Microsoft pakt uit met een belangrijke update voor Windows 11. Daarbij valt op dat Artificial Intelligence steeds meer de motor wordt van verschillende functies in het besturingssysteem. We komen zelfs in de basis-apps AI tegen. Laten we eens kijken wat update 23H2 ons allemaal te bieden heeft.

De update 23H2 voor Windows 11 bestaat uit meer dan honderdvijftig aanpassingen en nieuwigheden. Zoals bij elke grote jaarlijkse release brengt Microsoft de update gefaseerd uit via Windows Update. Wil je een schone installatie uitvoeren en onmiddellijk updaten? Ga dan via deze link naar de plek waar je de downloads vindt om een herinstallatie of schone installatie uit te voeren vanaf een opstartbare usb of dvd.

Werkt je pc al op Windows 11 en vraag je je af of je de overstap moet wagen? Het antwoord is simpel: ja! De nieuwe update van het besturingssysteem is gebaseerd op dezelfde kernbestanden als die van versie 22H2. De uitrol gebeurt alleen geleidelijk. Dat betekent dat het enige tijd duurt voordat iedereen de nieuwe versie heeft. Bovendien moet Microsoft nog bepaalde functies afstemmen op de Europese gebruiker.

Update uitvoeren

Om te zien welke variant van het Windows-besturingssysteem er nu op je computer draait, typ je in het zoekvak van de taakbalk winver en druk je op Enter. In het informatievenster zie je welke versie op je pc actief is. Om van de innovaties te genieten, moet je uiteraard eerst de update binnenhalen. Als dat nog niet automatisch is gebeurd, ga je via Windows-toets+I naar de Instellingen. Daar klik je op Windows Update. Het is mogelijk dat er al updates klaarstaan die je moet activeren. Voor alle zekerheid klik je op Naar updates zoeken en daarna voer je de update uit.

Op deze pc is de update 23H2 al uitgevoerd.

Copilot via omweg

Het kroonjuweel van de update is ongetwijfeld de nieuwe AI-assistent: Copilot. Deze vindt alleen pas in maart 2024 zijn weg naar de pc’s in Europa. In zijn huidige vorm voldoet Copilot nog niet aan de regelgeving van de Digital Market Act (DMA) van de Europese Unie. Daardoor is de lancering van Copilot vertraagd. Microsoft werkt ondertussen hard door om de tool af te stemmen op de huidige DMA-regels. Om te voorkomen dat je dit artikel gefrustreerd weglegt, verklappen we alvast een eenvoudige manier om toch via een omweg Copilot te gebruiken.

Open Uitvoeren met Windows-toets+R en typ of plak hierin de opdracht:

De app Uitvoeren onthoudt deze opdracht voor de volgende keer. Dat maakt het eenvoudig om Copilot opnieuw op te starten. Nog makkelijker: maak een snelkoppeling door met rechts op het bureaublad te klikken. Kies de optie Nieuw / Snelkoppeling. Vul het commando in en geef in het volgende scherm de naam Copilot op. Hiermee start je Copilot op en kun je schakelen naar de lichte en donkere modus. Je kunt hiervoor nog geen toetscombinatie gebruiken en ook is het pictogram in de taakbalk er nog niet.

Niets houd je tegen om Copilot nu al te gebruiken via een snelkoppeling.

Alles leren over Copilot? Lees dan het artikel: Aan de slag met Microsoft Copilot op Android en iOS

Copilot in actie

Aan de gratis versie van Copilot kun je in Windows vragen stellen door deze te typen of in te spreken. Eigenlijk is geen vraag te gek. Je kunt bijvoorbeeld bepaalde instellingen in Windows laten aanpassen. Je hoeft daardoor niet meer zelf te zoeken in allerlei menu’s en submenu’s.

Je kunt ook opdrachten invoeren. Denk aan ‘Stel een uitnodiging samen voor een babyshower’ of ‘Geef het adres van Kate Middleton’. Copilot kan zelfs afbeeldingen creëren, bijvoorbeeld ‘Teken een groen paard op een alpenweide’. Microsofts Copilot is verbonden met GPT-4 van OpenAI, dat we kennen van ChatGPT.

Het is met Copilot zelfs mogelijk om afbeeldingen te creëren.

Copilot Lab leert je om efficiënte opdrachten voor Microsoft 365 Copilot te schrijven.

Paint is gegroeid

Paint was op sterven na dood, maar deze grafische editor heeft een behoorlijke groeispurt gemaakt. We sommen de belangrijkste innovaties op.

Paint ondersteunt nu transparantie en lagen. Je kunt daarmee montages maken met inhoud die op verschillende lagen staat. Ook is er een tool die op basis van AI de achtergrond verwijdert. In combinatie met lagen kun je dus objecten extraheren en op een nieuwe achtergrond plaatsen.

Paint kun je nu ook een lichte of donkere interface geven. De app heeft verder een eigen afbeeldingsgenerator op basis van AI. Cocreator is vergelijkbaar met de Image Creator-functie van Bing die draait op het Dall-E-model van OpenAI. Op het moment van schrijven is Cocreator al wel uitgerold in verschillende Europese landen, maar nog niet in Nederland.

Ook in Paint kun je nu interessante montages maken met behulp van AI.

Verkenner met Galerie

Windows Verkenner heeft geen drastische veranderingen ondergaan. Wel ziet alles er frisser en moderner uit en de zoekfunctie werkt sneller. Verkenner herkent cloudmappen en lokale mappen en toont opnieuw icoontjes in de adresbalk.

Opvallend is de nieuwe Galerie-functie met grotere miniaturen waarin alle foto’s op de pc of op de OneDrive-cloud verschijnen met een tijdlijn. Deze app werkt ook met tabs. Afbeeldingen kun je eenvoudig in de app Foto’s aanpassen. De synchronisatie met bijvoorbeeld je mobiele telefoon, verloopt automatisch via de rechtstreekse link Foto’s van telefoon toevoegen.

Nieuw in Windows Verkenner is Galerie die alle foto’s op de pc en OneDrive toont.

Nieuwe Outlook

Mail is nog wel aanwezig na de update, maar tegelijk introduceert 23H2 een nieuwe Outlook die behalve de Microsoft-adressen ook accounts ondersteunt van Gmail, Yahoo, iCloud en andere providers.

Al die IMAP-accounts voeg je gemakkelijk toe via de knop Account toevoegen, linksonder. Op die manier beheer je al deze e-mailaccounts vanaf een centrale plek. Als je overstapt op de nieuwe versie van Outlook worden alle instellingen overgezet en bijgewerkt in de webversie van Outlook.

Het is makkelijker geworden om accounts van andere providers toe te voegen.

Knipprogramma

Het Knipprogramma kun je voortaan ook gebruiken om tekst uit schermafdrukken te halen. Maak een schermafdruk en gebruik daar de knop Tekstacties voor. Hiermee markeert en selecteert Knipprogramma de tekst in de afbeelding. Via dezelfde knop kun je alle tekst kopiëren en daarna plakken in een andere applicatie, bijvoorbeeld in Word.

Er is ook een optie Snelle redactie om persoonlijke gegevens, zoals e-mailadressen en telefoonnummers, te bedekken. Bovendien kun je met deze tool een videoschermopname maken met geluid.

Je bedekt heel eenvoudig je persoonlijke informatie.

Dynamische verlichting

Vooral gamers zullen blij zijn met de functie Dynamische verlichting die je vindt bij de Instellingen. Hiermee pas je namelijk de RGB-instellingen van monitoren, muizen, toetsenborden en andere randapparatuur aan. Dit doe je vanuit één plek zonder dat je nog software van derden nodig hebt. Deze optie zal de ene toejuichen, de andere zal het een worst wezen.

Er is in ieder geval een behoorlijke markt voor het pimpen van computers en randapparatuur met RGB-effecten. Wie dus de kleuren van zijn lichtgevende toetsenbord of muis wil aanpassen, kan dit doen vanuit de functie Dynamische verlichting. Je regelt niet alleen de helderheid van de RGB-bronnen, je bepaalt ook of andere apps de ingestelde functies moeten overschrijven.

Met de functie Effecten kun je zelfs uit zes verschillende lichtanimaties kiezen. De optie Ademhaling geeft een zacht pulserend effect. Regenboog bladert door het kleurenspectrum. Wiel toont de geselecteerde kleuren in een spiraalvormige animatie. En er is nog meer!

Vanuit een centrale instelling regel je de lichteffecten van alle randapparatuur. 

Kladblok

De nieuwste versie van Kladblok slaat je werk automatisch op. Je kunt eventueel op tabbladen aan verschillende teksten tegelijk werken. Wanneer je Kladblok opnieuw opent, is je laatste sessiestatus nog beschikbaar. Op die manier kun je direct verdergaan met waar je was gebleven, inclusief al het werk dat niet is opgeslagen op de tabbladen die je gebruikte.

Je kunt deze functie ook uitschakelen. Als je dan een afzonderlijk tabblad sluit, wordt er eerst gevraagd of je het bestand wilt opslaan.

Je bepaalt zelf of automatisch de inhoud van de vorige sessie wordt geopend.

RAR-ondersteuning

Onder het motto beter laat dan nooit, brengt Microsoft native ondersteuning naar Windows 11 voor 7-Zip en RAR. Dat betekent dat je niet langer tools van derden hoeft te downloaden om met deze gecomprimeerde archieven om te gaan.

Het is dus afgelopen met de mededeling ‘Buy an WinRAR licence’. Vanuit Windows Verkenner kun je 7-Zip- en RAR-bestanden uitpakken en zippen, samen met andere archiefindelingen. Concreet ondersteunt Windows 11 voortaan ar, 7z, tar, tar.gz, tar.bz2, tar.zst, tar.xz, tgz, tbz2, tzst en txz.

Je hebt geen externe software meer nodig om archiefbestanden uit te pakken.

Foto’s

AI is ook doorgedrongen in de app Foto’s. In de toepassing zit nu een functie die de afbeelding analyseert. Daarmee wordt het hoofdobject gedetecteerd en de achtergrond vervaagd. Het werkt zoals de portretmodus van je smartphone. Zodra je op de knop Achtergrondvervaging klikt, markeert Foto’s eerst het hoofdobject. Daarna regel je met de schuifjes in het zijvenster de intensiteit van de vervaging.

Via een Tuimelschakelaar kun je ook de Achtergrondkwast selecteren om handmatig de voorstelde voorgrondselectie aan te passen. In plaats van te vervagen is het ook mogelijk om de achtergrond transparant te maken of te vervangen door een zelfgekozen kleur. De AI-technologie van Microsoft maakt het verder makkelijker om op basis van de inhoud afbeeldingen te zoeken in OneDrive.

Je kunt de achtergrond vervagen, verwijderen of vullen met een egale kleur.

Herstelmogelijkheden

Update 23H2 brengt de mogelijkheid om het volledige systeem te back-uppen in de cloud. Je moet daarvoor uiteraard wel voldoende OneDrive-cloudopslag hebben, of extra ruimte kopen. De nieuwe back-upapplicatie maakt het ook eenvoudiger om te bepalen wat er precies bewaard moet blijven. Kies bijvoorbeeld voor het maken van een reservekopie van alleen bepaalde mappen, apps of instellingen. Of maak een back-up van alle wifi-netwerken, inloggegevens en wachtwoorden.

Deze back-ups kun je daarna gebruiken om het systeem te herstellen of om de inhoud op een nieuwe pc te zetten. Wanneer je met een Microsoft-account inlogt op de nieuwe pc, vraagt deze functie om het systeem te herstellen en meteen alle instellingen over te nemen die voor hetzelfde account zijn opgeslagen. Het blijft uiteraard mogelijk om dergelijke back-ups te maken op een externe harde schijf, zonder OneDrive.

Selecteer van welke gegevens je een back-up wilt maken.

Volume per app

De functie Volume heeft een visuele update gekregen en lijkt daarmee zelfs een beetje meer op die van Windows 10. Daarnaast is het via dit venster mogelijk om met de Volumemixer de geluidssterkte per app aan te passen. Dat betekent dat je vanuit de mixer bijvoorbeeld het volume van Spotify lager kunt zetten en het volume in de app voor videogesprekken hoger. Je hoeft hiervoor dus niet meer naar de specifieke apps te gaan.

Je regelt het volume per actieve app.

Lees ook: Zo verbeter je de geluidskwaliteit in Windows 11

Dynamische instellingen

De startpagina Instellingen ziet er ook anders uit en past zich nu aan naar je gebruik. Er wordt hierbij gebruikgemaakt van interactieve kaarten die voor verschillende apparaat- en accountinstellingen staan. De pagina ordent deze kaarten op basis van je gebruikersgedrag. Als je bijvoorbeeld regelmatig aan de instellingen voor je netwerk en internet sleutelt, dan komen deze eerder tevoorschijn. Elke kaart is ook nog eens geoptimaliseerd. Daarmee komen steeds de relevantste bedieningselementen en informatie in beeld.

Je ziet op de pagina verder twee secties. Bovenaan vind je de basisinformatie over de pc. Daaronder staat een voorbeeld van het bureaublad, de computernaam en de optie om de apparaatnaam te wijzigen. Aan de rechterkant zie je de netwerkstatus en de naam van de netwerkadapter. Ook zie je hier wanneer het systeem voor het laatst op updates heeft gecontroleerd.

Onderaan staan de interactieve kaarten. Op dit moment worden er maximaal zeven ondersteund, waaronder Aanbevolen instellingen, Cloudopslag, Accountherstel, Personalisatie, Microsoft 365, Xbox en Bluetooth-apparaten. Ook de energie-instellingen zijn verbeterd en er is een nieuwe pagina om wachtwoordsleutels te beheren.

De startpagina Instellingen geeft voorrang aan de opties die je het meest gebruikt.

Motorola heeft de edge 60 fusion aangekondigd, een premium smartphone die een elegant ontwerp combineert met geavanceerde AI-functies. Het toestel is het eerste Motorola-model dat standaard is uitgerust met geïntegreerde moto AI-functionaliteit.

De smartphone beschikt over een uniek quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het scherm is beschermd met Corning Gorilla Glass 7i, dat twee keer betere val- en krasbestendigheid biedt dan voorgaande versies. 

Geïntegreerde moto ai

Na een eerder bètaprogramma is de motorola edge 60 fusion het eerste toestel waarbij moto ai direct is geïntegreerd. De smartphone bevat AI-functies zoals Pay Attention (voor het opnemen, noteren en samenvatten van audio), Remember This (om live momenten of informatie vast te leggen) en Magic Canvas (voor het genereren van afbeeldingen op basis van tekstinstructies). 

Innovatief display en robuust ontwerp

Het toestel heeft volgens Motorola 's werelds eerste quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het ontwerp omvat hoogwaardige materialen, waaronder een op leer geïnspireerde coating en canvas-achtige afwerkingen in zorgvuldig samengestelde kleuren.

De motorola edge 60 fusion is niet alleen stijlvol maar ook robuust gebouwd. De telefoon voldoet aan militaire standaarden (MIL-STD 810H) voor duurzaamheid en heeft zowel IP68 als IP69 certificeringen voor waterbescherming. Het toestel kan onderdompeling in zoet water tot 1,5 meter diepte gedurende maximaal 30 minuten weerstaan. Dankzij Water Touch-technologie blijft het touchscreen werken, zelfs als het nat is. 

Camera met Sony-sensor

De hoofdcamera heeft een 50MP Ultra Pixel sensor, gecombineerd met een geavanceerde Sony LYTIA 700C sensor en optische beeldstabilisatie (OIS). Hierdoor maakt de camera ook bij weinig licht goede foto's. De ultrabrede lens met ingebouwde macrovisie biedt een gezichtsveld van 122 graden en kan tot 3 cm inzoomen voor extreme close-ups . 

De 32MP selfiecamera gebruikt Quad Pixel-technologie voor betere prestaties bij minder licht. Een 3-in-1 lichtsensor kalibreert automatisch de lichtgevoeligheid voor optimale belichting en kleur.

Entertainment en batterij

Het 6,67 inch pOLED-scherm heeft een Super HD (1220p) resolutie en een verversingssnelheid van 120Hz. Het display is zowel Pantone als Pantone SkinTone gevalideerd voor een natuurgetrouwe kleurweergave. Voor audio is het toestel uitgerust met Dolby Atmos, twee stereoluidsprekers en een Hi-Res gecertificeerd geluidssysteem.

De motorola edge 60 fusion wordt aangedreven door de MediaTek Dimensity 7300 processor, heeft tot 8GB RAM en tot 256GB opslag. De 5200mAh batterij ondersteunt 68W TurboPower opladen, waarmee gebruikers na slechts 8 minuten opladen een volle dag vooruit kunnen.

De smartphone draait op Android 15 en bevat Moto Secure en ThinkShield voor extra beveiliging, evenals Hello UX voor aanpassingsopties. De motorola edge 60 fusion is vanaf half april verkrijgbaar voor een adviesprijs van 329,99 euro.

Bekijk hier andere Motorola-modellen op Kieskeurig.nl:

Steeds meer mensen kiezen voor een VPN om veilig te internetten. Een kill switch helpt om die veiligheid te garanderen. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Wat is VPN en waarom heb je het nodig?

Je gebruikt een Virtual Private Network (VPN) voor anonimiteit, veilige bestandsoverdracht en/of het omzeilen van geografische blokkades. Hoewel een kill switch optioneel is bij een (VPN), hoort het er eigenlijk wel echt bij: het is een soort extra slot op de deur om die zaken te garanderen.

©Funtap

Zo werkt een VPN kill switch

Een kill switch controleert continu of je VPN nog in gebruik is. Wordt er vastgesteld dat dat niet het geval is? Dan blokkeert een kill switch de verbinding van je internet. Je bent dan dus ook niet meer verbonden. Een goede kill switch zorgt er ook voor dat je automatisch weer verbonden wordt met het internet als de problemen verholpen zijn.

Blokkeren: je complete apparaat of bepaalde toepassingen

Een kill switch gebruiken is helemaal niet moeilijk. Je stelt het allemaal gewoon in via je VPN-applicatie. Daarin bepaal je ook of je pc of laptop volledig van het internet losgekoppeld wordt als de VPN-verbinding wegvalt of dat alleen bepaalde applicaties worden afgesloten. De eerste optie is duidelijk: het apparaat is dan helemaal niet meer verbonden met het internet.

Specifieke applicaties de toegang ontzeggen

In sommige situaties is het niet handig dat je helemaal geen internet meer hebt als de VPN-verbinding wegvalt. Bijvoorbeeld wanneer je in een belangrijk gesprek zit via Zoom of Microsoft Teams. Voor die gevallen kun je een kill switch applicatie-specifiek de verbinding laten verbreken. Je kunt dan bijvoorbeeld wel doorgaan met videobellen of browsen, terwijl je torrent client geen internettoegang meer heeft.

©Ģirts Raģelis

Welke apps laat je wel afsluiten en welke niet?

Sommige online bezigheden brengen meer risico's met zich mee dan andere wanneer het gaat om je privacy of de beveiliging van je persoonlijke informatie. Misschien gebruik je je VPN alleen om een serie op Netflix te kijken die in Nederland niet beschikbaar is. In dat geval wil je niet dat je hele internetverbinding wegvalt als de VPN uitvalt. Maar bij privacygevoelige taken, zoals internetbankieren, het versturen van e-mails, het werken in de cloud of het downloaden van torrents, wil je juist voorkomen dat je zonder VPN online gaat. Je kunt de kill switch dan zo instellen dat alleen je browser, e-mailapp, cloudopslag en torrentclient worden geblokkeerd, terwijl andere apps gewoon verbinding houden.

Voor wie is een VPN kill switch nuttig?

Eigenlijk heeft iedereen die waarde hecht aan privacy baat bij een VPN-provider met kill switch. In Nederland is er sprake van weinig censuur en zijn er amper internetblokkades. Maar alsnog zijn VPN's hier erg populair. Als je torrents downloadt, is het handig om ervoor te zorgen dat je IP-adres beschermd is, want dat downloaden is in veel gevallen illegaal. Gevoelige informatie of belangrijke (werkgerelateerde) documenten kun je beter ook niet zomaar versturen. Met een VPN met kill switch zijn je gegevens en bestanden beter beschermd. Zit je vaak op een open wifi-netwerk? Dan is het zonder meer verstandig om te kiezen voor een VPN met kill switch. Want openbare netwerken hebben een slechte reputatie op het gebied van veiligheid en zijn regelmatig het doelwit van hackers.