Op zolder een doos met oude foto’s gevonden? Met de hulp van AI kun je een dierbare fotocollectie een opfrisbeurt geven: beeldkwaliteit oppoetsen, beschadigingen wegpoetsen en de foto’s weer glans geven. Wij laten je zien hoe je te werk gaat.

Op fotografiegebied speelt AI een steeds grotere rol. Bijvoorbeeld bij het restaureren of verbeteren van oud fotomateriaal. Heb je beschadigde foto’s of zwart-witfoto’s die je graag in kleur zou zien, dan kun je gebruikmaken van apps en online diensten om dit voor elkaar te krijgen. In het verleden was dit ook wel mogelijk, maar vergde dit handmatig (en tijdrovend) werk in een programma zoals Photoshop.

Onlangs verscheen de app Reimagine, waarmee je oude foto’s onder handen kunt nemen. De app is beschikbaar voor Android en iOS. Je haalt de nieuwste versie binnen via de Google Play Store en iOS. De eerste keer dat je de app opent, meld je je aan. Je kunt hiervoor onder andere gebruikmaken van je Gmail- of iCloud-account.

Je kunt de app uitproberen met een beperkte set foto’s. Weliswaar vraagt de app direct om een abonnement af te sluiten, maar door op het kruisje te tikken kun je dit omzeilen. Wil je er serieus mee aan de slag, dan kun je alsnog een abonnement afsluiten. Je betaalt hiervoor maandelijks zo’n 9 euro. Ben je nog niet helemaal zeker van je zaak, dan kun je ook een proefabonnement afsluiten; die proefperiode geldt voor zeven dagen.

De app Reimagine zet AI in om je oude foto’s te verbeteren.

Scannen of uploaden

Er zijn twee manieren om aan de slag te gaan met de foto’s. Allereerst kun je je foto’s scannen door gebruik te maken van de camera van de telefoon. Tik op het plusteken (+) onderaan het venster en kies voor Scan foto’s. Zorg dat de foto’s op een vlakke ondergrond liggen en probeer geen direct licht op de foto te laten vallen. Hiermee voorkom je schittering in je uiteindelijke scan. Prettig is de mogelijkheid om meerdere foto’s in één keer te scannen. De app snijdt de foto’s automatisch bij. Tik op Start scannen. Maak nu een foto van de volledige pagina van het fotoalbum of van de losse foto. Je kunt meerdere foto’s achter elkaar scannen. Alle foto’s ingescand? Tik dan op Gereed (rechtsboven in het scherm), waarna de galerij met foto’s verschijnt.

In plaats van het scannen van foto’s, kun je ook bestaande foto’s uploaden. In het hoofdscherm van Reimagine tik je daarvoor op het plusteken (+) en kies je voor Foto’s uploaden. Selecteer de foto’s op het apparaat. Nadat je ze hebt geüpload, worden ze in de galerij getoond.

De verbeterde foto’s komen terecht in de galerij.

Foto’s verrijken

Heb je meer informatie over een foto, dan kun je deze extra gegevens aan de foto toevoegen. Allereerst kun je via het hoofdscherm de foto een titel meegeven. In de regel eronder kun je een datum voor de foto kiezen en bovenin kun je een plaats toevoegen. In het scherm Bewerk foto-informatie is ook ruimte voor een korte beschrijving van de foto.

Boven in de fotoweergave vind je bovendien het pictogram van een microfoon. Tik hierop om een geluidsopname aan de foto toe te voegen, bijvoorbeeld een ingesproken verhaal over de foto.

Voeg zoveel mogelijk extra informatie toe aan je foto’s.

Aan de slag

Tik op de foto die je onder handen wilt nemen. Onder aan het venster vind je een viertal knoppen. Via de eerste knop Inkleuren kun je een zwart-witfoto door Reimagine laten inkleuren. Afhankelijk van de informatie in de foto, gaat het hier om een aanname van de app. Volledige zekerheid over de nauwkeurigheid is er dan ook niet. Het eindresultaat verschijnt met een voor- en na-weergave. Schuif over de foto als je de verschillen wilt zien. Deze optie is ook de moeite waard bij oudere kleurenfoto’s; in dat geval probeert de app de vervaagde kleuren te herstellen.

Om snel te beoordelen of het resultaat je bevalt, kun je op de foto inzoomen. Ben je tevreden? Tik dan op de knop met de puntjes rechtsboven. Kies vervolgens voor Bewaar in bibliotheek. De app vraagt welke foto je wilt bewaren: kies Verbeterd om de nieuwe foto te bewaren. Wil je geen aanpassing doen, dan kies je voor Origineel. Het is ook mogelijk om de vergelijking tussen vóór en na op te slaan: kies Vergelijking.

Kwaliteit verbeteren

In de praktijk heb je bij oude foto’s ook weleens te maken met onscherpe foto’s of foto’s waarvan de algehele kwaliteit tegenvalt. In de app vinden we hiervoor de optie Verbeteren. Deze optie komt vooral van pas bij foto’s die niet al te scherp zijn. De app zoekt naar wazige elementen op de foto (zoals gezichten) en maakt ze vervolgens zo scherp mogelijk.

Via de functie Verbeteren kun je bestaand materiaal scherper maken. 

Repareren maar

De kans bestaat dat – vooral oudere foto’s – in de loop van de tijd zijn beschadigd. In dat geval komt de optie Repareren van pas. Reimagine analyseert de foto en probeert deze – deels met behulp van AI – zo goed mogelijk te herstellen. In de praktijk betekent dit dat eventuele krassen worden ‘weggepoetst’, en gaten en scheuren worden ingevuld.

In hoeverre de app hierin slaagt, is sterk afhankelijk van het type beschadigingen én de inhoud van de foto. Ontbreekt er bijvoorbeeld een stukje foto van een beeld met een egaal gedeelte (zoals een weiland), dan kan dat eenvoudiger worden hersteld dan een beeld met een complexe structuur (zoals een gebouw). De app geeft ook aan wanneer je de foto niet hoeft te repareren of wanneer de foto niet kan worden gerepareerd. 

Bewegend beeld

Reimagine biedt tot slot nog een andere optie: Animeren. Hiermee breng je de foto’s (en de eventuele personen erop) enigszins tot leven. De app zoekt naar gezichten en berekent hoe deze kunnen worden geanimeerd.

Je kunt kiezen uit zeven soorten animaties: tik op de regel Animatie om het bijbehorende instellingenvenster te openen. In hetzelfde scherm vind je onderaan nog een aantal andere voorgedefinieerde animaties. Zo kun je de personen onder meer laten lachen, de wenkbrauwen laten fronsen en zijwaarts laten kijken. Ook hiervoor geldt: de ene keer lukt dat beter dan de andere keer.

Je kunt foto’s laten animeren.

Je kunt zowel bewerkte als originele beelden met anderen delen. 

Online reparatie

Verschillende aanbieders van foto-apps zijn het afgelopen jaar aan de slag gegaan met de mogelijkheden van AI, waardoor de keuze er flink op vooruit is gegaan. Heb je geen behoefte aan een app om foto’s te restaureren? De makers van Fotor, een bekende app voor fotobewerking, bieden een online dienst aan waarmee je foto’s kunt laten inkleuren en restaureren. Je mag de dienst gratis gebruiken, al zijn er wel enkele beperkingen. Zo heeft elke foto een watermerk en kun je de high-res foto’s pas downloaden als je een abonnement afneemt. Gelukkig kun je, voordat je eventueel een abonnement afsluit, wel alles proberen tijdens een proefperiode.

Fotor biedt het restaureren online aan, waardoor je geen app nodig hebt.

Rechtsboven vind je een vak waarnaar je de foto’s kunt verslepen. In plaats daarvan kun je ook op het vlak klikken en de gewenste foto’s uploaden door op Restore Photo Now te klikken en de foto te selecteren. Verschijnt er een scherm waarin de betaalde variant van Fotor wordt aangeboden, dan klik je op het kruisje rechtsboven. De AI-module geeft vervolgens aan welke foto’s geschikt en welke foto’s niet of minder geschikt zijn. Zo kan de dienst minder goed omgaan met foto’s waarvan de hoekjes ontbreken. Ook foto’s met grote vlekken, groepsfoto’s, of foto’s die van een flinke afstand zijn genomen, lenen zich minder goed voor herstel.

De originele foto verschijnt rechts in het venster. Links vind je de twee hoofdonderdelen om te restaureren: Photo Restorer en Photo Colorizer. Je hoeft ze niet beide te gebruiken. Heb je een sepia of zwart-witfoto en geen behoefte om deze te laten inkleuren, dan zet je de schuif bij Photo Colorizer op Uit. De optie Results Comparison zorgt ervoor dat je de resultaten kunt vergelijken. Klik op Start om de foto te verbeteren.

Niet alle foto’s zijn geschikt voor restauratie.

Vergelijken

Na de bewerking toont Fotor het resultaat. Dit gebeurt op vrijwel identieke wijze als bij Reimagine: met een schuifregelaar beweeg je de foto van Before (voor) naar After (na). Ben je tevreden met het resultaat, dan klik je op Apply. Vind je de restauratie niet geslaagd, dan klik op je op Cancel. De bewerkte foto kun je na afloop downloaden door boven in het venster op Download te klikken. Geef de foto vervolgens een naam en kies tussen jpg en png als bestandsformaat. In het menu Quality kies je de fotokwaliteit.

Ook handig is de Batch Editor. Deze vind je rechtsboven in het scherm. Met de Batch Editor kun je in één keer een grotere verzameling foto’s onder handen nemen. 

Andere AI-functies

Fotor heeft meer AI-opties in huis dan alleen het restaureren of inkleuren van foto’s. In het resultatenvenster vind je links een aantal andere diensten. Wil je de kwaliteit van een foto verbeteren om deze bijvoorbeeld groter af te drukken, dan kun je met de optie AI Enlarger een bestaande foto verbeteren. Via AI worden details verder ingevuld en aangescherpt, zodat de foto in principe geen merkbaar kwaliteitsverlies oploopt bij vergroting. Standaard wordt de foto tweemaal vergroot, bijvoorbeeld naar een resolutie van 4000 × 2656 pixels.

Een ander interessant onderdeel is Magic Remove, een bekende optie voor bezitters van een Google Pixel-telefoon. Met Magic Remove kun je een object uit een foto verwijderen. Open de foto waarvan je een onderdeel wilt weghalen, bijvoorbeeld een specifieke auto in een straat met meerdere auto’s. Markeer nu het gedeelte dat je wilt verwijderen. Om preciezer te werk te gaan, verklein je eerst de grootte van de ‘kwast’ door de schuif bij Brush size verder naar links te verplaatsen. Vervolgens kun je met de knop Eraser het gemarkeerde gedeelte verder aanpassen. Tevreden? Bevestig met een klik op Start Removing, waarna het onderdeel uit de foto wordt verwijderd. Klik op Apply om het resultaat op te slaan.

Een vergelijkbare actie kun je toepassen als je de achtergrond van een foto wilt verwijderen. Kies hiervoor de optie Background Remover. De achtergrond wordt nu automatisch gedetecteerd en losgetrokken.

De makers voegen regelmatig nieuwe AI-onderdelen toe aan Fotor. Zo kun je met de optie AI Skin Retouch automatisch de huid van personen op een foto ‘verjongen’.

Fotor heeft verschillende AI-modules in huis. 

CapCut

Het is verstandig om meerdere fotodiensten te proberen voor je serieus aan de slag gaat met het verbeteren van je foto’s. De diensten onderling gebruiken allemaal hun eigen modellen en het resultaat kan dan ook per dienst verschillen.

Een goed alternatief voor Fotor is bijvoorbeeld de online restauratieservice van CapCut. Net als Fotor werkt de dienst door in de browser een foto te slepen of via de knop Upload image een foto op de vaste schijf te selecteren. Nadat de foto onder handen is genomen, zie je het resultaat in het midden van het venster. Rechtsboven vind je een zwevend blok, waarin je kunt schakelen tussen de originele en de ingekleurde foto. Wil je terug naar het oorspronkelijke beeld, dan klik je op de knop See original, rechtsboven in het venster.

Verder biedt CapCut een relatief krachtige module voor kleurcorrectie van bestaand materiaal. Klik op All tools en kies Image / AI Color Correction. Rechtsboven vind je het blok Intensity of color correction, waarna je kunt kiezen uit vier ‘sterkteniveaus’. Via een knop rechtsboven in het venster kun je weer terugkeren naar het oorspronkelijke beeld.

Voor foto’s die kleurcorrectie nodig hebben, kun je ook bij CapCut terecht.

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.