Flitsende foto’s: zo fotografeer je onweer
Onweer: de een is er bang voor, de ander ziet gelijk fotografiemogelijkheden. Het fotograferen van onweer is een uitdaging, maar met de juiste voorbereiding en technieken, kun jij het ook! Aan het einde leggen we ook nog even uit hoe je onweer met je smartphone zou kunnen fotograferen.
In dit artikel gaan we je uitleggen hoe je bliksem kunt fotograferen. We vertellen hoe je je voorbereidt, leggen uit hoe je je camera het best instelt en een mooie compositie maakt. Ook geven we je handigheidjes om een grotere kans te hebben om bliksem in beeld te vangen. Tot slot leggen we uit hoe je onweer met je smartphone kunt vastleggen.
Misschien ook interessant: Zo fotografeer je de zonsondergang met je smartphone. 18 handige tips
Wees voorbereid
Het fotograferen van onweer begint met een goede voorbereiding. Bekijk bronnen zoals je favoriete weer-app of de Buienradar om te weten of er onweer op komst is. Vaak wordt er ook via het nieuws wel voor onweer gewaarschuwd.
Is er inderdaad onweer op komst, dan kun je via een radar kijken waar de onweersbui zich bevindt. Er zijn ook nog een paar natuursignalen waaruit je kunt aflezen dat het onweer dichterbij komt:
Let op de wolken: Cumulonimbuswolken zijn vaak een teken van naderend onweer. Dit zijn grote, torenhoge wolken die vaak een aambeeldvorm hebben aan de bovenkant. Ze kunnen er dreigend uitzien en zijn vaak een teken dat er zware regen, bliksem en mogelijk onweer op komst is.
Let op veranderingen in de wind en temperatuur: Een plotselinge verandering in de windrichting of -snelheid kan een teken zijn dat het weer gaat veranderen. Een plotselinge daling van de temperatuur kan ook een teken zijn van naderend onweer.
Let op de luchtdruk: Een plotselinge daling van de luchtdruk kan een teken zijn dat er slecht weer op komst is. Je kunt de luchtdruk meten met een barometer als je er een hebt, maar veel weer-apps en websites geven ook informatie over de luchtdruk.
©Zsebok Tamas
Hoe ver is het onweer bij me vandaan? Als je bliksem ziet en vervolgens donder hoort, is er onweer in de buurt. Door het aantal seconden te tellen tussen de flits en het geluid, kun je een ruwe schatting maken van hoe ver het onweer verwijderd is. Deel het aantal seconden dat er tussen de flits en de donder zit door drie. Je krijgt dan de afstand in kilometers. Bijvoorbeeld: zit er 9 seconden tussen, dan is het onweer op ongeveer 3 km afstand. Dit ezelsbruggetje is gebaseerd op het feit dat geluid zich ongeveer met een snelheid van 343 meter per seconde voortplant in de lucht, dus ongeveer 1 kilometer per 3 seconden.
Veiligheid
Een van de belangrijkste dingen bij het fotograferen van onweer: let op je eigen veiligheid! Zoek dus een veilige plek op om te gaan fotograferen, zoals binnen in een gebouw, onder een viaduct of in een auto. Vermijd open velden en ga nooit onder een boom staan. Bescherm ook je camera tegen de regen, dat kan met een goede (universele) regenhoes.
Stel je camera goed in
Het geheim achter een geweldige bliksemfoto is een lange sluitertijd. Hoe langer de sluitertijd, hoe meer licht de camera in komt. Door de sluiter bijvoorbeeld gedurende zestig seconden open te zetten, worden alle bliksemflitsen die binnen dat tijdsbestek plaatsvinden vastgelegd. Je hebt dus simpelweg meer kans op een flits in je foto als je een langere sluitertijd instelt. Zo’n lange sluitertijd instellen kan door je camera in de handmatige stand (M-stand) te zetten. Soms moet je de bulb-stand selecteren, waarbij je sluitertijd net zo lang wordt als jij de ontspanknop ingedrukt houdt.
Zorg ervoor dat je je camera op statief plaatst, aangezien een lange sluitertijd ook veel bewegingsonscherpte met zich meebrengt als de camera niet perfect stil staat. Het is ook handig om een afstandsbediening te gebruiken, zodat je de camera niet hoeft aan te raken om de ontspanknop in te drukken.
Wil je meer leren over hoe je onscherpe foto's voorkomt? Lees: Onscherpe foto’s? 5 veel gemaakte fouten én oplossingen
©REDPIXEL
Bij het fotograferen van onweer, stel je het diafragma (F-getal) in op een hogere waarde (bijvoorbeeld F 8) om te voorkomen dat de foto overbelicht raakt doordat er te veel licht in de camera komt (doordat je een lange sluitertijd hebt). Daarnaast gebruik je een lage ISO-waarde (bijvoorbeeld ISO 100) om ruis te minimaliseren en de sluitertijd langer te kunnen instellen zonder overbelichting.
Gebruik een groothoeklens
Het is altijd een raadsel waar de bliksem precies inslaat. Om je kansen te vergroten is het handig om een groothoeklens te gebruiken, zodat je met een kleine brandpuntafstand kunt werken (liefst onder de 20mm). Hierdoor vang je een breed perspectief en weet je zeker dat de flits op je foto belandt.
Qua compositie: probeer ook iets op de voorgrond in beeld te nemen, zodat je niet alleen een flits fotografeert maar echt een interessant beeld creëert. Bijvoorbeeld een markante brug, kerktoren of kantorencomplex.
©Brent Wallace
Staat je camera op statief en is hij goed ingesteld? Dan is het vaak een kwestie van heel veel foto’s maken, geluk hebben én veel geduld hebben.
Hulpmiddel: gebruik een bliksemtrigger
Een lightning trigger (oftewel bliksemtrigger) reageert op snelle veranderingen van licht en is daarmee ideaal om bliksem te fotograferen. Bij iedere bliksemflits maakt de camera direct een foto. Zo’n trigger is vooral handig als je overdag wil fotograferen, want nu kun je de sluitertijd niet lang open laten staan als bij de nachtfoto’s. Zo’n trigger heeft vaak trouwens meerdere sensoren, waardoor hij ook kan reageren op geluid.
Overdag onweer fotograferen
Gaat het overdag onweren en wil je dat vastleggen? Dan is het handig om een grijsfilter (ook wel ND-filter genoemd) te gebruiken. Het is overdag namelijk moeilijker om lange sluitertijden in te stellen, aangezien er veel natuurlijk licht aanwezig is. Zo’n grijsfilter werkt als een soortzonnebril voor de lens: alles wordt donkerder, waardoor je de sluitertijd langer kunt zetten.
Fotograferen van onweer met je smartphone
Het fotograferen van onweer met een smartphone kan een uitdaging zijn, maar het is zeker mogelijk. De meeste moderne smartphones hebben geavanceerde camera-instellingen die je kunt aanpassen. Het kan zijn dat je hiervoor een aparte app moet downloaden die meer instellingsmogelijkheden biedt dan de standaard camera-app.
Zoek naar instellingen zoals de sluitertijd, iso en witbalans. Net als bij het fotograferen met een spiegelreflex of systeemcamera kies je een langere sluitertijd voor het vastleggen van bliksem. Je zult ook een statief nodig hebben om bewegingsonscherpte te voorkomen. Er zijn vrij goedkope statieven om je smartphone op te monteren.
Lees verder: Zonnepanelen verzekeren: is het nodig om een verzekering af te sluiten?