Een jaar na de iPhone 16 heeft Apple niet geheel verrassend de iPhone 17 op de markt gebracht. Er lijkt op het eerste gezicht weinig veranderd, maar toch zijn er genoeg verbeteringen waardoor deze gewone iPhone voor veel gebruikers een prima alternatief voor het prijzige Pro-geweld is. Wij vertellen je in deze review hoe dat zit.

9

Fantastisch

Conclusie

De iPhone 17 oogt vertrouwd, maar biedt duidelijke verbeteringen. De A19-chip is sneller, al draait de grootste vernieuwing om het scherm: groter, helderder, hogere verversingssnelheid en always-on zoals bij de Pro. Ook krijg je standaard 256 GB opslag en zijn alle camera’s, inclusief de selfiecamera, nu 48 megapixel. Het enige verschil met de Pro is het ontbreken van een telelens. Minpunt is wel dat Apple Intelligence momenteel nog niet in het Nederlands beschikbaar is.

Plus- en minpunten

• Uitstekend scherm
• 120Hz-verversingssnelheid
• Goede camera's
• Verdubbelde opslagcapaciteit
• Goede prestaties

• Geen telecamera
• Nog steeds weinig Apple Intelligence
• Usb-c slechts op usb2.0-snelheid

Uiterlijk lijkt de iPhone 17 veel op zijn voorganger en ook dit jaar krijg je een stevige smartphone met een aluminium rand en glazen achterkant. De iPhone 17 is wel 2 millimeter langer en een fractie dikker dan zijn voorganger. Dat komt doordat je nu een wat groter 6,3inch-scherm in plaats van een 6,1inch-scherm krijgt. Verder is het ontwerp ongewijzigd. Er is dit jaar overigens geen Plus-variant met een groter scherm beschikbaar.

©Jeroen Boer - ID.nl

Achterop vind je nog steeds twee camera's terwijl de knoppen op de zijkant, met onder meer de actieknop en cameraregelaar, hetzelfde zijn als bij de iPhone 16. Net als bij de iPhone 16 heb je de keuze uit vijf kleuren, maar deze zijn op zwart en wit na wel net anders dan vorig jaar. Wat ons betreft kun je nu kiezen uit mooiere tinten blauw en groen, terwijl roze is vervangen door lavendel. Ons testexemplaar is de groene variant, Saliegroen geheten.

©Jeroen Boer - ID.nl

Onderop vind je een usb-c-poort om het toestel op te laden, waarbij snelladen tot 40 watt wordt ondersteund. Opladen kan ook draadloos via MagSafe. Ten opzichte van een iPhone Pro valt op dat de usb-c-poort alleen de langzame usb2.0-snelheid ondersteunt en ook geen ondersteuning biedt voor het aansluiten van een beeldscherm via DisplayPort.

©Jeroen Boer - ID.nl

Goede prestaties

De iPhone 17 draait op de Apple A19, een SoC voorzien van een processor met zes cores onderverdeeld in twee snelle en vier efficiënte cores in combinatie met 8 GB RAM. In de iPhone Air en Pro gebruikt Apple een snellere A19 Pro, maar de reguliere Apple A19 die je in deze iPhone 17 terugvindt is al een bijzonder snelle chip die zich kan meten met de snelste chips in Android-smartphones als de Snapdragon 8 Elite, en in veel gevallen zelfs wat sneller is. Je krijgt met de iPhone 17 dan ook gewoon een heel snelle smartphone in handen die altijd vlot werkt.

Prettig is dat Apple je dit jaar minimaal 256 GB opslag geeft zonder de prijs te verhogen. Fijn, want de 128 GB die je vorig jaar kreeg is te weinig voor een smartphone waar je 969 euro voor betaalt. Eventueel kun je bij aanschaf nog kiezen voor een variant met 512 GB opslag; daar betaal je 250 euro extra voor.

Met een accucapaciteit van 3692 mAh heeft de iPhone 17 geen heel indrukwekkende accu, maar het is alsnog meer dan genoeg om moeiteloos de dag door te komen, ook bij intensief gebruik. Doorgaans was er tussen de 40 en 50 procent accucapaciteit over als ik het toestel op de lader aansloot als ik ging slapen.

Bijna Apple Intelligence

De nieuwe lichting iPhones is tegelijkertijd uitgebracht met besturingssysteem iOS 26, de opvolger van iOS 18. Die grote sprong qua versienummer komt doordat Apple nu het jaartal gebruikt om een versienummer aan te geven. iOS 26 is qua werking niet significant anders dan voorgaande versies, maar ziet er visueel wel anders uit doordat het platte ontwerp plaats heeft gemaakt voor een ontwerp dat Apple 'Liquid Glass' noemt. Veel elementen in iOS 26 lijken op glas en zijn transparant, waardoor je de achterliggende laag in de elementen ziet. Vind je dat storend, dan is de transparantie grotendeels uit te schakelen. Al zie je dan wel veel donkere achtergronden, ook als je geen dark mode gebruikt.

Met versie 26 geeft Apple iOS dus een flinke make-over, maar één functie schittert in Nederland nog door afwezigheid en dat is Apple Intelligence, dat AI-functies als vertalen en schrijven toevoegt aan iOS. Apple belooft dat Apple Intelligence met de update naar iOS 26.1 binnenkort wel in het Nederlands naar Nederland komt.

©Jeroen Boer - ID.nl

Eindelijk hoge verversingssnelheid

Het scherm is met een diagonaal van 6,3 inch wat groter dan dat van zijn voorganger en ondanks de marginaal grotere behuizing zijn de schermranden wat dunner, waardoor de smartphone moderner oogt. Dat is niet de belangrijkste verbetering. Voor het eerst krijgt de normale iPhone dit jaar namelijk ook een scherm met ProMotion, Apples terminologie voor een hogere 120Hz-verversingssnelheid. Een welkome verbetering, want zelfs op instapper iPhone 16e is het vergeleken met de rest van de smartphonemarkt al opmerkelijk dat het scherm slechts 60 Hz ondersteunt. Op deze duurdere iPhone 17 zou dat echt niet meer kunnen.

De hogere verversingssnelheid zorgt voor merkbaar vloeiender beelden als je scrolt of swipet, waardoor je telefoon sneller aanvoelt. Mocht je dat willen, dan is het mogelijk om de verversingssnelheid in te stellen op 60 Hz; mogelijk gaat de accu daardoor net wat langer mee. Of dat nodig is, is maar de vraag want het scherm kan zichzelf terugschakelen naar slechts 1 Hz om energie te besparen als er weinig beweging op het scherm zichtbaar is.

Daarnaast heeft de iPhone 17 dit jaar een Always-On display dat ook beeld toont als je telefoon op stand-by staat. Hierdoor kun je altijd de tijd aflezen en zien of er notificaties zijn. Mocht je dat vervelend vinden, dan kun je Always-On uitschakelen, waarna je gewoon een zwart scherm krijgt als je de telefoon vergrendelt. Hiermee is er op schermgebied qua mogelijkheden geen verschil meer met de iPhone Pro.

Uitstekende camera's

Net als zijn voorganger krijg je op de iPhone 17 twee camera's achterop. Toch krijg je een significante upgrade, want dit jaar is ook de ultragroothoekcamera voorzien van een 48megapixel-sensor. Hiermee heeft zowel de normale als de ultragroothoekcamera dezelfde eigenschappen als de Pro-modellen. Voor de meeste foto's hoef je dus niet meer per se voor een iPhone Pro te kiezen.

Er is nog wel één ding op fotografiegebied waar de iPhone 17 niet zo sterk in is, en dat is het fotograferen van dingen die verder weg zijn. Zodra je de zoomfactor 2 overschrijdt, ga je merkbaar digitaal inzoomen en zijn foto's simpelweg niet mooi meer. Heb je hier behoefte aan, dan zul je moeten kijken naar een iPhone 17 Pro die een aparte telelenscamera toevoegt aan de twee camera's die je op deze iPhone 17 vindt.

©Jeroen Boer - ID.nl

Normale foto's op een zoomfactor van 1x of 2x zien er simpelweg prima uit, al wordt voor de 2x-zoomfactor wel een uitsnede gemaakt. De kleuren van foto's zijn uitstekend en ook op de scherpte is niks aan te merken. Wil je meer op je foto zien, dan kun je kiezen voor een zoomfactor van 0,5 om over te schakelen naar de groothoekcamera. Die produceert foto's die erg vergelijkbaar zijn met die van de normale camera, waardoor deze zoomfactor zonder nadelen te gebruiken is.

©Jeroen Boer - ID.nl

©Jeroen Boer - ID.nl

©Jeroen Boer - ID.nl

Ook in het donker produceert de iPhone nog steeds heel bruikbare beelden. De camerasoftware schakelt automatisch over op de nachtmodus, al kun je dat ook handmatig kiezen. Je moet de iPhone bij het maken van foto's in het donker wel goed stil houden, want door de langere sluitertijd heb je snel last van bewogen foto's.

©Jeroen Boer - ID.nl

De groothoekcamera wordt ook gebruikt voor macrofoto's, en dat werkt erg goed. Je kunt een object indrukwekkend dicht benaderen om een macrofoto te schieten. Apple heeft dit jaar op al zijn iPhones ook de selfiecamera flink verbeterd. Die camera produceert scherpe beelden en heeft net als op de iPad een functie om mensen automatisch goed in beeld te brengen. Al met al krijg je met de iPhone 17 dus een heel bruikbaar camerasysteem in handen zolang je niet verwacht dat je heel ver kunt inzoomen.

©Jeroen Boer - ID.nl

Conclusie

Op het eerste gezicht lijkt er weinig veranderd, maar de iPhone 17 is toch een serieuze upgrade ten opzichte van zijn voorganger. Uiteraard is de A19-processor weer een stuk sneller dan de A18 van vorig jaar, maar dat is deze keer niet de belangrijkste vernieuwing. Apple heeft dit jaar eindelijk het scherm aangepakt. Dat is niet alleen iets groter, maar heeft ook een hogere helderheid en een hogere verversingssnelheid voor soepeler beelden. Ook kan de iPhone nu net als de iPhone Pro beeld tonen als het toestel in stand-by staat. Op het gebied van schermmogelijkheden mis je nu niks meer ten opzichte van de iPhone Pro; prettig als je vooral om die reden een Pro wilde. Voor hetzelfde geld als vorig jaar krijg je dit jaar twee keer zoveel opslagcapaciteit (minimaal 256 GB). Tot slot zijn ook de camera's verbeterd. Niet alleen zijn beide camera's aan de achterkant voorzien van een 48megapixel-sensor, ook de selfiecamera is significant beter. Ten opzichte van de duurdere Pro-variant mis je eigenlijk alleen een telecamera om zonder verlies van kwaliteit in te zoomen. Verder is er weinig op de iPhone 17 aan te merken, al is er nog steeds geen Apple Intelligence als je je iPhone gewoon in het Nederlands gebruikt.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.