Vraag en antwoord.

"Bijschrift: Cat5e-kabel, speciaal voor een 1000BaseT-netwerk Downloadsnelheid te laag Ook al ben ik student aan de TU Eindhoven, mijn (kabel-)internetverbinding thuis loopt via de Universiteit van Tilburg. Mijn mac-adres is bij de provider bekend en werkt correct. Ik heb echter één probleem: als ik met mijn nieuwe laptop (NEC Versa P520 met Windows XP Professional) thuis wil internetten dan is de snelheid niet continu: normaal gesproken ligt de snelheid op 70 Kb/sec, maar thuis haal ik niet eens een snelheid van ongeveer 20 Kb/sec. Bovendien zakt de snelheid binnen enkele minuten naar 2 tot 1 Kb/sec. Ook heb ik veel last van time-outs en niet compleet geladen websites. Het blijft een vreemd probleem, want wanneer ik een andere pc aan de internetverbinding hang (met het juiste mac-adres) dan werkt mijn verbinding wél naar behoren. Bij mijn provider (www.uvt.nl) weten ze niet wat het probleem is. Iemand opperde dat mijn kabel misschien niet goed is, maar ik heb al diverse kabels geprobeerd. Ook bij TU Eindhoven kunnen ze me niet verder helpen. Weten jullie misschien een tip die ik zou kunnen toepassen? Stefan Kolen Antwoord: De NEC Versa P520 beschikt over een Intel PRO/1000 gigabit ethernet interface. Hoewel het in principe geen invloed mag hebben op de prestaties van uw 10 Mbit-verbinding is de aanbevolen bekabeling voor uw gigabit ethernetkaart van het type cat5e. Dit type netwerkkabel is specifiek bedoeld voor gebruik in een 1000BaseT-netwerk. Voordat u nu naar de winkel rent voor een nieuwe netwerkkabel, raden wij u aan eerst de meest recente driver voor uw netwerkinterface te installeren. Deze staat op help.nec-computers.com/eu/pib.asp?platform=platform_L4B . Let ook op eventuele storingen op de netwerkkabel. Televisies, radio's en andere huishoudelijke apparatuur in de buurt van de netwerkkabel kunnen de prestaties van de verbinding namelijk ook negatief be'nvloeden. BA ***beeld: Pinnacle TV-kaart, juni 2003 (tv-kaartentest, pagina 50, rechtsonder) Pc als dvd-recorder Het liefst zou ik mijn pc gaan gebruiken als dvd-recorder, zodat ik voortaan tv- en radioprogramma's kan opnemen met de pc, om ze vervolgens met mijn gewone tv- en audioinstallatie te bekijken en/of te beluisteren. Hiervoor heb ik al een pc (Dell Dimension 8250 met Pentium 4 2,4 GHz, 80 GB, 512 MB, Radeon 9700 Pro videokaart, Creative SB Live geluidskaart, usb 2.0 en een Philips dvd+rw-drive) alleen mis ik nog een tv-kaart. Uit uw test van tv-kaarten (PCM juni) komt de externe Pinnacle-kaart erg goed uit de test. Maar betekent dit dat zo'n kaart dezelfde beeld- en geluidskwaliteit biedt als bij een losse dvd-recorder? En is het bijvoorbeeld ook mogelijk met een timer op te nemen en dus meerdere tv-programma's te programmeren? En als ik een opgenomen programma van de harde schijf naar dvd wil branden, kan ik die dan vervolgens ook afspelen op een (dvd+rw compatibele) dvd-speler die direct op de televisie is aangesloten? Graag uw advies! C. de Ceuninck van Capelle Antwoord: Als alles perfect gaat krijgt u inderdaad dezelfde beeld- en geluidskwaliteit als bij een externe dvd-recorder. Maar - u voelt hem waarschijnlijk al aankomen - in de computerwereld gaat zelden alles perfect gedurende langere tijd. Het programmeren van video-opnames gaat nu eenmaal makkelijker met een apparaat dat hiervoor speciaal is ontwikkeld, dan met een pc met allerlei losse software. Daarbij komt dat er ook nog geen goede elektronische programmagids verkrijgbaar is voor de Pinnacle-software in het Nederlandse taalgebied. Natuurlijk is het wel mogelijk deze gegevens op te zoeken via bijvoorbeeld gids.omroep.nl en deze handmatig te programmeren. Voorwaarde is dan wel dat de pc aanstaat als de opnametijd nadert. Ook voor een opname van de pc op een dvd'je branden geldt: dit is prima mogelijk met de juiste programmatuur, maar het is wel een extra stap. De Pinnacle-software doet dit niet altijd probleemloos, wellicht gaat het met de brandsoftware van uw dvd-speler beter? Voor radio-opnames geldt in principe hetzelfde, zij het in mindere mate. Geluid belast de pc namelijk veel minder dan video, daarnaast levert het branden van audio-cd's minder problemen op. Kortom, begin alleen aan het ombouwen van uw pc als u video- en/of audiobewerken echt leuk vindt en u niet vies bent van een experimentje. Want in theorie zou alles goed moeten gaan, maar de praktijk blijkt vaak weerbarstiger. Dan blijkt een externe oplossing naast de tv gebruikersvriendelijker en veiliger voor uw opnames. MdN ***beeld van cd halen: PCM december 2002, pagina 64 (nummer 3) Windows vergeet surroundsound In mijn pc zit een Soundblaster Live! 5.1-geluidskaart waarop ik een setje analoge boxen heb aangesloten. Het surroundsound-geluid werkt perfect, maar ik heb één probleem: iedere keer als Windows XP opnieuw start, worden mijn speakerinstellingen teruggezet naar Desktop stereo-speakers. Wil ik dus genieten van surround-geluid in een spel, dan moet ik handmatig de instellingen terugzetten naar 5.1-speakers. Ik heb al in het register rondgekeken, maar heb daar niets kunnen vinden. Ook het gratis programmaatje Speakerguard (www.snarksoft.com) helpt niet. Hoe kan ik voor eens en altijd zorgen dat Windows mijn instellingen onthoudt? Bas Wels Antwoord: U bent niet de enige met dit probleem, zo lezen we in de nieuwsgroepen op internet. Hoogstwaarschijnlijk is uw probleem te wijten aan een foutje in de drivers van de geluidskaart. Creative brengt natuurlijk regelmatig nieuwe releases uit, maar blijkbaar is in uw versie dit probleem nog niet opgelost. Neem daarom nog eens een kijkje op de website bij Creative, maar let goed op: er zijn meerdere modellen van de Soundblaster Live! 5.1-drivers verkrijgbaar. De meest recente stuurprogramma's zijn gedateerd van na uw brief. We hebben ook nog een andere tip. Er is namelijk ook een groep mensen die geen genoegen neemt met de kwaliteit en mogelijkheden van de drivers van de SoundBlaster Live. Zij hebben zelf een alternatief ontwikkeld: het kX-project (http://kxproject.lugosoft.com). Hun kX audiodriver is een onafhankelijke wdm-driver (windows driver model) voor alle EMU10K1 en EMU10K2-gebaseerde geluidskaarten van Creative en/of E-mu Systems, waaronder dus ook de SoundBlaster Live!-serie, de E-mu Audio Production Studio (APS) en de Audigy/Audigy2-serie. Hoewel dit kX-project in eerste instantie bedoeld is om meer muzikale mogelijkheden uit de kaart te halen, kunnen ook gamers baat hebben bij deze driver. Zorg er wel voor dat u een zogeheten 'stable release' downloadt, want de alpha- en bèta-versies zijn soms instabiel. HvdP ***beeld: regclean.tiff Bijschrift: Regclean ruimt overbodige vermeldingen in uw register op. Pc blijft traag Toen ik een nieuwe pc kocht, ging mijn oude Pentium 2 (500 MHz, Windows Me) naar mijn echtgenote. Zij gebruikt hem nu voor haar werk op de (bridge)club. Het probleem met deze computer is dat hij de laatste tijd ontzettend traag is geworden. Nu heb ik zo'n beetje alles gedaan om dit op te lossen (nieuwe, snellere harde schijf, viruskillers, defragmentatie, PerfectDisk, Registermedic, noem het maar op) maar het heeft niet mogen baten. Windows laat zich ook niet updaten; de Update-pagina wil niet volledig laden. Ook opnieuw installeren lukt niet omdat Windows ME blijft hangen op het moment dat er bestanden geladen moeten worden. Het enige wat me er nu nog van weerhoudt de hele boel opnieuw te formatteren is het aantal applicaties wat staat ge'nstalleerd. Hebt u misschien nog een suggestie? Rob Swart Antwoord: Uw vraag is lastig te beantwoorden omdat u niet vertelt of het systeem in de loop de tijd, of van de één op de andere dag trager is geworden. Want dat een systeem op den duur steeds trager wordt is bijna niet tegen te houden: dit wordt veroorzaakt door het achterblijven van dubbele of onnodige bestanden of overbodige registervermeldingen. Wat u eventueel nog kunt proberen is Regclean (http://download.com.com/3000-2094-881470.html) dat voor u het register opschoont. Mocht uw systeem zomaar ineens trager zijn geworden, bijvoorbeeld na het installeren van een bepaalde applicatie, dan kan het zijn dat deze applicatie systeembestanden van Windows ME heeft overschreven door zijn eigen bestanden. Wanneer deze bestanden niet helemaal compatibel zijn met de originele kan het fout gaan. Aangezien u zo goed als alles al hebt gedaan om de mogelijke oorzaak te achterhalen, moet u misschien toch maar overwegen de pc te herinstalleren. MiG ***beeld: boxshotredhat.tif Linux-installatie loopt vast Een tijdje geleden las ik in PCM over het opzetten van een Linux-installatie. Dat wilde ik ook wel eens proberen! Maar toen ik vandaag aan de slag ging, liep ik vast: Linux is niet in staat mijn swap-partitie te alloceren. Mijn pc draait op Windows XP (ntfs) met twee harde schijven. Op de eerste schijf aan het eind van de tweede partitie heb ik met Partition Magic een fat 32-partitie aangemaakt. Wat gaat er fout? Johan van Krogten Antwoord: Naar aanleiding van alle vragen die binnenkwamen over de RedHat-installatie hebben we een RedHat-faq samengesteld. Deze faq vindt u in PCM mei 2003 en daarin wordt ook uw vraag behandeld. Helaas is er foutje in het originele stappenplan in het blad geslopen, waardoor onterecht de indruk wordt gewekt dat u een extra fat-partitie nodig zou hebben. Om de installatie zonder problemen te doorlopen moet u dus de door u aangemaakte partitie verwijderen. Tijdens de RedHat-installatie krijgt u de gelegenheid deze ruimte vervolgens voor Linux in te delen. Omdat u wellicht het mei-nummer niet meer bij de hand hebt, vindt u het gecorrigeerde stappenplan ook op onze website: www.pcmweb.nl. BA ***geen beeld Dualboot verwijderen Precies volgens de aanwijzingen in PCM heb ik destijds mijn pc voorzien van een dualboot (W98 en XP). Het werkt prima en ik ben best tevreden over XP. Nu overweeg ik om de Windows 98-installatie te verwijderen. Maar hoe moet ik dit precies doen? Mijn zorg zit hem in het bootbestand. In PCM lees ik “Hoewel XP op een logische partitie ge'nstalleerd kan worden, heeft het altijd een primaire actieve partitie nodig om zijn bootbestanden te parkeren. Deze bestanden worden op de bestaande Windows 98-partitie geplaatst.” Als ik het goed begrijp kan ik dus niet simpelweg de actieve Windows 98-partitie formatteren, want dan raak ik de bootbestanden kwijt. Maar welke weg moet ik dan bewandelen om mijn Windows 98-partitie vrij te maken? Theresia Pang Antwoord: Inderdaad, u hebt de eerste actieve partitie nodig voor de XP-bootbestanden. Een oplossing voor uw probleem zou zijn: alleen de relevante bootbestanden op de partitie te houden en de rest van de ruimte te gebruiken als extra schijf vanuit Windows XP. Maar deze methode is wel wat lastig en omslachtig. Wij zouden u dan ook aanraden een backup te maken van de bestanden die u wilt bewaren en XP opnieuw te installeren. Tijdens de installatie verwijdert u de bestaande partities. BA ***dvd2.tif (foto van een merkloze brander) Hoogwaardige audio-cd's Met veel interesse heb ik uw test over de dvd-branders gelezen (PCM oktober). Nu heb ik nog één vraagje over de testresultaten uit de rubriek audio-extractie. Zo lees ik dat de waardering voor de dae-kwaliteit bij de verschillende branders verschillend is, maar wat is precies de dea-kwaliteit? Deze vraag stel ik omdat ik in het bijzonder ge'nteresseerd ben in het branden van hoogwaardige audio-cd's. Nico van Alen Antwoord: Deze zogeheten dae-score meet de maximale snelheid waarmee een speler een audio-cd foutloos uitleest en deze naar de harde schijf kopieert. Hoe hoger de uitleessnelheid, hoe hoger de dae-score. Dae staat voor digital audio extraction. Deze technologie maakt het mogelijk audio-cd's in te lezen via de ide/scsi-bus, die direct verbonden is met uw geluidskaart, in plaats van via de gebruikelijke analoge ingang. Omdat deze overdracht volledig digitaal gebeurt, verloopt (in theorie!) het kopiëren van een audio-cd zonder kwaliteitsverlies. Dit in tegenstelling tot analoog kopiëren waar vervorming van het signaal optreedt. In de praktijk blijkt echter dat veel cd/dvd-spelers steekjes vallen. Wanneer de digital audio extraction bijvoorbeeld niet goed gebeurt kan dit soms leiden tot hoorbare tikken, gekraak en andere ongewenste bijgeluiden. Een ander punt is de dae-snelheid van de spelers: een snelle cd-brander staat namelijk niet garant voor een snelle digitale audio extractie. De dae-kwaliteit/snelheid is dus een zeer belangrijke factor bij de aankoop van een speler, zeker voor wie vaak audio-cd's brandt. VL ***beeld: totalcommander.bmp of totalcommander.tif (zijn hetzelfde) Missende shortcut Regelmatig lees ik over allerhande toetscombinaties om veel voorkomende handelingen op een snelle manier via het toetsenbord uit te voeren. Veel heb ik er al voorbij zien komen, maar toch mis ik er één: de toetscombinatie om snel een nieuwe directory op een Windows-systeem aan te maken. Nu doe ik dit nog steeds met Verkenner, door Bestand, Nieuw, en Map te kiezen. Het liefst zou ik deze handeling met een toetscombinatie doen, bijvoorbeeld Ctrl+N of iets dergelijks. Helaas heb ik nog nooit een toetscombinatie gevonden voor deze handeling, PCM misschien wel? T. Douma, Apeldoorn Antwoord: Om snel een nieuwe map in de Windows Verkenner aan te maken kunt u bijvoorbeeld de toetsen ALT+F, W en F gebruiken. Niet echt een shortcut, maar wel een snelle manier om een nieuwe folder aan te maken. Deze combinatie werkt echter alleen in Mijn Computer of een Verkenner-scherm. Mocht u op zoek zijn naar meer mogelijkheden of wilt u bijvoorbeeld zelf shortcuts ontwerpen, zoek dan eens op internet naar vervangend programma voor de Windows Verkenner, bijvoorbeeld Total Commander (www.ghisler.com). MiG ***beeld: norton disk doctor.gif Bijschrift: Norton Disk Doctor, ook beschikbaar voor de Mac. Fouten repareren Help! Ik heb een probleem met mijn harde schijf. Iedere keer als ik Norton Disk Doctor gebruik (ik heb een legale versie van Norton Systemworks) en ik de optie Fouten repareren aanvink, dan verschijnt de volgende mededeling: “Het besturingssysteem, of een ander proces, heeft momenteel exclusief toegang tot dit station, of tot enkele bestanden hierop.” Het probleem is dus dat ik mijn harde schijf niet kan repareren. Ook tijdens het defragmenteren is dit een probleem, want nadat de pc 14 procent heeft gedefragmenteerd, stopt Norton ermee. Ik dacht dat ik dit probleem kon omzeilen door XP opnieuw te installeren. Maar tot mijn verbazing kan Windows de harde schijf niet volledig formatteren, omdat hetzelfde proces wederom roet in het eten gooit. Mijn vraag is nu: is dit een ernstig probleem? Maar ook vooral: hoe kan het probleem verhelpen? Christiaan Teunis Antwoord: Het klopt inderdaad dat Norton Disk Doctor niet in staat is de c-schijf van uw pc na te kijken omdat Windows XP de exclusieve rechten opeist. Waarschijnlijk wordt na de foutmelding wel gevraagd of u een scan wilt plannen voor de eerstvolgende herstart. Zo wordt Disk Doctor uitgevoerd tijdens het booten waarbij het wel volledige schijftoegang heeft. Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom defragmenteren met Speeddisk onder Windows XP niet lukt. Voorgenoemde toegangsrechten bijvoorbeeld, maar ook een te volle schijf of een schijf met fouten kan leiden tot een vastlopend defragmentatieproces. Daarom raden we u aan eerst de schijf zo goed mogelijk te ontdoen van onnodige bestanden (denk aan tijdelijke internetbestanden) om vervolgens de schijf volledig te checken met een programma als Scandisk of Norton Disk Doctor. Vergeet niet om, voordat u begint aan de scan van uw schijf en de defragmentatie, eerst alle overige programma's af te sluiten. Vergeet hierbij niet de programma's in de systeembalk naast de klok en de virusscanner. MiG ***Beeld: bijlage_geblokkeerd.tif (alleen linkerbovenhoek gebruiken, het gaat met name om de tekst “De toegang tot de volgende mogelijk onveilige bestanden is geblokkeerd: aquarium.exe”). Bijschrift: Outlook kan de toegang tot mogelijk gevaarlijke attachments blokkeren. Pdf openen in Outlook Wanneer iemand mij een pdf-bestand in een bijlage stuurt, meldt Outlook Express mij dat dit bestand is geweigerd en vervolgens lukt het me ook niet dit bestand op te halen (wel de normale doc-bestanden). Ik werk met Windows 98, Outlook Express 6 en heb als additionele software Spampal en Webwasher ge'nstalleerd (in de standaard modus). De beveiliging staat op 'Websites met beperkte toegang' en ook de optie 'Opslaan van bijlagen die mogelijk virussen bevatten niet toegestaan' heb ik aangevinkt. Joop Feenstra Antwoord: Eigenlijk geeft u zelf al antwoord op uw vraag! Outlook Express kan namelijk ook pdf-bestanden aanzien als mogelijke dreiging omdat dit bestandsformaat veel meer bevat dan alleen tekst. Want net als exe-bestanden kunnen ook pdf's schadelijke virussen bevatten. Word-bestanden met de extensie doc overigens ook, al zijn deze zogenoemde macrovirussen voornamelijk schadelijk voor het document zelf. Schakelt u de door u genoemde optie om bijlagen te blokkeren uit, dan kunt u naar alle waarschijnlijkheid wél weer pdf's opslaan en openen. Nadeel: uw systeem is iets minder veilig. Bevat de door u genoemde software ook de optie om per bestandstype te bepalen wat wel en niet opgehaald mag worden? Dan is het misschien een idee om - wanneer u bijvoorbeeld wel zip-bestanden kunt ontvangen - de zender te vragen het pdf-document eerst in te pakken als zip-bestand. Dit scheelt tevens weer in tijd met het versturen omdat het bestand wat kleiner wordt. MiG "

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.