De Samsung Galaxy Tab S9 is het instapmodel van de nieuwe Tab-reeks. Desondanks heeft het apparaat een flinke adviesprijs van minimaal 899 euro. Daar moet dan een goede gebruikerservaring tegenover staan. Gelukkig is de tablet online al goedkoper verkrijgbaar.

Hoewel we bij smartphones elk jaar (en soms zelfs twee keer per jaar) opvolgers voorbij zien komen, duurt dat bij tablets doorgaans wat langer. De Samsung Galaxy Tab S9 volgt de Tab S8 op, die twee jaar geleden uitkwam. In die tijd is er een hoop veranderd. Natuurlijk zijn processors capabeler geworden, maar consumenten verwachten ook méér van hun apparaten. Helemaal omdat de prijzen maar blijven stijgen. Als je nu een Samsung Galaxy Tab S9 wilt kopen, dan moet je daar minimaal 899 euro voor neertellen – al kun je online wellicht een iets scherpere deal vinden.

Samsung Galaxy Tab S9 als werkstation

En die scherpere deal is waarschijnlijk nodig om je te overtuigen van de waarde van de Galaxy Tab S9. Niet omdat het product an sich slecht is, maar omdat 900 euro gewoon heel veel geld is en je daar ook een laptop of computer voor kunt kopen. Die vergelijking maken we overigens niet zomaar. Naast een entertainmentproduct is de Samsung Galaxy Tab S9 namelijk ook prima te gebruiken als werkstation. Koppel een toetsenbord en muis aan (investeer eventueel in de officiële Samsung-accessoires) en voor je het weet gebruik je één apparaat voor zowel werk als plezier.

De Samsung-tablet omtoveren tot werkmachine is ontzettend simpel. Nadat je de accessoires hebt aangekoppeld, selecteer je de Samsung Dex-optie en vanaf dat punt kun je direct aan het werk. Het besturingssysteem heeft veel weg van ChromeOS en Windows. Denk daarbij aan een startbalk onderaan het scherm, meerdere zwevende vensters voor al je apps en meer dan genoeg applicaties waarmee je je taken kunt uitvoeren. De kans is groot dat specifieke programma’s voor je werk niet beschikbaar zijn voor Android, maar Office-apps, algemene tools en browsers zijn prima te gebruiken.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Handjevol goede verbeteringen

Nee, dit gegeven maakt de tablet niet uniek. Samsung Dex is al even uit en je kunt ook prima werken op andere tablets. Maar het handjevol verbeteringen dat Samsung aan dit model heeft doorgevoerd, maakt dat werken wel enorm plezierig. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de veel capabelere en snellere processor: de Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2 (die geoptimaliseerd is voor de Galaxy-lijn). Dat is dezelfde overgeklokte chipset die we ook in de Galaxy S23-lijn aantreffen. De cpu gaat efficiënt met energie om en is op papier veel krachtiger dan de Gen 1-processor van twee jaar geleden.

Niet alleen kun je prima de meest recente games spelen, ook kun je dus heel de dag op de tablet werken – zonder te merken dat de prestaties erop achteruitgaan. Daarbij komt dat de nieuwe chipset vanzelfsprekend een langere adem heeft. Ben je dus in de markt voor een nieuwe werktablet, dan doe je er goed aan dit model in overweging te nemen. De grote vraag is echter hoeveel je als doorsneegebruiker merkt van deze snelheidsverbeteringen. De kans is vrij klein dat je noemenswaardige verschillen zult opmerken. Helemaal wanneer je werk uitvoert dat weinig paardenkracht vergt.

Maar goed, dat neemt niet weg dat de processor daadwerkelijk beter is. En dat wanneer je op zoek bent naar een laptopvervanger, je de komende jaren bij de Tab S9 kunt aankloppen. Andere belangrijke verschillen met het model van twee jaar terug is het 11inch-amoledscherm. De Tab S8 beschikt over een lcd-scherm van 11-inch. De kleuren op Samsung-tablets vallen nooit echt tegen, maar zo’n amoledscherm tilt de ervaring naar een ander niveau. En daarom is het goed om te zien dat de Zuid-Koreaanse fabrikant het instapmodel deze keer ook van deze technologie voorzien heeft.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Andere aangepaste elementen

Een onderdeel waar Samsung veel aandacht naar uit laat gaan, is het IP68-certificaat. Consumenten gebruiken hun tablets al jaren in de keuken of de badkamer, maar nu pas zijn de Tab-tablets echt waterdicht en beschermd tegen stof. Een goede ontwikkeling, maar dit laat ook zien dat er nog maar weinig rek in de ontwikkeling van tablets zit. Als een fabrikant zoveel aandacht besteedt aan zo’n simpele doch broodnodige eigenschap (het heeft ook echt negen series moeten duren voordat we hier aankwamen), dan weet je dat een product zoals de tablet nagenoeg uitontwikkeld is.

Andere verschillen ten opzichte van het vorige model zijn de iets grotere accu (8.400 tegenover 8.000 mAh), de bluetoothversies (5.3 in plaats van 5.2) en de aangepaste cameramodule. Nu gebruiken we tablets doorgaans niet om heel de dag foto’s mee te maken, dus heel erg is het niet dat we van twee camera’s naar één camera zijn gegaan. Maar daar hoort helaas wel een ander nadeel bij. Doordat het design van de tablet lichtelijk aangepast is, en de meegeleverde S Pen daardoor iets meer naar rechts verplaatst werd, passen de oude tablethoesjes niet meer. Je zult dus een nieuwe moeten kopen.

Bovendien is het zo dat de vingerafdrukscanner dit keer in het scherm en niet in de powerknop zit. Ook deze kleine aanpassingen kan voor wat ongemak zorgen. De Google Pixel Tablet, en de Tab S8, hebben die scanner wel in de knop verwerkt, waardoor je die heel comfortabel ontgrendelt. Nu moet je je duim of vinger in een lastige positie brengen om je tablet te ontgrendelen, helemaal wanneer die plat ligt. Wellicht is dit slechts een kwestie van voorkeur, maar wij vinden het maar onhandig. Ja, zo’n ingebakken scanner is lekker futuristisch, maar praktisch is weer een ander verhaal.

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

Oké camera’s, fijne software

Naast de enkele 13 megapixelcamera achterop, zit voorop nog een selfiecamera van 12 megapixel. Ondanks de prijs hoef je hier geen high-end prestaties van te verwachten. De achtercamera legt kleuren mooi vast, maakt scherpe beelden en levert over het algemeen een oké resultaat. De froncamera is belangrijker, omdat je daar misschien mee wil vergaderen of videobellen. Helaas is de kwaliteit niet van hoog niveau. De beelden ogen wat uitgewassen, en bij gebrek aan licht ontstaan er snel artefacten. Ook gaat het aantal frames per seconde niet hoger dan dertig, helaas.

Gelukkig stelt de software op een Samsung-tablet al jaren niet meer teleur. We hadden het al even over Samsung Dex gehad, maar ook de reguliere Android-ervaring is megafijn. Het besturingssysteem werkt snel en accuraat, en draait momenteel op de meest recente Android-versie. Je krijgt vier jaar aan software-upgrades en vijf jaar aan beveiligingsupdates. Daarmee gaat Samsung zelfs voorbij aan Google, die drie en vijf jaar aanbiedt. Toegegeven, de eerstvolgende software-update, naar Android 14, staat om de hoek, maar dan nog is dit een ontzettend goede ontwikkeling.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Samsung Galaxy Tab S9 kopen?

Is het allemaal genoeg om een upgrade van de Tab S8 te rechtvaardigen? En hoe zit het precies als je nog een oudere tablet hebt en je in de markt bent voor een nieuwe? In allebei de gevallen kunnen we melden dat het dagelijkse gebruik van de Samsung Galaxy Tab S9 bijzonder goed bevalt. De snelle processor en het uitmuntende beeldscherm (met strakke kleuren en een snelle beeldverversing van 120 Hertz) zorgen voor een ongekend fijne ervaring. Of je er nu op wilt gamen, series op wilt kijken of op wilt werken. Ook gaat de accu deze keer net even wat langer mee.

Ondertussen zijn er ook wat zaken die minder goed bevallen. Het verplaatsen van de vingerafdrukscanner, de camerakwaliteit en het aangepaste design kunnen roet in het eten gooien. Ook de prijs voor een zogenaamd instapmodel is even slikken. Vooral dat laatste zal de tablet parten gaan spelen. Maar mocht je een goede deal tegenkomen in de komende maanden, en je bent op zoek naar een Android-tablet waar je de komende vier, vijf jaar mee uit de voeten kunt, dan tref je nu wellicht alleen beter aan in het duurdere segment van Samsung.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.