Het Portable Network Graphics is een grafisch bestandsformaat dat veel op het web gebruikt wordt. Lossless, waarin afbeeldingen zonder verlies van kwaliteit gecomprimeerd kunnen worden. Een opvallende eigenschap van png is dat het bestandsformaat transparantie ondersteunt. Wat zijn de voor- en nadelen?

Png is bedacht als tegenhanger voor gif toen in 1995 bleek dat de op gebruikte lzw-compressie een patent rustte waardoor er niet zomaar software gemaakt kon worden om gif-bestanden te bewerken en op te slaan. Tegenwoordig is dat patent overigens verlopen. Daarnaast had (en heeft) het gif-formaat de beperking dat er slechts 256 kleuren tegelijkertijd gebruik kunnen worden.

Er was dus behoefte aan een bestandsformaat dat gif kon vervangen én verbeteren. In 1996 werd versie 1.0 van de png-specificatie uitgebracht, die later dat jaar omarmt werd door de W3C, de organisatie achter webstandaarden. In 2003 werd png een heuse ISO/IEC-standaard onder nummer 15948:2003. Alle versies van png (1.0, 1.1, 1.2 en de ISO/IEC-versie die vrijwel gelijk is aan 1.2) zijn achter- en voorwaarts compatibel met elkaar.

Verliesloze compressie

Qua compressie kun je grafische bestandsformaten onderverdelen in twee soorten: lossless en lossy formaten. Bij lossy bestandsformaten wordt er compressie toegepast om de afbeelding kleiner te maken die de kwaliteit van het origineel verslechterd. Het bekendste lossy grafische bestandsformaat is jpg, op audiogebied is mp3 een voorbeeld van een lossy bestandsformaat. Iedere keer als je de afbeelding opnieuw opslaat, wordt de kwaliteit slechter.

Daar staan de lossless formaten tegenover: ook al wordt er gebruik gemaakt van compressie, de afbeelding blijft toch net zo goed als het origineel en kun je opnieuw opslaan zonder kwaliteitsverlies. Png maakt gebruik van het Deflate-compressiealgoritme dat het compressiealgoritme LZ7Z en de Huffman-codering als basis gebruikt. Deflate lig ook aan de basis van het zip-bestandsformaat. Een png-afbeelding wordt dan ook als het ware ingepakt bij het opslaan en weer uitgepakt als de afbeelding wordt weergegeven.

Voordat het bestand wordt ingepakt met Deflate wordt de afbeelding voorbereid voor optimale compressie via een filter. Het filter gebruikt rgb-waardes van aanliggende pixels voor het voorspellen van de waarde van een pixel. Het verschil tussen deze voorspelling en de werkelijke waarde wordt opgeslagen. Dit kan op verschillende manieren waarbij de pixel links of boven als basis gebruikt wordt. Sommige afbeeldingen met weinig kleur zijn nog kleiner te maken, omdat png net als gif gebruikt kan worden in combinatie met een kleurenpalet van 256 kleuren (8 bit) geselecteerd uit alle beschikbare kleuren ook wel png-8 genoemd. Het is echter ook mogelijk om net als in jpg 16,7 miljoen kleuren tegelijkertijd te gebruiken (24 bit), ook wel png-24 genoemd.

Als lossless compressie een afbeelding gecomprimeerd kan opslaan zonder verlies, waarom zijn er dan nog lossy bestandsformaten als jpg? Het antwoord is dat jpg afbeeldingen nog kleiner kan maken zonder dat er direct kwaliteitsverlies zíchtbaar is. Dat geldt vooral voor foto’s die doorgaans geen heel harde contrasten of kleurvlakken in dezelfde kleur hebben. Een foto opgeslagen als png kan wel vier keer zo groot zijn als dezelfde foto opgeslagen als jpg. Png is juist handig voor afbeeldingen die bestaan uit vlakken van dezelfde kleur en harde overgangen zoals grafieken en tekst. Een png-bestand wordt dan juist kleiner dan een jpg-bestand en ziet er ook nog eens beter uit. Kortom: beide soorten bestandsformaten hebben bestaansrecht.

Transparantie

Net als het bestandsformaat gif waar png een vervanger voor is, ondersteunt png transparantie. Hierbij is een gedeelte van een afbeelding doorzichtig en de achtergrond is zichtbaar. De doorzichtigheid is geavanceerder dan bij gif. Bij gif wordt één kleur in het palet van 256 kleuren gebruikt als transparantie waardoor pixels enkel geheel transparant kunnen zijn en dus niet heel fraai in de achtergrond kunnen overlopen. Bij png wordt ook gedeeltelijke transparantie ondersteunt en dit is mogelijk bij iedere pixel in de afbeelding dankzij een transparantie- of alfawaarde. Hierdoor kunnen afbeeldingen gemaakt worden waarbij de achtergrond licht door de afbeelding heen schijnt. Zo zijn onder andere vloeiendere overgangen en schaduwen mogelijk.

Animatie

Tegenwoordig staat gif vooral bekend om zijn animatie-ondersteuning, een korte animatie op het web wordt vrijwel altijd een gifje genoemd. Hoewel png bedoeld was als vervanger voor png, werd animatie niet geïmplementeerd (met ‘verwarring’ als één van de redenen). Want was een gif-afbeelding nu echt als afbeelding bedoeld of vooral als niet getoonde animatie?

Toch zijn geanimeerde png’s tegenwoordig wél mogelijk. In 2001 werd door de ontwikkelaars van png het formaat Multiple-image Network Graphics of mng bedacht. Een variant van png voor animaties. Mng is echter niet compatibel met decoders voor png en is nooit een succes geworden. In 2008 bedacht Mozilla het formaat Animated Portable Network Graphics (apng) bestandsformaat, een uitbreiding op png. Apng is net als mng gebaseerd op png, maar heeft als grote voordeel dat png-decoders die niet met het formaat om kunnen gaan in ieder geval het eerste frame van de animatie als png-afbeelding weergeven.

De browsers Chrome, Firefox, Opera en Safari kunnen apng wel geanimeerd weergeven, terwijl Internet Explorer en Edge dit niet kunnen en dus enkel het eerste frame als plaatje tonen. Hoewel apng goed ondersteund wordt, is het officieel geen onderdeel van de png-specificaties, waardoor een geanimeerde png officieel dus niet bestaat.

Toekomst van png

Png is uitontwikkeld en samen met jpg tegenwoordig het meestgebruikte grafische bestandsformaat is, waarbij het van de afbeelding afhangt welk formaat de voorkeur heeft. Er zijn verder geen plannen voor een volgende versie. Wellicht ligt de toekomst in een totaal ander bestandsformaat dat de eigenschappen van lossless en lossy bestandsformaten combineert.

Google heeft bijvoorbeeld webp bedacht, dat zowel lossy als lossless compressie ondersteunt. Verder is webp geschikt voor transparantie en animatie waardoor in potentie alle afbeeldingen in webp opgeslagen kunnen worden. Het grote probleem is de ondersteuning, want webp wordt enkel ondersteund in Chrome, Opera en Pale Moon. Google gebruikt webp-afbeeldingen in de Play Store als je daar met bijvoorbeeld Chrome heengaat. Gebruik je een andere browser, dan worden png-afbeeldingen getoond.

Afbeeldingbestanden kunnen behoorlijk groot zijn. Om afbeeldingen te verkleinen, hoef je geen gebruik te maken van externe software. Zowel in Windows 10 als Windows 11 kun je dat doen met de ingebouwde programma’s Paint en Foto’s. Het proces verloopt in beide programma’s vergelijkbaar, maar we tonen het hier in Foto’s.

Formaat van afbeelding wijzigen

Er zijn allerlei redenen waarom je een afbeelding zou willen verkleinen. Meestal wil je op die manier de bestandsgrootte verkleinen om het plaatje te delen via e-mail of via social media. De afmetingen van een foto zijn bepalend voor de bestandsgrootte. Om te beginnen, navigeer je naar de afbeelding waar de afbeelding staat waarvan je het formaat wilt aanpassen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies in het contextmenu de opdracht Openen met / Foto’s. Wanneer deze app al ingesteld is als standaard-applicatie om afbeeldingen te openen, kun je ook dubbelklikken op de afbeelding. Terwijl de afbeelding geopend is in Foto’s klik je op de drie puntjes op de menubalk. Kies Formaat van afbeelding wijzigen.

Via de drie puntjes kom je bij de opdracht Formaat van afbeelding wijzigen.

Via pixelgrootte of percentages

Een dialoogvenster opent, waarin je de huidige afmetingen van de afbeelding leest. Die afmetingen staan weergegeven in pixels. Je kunt het formaat wijzigen door een andere pixelgrootte te typen. Veronderstel dat de afbeelding niet breder mag zijn dan 1200 pixels. Dan typ je deze waarde in het vak Breedte. Je hoeft slechts voor één dimensie een nieuwe maat in te geven. De andere dimensie, in dit geval Hoogte, wordt automatische aangepast. Op die manier respecteert Foto’s de oorspronkelijke beeldverhouding. Het is ook mogelijk om het formaat te wijzigen via een percentage. Als je Percentage aanvinkt en je geeft bij Hoogte de waarde 50% in, dan zal de afbeelding de helft kleiner worden.

Hier passen we de grootte via absolute waarden aan.

Het juiste bestandsformaat

Nog voor je de verkleining bevestigt, lees je onderaan de huidige afmetingen en de nieuwe afmetingen. Het valt daarbij op dat de bestandsgrootte veel kleiner is geworden. Bij Bestandstype kies je de indeling waarin de afbeelding wordt weggeschreven: jpg, png, tif of bmp. Bij de eerste twee opties, jpg en png, wordt compressie toegepast om de bestandsgrootte nog kleiner te maken. Met de schuifregelaar bepaal je de kwaliteit. Houd er rekening mee dat jpg geschikter is voor grafische afbeeldingen met veel kleurovergangen en nuances, zoals foto’s. Png is meer geschikt voor afbeeldingen die ook tekst bevatten.

Bij jpg kun je de sterkte van de compressie regelen.

Hartstikke leuk als je betaalbare smartphone er prachtig uitziet en heel veel kan, maar je hebt er weinig meer aan als hij (te) snel beschadigd raakt door een val of water. Oppo ziet een gat in de markt van budgettoestellen: de 279 euro kostende Oppo A5 Pro 5G kan tegen een stootje en is waterdicht. In deze review lees je hoe de telefoon bevalt.

De propositie van de Oppo A5 Pro is interessant. Robuuste, waterdichte smartphones zijn doorgaans óf prijzig óf komen lomp over. De A5 Pro is geen van beide. Het toestel oogt en voelt als een reguliere betaalbare smartphone en weegt met 194 gram ook niet bovengemiddeld zwaar. Sterker nog, het gewicht valt alleszins mee als je weet dat de A5 Pro een accucapaciteit heeft die groter is dan gebruikelijk. Waar veel toestellen over een 5000 mAh-accu beschikken, zit er in dit Oppo-toestel een 5800 mAh-accu. Waarover zo meteen meer.

De behuizing van de A5 Pro is IP66-, IP68- en IP69-gecertificeerd. Dat wil zeggen dat het toestel geen schade oploopt als je hem onderdompelt of onder een waterstraal houdt. Stof vormt ook geen probleem. Extra prettig is dat het toestel geen klepje nodig heeft voor zijn usb-c-poort. Oppo schermt ook met extra stevig glas, al merken we dat niet direct. Volgens de fabrikant kan de A5 Pro ook overweg met extreme temperaturen, wat in Nederland lastig te testen is maar een fijne gedachte kan zijn als je naar een heel warm land op vakantie gaat.

©Rens Blom

Beter te testen is Oppo's belofte dat het scherm te bedienen is met natte handen, vette vingers en de meeste (motor)handschoenen. Dat lukt alle drie inderdaad. De techniek van Oppo herkennen we uit verschillende OnePlus-smartphones. Oppo en OnePlus zijn dan ook zusterbedrijven.

De valbestendigheid testen is altijd wat spannend met een door de fabrikant uitgeleende smartphone, maar gelet op Oppo's claims hebben we de A5 Pro dan maar een paar keer expres vanaf borsthoogte laten vallen op een houten vloer en vlonderplanken op het dakterras. Dat leverde geen zichtbare schade op. Volgens Oppo is de smartphone zo ontwikkeld dat de binnenkant – voor ons onzichtbaar – ook minder schadegevoelig is dan andere smartphones.

©Rens Blom

De Oppo A5 Pro is valbestendig.

Prima specificaties

De stevige behuizing maakt de Oppo A5 Pro interessant voor wie onhandig is (of genoemd wordt) of veel buiten ontspant of werkt. Maar in al die gevallen wil je niet alleen een robuuste telefoon, maar ook een fijne telefoon. Dat is de Oppo A5 Pro op veel vlakken. Bijster snel is 'ie niet, maar gelet op de prijs kunnen we niet klagen over de prestaties. Het grote werkgeheugen (8 GB) zal helpen. Complimenten aan Oppo voor de ruime opslagcapaciteit van 256 GB; dat zien we nog niet vaak in dit prijssegment.

De 50 megapixel-camera is prima, maar niet bijzonder. De tweede camera is een portretsensor waar je niet veel aan hebt. Het 6,67inch-LCD-scherm is buiten goed afleesbaar, maar oogt met zijn resolutie van 1604 bij 720 pixels minder scherp dan we graag zien. Veel andere toestellen hebben een Full-HD-scherm.

©Rens Blom

Het scherm van de Oppo A5 Pro 5G kan lekker fel, maar oogt niet zo scherp.

Lange accuduur

Door de lagere schermresolutie verbruikt de Oppo A5 Pro wel minder stroom dan concurrerende smartphones. Dat gegeven plus de grotere accucapaciteit resulteert in een uitstekende accuduur. Wij kunnen de Oppo-telefoon bijna twee volle dagen gebruiken. Accustress hebben we daarom niet ervaren. Opladen kan het toestel lekker snel, namelijk met maximaal 45 watt. Je dient wel zelf de juiste adapter te kopen, want in de doos zit alleen een usb-c-kabel.

Zes jaar updates

De tijd dat een betaalbare smartphone maar heel kort updates kreeg, is gelukkig voorbij. Ook Oppo hanteert een prima updatebeleid. De A5 Pro kan rekenen op drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. De Oppo-software oogt wat druk en promoot wel heel graag commerciële apps en games, maar er valt mee te werken.

©Rens Blom

Oppo stopt de software vol commerciële apps en games.

Conclusie: Oppo A5 Pro kopen?

De Oppo A5 Pro is een vreemde eend in de bijt, maar op een positieve manier. Voor een sympathieke prijs koop je een smartphone die tegen een stootje én tegen water kan en erg lang meegaat op een accuduur. Op de specificaties ligt minder nadruk, maar ook die zijn – los van de schermresolutie – prima. Een lang updatebeleid maakt de prettige gebruikerservaring compleet.