ID.nl logo
Review Samsung Galaxy Tab S9 – Geen eindstation, maar wel dichtbij
© Wesley Akkerman | ID.nl
Huis

Review Samsung Galaxy Tab S9 – Geen eindstation, maar wel dichtbij

De Samsung Galaxy Tab S9 is het instapmodel van de nieuwe Tab-reeks. Desondanks heeft het apparaat een flinke adviesprijs van minimaal 899 euro. Daar moet dan een goede gebruikerservaring tegenover staan. Gelukkig is de tablet online al goedkoper verkrijgbaar.

Fantastisch
Conclusie

Is het allemaal genoeg om een upgrade van de Tab S8 te rechtvaardigen? En hoe zit het precies als je nog een oudere tablet hebt en je in de markt bent voor een nieuwe? In allebei de gevallen kunnen we melden dat het dagelijkse gebruik van de Samsung Galaxy Tab S9 bijzonder goed bevalt. De snelle processor en het uitmuntende beeldscherm (met strakke kleuren en een snelle beeldverversing van 120 Hertz) zorgen voor een ongekend fijne ervaring. Of je er nu op wilt gamen, series op wilt kijken of op wilt werken. Ook gaat de accu deze keer net even wat langer mee. Ondertussen zijn er ook wat zaken die minder goed bevallen. Het verplaatsen van de vingerafdrukscanner, de camerakwaliteit en het aangepaste design kunnen roet in het eten gooien. Ook de prijs voor een zogenaamd instapmodel is even slikken. Vooral dat laatste zal de tablet parten gaan spelen. Maar mocht je een goede deal tegenkomen in de komende maanden, en je bent op zoek naar een Android-tablet waar je de komende vier, vijf jaar mee uit de voeten kunt, dan tref je nu wellicht alleen beter aan in het duurdere segment van Samsung.

Plus- en minpunten
  • Prachtig amoledscherm
  • Krachtige processor
  • Goed updatebeleid
  • Werkstation
  • Entertainment op orde
  • Waterdicht en stofvrij
  • Moet nieuw hoesje aanschaffen
  • Verplaatsing vingerafdrukscanner
  • Geen grote stap vooruit

Hoewel we bij smartphones elk jaar (en soms zelfs twee keer per jaar) opvolgers voorbij zien komen, duurt dat bij tablets doorgaans wat langer. De Samsung Galaxy Tab S9 volgt de Tab S8 op, die twee jaar geleden uitkwam. In die tijd is er een hoop veranderd. Natuurlijk zijn processors capabeler geworden, maar consumenten verwachten ook méér van hun apparaten. Helemaal omdat de prijzen maar blijven stijgen. Als je nu een Samsung Galaxy Tab S9 wilt kopen, dan moet je daar minimaal 899 euro voor neertellen – al kun je online wellicht een iets scherpere deal vinden.

Samsung Galaxy Tab S9 als werkstation

En die scherpere deal is waarschijnlijk nodig om je te overtuigen van de waarde van de Galaxy Tab S9. Niet omdat het product an sich slecht is, maar omdat 900 euro gewoon heel veel geld is en je daar ook een laptop of computer voor kunt kopen. Die vergelijking maken we overigens niet zomaar. Naast een entertainmentproduct is de Samsung Galaxy Tab S9 namelijk ook prima te gebruiken als werkstation. Koppel een toetsenbord en muis aan (investeer eventueel in de officiële Samsung-accessoires) en voor je het weet gebruik je één apparaat voor zowel werk als plezier.

De Samsung-tablet omtoveren tot werkmachine is ontzettend simpel. Nadat je de accessoires hebt aangekoppeld, selecteer je de Samsung Dex-optie en vanaf dat punt kun je direct aan het werk. Het besturingssysteem heeft veel weg van ChromeOS en Windows. Denk daarbij aan een startbalk onderaan het scherm, meerdere zwevende vensters voor al je apps en meer dan genoeg applicaties waarmee je je taken kunt uitvoeren. De kans is groot dat specifieke programma’s voor je werk niet beschikbaar zijn voor Android, maar Office-apps, algemene tools en browsers zijn prima te gebruiken.

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

Handjevol goede verbeteringen

Nee, dit gegeven maakt de tablet niet uniek. Samsung Dex is al even uit en je kunt ook prima werken op andere tablets. Maar het handjevol verbeteringen dat Samsung aan dit model heeft doorgevoerd, maakt dat werken wel enorm plezierig. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de veel capabelere en snellere processor: de Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2 (die geoptimaliseerd is voor de Galaxy-lijn). Dat is dezelfde overgeklokte chipset die we ook in de Galaxy S23-lijn aantreffen. De cpu gaat efficiënt met energie om en is op papier veel krachtiger dan de Gen 1-processor van twee jaar geleden.

Niet alleen kun je prima de meest recente games spelen, ook kun je dus heel de dag op de tablet werken – zonder te merken dat de prestaties erop achteruitgaan. Daarbij komt dat de nieuwe chipset vanzelfsprekend een langere adem heeft. Ben je dus in de markt voor een nieuwe werktablet, dan doe je er goed aan dit model in overweging te nemen. De grote vraag is echter hoeveel je als doorsneegebruiker merkt van deze snelheidsverbeteringen. De kans is vrij klein dat je noemenswaardige verschillen zult opmerken. Helemaal wanneer je werk uitvoert dat weinig paardenkracht vergt.

Maar goed, dat neemt niet weg dat de processor daadwerkelijk beter is. En dat wanneer je op zoek bent naar een laptopvervanger, je de komende jaren bij de Tab S9 kunt aankloppen. Andere belangrijke verschillen met het model van twee jaar terug is het 11inch-amoledscherm. De Tab S8 beschikt over een lcd-scherm van 11-inch. De kleuren op Samsung-tablets vallen nooit echt tegen, maar zo’n amoledscherm tilt de ervaring naar een ander niveau. En daarom is het goed om te zien dat de Zuid-Koreaanse fabrikant het instapmodel deze keer ook van deze technologie voorzien heeft.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Andere aangepaste elementen

Een onderdeel waar Samsung veel aandacht naar uit laat gaan, is het IP68-certificaat. Consumenten gebruiken hun tablets al jaren in de keuken of de badkamer, maar nu pas zijn de Tab-tablets echt waterdicht en beschermd tegen stof. Een goede ontwikkeling, maar dit laat ook zien dat er nog maar weinig rek in de ontwikkeling van tablets zit. Als een fabrikant zoveel aandacht besteedt aan zo’n simpele doch broodnodige eigenschap (het heeft ook echt negen series moeten duren voordat we hier aankwamen), dan weet je dat een product zoals de tablet nagenoeg uitontwikkeld is.

Andere verschillen ten opzichte van het vorige model zijn de iets grotere accu (8.400 tegenover 8.000 mAh), de bluetoothversies (5.3 in plaats van 5.2) en de aangepaste cameramodule. Nu gebruiken we tablets doorgaans niet om heel de dag foto’s mee te maken, dus heel erg is het niet dat we van twee camera’s naar één camera zijn gegaan. Maar daar hoort helaas wel een ander nadeel bij. Doordat het design van de tablet lichtelijk aangepast is, en de meegeleverde S Pen daardoor iets meer naar rechts verplaatst werd, passen de oude tablethoesjes niet meer. Je zult dus een nieuwe moeten kopen.

Bovendien is het zo dat de vingerafdrukscanner dit keer in het scherm en niet in de powerknop zit. Ook deze kleine aanpassingen kan voor wat ongemak zorgen. De Google Pixel Tablet, en de Tab S8, hebben die scanner wel in de knop verwerkt, waardoor je die heel comfortabel ontgrendelt. Nu moet je je duim of vinger in een lastige positie brengen om je tablet te ontgrendelen, helemaal wanneer die plat ligt. Wellicht is dit slechts een kwestie van voorkeur, maar wij vinden het maar onhandig. Ja, zo’n ingebakken scanner is lekker futuristisch, maar praktisch is weer een ander verhaal.

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

Oké camera’s, fijne software

Naast de enkele 13 megapixelcamera achterop, zit voorop nog een selfiecamera van 12 megapixel. Ondanks de prijs hoef je hier geen high-end prestaties van te verwachten. De achtercamera legt kleuren mooi vast, maakt scherpe beelden en levert over het algemeen een oké resultaat. De froncamera is belangrijker, omdat je daar misschien mee wil vergaderen of videobellen. Helaas is de kwaliteit niet van hoog niveau. De beelden ogen wat uitgewassen, en bij gebrek aan licht ontstaan er snel artefacten. Ook gaat het aantal frames per seconde niet hoger dan dertig, helaas.

Gelukkig stelt de software op een Samsung-tablet al jaren niet meer teleur. We hadden het al even over Samsung Dex gehad, maar ook de reguliere Android-ervaring is megafijn. Het besturingssysteem werkt snel en accuraat, en draait momenteel op de meest recente Android-versie. Je krijgt vier jaar aan software-upgrades en vijf jaar aan beveiligingsupdates. Daarmee gaat Samsung zelfs voorbij aan Google, die drie en vijf jaar aanbiedt. Toegegeven, de eerstvolgende software-update, naar Android 14, staat om de hoek, maar dan nog is dit een ontzettend goede ontwikkeling.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Samsung Galaxy Tab S9 kopen?

Is het allemaal genoeg om een upgrade van de Tab S8 te rechtvaardigen? En hoe zit het precies als je nog een oudere tablet hebt en je in de markt bent voor een nieuwe? In allebei de gevallen kunnen we melden dat het dagelijkse gebruik van de Samsung Galaxy Tab S9 bijzonder goed bevalt. De snelle processor en het uitmuntende beeldscherm (met strakke kleuren en een snelle beeldverversing van 120 Hertz) zorgen voor een ongekend fijne ervaring. Of je er nu op wilt gamen, series op wilt kijken of op wilt werken. Ook gaat de accu deze keer net even wat langer mee.

Ondertussen zijn er ook wat zaken die minder goed bevallen. Het verplaatsen van de vingerafdrukscanner, de camerakwaliteit en het aangepaste design kunnen roet in het eten gooien. Ook de prijs voor een zogenaamd instapmodel is even slikken. Vooral dat laatste zal de tablet parten gaan spelen. Maar mocht je een goede deal tegenkomen in de komende maanden, en je bent op zoek naar een Android-tablet waar je de komende vier, vijf jaar mee uit de voeten kunt, dan tref je nu wellicht alleen beter aan in het duurdere segment van Samsung.

▼ Volgende artikel
Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is local dimming en waarom is het belangrijk?

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Welke merken gebruiken local dimming?

Bijna elke grote televisiefabrikant past deze techniek inmiddels toe, maar ze doen dat voornamelijk in hun middenklasse en topmodellen. Samsung is een van de voorlopers, zeker met hun QLED- en Neo QLED-televisies, waarbij ze in de duurdere series gebruikmaken van geavanceerde miniLED-techniek voor zeer precieze dimming. Ook Sony staat bekend om een uitstekende implementatie van full array local dimming, die vaak geprezen wordt om de natuurlijke weergave zonder overdreven effecten. Philips past het eveneens toe in hun (mini)ledmodellen, vaak in combinatie met hun bekende Ambilight-systeem voor een extra contrastrijk effect.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Vijf fijne televisies die full array local dimming ondersteunen

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 robotstofzuigers voor een extra schone vloer

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.