ID.nl logo
Zo restaureer je je oude foto's met AI
© adragan - stock.adobe.com
Huis

Zo restaureer je je oude foto's met AI

Op zolder een doos met oude foto’s gevonden? Met de hulp van AI kun je een dierbare fotocollectie een opfrisbeurt geven: beeldkwaliteit oppoetsen, beschadigingen wegpoetsen en de foto’s weer glans geven. Wij laten je zien hoe je te werk gaat.

In dit artikel laten we zien hoe je vintage foto's digitaliseert:

  • Scan of upload je foto's
  • Herstel de kleur
  • Verbeter de kwaliteit
  • Repareer de foto
  • En het toetje: soms kun je animatie aan een foto toevoegen

Wil je daarna de mooiste foto's printen, doe ze dan eer aan: Out of the box: 5 manieren op je mooiste foto’s op te hangen

Op fotografiegebied speelt AI een steeds grotere rol. Bijvoorbeeld bij het restaureren of verbeteren van oud fotomateriaal. Heb je beschadigde foto’s of zwart-witfoto’s die je graag in kleur zou zien, dan kun je gebruikmaken van apps en online diensten om dit voor elkaar te krijgen. In het verleden was dit ook wel mogelijk, maar vergde dit handmatig (en tijdrovend) werk in een programma zoals Photoshop.

Onlangs verscheen de app Reimagine, waarmee je oude foto’s onder handen kunt nemen. De app is beschikbaar voor Android en iOS. Je haalt de nieuwste versie binnen via de Google Play Store en iOS. De eerste keer dat je de app opent, meld je je aan. Je kunt hiervoor onder andere gebruikmaken van je Gmail- of iCloud-account.

Je kunt de app uitproberen met een beperkte set foto’s. Weliswaar vraagt de app direct om een abonnement af te sluiten, maar door op het kruisje te tikken kun je dit omzeilen. Wil je er serieus mee aan de slag, dan kun je alsnog een abonnement afsluiten. Je betaalt hiervoor maandelijks zo’n 9 euro. Ben je nog niet helemaal zeker van je zaak, dan kun je ook een proefabonnement afsluiten; die proefperiode geldt voor zeven dagen.

De app Reimagine zet AI in om je oude foto’s te verbeteren.

Scannen of uploaden

Er zijn twee manieren om aan de slag te gaan met de foto’s. Allereerst kun je je foto’s scannen door gebruik te maken van de camera van de telefoon. Tik op het plusteken (+) onderaan het venster en kies voor Scan foto’s. Zorg dat de foto’s op een vlakke ondergrond liggen en probeer geen direct licht op de foto te laten vallen. Hiermee voorkom je schittering in je uiteindelijke scan. Prettig is de mogelijkheid om meerdere foto’s in één keer te scannen. De app snijdt de foto’s automatisch bij. Tik op Start scannen. Maak nu een foto van de volledige pagina van het fotoalbum of van de losse foto. Je kunt meerdere foto’s achter elkaar scannen. Alle foto’s ingescand? Tik dan op Gereed (rechtsboven in het scherm), waarna de galerij met foto’s verschijnt.

In plaats van het scannen van foto’s, kun je ook bestaande foto’s uploaden. In het hoofdscherm van Reimagine tik je daarvoor op het plusteken (+) en kies je voor Foto’s uploaden. Selecteer de foto’s op het apparaat. Nadat je ze hebt geüpload, worden ze in de galerij getoond.

De verbeterde foto’s komen terecht in de galerij.

Negatieven of dia's in huis?

Ook die kun je digitaliseren met deze scanner van Epson

Foto’s verrijken

Heb je meer informatie over een foto, dan kun je deze extra gegevens aan de foto toevoegen. Allereerst kun je via het hoofdscherm de foto een titel meegeven. In de regel eronder kun je een datum voor de foto kiezen en bovenin kun je een plaats toevoegen. In het scherm Bewerk foto-informatie is ook ruimte voor een korte beschrijving van de foto.

Boven in de fotoweergave vind je bovendien het pictogram van een microfoon. Tik hierop om een geluidsopname aan de foto toe te voegen, bijvoorbeeld een ingesproken verhaal over de foto.

Voeg zoveel mogelijk extra informatie toe aan je foto’s.

Snel verplaatsen Heb je een set foto’s gescand en wil je deze in één keer verplaatsen? Kies in de galerijweergave voor Selecteer en selecteer de foto’s. In het menu kies je nu de gewenste actie, zoals Verplaats naar ander album of Kopieer naar ander album.

Aan de slag

Tik op de foto die je onder handen wilt nemen. Onder aan het venster vind je een viertal knoppen. Via de eerste knop Inkleuren kun je een zwart-witfoto door Reimagine laten inkleuren. Afhankelijk van de informatie in de foto, gaat het hier om een aanname van de app. Volledige zekerheid over de nauwkeurigheid is er dan ook niet. Het eindresultaat verschijnt met een voor- en na-weergave. Schuif over de foto als je de verschillen wilt zien. Deze optie is ook de moeite waard bij oudere kleurenfoto’s; in dat geval probeert de app de vervaagde kleuren te herstellen.

Om snel te beoordelen of het resultaat je bevalt, kun je op de foto inzoomen. Ben je tevreden? Tik dan op de knop met de puntjes rechtsboven. Kies vervolgens voor Bewaar in bibliotheek. De app vraagt welke foto je wilt bewaren: kies Verbeterd om de nieuwe foto te bewaren. Wil je geen aanpassing doen, dan kies je voor Origineel. Het is ook mogelijk om de vergelijking tussen vóór en na op te slaan: kies Vergelijking.

Kwaliteit verbeteren

In de praktijk heb je bij oude foto’s ook weleens te maken met onscherpe foto’s of foto’s waarvan de algehele kwaliteit tegenvalt. In de app vinden we hiervoor de optie Verbeteren. Deze optie komt vooral van pas bij foto’s die niet al te scherp zijn. De app zoekt naar wazige elementen op de foto (zoals gezichten) en maakt ze vervolgens zo scherp mogelijk.

Via de functie Verbeteren kun je bestaand materiaal scherper maken. 

Repareren maar

De kans bestaat dat – vooral oudere foto’s – in de loop van de tijd zijn beschadigd. In dat geval komt de optie Repareren van pas. Reimagine analyseert de foto en probeert deze – deels met behulp van AI – zo goed mogelijk te herstellen. In de praktijk betekent dit dat eventuele krassen worden ‘weggepoetst’, en gaten en scheuren worden ingevuld.

In hoeverre de app hierin slaagt, is sterk afhankelijk van het type beschadigingen én de inhoud van de foto. Ontbreekt er bijvoorbeeld een stukje foto van een beeld met een egaal gedeelte (zoals een weiland), dan kan dat eenvoudiger worden hersteld dan een beeld met een complexe structuur (zoals een gebouw). De app geeft ook aan wanneer je de foto niet hoeft te repareren of wanneer de foto niet kan worden gerepareerd. 

Bewegend beeld

Reimagine biedt tot slot nog een andere optie: Animeren. Hiermee breng je de foto’s (en de eventuele personen erop) enigszins tot leven. De app zoekt naar gezichten en berekent hoe deze kunnen worden geanimeerd.

Je kunt kiezen uit zeven soorten animaties: tik op de regel Animatie om het bijbehorende instellingenvenster te openen. In hetzelfde scherm vind je onderaan nog een aantal andere voorgedefinieerde animaties. Zo kun je de personen onder meer laten lachen, de wenkbrauwen laten fronsen en zijwaarts laten kijken. Ook hiervoor geldt: de ene keer lukt dat beter dan de andere keer.

Je kunt foto’s laten animeren.

Foto delen Wil je een foto met anderen delen? Je hebt de keuze of je de originele (onbewerkte) foto deelt of de verbeterde variant. Tik rechtsboven op de knop Delen, waarna een nieuw venster verschijnt. Kies vervolgens tussen Origineel en Verbeterd.

Je kunt zowel bewerkte als originele beelden met anderen delen. 

Online reparatie

Verschillende aanbieders van foto-apps zijn het afgelopen jaar aan de slag gegaan met de mogelijkheden van AI, waardoor de keuze er flink op vooruit is gegaan. Heb je geen behoefte aan een app om foto’s te restaureren? De makers van Fotor, een bekende app voor fotobewerking, bieden een online dienst aan waarmee je foto’s kunt laten inkleuren en restaureren. Je mag de dienst gratis gebruiken, al zijn er wel enkele beperkingen. Zo heeft elke foto een watermerk en kun je de high-res foto’s pas downloaden als je een abonnement afneemt. Gelukkig kun je, voordat je eventueel een abonnement afsluit, wel alles proberen tijdens een proefperiode.

Fotor biedt het restaureren online aan, waardoor je geen app nodig hebt.

Rechtsboven vind je een vak waarnaar je de foto’s kunt verslepen. In plaats daarvan kun je ook op het vlak klikken en de gewenste foto’s uploaden door op Restore Photo Now te klikken en de foto te selecteren. Verschijnt er een scherm waarin de betaalde variant van Fotor wordt aangeboden, dan klik je op het kruisje rechtsboven. De AI-module geeft vervolgens aan welke foto’s geschikt en welke foto’s niet of minder geschikt zijn. Zo kan de dienst minder goed omgaan met foto’s waarvan de hoekjes ontbreken. Ook foto’s met grote vlekken, groepsfoto’s, of foto’s die van een flinke afstand zijn genomen, lenen zich minder goed voor herstel.

De originele foto verschijnt rechts in het venster. Links vind je de twee hoofdonderdelen om te restaureren: Photo Restorer en Photo Colorizer. Je hoeft ze niet beide te gebruiken. Heb je een sepia of zwart-witfoto en geen behoefte om deze te laten inkleuren, dan zet je de schuif bij Photo Colorizer op Uit. De optie Results Comparison zorgt ervoor dat je de resultaten kunt vergelijken. Klik op Start om de foto te verbeteren.

Niet alle foto’s zijn geschikt voor restauratie.

Vergelijken

Na de bewerking toont Fotor het resultaat. Dit gebeurt op vrijwel identieke wijze als bij Reimagine: met een schuifregelaar beweeg je de foto van Before (voor) naar After (na). Ben je tevreden met het resultaat, dan klik je op Apply. Vind je de restauratie niet geslaagd, dan klik op je op Cancel. De bewerkte foto kun je na afloop downloaden door boven in het venster op Download te klikken. Geef de foto vervolgens een naam en kies tussen jpg en png als bestandsformaat. In het menu Quality kies je de fotokwaliteit.

Ook handig is de Batch Editor. Deze vind je rechtsboven in het scherm. Met de Batch Editor kun je in één keer een grotere verzameling foto’s onder handen nemen. 

Andere AI-functies

Fotor heeft meer AI-opties in huis dan alleen het restaureren of inkleuren van foto’s. In het resultatenvenster vind je links een aantal andere diensten. Wil je de kwaliteit van een foto verbeteren om deze bijvoorbeeld groter af te drukken, dan kun je met de optie AI Enlarger een bestaande foto verbeteren. Via AI worden details verder ingevuld en aangescherpt, zodat de foto in principe geen merkbaar kwaliteitsverlies oploopt bij vergroting. Standaard wordt de foto tweemaal vergroot, bijvoorbeeld naar een resolutie van 4000 × 2656 pixels.

Een ander interessant onderdeel is Magic Remove, een bekende optie voor bezitters van een Google Pixel-telefoon. Met Magic Remove kun je een object uit een foto verwijderen. Open de foto waarvan je een onderdeel wilt weghalen, bijvoorbeeld een specifieke auto in een straat met meerdere auto’s. Markeer nu het gedeelte dat je wilt verwijderen. Om preciezer te werk te gaan, verklein je eerst de grootte van de ‘kwast’ door de schuif bij Brush size verder naar links te verplaatsen. Vervolgens kun je met de knop Eraser het gemarkeerde gedeelte verder aanpassen. Tevreden? Bevestig met een klik op Start Removing, waarna het onderdeel uit de foto wordt verwijderd. Klik op Apply om het resultaat op te slaan.

Een vergelijkbare actie kun je toepassen als je de achtergrond van een foto wilt verwijderen. Kies hiervoor de optie Background Remover. De achtergrond wordt nu automatisch gedetecteerd en losgetrokken.

De makers voegen regelmatig nieuwe AI-onderdelen toe aan Fotor. Zo kun je met de optie AI Skin Retouch automatisch de huid van personen op een foto ‘verjongen’.

Fotor heeft verschillende AI-modules in huis. 

Video’s Met AI kun je niet alleen foto’s onder handen nemen. Ook bestaand videomateriaal kun je in veel gevallen verbeteren. Houd er rekening mee dat de meeste diensten hiervoor een vergoeding vragen. Dit heeft te maken met de relatief rekenintensieve bewerkingen die nodig zijn om een video te verbeteren.

Wil je aan de slag met het verbeteren van videomateriaal, dan kun je eens kijken naar diensten zoals Video Enhancer AI (www.kwikr.nl/videnhance), Pixop (www.pixop.com) of Topaz Video AI (www.topazlabs.com). De diensten komen vooral van pas als je oud beeld, bijvoorbeeld van een VHS-videoband, wilt verbeteren.

CapCut

Het is verstandig om meerdere fotodiensten te proberen voor je serieus aan de slag gaat met het verbeteren van je foto’s. De diensten onderling gebruiken allemaal hun eigen modellen en het resultaat kan dan ook per dienst verschillen.

Een goed alternatief voor Fotor is bijvoorbeeld de online restauratieservice van CapCut. Net als Fotor werkt de dienst door in de browser een foto te slepen of via de knop Upload image een foto op de vaste schijf te selecteren. Nadat de foto onder handen is genomen, zie je het resultaat in het midden van het venster. Rechtsboven vind je een zwevend blok, waarin je kunt schakelen tussen de originele en de ingekleurde foto. Wil je terug naar het oorspronkelijke beeld, dan klik je op de knop See original, rechtsboven in het venster.

Verder biedt CapCut een relatief krachtige module voor kleurcorrectie van bestaand materiaal. Klik op All tools en kies Image / AI Color Correction. Rechtsboven vind je het blok Intensity of color correction, waarna je kunt kiezen uit vier ‘sterkteniveaus’. Via een knop rechtsboven in het venster kun je weer terugkeren naar het oorspronkelijke beeld.

Voor foto’s die kleurcorrectie nodig hebben, kun je ook bij CapCut terecht.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Hoe kies je de beste inbouw-magnetron?
© v74
Huis

Hoe kies je de beste inbouw-magnetron?

Een inbouw-magnetron is ideaal als je op zoek bent naar een vaste plek voor je magnetron in een strakke, opgeruimde keuken. Maar hoe weet je welke je moet kiezen? De opties zijn uitgebreid: van compacte solo-magnetrons tot volwaardige combi-magnetrons met stoomfunctie. In dit artikel lees je waar je op moet letten zodat je een model vindt dat past bij jouw keuken én bij de manier waarop je kookt!

Dit is belangrijk bij het kiezen van een inbouw-magnetron
  • Nishoogte, nisbreedte en nisdiepte
  • Solo-magnetron of combi-magnetron?
  • Bediening: draaiknop of touch?
  • Aansluitingen ventilatie

Meten = weten

Een inbouw-magnetron moet precies passen in de nis van je keukenmeubel. Daarom is het belangrijk om goed naar de afmetingen te kijken. Fabrikanten vermelden altijd de benodigde nishoogte, nisbreedte en nisdiepte in de specificaties. De standaard nishoogtes zijn meestal 38 cm of 45 cm. Sommige modellen zijn hoger, maar dan gaat het vaak om combi-ovens of apparaten met extra functies.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 cm. 60 cm komt ook voor, maar dat is eigenlijk meer geschikt voor een volledige oven dan voor een inbouw-magnetron. De nisdiepte varieert tussen de 55 en 58 cm. Meet de beschikbare ruimte goed op, inclusief de diepte van de achterwand en eventuele obstakels zoals elektriciteitsleidingen. Zit er een plint of deur onder? Controleer dan ook of de klep van de magnetron volledig open kan. Hieronder lees je nog wat meer over de afmetingen.

Nishoogte, nisbreedte en nisdiepte: dit zijn de gangbare maten

✅ Nishoogte 38 cm (ca. 380 mm): gangbare maat voor solo-magnetrons. Wordt vaak ingebouwd boven een oven of in een hoge kast. 45 cm (ca. 450 mm): gebruikelijk voor combi-magnetrons. Deze hoogte heb je nodig als je naast de gewone magnetronfuncties (ontdooien/opwarmen) ook wilt grillen of met hetelucht wilt bakken. 60 cm (ca. 590 mm): deze hoogte heb je nodig voor een volwaardige oven met magnetronfunctie. Let op: de magnetronfunctie werkt meestal minder krachtig dan bij een echte magnetron. ✅ Nisbreedte 56 cm (meestal 560 mm nismaat) is standaard. De frontbreedte van het apparaat is dan vaak rond de 595 mm, zodat het mooi aansluit op de omliggende kastfronten. ✅ Nisdiepte 55 tot 56 cm is standaard bij een diepe kast. Sommige apparaten passen al vanaf 50 cm diepte, vooral als de stekker naar beneden kan worden weggewerkt.

©RossandHelen

Solo of combi: welk type magnetron heb je nodig?

Een solo-magnetron gebruik je voor het opwarmen van voedsel, het ontdooien van diepvriesproducten of het bereiden van eenvoudige gerechten. Dit type magnetrons is eenvoudig in gebruik, vaak goedkoper en verbruikt minder stroom. Gebruik je de ovenfunctie nauwelijks, dan is dit een logische keuze.

Een combi-magnetron combineert de magnetronfunctie met een heteluchtoven. Je kunt er dus ook pizza's, taarten of ovenschotels in maken. Sommige combi-magnetrons hebben zelfs een grillstand of een stoomfunctie , waardoor je meerdere keukenapparaten kunt vervangen door één toestel. Houd er wel rekening mee dat een combi-magnetron doorgaans iets duurder is en iets langer nodig heeft om voor te verwarmen dan een volwaardige oven.

Voorbeeld: kook je veel met verse groenten en vis, dan is een model met stoomfunctie interessant. Warm je vooral soep en kant-en-klaarmaaltijden op, dan is een solo-magnetron vaak meer dan voldoende.

Bediening: draaiknop of touch?

Het gebruiksgemak verschilt per model. Traditionele modellen hebben vaak draaiknoppen: één voor het vermogen, één voor de tijd. Simpel en overzichtelijk, vooral geschikt als je de magnetron hoofdzakelijk gebruikt voor opwarmen en ontdooien.

Moderne inbouw-magnetrons zijn vaak uitgerust met touchbediening of zelfs een touchscreen. Je selecteert dan via het display het programma, de temperatuur of het gewicht. Sommige modellen hebben automatische programma's die zelf de bereidingstijd en het vermogen aanpassen. Handig, maar soms ook wat omslachtiger bij simpele taken.

Tip: probeer in een winkel of showroom hoe intuïtief het menu aanvoelt. Kies een bediening die past bij hoe jij graag kookt.

©Tom Baker | tab62

Let op de aansluiting en ventilatie

Een inbouw-magnetron werkt op een standaard stopcontact (230 volt), maar let goed op het vermogen. Sommige combi-modellen hebben een hoger piekverbruik; zorg dat de groep waarop je het aansluit dit aankan. Kijk ook waar de stekker zit: die moet je kwijt kunnen achter het meubel of via een uitsparing in de achterwand.

Daarnaast is ventilatie belangrijk. Tijdens het gebruik komt warmte vrij. In de handleiding van het apparaat staan minimale ventilatieruimtes aangegeven, bijvoorbeeld 2 cm boven en 5 cm achter. Houd je je daar niet aan, dan kan de magnetron oververhit raken of minder lang meegaan. Zit er al een oven onder of boven de plek waar je de magnetron wilt inbouwen? Controleer dan of de gecombineerde warmteafvoer goed geregeld is.

Praktische keuzehulp

Stel jezelf de volgende vragen voor je een keuze maakt:

☐ Waar komt de magnetron precies? In een hoge kast, boven een oven of op ooghoogte?
☐ Gebruik je nu vooral de magnetronfunctie of bak je ook regelmatig in de oven?
☐ Heb je al een aparte oven? Dan heb je vaak voldoende aan een solo-magnetron
☐ Wil je kunnen grillen of stomen?
☐ Wil je eenvoudige bediening of juist veel automatische programma's?
☐ Komt de magnetron in een bestaande nis of kastenwand, of wordt de keuken nog gebouwd?

Een voorbeeld: stel, je woont alleen, kookt snel en gebruikt de oven amper. Dan is een solo-magnetron van 38 cm hoog met draaiknoppen prima. Heb je een gezin, kook je gevarieerd en wil je ruimte besparen? Dan is een combi van 45 cm met grill en stoomfunctie een betere match.

Conclusie

Een inbouw-magnetron kiezen begint bij de afmetingen, maar gaat vooral over hoe jij kookt. Warm je snel iets op, dan is een eenvoudige solo-magnetron vaak genoeg. Bak je graag of heb je weinig ruimte, dan loont het om te investeren in een goede combi-magnetron. Let altijd op de inbouwmaten, ventilatie en bediening. Zo voorkom je verrassingen en haal je het meeste uit je keuken.

▼ Volgende artikel
Review SwitchBot Roller Shade - Handig en slim, maar pittige installatie
© MG | ID.nl
Energie

Review SwitchBot Roller Shade - Handig en slim, maar pittige installatie

Er komen steeds meer toepassingen voor het automatiseren van je huis. SwitchBot is al wat langer in Nederland actief en heeft naast robotstofzuigers, schakelaars voor lichtknoppen en elektronische sloten ook een automatisch open- en sluitsysteem voor gewone gordijnen in het assortiment. Daar is nu een systeem voor rolgordijnen bijgekomen: de Roller Shade.

Goed
Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een fraaie manier om je woning te automatiseren en sluit goed aan als je al andere slimme apparaten in huis hebt. Het rolgordijn is volledig verduisterend, wat prettig kan zijn, maar alleen als het systeem perfect past — en dat is niet altijd eenvoudig te realiseren. Het gordijn zelf kan namelijk niet de volledige breedte van het montagesysteem beslaan. Bovendien komt de installatie vrij nauw, dus nauwkeurig opmeten vooraf is absoluut essentieel.

Plus- en minpunten
  • Automatische bediening via app of knoppen
  • Werkt met verschillende slimme diensten
  • Volledige verduistering
  • Installatie is complex en moet nauwkeurig gebeuren
  • Behoorlijk prijzig

Thuisautomatisering is een handige manier om apparaten in het huishouden te bedienen zonder dat je in de meeste gevallen ook zelf thuis hoeft te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de temperatuur in huis, het bedienen van de verlichting of deuren, maar ook het openen of sluiten van de gordijnen. Op warme dagen kan het bijvoorbeeld slim zijn om die gordijnen automatisch te sluiten als de temperatuur boven een bepaalde waarde uitkomt, of wanneer er een bepaalde intensiteit van lichtinval is.

Al deze zaken en meer kun je inregelen met de spullen van SwitchBot. Het ecosysteem van dit bedrijf omvat een scala aan apparaten, variërend van raam- en deursensors en lichtknoprobots die je lichtknoppen kunnen indrukken tot complete aircosystemen en zelfs robotstofzuigers. Maar ook slimme lampen en gordijnsystemen dus. We hebben van SwitchBot al eerder de SwitchBot Curtain en de SwitchBot Curtain 3 getest, systemen die bedoeld zijn voor gordijnen op rails.

Complete set

De SwitchBot Roller Shade is een rolgordijnsysteem waar het rolgordijn zelf al bij wordt geleverd, in tegenstelling tot de SwitchBot Curtain die bedoeld is om aan een bestaand gordijnsysteem te koppelen. Overigens kun je ook je eigen bestaande rolgordijn op het systeem van de Roller Shade monteren.

De Roller Shade is een compleet rolgordijnpakket, en in de doos vind je alles wat je nodig hebt om het systeem op te hangen. Alle beugels, het rolsysteem, schroeven en pluggen worden meegeleverd, en zelfs gereedschap voor het vastdraaien van schroeven en het op maat snijden van het rolgordijn zelf ontbreekt niet. Verder krijg je er een bedieningspaneeltje bij, bestaande uit een omhoog- en omlaagknopm, en een kabeltje van zo'n twee meter dat kan worden aangesloten op de daarvoor gemaakte aansluiting op het frame. De Roller Shade wordt aangedreven door een interne batterij die volgens SwitchBot acht maanden lang werkt zonder tussentijds opladen. Via de usb-c-poort kan het systeem indien nodig bijtanken.

Alle bevestigingsmaterialen worden meegeleverd.

Goed opmeten

Voordat je aan de slag gaat met de Roller Shade, of eigenlijk: voordat je er eentje gaat kopen, moet je eerst even goed controleren of je de juiste afmetingen in je winkelwagentje hebt. De SwitchBot Roller Shade is beschikbaar in vier breedteversies en in twee basiskleuren: gebroken wit en grijs. Voor de breedte kun je kiezen uit small, medium, large en extra large, waarbij je opeenvolgend kunt kiezen voor breedtes van 58 t/m 80 cm, 80 tot 110 cm, 110 tot 140 cm en 140 tot 185 cm.

Prijzen en maten

Omdat ramen en kozijnen nu eenmaal niet zijn gestandaardiseerd, wordt de Roller Shade geleverd in een viertal maten. Dankzij het schuifsysteem kun je een exemplaar kopen waar je een minimale hoeveelheid stof van hoeft af te knippen of snijden. De kans is namelijk klein dat het rolgordijn meteen past zonder enige aanpassing.

S (58 t/m 80 cm): € 219,99 M (80 t/m 110 cm): € 259,99 L (110 t/m 140 cm): € 299,99 XL (140 t/m 185 cm): € 339,99

Goed om te weten: alle genoemde Roller Shades worden geleverd in de maximale breedte. Dat is wel iets om rekening mee te houden als je het systeem aanschaft en het bijvoorbeeld wilt vervoeren of laat bezorgen: het is geen klein pakket.

Wij hebben voor de XL-versie gekozen, omdat het kozijn waarop de SwitchBot wordt getest een breedte van 171 cm heeft. Geen enkele SwitchBot Roller Shade zal direct passen op het raamkozijn waar je hem wilt gebruiken, waardoor je waarschijnlijk altijd een stuk gordijnstof zult moeten verwijderen. Verderop lees je hoe dat werkt.

Schematische weergave van de werking van het Roller Shade-systeem.

Belangrijk is om vooraf goed te bedenken hoe je de SwitchBot Roller Shade(s) wilt inzetten. De gordijnen zijn van polyester en verduisteren volledig. Dat kan donkerder zijn dan je gewend bent, maar in een slaapkamer is het juist vaak ideaal. Houd er wel rekening mee dat de kosten snel oplopen als je meerdere kozijnen naast elkaar hebt, omdat je voor elk raam een afzonderlijke Roller Shade nodig hebt.

Daarnaast bedekken de gordijnen nooit de volledige breedte van het kozijn. Aan beide zijden van de rol blijft een paar centimeter open, omdat de roller niet strak tegen het ophangframe aansluit. Afhankelijk van de montage kunnen hierdoor kieren ontstaan, waardoor er toch licht binnenvalt, vooral aan de kant van de motor. Plaats je meerdere Roller Shades naast elkaar voor één breed raam, dan blijven er altijd kleine openingen zichtbaar tussen de afzonderlijke gordijnen.

Je krijgt het SwitchBot-gordijn niet altijd sluitend aan de zijkanten van een venster.

Op maat maken

Omdat de Roller Shade direct uit de doos waarschijnlijk niet meteen past, moet het systeem op maat worden gemaakt. Hoe dat werkt? Het ophangsysteem bestaat uit een verschuifbare aluminium balk waartussen het rolgordijn hangt. Aan een van de zijdes bevindt zich de motor, die via een stang in de aluminium rol van het gordijn is geschoven. De gordijnrol kan door de andere zijkant los te maken van de motorstang worden afgeschoven en eventueel worden vervangen door je eigen rolgordijn. In dit artikel houden we het bij de uitleg van het meegeleverde gordijn.

Om het meegeleverde SwitchBot-gordijn op maat te maken, is een vrij ingenieus systeem bedacht: aan de niet-gemotoriseerde kant kun je een apart blokje met een snijmes monteren, waar het rolgordijn met buis en al doorheen moet worden gehaald. Op die plek wordt het rolgordijn namelijk op maat gesneden.

Het ingenieuze snijsysteem van de SwitchBot Roller Shade dat het gordijn op maat kan snijden.

In de SwitchBot-app geef je aan dat je een snij-sessie wilt starten. De motor van het rolgordijn begint nu langzaam te draaien. Tijdens het draaien moet je met de meegeleverde schroevendraaier het messysteem aandraaien, zodat het mes steeds dieper door de gordijnstof snijdt. Dat aandraaien doe je net zo lang tot het mes volledig door de stof heen is en bij de buis zelf is beland.

Het laatste deel van de buis waarop het gordijn is gerold, bestaat uit plastic. Als de snij-sessie correct is uitgevoerd en het mes met de schroevendraaier strak genoeg is aangedraaid, kan zelfs het plastic worden doorgesneden, of er in elk geval voor zorgen dat het makkelijker kan worden afgebroken.

Nadat een stuk van de gordijnstof is afgesneden, moet het einde nog wel worden losgemaakt van de rol zelf.

Volledig uitrollen

Wanneer het overtollige stuk stof is losgesneden van de rest van het rolgordijn, blijft dat stuk aan het eind natuurlijk nog wel vastzitten aan de oprolbuis. Om dat stuk los te kunnen krijgen, moet de hele gordijnrol worden afgerold. Met een totale lengte van maar liefst 2,20 meter is dat nogal wat. Dat afrollen kan door middel van de app, maar kan ook handmatig door de oprolbuis eerst van de motorstang af te halen. Nadat het gordijn tot het eind is afgerold, kan het overtollige deel van de oprolbuis worden losgeknipt. Daarna breek je (zoals hierboven besproken) het overtollige plastic deel van de oprolbuis buis af, maar beter kun je proberen om dat stuk met een goed stanleymes af te snijden (het plastic is niet heel dik).

Het complete plastic deel van de oprolbuis moet er nu afgehaald worden, zodat de rest van het gordijn fatsoenlijk aan de buis kan worden bevestigd. De oprolbuis heeft nog een binnenste buis die je weer door het plastic deel moet schuiven. Vervolgens schuif je het dikke gedeelte van het gordijn door de sleuf van de plastic buis en schroef je alles vast.

Ook de oprolbuis moet je na het verwijderen van de overtollige gordijnstof weer op maat maken. Een screenshot uit de pdf-handleiding.

Het opnieuw oprollen van het rolgordijn dient zorgvuldig te gebeuren, waarbij de linker- en de rechterkant gelijkmatig moeten worden opgerold. Gaat dat niet helemaal netjes, dan bestaat de kans dat het gordijn na het oprollen niet helemaal recht en strak om de oprolbuis zit. In ons geval moesten we het een paar keer opnieuw doen om alles strak te krijgen. Als het gordijn scheef op de rol zit, kan deze vast komen te zitten tijdens het automatisch omhoog rollen.

Ophangen

Het ophangsysteem van de Roller Shade is anders dan het gemiddelde rolgordijn. Die worden doorgaans links en rechts van de oprolbuis op het kozijn geschroefd. Bij de Roller Shade zit het bevestigingssysteem boven de aluminium balk en moet het systeem daar schuin in worden geklikt. Op zich is dat een prima manier, maar het vergt wel wat handigheid en je moet ietsje boven je macht werken omdat het hele systeem relatief zwaar is. De klus kun je dan ook beter met z'n tweeën doen.

Ook zijn de beugels waarin het aluminium frame wordt opgehangen niet heel stevig, waardoor alles een beetje naar beneden zakt op het moment dat het systeem wordt vastgeklikt. Ook belangrijk om te weten: past het frame precies in een raamnis, dan moet je het systeem compleet met het rolgordijn erin ophangen. Het rolgordijn er achteraf in plaatsen is dan niet mogelijk, omdat het systeem alleen vanaf één kant kan worden losgemaakt en het rolgordijn over de aandrijfstang van de motor geplaatst moet worden.

©MG | ID.nl

Kalibratie

Nadat de Roller Shade is opgehangen, is het tijd voor de kalibratie. Dat is nodig voor het systeem om te kunnen bepalen wanneer het rolgordijn volledig is opgerold en wanneer hij helemaal is uitgerold. Het rolgordijn is namelijk geschikt voor ramen tot zo'n 2 meter hoog, en dan moet op een bepaald moment worden ingesteld tot hoe ver het gordijn moet uitrollen totdat het venster compleet door het gordijn is bedekt. Het systeem kan niet uit zichzelf zien of het zich helemaal heeft opgerold; ook dat moet worden gekalibreerd.

Je start de kalibratie met behulp van de app, waarbij eerst moet worden bepaald wanneer het systeem volledig is opgerold. Aan de onderkant van het gordijn is een (eerder gemonteerde) aluminium stang geplaatst, die fungeert als tegengewicht om het gordijn op zijn plek te houden. Die stang dient tevens als buffer om te voorkomen dat het gordijn na het compleet oprollen blijft doordraaien. Tijdens het kalibratieproces kun je zelf niet aangeven wanneer tijdens het oprollen het einde is bereikt; dat stopt vanzelf zodra de aluminium stang het ophangframe bereikt. De app vraagt de gebruiker vervolgens of het systeem is vastgelopen of dat het einde is bereikt.

Het oprollen stopt hierdoor echter wel vrij abrupt en lijkt hiermee het ophangsysteem te beschadigen, omdat de aluminium balk relatief bruusk tegen het ophangframe wordt getrokken. Deze manier van kalibreren voelt al met al wat primitief aan, maar het werkt wel. De volgende stap is het bepalen van de afrollengte. Hierbij bepaalt de gebruiker wanneer het einde is bereikt en het raam naar wens is bedekt. Je drukt dan simpelweg op de stopknop en accepteert de stand van het gordijn. Na de kalibratie kun je de Roller Shade volledig gebruiken.

Spraakbesturing en slimme systemen

De SwitchBot Roller Shade kan ook overweg met de systemen van Google Assistant, Google Home en Alexa, maar hier is wel een apart verkrijgbare Hub voor nodig. Eenmaal daarop aangesloten kun je de gordijnen sluiten met opdrachten als 'Hey Google, sluit de gordijnen in de slaapkamer'.

Verder is de Roller Shade compatibel met Matter, het nieuwere protocol voor slimme apparaten.

Schema's en timers

De SwitchBot-app voor de kalibratie en de bediening gebruik je ook als je andere apparaten van dit merk in huis hebt. De app is niet specifiek gericht op het rolgordijnsysteem, maar kan ook worden gebruikt voor het uitlezen van de verschillende temperatuur- en vochtmeters van SwitchBot, het bedienen van de andere gordijnsystemen zoals de SwitchBot Curtain 1 en Curtain 3 en andere slimme apparaten.

Handig is dat je verschillende apparaten en meters van SwitchBot aan elkaar kunt koppelen. Zo kun je er bijvoorbeeld bij het bereiken van een ingestelde temperatuur voor zorgen dat de Roller Shade automatisch wordt gesloten of geopend. Dat kan ook bij een bepaalde lichtintensiteit: als je een (apart te verkrijgen) zonnepaneel aan de usb-c-poort op de Roller Shade aansluit, kun je aangeven bij welke intensiteit het gordijn moet sluiten of openen. Met het aansluiten van zo'n zonnepaneel wordt de Roller Shade trouwens ook automatisch opgeladen.

Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een mooie manier om je huis te automatiseren en kan een prima toevoeging zijn als je al delen van je huis hebt geautomatiseerd. In combinatie met bijvoorbeeld een slimme thermostaat, verlichting en koel- of verwarmingsapparaten kun je bij warm weer je huis koel houden, of 's winters juist warmer krijgen. Dankzij het SwitchBot-ecosysteem is het handig dat je het rolgordijnsysteem kunt meenemen in alle routines voor huisautomatiseringen.

De Roller Shade is 100 procent verduisterend. Dat kan prettig zijn, maar dat werkt alleen goed als je het rolgordijnsysteem ook echt goed passend krijgt. Helaas lukt dat niet altijd, omdat het rolgordijn zelf niet de volledige breedte van het montagesysteem heeft. Daarnaast luistert de installatie vrij nauw, dus alles goed van tevoren opmeten is essentieel.