ID.nl logo
Gratis software: de beste freeware-tips van februari
© Reshift Digital
Huis

Gratis software: de beste freeware-tips van februari

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: BrowsingHistoryView - Historisch

Geschikt voor: Windows 10

Wanneer je zeker weet dat je een website vaker zult bezoeken, dan voeg je hem toe aan je favorieten. Heb je dat niet gedaan en wil je achteraf een webadres achterhalen, dan is er altijd nog browsergeschiedenis. Wanneer je maar één browser gebruikt, dan is dat alles wat je nodig hebt. Er zijn goede redenen om met meerdere internetprogramma’s te werken. Als je dan een site probeert te achterhalen die je ooit hebt bezocht, moet je ook nog weten met welke browser dat was of ze stuk voor stuk doorzoeken.

Gelukkig is er een handig programmaatje dat de geschiedenis van al je browsers in één overzicht kan laten zien. Het heet heel toepasselijk BrowsingHistoryView. Dit programma ondersteunt vrijwel elke bekende browser die op Chromium, Firefox of Internet Explorer is gebaseerd. Je kunt de resultaten doorzoeken, filteren en exporteren als html-bestand. Wil je een link delen met een ander apparaat, dan kun je er een QR-code voor maken.

Let op het losse Nederlandse taalbestand!

©PXimport

Tip 02: Birdfont - Geletterd

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux

Sinds de uitvinding van de boekdrukkunst hebben vele vormgevers zich gebogen over het ontwerpen van lettertypes. Het belangrijkste aandachtspunt daarbij was aanvankelijk leesbaarheid. Hoe meer drukwerk er werd geproduceerd, hoe meer behoefte er kwam aan speciale lettertypes, bijvoorbeeld om publicaties te kunnen opmaken over specifieke onderwerpen, zoals wiskunde en muziek of voor een bepaald doel, zoals reclame, affiches of uitnodigingen. Binnen de typografie (de kunst van het opmaken van teksten), nam het ontwerpen van nieuwe letterstijlen dan ook een steeds belangrijker plaats in en sommige vormgevers werden wereldberoemd.

Inmiddels hebben we dankzij onze pc allemaal een complete huisdrukkerij en kunnen we kiezen uit tienduizenden kant-en-klare lettersoorten. Zit daar nu net niet tussen wat je zoekt, of zou je graag de nieuwe topontwerper worden wiens lettertype de wereld verovert, dan zul je zelf aan de slag moeten met het teken voor teken ontwerpen van een nieuwe karakterset. Dat kan in het sublieme Birdfont. Hierin vind je alle benodigde gereedschappen en hulpmiddelen om tekens te maken op basis van vectorgrafieken, zodat ze schaalbaar zijn naar elke gewenste grootte.

©PXimport

Sommige ontwerpers van lettertypes werden wereldberoemd

-

Tip 03: Luxea Video Editor - Topregisseur

Geschikt voor: Windows 10

Waar je op internet bijna struikelt over de gratis fotobewerkers, is het aanbod aan software om video’s te monteren tamelijk beperkt. Bovendien is veel videosoftware behoorlijk complex. ACDSee, van oudsher bekend vanwege de jarenlang toonaangevende plaatjesviewer, heeft tegenwoordig een product dat niet alleen gratis is, maar ook nog eens lekker eenvoudig in gebruik. Bovendien zitten er aan deze kosteloze editie geen functiebeperkingen, wat ook een verademing is. De enig tol die je betaalt, is dat het programma aan elke geproduceerde video een korte intro en stukje aan het eind toevoegt.

Het moois heet Luxea Video Editor en van het grote aantal (professionele) mogelijkheden van dit product worden we op slag vrolijk. Je kunt er niet alleen volop video- en audiosporen mee mengen en tussen beelden schakelen via allerlei overgangen, maar je kunt op je beelden ook veel effecten en filters loslaten en er grafische elementen aan toevoegen.

Naast dit soort standaardfuncties kent Luxea allerlei hoogwaardige tools, zoals de mogelijkheid om achtergronden te vervangen door middel van green screen en het gebruik van LUT’s; kleurprofielen die ervoor zorgen dat je hele film dezelfde visuele uitstraling heeft.

©PXimport

Tip 04: Prey - Prooi

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, iOS, Android

Terwijl we dit schrijven, stoppen steeds meer telefoonwinkels met het op voorraad hebben van de duurdere toestellen vanwege een toenemend aantal winkelovervallen. Dure smartphones zijn een gewild object bij criminelen en dat geldt uiteraard ook voor laptops. In alle gevallen gaat het om apparaten die een flinke waarde vertegenwoordigen en waarvan je er gemakkelijk meerdere tegelijk kunt meenemen.

Voor laptops bestaan speciale sloten die het apparaat verankeren (wat natuurlijk wel strijdig is met het idee van draagbaarheid), maar zeker je dure smartphone is een gemakkelijke prooi voor dieven. Als hij verdwenen is, kun je hem vaak wel terugvinden via de zoekfunctie, maar het kan beter en uitgebreider en wel met Prey.

Prey is een populair programmaatje voor allerlei platforms, dat je in de gratis versie op maximaal drie apparaten kunt installeren. Ook kun je één locatie opgeven die deze apparaten niet mogen verlaten. Gebeurt dat toch, dan krijg je direct een waarschuwing.

Waar de standaardfunctie van je telefoon alleen vertelt waar het apparaat is, kan Prey bovendien een veel uitgebreider rapport genereren.

©PXimport

Tip 05: LicenseCrawler - Serienummer

Geschikt voor: Windows 10

Veel commerciële software werkt met een serienummer of licentiecode. Onder normale omstandigheden hoef je die natuurlijk maar één keer in te vullen en daarna heb je er geen omkijken meer naar. Mensen die zeer georganiseerd zijn, slaan al hun serienummers op een centrale plek op, zodat ze die altijd terug kunnen vinden wanneer ze nodig zijn. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer je het programma verwijdert en later alsnog wilt gaan gebruiken, maar nog vaker zal dit het geval zijn wanneer je een nieuwe pc hebt aangeschaft en daarop je oude favorieten wilt installeren.

Ben je een wat minder georganiseerd type, dan kun je veel codes ook nog wel terugvinden in oude verpakkingen als je die hebt bewaard of in oude mails wanneer je software online hebt aangeschaft. Levert dit alles niet op wat je zoekt, dan is er nog maar één hulpmiddel dat uitkomst kan bieden en dat is LicenseCrawler. Dit programma kan het register van je (oude) pc doorspitten op de daarin verstopte serienummers. Helaas werkt dat niet voor elk programma, maar alle beetjes helpen.

©PXimport

Tip 06: RecordCast - Opname

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Chromebook

Er bestaande verschillende (gratis) programma’s om opnamen te maken van wat er op je beeldscherm te zien is. Heb je dergelijke functionaliteit maar zelden nodig, dan is de kans groot dat de software daarvoor ontbreekt op je pc. Er bestaat tegenwoordig namelijk ook een online-oplossing voor. Die vind je op www.recordcast.com

Start je hier een schermopname, dan moet je eerst aangeven wat de site precies mag opnemen. Dat kan heel veel zijn, zoals het volledige scherm, inclusief geluid en beeld van je webcam. Zo kun je bijvoorbeeld een videovergadering of -gesprek opslaan. Je kunt de rechten van de opnamesoftware ook beperken tot een enkel venster, wat bijvoorbeeld handig is wanneer je een demonstratie van een programma wilt opnemen.

Na het stoppen van de opname kom je terecht in een video-editor waar je nog de nodige bewerkingen kunt doen en ongewenste fragmenten uit de opname kunt knippen. Tot slot download je het eindproduct als mp4-bestand.

Met RecordCast kun je bijvoorbeeld een videovergadering of -gesprek opslaan

-

Tip 07: Maxthon Browser 6 - Browsen

Geschikt voor: Windows 10

Wie aan browsers denkt, denkt aan Edge, Chrome, Firefox, Safari en wellicht Opera. Daarmee hebben we de favoriete programma’s van waarschijnlijk 99 procent van alle internetters op een rij. Natuurlijk zijn er andere namen, maar dat zijn dan vaak browsers die na korte tijd niet meer worden ondersteund wegens een gebrek aan gebruikers.

Hoe anders is dat met de Maxthon-browser. Deze gaat – ondanks de relatief kleine gebruikersschare – al zo’n twintig jaar mee en onlangs verscheen de geheel vernieuwde versie 6.

Maxthon is gebaseerd op Chromium – een opensource-platform dat door meerdere bekende browsers wordt benut. Het voegt daar uiteraard wel zijn eigen mogelijkheden aan toe. De browser biedt alle standaard-foefjes, zoals muisgebaren, tabbladen, automatische synchronisatie van bladwijzers enzovoort. Er zijn ook unieke functies, zoals ingebouwde ondersteuning voor blockchain. 

Daarnaast is de browser uit te breiden met zeer handige add-ons. Hiermee kun je bijvoorbeeld binnen Maxthon Office-documenten bewerken zonder zelf Microsoft Office te bezitten. Ook kun je pdf-bestanden wijzigen, met één klik webpagina’s vertalen, complete pagina’s als afbeelding opslaan en nog heel veel meer. En … dit moois is er ook in een portable-versie.

©PXimport

Tip 08: TurnedOnTimesView - Klokkijker

Geschikt voor: Windows 10

Wie de Windows-logboeken opent, kan daar snel zien of de computer in de afgelopen periode door onbekende oorzaak is afgesloten. Dat is handig als je problemen wilt opsporen. Wil je alleen maar weten wanneer je pc de laatste maanden aan en uit is gezet, dan zul je allerlei filters moeten instellen en dat vereist de nodige kennis van de werking van de logboek-viewer.

Gelukkig is er een makkelijker manier om deze informatie te achterhalen en wel met TurnedOnTimesView. Wanneer je dit portable-programmaatje start, achterhaalt het binnen een paar seconden de gewenste gegevens tot maanden terug. In de tabel die je te zien krijgt, zie je niet alleen alle start- en stoptijden van het systeem, maar ook bijzondere oorzaken voor het uitschakelen, zoals een crash of een geplande update.

Oké leuk, denk je nu wellicht schamper. Maar wacht. Het programma biedt nog een handig foefje. Je kunt de hele tabel namelijk exporteren en dan bijvoorbeeld in een spreadsheet gebruiken om je dagelijkse computertijd te berekenen. iOS-gebruikers hebben standaard de beschikking over een dergelijke functie, maar in Windows ontbreekt hij helaas.

©PXimport

Tip 09: Dorico - Notenschrift

Geschikt voor: iOS

Mozart hoorde zijn composities in hun geheel in zijn hoofd en hoefde ze daarna alleen nog maar uit te schrijven. En als we de film Amadeus mogen geloven, kon hij dat zelfs terwijl hij aan het biljarten was. De meeste componisten schrijven zittend achter de piano. Dat is prima wanneer je je noten ouderwets op muziekpapier schrijft, maar als je met je tijd bent meegegaan en een notatieprogramma gebruikt, dan is het toch geen optie om een pc op je vleugel te zetten.

Gelukkig zijn er ook apps voor de iPad. Een van de professioneelste is Dorico. Hierin schrijf je bladmuziek van de hoogst mogelijke kwaliteit en deze kun je ook als pdf-bestand opslaan en afdrukken.

In de gratis versie kun je muziek voor twee partijen tegelijk schrijven, bijvoorbeeld zang en piano. Na gratis registratie wordt dat uitgebreid tot vier, zodat je ook voor een band, strijkkwartet of de vier koorstemmen kunt schrijven. Wat je schrijft (of inspeelt met een midi-keyboard) kun je met uitstekende ingebouwde instrumenten terugluisteren.

Via in-app-aankopen krijg je meer partijen en kun je externe instrumenten aansturen.

©PXimport

Tip 10: ScienceVSMagic - Meetkunde

Geschikt voor: elk systeem

Zo’n 2400 jaar geleden schreef Euclides zijn beroemde boekenserie De Elementen. In de eerste vier delen bouwt hij stapje voor stapje de vlakke meetkunde op die tot in de 19de eeuw toonaangevend zou blijven en die in ons dagelijks leven nog altijd wordt toegepast.

In De Elementen wordt de kennis opgebouwd door met een passer en een liniaal objecten te maken, zoals een gelijkzijdige driehoek. Met elke constructie kun je weer nieuwe maken. Dit werk was lange tijd ook standaard in het onderwijs. Je kunt je eigen meetkundige inzicht testen op www.sciencevsmagic.net.

Meetkunde is naast een leuke oefening om het brein scherp te houden toch vooral een gereedschap met veel praktische toepassingen en daarmee kun je aan de slag in de andere modules van de site. Hier kun je bijvoorbeeld zelf regelmatig gevormde ‘tegeltjes’ maken die in veel vormen bestaan; handig wanneer je op zoek bent naar een nieuw ontwerp voor je badkamer. Ook kun je spelen met patronen die zichzelf nooit herhalen of met symmetrische figuren.

©PXimport

Tip 11: Money Manager Ex - Geldzaken

Geschikt voor: Windows 10, macOS, Linux, Android

De inflatie staat op het hoogste niveau sinds jaren en dus kan het geen kwaad om een beetje op de kleintjes te gaan letten. Welke bedragen komen er binnen en welke gaan eruit? Dat zijn de eerste vragen die je moet beantwoorden om een beeld te krijgen van je financiële situatie.

Uiteraard kun je dit soort zaken bijhouden in een spreadsheet, maar om dan optimaal gebruik te kunnen maken van alle kennis die je met het invoeren van al die data kunt vergaren, moet je zo’n programma en al zijn functies van voor tot achter kennen. Nee, dan is een gespecialiseerd budgetprogramma handiger; daarin zijn al die rapportagefuncties met één muisklik beschikbaar.

Money Manager Ex is zo’n programma en het is een van de uitgebreidste in zijn soort. Niet alleen kun je er je vaste en variabele inkomsten en uitgaven in bijhouden, maar ook zicht houden op je vermogen door bijvoorbeeld de waarde van een aandelenportefeuille, onroerend goed en overige kostbaarheden vast te leggen. Al dit soort privacygevoelige informatie wordt overigens vastgelegd in een versleutelde database.

Tip 12: UltraSearch - Gevonden!

Geschikt voor: Windows 10

Verkenner heeft een handig zoekvak en als je dat gebruikt binnen een map met veel bestanden, vind je ook redelijk snel wat je zoekt. Probeer je dat trucje als de Verkenner het onderdeel Deze PC weergeeft, dan kun je wel even de hond uitlaten, want dat gaat tergend traag. Alleen als je al je schijven hebt geïndexeerd voor de zoekfunctie, verloopt het proces wat vlotter. Dan nog haalt het niet de snelheidsrecords die UltraSearch je biedt.

Om een idee te geven van die snelheid: op ons testsysteem met 14 TB aan opslagruimte (ongeveer 75 procent in gebruik), geeft UltraSearch ruim binnen een seconde een lange lijst met resultaten voor een simpele zoekopdracht. Maak je de zoekopdracht complexer door zoektermen te combineren of begrippen uit te sluiten, dan duurt het slechts een fractie langer. Je kunt zelf groepen maken met bijvoorbeeld extensies van audiobestanden, zodat je daarop met één simpele opdracht kunt zoeken of filteren.

Start je UltraSearch tegelijk met Windows, dan kun je er altijd over beschikken, omdat je het programma kunt toevoegen aan het contextmenu van de Verkenner.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.

▼ Volgende artikel
Bedankt, AI! Dit kun je tegenwoordig allemaal doen met Microsoft Paint
© Microsoft
Huis

Bedankt, AI! Dit kun je tegenwoordig allemaal doen met Microsoft Paint

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Dit artikel in het kort

Microsoft Paint is in Windows 11 flink uitgebreid met AI-functies en ondersteuning voor lagen. In dit artikel laten we zien hoe je met Image Creator afbeeldingen maakt op basis van tekst, hoe het AI-saldo met boosts werkt en wat je kunt verwachten van functies als achtergrond verwijderen en generatief wissen. Ook leggen we uit hoe lagen werken in Paint en hoe je meerdere afbeeldingen en tekst combineert tot één geheel. Zo ontdek je dat Paint inmiddels veel meer kan dan alleen tekenen.

Lees ook: Van prompt tot filmpje: zo maak je je eigen AI-video met Bing Video Creator

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Aan de hand van een tekstopdracht genereert Paint een afbeelding.

AI-saldo

Om afbeeldingen te genereren met Image Creator in Microsoft Paint, moet je aangemeld zijn met een persoonlijk Microsoft-account. Dit werkt doorgaans niet met een zakelijk- of schoolaccount.

Microsoft hanteert een 'fair use'-systeem voor de rekenkracht die nodig is voor AI. Voor gratis gebruikers heet dit systeem boosts. Je krijgt dagelijks vijftien gratis boosts. Eén boost staat voor één snelle generatie van een set afbeeldingen. Zijn je boosts op? Dan kun je vaak nog steeds doorgaan, maar duurt het genereren aanzienlijk langer. De boosts worden elke dag aangevuld en je kunt ze niet opsparen.

Let op: Heb je een betaald Microsoft 365-abonnement (Personal of Family)? Dan werkt het soms net even anders. Je krijgt dan vaak maandelijks een vast aantal AI-credits (bijvoorbeeld 60) die je kunt inzetten voor diverse AI-functies binnen Microsoft-apps. In tegenstelling tot de dagelijkse boosts van gratis gebruikers, worden deze credits pas aan het begin van een nieuwe maand aangevuld.

Wil je onbeperkt en snel werken? Dan ben je aangewezen op een Copilot Pro-abonnement, waarmee je dagelijks 100 snelle generaties krijgt. Losse boosts bijkopen is in de standaardversie niet mogelijk.

In het deelvenster van AI staat een knop die je naar een webpagina met je AI-tegoedsaldo brengt.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Het schaakbordpatroon geeft het transparante gebied aan

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Eerst selecteren, dan volgt een korte animatie en daarna is de selectie verdwenen.

Meerdere vensters openen

In Microsoft Paint lijkt het alsof je niet meerdere Paint-vensters tegelijk kunt openen. Wanneer je bijvoorbeeld een afbeelding hebt bewerkt, zoals het transparant maken van de achtergrond, en je probeert via Bestand / Openen een nieuw grafisch bestand te openen, vraagt Paint je eerst om het huidige bestand op te slaan.

Toch zijn er twee manieren om wel meerdere bestanden tegelijk in Paint te openen. Houd de Shift-toets ingedrukt terwijl je op het Paint-pictogram in de taakbalk of het startmenu klikt. Of klik met de rechtermuisknop op het Paint-pictogram in de taakbalk en kies opnieuw de opdracht Paint. Daarnaast is er nog een andere methode om afbeeldingen in een bestaand bestand toe te voegen. Daarover straks meer.

Met de Shift-toets kun je meerdere Paint-vensters openen.

Creatiever in Paint? Een goede muis is het halve werk

Of je nu AI-afbeeldingen genereert, teksten toevoegt of delen van een foto wilt wegsnijden: met het touchpad van je laptop blijft het behelpen. Voor nauwkeurig selectiewerk en het fijnere tekenwerk is een fysieke muis eigenlijk onmisbaar. Je voorkomt kramp in je vingers en werkt een stuk preciezer. Let bij aanschaf vooral op de DPI (hoe hoger, hoe nauwkeuriger) en extra knoppen die je zelf kunt instellen, bijvoorbeeld voor 'Ongedaan maken'.

Hier zijn drie muizen die het werken in Paint een stuk aangenamer maken:

1. De alleskunner: Logitech MX Master 3S Dit wordt door velen gezien als de beste muis voor creatief werk. Hij is prijzig, maar ligt fantastisch in de hand. Het unieke aan deze muis is het tweede scrolwieltje bij je duim. Dit kun je instellen om in Paint horizontaal te scrollen of om in en uit te zoomen op je canvas. Daarnaast is hij extreem nauwkeurig, waardoor je pixel-precies selecties kunt maken.

2. De ergonomische keuze: Logitech Lift Ben je urenlang bezig met het finetunen van je AI-creaties? Dan ligt een muisarm op de loer. De Logitech Lift is een zogeheten verticale muis. Je houdt hem vast alsof je iemand de hand schudt. Dit zorgt voor een veel natuurlijkere houding van je pols en onderarm. Even wennen in het begin, maar daarna wil je niet meer anders.

3. De prijsbewuste optie: Trust Ozaa Je hoeft geen honderd euro uit te geven voor een goede draadloze muis. De Trust Ozaa is een prima, betaalbaar alternatief. Hij is oplaadbaar (dus geen gedoe met batterijen), ligt prettig in de hand en heeft extra duimknoppen waarmee je snel tussen vensters kunt schakelen. Een uitstekende keuze voor de hobbyist die gewoon comfortabel wil klikken en slepen.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Open Lagen en verwijder de achtergrond.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Wijzig de volgorde van de lagen.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Met de rechtermuisknop kun je de lagen manipuleren.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Hier hebben we een lettergrootte van 800 pt toegepast.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!

Zeg je Paint, dan zeggen wij

(stiekem, want guilty pleasure): BOB ROSS 🎨