Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: BrowsingHistoryView - Historisch

Geschikt voor: Windows 10

Wanneer je zeker weet dat je een website vaker zult bezoeken, dan voeg je hem toe aan je favorieten. Heb je dat niet gedaan en wil je achteraf een webadres achterhalen, dan is er altijd nog browsergeschiedenis. Wanneer je maar één browser gebruikt, dan is dat alles wat je nodig hebt. Er zijn goede redenen om met meerdere internetprogramma’s te werken. Als je dan een site probeert te achterhalen die je ooit hebt bezocht, moet je ook nog weten met welke browser dat was of ze stuk voor stuk doorzoeken.

Gelukkig is er een handig programmaatje dat de geschiedenis van al je browsers in één overzicht kan laten zien. Het heet heel toepasselijk BrowsingHistoryView. Dit programma ondersteunt vrijwel elke bekende browser die op Chromium, Firefox of Internet Explorer is gebaseerd. Je kunt de resultaten doorzoeken, filteren en exporteren als html-bestand. Wil je een link delen met een ander apparaat, dan kun je er een QR-code voor maken.

Let op het losse Nederlandse taalbestand!

©PXimport

Tip 02: Birdfont - Geletterd

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux

Sinds de uitvinding van de boekdrukkunst hebben vele vormgevers zich gebogen over het ontwerpen van lettertypes. Het belangrijkste aandachtspunt daarbij was aanvankelijk leesbaarheid. Hoe meer drukwerk er werd geproduceerd, hoe meer behoefte er kwam aan speciale lettertypes, bijvoorbeeld om publicaties te kunnen opmaken over specifieke onderwerpen, zoals wiskunde en muziek of voor een bepaald doel, zoals reclame, affiches of uitnodigingen. Binnen de typografie (de kunst van het opmaken van teksten), nam het ontwerpen van nieuwe letterstijlen dan ook een steeds belangrijker plaats in en sommige vormgevers werden wereldberoemd.

Inmiddels hebben we dankzij onze pc allemaal een complete huisdrukkerij en kunnen we kiezen uit tienduizenden kant-en-klare lettersoorten. Zit daar nu net niet tussen wat je zoekt, of zou je graag de nieuwe topontwerper worden wiens lettertype de wereld verovert, dan zul je zelf aan de slag moeten met het teken voor teken ontwerpen van een nieuwe karakterset. Dat kan in het sublieme Birdfont. Hierin vind je alle benodigde gereedschappen en hulpmiddelen om tekens te maken op basis van vectorgrafieken, zodat ze schaalbaar zijn naar elke gewenste grootte.

©PXimport

Tip 03: Luxea Video Editor - Topregisseur

Geschikt voor: Windows 10

Waar je op internet bijna struikelt over de gratis fotobewerkers, is het aanbod aan software om video’s te monteren tamelijk beperkt. Bovendien is veel videosoftware behoorlijk complex. ACDSee, van oudsher bekend vanwege de jarenlang toonaangevende plaatjesviewer, heeft tegenwoordig een product dat niet alleen gratis is, maar ook nog eens lekker eenvoudig in gebruik. Bovendien zitten er aan deze kosteloze editie geen functiebeperkingen, wat ook een verademing is. De enig tol die je betaalt, is dat het programma aan elke geproduceerde video een korte intro en stukje aan het eind toevoegt.

Het moois heet Luxea Video Editor en van het grote aantal (professionele) mogelijkheden van dit product worden we op slag vrolijk. Je kunt er niet alleen volop video- en audiosporen mee mengen en tussen beelden schakelen via allerlei overgangen, maar je kunt op je beelden ook veel effecten en filters loslaten en er grafische elementen aan toevoegen.

Naast dit soort standaardfuncties kent Luxea allerlei hoogwaardige tools, zoals de mogelijkheid om achtergronden te vervangen door middel van green screen en het gebruik van LUT’s; kleurprofielen die ervoor zorgen dat je hele film dezelfde visuele uitstraling heeft.

©PXimport

Tip 04: Prey - Prooi

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, iOS, Android

Terwijl we dit schrijven, stoppen steeds meer telefoonwinkels met het op voorraad hebben van de duurdere toestellen vanwege een toenemend aantal winkelovervallen. Dure smartphones zijn een gewild object bij criminelen en dat geldt uiteraard ook voor laptops. In alle gevallen gaat het om apparaten die een flinke waarde vertegenwoordigen en waarvan je er gemakkelijk meerdere tegelijk kunt meenemen.

Voor laptops bestaan speciale sloten die het apparaat verankeren (wat natuurlijk wel strijdig is met het idee van draagbaarheid), maar zeker je dure smartphone is een gemakkelijke prooi voor dieven. Als hij verdwenen is, kun je hem vaak wel terugvinden via de zoekfunctie, maar het kan beter en uitgebreider en wel met Prey.

Prey is een populair programmaatje voor allerlei platforms, dat je in de gratis versie op maximaal drie apparaten kunt installeren. Ook kun je één locatie opgeven die deze apparaten niet mogen verlaten. Gebeurt dat toch, dan krijg je direct een waarschuwing.

Waar de standaardfunctie van je telefoon alleen vertelt waar het apparaat is, kan Prey bovendien een veel uitgebreider rapport genereren.

©PXimport

Tip 05: LicenseCrawler - Serienummer

Geschikt voor: Windows 10

Veel commerciële software werkt met een serienummer of licentiecode. Onder normale omstandigheden hoef je die natuurlijk maar één keer in te vullen en daarna heb je er geen omkijken meer naar. Mensen die zeer georganiseerd zijn, slaan al hun serienummers op een centrale plek op, zodat ze die altijd terug kunnen vinden wanneer ze nodig zijn. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer je het programma verwijdert en later alsnog wilt gaan gebruiken, maar nog vaker zal dit het geval zijn wanneer je een nieuwe pc hebt aangeschaft en daarop je oude favorieten wilt installeren.

Ben je een wat minder georganiseerd type, dan kun je veel codes ook nog wel terugvinden in oude verpakkingen als je die hebt bewaard of in oude mails wanneer je software online hebt aangeschaft. Levert dit alles niet op wat je zoekt, dan is er nog maar één hulpmiddel dat uitkomst kan bieden en dat is LicenseCrawler. Dit programma kan het register van je (oude) pc doorspitten op de daarin verstopte serienummers. Helaas werkt dat niet voor elk programma, maar alle beetjes helpen.

©PXimport

Tip 06: RecordCast - Opname

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Chromebook

Er bestaande verschillende (gratis) programma’s om opnamen te maken van wat er op je beeldscherm te zien is. Heb je dergelijke functionaliteit maar zelden nodig, dan is de kans groot dat de software daarvoor ontbreekt op je pc. Er bestaat tegenwoordig namelijk ook een online-oplossing voor. Die vind je op www.recordcast.com. 

Start je hier een schermopname, dan moet je eerst aangeven wat de site precies mag opnemen. Dat kan heel veel zijn, zoals het volledige scherm, inclusief geluid en beeld van je webcam. Zo kun je bijvoorbeeld een videovergadering of -gesprek opslaan. Je kunt de rechten van de opnamesoftware ook beperken tot een enkel venster, wat bijvoorbeeld handig is wanneer je een demonstratie van een programma wilt opnemen.

Na het stoppen van de opname kom je terecht in een video-editor waar je nog de nodige bewerkingen kunt doen en ongewenste fragmenten uit de opname kunt knippen. Tot slot download je het eindproduct als mp4-bestand.

Tip 07: Maxthon Browser 6 - Browsen

Geschikt voor: Windows 10

Wie aan browsers denkt, denkt aan Edge, Chrome, Firefox, Safari en wellicht Opera. Daarmee hebben we de favoriete programma’s van waarschijnlijk 99 procent van alle internetters op een rij. Natuurlijk zijn er andere namen, maar dat zijn dan vaak browsers die na korte tijd niet meer worden ondersteund wegens een gebrek aan gebruikers.

Hoe anders is dat met de Maxthon-browser. Deze gaat – ondanks de relatief kleine gebruikersschare – al zo’n twintig jaar mee en onlangs verscheen de geheel vernieuwde versie 6.

Maxthon is gebaseerd op Chromium – een opensource-platform dat door meerdere bekende browsers wordt benut. Het voegt daar uiteraard wel zijn eigen mogelijkheden aan toe. De browser biedt alle standaard-foefjes, zoals muisgebaren, tabbladen, automatische synchronisatie van bladwijzers enzovoort. Er zijn ook unieke functies, zoals ingebouwde ondersteuning voor blockchain. 

Daarnaast is de browser uit te breiden met zeer handige add-ons. Hiermee kun je bijvoorbeeld binnen Maxthon Office-documenten bewerken zonder zelf Microsoft Office te bezitten. Ook kun je pdf-bestanden wijzigen, met één klik webpagina’s vertalen, complete pagina’s als afbeelding opslaan en nog heel veel meer. En … dit moois is er ook in een portable-versie.

©PXimport

Tip 08: TurnedOnTimesView - Klokkijker

Geschikt voor: Windows 10

Wie de Windows-logboeken opent, kan daar snel zien of de computer in de afgelopen periode door onbekende oorzaak is afgesloten. Dat is handig als je problemen wilt opsporen. Wil je alleen maar weten wanneer je pc de laatste maanden aan en uit is gezet, dan zul je allerlei filters moeten instellen en dat vereist de nodige kennis van de werking van de logboek-viewer.

Gelukkig is er een makkelijker manier om deze informatie te achterhalen en wel met TurnedOnTimesView. Wanneer je dit portable-programmaatje start, achterhaalt het binnen een paar seconden de gewenste gegevens tot maanden terug. In de tabel die je te zien krijgt, zie je niet alleen alle start- en stoptijden van het systeem, maar ook bijzondere oorzaken voor het uitschakelen, zoals een crash of een geplande update.

Oké leuk, denk je nu wellicht schamper. Maar wacht. Het programma biedt nog een handig foefje. Je kunt de hele tabel namelijk exporteren en dan bijvoorbeeld in een spreadsheet gebruiken om je dagelijkse computertijd te berekenen. iOS-gebruikers hebben standaard de beschikking over een dergelijke functie, maar in Windows ontbreekt hij helaas.

©PXimport

Tip 09: Dorico - Notenschrift

Geschikt voor: iOS

Mozart hoorde zijn composities in hun geheel in zijn hoofd en hoefde ze daarna alleen nog maar uit te schrijven. En als we de film Amadeus mogen geloven, kon hij dat zelfs terwijl hij aan het biljarten was. De meeste componisten schrijven zittend achter de piano. Dat is prima wanneer je je noten ouderwets op muziekpapier schrijft, maar als je met je tijd bent meegegaan en een notatieprogramma gebruikt, dan is het toch geen optie om een pc op je vleugel te zetten.

Gelukkig zijn er ook apps voor de iPad. Een van de professioneelste is Dorico. Hierin schrijf je bladmuziek van de hoogst mogelijke kwaliteit en deze kun je ook als pdf-bestand opslaan en afdrukken.

In de gratis versie kun je muziek voor twee partijen tegelijk schrijven, bijvoorbeeld zang en piano. Na gratis registratie wordt dat uitgebreid tot vier, zodat je ook voor een band, strijkkwartet of de vier koorstemmen kunt schrijven. Wat je schrijft (of inspeelt met een midi-keyboard) kun je met uitstekende ingebouwde instrumenten terugluisteren.

Via in-app-aankopen krijg je meer partijen en kun je externe instrumenten aansturen.

©PXimport

Tip 10: ScienceVSMagic - Meetkunde

Geschikt voor: elk systeem

Zo’n 2400 jaar geleden schreef Euclides zijn beroemde boekenserie De Elementen. In de eerste vier delen bouwt hij stapje voor stapje de vlakke meetkunde op die tot in de 19de eeuw toonaangevend zou blijven en die in ons dagelijks leven nog altijd wordt toegepast.

In De Elementen wordt de kennis opgebouwd door met een passer en een liniaal objecten te maken, zoals een gelijkzijdige driehoek. Met elke constructie kun je weer nieuwe maken. Dit werk was lange tijd ook standaard in het onderwijs. Je kunt je eigen meetkundige inzicht testen op www.sciencevsmagic.net.

Meetkunde is naast een leuke oefening om het brein scherp te houden toch vooral een gereedschap met veel praktische toepassingen en daarmee kun je aan de slag in de andere modules van de site. Hier kun je bijvoorbeeld zelf regelmatig gevormde ‘tegeltjes’ maken die in veel vormen bestaan; handig wanneer je op zoek bent naar een nieuw ontwerp voor je badkamer. Ook kun je spelen met patronen die zichzelf nooit herhalen of met symmetrische figuren.

©PXimport

Tip 11: Money Manager Ex - Geldzaken

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Android

De inflatie staat op het hoogste niveau sinds jaren en dus kan het geen kwaad om een beetje op de kleintjes te gaan letten. Welke bedragen komen er binnen en welke gaan eruit? Dat zijn de eerste vragen die je moet beantwoorden om een beeld te krijgen van je financiële situatie.

Uiteraard kun je dit soort zaken bijhouden in een spreadsheet, maar om dan optimaal gebruik te kunnen maken van alle kennis die je met het invoeren van al die data kunt vergaren, moet je zo’n programma en al zijn functies van voor tot achter kennen. Nee, dan is een gespecialiseerd budgetprogramma handiger; daarin zijn al die rapportagefuncties met één muisklik beschikbaar.

Money Manager Ex is zo’n programma en het is een van de uitgebreidste in zijn soort. Niet alleen kun je er je vaste en variabele inkomsten en uitgaven in bijhouden, maar ook zicht houden op je vermogen door bijvoorbeeld de waarde van een aandelenportefeuille, onroerend goed en overige kostbaarheden vast te leggen. Al dit soort privacygevoelige informatie wordt overigens vastgelegd in een versleutelde database.

Tip 12: UltraSearch - Gevonden!

Geschikt voor: Windows 10

Verkenner heeft een handig zoekvak en als je dat gebruikt binnen een map met veel bestanden, vind je ook redelijk snel wat je zoekt. Probeer je dat trucje als de Verkenner het onderdeel Deze PC weergeeft, dan kun je wel even de hond uitlaten, want dat gaat tergend traag. Alleen als je al je schijven hebt geïndexeerd voor de zoekfunctie, verloopt het proces wat vlotter. Dan nog haalt het niet de snelheidsrecords die UltraSearch je biedt.

Om een idee te geven van die snelheid: op ons testsysteem met 14 TB aan opslagruimte (ongeveer 75 procent in gebruik), geeft UltraSearch ruim binnen een seconde een lange lijst met resultaten voor een simpele zoekopdracht. Maak je de zoekopdracht complexer door zoektermen te combineren of begrippen uit te sluiten, dan duurt het slechts een fractie langer. Je kunt zelf groepen maken met bijvoorbeeld extensies van audiobestanden, zodat je daarop met één simpele opdracht kunt zoeken of filteren.

Start je UltraSearch tegelijk met Windows, dan kun je er altijd over beschikken, omdat je het programma kunt toevoegen aan het contextmenu van de Verkenner.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).