconsole ook hier, dan stel je die ook zo energiezuinig mogelijk in. Hoe je dat doet lees je in het artikel: Energie besparen met consoles en pc: zo doe je dat.

Heb je een ouderwetse thermostaat? Zet die dan een uurtje voor je naar bed gaat al lager. Of vervang hem door een slimme thermostaat en stel een tijdschema in. En heb je al gedacht aan radiatorfolie? Dit zilverkleurige folie plak je achter de radiator, waardoor warmte weer terug de kamer in wordt gestraald. Per vierkante meter radiatorfolie kun je ongeveer vijf tot tien kubieke meter gas per jaar besparen.

De keuken

Koelkast, vriezer, vaatwasser … juist in de keuken kun je veel besparen. Neem je koelkast. De ideale temperatuur om je etenswaren goed te houden, is tussen de 3 en 4 graden Celsius. Veel mensen hebben hun koelkast echter op een lagere temperatuur staan. Zonde. Voor een paar euro koop je een koelkastthermometer waarmee je dat zelf kunt meten. Zorg er verder voor dat je de koelkast niet naast je oven of je vaatwasser zet. Die geven warmte af, waardoor je koelkast harder moet werken. Zet hem ook niet helemaal tegen de muur, maar laat wat ruimte over, zodat hij zijn warmte kwijt kan. Controleer regelmatig de deurrubbers. Want als de deur niet goed sluit, kan er warme buitenlucht in de koelkast komen.

Dat geldt ook voor de vriezer. Die je verder natuurlijk regelmatig ontdooit. Zelfs een dun ijslaagje kan al zorgen voor een flink hoger energieverbruik. Doe dat ontdooien bij voorkeur in de winter. Je kunt alle etenswaren dan makkelijk een uurtje buiten neerzetten zonder dat je een (elektrische) koelbox nodig hebt. Zet er verder geen warm eten in en deel het eten op in kleinere porties. Die bevriezen sneller en ook dat scheelt energie. Stop de vriezer ook zo vol mogelijk. Hoe voller hij is, hoe minder kou hij verliest wanneer je de deur opent.

Dan je vaatwasser. Wacht tot die echt goed vol zit voordat je hem aanzet. Duurt dat bij jou een paar dagen, dan kun je misschien beter met de hand afwassen. Maak verder het filter regelmatig schoon en zet hem uit zodra hij klaar is. Veel mensen doen dat niet – die trekken hem alleen open wanneer de vaat klaar is. Daardoor blijven de statuslampjes constant branden. Sluipverbruik!

Tot slot in je keuken: water kook je beter in een waterkoker met een afgemeten hoeveelheid water dan in een fluitketel. En gebruik een magnetron niet om eten te ontdooien. Je kunt het beter een dag van tevoren uit de vriezer halen en in de koelkast zetten. Die wordt blij van de kou die ervan af komt.

De badkamer

Niets zo fijn als een lekker lange warme douche. Maar de kosten lopen flink op! Met een douchetimer sta je er al snel een paar minuten lang onder. Als je dan ook nog een waterbesparende douchekop aanschaft, verdien jij geld als (warm) water. O ja: heb je een bad én een douche? Dan liever douchen. Dat scheelt al snel 80 liter warm water per keer.

In de badkamer staan ook vaak de wasmachine en droger. Zorg dat je met een volle trommel wast en het eco-programma gebruikt. Moet je was na afloop in de droger? Door dan alvast op de hoogste stand te centrifugeren, is de droger veel sneller klaar. Doe ook de droger zo vol mogelijk en maak regelmatig het pluizenfilter schoon.

Wees je er verder van bewust dat echt niet alles in de droger hoeft. Voor beddengoed en handdoeken is het vaak handig, maar T-shirts en broeken kun je ook gewoon ophangen. Schijnt de zon en staat er wat wind, dan is het zo droog. Is het geen lekker weer? Binnen ophangen kan ook. Zorg er dan wel voor dat je goed ventileert.

Dagstroom en nachtstroom

In je contract staat welk tarief je energieleverancier hanteert. Dat kan enkeltarief zijn of dubbeltarief (ook wel daltarief en normaaltarief of dagstroom en nachtstroom genoemd). Bij enkeltarief betaal je altijd hetzelfde voor je stroom, ongeacht het moment van de dag of week. Bij dubbeltarief betaal je doordeweeks overdag tot 21.00 uur (als je in Limburg of Noord-Brabant woont) of 23.00 uur (de rest van Nederland) een iets hogere prijs. ’s Nachts, in het weekend en op feestdagen betaal je juist iets minder.

Of dubbeltarief iets voor jou is, hangt uiteraard af van je verbruik. Energieleverancier Vattenfall zegt dat je met dubbeltarief voordeliger uit bent wanneer minstens 45% van je verbruik in de daluren valt; Essent legt de grens bij 50%. Ook is het goed om te weten dat dubbeltarief alleen mogelijk is wanneer je een slimme meter hebt. Door je energieverbruik in kaart te brengen, zie je al snel of het voor jou loont om over te stappen, mocht je nu nog enkeltarief hebben.

Heb je al dubbeltarief? Ga je verbruik er dan op aanpassen. Draai bijvoorbeeld je was vooral in het weekend en zet de vaatwasser pas ’s avonds na elven aan. Je bespaart er geen honderden euro’s mee, maar toch al snel een paar euro per maand.

Ook lezen: Duurzaam Thuis: keuken verduurzamen? Zo doe je dat!

De slaapkamer

Ook in de slaapkamer kun je nog het nodige besparen. Heb je een waterbed en een airconditioning? Dan heb je meteen twee echte grootverbruikers te pakken. Volgens Milieu Centraal verbruikt een waterbed gemiddeld 750 kWh per jaar – bijna net zoveel als twee grote Amerikaanse koelkasten! Een airco verbruikt natuurlijk minder, omdat je die niet altijd aanzet, maar daarmee kun je toch ook uitkomen op zo’n 160 tot 430 kWh per jaar. Dat terwijl een ventilator jaarlijks maar ongeveer 15 kWh verbruikt. Zet je in de winter een elektrisch kacheltje naast het bed als bijverwarming? Neem er dan in ieder geval eentje met een thermostaat, zodat hij afslaat als de kamer op temperatuur is. Of schaf een infraroodpaneel aan. Of, nog beter: koop een extra dik winterdekbed en een kruik. Dat kun je ouderwets noemen, maar ook knus!

Werkkamer

In je werkkamer staan vaak meer apparaten dan je denkt: naast je computer en je printer staat er ook vast een monitor. Of twee. Zorg ook hier dus dat je apparatuur niet onnodig op stand-by laat staan. Kijk in de handleiding van je monitor hoe je de energiebesparende functies kunt gebruiken. Denk daarbij aan het automatisch aanpassen van de helderheid aan het omgevingslicht of de instellingen voor de slaapstand. Denk na voordat je iets print: gemiddeld wordt één op de drie printjes binnen een week weggegooid. Inderdaad, dat is óók weggegooid geld!

Wil jij jouw huis verduurzamen?

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.