Of je nu fotografeert met een smartphone of met een prijzige spiegelreflexcamera, je streeft natuurlijk altijd naar wonderschone foto’s. De tips en tools in dit artikel kunnen je daarbij helpen, hetzij tijdens het maken van je foto’s, hetzij bij de nabewerking op je toestel of een computer.

1 Zoom

Bij inzoomen moet je onderscheid maken tussen optische en digitale zoom. Optische zoom gebruikt cameralenzen, terwijl digitale zoom het beeld elektronisch vergroot, wat vaak resulteert in een lagere resolutie. Gebruik digitale zoom alleen als het niet anders kan. Veel smartphones geven een indicatie wanneer je tussen beide zoommodi schakelt. Optische zoom is vaak beperkt tot een specifieke factor, zoals 2x of 3x. Bij hogere zoomniveaus is het belangrijk dat je de camera zoveel mogelijk stabiliseert.

2 Scherpstelling

Je kunt het scherpstelpunt het best zelf bepalen door het object op het scherm aan te raken. Smartphones gebruiken voor scherpstellen vaak fase- of contrastdetectie, wat in complexere of minder verlichte scènes niet altijd nauwkeurig is. Automatische scherpstelling focust vaak op het dichtstbijzijnde object of het object met het grootste contrast in het midden van het frame. Door op het object te tikken, kun je de focus vaak ook vergrendelen; dit voorkomt dat de camera opnieuw scherpstelt bij een gewijzigde compositie.

3 Flits

De flits gebruik je vooral bij weinig licht, maar het kan ook bij andere omstandigheden. Als het object tegen een sterke lichtbron staat, lijkt het vaak onderbelicht. Met de flits kun je dit object oplichten voor meer details. Ook als het object in de schaduw staat met een fel verlichte achtergrond, kan de flits helpen het contrast te verminderen. Zo’n invulflits is ook handig voor een gelijkmatiger belicht portret. Daarnaast kan een flits snelle bewegingen bevriezen voor scherpere beelden. Bij close-up- of macrofotografie benadrukt een zachte flits kleine details. De flitssterkte pas je desnoods aan met een dun plastic zakje over de flitser.

Leuk om ook te lezen: Flitsende foto’s: zo fotografeer je onweer

4 Instelbare opties

Je kunt alternatieve camera-apps installeren zoals Camera+ of Pro Camera (raw & HDR) (circa 18 euro) voor iOS, of ProShot voor Android (circa 7,50 euro). Hier kun je opties instellen als ISO (hogere waarde voor hogere gevoeligheid, maar ook meer risico op ruis), sluitertijd (hoelang de sensor aan licht wordt blootgesteld, risico op onscherpte, maar soms mooie effecten bij bewegende lichtbronnen), belichtingscompensatie (andere belichting voor aanpassen van de helderheid), focus (handmatige focus voor scherpstelling), witbalans (aanpassing van kleurtemperatuur), flits (verschillende modi en soms ook intensiteiten).

5 HDR

Ondersteunt je camera-app HDR, dan kun je hiermee de belichting optimaliseren bij hoog contrast tussen lichte en donkere gebieden. Dit is bijvoorbeeld nuttig bij landschappen met zonsopgang of zonsondergang, stadsgezichten en portretten met tegenlicht. HDR maakt meerdere opnamen van dezelfde scène met verschillende belichtingsinstellingen en sluitertijden, waarna deze worden gecombineerd op basis van de beste belichting van elke opname. Gebruik HDR niet bij scènes met weinig contrast of bij bewegende objecten.

6 RAW

Sommige apparaten en camera-apps als Camera+, Pro Camera en ProShot, laten je foto’s in raw-formaat bewaren. Raw slaat de onbewerkte gegevens van de camerasensor op, inclusief licht- en kleurinformatie, zonder kwaliteitsverlies. Bij een raw-bestand kun je achteraf schaduwen helderder maken en kleuren optimaliseren zonder extra ruis. Het kan soms even zoeken zijn om in raw op te slaan. Bij een oude Samsung Galaxy S10 bijvoorbeeld veeg je naar links, kies je Pro, tik je op het tandwielpictogram en schakel je bij Foto-indelingen de optie RAW-exemplaren in. Bedenk wel dat raw-bestanden veel omvangrijker zijn dan gecomprimeerde jpeg’s.

Lees ook: In RAW fotograferen zónder iPhone Pro: dat doe je zo!

7 Raw-editors

Voor het optimaal bewerken van raw-foto’s kun je het best een gespecialiseerde desktop-applicatie gebruiken. Bekende betaalde apps zijn Adobe Photoshop en Lightroom. Gratis alternatieven zijn darktable en RawTherapee. Deze zijn beschikbaar voor Windows, macOS en Linux, en kun je integreren met de fotobewerkingstool GIMP. Beide apps laten je foto’s non-destructief bewerken, zodat je altijd naar het origineel kunt terugkeren. Ze bieden ook geavanceerde kleurcorrecties, inclusief kleurprofielen voor realistischer kleuren.

Meer over darktable, vind je in dit artikel: Darktable: bewerk je foto's met hét gratis Lightroom-alternatief

8 Fotobewerking

Bij de meeste smartphones kun je een foto bewerken vanuit de camera-app zelf, met basisopties als bijsnijden, aanpassen van helderheid en contrast, en het toepassen van filters. Voor geavanceerde bewerkingen of specifieke tools kun je beter een gespecialiseerde applicatie gebruiken. Dit werkt het best via een desktop-app, zoals het gratis PhotoScape X. De editor biedt een ruime gereedschapskist voor bewerkingen, zoals kleur aanpassen en rode ogen corrigeren. Daarnaast biedt het uitgebreide effecten, maskermodi en tekstbewerking. Er zijn ook modules voor collages, gif-animaties en bewerking in batch.

9 Fotobeheer

Foto’s die je met je smartphone maakt, bewaar je wellicht ook in de cloud, bijvoorbeeld bij Google Foto’s, OneDrive of Amazon Photos. Met een tool als Adobe Lightroom of het gratis digiKam heb je meer mogelijkheden. Je kunt foto’s taggen met sleutelwoorden en in hiërarchische categorieën onderbrengen, geotaggen en automatisch laten taggen op basis van gezichtsherkenning. Verder kun je foto’s organiseren in virtuele albums, gericht zoeken op metadata en diverse dynamische filters toepassen om snel specifieke subsets van foto’s weer te geven.

Handig om te weten: Ode aan orde: je immense fotocollectie beheer je zo

10 AI (Google)

Aanvankelijk beperkte Google het gebruik van enkele krachtige AI-tools voor creatieve fotobewerking tot de Pixel-smartphones, maar inmiddels zijn deze beschikbaar voor elke gebruiker van de mobiele app Google Foto’s. Het gaat onder meer om de Magische gum, waarbij AI zorgt dat het uitgegumde object onmerkbaar opgaat in de achtergrond. Verder zijn er nog Camouflage, waarmee je objecten een minder opvallende kleur geeft, en Scherp maken, evenals een magische editor waarmee je bijvoorbeeld objecten op de foto kunt verplaatsen of de kleur van de lucht kunt aanpassen.

Nog oude foto's thuis liggen? Zo restaureer je je oude foto's met AI

11 Vergroten met AI

Google is niet de enige die AI-tools gebruikt voor het bewerken van foto’s. Een andere gratis tool is Upscayl, waarmee je foto’s kunt opschalen op basis van AI, in plaats van met eenvoudige interpolaties. Voor foto’s kies je hier het best Real-ESRGAN. Je laat Double Upscayl beter ongebruikt, tenzij je naar een zeer hoge resolutie wilt opschalen. Er zijn natuurlijk nog andere AI-fotobewerkingstools, onder meer voor het verwijderen van de achtergrond of ruis en het optimaliseren van kleuren en belichting.

12 SnapSeed

Bewerk je je foto’s het liefst meteen op je smartphone, maar biedt de ingebouwde app slechts een beperkt aantal opties, probeer het dan met de gratis app SnapSeed, beschikbaar in de appstores van Google en Apple. De app is gebruiksvriendelijk, kan overweg met jpeg en RAW-foto’s, en bevat een kleine dertig filters en tools, waaronder Bijsnijden, Perspectief, HDR-emulatie, Vignettering, Tekst en Frames, en geavanceerdere tools als Curven en Witbalans. De meeste kun je eenvoudig bijstellen met een schuifknop.

13 Photoshop Express

Het zal je nauwelijks verbazen dat Adobe ook een mobiele fotobewerkings-app heeft uitgebracht. Het gratis Photoshop Camera heeft inmiddels plaatsgemaakt voor Photoshop Express, beschikbaar in de appstores van Google en Apple (gratis met in-app aankopen). Naast een reeks vooraf gedefinieerde looks, kun je ook eigen looks instellen en bewaren. Met één tik kun je foto’s laten retoucheren, uitsnijden, rode ogen verwijderen, overlays toevoegen en nog veel meer. Dankzij AI (Adobe Firefly) kun je bijvoorbeeld objecten uit je foto vervangen door andere, die je via een omschrijving laat genereren (‘generatief vullen’).

14 Lichtmeter

Professionele fotografen maken regelmatig gebruik van een lichtmeter om de belichting van een scène te meten, voor optimale belichtingsinstellingen voor hun camera. Je kunt hiervoor eventueel ook een speciale app op je smartphone gebruiken, zoals Light Meter (Android) of Pocket Light Meter (iOS). Op basis van de verkregen informatie kun je dan de belichtingsinstellingen van je camera, zoals diafragma, sluitertijd en ISO optimaal instellen. Zo’n app kan ook helpen bij het compenseren voor verschillende lichtomstandigheden en er bijvoorbeeld voor zorgen dat elke opname voor panorama’s consistent belicht is.

15 Community

Maak je veel foto’s, dan wil je ze misschien ook delen. Een foto-community zoals Flickr biedt je niet alleen tools voor het uploaden, organiseren en beheren van je foto’s, maar heeft ook een levendige community van fotografen. Er zijn forums en je kunt deelnemen aan groepen die bij je interesse aansluiten om feedback te krijgen en ervaringen te delen. De betaalde Pro-versie (circa 6 euro per maand) verwijdert advertenties, biedt onbeperkte opslag voor je foto’s en video’s, en geeft geavanceerde statistieken over wie je foto’s bekijkt.

Nu de herfst inzet is dit hét moment om je huis winterklaar te maken. Ramen nog even goed lappen vóór de natte kou, de dakgoot ontdoen van bladeren zodat het water vrij wegloopt… Met het WOLF-Garten multi-star systeem heb je daar geen ladder voor nodig: je klikt gewoon het opzetstuk dat je nodig hebt op de uitschuifbare Variosteel en je kunt overal bij. Wij mogen twee sets weggeven.

Wat zit er in de set

De Variosteel ZM-V4 (220–400 cm) klikt stevig vast op verschillende opzetkoppen. In totaal zijn er ruim 70 opzetstukken; daarvan zitten er vier in de set die je kunt winnen. Voor glaswerk is er de raamwasser (EW-M), een brede mop met verstelbare kop die ook handig is bij schuine ruiten of zonnepanelen. Voor een streeploos resultaat gebruik je de raamreiniger (KW-M/ZM015), waarbij mop en wisser in één zijn gecombineerd. Stofnesten en spinnenwebben verwijder je met de flexibele ragebol (BM 25 M); de kop buigt mee zodat je boven kozijnen en in hoeken komt zonder dat je op een ladder hoeft te staan. Voor het schoonmaken van de dakgoot gebruik je de twee-in-een dakgootreiniger (GC-M): eerst bladeren en vuil losvegen, daarna eenvoudig uitscheppen. Alle opzetstukken klik je op dezelfde steel, waarmee je zowel hoog als laag werkt.

➡️ Zo haal je het meest uit de opzetstukken
Begin bij ramen altijd met twee emmers: één met schoon sop en één met helder water. Maak het raam nat met de mop en spoel die tussendoor uit in schoon water. Werk daarna in rustige horizontale banen met de wisser en droog de onderste kozijnrand direct af met een doek. Zo voorkom je druipers en blijft het glas streeploos schoon. Doe dit liever niet in volle zon, want dan droogt het water te snel op en krijg je sneller waas.

Voor de dakgoot kies je een droge dag. Zet de steel zo lang dat je recht kunt blijven staan en niet hoeft te reiken. Veeg eerst bladeren en takjes los met de borstelzijde van de GC-M en schep het vuil daarna uit de goot. Controleer meteen de afvoerpijp door er wat water in te gieten, zodat je zeker weet dat alles goed doorloopt. Draag handschoenen; niet alleen om te voorkomen dat je vieze handen krijgt, maar ook omdat er scherpe takjes of steentjes in de modder kunnen zitten. Kijk tot slot of er nergens nog vuil of takjes zijn achtergebleven, zodat de goot ook bij de eerste najaarsstorm goed blijft doorstromen.

©AK | ID.nl

Met de ragebol werk je van boven naar beneden. Klap de kop iets schuin en laat de borstel het werk doen; hard duwen vervormt de vezels en haalt minder weg. Ga een dag later nog een keer langs de buitenlampen en camera's: spinnen komen snel terug, een tweede ronde houdt het langer netjes.

➡️ Onderhoud en veiligheid

Spoel moppen en borstels na gebruik met lauwwarm water uit en laat ze volledig drogen. Bewaar de steel en koppelingen vorstvrij en zandvrij, dan klikken ze soepel en gaan ze lang mee. Kies altijd de kortst mogelijke steellengte die de klus toelaat; hoe korter, hoe lichter en stabieler het werkt.

➡️ Maak kans op een WOLF-Garten multi-star systeem schoonmaakset
Wil jij zo'n mooie set ter waarde van 216 euro winnen? We geven er twee weg. Wat moet je doen?

Beantwoord de volgende vraag: Wat is jouw grootste hilarische schoonmaakdrama ooit (trapje instabiel, emmer omgevallen, enzovoort)?

Stuur je antwoord naar wolf@id.nl. Meedoen kan tot en met zondag 21 september. De twee origineelste inzendingen winnen. Prijswinnaars krijgen automatisch bericht.

Het wordt steeds lastiger om te onderscheiden of content is gemaakt door een mens of AI. Gelukkig zijn er uitstekende detectietools die hierover uitsluitsel geven bij teksten, afbeeldingen, websites, filmpjes en geluid. We bekijken tien hulpmiddelen die in realtime onderzoeken of AI in het spel is.

AI-detectoren, die we ook GPT-detectoren noemen, proberen patronen te vinden die aantonen dat de content door AI of door mensen is gemaakt. In het geval van tekst zijn er een aantal typische aspecten waar deze detectietools naar op zoek zijn. Denk aan onjuiste of verouderde informatie, voorspelbaarheid, gebrek aan diepgang en herhaling. AI-detectoren baseren zich op taalmodellen die vergelijkbaar zijn met die de AI-tekstgeneratoren gebruiken. Beide worden getraind door machine learning en enorme hoeveelheden tekst. Eigenlijk vraagt het detectiemodel zich af of het deze tekst zelf zou kunnen hebben geschreven. Is het antwoord 'ja', dan concludeert de detectietool dat de inhoud waarschijnlijk door AI is gemaakt. We kijken overigens verder dan de tekstgeneratoren.

Zero GPT: detecteren en humaniseren

De eerste detectietool is Zero GPT. Je hoeft alleen maar de tekst te kopiëren en te plakken en het programma toont meteen een waarschijnlijkheidspercentage. Je kunt de tekst ook gewoon uploaden. Zo krijg je een indruk hoeveel inhoud waarschijnlijk door AI is gegenereerd.

Het programma markeert ook de secties waarvan het vermoedt dat dit het werk is van AI. Er is zelfs een knop om de tekst te 'vermenselijken': Humanize Text. In dat geval kun je een stuk tekst dat als AI-gemarkeerd staat in de Humanizer verwerken om andere AI-detectoren om de tuin te leiden. Hiervoor moet je wel je creditcard trekken (5 dollar per maand). Er is een gratis proefperiode van drie dagen, maar zelfs dan moet je je betaalgegevens invullen.

Zero GPT ondersteunt trouwens alle talen en je kunt de toepassing ook verbinden met WhatsApp en Telegram. Je mag tekst van maximaal 15.000 tekens gratis scannen zonder registratie. Premium-abonnementen verhogen de lengte tot meer dan 100.000 tekens en vanaf dan is batchverwerking mogelijk.

Undetectable AI: tekst en afbeeldingen

Undetectable AI is eigenlijk hetzelfde product als Zero GPT met dezelfde prijszetting, maar hier vind je ook een afbeeldingsdetector. Je uploadt een jpg- of png-plaatje dat niet groter is dan 4,5 MB en dan klik je op de knop CHECK IMAGE FOR AI. Er staan enkele voorbeeldbestanden klaar om deze online detector te testen, maar die zijn zo overduidelijk door AI gegenereerd dat zelfs een digibeet zich niet zou vergissen. In onze tests gebruiken we erg realistische portretten gegenereerd met https://thispersondoesnotexist.com en iedere keer concludeert Undetectable AI terecht: 100% This image is likely created by AI.

Copyleaks: professionele oplossing

Copyleaks AI Content Detector is een oplossing gemaakt voor bedrijven en onderwijsinstellingen. Deze detector dekt alle modellen van generatieve AI. Je mag de tool gratis proberen. Wil je alleen een abonnement voor de AI-detector, dan betaal je 7,99 dollar per maand. AI gecombineerd met plagiaatdetectie kost 13,99 dollar per maand voor twee gebruikers.

Er is tien jaar aan deze tool gewerkt en Copyleaks beweert zelf dat het hierdoor een nauwkeurigheidsgraad haalt van 99,1 procent. Bovendien begrijpt Copyleaks dertig talen en kan het broncode analyseren, waardoor het zelfs een optie is voor programmeerteams. Het detectierapport benadrukt de specifieke passages die door mensen geschreven zijn en labelt deze apart van de door AI geschreven tekst.

Wil je op sociale media of een nieuwssite weten wat geschreven is door een mens en wat door een tekstbot? In dat geval gebruik je de AI Detector Browser Extension in de browser Chrome of Edge.

AI or Not: beeld en geluid

Om een afbeelding of een geluidsbestand te checken op AI or Not moet je eerst een account aanmaken. Daarna hoef je alleen een foto te uploaden en het programma vertelt je hoe waarschijnlijk het is dat deze door AI is gegenereerd. Het mogen jpg-, png-, webp-, gif- of bmp-afbeeldingen zijn van maximaal 10 MB. Voor audiobestanden geldt eveneens een beperking tot 10 MB en dat moeten wav-, mp3- of flac-bestanden zijn. Met het gratis account kun je tien scans per maand uitvoeren, maar dan ontvang je alleen de basisinformatie: is het AI-gegenereerd of niet en is het NSFW.

NSFW staat voor Not Suitable For Work. Deze afkorting geeft aan of dit materiaal geschikt is in een werkomgeving. Je hebt een Premium-abonnement nodig om meer scans per maand uit te voeren. Dan ontvang je ook de naam van het AI-model dat werd gebruikt voor het maken van de afbeelding. Ook deze tool is meestal erg nauwkeurig.

Resemble AI: stemmen en deepfake

Resemble AI is zowel een stemgenerator als een deepfake-stemdetector. In de sectie Voice Design kun je met een tekstprompt de toon van de stem omschrijven die je nodig hebt. Heb je een sexy, verleidelijke vrouwelijke stem nodig, de stem van een Schotse krijger of een grappig stemmetje van een puppy? Geef het gewoon aan. Daarna kun je de stem nog verder verfijnen voordat je aan een deepfake begint.

Aan de andere kant is het ook mogelijk om met https://detect.resemble.ai stemmen te analyseren. Je kunt audiobestanden van maximaal één minuut uploaden. Dat is kort, maar toch voldoende om het onderscheid te kunnen maken tussen een mens en AI. Hoewel de dienst gratis is, moet je wel je e-mailadres opgeven om een bestand te analyseren.

AI Code Detector: analyseren en verbeteren

Het is mogelijk om AI in te zetten bij het ontwikkelen van apps en websites. AI Code Detector is een aangepaste versie van ChatGPT. De tool zoekt naar aanwijzingen die verraden of de code het werk is van een mens of van AI. Plak de code in de AI Code Detector. De dienst vertelt je meer over welke code het gaat en welke onderdelen waarschijnlijk zijn geschreven door AI - en waarom. De tool geeft zelfs commentaar en tips.

Face Check ID: controle van gezichten

Nepprofielen gebaseerd op AI worden ingezet op sociale media voor allerlei vormen van oplichting. Met AI-gegenereerde chats proberen ze slachtoffers te contacteren en te overtuigen. Ruik je onraad, gebruik dan Face Check ID. De tool gebruikt een omgekeerde zoekopdracht op basis van de profielfoto om te checken of het profiel nep is.

De meeste valse AI-profielen op sociale media doen een beroep op gestolen profielfoto's om er realistisch uit te zien. Face Check ID gaat op zoek naar mensen met een vergelijkbaar gezicht en vindt de links waar deze foto's beschikbaar zijn. Wanneer de foto's op verschillende sociale mediaprofielen staan onder verschillende namen, dan weet je dat er iets mis is.

Je moet dus alleen de foto uploaden en akkoord gaan met de voorwaarden om de zoekopdracht te starten. Het kan gebeuren dat de server bezet is en dat er een wachtrij is. Dan moet je even geduld hebben. Het resultaat is een score die aangeeft hoe waarschijnlijk het is dat het om dezelfde persoon gaat. Je krijgt ook de namen van de websites waar deze foto beschikbaar is. De gezicht-zoekfunctie is gratis. Maar om de links te openen die aantonen waar de foto nog te vinden is, heb je credits nodig en die moet je kopen.

Deepware Scanner: video's ontmaskeren

Deepfakes worden alsmaar geloofwaardiger en gevaarlijker omdat het bronnen zijn van nepnieuws en propaganda. De gratis Deepware Scanner werd ontworpen om te ontdekken wanneer een video gemanipuleerd of aangepast is met behulp van deepfake-technologie. Deepware Scanner geeft een betrouwbaarheidsscore en ondersteunt verschillende videoformaten.

Om de tool te gebruiken, moet je het internetadres van de online video kopiëren en in het zoekvak plakken. Video's met een gemengd resultaat markeert deze tool als verdacht. De tool hanteert een maximumlimiet van tien minuten per video en het is mogelijk om video's te scannen van YouTube, Facebook en Twitter. Bovendien richt Deepware Scanner zich uitsluitend op manipulaties van het gezicht, dus niet op nepvideo's die iets anders tonen.

Originality.ai Site Scan: beoordeel je website

Webmasters moeten ervoor zorgen dat hun websites geen nepinformatie hosten die gegenereerd werd door AI. Dit kan namelijk leiden tot sancties. In Europa geldt bijvoorbeeld de AI Act (EU 2024/1689) die ervoor moet zorgen dat AI op een ethische en duurzame manier wordt ingezet. Originality.ai Site Scan scant een volledige website met één muisklik op AI-inhoud.

Platformen die een beroep doen op verschillende auteurs, krijgen hierdoor duidelijkheid over welke schrijvers AI gebruiken. Dit is dus een oplossing die speciaal gemaakt werd voor uitgevers en bureaus. Een volledige website scannen kost veel credits. Daarom kun je filters gebruiken om pagina's uit te sluiten waarvan je zeker weet dat ze door een mens zijn geschreven. Dit is een professionele tool waarmee je ook een bepaalde tekst kunt scannen op AI-inhoud, op plagiaat én op leesbaarheid. Telkens wanneer er AI-inhoud wordt ontdekt, krijg je de locatie te zien en lees je of die pagina ondertussen al gepubliceerd is.

Winston AI: alleskunner

Winston AI is een alles-in-een-oplossing. Je kunt gratis tekst scannen tot 2.000 woorden, maar ook afbeeldingen en websites. Winston AI beschikt zelfs over OCR-technologie waarmee je tekst in afbeeldingen herkent. In het resultaat lees je niet alleen hoeveel AI is gevonden. De tool toont met kleuren zin voor zin waar de menselijke inbreng hoog of laag zit.

Tegelijk kan Winston AI in het resultaat plagiaat opsporen, maar daarvoor is een upgrade nodig naar een betaald abonnement. Ook deze tool ondersteunt alle talen. Een Essentieel abonnement kost 12 dollar per maand voor maximaal 80.000 woorden. Voor de Geavanceerde formule betaal je 19 dollar per maand voor maximaal 200.000 woorden.