Tekstopmaak heeft meer om het lijf dan snel wat leuke lettertypetjes kiezen, een lettergrootte instellen, schuin of vet zetten, wat kleurtjes erbij en klaar. Dat is de reden waarom je direct kunt zien wanneer een Word-document niet professioneel oogt. Toch heeft Word een fantastische set tools om je project wel die professionele uitstraling te geven. Zo kun je een Word-document mooier maken.

Tip 01: Afdrukstand

Voordat je met de opmaak begint, bepaal je de afdrukstand. Meestal gaat het om een staand document, maar als het werk erg brede tabellen bevat, is de liggende stand soms handiger. De afdrukstand wijzig je in het tabblad Indeling waar je in de groep Pagina-instelling via de knop Afdrukstand de optie Staand of Liggend selecteert. Naast deze knop kun je ook het papierformaat selecteren. Standaard staat die op A4, maar via de knop Meer papierformaten kun je ieder gewenst formaat instellen.

©PXimport

Staand én liggend combineren

©PXimport

Tip 02: Marges en kolommen

Daarna beslis je over de grootte van de marges. In het tabblad Indeling in de groep Pagina-instelling klik je op Marges. Daar heb je direct de meest voorkomende marge-instellingen ter beschikking. De standaardinstelling, Normaal, is 2,5 cm afstand aan iedere kant. Wil je deze ruimte handmatig vastleggen dan gebruik je de functie Aangepaste marges. De meeste stijlgidsen hanteren immers een marge van 2,5 cm. Als het document later wordt ingebonden, kun je de zijmarges iets breder maken. Daarnaast is het mogelijk de inhoud van de pagina’s in kolommen te verdelen met de knop Kolommen. Zolang er geen tekst in het document staat, merk je nog niet dat er meerdere kolommen klaar staan. Pas wanneer de eerste kolom gevuld is, zal de tekst automatisch doorlopen naar de volgende kolom.

©PXimport

Tip 03: Kolommen in tekst

Veronderstel dat je een rapport maakt waar de tekst gewoon in één kolom staat, maar je wilt toch één of meer alinea’s in twee of meer kolommen weergeven. Dat lukt door opnieuw gebruik te maken van de doorlopende sectie-einden. Zet de muisaanwijzer net voor de paragraaf die je in meerdere kolommen wilt weergeven en plaats een doorlopend sectie-einde. Wanneer je in het tabblad Start de onzichtbare tekens activeert of je drukt op Ctrl+Shift+8, dan zul je een dubbele stippellijn zien die de positie van het sectie-einde aangeeft. Daarna zet je de muisaanwijzer aan het einde van de paragraaf die dadelijk in meerdere kolommen moet komen. Ook daar plaats je een doorlopend sectie-einde. Vervolgens selecteer je de tekst tussen de twee sectie-einden en geef je in het tabblad Indeling met de knop Kolommen aan hoeveel kolommen er moeten komen.

©PXimport

Tip 04: Uitlijning

Iedereen komt in de verleiding om tekst uitgevuld uit te lijnen zoals in kranten en romans. Hierdoor lopen de tekstregels van links naar rechts helemaal vol. Dat oogt ook het mooist als je de ogen een beetje dichtknijpt, maar daarmee is alles gezegd. Uitvullen geeft optisch het mooiste resultaat, de bladspiegel komt rustig over, maar dit bevordert de leesbaarheid vaak niet, omdat de afstand tussen de woorden niet stabiel is. Voor goed leesbare kantoor- en academische documenten kies je dus Links uitlijnen. Rechts uitlijnen heb je zelden nodig, tenzij voor het uitlijnen van paginanummers op de rechterpagina. Centreren kun je gebruiken voor affiches en uitnodigingen, maar zelfs voor titels kies je toch beter voor links.

©PXimport

Basiscursus Word

Tip 05: Over de schreef

Het gekozen lettertype bepaalt de sfeer en de uitstraling van je ontwerp. Daarbij is de keuze van het juiste lettertype belangrijk voor de leesbaarheid van de tekst. Een lettertype is schreefloos of geschreefd. Een schreef is het kleine dwarsstreepje aan de onderkant en het uiteinde van de letter. De schreven ondersteunen de natuurlijke leesrichting. Hierdoor is een schreefletter zeer geschikt voor langere teksten. Een schreefloze letter is over het algemeen weer beter geschikt voor teksten op een beeldscherm. Houd het simpel, less is more. Gebruik hetzelfde lettertype in de volledige tekst of kies hoogstens een tweede voor koppen of bijschriften. De meeste zakelijke en academische papers worden getypt in een 12-punts lettergrootte. Sommige rapporten met veel informatie kunnen een lettergrootte van 10 punten hebben, maar nooit minder dan dat.

©PXimport

Opmaakmarkeringen

©PXimport

Tip 06: Spaties en tabs

Spaties gebruik je om twee woorden van elkaar te scheiden. Dat is dan ook de enige functie van de spatiebalk. Gebruik dus nooit spaties om een zin naar een volgende regel op te schuiven of om een tekst te laten inspringen. Dat is ongeveer het slechtste wat je kunt doen. Wanneer je de opmaakmarkeringen activeert, zul je de spaties herkennen aan de zwarte puntjes. Als je daar ziet dat er puntjes achter elkaar staan, weet je dat je fout zit. Om tekst te laten inspringen gebruik je de Tab-toets. Vind je de afstand die de tekst inspringt te groot of te klein, dan pas je die aan met het tab-teken in de liniaal. In het tabblad Beeld kun je de liniaal tevoorschijn halen.

©PXimport

Tip 07: Zuinig met tabs

Correct werken met tabs is in het begin even lastig, maar eenmaal je het in de vingers hebt wil je niets anders. Zorg dat de liniaal in beeld is en best zet je de functie Opmaakmarkeringen aan. Wanneer je de Tab-toets indrukt, gaat de muisaanwijzer naar de volgende tabstop. Die tabstops selecteer je links in het kleine vakje naast de liniaal. Door op dit knopje te klikken, selecteer je telkens het volgende type tabstop. Er zijn vier belangrijke types: de links uitlijnende tabstop, de tabstop voor centreren, de rechts uitlijnende tabstop en de decimale tabstop die uitlijnt op de komma. Een tab plaats je in twee stappen: eerst kies je het juiste type, als tweede stap klik je met de muis in de liniaal om de tabstop te positioneren.

©PXimport

Tip 08: Stijlen vastleggen

Hoe langer het Word-document, hoe nuttiger het kenmerk Stijlen wordt. Je tekst bestaat uit tussenkoppen, bijschriften, citaten enzovoort, waarvoor je best een eigen stijl vastlegt. Op die manier blijft de lay-out consistent. Hoe leg je een eigen stijl vast? Maak eerst een stukje tekst volledig op zoals je dat zou willen vastleggen. Selecteer deze tekst. In het tabblad Start zie je het onderdeel Stijlen waar Word al een reeks voorgevormde stijlen heeft klaargezet. Klik op het kleine vierkantje met het pijltje naar beneden rechts naast het woord Stijlen om zijbalk te openen. Onderaan vind je de knop Nieuwe stijl. Je zult merken dat in het dialoogvenster de kenmerken van de geselecteerde tekst zijn opgenomen. Nu moet je alleen maar de nieuwe stijl een naam te geven. Deze naam zal in de stijlbalk verschijnen. Wanneer je straks een andere tekst selecteert en op de stijlnaam in de zijbalk klikt, worden die stijlkenmerken meteen toegepast. Bovendien kun je later de stijlinstellingen nog wijzigen, waardoor alle tekst die op die manier is opgemaakt, automatisch mee verandert.

Tip 09: Kopstijlen

Laat Word zelf een inhoudsopgave genereren. Dit scheelt een hoop werk, want op die manier hoef je achteraf niet uit te zoeken op welke pagina iedere kop en tussenkop staat. Dit lukt op voorwaarde dat je kopstijlen gebruikt. Een kopstijl is kant-en-klare opmaak die je op tekst toepast. Je selecteert een kop en in het lint ga je naar tabblad Start en daar gebruik je Kop 1. Word zal de stijl meteen toepassen op de geselecteerd tekst. In de groep Stijlen vind je de kopstijlen: Titel, Kop 1, Kop 2, Kop 3, Kop 4. Dat zijn de enige stijlen die Word gebruikt om automatisch een inhoudsopgave te maken. Uiteraard kun je net als in de stap hiervoor, het uiterlijk van zo’n kopstijl aan je eigen smaak aanpassen.

©PXimport

Tip 10: Inhoudsopgave

Veronderstel dat je onder de titel de inhoudsopgave van je paper wilt plaatsen, dan klik je eerst op de plek waar deze inhoudsopgave moet komen. Daarna ga je naar het tabblad Verwijzingen / Inhoudsopgave en daarna klik je op Automatische inhoudsopgave. Vervolgens krijg je een set verschillende stijlen van inhoudsopgaven te zien. Je kiest de stijl die je bevalt en klaar. In de tekst verschijnt de inhoudsopgave die gebaseerd is op de tekst waarin je kopstijlen hebt toegepast. Onder de knop Automatische inhoudsgave zit nog een knop om de stijl van de inhoudsopgave aan te passen en een knop om de inhoudsopgave met één klik te verwijderen.

©PXimport

Tip 11: Bijwerken

Vaak pas je na het toevoegen van een inhoudsopgave de inhoud van het document nog wel aan. Bijvoorbeeld om een alinea te schrappen of stukken tekst toe te voegen. In dat geval hoef je niet handmatig de volledige inhoudsopgave te wijzigen. Zorg dat je eerst de wijzigingen in de tekst hebt doorgevoerd. Daarna ga je opnieuw naar het tabblad Verwijzingen en dan klik je rechts naast de knop Inhoudsopgave op de knop Bijwerken. Daar selecteer je de functie In zijn geheel bewerken en je bevestigt met OK. Hierdoor wordt de inhoudsopgave opnieuw actueel. In de macOS-versie van Word zie je niet de knop Bijwerken, maar Tabel bijwerken die hetzelfde doet.

©PXimport

Tip 12: Eindemarkeringen

Om een hoofdstuk op een nieuwe pagina te beginnen, kun je natuurlijk net zolang op Enter drukken tot je kop daar terechtkomt. Maar net als dat spaties niet geschikt zijn voor een inspringing, is een Enter niet geschikt voor een pagina-einde. Mocht je dit toch doen en je besluit achteraf nog tekst toe te voegen in het eerste deel, dan schuift alles een stukje op, en dan verschijnt het nieuwe hoofdstuk ergens halverwege een nieuwe pagina. Het einde van een pagina duid je aan met een eindemarkering. Zet de muisaanwijzer op het einde van de tekst waarna het nieuwe pagina moet beginnen en kies in het tabblad Indeling de opdracht Eindemarkeringen / Pagina. Dit kan ook heel handig met het toetsenbord: druk op Ctrl+Enter.

©PXimport

Tip 13: Beeld en afstand

Gebruik je in je document tabellen of afbeeldingen, dan kun je de tekst rond deze elementen laten lopen via Tekstomloop. Doe dat liever niet! De veiligste optie, vooral voor grafieken en diagrammen, is om ze tussen alinea’s te plaatsen. Ze vallen hierdoor beter op, het oogt soberder en ze wedijveren niet om aandacht met de omringende tekst. Schrijf je een academisch artikel, dan staat zoiets vaak ook omschreven in een stijlgids.

Voor academische artikelen bestaan er vaak namelijk dwingende stijlgidsen, zij geven meestal ook de voorkeur aan een dubbele regelafstand in de teksten. In gewone zakelijke en kantoordocumenten wordt meestal de normale, enkele afstand gebruikt, wat het drukwerk binnen de perken houdt. Digitale documenten zijn beter leesbaar met een afstand van 120 tot 150 procent.

Tip 14: Bijschriften

Bijschriften zijn korte tekstjes die onder afbeeldingen of tabellen staan. Klik op de afbeelding met de rechtermuisknop en kies Bijschrift invoegen. In het dialoogvenster geef je de tekst van het bijschrift op, duid je aan of het een Figuur, Tabel of Vergelijking is en je bepaalt waar het bijschrift moet komen: onder of boven de afbeelding. Omdat je deze functie gebruikt, kun je achteraf automatisch een lijst generen van alle afbeeldingen (en de pagina’s waar ze staan) die in het document worden gebruikt. Plaats de muisaanwijzer op de locatie waar je de lijst wilt hebben en klik op de knop Lijst met bijschriften invoegen in het tabblad Verwijzingen. De opmaak van deze lijst kun je steeds wijzigen.

©PXimport

Tip 15: Pagina 7 van 35

Paginanummers maken een document professioneler en zorgen dat de afgedrukte vellen papier niet door elkaar raken. In het tabblad Invoegen in het vak Koptekst en voettekst staat de knop om deze nummering toe te voegen. Hier geef je aan waar de paginanummers moeten komen en hoe dit nummer er moet uitzien. Wil je een sober nummer of wil er een in de stijl van Pagina 7 van 35? De nummering wordt als kop- of voettekst geplaatst en daar kun je het nummer ook nog verder bewerken. Dubbelklik in het document op de kop/voettekst om het gedeelte koptekst of voettekst te activeren, waarna je de stijl en het lettertype van de nummering kunt aanpassen. Dubbelklik buiten dit gebied om terug te keren naar de gewone weergave. Om paginanummers te verwijderen, gebruik je de knop Paginanummer en je kiest de opdracht Paginanummers verwijderen.

©PXimport

Paginanummers later beginnen

©PXimport

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.