Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte
Bladluis, sprinkhanen of slakken: het is slechts een greep uit de nare beestjes die je tuin lelijk kunnen aantasten. Gelukkig kun je ook zonder gif maatregelen nemen om je plantjes te beschermen, met de acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte.
Spuiten met insecticiden is een oplossing, maar het is slecht voor je eigen gezondheid én die van insecten die juist wel goed zijn voor je tuin. In dit artikel lees je onder meer: Ongedierte eet planten en bloemen uit de tuin op. Niet alleen de oogst uit je moestuin verdwijnt, alle planten kunnen slachtoffer worden | Door je tuin goed bij te houden boek je al winst. Zo heeft ongedierte minder plekjes om een fijn nestje te bouwen.
Meer weten over tuinieren: Zo maak je een moestuin - met stappenplan!
Acht manieren om ongedierte uit je tuin te houden
Om te beginnen is ongedierte in de tuin niet alleen vervelend, maar kunnen de beestjes ook flinke schade aanrichten aan je bloemen en planten. Dat kan ervoor zorgen dat je tuin er minder mooi uitziet en misschien zelfs minder vruchten oplevert als je bijvoorbeeld groente of fruit verbouwt.
Sommige ongedierte kunnen ook ziektes overbrengen op je planten. Als je pech hebt, kunnen ze zelfs je huis binnendringen en daar voor overlast zorgen. Uiteindelijk zit echt niemand te wachten op een mierenkolonie in de keuken of een wespennestje in de slaapkamer.
Het is dus belangrijk om te weten hoe je ongedierte op een effectieve en veilige manier kunt bestrijden. Enkele algemene tips voor het onderhoud van je tuin om ongedierte af te schrikken zijn:
Snoei struiken en planten regelmatig. Zo zorg je ervoor dat er geen schuilplaatsen zijn voor ongedierte om zich te verschuilen. Dit doe je het makkelijkst met een elektrische heggenschaar. Leuk klusje bij droog weer!
Ruim bladeren, takken en ander organisch materiaal op. Ongedierte houdt van vochtige en beschutte plekjes om zich te nestelen en door regelmatig op te ruimen zorg je ervoor dat ze die niet vinden. Gebruik een bladblazer om het jezelf makkelijk te maken.
Gebruik mulch of compost om de bodem gezond te houden. Een gezonde en evenwichtige bodem zorgt ervoor dat planten beter groeien en meer weerstand hebben tegen ziektes en plagen.
Natuurlijk ben je er dan nog niet. Je kunt verschillende stappen nemen tegen een invasie van ongewenste insecten. Netten en hekken kunnen helpen tegen vliegende insecten, motten en muizen. Maar het staat niet zo leuk. Lees de acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte.
©lavizzara - stock.adobe.com
1- Plant bloemen die ongedierte afschrikken
Sommige bloemen niet alleen mooi, ze kunnen ook helpen bij het bestrijden van ongedierte. Zo zijn er enkele zomerbloemen die helpen om rondwormen te bestrijden.
Zomerbloemen zoals afrikaantjes en Oost-Indische kers scheiden namelijk bepaalde stoffen af die werken tegen rondwormen. Deze kleine beestjes kunnen de wortels van je planten beschadigen, maar door zomerbloemen in je tuintje te planten kun je ze op een natuurlijke manier op afstand houden. De wortels van deze planten scheiden een geur af die de rondwormen aantrekken, maar na het eten gaan ze dood. Mooi meegenomen: deze bloemen zijn ook nog eens kleurrijk en zorgen ze voor een vrolijke sfeer in de tuin. Afrikaantjes verjagen ook mieren.
Er zijn nog veel meer bloemen en planten die je kunt gebruiken om ongedierte te bestrijden. Denk bijvoorbeeld aan goudsbloemen, die kunnen helpen om luizen en muggen op afstand te houden, of aan lavendel, die kan helpen om motten en muggen te verjagen. Deze prachtige paarse bloemen verspreiden een geur die voor ons mensen heerlijk ontspannend werkt, maar waar motten en muggen juist niet van houden.
©Sculler
2- Uien en knoflook verjagen onder andere muizen en mollen
De geur van uien en knoflook komt van bepaalde zwavelverbindingen. En hoewel mensen deze geur vaak lekker vinden ruiken, werkt deze geur voor mollen en muizen juist afschrikwekkend. Ze hebben namelijk een veel gevoeliger reukvermogen dan wij en ervaren de geur van deze gewassen dan ook veel intenser. Het is vervelend genoeg om ervoor te zorgen dat ze een deurtje verder gaan.
Je kunt uien en knoflook op verschillende manieren inzetten om ongedierte tegen te gaan. Zo kun je bijvoorbeeld wat uien of teentjes knoflook in de grond planten. Er groeien dan planten uit. Je kunt ook een paar plakjes ui of knoflook in de buurt van de plekken leggen waar je last hebt van muizen of mollen. Mollen houden trouwens ook niet van Helleborus (winterroos) en keizerskroon.
Hoewel uien en knoflook helpen om ongedierte te verjagen, is dat vaak niet voldoende. Het is een goed idee om ook andere maatregelen te nemen, zoals het dichten van gaten en kieren in schuren en tuinhekken. Zo voorkom je dat ongedierte de tuin binnenkomt.
Mollen zijn moeilijk te bestrijden. Door veel verschillende bomen en planten in je tuin te zetten, kun je ze deels voorkomen. De wortels zitten deze gravers namelijk in de weg. Je kunt mollenvangers gebruiken, waarbij de mol blijft leven. Let er wel op waar je de mol weer loslaat: mollen zijn erg territoriaal en vechten tot de dood. Dat wilde je nu net vermijden. Kijk dus goed of je geen molshopen ziet.
3- Tuinkruiden tegen slakken
Slakken kunnen niet tegen sterk geurende tuinkruiden. Deze trage beestjes richten veel schade aan aan planten en gewassen in de tuin. Ze eten graag bladeren en stengels van planten en kunnen zo hele planten verwoesten. Slakken houden van sappige, zachte planten met weinig vezels. Ze hebben een hekel aan planten met een sterke smaak of geur, zoals sterk ruikende tuinkruiden. Ze hebben namelijk een prima ontwikkelde reukzin. Daarom kun je deze kruiden goed gebruiken om slakken op een diervriendelijke manier uit je tuin te houden. Andere manieren zijn koperen strips, slakkenkorrels of een slakkenval. Ook bakjes bier werken soms: sommige soorten slakken worden hierdoor aangetrokken en verdrinken in het bier.
Tuinkruiden hebben een sterke geur, door de etherische oliën die ze de geur geeft. Bladluizen houden hier ook niet van. Zet dus wat kruiden (lavendel werkt ook) tussen de rozen, om bladluis tegen te gaan. Ook mieren houden niet van kruiden, tijm en marjolein wordt graag vermeden door deze ijverige beestjes.
©Alexander Raths
4- Vogelkastjes
De eikenprocessierups is echt een vervelende indringer. Hij kan ademhalingsklachten veroorzaken en de rupsen zijn zelfs gevaarlijk voor huisdieren en kleine kinderen. Dat komt door de haartjes die op het dier groeien, die loslaten bij aanraking en irritatie veroorzaken.
Deze rups is gelukkig een smakelijk maaltje voor veel vogels. De beste bestrijding is het ophangen van een mezenkast. Meesjes maken er (hopelijk) hun nest in. Ze zijn gek op rupsen, maar ook op andere indringers. Maak het kastje na het broedseizoen goed schoon, zodat er geen ander ongedierte in gaat wonen. Mezen houden hun nest graag schoon.
Heb je last van muizen of ratten in de tuin? Dan kun je een nestkast voor roofvogels overwegen. Uilen en valkjes eten ze namelijk. Deze moeten wel hoog hangen, dus het kan niet in elke tuin.
De vogelbescherming geeft tips voor het plaatsen van een nestkast. Zo heb je de meeste kans op een nieuwe vogelfamilie in je tuin en een natuurlijke bestrijding van ongewenste gasten als eikenprocessierupsen:
- Hang de nestkast op een rustige plek op, weg van het terras en in de buurt van beschutting tegen de wind.
- Plaats de kast niet in de volle zon. Hang ‘m op het noordoosten, weg van de wind.
- Zorg voor een vrije en veilige aanvliegroute en houd takken weg van de opening.
- Hang nestkasten van dezelfde soort minimaal 10 meter van elkaar en voor dezelfde soorten vogels (bijvoorbeeld verschillende mezen) op een afstand van ongeveer 3 meter.
- Voor koloniebroeders zoals mussen, spreeuwen en zwaluwen kunnen de nestkasten naast elkaar worden opgehangen.
- Zorg dat de nestkast stevig hangt en niet kan gaan slingeren of vallen.
- Hang de nestkast in het najaar op zodat vogels eraan kunnen wennen en de kast vast kunnen gebruiken als slaapplek.
5- Kippen tegen ongedierte in de tuin
Verse eitjes en dat gezellige boerderijgevoel: kippen zijn hartstikke leuk! Het zijn ook nog eens uitstekende ongediertebestrijders. Ze eten bijvoorbeeld graag taxuskevers en wormen. Ook slakken staan op het menu. Bovendien eten ze larven van veel ongedierte, zoals de spinselmot en de buxusbladvlo. Kippen eten ook jonge plantjes, dus laat ze niet scharrelen als je net nieuwe planten hebt geplant.
©Trong Nguyen Photo
6- Insecten tegen ehhh…. insecten?
Lieveheersbeestjes eten bladluis. Bij veel wespensoorten staan rupsen op het menu. Kikkers, padden en egels (ok, dat zijn geen insecten, maar volgens sommigen wel ‘ongedierte’) eten naaktslakken. Spinnen zijn dol op muggen en de vijand van menig mot is de huismus. Overweeg een insectenhotel, zorg voor bloemen (bijvoorbeeld goudsbloem, duizendblad, venkel) en gebruik dus geen insectenverdelger. In de natuur werkt alles samen om de balans te behouden, dat kunnen we beter stimuleren in plaats van kapot maken.
Insecten hebben onze hulp nodig
Lok ze naar je tuin en geef ze een fijn huisje
7- Brandnetelsoep
Brandnetels zijn een vervelend onkruid. Maar aan elk nadeel zit een voordeel! Met een extract van jonge brandnetelblaadjes kun je op een milieuvriendelijke manier fruitbomen en groenten beschermen tegen vraatinsecten zoals luizen, vlooien en spintmijt.
Meng 75 gram jonge brandnetelblaadjes met één liter drinkwater en laat het drie tot vier dagen trekken bij een temperatuur van ongeveer 20 graden Celsius. Verdun je ‘soep’ voordat je hem gaat gebruiken. Giet het in een plantenspuit en spray er lekker op los.
©BENNY TRAPP
8- Groene zeep als natuurlijke ongediertebestrijder
Zeepwater is een handige en voordelige manier om verschillende soorten ongedierte in de tuin te bestrijden. Het is veilig voor planten en (huis)dieren.
Meng een paar druppels vloeibare (groene) zeep in een emmer water en spuit het mengsel met een plantenspuit op de bladeren van de planten die worden aangetast door bladluizen, witte vliegen, spintmijten en andere insecten. De zeep breekt de beschermende waslaag van de insecten af, waardoor ze uitdrogen en doodgaan.
De zeep bestrijdt ook de eitjes en larven van insecten, waardoor de populatie wordt verminderd. Het beste is om het zeepwater 's ochtends of 's avonds te gebruiken, wanneer de zon niet te fel schijnt en de planten niet te heet zijn. Zo voorkom je dat de planten aangetast worden.
Vermijd insecticiden om ongedierte te bestrijden
Insecticide is slecht omdat het niet alleen de plaaginsecten doodt, maar ook nuttige insecten zoals bijen en vlinders. Daarnaast kan het ook schadelijk zijn voor andere dieren die insecten eten, zoals vogels en kikkers.
Voor mensen kan het ook gevaarlijk zijn. Als insecticide verkeerd wordt gebruikt, kan het in het drinkwater terechtkomen of op gewassen blijven zitten die we vervolgens eten. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals maag- en darmklachten, hoofdpijn, duizeligheid en zelfs hormoonproblemen. Als je het zelf verspreid, kan het op je handen blijven zitten en in je ogen komen. Ga in dat geval naar de dokter.
Veel insectenbestrijdingsmiddelen, bijvoorbeeld die imidacloprid bevatten, zijn inmiddels al verboden in Nederland. En met deze natuurlijke bestrijdingsmiddelen tegen ongedierte heb je het chemische spul ook niet eens nodig.