ID.nl logo
Apple iPhone 13 - Verkapte iPhone 12s
© PXimport
Huis

Apple iPhone 13 - Verkapte iPhone 12s

Hoewel Apple af is gestapt van de s-varianten van zijn iPhone smartphones, is de iPhone 13 eigenlijk een verkapte iPhone 12s. Eigenlijk is dat helemaal niet zo erg, want dat maakt de iPhone nog altijd de beste smartphone die je kunt kopen. Maar wellicht op een andere manier dan je vermoedt.

Met de iPhone 12, die in 2020 verscheen, haalde Apple onbewust compleet het bestaansrecht van de Pro-uitvoering weg. De smartphone was zo goed, dat de meerprijs van de iPhone 12 Pro niet te rechtvaardigen was. Ondanks zijn (alsnog) forse prijs was de iPhone 12 ook zo goed dat het een jaar lang onze beste smartphone-lijstjes aanvoerde. De rekenkracht, update-ondersteuning, camera en het fraaie oledscherm zorgen voor een combinatie die door de concurrentie nog niet is bijgehaald. Dat is een flink nalatenschap dat de iPhone 13 moet vervullen.

Maar dat betekent niet dat Apple met de iPhone 13 geen verbeterpunten heeft. Allereerst op de te verwachten punten: de nieuwe chipset is wat sneller en energiezuiniger, de beeldkwaliteit opgeschroefd en de dualcam beschikt over betere sensoren (die van de iPhone 12 Pro). Maar er zijn ook broodnodige verbeteringen. De scherminkeping is er helaas nog, maar is wel wat kleiner. Het basis-opslaggeheugen is verdubbeld naar 128GB en de accucapaciteit is verhoogd.

Allemaal welkome aanvullingen, maar vernieuwend is het allerminst. Sterker nog, de meest opvallende wijziging lijkt dat de camera’s aan de achterzijde diagonaal naast elkaar geplaatst zijn in plaats van verticaal. De waterdichte behuizing en het formaat zijn nagenoeg identiek. Zelfs het nieuwe iOS, versie 15, dat gelijktijdig is uitgerold is maar een kleine update. Het doet allemaal denken aan de s-versies van iPhones van een paar jaar geleden, die ook maar weinig verschilden van hun voorganger. Denk aan de iPhone 4s tot en met de iPhone 6s.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Winnend team

Maar waarom zou je ook veel moeten innoveren aan een smartphone waarvan z’n voorganger de aanbevelingslijstjes domineerde? De grootste inhaalslag werd destijds gemaakt met het beeldscherm, waarmee de iPhone eindelijk uitgerust werd met een Full-HD oledscherm. Dat is bij de iPhone 13 natuurlijk nog steeds het geval. Ook het schermformaat met een diagonaal van 6,1 inch is hetzelfde gebleven. Wel is de helderheid en kleurweergave ietsje verbeterd.

Veel smartphones in dezelfde prijsklasse beschikken ook over een scherm met een hogere verversingssnelheid, waardoor beeld(overgangen) soepeler ogen. Meestal met snelheden die van 60 hertz opgeschroefd zijn naar 90 of 120 hertz. Wil je dat ook, dan zul je toch moeten uitwijken naar een Androidsmartphone of een iPhone 13 Pro. Een heel groot gemis is zo’n hoge verversingssnelheid echt niet. Natuurlijk, het oogt mooi. Maar bij video voegt het niets toe - deze zijn immers bijna altijd in 24 frames per seconde, wat een 60 hertz-scherm makkelijk aan kan. Ook eist het zijn tol van de accu. Een opoffering, die vooral bij iPhones misschien niet het beste idee is. Aangezien iPhones niet bekendstaan om hun uithoudingsvermogen.

Meer uithoudingsvermogen

Maar ook daar heeft Apple de zaken beter op orde: de accucapaciteit is verhoogd van 2815 mAh naar 3240 mAh. Vergeleken met vrijwel alle Androidsmartphones is dat nog altijd behoorlijk laag, wat snellere accuslijtage zou kunnen inhouden op langere termijn. Desondanks zijn die verschillen in accuduur niet bijzonder groot, en de opgevoerde capaciteit (in combinatie met de iets zuinigere chipset) maakt echt een verschil. Een opgeladen accu kan moeiteloos anderhalve dag door. Hoewel dat natuurlijk afhankelijk is van hoe veel je hem gebruikt en of je 5G aan hebt staan.

De hogere accucapaciteit is een welkome aanvulling

-

Diepe zakken smoren innovatie

Kleine minpuntjes die aangestipt werden in de iPhone 12 review, zijn gladgestreken, zoals de accucapaciteit en het basis-opslageheugen. Toch is het Apple’s hebberigheid die niet voor het eerst zaken als innovatie, duurzaamheid, consumentvriendelijkheid en ontwikkelaarsvriendelijkheid in de weg zitten. Zo is er wederom veel te doen om het opladen van die iets grotere accu. Natuurlijk ontbreekt de adapter in de doos. Nu is dat overkomelijk, maar het feit dat er een usb-c naar Lightning-kabel in de doos zit, houdt in dat veel mensen alsnog (bij Apple) aan moeten kloppen voor een nieuwe, dure adapter. Het argument dat het e-waste beperkt klopt, maar voor een bedrijf dat zijn productie aan Chinese bedrijven uitbesteedt (en daarmee zijn eigen cijfers greenwasht) geeft aan dat het duurzame verhaal van het bedrijf zachtgezegd rammelt.

Want over e-waste gesproken... Dat Apple nog altijd vasthoudt aan de eigen hoogstverouderde Lightning-aansluiting in plaats van usb-c is ronduit gênant. Niet alleen is usb-c een standaard die op veel andere apparatuur ook gebruikt wordt en gebruikt kan worden voor snellaadtechnieken, hogere data-overdrachtssnelheid, aansluiting van randapparatuur en minder kwetsbaar is. Ook zorgen minder verschillende stekkers voor minder e-waste. Apple weet dit ook, en voorziet zelfs de nieuwste generatie iPads van usb-c. Maar Apple’s diepe zakken lijken deze iPhone-innovatie nog altijd in de weg te zitten.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Innovatie via wetgeving

Gelukkig werkt de Europese Unie aan een wettelijke verplichting voor één universele aansluiting, die voor 2024 in gebruik genomen moet worden. Dat zou inhouden dat innovatie de komende jaren ook in regelgeving gevonden kan worden. Deze verplichting kan inhouden dat volgende generaties iPhones óf ook een usb-c-aansluiting gaan krijgen óf helemaal geen aansluiting meer krijgen en alleen draadloos op te laden zijn. De draadloze oplaadtechniek, Qi, is eveneens een universele standaard. Dus zo heel slecht zou dat niet eens zijn.

Het is niet de enige wetgeving die broodnodige innovatie stimuleert en Apple’s melkkoeien aanpakt. Ook ligt Apple in meerdere markten onder de loep vanwege monopolistisch beleid in iOS. Waarbij Apple enorme marges pakt op inkomsten van app-verkopen en in-app aankopen, arbitrair optreedt wat gebruikers en ontwikkelaars mogen installeren en aanbieden en beschuldigd wordt van het voortrekken van eigen apps en diensten. Dat er wat gaat veranderen, lijkt zeker. Maar hoe, dat zal de toekomst uitwijzen. Voor gebruikers en app-ontwikkelaars zou de mogelijkheid om andere applicatiewinkels te installeren jou het recht geven te installeren wat je wilt op je eigen smartphone en ontwikkelaars keuzevrijheid bieden.

Ook op het gebied van duurzaamheid lijken er positieve ontwikkelingen gaande. Smartphones zijn ontworpen om reparaties zo moeilijk mogelijk te maken en glazen behuizingen zijn gewoonweg kwetsbaar, ongeacht het type glas dat gekozen wordt. De roep om reparatierecht-wetgeving is hard genoeg om niet genegeerd te blijven, wat kan leiden tot repareerbaar ontwerp (ook softwarematig) en de beschikbaarheid van onderdelen. Bovendien zou het voor Apple zelf ook waardevol zijn, duurzaamheid is een hippe kaart die graag gespeeld wordt door hun marketingafdeling.

Camerafeest

Dat de camera’s diagonaal tegenover elkaar geplaatst zijn in het camera-eiland aan de achterzijde van de iPhone 13 is natuurlijk niet de enige vernieuwing geweest op cameragebied. Apple’s marketingteam heeft bij iedere aankondiging een nieuwe feature nodig. Vorig jaar was dit de nachtmodus voor de selfiecam. Leuk, maar in praktijk wat overbodig aangezien je in het donker vaak niet echt de mooiste omgeving hebt voor een selfie. Bij deze iPhone 13 is de nieuwe bejubelde feature de video-opnamemodus, waarbij je net als een portretfoto de voor- en achtergrond vervaagt. Bovendien kun je de focus verleggen, naar een ander onderwerp. Bijvoorbeeld in een dialoog, wanneer iemand anders het woord neemt. Het is een fraai stukje techniek en zeker leuk om mee aan de slag te gaan. Maar veel meer dan dat ook niet.

Het leidt wat onnodig af om de nadruk te leggen op die videomodus. Want de camera is in staat sublieme foto’s en video’s te maken. Dankzij handige beeldstabilisatietechnieken en prima lenseigenschappen komt het beeld onbewogen en gedetailleerd het toestel binnen. De rekenkracht achter het toestel zorgt voor snelle verwerking van alles dat de lenzen zien. Opvallend veel detail blijft behouden, zelfs bij het inzoomen op de foto. Beeld is haarscherp en ruis zeldzaam. Bovendien blijft detail behouden in foto’s waarin schaduwen en belichte oppervlaktes elkaar afwisselen. Ongeacht de belichting nou kunstlicht is of zonlicht. Apple legt de nadruk bij het vastleggen van beeld meer op realisme, terwijl bijvoorbeeld Samsung meer probeert foto’s iets kleurrijker vast te leggen, zodat ze mooier ogen. Voor beide vastlegmogelijkheden valt wat te zeggen. In de instellingen van iOS kun je nu ook aangeven waar je de nadruk op wil leggen.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Voorbeeldfoto's van de reguliere lens van de iPhone 13.

Waar de iPhone 12-camera zich écht op onderscheidt en de lat hoog legt voor Samsung om bij te benen is fotografie in moeilijke lichtomstandigheden. Vooral bij weinig licht. De camera is zelfs in staat kleur vast te leggen in het donker, een ongekend knappe mogelijkheid waar je in praktijk wél erg veel plezier aan gaat beleven.

Er zijn wel kleine minpunten te melden als het op de camera’s aankomt. Naast de reguliere camera is een groothoekcamera geplaatst, die ook prachtig beeld vastlegt. Bij uitdagende lichtomstandigheden merk je echter wel dat deze sensor een stuk minderwaardiger is. Gebruik daarom bij voorkeur zo vaak mogelijk de reguliere camera. Ook was het even wennen dat de reguliere camera beeld in een grote hoek vastlegt. Het maakt de groothoeklens wat overbodig, maar je moet ook heel dichtbij het onderwerp komen bij het maken van een reguliere foto. Of de foto bijsnijden voordat je hem deelt.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Eerste foto is gemaakt met de reguliere lens, tweede (rechts) met groothoeklens.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Vooral bij moeilijke lichtomstandigheden merk je dat de groothoeklens moeite heeft met minder licht.

Alternatieven voor de iPhone 13

Hoewel de iPhone 13 pluspunten heeft als een langere accuduur, betere camera, meer basisopslaggeheugen kreeg ik tijdens het testen een vraag niet uit mijn hoofd. Waarom zou je de iPhone 13 verkiezen boven de iPhone 12? Die vraag zullen ze zich bij Apple ook gesteld hebben en opgelost in de prijs. De 64GB opslaggeheugen van de iPhone 12 is te laag, waardoor een 128GB-uitvoering van de iPhone 12 met zijn 859 euro niet ver van de 909 euro vraagprijs van de iPhone 13 ligt. De betere camera, accu, chipset en (waarschijnlijk) ondersteuning van de iPhone 13 zijn die vijftig euro meerprijs wel waard. Mogelijk kon Apple het prijsverhaal met de iPhone 12 Pro ten opzichte van de iPhone 13 niet rechtzetten met als gevolg dat die smartphone uit de productie gehaald is.

Belangrijk is dus om de prijzen goed in de gaten te blijven houden. Mocht het prijsverschil tussen de iPhone 12 en iPhone 13 wat groter worden, zou je wel gek zijn om de iPhone 13 te kiezen. Ondanks dat de iPhone 13 een bijzonder goede smartphone en bijzonder goede keuze is. Ook ten opzichte van de iPhone 13 Pro, die een flinke meerprijs heeft voor een wat groter en beter scherm en meer cameramogelijkheden.

Welke iPhone je ook kiest, je weet wel dat de prijs niet in verhouding is met wat je ervoor terugkrijgt. Het is natuurlijk Samsung die alternatieven biedt met de Galaxy S21-serie. Die betaalbaarder zijn, betere schermkwaliteit bieden en meer camera-mogelijkheden. Desondanks loopt Samsung ver achter op het gebied van ondersteuning en heeft het Zuid-Koreaanse bedrijf er een handje van om Apple-nadelen klakkeloos over te nemen. Denk aan het ontbreken van de usb-c-adapter, audio-aansluiting en geheugenkaartslot. Andere interessante alternatieven vind je in de Pixel-smartphonelijn van Google. Helaas biedt Google die nog altijd niet officieel aan in Nederland.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

De iPhone 13 Pro Max (rechts) beschikt over een beter en groter scherm en een extra zoomlens aan de achterzijde.

Conclusie: iPhone 13 kopen?

De iPhone 13 is eigenlijk een iPhone 12s en daar is niks mis mee. Aangezien het een verbetering van een smartphone die al erg goed scoorde. En eigenlijk maakt het niet uit of je liever kiest voor de goedkopere iPhone 12 of iPhone 13: beide keuzes zijn prijzig, maar erg goed. Innovatie is helaas ver te zoeken, en het lijkt erop dat Apple nu niet zelf in staat is dit te verbeteren. Hopelijk biedt wetgeving soelaas op het gebied van duurzaamheid en innovatie, met universele aansluitingen, reparatierecht en een eerlijk app-speelveld voor gebruikers en ontwikkelaars.

Uitstekend
Conclusie

**Prijs** vanaf € 909,- **Kleuren** Zwart, wit, rood, roze, blauw **OS** iOS 15 **Scherm** 6,1 inch amoled (2532x1170) **Processor** hexacore (Apple A15 Bionic) **RAM** 4 GB **Opslag** 128, 256 of 512GB **Batterij** 3.240 mAh **Camera** 12 megapixel dualcam (achter), 12 megapixel (voor) **Connectiviteit** 5G, Bluetooth 5.0, wifi, gps, nfc **Formaat** 14,7 x 7,2 x 0,8 cm **Gewicht** 174 gram **Overig** Lightning, esim **Website** [www.apple.com/nl](https://www.apple.com/nl/iphone-13/)

Plus- en minpunten
  • Scherm
  • Camera
  • Ondersteuning
  • Gebruiksvriendelijkheid
  • Krachtig
  • Prijs
  • Geen usb-c
  • Geen audiopoort
  • Vernieuwing t.o.v. iPhone 12
▼ Volgende artikel
De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras
© Andrey Popov
Huis

De 5 meest gemaakte fouten bij het kopen van een matras

Zodra je bent neergeploft op dat heerlijke zachte bed in de showroom weet je het: dit wordt jouw nieuwe matras. Maar ho, niet zo snel: een nieuw matras koop je niet zomaar even. Voorkom in elk geval het maken van deze vijf veelvoorkomende fouten.

Om jou aan het perfecte matras te helpen, sommen we in dit artikel de fouten op die veel mensen maken bij het kopen van een nieuw matras. Zodat jij die fouten niet hoeft te maken en iedere ochtend fris en pijnvrij wakker wordt. Dit zijn ze: 1. Niet proefslapen 2. Afgaan op de prijs 3. Niet naar het materiaal kijken 4. Geen rekening houden met slaaphouding 5. Geen rekening houden met partner

Lees ook: Da's relaxed: 10 tips voor de aankoop van het perfecte bed

Goed slapen betekent herstellen. Zonder een goede nachtrust hebben we weinig energie, presteren we slechter, krijgen we last van pijntjes en worden we sneller ziek. Als je je daarbij bedenkt dat we maar liefst eenderde van ons leven in bed doorbrengen, snap je waarom het kopen van een nieuw matras niet iets is wat je even tussen de bedrijven door doet. Toch is dat wel wat er vaak gebeurt: mensen kiezen al gauw een matras dat lekker ligt of dat met veelbelovende claims wordt verkocht, om er vervolgens thuis achter te komen dat het toch niet het comfort of de ondersteuning biedt waar ze naar zochten. Dat gaat jou natuurlijk niet gebeuren, mits je de volgende fouten niet maakt.

Fout 1: Niet proefslapen

Het is een klassieke fout bij het kopen van een nieuw matras: op basis van vijf minuutjes proefliggen in de showroom besluiten dat een matras goed is. Vaak gaat het immers om een momentopname. En zeg nou eerlijk: ligt niet elk matras lekker na een dagje shoppen op de woonboulevard? Natuurlijk is een eerste indruk ook belangrijk, maar een periode proefslapen is bij het kiezen van het juiste matras absoluut geen overbodige luxe. Veel fabrikanten bieden een proefslaapperiode van zo'n drie maanden aan, wat het ideale tijdsbestek is om te beslissen of je tevreden bent met je nieuwe matras. Is er geen mogelijkheid tot proefslapen? Bedenk dan goed of je het risico wilt nemen. Vooral als je een moeilijke slaper bent of snel last hebt van lichamelijke klachten, is proefslapen echt een must.

©Kaspars Grinvalds

Fout 2: Afgaan op de prijs

Matrassen zijn doorgaans niet goedkoop, vooral niet als je voor kwaliteit gaat. Het kan dan verleidelijk zijn om een budgetmatras te kopen, maar daarmee is de kans groot dat je jouw lichaam niet geeft wat het nodig heeft. Houd hierbij wel in het achterhoofd dat niet elk goedkoop matras van slechte kwaliteit is, en dat ook zeker niet elk duur matras goed is. Maar vaak zegt de prijs van een matras wel iets over de kwaliteit van het materiaal waarvan het is gemaakt. Kies je een matras puur vanwege het gunstige prijskaartje dat eraan hangt, dan zou het zomaar kunnen dat je binnen relatief korte tijd alweer een nieuw matras nodig hebt, bijvoorbeeld omdat je last krijgt van rug-, nek- of schouderklachten. Slimmer is om één keer een grotere investering te doen, waar je vervolgens wél jarenlang plezier van hebt.

Fout 3: Niet naar het materiaal kijken

Met claims als 'extra zacht' en 'optimale ondersteuning' proberen matrassenfabrikanten potentiële klanten over de streep te trekken, maar trap hier niet te snel in. Zo betekenen termen als 'zacht' en 'hard' voor iedereen wat anders. Daarnaast kan een zacht matras in het begin heerlijk liggen, maar op den duur ook lichamelijke klachten veroorzaken. En een matras dat veel ondersteuning biedt, kan voor veel mensen juist weer te hard en daarmee oncomfortabel zijn. Het is altijd het beste om een nieuw matras zelf uit te proberen en er minstens een paar weken op te proefslapen, maar vergeet ook niet te kijken naar het materiaal waarvan het is gemaakt. Soms is een combinatie van materialen (hybride matras) nodig voor de beste ondersteuning.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Populaire materialen voor matrassen zijn koudschuim, traagschuim en pocketvering. Koudschuimmatrassen worden het meest verkocht en niet voor niets: dit veelzijdige materiaal combineert comfort, ondersteuning én ventilatie. Ook traagschuim is bij veel mensen geliefd, omdat dit zachte materiaal zich perfect naar het lichaam vormt en zo drukverlagend werkt. Traagschuim wordt dan ook vaak aangeraden aan mensen met gewrichtsklachten. Matrassen met pocketvering zijn erg veerkrachtig en bieden daarmee een goede ondersteuning, wat bijvoorbeeld fijn is voor zijslapers of voor mensen die veel draaien in hun slaap. Omdat dit materiaal bijzonder goed ventileert, zijn pocketveringmatrassen ook ideaal voor wie het snel warm heeft in bed.

Fout 4: Geen rekening houden met slaaphouding

Voor een kwalitatieve nachtrust is een gezonde slaaphouding belangrijk. Dat houdt in dat de nek- en rugwervels recht uitgelijnd liggen. Slaap je vooral op je zij? Dan heb je een wat zachter, maar goed ondersteunend matras nodig dat de druk van jouw schouders, heupen en knieën kan opvangen. Buikslapers hebben juist baat bij een wat harder matras dat voorkomt dat de rug hol trekt, en rugslapers liggen vaak het lekkerst op een middelhard matras dat de natuurlijke kromming van de ruggenwervel ondersteunt. Heb je geen uitgesproken slaaphouding? Zoek dan een veelzijdig matras dat zowel ondersteunend als drukverlichtend werkt. Dit kan bijvoorbeeld een pocketveringmatras of een hybride matras van meerdere materialen zijn.

Fout 5: Geen rekening houden met partner

Voor koppels is het kiezen van het juiste matras een extra uitdaging, want hoe kies je een matras dat perfect aansluit op twee verschillende lichaamstypen? Nou, er is een eenvoudigere oplossing: twee losse matrassen kopen en daar met een topmatras één geheel van maken. Vooral voor twee mensen met verschillende slaapbehoeften (denk daarbij aan postuur, maar ook aan slaaphouding) is dat de beste optie. Geven jullie toch de voorkeur aan een tweepersoonsmatras, kies dan een matras dat voor beiden stevig genoeg is en dat geschikt is voor verschillende slaaphoudingen. Houd ook rekening met het ventilerend vermogen, zodat het matras de warmte van beide lichamen goed kan afvoeren. Ook prettig: een matras dat de bewegingen van de ander goed dempt. Zo maken jullie elkaar niet onbedoeld wakker.

Uitgeslapen idee:

Toppers van topmatrassen

▼ Volgende artikel
Bescherm je thuisnetwerk: DNS-filters voor zorgeloos surfen
© Have a nice day - stock.adobe.com
Huis

Bescherm je thuisnetwerk: DNS-filters voor zorgeloos surfen

Veel sites bevatten trackers, vervuilen pagina’s met advertenties of nog erger: bevatten malware. Het is dus beter om ze te vermijden, maar hoe doe je dat voor je hele thuisnetwerk? Dit kan met DNS-filtersoftware, die je vanuit de cloud gebruikt of installeert op een pc of NAS.

In dit artikel laten we zien hoe je DNS-filtering instelt om advertenties, malware en trackers op je thuisnetwerk te blokkeren: • Configureer het DNS-filter voor je netwerk • Beheer filterlijsten en blokkeer specifieke domeinen • Gebruik dynamische DNS (DDNS) om je netwerk continu te beschermen Wat je moet weten: Van A naar B: zo werken IP-adressen

Wanneer je een webadres invoert, zorgen DNS-servers (Domain Name System) ervoor dat dit adres wordt omgezet naar het bijbehorende ip-adres. Zo kan een applicatie verbinding maken met de juiste server. Meestal gebruik je hiervoor de DNS-server van je internetprovider of een publieke DNS-server, zoals die van Google.

Stel nu even dat je software hebt die alle DNS-verzoeken van je systeem onderschept voordat ze naar een DNS-server gaan en die automatisch de toegang tot onveilige websites kan blokkeren. Dit is precies wat DNS-filters doen en als je wilt, geldt dit type filter direct voor je hele thuisnetwerk, inclusief je desktop, laptop en mobiele apparaten.

In dit artikel komen twee gratis tools aan bod. De eerste is OpenDNS Home, een eenvoudige cloudoplossing. Heb je een NAS of een (oude) pc ter beschikking en schrikt enig configuratiewerk je niet af, dan is de tweede een beter alternatief: AdGuard Home, dat je lokaal kunt draaien.

Welk DNS-filter je ook gebruikt, je zult de DNS-server(s) die je systeem of je netwerk momenteel gebruikt, moeten aanpassen. We gaan hierbij uit van IPv4. Een vervelend klusje dat we meteen toelichten, waarna we ons volledig op de filters zelf kunnen focussen.

DNS-instelling op apparaatniveau

We bekijken eerst hoe je een DNS-server wijzigt op je pc of mobiele apparaat, bijvoorbeeld wanneer je het DNS-filter enkel op systeemniveau wilt instellen en niet voor je hele netwerk.

Op Windows 11 ga je naar Instellingen, kies je Netwerk en internet, en selecteer je Ethernet of Wi-Fi / Hardware-eigenschappen. Klik bij DNS-server toewijzing op Bewerken, kies Handmatig en activeer IPv4. Vul bij Voorkeurs-DNS het adres van de primaire DNS-server in en bij Alternatieve DNS dat van de secundaire. Bevestig met Opslaan.

Je kunt hiervoor ook het gratis DNS Jumper gebruiken. Start de tool, selecteer de netwerkadapter en noteer de huidige instellingen. Vink vervolgens Aangepaste DNS-server aan, vul de primaire en secundaire DNS-servers in en bevestig met DNS toepassen.

Ook op mobiele apparaten, bijvoorbeeld een Android-toestel, kun je de DNS-server aanpassen. Ga naar Instellingen, kies Netwerk en internet, selecteer Internet en tik op het tandwiel bij de actieve wifi-verbinding. Tik op het potloodicoon, ga naar Geavanceerde opties, kies DHCP Statisch en voer de gewenste ip-adressen in bij DNS 1 en DNS 2. De instructies kunnen licht variëren, afhankelijk van je apparaat of Android-versie.

Je kunt de DNS-instellingen op een Windows-pc ook aanpassen via de tool DNS Jumper.

DNS-instelling op netwerkniveau

De bedoeling van dit artikel is om het DNS-filter direct voor je hele thuisnetwerk te activeren door de DNS-server op je router aan te passen. De werkwijze kan per router verschillen, maar de volgende stappen helpen je op weg. Raadpleeg eventueel de handleiding van je router.

Typ het interne ip-adres van je router in je browser (vaak 192.168.0.1 of 192.168.1.1). Dit adres vind je door in de Opdrachtprompt het commando ipconfig uit te voeren en het adres bij Default Gateway van je actieve netwerkadapter te noteren.

Log in op de set-uppagina van je router en open een rubriek als Internet, Network of WAN, eventueel onder Advanced Settings. Hier kun je de opties Primary DNS Server en Secondary DNS Server aanpassen, en bevestigen met OK of Save (afbeelding 2).

De exacte plek voor het wijzigen van DNS-servers kan per router verschillen.

Zorg ervoor dat je netwerkapparaten automatisch de DNS-servers van de router overnemen. Dit gaat het makkelijkst als de DHCP-server op je router is ingeschakeld (wat meestal het geval is), en als ip- en DNS-toewijzing op je apparaten automatisch via DHCP verloopt. In Windows 11 vind je deze opties bij Instellingen / Netwerk en internet, waarna je Wi-Fi / Hardware-eigenschappen en/of Ethernet kiest.

Je stelt de toewijzingen het best in op automatisch om de DNS-servers van je router over te nemen.

DNS-servers met filter

Als je de eerste paragrafen hebt doorgenomen, kun je direct starten met een cloud-DNS-server met ingebouwd filter. Vul de ip-adressen van een van de gratis DNS-diensten uit de tabel in bij je primaire en secundaire DNS-server (van je systeem of nog beter op je router). Nadat je de adressen hebt ingevoerd en indien nodig je apparaat opnieuw hebt opgestart, ben je klaar om verder te gaan. Let wel, als eindgebruiker kun je deze filters niet zelf configureren. Het is dus alles of niets.

Dienst/serverPrimair ip-adresSecundair ip-adresFilters
OpenDNS FamilyShield (Cisco), www.opendns.com/home-internet-security208.67.222.123208.67.220.123Malware, phishing, pornografie
AdGuard DNS, https://adguard-dns.io94.140.14.1494.140.15.15Advertenties, malware, trackers
Quad9, www.quad9.net9.9.9.9149.112.112.112Botnets, malware, phishing
CleanBrowsing Family, www.cleanbrowsing.org/filters185.228.168.168185.228.169.168Malware, phishing, pornografie

OpenDNS Home

In de tabel vind je bijvoorbeeld OpenDNS FamilyShield: een DNS-filter waar je niets zelf kunt aanpassen. Wil je meer controle over de filters en toegang tot logs, dan is het gratis OpenDNS Home een betere keuze. Registreer je op https://signup.opendns.com/homefree via Get a free account. Je krijgt de ip-adressen van de DNS-servers (208.67.222.222 en 208.67.220.220) die je invult in je router of specifieke systemen, zoals eerder uitgelegd.

Klik op de link in de bevestigingsmail om toegang te krijgen tot je online dashboard op https://dashboard.opendns.com. Druk op de knop Add a network en voer het publieke ip-adres van je router of thuisnetwerk in. Dit staat meestal al correct ingevuld, maar je kunt het ook vinden via www.whatismyip.com (zie kader ‘Dynamisch adres’). Bevestig met Add this network, geef een naam op en klik op Done.

Controleer of het DNS-filter actief is door naar https://welcome.opendns.com te navigeren.

We hebben ons thuisnetwerk toegevoegd aan OpenDNS Home.

Configuratie OpenDNS Home

Open het tabblad Settings in je dashboard, klik op je ip-adres en kies Custom bij Choose your filtering level. Hiermee bepaal je zelf welke van de ongeveer zestig filtercategorieën je wilt activeren door een vinkje te zetten. Voorbeelden zijn Weapons, Adware, Drugs, Gambling, Pornography en Web Spam. Bevestig met Apply.

Onderaan kun je eigen domeinnamen toevoegen en kiezen voor Always block of Never block. Bevestig met Add Domain. Het kan enkele minuten duren voordat de filters actief zijn; de geblokkeerde site toont dan een melding. Je kunt dit veilig testen op https://phish.opendns.com.

Je kunt dergelijke meldingen aanpassen via de rubriek Customization linksboven. Ga naar Stats and Logs, vink Enable stats and logs aan om (enige tijd later) op het tabblad Stats alle DNS-aanvragen, inclusief geblokkeerde, van je systeem of netwerk te bekijken. Het is ook aan te raden om in de rubriek Security zowel Malware/Botnet Protection als Phishing Protection ingeschakeld te houden.

OpenDNS Home heeft enkele tientallen filtercategorieën. 

Dynamisch adres

Diensten als OpenDNS Home gaan ervan uit dat het ip-adres van je router of netwerk altijd hetzelfde blijft. Bij de meeste thuisnetwerken is dit adres helaas dynamisch, wat betekent dat je provider het zomaar kan wijzigen, bijvoorbeeld na een herstart van je router. Je hebt daarom een techniek nodig die adreswijzigingen direct aan de dienst doorgeeft: Dynamische DNS (DDNS). We leggen uit hoe je dit instelt voor OpenDNS Home.

Controleer eerst in je online dashboard bij Settings en Advanced Settings of de optie Enable dynamic IP update is aangevinkt. Download vervolgens een tool die je op je pc (Windows of macOS) kunt installeren: OpenDNS Dynamic IP Updater Client. Installeer deze met een muisklik en log in met je OpenDNS-account. De tool detecteert automatisch elke wijziging van het ip-adres van je netwerk en meldt dit aan OpenDNS. De updater start automatisch mee bij het starten van Windows.

Een speciaal tooltje zorgt ervoor dat de koppeling tussen jouw externe ip-adres van je netwerk en OpenDNS intact blijft, ook als het wijzigt.

Installatie AdGuard Home

Een dienst als OpenDNS Home is handig, maar je DNS-verzoeken worden wel allemaal naar die server gestuurd. Als je je privacy belangrijk vindt, kun je een lokale oplossing overwegen, zoals AdGuard Home. Dit programma is te installeren op Windows, maar ook op Linux of een NAS (zie kader ‘AdGuard Home: Linux en NAS’).

We gaan hier uit van Windows. Een oudere pc volstaat, maar besef dat deze altijd ingeschakeld moet zijn als je op internet wilt via een netwerkapparaat dat AdGuard Home als DNS-server gebruikt. De systeemeisen zijn in elk geval minimaal.

Open op die pc de Opdrachtprompt en voer het volgende commando uit:

winget install AdGuard.AdGuardHome

Sluit na de download en installatie de Opdrachtprompt. Start deze nogmaals op met administratorrechten en voer adguardhome.exe uit. Negeer de commando’s in het Opdrachtprompt-venster, maar laat hem geopend. Krijg je een melding van je (Windows-)firewall, klik dan op Toestaan voor de benodigde netwerkverbindingen.

Start je browser en ga naar 127.0.0.1:3000 om de webinterface van AdGuard Home te openen. Vanaf een andere netwerk-pc kun je deze in principe ook bereiken via IPADRES:3000, waarbij je in plaats van IPADRES het interne ip-adres van de pc invult waar AdGuard Home op draait.

Installeren, starten en je firewall sussen.

AdGuard Home: Linux en NAS

AdGuard Home is ook eenvoudig op Linux te installeren. De benodigde commando’s (met curl, wget of fetch) vind je hier.

Voor installatie op een NAS, zoals Synology, is de aanpak iets complexer. Het is het best om eerst Container Manager te installeren, een aangepaste versie van Docker door Synology, via het Package Center van DSM.

Een volledige uitleg hiervoor past helaas niet in dit artikel, maar via deze pagina vind je een duidelijke Engelstalige handleiding die je stapsgewijs door het proces leidt. We hebben deze instructies zelf succesvol getest. In de voorbeeldcode wijzig je -e TZ=Europe/Bucharest in -e TZ=Europe/Amsterdam.

AdGuard Home, via Container Manager geïnstalleerd op een Synology-NAS.

Configuratie AdGuard Home

Bij de eerste keer starten van de webinterface van AdGuard Home start je een configuratiegids met vijf stappen. Klik op Beginnen, en kies eventueel de netwerkinterface en poort voor de admin-webinterface, standaard ingesteld op Alle interfaces en poort 80. Stel dit ook in voor de optie DNS-server, standaard ingesteld op Alle interfaces en poort 53, wat je gerust zo kunt laten. Klik op Volgende, en vul de velden Gebruikersnaam en Wachtwoord (2x) in voor de beheerder. Klik weer op Volgende.

Je krijgt nu uitleg over waar je AdGuard Home als DNS-server kunt instellen. Dat zal wellicht op je router zijn of eventueel alleen op specifieke apparaten (dit hebben we aan het begin al toegelicht). Rond de configuratie af met Volgende en met Open Dashboard.

Om AdGuard Home als Windows-service te laten draaien, zodat aanmelden niet nodig is, ga je naar het openstaande Opdrachtprompt-venster. Druk op Ctrl+C om AdGuard Home te stoppen en voer deze opdracht uit:

adguardhome.exe -s install

Je kunt nu de voorkeurs- en alternatieve DNS-server van de AdGuard Home-pc handmatig instellen op het eigen ip-adres, aangezien deze als DNS-server fungeert. Zorg er op je router tevens voor dat deze pc een vast ip-adres krijgt, buiten het DHCP-adresbereik.

Draait bijvoorbeeld al een andere service op poort 80, dan kies je gewoon een andere.

Filters en lijsten

Controleer of de AdGuard Home-service draait door Windows-toets+R te drukken en services.msc uit te voeren: AdGuard Home Service zou actief moeten zijn.

Ga vervolgens naar het dashboard via de webinterface en log in met je beheeraccount. Bovenaan zie je een knop om de AdGuard-bescherming tijdelijk uit te schakelen. Klik op Ververs statistieken voor een actueel overzicht van de DNS-verzoeken van je apparaten.

Als er ongewenste sites doorheen glippen, ga dan naar het tabblad Filters en kies DNS Blokkeerlijsten. Klik op Blokkeerlijst toevoegen en selecteer Uit de lijst selecteren voor extra filterlijsten. Met het I-knopje krijg je een overzicht van de geblokkeerde domeinen. Meer blokkeerlijsten vind onder meer op de sites in het kader ‘Sites met blokkeerlijsten’. Om een lijst toe te voegen, kies Blokkeerlijst toevoegen / Aangepaste lijst toevoegen en voer de naam en complete url in, bijvoorbeeld https://v.firebog.net/hosts/Prigent-Ads.txt (let op: deze url is hoofdlettergevoelig!).

Met reguliere expressies (ook wel regex genoemd) kun je specifieke domeinen met trefwoorden blokkeren via Filters / Aangepaste filter. Meer informatie hierover vind je op deze webpagina.

Via Instellingen / Algemene instellingen kun je de webservice AdGuard Ouderlijk Toezicht activeren en veilig zoeken op zoekmachines afdwingen. Onder Filters / Geblokkeerde services kun je bijna 120 diensten blokkeren, waaronder Discord, Netflix en Temu.

In de rubriek Query log vind je een chronologische lijst van alle DNS-aanvragen, met details over welke apparaten wat en wanneer hebben aangevraagd.

Extra blokkeerfilters en -criteria toevoegen is snel gebeurd.

Sites met blokkeerlijsten