📸De beste tips voor foto's waar je je ogen niet vanaf kunt houden
Of je nu fotografeert met een smartphone of met een prijzige spiegelreflexcamera, je streeft natuurlijk altijd naar wonderschone foto’s. De tips en tools in dit artikel kunnen je daarbij helpen, hetzij tijdens het maken van je foto’s, hetzij bij de nabewerking op je toestel of een computer.
Met deze 15 tips kun jij ook foto's maken waarvan iedereen meteen zegt: wauw!
- Maak zo min mogelijk gebruik van digitale zoom
- Stel zelf scherp op het gewenste object
- Gebruik de flitser ook eens voor andere omstandigheden dan weinig licht
- Maak eens gebruik van HDR
- Fotografeer in RAW
- Bewerk je (raw-)foto's met een (gratis) bewerker
- Laat AI je helpen
- Externe apps voegen meer mogelijkheden aan je smartphonecamera toe
Foto goed gelukt? Out of the box: 5 manieren op je mooiste foto’s op te hangen
1 Zoom
Bij inzoomen moet je onderscheid maken tussen optische en digitale zoom. Optische zoom gebruikt cameralenzen, terwijl digitale zoom het beeld elektronisch vergroot, wat vaak resulteert in een lagere resolutie. Gebruik digitale zoom alleen als het niet anders kan. Veel smartphones geven een indicatie wanneer je tussen beide zoommodi schakelt. Optische zoom is vaak beperkt tot een specifieke factor, zoals 2x of 3x. Bij hogere zoomniveaus is het belangrijk dat je de camera zoveel mogelijk stabiliseert.
2 Scherpstelling
Je kunt het scherpstelpunt het best zelf bepalen door het object op het scherm aan te raken. Smartphones gebruiken voor scherpstellen vaak fase- of contrastdetectie, wat in complexere of minder verlichte scènes niet altijd nauwkeurig is. Automatische scherpstelling focust vaak op het dichtstbijzijnde object of het object met het grootste contrast in het midden van het frame. Door op het object te tikken, kun je de focus vaak ook vergrendelen; dit voorkomt dat de camera opnieuw scherpstelt bij een gewijzigde compositie.
3 Flits
De flits gebruik je vooral bij weinig licht, maar het kan ook bij andere omstandigheden. Als het object tegen een sterke lichtbron staat, lijkt het vaak onderbelicht. Met de flits kun je dit object oplichten voor meer details. Ook als het object in de schaduw staat met een fel verlichte achtergrond, kan de flits helpen het contrast te verminderen. Zo’n invulflits is ook handig voor een gelijkmatiger belicht portret. Daarnaast kan een flits snelle bewegingen bevriezen voor scherpere beelden. Bij close-up- of macrofotografie benadrukt een zachte flits kleine details. De flitssterkte pas je desnoods aan met een dun plastic zakje over de flitser.
Leuk om ook te lezen: Flitsende foto’s: zo fotografeer je onweer
Professioneler aan de slag?
Een losse flitser kan goed van pas komen
4 Instelbare opties
Je kunt alternatieve camera-apps installeren zoals Camera+ of Pro Camera (raw & HDR) (circa 18 euro) voor iOS, of ProShot voor Android (circa 7,50 euro). Hier kun je opties instellen als ISO (hogere waarde voor hogere gevoeligheid, maar ook meer risico op ruis), sluitertijd (hoelang de sensor aan licht wordt blootgesteld, risico op onscherpte, maar soms mooie effecten bij bewegende lichtbronnen), belichtingscompensatie (andere belichting voor aanpassen van de helderheid), focus (handmatige focus voor scherpstelling), witbalans (aanpassing van kleurtemperatuur), flits (verschillende modi en soms ook intensiteiten).
5 HDR
Ondersteunt je camera-app HDR, dan kun je hiermee de belichting optimaliseren bij hoog contrast tussen lichte en donkere gebieden. Dit is bijvoorbeeld nuttig bij landschappen met zonsopgang of zonsondergang, stadsgezichten en portretten met tegenlicht. HDR maakt meerdere opnamen van dezelfde scène met verschillende belichtingsinstellingen en sluitertijden, waarna deze worden gecombineerd op basis van de beste belichting van elke opname. Gebruik HDR niet bij scènes met weinig contrast of bij bewegende objecten.
6 RAW
Sommige apparaten en camera-apps als Camera+, Pro Camera en ProShot, laten je foto’s in raw-formaat bewaren. Raw slaat de onbewerkte gegevens van de camerasensor op, inclusief licht- en kleurinformatie, zonder kwaliteitsverlies. Bij een raw-bestand kun je achteraf schaduwen helderder maken en kleuren optimaliseren zonder extra ruis. Het kan soms even zoeken zijn om in raw op te slaan. Bij een oude Samsung Galaxy S10 bijvoorbeeld veeg je naar links, kies je Pro, tik je op het tandwielpictogram en schakel je bij Foto-indelingen de optie RAW-exemplaren in. Bedenk wel dat raw-bestanden veel omvangrijker zijn dan gecomprimeerde jpeg’s.
Lees ook: In RAW fotograferen zónder iPhone Pro: dat doe je zo!
7 Raw-editors
Voor het optimaal bewerken van raw-foto’s kun je het best een gespecialiseerde desktop-applicatie gebruiken. Bekende betaalde apps zijn Adobe Photoshop en Lightroom. Gratis alternatieven zijn darktable en RawTherapee. Deze zijn beschikbaar voor Windows, macOS en Linux, en kun je integreren met de fotobewerkingstool GIMP. Beide apps laten je foto’s non-destructief bewerken, zodat je altijd naar het origineel kunt terugkeren. Ze bieden ook geavanceerde kleurcorrecties, inclusief kleurprofielen voor realistischer kleuren.
Meer over darktable, vind je in dit artikel: Darktable: bewerk je foto's met hét gratis Lightroom-alternatief
8 Fotobewerking
Bij de meeste smartphones kun je een foto bewerken vanuit de camera-app zelf, met basisopties als bijsnijden, aanpassen van helderheid en contrast, en het toepassen van filters. Voor geavanceerde bewerkingen of specifieke tools kun je beter een gespecialiseerde applicatie gebruiken. Dit werkt het best via een desktop-app, zoals het gratis PhotoScape X. De editor biedt een ruime gereedschapskist voor bewerkingen, zoals kleur aanpassen en rode ogen corrigeren. Daarnaast biedt het uitgebreide effecten, maskermodi en tekstbewerking. Er zijn ook modules voor collages, gif-animaties en bewerking in batch.
9 Fotobeheer
Foto’s die je met je smartphone maakt, bewaar je wellicht ook in de cloud, bijvoorbeeld bij Google Foto’s, OneDrive of Amazon Photos. Met een tool als Adobe Lightroom of het gratis digiKam heb je meer mogelijkheden. Je kunt foto’s taggen met sleutelwoorden en in hiërarchische categorieën onderbrengen, geotaggen en automatisch laten taggen op basis van gezichtsherkenning. Verder kun je foto’s organiseren in virtuele albums, gericht zoeken op metadata en diverse dynamische filters toepassen om snel specifieke subsets van foto’s weer te geven.
Handig om te weten: Ode aan orde: je immense fotocollectie beheer je zo
10 AI (Google)
Aanvankelijk beperkte Google het gebruik van enkele krachtige AI-tools voor creatieve fotobewerking tot de Pixel-smartphones, maar inmiddels zijn deze beschikbaar voor elke gebruiker van de mobiele app Google Foto’s. Het gaat onder meer om de Magische gum, waarbij AI zorgt dat het uitgegumde object onmerkbaar opgaat in de achtergrond. Verder zijn er nog Camouflage, waarmee je objecten een minder opvallende kleur geeft, en Scherp maken, evenals een magische editor waarmee je bijvoorbeeld objecten op de foto kunt verplaatsen of de kleur van de lucht kunt aanpassen.
Nog oude foto's thuis liggen? Zo restaureer je je oude foto's met AI
11 Vergroten met AI
Google is niet de enige die AI-tools gebruikt voor het bewerken van foto’s. Een andere gratis tool is Upscayl, waarmee je foto’s kunt opschalen op basis van AI, in plaats van met eenvoudige interpolaties. Voor foto’s kies je hier het best Real-ESRGAN. Je laat Double Upscayl beter ongebruikt, tenzij je naar een zeer hoge resolutie wilt opschalen. Er zijn natuurlijk nog andere AI-fotobewerkingstools, onder meer voor het verwijderen van de achtergrond of ruis en het optimaliseren van kleuren en belichting.
12 SnapSeed
Bewerk je je foto’s het liefst meteen op je smartphone, maar biedt de ingebouwde app slechts een beperkt aantal opties, probeer het dan met de gratis app SnapSeed, beschikbaar in de appstores van Google en Apple. De app is gebruiksvriendelijk, kan overweg met jpeg en RAW-foto’s, en bevat een kleine dertig filters en tools, waaronder Bijsnijden, Perspectief, HDR-emulatie, Vignettering, Tekst en Frames, en geavanceerdere tools als Curven en Witbalans. De meeste kun je eenvoudig bijstellen met een schuifknop.
13 Photoshop Express
Het zal je nauwelijks verbazen dat Adobe ook een mobiele fotobewerkings-app heeft uitgebracht. Het gratis Photoshop Camera heeft inmiddels plaatsgemaakt voor Photoshop Express, beschikbaar in de appstores van Google en Apple (gratis met in-app aankopen). Naast een reeks vooraf gedefinieerde looks, kun je ook eigen looks instellen en bewaren. Met één tik kun je foto’s laten retoucheren, uitsnijden, rode ogen verwijderen, overlays toevoegen en nog veel meer. Dankzij AI (Adobe Firefly) kun je bijvoorbeeld objecten uit je foto vervangen door andere, die je via een omschrijving laat genereren (‘generatief vullen’).
14 Lichtmeter
Professionele fotografen maken regelmatig gebruik van een lichtmeter om de belichting van een scène te meten, voor optimale belichtingsinstellingen voor hun camera. Je kunt hiervoor eventueel ook een speciale app op je smartphone gebruiken, zoals Light Meter (Android) of Pocket Light Meter (iOS). Op basis van de verkregen informatie kun je dan de belichtingsinstellingen van je camera, zoals diafragma, sluitertijd en ISO optimaal instellen. Zo’n app kan ook helpen bij het compenseren voor verschillende lichtomstandigheden en er bijvoorbeeld voor zorgen dat elke opname voor panorama’s consistent belicht is.
15 Community
Maak je veel foto’s, dan wil je ze misschien ook delen. Een foto-community zoals Flickr biedt je niet alleen tools voor het uploaden, organiseren en beheren van je foto’s, maar heeft ook een levendige community van fotografen. Er zijn forums en je kunt deelnemen aan groepen die bij je interesse aansluiten om feedback te krijgen en ervaringen te delen. De betaalde Pro-versie (circa 6 euro per maand) verwijdert advertenties, biedt onbeperkte opslag voor je foto’s en video’s, en geeft geavanceerde statistieken over wie je foto’s bekijkt.