Vraag en antwoord.

"Bijschrift: Cat5e-kabel, speciaal voor een 1000BaseT-netwerk Downloadsnelheid te laag Ook al ben ik student aan de TU Eindhoven, mijn (kabel-)internetverbinding thuis loopt via de Universiteit van Tilburg. Mijn mac-adres is bij de provider bekend en werkt correct. Ik heb echter één probleem: als ik met mijn nieuwe laptop (NEC Versa P520 met Windows XP Professional) thuis wil internetten dan is de snelheid niet continu: normaal gesproken ligt de snelheid op 70 Kb/sec, maar thuis haal ik niet eens een snelheid van ongeveer 20 Kb/sec. Bovendien zakt de snelheid binnen enkele minuten naar 2 tot 1 Kb/sec. Ook heb ik veel last van time-outs en niet compleet geladen websites. Het blijft een vreemd probleem, want wanneer ik een andere pc aan de internetverbinding hang (met het juiste mac-adres) dan werkt mijn verbinding wél naar behoren. Bij mijn provider (www.uvt.nl) weten ze niet wat het probleem is. Iemand opperde dat mijn kabel misschien niet goed is, maar ik heb al diverse kabels geprobeerd. Ook bij TU Eindhoven kunnen ze me niet verder helpen. Weten jullie misschien een tip die ik zou kunnen toepassen? Stefan Kolen Antwoord: De NEC Versa P520 beschikt over een Intel PRO/1000 gigabit ethernet interface. Hoewel het in principe geen invloed mag hebben op de prestaties van uw 10 Mbit-verbinding is de aanbevolen bekabeling voor uw gigabit ethernetkaart van het type cat5e. Dit type netwerkkabel is specifiek bedoeld voor gebruik in een 1000BaseT-netwerk. Voordat u nu naar de winkel rent voor een nieuwe netwerkkabel, raden wij u aan eerst de meest recente driver voor uw netwerkinterface te installeren. Deze staat op help.nec-computers.com/eu/pib.asp?platform=platform_L4B . Let ook op eventuele storingen op de netwerkkabel. Televisies, radio's en andere huishoudelijke apparatuur in de buurt van de netwerkkabel kunnen de prestaties van de verbinding namelijk ook negatief be'nvloeden. BA ***beeld: Pinnacle TV-kaart, juni 2003 (tv-kaartentest, pagina 50, rechtsonder) Pc als dvd-recorder Het liefst zou ik mijn pc gaan gebruiken als dvd-recorder, zodat ik voortaan tv- en radioprogramma's kan opnemen met de pc, om ze vervolgens met mijn gewone tv- en audioinstallatie te bekijken en/of te beluisteren. Hiervoor heb ik al een pc (Dell Dimension 8250 met Pentium 4 2,4 GHz, 80 GB, 512 MB, Radeon 9700 Pro videokaart, Creative SB Live geluidskaart, usb 2.0 en een Philips dvd+rw-drive) alleen mis ik nog een tv-kaart. Uit uw test van tv-kaarten (PCM juni) komt de externe Pinnacle-kaart erg goed uit de test. Maar betekent dit dat zo'n kaart dezelfde beeld- en geluidskwaliteit biedt als bij een losse dvd-recorder? En is het bijvoorbeeld ook mogelijk met een timer op te nemen en dus meerdere tv-programma's te programmeren? En als ik een opgenomen programma van de harde schijf naar dvd wil branden, kan ik die dan vervolgens ook afspelen op een (dvd+rw compatibele) dvd-speler die direct op de televisie is aangesloten? Graag uw advies! C. de Ceuninck van Capelle Antwoord: Als alles perfect gaat krijgt u inderdaad dezelfde beeld- en geluidskwaliteit als bij een externe dvd-recorder. Maar - u voelt hem waarschijnlijk al aankomen - in de computerwereld gaat zelden alles perfect gedurende langere tijd. Het programmeren van video-opnames gaat nu eenmaal makkelijker met een apparaat dat hiervoor speciaal is ontwikkeld, dan met een pc met allerlei losse software. Daarbij komt dat er ook nog geen goede elektronische programmagids verkrijgbaar is voor de Pinnacle-software in het Nederlandse taalgebied. Natuurlijk is het wel mogelijk deze gegevens op te zoeken via bijvoorbeeld gids.omroep.nl en deze handmatig te programmeren. Voorwaarde is dan wel dat de pc aanstaat als de opnametijd nadert. Ook voor een opname van de pc op een dvd'je branden geldt: dit is prima mogelijk met de juiste programmatuur, maar het is wel een extra stap. De Pinnacle-software doet dit niet altijd probleemloos, wellicht gaat het met de brandsoftware van uw dvd-speler beter? Voor radio-opnames geldt in principe hetzelfde, zij het in mindere mate. Geluid belast de pc namelijk veel minder dan video, daarnaast levert het branden van audio-cd's minder problemen op. Kortom, begin alleen aan het ombouwen van uw pc als u video- en/of audiobewerken echt leuk vindt en u niet vies bent van een experimentje. Want in theorie zou alles goed moeten gaan, maar de praktijk blijkt vaak weerbarstiger. Dan blijkt een externe oplossing naast de tv gebruikersvriendelijker en veiliger voor uw opnames. MdN ***beeld van cd halen: PCM december 2002, pagina 64 (nummer 3) Windows vergeet surroundsound In mijn pc zit een Soundblaster Live! 5.1-geluidskaart waarop ik een setje analoge boxen heb aangesloten. Het surroundsound-geluid werkt perfect, maar ik heb één probleem: iedere keer als Windows XP opnieuw start, worden mijn speakerinstellingen teruggezet naar Desktop stereo-speakers. Wil ik dus genieten van surround-geluid in een spel, dan moet ik handmatig de instellingen terugzetten naar 5.1-speakers. Ik heb al in het register rondgekeken, maar heb daar niets kunnen vinden. Ook het gratis programmaatje Speakerguard (www.snarksoft.com) helpt niet. Hoe kan ik voor eens en altijd zorgen dat Windows mijn instellingen onthoudt? Bas Wels Antwoord: U bent niet de enige met dit probleem, zo lezen we in de nieuwsgroepen op internet. Hoogstwaarschijnlijk is uw probleem te wijten aan een foutje in de drivers van de geluidskaart. Creative brengt natuurlijk regelmatig nieuwe releases uit, maar blijkbaar is in uw versie dit probleem nog niet opgelost. Neem daarom nog eens een kijkje op de website bij Creative, maar let goed op: er zijn meerdere modellen van de Soundblaster Live! 5.1-drivers verkrijgbaar. De meest recente stuurprogramma's zijn gedateerd van na uw brief. We hebben ook nog een andere tip. Er is namelijk ook een groep mensen die geen genoegen neemt met de kwaliteit en mogelijkheden van de drivers van de SoundBlaster Live. Zij hebben zelf een alternatief ontwikkeld: het kX-project (http://kxproject.lugosoft.com). Hun kX audiodriver is een onafhankelijke wdm-driver (windows driver model) voor alle EMU10K1 en EMU10K2-gebaseerde geluidskaarten van Creative en/of E-mu Systems, waaronder dus ook de SoundBlaster Live!-serie, de E-mu Audio Production Studio (APS) en de Audigy/Audigy2-serie. Hoewel dit kX-project in eerste instantie bedoeld is om meer muzikale mogelijkheden uit de kaart te halen, kunnen ook gamers baat hebben bij deze driver. Zorg er wel voor dat u een zogeheten 'stable release' downloadt, want de alpha- en bèta-versies zijn soms instabiel. HvdP ***beeld: regclean.tiff Bijschrift: Regclean ruimt overbodige vermeldingen in uw register op. Pc blijft traag Toen ik een nieuwe pc kocht, ging mijn oude Pentium 2 (500 MHz, Windows Me) naar mijn echtgenote. Zij gebruikt hem nu voor haar werk op de (bridge)club. Het probleem met deze computer is dat hij de laatste tijd ontzettend traag is geworden. Nu heb ik zo'n beetje alles gedaan om dit op te lossen (nieuwe, snellere harde schijf, viruskillers, defragmentatie, PerfectDisk, Registermedic, noem het maar op) maar het heeft niet mogen baten. Windows laat zich ook niet updaten; de Update-pagina wil niet volledig laden. Ook opnieuw installeren lukt niet omdat Windows ME blijft hangen op het moment dat er bestanden geladen moeten worden. Het enige wat me er nu nog van weerhoudt de hele boel opnieuw te formatteren is het aantal applicaties wat staat ge'nstalleerd. Hebt u misschien nog een suggestie? Rob Swart Antwoord: Uw vraag is lastig te beantwoorden omdat u niet vertelt of het systeem in de loop de tijd, of van de één op de andere dag trager is geworden. Want dat een systeem op den duur steeds trager wordt is bijna niet tegen te houden: dit wordt veroorzaakt door het achterblijven van dubbele of onnodige bestanden of overbodige registervermeldingen. Wat u eventueel nog kunt proberen is Regclean (http://download.com.com/3000-2094-881470.html) dat voor u het register opschoont. Mocht uw systeem zomaar ineens trager zijn geworden, bijvoorbeeld na het installeren van een bepaalde applicatie, dan kan het zijn dat deze applicatie systeembestanden van Windows ME heeft overschreven door zijn eigen bestanden. Wanneer deze bestanden niet helemaal compatibel zijn met de originele kan het fout gaan. Aangezien u zo goed als alles al hebt gedaan om de mogelijke oorzaak te achterhalen, moet u misschien toch maar overwegen de pc te herinstalleren. MiG ***beeld: boxshotredhat.tif Linux-installatie loopt vast Een tijdje geleden las ik in PCM over het opzetten van een Linux-installatie. Dat wilde ik ook wel eens proberen! Maar toen ik vandaag aan de slag ging, liep ik vast: Linux is niet in staat mijn swap-partitie te alloceren. Mijn pc draait op Windows XP (ntfs) met twee harde schijven. Op de eerste schijf aan het eind van de tweede partitie heb ik met Partition Magic een fat 32-partitie aangemaakt. Wat gaat er fout? Johan van Krogten Antwoord: Naar aanleiding van alle vragen die binnenkwamen over de RedHat-installatie hebben we een RedHat-faq samengesteld. Deze faq vindt u in PCM mei 2003 en daarin wordt ook uw vraag behandeld. Helaas is er foutje in het originele stappenplan in het blad geslopen, waardoor onterecht de indruk wordt gewekt dat u een extra fat-partitie nodig zou hebben. Om de installatie zonder problemen te doorlopen moet u dus de door u aangemaakte partitie verwijderen. Tijdens de RedHat-installatie krijgt u de gelegenheid deze ruimte vervolgens voor Linux in te delen. Omdat u wellicht het mei-nummer niet meer bij de hand hebt, vindt u het gecorrigeerde stappenplan ook op onze website: www.pcmweb.nl. BA ***geen beeld Dualboot verwijderen Precies volgens de aanwijzingen in PCM heb ik destijds mijn pc voorzien van een dualboot (W98 en XP). Het werkt prima en ik ben best tevreden over XP. Nu overweeg ik om de Windows 98-installatie te verwijderen. Maar hoe moet ik dit precies doen? Mijn zorg zit hem in het bootbestand. In PCM lees ik “Hoewel XP op een logische partitie ge'nstalleerd kan worden, heeft het altijd een primaire actieve partitie nodig om zijn bootbestanden te parkeren. Deze bestanden worden op de bestaande Windows 98-partitie geplaatst.” Als ik het goed begrijp kan ik dus niet simpelweg de actieve Windows 98-partitie formatteren, want dan raak ik de bootbestanden kwijt. Maar welke weg moet ik dan bewandelen om mijn Windows 98-partitie vrij te maken? Theresia Pang Antwoord: Inderdaad, u hebt de eerste actieve partitie nodig voor de XP-bootbestanden. Een oplossing voor uw probleem zou zijn: alleen de relevante bootbestanden op de partitie te houden en de rest van de ruimte te gebruiken als extra schijf vanuit Windows XP. Maar deze methode is wel wat lastig en omslachtig. Wij zouden u dan ook aanraden een backup te maken van de bestanden die u wilt bewaren en XP opnieuw te installeren. Tijdens de installatie verwijdert u de bestaande partities. BA ***dvd2.tif (foto van een merkloze brander) Hoogwaardige audio-cd's Met veel interesse heb ik uw test over de dvd-branders gelezen (PCM oktober). Nu heb ik nog één vraagje over de testresultaten uit de rubriek audio-extractie. Zo lees ik dat de waardering voor de dae-kwaliteit bij de verschillende branders verschillend is, maar wat is precies de dea-kwaliteit? Deze vraag stel ik omdat ik in het bijzonder ge'nteresseerd ben in het branden van hoogwaardige audio-cd's. Nico van Alen Antwoord: Deze zogeheten dae-score meet de maximale snelheid waarmee een speler een audio-cd foutloos uitleest en deze naar de harde schijf kopieert. Hoe hoger de uitleessnelheid, hoe hoger de dae-score. Dae staat voor digital audio extraction. Deze technologie maakt het mogelijk audio-cd's in te lezen via de ide/scsi-bus, die direct verbonden is met uw geluidskaart, in plaats van via de gebruikelijke analoge ingang. Omdat deze overdracht volledig digitaal gebeurt, verloopt (in theorie!) het kopiëren van een audio-cd zonder kwaliteitsverlies. Dit in tegenstelling tot analoog kopiëren waar vervorming van het signaal optreedt. In de praktijk blijkt echter dat veel cd/dvd-spelers steekjes vallen. Wanneer de digital audio extraction bijvoorbeeld niet goed gebeurt kan dit soms leiden tot hoorbare tikken, gekraak en andere ongewenste bijgeluiden. Een ander punt is de dae-snelheid van de spelers: een snelle cd-brander staat namelijk niet garant voor een snelle digitale audio extractie. De dae-kwaliteit/snelheid is dus een zeer belangrijke factor bij de aankoop van een speler, zeker voor wie vaak audio-cd's brandt. VL ***beeld: totalcommander.bmp of totalcommander.tif (zijn hetzelfde) Missende shortcut Regelmatig lees ik over allerhande toetscombinaties om veel voorkomende handelingen op een snelle manier via het toetsenbord uit te voeren. Veel heb ik er al voorbij zien komen, maar toch mis ik er één: de toetscombinatie om snel een nieuwe directory op een Windows-systeem aan te maken. Nu doe ik dit nog steeds met Verkenner, door Bestand, Nieuw, en Map te kiezen. Het liefst zou ik deze handeling met een toetscombinatie doen, bijvoorbeeld Ctrl+N of iets dergelijks. Helaas heb ik nog nooit een toetscombinatie gevonden voor deze handeling, PCM misschien wel? T. Douma, Apeldoorn Antwoord: Om snel een nieuwe map in de Windows Verkenner aan te maken kunt u bijvoorbeeld de toetsen ALT+F, W en F gebruiken. Niet echt een shortcut, maar wel een snelle manier om een nieuwe folder aan te maken. Deze combinatie werkt echter alleen in Mijn Computer of een Verkenner-scherm. Mocht u op zoek zijn naar meer mogelijkheden of wilt u bijvoorbeeld zelf shortcuts ontwerpen, zoek dan eens op internet naar vervangend programma voor de Windows Verkenner, bijvoorbeeld Total Commander (www.ghisler.com). MiG ***beeld: norton disk doctor.gif Bijschrift: Norton Disk Doctor, ook beschikbaar voor de Mac. Fouten repareren Help! Ik heb een probleem met mijn harde schijf. Iedere keer als ik Norton Disk Doctor gebruik (ik heb een legale versie van Norton Systemworks) en ik de optie Fouten repareren aanvink, dan verschijnt de volgende mededeling: “Het besturingssysteem, of een ander proces, heeft momenteel exclusief toegang tot dit station, of tot enkele bestanden hierop.” Het probleem is dus dat ik mijn harde schijf niet kan repareren. Ook tijdens het defragmenteren is dit een probleem, want nadat de pc 14 procent heeft gedefragmenteerd, stopt Norton ermee. Ik dacht dat ik dit probleem kon omzeilen door XP opnieuw te installeren. Maar tot mijn verbazing kan Windows de harde schijf niet volledig formatteren, omdat hetzelfde proces wederom roet in het eten gooit. Mijn vraag is nu: is dit een ernstig probleem? Maar ook vooral: hoe kan het probleem verhelpen? Christiaan Teunis Antwoord: Het klopt inderdaad dat Norton Disk Doctor niet in staat is de c-schijf van uw pc na te kijken omdat Windows XP de exclusieve rechten opeist. Waarschijnlijk wordt na de foutmelding wel gevraagd of u een scan wilt plannen voor de eerstvolgende herstart. Zo wordt Disk Doctor uitgevoerd tijdens het booten waarbij het wel volledige schijftoegang heeft. Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom defragmenteren met Speeddisk onder Windows XP niet lukt. Voorgenoemde toegangsrechten bijvoorbeeld, maar ook een te volle schijf of een schijf met fouten kan leiden tot een vastlopend defragmentatieproces. Daarom raden we u aan eerst de schijf zo goed mogelijk te ontdoen van onnodige bestanden (denk aan tijdelijke internetbestanden) om vervolgens de schijf volledig te checken met een programma als Scandisk of Norton Disk Doctor. Vergeet niet om, voordat u begint aan de scan van uw schijf en de defragmentatie, eerst alle overige programma's af te sluiten. Vergeet hierbij niet de programma's in de systeembalk naast de klok en de virusscanner. MiG ***Beeld: bijlage_geblokkeerd.tif (alleen linkerbovenhoek gebruiken, het gaat met name om de tekst “De toegang tot de volgende mogelijk onveilige bestanden is geblokkeerd: aquarium.exe”). Bijschrift: Outlook kan de toegang tot mogelijk gevaarlijke attachments blokkeren. Pdf openen in Outlook Wanneer iemand mij een pdf-bestand in een bijlage stuurt, meldt Outlook Express mij dat dit bestand is geweigerd en vervolgens lukt het me ook niet dit bestand op te halen (wel de normale doc-bestanden). Ik werk met Windows 98, Outlook Express 6 en heb als additionele software Spampal en Webwasher ge'nstalleerd (in de standaard modus). De beveiliging staat op 'Websites met beperkte toegang' en ook de optie 'Opslaan van bijlagen die mogelijk virussen bevatten niet toegestaan' heb ik aangevinkt. Joop Feenstra Antwoord: Eigenlijk geeft u zelf al antwoord op uw vraag! Outlook Express kan namelijk ook pdf-bestanden aanzien als mogelijke dreiging omdat dit bestandsformaat veel meer bevat dan alleen tekst. Want net als exe-bestanden kunnen ook pdf's schadelijke virussen bevatten. Word-bestanden met de extensie doc overigens ook, al zijn deze zogenoemde macrovirussen voornamelijk schadelijk voor het document zelf. Schakelt u de door u genoemde optie om bijlagen te blokkeren uit, dan kunt u naar alle waarschijnlijkheid wél weer pdf's opslaan en openen. Nadeel: uw systeem is iets minder veilig. Bevat de door u genoemde software ook de optie om per bestandstype te bepalen wat wel en niet opgehaald mag worden? Dan is het misschien een idee om - wanneer u bijvoorbeeld wel zip-bestanden kunt ontvangen - de zender te vragen het pdf-document eerst in te pakken als zip-bestand. Dit scheelt tevens weer in tijd met het versturen omdat het bestand wat kleiner wordt. MiG "

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.