De Samsung Galaxy S23 Ultra is de beste smartphone die Samsung op dit moment te bieden heeft. De smartphone biedt het beste van de beroemde S-serie, gecombineerd met fijne eigenschappen van de beëindigde Galaxy Note-serie. In deze Samsung Galaxy S23 Ultra review lees je er alles over.

De Samsung Galaxy S22-serie van vorig jaar bestond uit drie smartphones, waarvan de duurste het meest opviel. Dankzij de toevoeging van de stylus en het extra platte (en grote) schermoppervlak had Samsung het beste van de Note-serie gecombineerd met de Galaxy S-serie. Die lijn wordt doorgezet met deze Samsung Galaxy S23 Ultra. De stylus, het grote vlakke scherm en de andere eigenschappen van de S23-serie zoals de uitstekende cameraverzameling, rekenkracht, functies en mooie afwerking zijn allemaal wederom aanwezig. Sterker nog. Op het oog zijn de Galaxy S22 Ultra en Galaxy S23 Ultra (nagenoeg) niet van elkaar te onderscheiden. Het verschil zit ‘m in de details. Sterker nog. Het is onwaarschijnlijk dat je de Galaxy S22 Ultra en de Galaxy S23 Ultra van elkaar kunt onderscheiden.

Lees ook: Samsung valt in herhaling met de Galaxy S23-serie

En dat is wel het gevoel dat het meest blijft hangen tijdens het testen van de Galaxy S23 Ultra. Het déjà vu-gevoel is sterk. Gelukkig is de basis goed, de Galaxy S22 Ultra maakte diepe indruk op ons en kwam zelfs op een tweede plek te staan in de lijst van beste smartphones van 2022. Maar een beetje meer vernieuwing had niet misstaan. Vooral omdat de opvallendste verandering ten opzichte van de smartphone van vorig jaar nu alleen de prijs is. Want die is hoger. Forst hoger. Vanaf 1399 euro. Voor een smartphone.

Dat is 150 euro meer dan de adviesprijs van de Galaxy S22 Ultra. Samsung wijdt dit aan hogere productiekosten en inflatie en probeert de hogere kosten met onder meer een 200 megapixelcamera en een verdubbeling van het opslaggeheugen te verzachten. Helaas overtuigt Samsung hier niet in. Daardoor blijft de Galaxy S22 Ultra eigenlijk gewoon een aanlokkelijk alternatief.

Wat is er nieuw aan de Galaxy S23 Ultra?

De opvallendste verandering van de Galaxy S23 Ultra zit in de binnenkant. Jarenlang heeft Samsung zijn Galaxy S-smartphones in Europa uitgerust met een Exynos-chipset. Topsmartphones met Android van andere merken deden het steevast net even beter qua prestaties en energieverbruik omdat ze over de snelste Snapdragon chipset beschikken. Sterker nog. In sommige andere markten had Samsung zijn smartphones al uitgerust met een Snapdragon-chipset, en deze presteerden daadwerkelijk beter dan de Exynos-evenknieën. Nu zijn alle Samsung Galaxy S23-toestellen uitgerust met de snelste Snapdragon (de 888 Gen2). Hiermee zijn de prestaties daadwerkelijk wat verbeterd en het energieverbruik ligt iets lager. Vooral wanneer je mobiel internet gebruikt in plaats van wifi merk je verschil voor je accu.

De smartphone is sneller, wat je in benchmarks terugziet. In praktijk merk je echter geen enorme verschillen op dit gebied. Het toestel reageert vlot (ook de hoge schermverversingssnelheid helpt hierbij) en laadtijden zijn minimaal. In energieverbruik merk je wel veel verschil. De Galaxy S23 Ultra werkt merkbaar zuiniger.

Meer opslaggeheugen

Het basismodel van de Galaxy S23 Ultra heeft twee keer zoveel opslaggeheugen als voorheen. Dat is erg prettig. Samsung stelt (niet geheel onterecht) dat 128GB net tekortkomt. Vooral vanwege de 200 megapixelcamera (die overigens standaard  foto’s in 12 megapixel maakt). Als je de volle 200 megapixel gebruikt kun je volgens Samsung foto’s makkelijk op posterformaat uitprinten. Maar tsja. Hoe vaak doe je dat nou? En volgens Samsung is die extra opslagruimte ook ideaal voor je 8K-video’s, zodat je die later op je 8K-televisie kunt bekijken. Want natuurlijk,  Samsung maakt ook televisies. Maar of 8K de toekomst is. Dat valt heftig te betwijfelen. Los van de discussie of je uberhaupt verschil ziet tussen 4K en 8K op een gewoon televisieformaat is het nog maar de vraag of ze in Europa op de markt mogen verschijnen vanwege het te hoge energieverbruik.

Lees ook: Verdwijnen 8K-tv's in Europa door strengere energielabels?

Ander puntje is dat de argumenten van Samsung beter werken voor een geheugenkaartslot. Een geheugenkaart is ideaal voor je foto’s en video’s en dankzij versleuteling net zo veilig. Vooral omdat de prijsverhoging deels wordt toegeschreven aan het extra opslaggeheugen. Waarom niet de prijs lager houden en een geheugenkaart weer toelaten? Maar nee. Het geheugenkaartslot moest wijken, evenals de audiopoort en de adapter in de doos. Zelfs een oplaadkabeltje kan er niet van af.

Een ander punt waar het marketingverhaal wat rammelt is op het gebied van duurzaamheid. Samsung doet zeker goed werk door de update-ondersteuningsverantwoordelijkheid te nemen: vier Androidversie-updates en vijf jaar lang veiligheidsupdates. Ook gebruikt Samsung meer gerecycled plastic. Alleen het grootste mankement, de repareerbaarheid, heeft Samsung genegeerd. Als je bijvoorbeeld de batterij wilt vervangen is dat een gevaarlijk klusje omdat de accu stevig vastgelijmd zit en er geen trekstrip aanwezig is om deze los te maken. Daardoor moet je met een hittepistool op de accu richten om deze los te krijgen. Gevaarlijk, niet heel duurzaam en een van meerdere argumenten dat Samsung ook nog moet kijken naar repareerbaarheid als ze duurzaamheid écht belangrijk vinden.

Samsung Galaxy S23 Ultra in praktijk

Los van de kritiekpuntjes op de gebrekkige vernieuwing en marketing is de Galaxy S23 Ultra in praktijk een beestachtig goede smartphone. Het scherm is groots, letterlijk en figuurlijk. Qua weergave, scherpte, helderheid en beeldverversing zorgt ervoor dat geen enkel ander smartphone-scherm in de buurt komt van deze. De vingerafdrukscanner achter het scherm werkt vlot en probleemloos. Standaard staat de resolutie op Full-HD (1080p). Wil je het beeld scherper, dan kan dat tot 1440p. Wat overigens wel tol eist van de accu.

De Galaxy S23 Ultra komt dus wederom met een stylus die je in de smartphone steekt. Je kunt hiermee notities maken, krabbels, de smartphone bedienen of zelfs op afstand de camera bedienen. Werkelijk van toegevoegde waarde, zonder onmisbaar te zijn. Samsung heeft niets vernieuwd voor de stylus, maar wel het scherm wat platter gemaakt wat prettiger werkt voor de stylus. Er zijn nog wel altijd rond aflopende schermranden, wat er mooi uit ziet… Maar onhandig blijft voor je pennetje.

De smartphone is heeft een enorm formaat om zijn 6,8 inch scherm te herbergen. Dat is zeker iets om rekening mee te houden. Vooral ook omdat een hoesje echt aan te bevelen is omdat zowel de voor- als de achterkant van glas zijn. Het toestel voelt wel erg luxe aan en er valt in praktijk goed mee te werken. Over werken gesproken: sluit de Galaxy S23 Ultra aan op een dockingstation en je kunt er écht op werken alsof het een pc is dankzij Samsung Dex.

Accuduur: lang laden voor lange accuduur

De accuduur van de Galaxy S23 Ultra is uitstekend. Zo’n anderhalf à twee dagen is in praktijk prima haalbaar. Afhankelijk van je gebruik natuurlijk. Het scherm is de grootste energievreter. Schroef je de verversingssnelheid en resolutie omlaag dan haal je die twee dagen zonder probleem.

Opladen kan via de usb-c-poort of draadloos. Razendsnel opladen, zoals bij smartphones van Chinese merken kan, zit er niet in. Volgens een woordvoerder van het bedrijf is dat om te waarborgen dat de accu niet te snel slijt. Snelladen genereert warmte, wat zorgt voor slijtage. Daar valt wat voor te zeggen. Maar houd er dus wel rekening mee dat je je smartphone wel een uur aan de lader moet hebben om ‘m echt goed op te kunnen laden.

Software: Android 13 met OneUI 5.1

Als het op Android aankomt heeft Samsung zijn zaakjes goed op orde met zijn OneUI-skin. Samsung heeft zijn ondersteuning op orde, voegt veel mogelijkheden toe en geeft Android een herkenbaar uiterlijk mee, zonder dat ik bugs tegenkom. Dat zijn puntjes waarmee Chinese Androidfabrikanten als Oppo, OnePlus en Xiaomi de mist in gaan.

Toch verkies ik persoonlijk zelf de skin die Google gebruikt voor Pixel-smartphones omdat Samsung toch een beetje doorslaat. Al die nieuwe functies zijn fijn, maar het instellingenmenu wordt er niet overzichtelijker op. Sommige diensten die Samsung toevoegt, zoals een tweede browser, themawinkel en accessoirewinkel zijn onnodig. En sommige diensten zijn er niet omdat ze voor jou onmisbaar zijn, maar omdat er wat tegenoverstaat voor Samsung. Denk aan een scala aan Microsoft-apps, een verstopte McAfee-virusscanner in de instellingen en andere bloatware zoals Netflix en Facebook. Het toestel dat we te testen kregen had 1TB aan opslagruimte, waarvan 90GB al in gebruik was.

Goede camera’s maken weinig verschil

De camera-opstelling is ook grotendeels hetzelfde als bij de Galaxy S22 Ultra. Aan de achterzijde vind je een groothoekcamera, zoomcamera (3x zoom), periscoopzoomcamera, infrarood dieptesensor en de reguliere camera. Verschil is dat die reguliere camera nu dus 200 megapixel telt. Vergeet echter niet: meer megapixel maakt nog geen betere camera. Sterker nog: in praktijk merkte ik eigenlijk geen verschil ten opzichte van de 50 megapixelcamera van de Galaxy S22 Ultra. Dat is niet erg, want de camera van de Galaxy S22 Ultra kan ook nog altijd tot een van de beste gerekend worden.

Wanneer je een foto maakt met de reguliere camera worden wel het volle aantal megapixel benut, maar de foto wordt teruggebracht naar een twaalf megapixelresolutie. Dankzij beeldalgoritmes worden details zoveel mogelijk behouden. Zonder dat een foto enorm veel ruimte op het toestel inneemt. Dit gebeurde echter ook bij de Galaxy S22 Ultra, die vijftig megapixel terugbracht naar dezelfde twaalf. Wederom is de Galaxy S23 Ultra de fotografie-koploper. Dankzij de details, maar ook dankzij de beeldalgoritmes, die de camera ook uitstekend laten presteren bij tegenlicht en weinig licht. Kleuren worden wat aangedikt, waardoor ze werkelijk van je beeldscherm spatten. Hierdoor kunnen grijze kleuren van bijvoorbeeld water wat raar blauwig overkomen.

De Galaxy S23 Ultra is niet alleen fotografie koploper vanwege zijn foto’s, maar vooral vanwege de foto-mogelijkheden. Portretten zijn erg sterk, de 3x zoomlens is indrukwekkend en ook de periscooplens maakt indruk. Hoewel de foto’s van beduidend mindere kwaliteit zijn, is de mogelijkheid om 30x in te zoomen iets waar een iPhone-gebruiker niet aan kan tippen. Inzoomen tot 100x is zelfs mogelijk, alleen zijn deze foto’s veel minder scherp (ook door beweging). 30x zoom levert echter nog best acceptabele resultaten op, mits er voldoende licht beschikbaar is.

De groothoekcamera legt ook mooi kleur en detail vast, maar heeft zichtbaar moeite met moeilijk licht. Deze camera is ideaal voor landschapsfotografie. Maar wanneer de nachtmodus aan slaat heeft deze lens langer nodig, wat tot meer bewegingsonscherpte leidt. De selfiecamera heeft van Samsung ook wat extra aandacht gekregen, vooral door aan de beeldherkenningsalgoritmes te werken.

Het verschil voor een goede smartphonecamera wordt tegenwoordig niet gemaakt door de lens, maar met name door de rekenkracht en beeldalgoritmes van de smartphone. Samsung loopt hiermee samen met Google en Apple voorop. Google heeft portretfotografie en de nachtmodus echter wat beter op orde, Apple doet het op video-gebied het beste. Samsung maakt de meest levendige foto’s en biedt de meeste foto-mogelijkheden. Over mogelijkheden gesproken: ExpertRAW  maakt het mogelijk om foto’s in RAW-formaat te maken, waarna je ze kunt bewerken in de ExpertRAW-app van Samsung of met Adobe Lightroom.

Alternatieven voor de Samsung Galaxy S23 Ultra

Ondanks dat de Galaxy S23 Ultra de beste smartphone is die je momenteel kunt kopen, blijft het déjà vu-gevoel overheersen. Waarom zou je de Galaxy S23 Ultra kopen, terwijl de smartphone eigenlijk niet te onderscheiden valt ten opzichte van de voorganger. Op de prijs na. Een Galaxy S22 Ultra met evenveel opslaggeheugen is op het moment van schrijven 1030 euro. Nog altijd erg veel geld, maar 370 euro minder dan een Galaxy S23 Ultra. Echt overtuigend was het antwoord van een Samsung medewerker niet toen ik vroeg waarom een klant voor een S23 Ultra zou moeten kiezen: je krijgt een jaar langer update-ondersteuning. Tsja. Een iPhone 14 Pro kost ongeveer hetzelfde en heeft langere update-ondersteuning. Toch mag ook de betere accuduur aangedragen worden als pluspunt van de Galaxy S23 Ultra.

Lees ook: iPhone 14 Pro Max review, appeltje met een pilletje

Daarom is het lastig de Galaxy S23 Ultra aan te bevelen. Speelt geld geen rol en wil je het mooiste scherm, beste cameramogelijkheden, veel rekenkracht, betere accuduur en een stylus. Ja, dan is dit absoluut de beste smartphone. Het verschil ten opzichte van de Galaxy S22 Ultra is minimaal en veel van de eigenschappen van de S23 Ultra vind je ook in de eveneens veel betaalbaardere Google Pixel 7 Pro.

Conclusie: Samsung Galaxy S23 Ultra kopen?

Samsung overtuigt met de Galaxy S23 Ultra, maar eigenlijk op dezelfde manier als dat het bedrijf ook al overtuigde met de Galaxy S22 Ultra. De smartphone is krachtig, luxe, heeft een uitstekend scherm veel overtuigende camera-functies en een goed uithoudingsvermogen. Maar om eerlijk te zijn is alleen de prijs anders van de Galaxy S23 Ultra. En daarmee lonkt de Galaxy S22 als goedkoper alternatief.

Ga je weer werken na een vakantie, dan voelt dat vaak aan als een frisse start. Net zoals wanneer kinderen weer naar school gaan. Deze ‘back-to-school-periode’ is daarom voor veel gebruikers het moment om op zoek te gaan naar een nieuwe pc of laptop. Wij vertellen je in dit artikel waar je dan op moet letten.

Voor de meeste gebruikers is hun computer tegenwoordig een laptop. De desktop-pc raakt steeds meer in de vergetelheid en wordt vooral nog gebruikt door mensen die meer kracht nodig hebben dan een gemiddelde laptop kan bieden.

De klassieke laptop is echter niet het enige apparaat dat geschikt is om op te werken. Convertibles, oftewel tablets die je met een toetsenbord kunt gebruiken, hebben de traditionele laptop niet volledig vervangen zoals ooit werd voorspeld. Toch zijn ze vaak erg handig en kunnen ze een prima alternatief vormen, afhankelijk van je behoeften.

Oudere modellen

Na een opleving tijdens de coronaperiode is de verkoop van pc's en laptops sterker gedaald dan verwacht. Hierdoor hebben fabrikanten en winkels nog een flinke voorraad oudere modellen. Zo zijn er nog volop laptops te vinden met een Core-processor van de elfde generatie, chips die al in 2020 op de markt zijn gebracht. Bij AMD zijn er eveneens veel laptops met een Ryzen-processor uit de 5000-serie, uit 2021, beschikbaar.

Dat hoeft echter geen probleem te zijn. Ook iets oudere processors van Intel en AMD zijn nog altijd snel genoeg om comfortabel op te werken. Met een beetje geluk kun je voor een aantrekkelijke prijs een laptop op de kop tikken die nog prima aan je wensen voldoet.

©Maanas - iStock

Schermformaat

Het scherm bepaalt in grote mate het formaat van je laptop. Een 13- tot 14inch-scherm biedt wat ons betreft de beste verhouding tussen formaat en draagbaarheid. Toch zijn juist laptops met een 15- tot 16inch-scherm de populairste modellen, wellicht omdat veel gebruikers een laptop vooral thuis gebruiken en draagbaarheid in dat geval geen issue is. Laptops met een 17inch-scherm scharen we onder desktopvervangers. Zo’n groot scherm kan natuurlijk prettig zijn om langer op te werken, maar pas dan wel op dat je niet langdurig in een verkeerde houding zit.

Steeds meer laptops zijn voorzien van een scherm met een beeldverhouding van 16:10 in plaats van 16:9. Hiermee heb je verticaal meer werkruimte, en dat is bij vrijwel alle werkzaamheden prettig.

Een Full-HD-schermresolutie van 1920 × 1080 pixels (of bij een beeldverhouding van 16:10 1920 × 1200 pixels) is tegenwoordig standaard, ook in laptops van zo’n 500 euro vind je een Full-HD-scherm. In duurdere laptops hebben de schermen een hogere resolutie, zoals 2560 × 1440, 2560 × 1600, 2880 × 1800 of 4K.

Windows 11 is geschikt voor aanraakbediening en sommige laptops zijn daarom voorzien van een aanraakscherm. Zo’n aanraakscherm is in de praktijk vooral handig als je het scherm ook kunt omklappen om je laptop op schoot als tablet te gebruiken. Aanraakschermen zijn vrijwel altijd glanzend afgewerkt, iets dat ook voor veel normale schermen geldt. Wil je dat niet, zoek dan specifiek naar een mat afgewerkt scherm.

Schermtechnologie

Er wordt weleens gezegd dat echt slechte schermen niet meer bestaan, maar bij de goedkoopste laptops vind je soms uitzonderingen die deze regel bevestigen. Dit komt deels door het gebruik van tn (twisted nematic) schermtechnologie. Het voordeel van tn-panelen is de lage prijs en snelle reactietijd, maar de nadelen zijn de relatief beperkte kijkhoeken en minder goede kleurweergave. Toch betekent dat niet dat alle tn-panelen onbruikbaar zijn; sommige laptops met tn-schermen zijn zeker goed genoeg voor alledaags gebruik. Omdat tn-panelen tegenwoordig vooral in goedkopere laptops worden toegepast, zijn het automatisch ook de simpelste schermen op de markt.

Gelukkig zijn steeds meer laptops voorzien van een ips-scherm (in-plane switching), dat goede kleurweergave combineert met brede kijkhoeken. Hoewel er kwaliteitsverschillen bestaan, is een ips-scherm in de meeste gevallen ruim voldoende voor normaal gebruik. De betere (en vaak duurdere) ips-panelen hebben een groter kleurbereik, waardoor ze geschikter zijn voor beeldbewerking.

Een derde schermtechnologie die snel aan populariteit wint, is oled (organic light-emitting diode). Een oledscherm bestaat uit individueel aangestuurde pixels die ook volledig uitgeschakeld kunnen worden. Hierdoor is zwart ook echt zwart, wat zorgt voor een uitstekend contrast en een indrukwekkende beeldkwaliteit.

Besturingssysteem

Misschien ben je simpelweg op zoek naar een laptop voorzien van Windows. Andere opties zijn macOS en Chrome OS. MacOS werkt in de basis vergelijkbaar met Windows en veel populaire software is ook voor Apples besturingssysteem beschikbaar.

Wanneer je een laptop alleen gebruikt voor taken die je in een browser kunt uitvoeren, dan kan Chrome OS een interessante keuze zijn. Chrome OS is ontworpen voor online gebruik, maar documenten kun je ook offline bewerken. Daarnaast kun je Android-apps en Linux-software installeren. Een voordeel van Chrome OS is dat het relatief licht is, waardoor het ook op minder krachtige laptops acceptabel presteert. Chromebooks zijn over het algemeen dan ook goedkoper dan laptops waar Windows op draait. Toch geldt dat niet voor iedere Chromebook; er zijn varianten te koop met krachtige hardware vergelijkbaar met luxere Windows-laptops.

Processorreeksen

Met tientallen opties op de markt kan het kiezen van de juiste processor behoorlijk lastig zijn. Zowel Intel als AMD bieden chips aan voor vrijwel elk prijspunt, en daarnaast zijn er nog laptops beschikbaar met processors uit drie verschillende generaties.

Op het eerste gezicht lijkt de keuze overzichtelijk, aangezien zowel Intel als AMD hun processors indelen in verschillende duidelijke reeksen. Intel biedt bijvoorbeeld de Core i3-, i5-, i7- en i9-processors aan, terwijl AMD Ryzen 3, 5, 7 en 9 in het assortiment heeft. Over het algemeen geldt: hoe hoger het getal, des te beter de prestaties van de processor, met meer cores en een hogere kloksnelheid. Intel zal overigens vanaf de volgende generatie (die nog niet te koop is) overstappen op Core 3, 5 en 7 voor reguliere processors, en Core Ultra 5, 7 en 9 voor de snellere varianten.

Bij desktopprocessors is deze indeling vaak al een goede leidraad, maar bij laptopprocessors ligt het wat ingewikkelder. Zowel Intel als AMD delen hun laptopprocessors namelijk verder in op basis van energieverbruik, waardoor het vergelijken van verschillende modellen iets complexer kan zijn.

©Intel Corporation

Lees ook: Kies de juiste processor voor je laptop

Energieverbruik

Het energieverbruik van processors verschilt voornamelijk door het aantal cores en de kloksnelheid, maar bij Intels twaalfde en dertiende generatie Core-processors ook door het type cores. Deze generaties gebruiken een hybride architectuur met twee soorten cores: performance-cores voor hoge prestaties en efficiency-cores die zuiniger zijn.

Bij Intel zijn de chips die speciaal ontworpen zijn voor energiezuinige toepassingen voorzien van een 'U' in het typenummer, zoals de Core i5-1235U. Deze processors hebben een standaard energieverbruik (thermal design power, tdp) van maximaal 15 watt, waarbij een hoger verbruik voor betere prestaties slechts kortstondig mogelijk is. Een stap hoger zijn de chips met een 'P' in het typenummer, die een tdp van 28 watt hebben en meer performance-cores bevatten dan de U-varianten.

In de elfde generatie Core-processors worden de energiezuinige varianten aangeduid met een 'G' in de typenaam. Deze generatie gebruikt geen hybride architectuur, maar de tdp kan wel worden ingesteld tussen 15 en 28 watt, wat tot prestatieverschillen leidt.

De krachtigste processors hebben een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Core i7-13700H) en zijn ontworpen voor een tdp van 45 of 55 watt.

Bij AMD is er een vergelijkbaar systeem. Processors met een 'U' in het typenummer, zoals de Ryzen 5 6600U, zijn afhankelijk van het model ontworpen voor een tdp tussen de 15 en 28 watt, met soms instelbare tdp-opties. De chips met een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Ryzen 7 7735HS) hebben een configureerbare tdp van 35 tot 45 watt, of zelfs 55 watt voor de krachtigere modellen.

©Intel Corporation

Normaal of meer kracht

In de meeste laptops die voor thuisgebruik interessant zijn, zul je een processor terugvinden die voorzien is van een U in het typenummer (of een G in het geval van een processor uit de elfde generatie Core-processors). Deze vereisen de minste koeling en maken dunne laptops mogelijk. De processors met een wat hoger energieverbruik (bij Intel met een G of P in het typenummer) vind je in de duurdere en luxere dunne laptops waarin een betere koeling mogelijk is.

De snelste chips met een H in het typenummer zul je niet terugvinden in normale laptops, maar worden gebruikt voor doelgroepen die meer kracht nodig hebben, zoals grafische professionals of gamers. Dergelijke laptops of workstations zijn over het algemeen dikker, luidruchtiger en hebben een kortere accuduur dan dunne laptops.

Werkgeheugen

Er zijn laptops met 4 GB RAM te koop. Die voldoen weliswaar aan de minimumeisen van Windows 11, maar toch raden we je ten minste 8 GB aan. Wil je ook langere tijd prettig werken, dan is 16 GB vermoedelijk de beste keuze. Twijfel je tussen 8 en 16 GB, ga dan voor 16 GB, omdat het geheugen op steeds meer laptops een vast gegeven is; de geheugenchips zijn immers direct op het moederbord gesoldeerd.

Sommige laptops bieden een combinatie van gesoldeerd geheugen en een geheugenslot, waardoor uitbreiding wél mogelijk is. Al loop je dan al snel tegen de situatie aan dat je moet werken met ongelijke modules, en dat is minder optimaal dan twee gelijke modules. Uiteraard zijn er ook laptops met losse geheugenmodules; dat zijn over het algemeen de duurdere of krachtigere modellen, zoals gamelaptops.

©NIKITA SOBOLKOV

Opslag

Als je weinig lokale opslagruimte nodig hebt, kun je mogelijk uit de voeten met een ssd van 128 GB. Maar zelfs met slechts een paar geïnstalleerde programma's raakt deze capaciteit snel vol, vooral omdat updates ook tijdelijk extra ruimte in beslag nemen. Daarom raden we aan om in de prijsklasse tot ongeveer 500 euro minimaal te kiezen voor 256 GB opslag. Bij duurdere laptops is het verstandig om te gaan voor minimaal 512 GB opslag.

Gelukkig kun je bij de meeste laptops de ssd vervangen, omdat ze vaak zijn uitgerust met een M.2-ssd. Dit maakt het eenvoudig om de opslagruimte te upgraden als dat nodig is.

Let er wel op dat ook de goedkoopste laptops tegenwoordig voorzien zijn van op flashgeheugen gebaseerde opslag. Soms wordt er echter geen echte ssd gebruikt, maar eMMC-opslag. Dit type opslag is meer vergelijkbaar met een snelle geheugenkaart en is merkbaar trager dan een echte ssd, vooral bij gebruik van een volledig pc-besturingssysteem zoals Windows.

Grafische kaart

Elke laptopprocessor heeft tegenwoordig een geïntegreerde gpu, die voor de meeste dagelijkse werkzaamheden prima voldoet. Hoewel er prestatieverschillen zijn tussen deze geïntegreerde gpu's, is dat voor normaal gebruik meestal niet zo belangrijk. Wanneer je echter grafisch intensieve taken wilt uitvoeren, zoals het spelen van games of het bewerken van video's, heb je al snel een extra (dedicated) gpu nodig.

Mobiele gpu's worden geproduceerd door zowel Nvidia als AMD, maar in de meeste laptops zie je toch voornamelijk Nvidia-gpu's terug.

Voor een gaming-laptop is de minimale aanbevolen gpu de Nvidia GeForce RTX 4050. Hiermee kun je de meeste games spelen in Full HD-resolutie met gemiddelde kwaliteitsinstellingen. De oudere Nvidia RTX 3060 biedt vergelijkbare prestaties als de RTX 4050.

Een RTX 4060 is een goede keuze als je games op hogere instellingen wilt spelen. Voor oudere laptops kun je dan naar een RTX 3070 kijken. De krachtigere RTX 4070 (of de RTX 3080) maakt het mogelijk om vrijwel alle games op de hoogste instellingen te spelen, terwijl een RTX 4080 zelfs gaming in 4K ondersteunt.

Let op de aansluitingen

Uiteraard let je er bij de keuze van een laptop op of het apparaat is voorzien van de door jou gewenste aansluitingen als usb-poorten, HDMI en een kaartlezer. Vrijwel alle moderne laptops zijn tegenwoordig voorzien van in ieder geval één usb-c-aansluiting. Helaas is de ene usb-c-poort de andere niet, want usb-c ondersteunt diverse standaarden.

Het trage usb 2.0 is zeldzaam, maar bij gebruik van usb 3.2 (dat soms nog 3.1 genoemd wordt) kan het om gen 1 of gen 2 gaan met een maximale snelheid van 5 of 10 Gbit/s. De meeste laptops met usb-c laten zich via usb-c opladen, maar dat is niet altijd het geval. Hetzelfde geldt voor een DisplayPort-beeldsignaal. Controleer dit dus goed in de specificaties, want een usb-c-poort die zowel laden, dataoverdracht als een beeldsignaal ondersteunt, is in de praktijk erg handig. Hiermee is het mogelijk om je laptop met één kabel op een keur aan dockingstations aan te sluiten die je al voor enkele tientjes in huis hebt.

Vind je thunderbolt 3 of 4 of usb 4.0 in de specificaties van je laptop, dan heb je automatisch een aansluiting die voorzien is van alle mogelijkheden.

©cronislaw@gmail.com

Prijsklassen

Je haalt al vanaf zo’n 300 euro een nieuwe laptop in huis, maar op dat prijsniveau kun je niet heel veel verwachten. Zo zal de processor een relatief langzame Intel Pentium zijn en zul je 4 GB RAM krijgen in combinatie met een krappe ssd. We raden je daarom aan om minimaal 500 euro voor je nieuwe laptop te reserveren. Voor dat bedrag kun je een laptop kopen die is voorzien van een Intel Core i3- of AMD Ryzen 3-processo in combinatie met 8 GB RAM en 256 GB opslag.

Ben je op zoek naar meer kracht en luxe, dan vind je in de prijscategorie tussen 700 en 800 euro interessante modellen. Voor dit geld is het mogelijk om een laptop met 16 GB RAM in huis te halen in combinatie met een ssd van 512 GB. De processors zullen doorgaans nog een Core i5 of Ryzen 5 van de wat oudere generaties zijn.

Ben je op zoek naar een snelle, moderne en lichte laptop, dan heb je voor zo’n 1000 euro een prima exemplaar in huis voorzien van een moderne processor, 16 GB RAM en 512 GB opslag. Ook een scherm met een resolutie hoger dan Full HD vind je in deze prijsklasse terug.

Wist je dat je met Taakplanner in Windows veel terugkerende taken kunt automatiseren? Zo kun je met Schijfopruiming bijvoorbeeld de tijdelijke bestanden opschonen of je NAS regelmatig een back-up laten maken van je lokale bestanden. Als je Taakplanner goed instelt, hoef je er niet meer naar om te kijken.

Sommige programma’s zijn minder zichtbaar, maar wel handig. Een goed voorbeeld is Windows Taakplanner. Met dit ingebouwde onderdeel laat je allerhande taken automatisch verlopen, zoals dat jou uitkomt. Denk aan terugkerende taken om je computer in een goede conditie te houden, of aan programma’s die je op bepaalde momenten automatisch wilt uitvoeren. Taakplanner is een oude getrouwe in Windows en gaat al heel wat versies mee. In dit artikel gaan we ervan uit dat je Windows 10 of Windows 11 gebruikt.

Starten maar

Je opent Taakplanner het eenvoudigst via het Startmenu: typ Taakplanner. Je kunt Taakplanner ook openen via de opdrachtregel en het venster Uitvoeren. Gebruik de toetscombinatie Windows-toets+R om het venster te openen en typ Taskschd.msc. Het venster is opgebouwd uit meerdere elementen. Uiterst links vind je de Task Scheduler-bibliotheek. Deze bevat al enkele taken, ingesteld door Windows zelf en programma’s die je hebt geïnstalleerd.

Klik op Task Scheduler-bibliotheek en bekijk het middelste venster. Hier worden de taken getoond. In de kolom Naam vind je de naam van de taak. De kolom Status geeft aan of de taak actief is of uitgeschakeld. In de laatste kolom – Triggers – zie je op welke momenten de taak automatisch wordt uitgevoerd. Bijvoorbeeld Bij aanmelden van elke gebruiker of Als computer niet wordt gebruikt. Ook lees je hier of de taak meerdere keren kan worden herhaald, bijvoorbeeld Na trigger elke 03:00:00 eindeloos herhalen.

Soms maken programma’s een eigen submap binnen de Task Scheduler-bibliotheek om hierin hun eigen taken onder te brengen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door Microsoft en Google, maar kan ook worden ingesteld door individuele programma’s, zoals PowerToys. Als je straks zelf taken aanmaakt, kun je ook eigen mappen maken. Klik hiervoor met de rechtermuisknop op Task Scheduler-bibliotheek en kies Nieuwe map. Geef de map een naam en klik op OK.

Details

Klik op een taak om de details te zien. Deze worden onderaan in het middelste venster getoond. Het detailvenster bestaat uit meerdere tabs. Op de tab Algemeen lees je de naam van de taak en eventueel wie de eigenaar is, een persoon of programma.

Het vak Beschrijving vertelt wat de verantwoordelijkheden van de taak zijn en waarvoor deze worden ingezet. Ook lees je op de tab onder welke gebruikersaccount de taak wordt uitgevoerd. Sommige taken hebben systeemrechten nodig (bijvoorbeeld voor systeemonderhoud) en maken geen gebruik van een gebruikersaccount, maar van een systeemaccount.

De overige tabbladen geven details over de taak zelf, bijvoorbeeld wanneer deze wordt uitgevoerd en welke condities gelden om de taak uit te voeren. Hierop komen we later terug, als we zelf een taak maken.

Een eigen taak

Tijd om een eigen taak te maken. Dat kan op twee manieren: via Basistaak maken en via Taak maken. Je gebruikt de eerste optie om een eenvoudige taak te maken met behulp van een wizard. De tweede optie – Taak maken – geeft meer mogelijkheden, maar minder begeleiding.

Wij gebruiken Basistaak maken. Geef de taak een compacte en herkenbare titel in het vak Naam. Hierna typ je een korte omschrijving van de taak: in het vak Beschrijving. Deze informatie wordt getoond in het hoofdvenster, zoals je eerder hebt gelezen. Klik op Volgende. Nu geef je aan wanneer de taak moet worden uitgevoerd. Je kunt hierbij kiezen voor vaste tijdstippen, bijvoorbeeld Dagelijks of Maandelijks. Ook interessant zijn andere triggers, zoals Als de computer wordt opgestart of Als ik mij aanmeld.

Voor de meer gevorderde gebruiker is de optie Als een specifieke gebeurtenis wordt geregistreerd interessant. Hierbij kun je op basis van een vermelding in het Windows-logboek (bijvoorbeeld gedaan door een ander programma) een gebeurtenis koppelen. Afhankelijk van je keuze, verschijnt een subvenster waarin je het tijdstip specificeert. Kies je voor bijvoorbeeld Dagelijks, dan kun je hier aangeven op welke datum de actie moet starten en om de hoeveel dagen de taak moet worden uitgevoerd. Tevreden? Klik op Volgende.

De taak zelf

In het volgende scherm geef je aan welke actie moet worden uitgevoerd: Een programma starten. Je ziet ook opties staan om een e-mail te verzenden en een bericht weer te geven, deze zijn alleen niet beschikbaar. Windows 10 en Windows 11 hebben deze laten vervallen: je kunt alleen nog een programma starten.

In het volgende scherm geef je aan welke programma moet worden geopend. Klik op Bladeren om het programmabestand aan te geven. In de vakken eronder bepaal je de eventueel aanvullende opties. Via Parameters toevoegen kun je bijvoorbeeld schakelopties opgeven. Bij Beginnen in kun je een map opgeven. In ons voorbeeld willen wij dat Schijfopruiming op gezette tijden wordt uitgevoerd, zodat we zonder al te veel werk altijd op een schone computer blijven werken. We bladeren naar C:\ProgramData\Microsoft\Windows\Start Menu\Programs\Administrative Tools en kiezen voor Schijfopruiming.

Extra opties

Afhankelijk van het programma dat je wilt gebruiken, kun je de eerdergenoemde parameters toevoegen. Deze verschillen per programma. Online vind je in de meeste gevallen waardevolle informatie over de aanwezigheid van zulke variabelen. In ons voorbeeld van Schijfopruiming kunnen we gebruikmaken van de paramater /d <schijfletter> om meteen de schijf aan te duiden die door Schijfopruiming onder handen moet worden genomen. Ook kun je verschillende opruimprofielen maken, waarbij je per profiel aangeeft welke onderdelen je wilt opschonen (zoals de prullenbak of tijdelijke internetbestanden). Via deze webpagina vind je duidelijke voorbeelden.

In het laatste venster vind je een samenvatting van de taak en instellingen. Hier lees je wat de taak inhoudt, wanneer deze wordt gestart en welk programma wordt gebruikt. Voor extra controle plaats je een vinkje bij Eigenschappenvenster van deze taak openen als ik op voltooien klik. Klik op Voltooien. In het geopende venster kun je onder meer aangeven welke gebruikersaccount de taak moet uitvoeren. Wil je automatisch een programma uitvoeren waarvoor je normaal gesproken meer rechten dan een standaardgebruikersaccount nodig hebt? Klik dan bij Beveiligingsopties op Wijzigen en geef je andere account aan. Wees hiermee terughoudend: een programma met verhoogde vrijheden kan uiteraard ook schade toebrengen aan de computer.

Voorwaarden

De echte meerwaarde van het gedetailleerde eigenschappenvenster vind je op de andere tabbladen. Kies voor Triggers en kies Bewerken. In het vak Geavanceerde instellingen geef je bij je taak bijvoorbeeld een verloopdatum op. Ook kun je de taak automatisch laten stoppen als deze gedurende een bepaalde tijd niet meer actief is.

In het vak Start deze taak vind je opties die de wizard je in eerste instantie niet heeft aangeboden, zoals Bij vergrendelen van werkstation. In ons voorbeeld kunnen we hiermee Schijfopruiming laten draaien zodra de Windows-sessie wordt vergrendeld, bijvoorbeeld tijdens onze lunchpauze. De taak kan hiermee op de achtergrond het werk doen.

We klikken hierna door naar de tab Voorwaarden. Ook deze biedt interessante opties die je niet terugvindt in de wizard. Hier kun je aangeven welke condities moeten gelden voordat de taak wordt uitgevoerd. Kies bijvoorbeeld voor De taak alleen starten als niet actief gedurende en kies een bijbehorende periode, bijvoorbeeld 10 minuten. Zo maak je taken die echt op de achtergrond draaien, zonder dat je hiervan hinder ondervindt.

Heeft de taak een internet- of specifieke netwerkverbinding nodig? Plaats dan een vinkje bij Alleen starten als de volgende netwerkverbinding beschikbaar is. Kies voor Elke verbinding als het je alleen gaat om een actieve verbinding. Je kunt de taak ook alleen laten uitvoeren bij een specifieke connectie, bijvoorbeeld alleen op het moment dat de computer zich op het veilige thuisnetwerk bevindt. Selecteer dan de thuisverbinding.

Extra eisen

Via de tab Instellingen ken je extra eisen toe aan je taak. Zo kun je de taak bijvoorbeeld in het geval van problemen opnieuw een kans geven met de optie Als de taak mislukt, opnieuw opstarten elke. Geef aan hoeveel tijd mag verstrijken, bijvoorbeeld 1 uur. Bij Maximaal aantal keren opnieuw starten geef je eventueel een limiet op aan het aantal keer.

Zorg voor een opgeruimde werkomgeving en verwijder de ongebruikte taken op. Windows kan je hiermee helpen via de optie Als taak niet meer wordt uitgevoerd, verwijderen na. Kies de periode, bijvoorbeeld 30 dagen.

Meer controle

Er zijn meerdere manieren om te controleren of je taak naar behoren werkt. Uiteraard kun je dit zelf opmerken als je de computer gebruikt en een taak wordt uitgevoerd. Taken die je op de achtergrond uitvoert of wanneer je de computer niet gebruikt, zijn minder zichtbaar. Hiervoor kun je gebruikmaken van de logboekregistratie. Windows houdt dan bij welke taken zijn uitgevoerd en of er eventuele fouten zijn opgetreden.

In het hoofdvenster van Taakplanner klik je rechts in het hoofdvenster op De geschiedenis van alle taken inschakelen. Je vindt de registraties vervolgens op de tab Geschiedenis, die je ook opent via de geavanceerde eigenschappen. Schakel deze logboekregistratie weer uit zodra je de gewenste gegevens hebt: het logboek kan namelijk flink in omvang toenemen.