ID.nl logo
Windows 11 is weer geüpdatet: wat is er nieuw in 23H2?
© Ralf - stock.adobe.com
Huis

Windows 11 is weer geüpdatet: wat is er nieuw in 23H2?

Microsoft pakt uit met een belangrijke update voor Windows 11. Daarbij valt op dat Artificial Intelligence steeds meer de motor wordt van verschillende functies in het besturingssysteem. We komen zelfs in de basis-apps AI tegen. Laten we eens kijken wat update 23H2 ons allemaal te bieden heeft.

In dit artikel vertellen we je welke updates er in Windows 23H2 zijn doorgevoerd.

  • De aanwezigheid van AI-assistent Copilot
  • Veranderingen in Paint
  • Meerdere accounts, ook van andere providers, toevoegen aan Outlook
  • Verbeteringen in Knipprogramma
  • RGB-verlichting van randapparatuur aanpassen
  • Volume per app instellen
  • Ondersteuning voor 7-Zip en RAR
  • En nog veel meer

Lees ook: Dit is er allemaal nieuw sinds de release van Windows 11

De update 23H2 voor Windows 11 bestaat uit meer dan honderdvijftig aanpassingen en nieuwigheden. Zoals bij elke grote jaarlijkse release brengt Microsoft de update gefaseerd uit via Windows Update. Wil je een schone installatie uitvoeren en onmiddellijk updaten? Ga dan via deze link naar de plek waar je de downloads vindt om een herinstallatie of schone installatie uit te voeren vanaf een opstartbare usb of dvd.

Werkt je pc al op Windows 11 en vraag je je af of je de overstap moet wagen? Het antwoord is simpel: ja! De nieuwe update van het besturingssysteem is gebaseerd op dezelfde kernbestanden als die van versie 22H2. De uitrol gebeurt alleen geleidelijk. Dat betekent dat het enige tijd duurt voordat iedereen de nieuwe versie heeft. Bovendien moet Microsoft nog bepaalde functies afstemmen op de Europese gebruiker.

Update uitvoeren

Om te zien welke variant van het Windows-besturingssysteem er nu op je computer draait, typ je in het zoekvak van de taakbalk winver en druk je op Enter. In het informatievenster zie je welke versie op je pc actief is. Om van de innovaties te genieten, moet je uiteraard eerst de update binnenhalen. Als dat nog niet automatisch is gebeurd, ga je via Windows-toets+I naar de Instellingen. Daar klik je op Windows Update. Het is mogelijk dat er al updates klaarstaan die je moet activeren. Voor alle zekerheid klik je op Naar updates zoeken en daarna voer je de update uit.

Op deze pc is de update 23H2 al uitgevoerd.

Copilot via omweg

Het kroonjuweel van de update is ongetwijfeld de nieuwe AI-assistent: Copilot. Deze vindt alleen pas in maart 2024 zijn weg naar de pc’s in Europa. In zijn huidige vorm voldoet Copilot nog niet aan de regelgeving van de Digital Market Act (DMA) van de Europese Unie. Daardoor is de lancering van Copilot vertraagd. Microsoft werkt ondertussen hard door om de tool af te stemmen op de huidige DMA-regels. Om te voorkomen dat je dit artikel gefrustreerd weglegt, verklappen we alvast een eenvoudige manier om toch via een omweg Copilot te gebruiken.

Open Uitvoeren met Windows-toets+R en typ of plak hierin de opdracht:

microsoft-edge://?ux=copilot&tcp=1&source=taskbar

De app Uitvoeren onthoudt deze opdracht voor de volgende keer. Dat maakt het eenvoudig om Copilot opnieuw op te starten. Nog makkelijker: maak een snelkoppeling door met rechts op het bureaublad te klikken. Kies de optie Nieuw / Snelkoppeling. Vul het commando in en geef in het volgende scherm de naam Copilot op. Hiermee start je Copilot op en kun je schakelen naar de lichte en donkere modus. Je kunt hiervoor nog geen toetscombinatie gebruiken en ook is het pictogram in de taakbalk er nog niet.

Niets houd je tegen om Copilot nu al te gebruiken via een snelkoppeling.

Alles leren over Copilot? Lees dan het artikel: Aan de slag met Microsoft Copilot op Android en iOS

Copilot in actie

Aan de gratis versie van Copilot kun je in Windows vragen stellen door deze te typen of in te spreken. Eigenlijk is geen vraag te gek. Je kunt bijvoorbeeld bepaalde instellingen in Windows laten aanpassen. Je hoeft daardoor niet meer zelf te zoeken in allerlei menu’s en submenu’s.

Je kunt ook opdrachten invoeren. Denk aan ‘Stel een uitnodiging samen voor een babyshower’ of ‘Geef het adres van Kate Middleton’. Copilot kan zelfs afbeeldingen creëren, bijvoorbeeld ‘Teken een groen paard op een alpenweide’. Microsofts Copilot is verbonden met GPT-4 van OpenAI, dat we kennen van ChatGPT.

Het is met Copilot zelfs mogelijk om afbeeldingen te creëren.

Microsoft 365 Copilot Copilot is gratis beschikbaar als onderdeel van Windows 11. Als je de gespecialiseerde tool wilt gebruiken voor Microsoft 365, betaal je bijna twee keer zoveel als voor de basisversie van het Microsoft 365-abonnement. Microsoft 365 Copilot is vooral bedoeld voor grote ondernemingen.

Als je een Microsoft Enterprise-abonnement hebt, kun je Copilot aan je account toevoegen. Je kunt onder meer data in Excel analyseren of een Word-document laten samenvatten. Heb je snel een presentatie nodig? Schotel Copilot dan een tekst voor en hij maakt er in een mum van tijd een mooie presentatie van. Copilot komt beschikbaar in de verschillende Microsoft-tools waarbij de AI-assistent telkens met andere mogelijkheden komt.

Om efficiënte prompts te schrijven die Copilot aansturen, leren gebruikers in het Copilot Lab hoe ze een goede opdracht samenstellen. Zo kun je aan Copilot onder meer vragen om aan de hand van vergadernotities een projectplan in Word te schijven. Om het gevraagde document te maken, zoekt Copilot hiervoor naar informatie in SharePoint Online en in OneDrive for Business.

De prijs voor Microsoft 365 Copilot in euro’s ligt nog niet vast. Microsoft denkt nu aan 30 dollar per maand. Dit is per gebruiker bij bedrijven met een Microsoft 365 E3-, E5-, Business Standard- of Business Premium-licentie. Dat stevige prijskaartje komt niet als een verrassing, want AI is duur. Microsoft heeft voor deze toepassing een heuse supercomputer moeten bouwen met veel gespecialiseerde hardware. Ook de trainingen van AI blijven duur.

Copilot Lab leert je om efficiënte opdrachten voor Microsoft 365 Copilot te schrijven.

Paint is gegroeid

Paint was op sterven na dood, maar deze grafische editor heeft een behoorlijke groeispurt gemaakt. We sommen de belangrijkste innovaties op.

Paint ondersteunt nu transparantie en lagen. Je kunt daarmee montages maken met inhoud die op verschillende lagen staat. Ook is er een tool die op basis van AI de achtergrond verwijdert. In combinatie met lagen kun je dus objecten extraheren en op een nieuwe achtergrond plaatsen.

Paint kun je nu ook een lichte of donkere interface geven. De app heeft verder een eigen afbeeldingsgenerator op basis van AI. Cocreator is vergelijkbaar met de Image Creator-functie van Bing die draait op het Dall-E-model van OpenAI. Op het moment van schrijven is Cocreator al wel uitgerold in verschillende Europese landen, maar nog niet in Nederland.

Ook in Paint kun je nu interessante montages maken met behulp van AI.

Paint te beperkt voor jouw creativiteit?

Dan is er altijd nog Adobe Photoshop!

Verkenner met Galerie

Windows Verkenner heeft geen drastische veranderingen ondergaan. Wel ziet alles er frisser en moderner uit en de zoekfunctie werkt sneller. Verkenner herkent cloudmappen en lokale mappen en toont opnieuw icoontjes in de adresbalk.

Opvallend is de nieuwe Galerie-functie met grotere miniaturen waarin alle foto’s op de pc of op de OneDrive-cloud verschijnen met een tijdlijn. Deze app werkt ook met tabs. Afbeeldingen kun je eenvoudig in de app Foto’s aanpassen. De synchronisatie met bijvoorbeeld je mobiele telefoon, verloopt automatisch via de rechtstreekse link Foto’s van telefoon toevoegen.

Nieuw in Windows Verkenner is Galerie die alle foto’s op de pc en OneDrive toont.

Nieuwe Outlook

Mail is nog wel aanwezig na de update, maar tegelijk introduceert 23H2 een nieuwe Outlook die behalve de Microsoft-adressen ook accounts ondersteunt van Gmail, Yahoo, iCloud en andere providers.

Al die IMAP-accounts voeg je gemakkelijk toe via de knop Account toevoegen, linksonder. Op die manier beheer je al deze e-mailaccounts vanaf een centrale plek. Als je overstapt op de nieuwe versie van Outlook worden alle instellingen overgezet en bijgewerkt in de webversie van Outlook.

Het is makkelijker geworden om accounts van andere providers toe te voegen.

Knipprogramma

Het Knipprogramma kun je voortaan ook gebruiken om tekst uit schermafdrukken te halen. Maak een schermafdruk en gebruik daar de knop Tekstacties voor. Hiermee markeert en selecteert Knipprogramma de tekst in de afbeelding. Via dezelfde knop kun je alle tekst kopiëren en daarna plakken in een andere applicatie, bijvoorbeeld in Word.

Er is ook een optie Snelle redactie om persoonlijke gegevens, zoals e-mailadressen en telefoonnummers, te bedekken. Bovendien kun je met deze tool een videoschermopname maken met geluid.

Je bedekt heel eenvoudig je persoonlijke informatie.

Dynamische verlichting

Vooral gamers zullen blij zijn met de functie Dynamische verlichting die je vindt bij de Instellingen. Hiermee pas je namelijk de RGB-instellingen van monitoren, muizen, toetsenborden en andere randapparatuur aan. Dit doe je vanuit één plek zonder dat je nog software van derden nodig hebt. Deze optie zal de ene toejuichen, de andere zal het een worst wezen.

Er is in ieder geval een behoorlijke markt voor het pimpen van computers en randapparatuur met RGB-effecten. Wie dus de kleuren van zijn lichtgevende toetsenbord of muis wil aanpassen, kan dit doen vanuit de functie Dynamische verlichting. Je regelt niet alleen de helderheid van de RGB-bronnen, je bepaalt ook of andere apps de ingestelde functies moeten overschrijven.

Met de functie Effecten kun je zelfs uit zes verschillende lichtanimaties kiezen. De optie Ademhaling geeft een zacht pulserend effect. Regenboog bladert door het kleurenspectrum. Wiel toont de geselecteerde kleuren in een spiraalvormige animatie. En er is nog meer!

Vanuit een centrale instelling regel je de lichteffecten van alle randapparatuur. 

Kladblok

De nieuwste versie van Kladblok slaat je werk automatisch op. Je kunt eventueel op tabbladen aan verschillende teksten tegelijk werken. Wanneer je Kladblok opnieuw opent, is je laatste sessiestatus nog beschikbaar. Op die manier kun je direct verdergaan met waar je was gebleven, inclusief al het werk dat niet is opgeslagen op de tabbladen die je gebruikte.

Je kunt deze functie ook uitschakelen. Als je dan een afzonderlijk tabblad sluit, wordt er eerst gevraagd of je het bestand wilt opslaan.

Je bepaalt zelf of automatisch de inhoud van de vorige sessie wordt geopend.

Meer dan eens een nieuw kladblok nodig?

Een herbruikbaar kladblok is dé oplossing!

RAR-ondersteuning

Onder het motto beter laat dan nooit, brengt Microsoft native ondersteuning naar Windows 11 voor 7-Zip en RAR. Dat betekent dat je niet langer tools van derden hoeft te downloaden om met deze gecomprimeerde archieven om te gaan.

Het is dus afgelopen met de mededeling ‘Buy an WinRAR licence’. Vanuit Windows Verkenner kun je 7-Zip- en RAR-bestanden uitpakken en zippen, samen met andere archiefindelingen. Concreet ondersteunt Windows 11 voortaan ar, 7z, tar, tar.gz, tar.bz2, tar.zst, tar.xz, tgz, tbz2, tzst en txz.

Je hebt geen externe software meer nodig om archiefbestanden uit te pakken.

Foto’s

AI is ook doorgedrongen in de app Foto’s. In de toepassing zit nu een functie die de afbeelding analyseert. Daarmee wordt het hoofdobject gedetecteerd en de achtergrond vervaagd. Het werkt zoals de portretmodus van je smartphone. Zodra je op de knop Achtergrondvervaging klikt, markeert Foto’s eerst het hoofdobject. Daarna regel je met de schuifjes in het zijvenster de intensiteit van de vervaging.

Via een Tuimelschakelaar kun je ook de Achtergrondkwast selecteren om handmatig de voorstelde voorgrondselectie aan te passen. In plaats van te vervagen is het ook mogelijk om de achtergrond transparant te maken of te vervangen door een zelfgekozen kleur. De AI-technologie van Microsoft maakt het verder makkelijker om op basis van de inhoud afbeeldingen te zoeken in OneDrive.

Je kunt de achtergrond vervagen, verwijderen of vullen met een egale kleur.

Herstelmogelijkheden

Update 23H2 brengt de mogelijkheid om het volledige systeem te back-uppen in de cloud. Je moet daarvoor uiteraard wel voldoende OneDrive-cloudopslag hebben, of extra ruimte kopen. De nieuwe back-upapplicatie maakt het ook eenvoudiger om te bepalen wat er precies bewaard moet blijven. Kies bijvoorbeeld voor het maken van een reservekopie van alleen bepaalde mappen, apps of instellingen. Of maak een back-up van alle wifi-netwerken, inloggegevens en wachtwoorden.

Deze back-ups kun je daarna gebruiken om het systeem te herstellen of om de inhoud op een nieuwe pc te zetten. Wanneer je met een Microsoft-account inlogt op de nieuwe pc, vraagt deze functie om het systeem te herstellen en meteen alle instellingen over te nemen die voor hetzelfde account zijn opgeslagen. Het blijft uiteraard mogelijk om dergelijke back-ups te maken op een externe harde schijf, zonder OneDrive.

Selecteer van welke gegevens je een back-up wilt maken.

Volume per app

De functie Volume heeft een visuele update gekregen en lijkt daarmee zelfs een beetje meer op die van Windows 10. Daarnaast is het via dit venster mogelijk om met de Volumemixer de geluidssterkte per app aan te passen. Dat betekent dat je vanuit de mixer bijvoorbeeld het volume van Spotify lager kunt zetten en het volume in de app voor videogesprekken hoger. Je hoeft hiervoor dus niet meer naar de specifieke apps te gaan.

Je regelt het volume per actieve app.

Lees ook: Zo verbeter je de geluidskwaliteit in Windows 11

Dynamische instellingen

De startpagina Instellingen ziet er ook anders uit en past zich nu aan naar je gebruik. Er wordt hierbij gebruikgemaakt van interactieve kaarten die voor verschillende apparaat- en accountinstellingen staan. De pagina ordent deze kaarten op basis van je gebruikersgedrag. Als je bijvoorbeeld regelmatig aan de instellingen voor je netwerk en internet sleutelt, dan komen deze eerder tevoorschijn. Elke kaart is ook nog eens geoptimaliseerd. Daarmee komen steeds de relevantste bedieningselementen en informatie in beeld.

Je ziet op de pagina verder twee secties. Bovenaan vind je de basisinformatie over de pc. Daaronder staat een voorbeeld van het bureaublad, de computernaam en de optie om de apparaatnaam te wijzigen. Aan de rechterkant zie je de netwerkstatus en de naam van de netwerkadapter. Ook zie je hier wanneer het systeem voor het laatst op updates heeft gecontroleerd.

Onderaan staan de interactieve kaarten. Op dit moment worden er maximaal zeven ondersteund, waaronder Aanbevolen instellingen, Cloudopslag, Accountherstel, Personalisatie, Microsoft 365, Xbox en Bluetooth-apparaten. Ook de energie-instellingen zijn verbeterd en er is een nieuwe pagina om wachtwoordsleutels te beheren.

De startpagina Instellingen geeft voorrang aan de opties die je het meest gebruikt.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Zo voorkom je de 6 meest gemaakte fouten bij het strijken
© Wordley Calvo Stock - stock.adob
Huis

Zo voorkom je de 6 meest gemaakte fouten bij het strijken

Strijken lijkt simpel, maar in de praktijk sluipen er snel gewoontes in die jouw kleding geen goed doen. Veel mensen strijken op gevoel en merken pas later dat toch niet alle kreukels weg zijn, de stof sneller slijt of dat het strijkwerk eindeloos duurt. Door deze zes fouten te vermijden, gaat het strijken vlotter en blijft je kleding mooier.

Dit artikel in het kort

Strijken gaat sneller wanneer je de juiste temperatuur gebruikt, de stof binnenstebuiten keert en zorgt dat wat je wilt strijken licht vochtig is. Vlekken mogen niet worden gestreken omdat ze kunnen inbakken. Een schoon strijkijzer voorkomt glansplekken en kalk. Wie veel wast, heeft baat bij een strijkijzer met goede stoomproductie of een stoomgenerator.

Lees ook: Zo komt je kleding minder gekreukeld uit de wasmachine

Strijken kan een vervelende klus zijn wanneer je wekelijks met een volle mand aan de slag gaat, zeker als hardnekkige vouwen niet willen verdwijnen of een net gestreken blouse na een uur alweer kreukt. In grotere huishoudens voelt het soms zelfs alsof het werk nooit af is. Het goede nieuws: het kan sneller én makkelijker. Hieronder lees je welke zes fouten het strijken vaak onnodig lastig maken en hoe je ze voorkomt.

1: De temperatuur verkeerd instellen

Veel mensen laten hun strijkijzer standaard op dezelfde temperatuur staan. Dat lijkt handig, maar is het niet. Sommige stoffen, zoals zijde of synthetische vezels, mogen niet te warm gestreken worden omdat ze dat kunnen verschroeien of in het ergste geval zelfs smelten. Maar bij andere stoffen krijg je kreukels juist alleen weg bij een hogere stand. Het wasetiket geeft precies aan wat kan. Staat er een doorgestreept strijkijzer op? Dan kun je het beter helemaal niet strijken. In zo'n geval kan een kledingstomer misschien uitkomst bieden.

Lees ook: Betekenis wassymbolen: wat zijn die wasvoorschriften?

©Igor Nikushin - stock.adobe.com

2: Kleding niet binnenstebuiten strijken

Stoffen blijven langer mooi wanneer je ze aan de binnenkant strijkt. De buitenkant slijt dan minder snel en kleuren blijven langer behouden. Bij kragen, manchetten en zomen is de binnenkant al helemaal veiliger, omdat details anders kunnen beschadigen. Ook donkere stoffen strijk je bij voorkeur aan de binnenzijde: te veel hitte kan glansplekken veroorzaken, en dat wil je natuurlijk niet kunnen zien wanneer je deze kleding draagt.

3: Te droge was strijken

Volledig droge kleding strijkt een stuk lastiger. De strijkzool glijdt minder soepel en kreukels blijven langer zichtbaar. Een licht vochtige stof werkt veel prettiger. Is je was al droog? Dan helpt een plantenspuit of de stoomfunctie van je strijkijzer. Let op: sommige materialen, zoals zijde, zijn gevoelig voor watervlekken. Die kun je dus beter wél droog strijken.

Nieuw strijkijzer kopen? Handige tips 👇🏻

• Een gladde strijkzool glijdt beter over de stof.
• Een smalle punt helpt bij knopen, naden en lastige hoekjes.
• Een krachtige, constante stoomstoot laat kreukels sneller verdwijnen.
• Een ruim waterreservoir voorkomt dat je steeds moet bijvullen.
• Voor grote hoeveelheden strijkwerk kun je beter een stoomgenerator kiezen.

©PhotoSG - stock.adobe.com

Houd je kleding netjes na het strijken met een handig kledingrek

Zo blijft alles georganiseerd en kreukvrij!

4: Vuile kleding of kleding met vlekken strijken

Een gedragen kledingstuk even bijstrijken lijkt handig, maar vlekken kunnen door de hitte in de vezels trekken. Daarna zijn ze veel moeilijker te verwijderen. Strijk daarom om vlekken heen of kies een andere manier om kleding op te frissen. Denk aan een hangertje in de badkamer tijdens een warme douche of verticaal stomen met je stoomstrijkijzer. Er zijn ook speciale sprays voor kreukels te koop.

5x Handig strijken

Philips GC9642/60 PerfectCare Elite: een krachtige stoomgenerator van 2400 W met 1,8 l watertank; levert continu 145 g/min stoom en een stoomstoot tot 490 g/min.

Tefal Express Steam FV2837
Compact stoomstrijkijzer van 2400 W met keramische zoolplaat; biedt 35–40 g/min continue stoom en tot 165 g/min boost — geschikt voor dagelijks strijkwerk.

Braun SI 9661
Stevig stoomstrijkijzer uit de TexStyle-serie met 3100 W vermogen, ook geschikt om verticaal mee te strijken.

Calor GV9556C0 Stoomstrijkijzer
Stoom-station met Durilium-zoolplaat, 1,9 l reservoir; levert circa 125 g/min continue stoom en een stoot tot 530 g/min.

Russell Hobbs 23971-56 Supreme Steam Pro 2600 W
Compact stoomstrijkijzer van 2600 W met keramische zoolplaat en 310 ml waterreservoir; biedt continue en boost-stoom én verticale stoommogelijkheden — handig voor kleding aan de hanger.

5: Je strijkijzer niet schoonmaken

Kalk en vuil hopen zich in de stoomopeningen op en dat merk je meteen: de stoomproductie neemt af en het strijken gaat minder makkelijk. Een maandelijkse schoonmaak helpt om problemen te voorkomen. Vul het reservoir, warm het strijkijzer op en stoom het leeg boven de gootsteen. Sommige modellen hebben een reinigingsknop die vuil en kalk extra krachtig losmaakt. Ook de zool van je strijkijzer kan vies worden. Door die regelmatig schoon te maken blijft je schone was ... nou ja, schoon dus!

Lees ook: 3 manieren om de zool van je strijkijzer schoon te maken

©Alliance - stock.adobe.com

6: Het verkeerde strijkijzer gebruiken

Zelfs de beste strijktechniek schiet tekort wanneer het strijkijzer niet goed presteert. Een verouderd of te eenvoudig model kan traag op temperatuur komen, minder stoom produceren of stroef aanvoelen. . Maar wat is dan een goed strijkijzer? Een goed strijkijzer heeft onder andere een fijne brede strijkzool met spitse punt en een effectieve stoomfunctie. Moet je wekelijks bergen was wegstrijken? Gun jezelf dan een stoomgenerator. Dat is een strijkijzer met een extern reservoir waarin tot wel twee liter water gaat, waardoor je ononderbroken kunt strijken. Extra prettig aan dit type strijkbout is dat je hem vóór het strijken uit het waterreservoir haalt en hij dus extra licht van gewicht is. Zo is strijken misschien helemaal zo vervelend nog niet!


▼ Volgende artikel
Muziek in elke kamer: streamen met oude en nieuwe apparatuur
© TheVisualsYouNeed
Huis

Muziek in elke kamer: streamen met oude en nieuwe apparatuur

Ben je een trouwe Spotify-abonnee of bezit je een omvangrijke muziekcollectie op je pc? Vrijwel iedereen kan muziek streamen. Heldere klanken klinken met de juiste apparatuur en eventuele uitbreidingen in elk hoekje van je woning. Dat hoeft niet eens veel te kosten, want er zijn allerlei prijsvriendelijke oplossingen. Misschien heb je zelfs al geschikte apparatuur in huis.

Dit gaan we doen

In dit artikel lees je hoe je in elke kamer muziek kunt laten klinken, van woonkamer tot zolder. Of je nu een oude versterker hebt of moderne smartspeakers: met bluetooth, wifi of een netwerkspeler maak je alles geschikt voor Spotify en andere muziekdiensten. We laten zien hoe je oude apparatuur nieuw leven inblaast, hoe je muziek in meerdere kamers tegelijk afspeelt en hoe je zorgt dat het wifi-signaal sterk genoeg blijft.

Lees ook: Waar voor je geld: 5 soundbars met losse surroundspeakers

Dankzij het huidige streamingtijdperk kun je overal in huis van mooie muziek genieten. Daarvoor kun je zowel oude als recente afspeelapparatuur gebruiken. Zo heb je in de woonkamer misschien wel een klassieke versterker en forse zuilspeakers staan. Met een kleine aanpassing maak je zo'n traditioneel audiosysteem geschikt voor het luisteren naar moderne audiostreams. Daarnaast stream je favoriete afspeellijsten, albums, podcasts en luisterboeken ook met allerlei andere audiovisuele apparaten. We zetten verschillende luisteropties met de voornaamste voor- en nadelen op een rij.

Muziek-app op smart-tv

Wie denkt dat een smart-tv alleen video-apps ondersteunt, heeft het mis. Op een toestel van Samsung, LG, Sony en Philips kom je in de appcatalogus waarschijnlijk ook Spotify tegen. Daarnaast ontwikkelen de streamingmuziekdiensten Apple Music, Deezer en Qobuz tv-apps voor verschillende merken.

Apple Music stelt een app beschikbaar voor smart-tv's van Samsung.

Liever via een soundbar dan via de tv-speakers

Een voordeel van deze luistermethode is dat je de muziekbibliotheek rechtstreeks op de smart-tv kunt bedienen. Selecteer met de afstandsbediening bijvoorbeeld een onlangs verschenen album of een leuke afspeellijst. Wel duurt het invoeren van een zoekterm via het virtuele toetsenbord op de beeldbuis iets langer. Veel televisies hebben tegenwoordig spraakondersteuning, zodat je de naam van een artiest of album ook hardop kunt uitspreken.

Houd er rekening mee dat de interne speakers van de televisie over het algemeen blikkerig klinken. Wegens de smalle behuizing is de klankkast te klein voor een kwalitatieve audioweergave. Dat doet natuurlijk geen recht aan je favoriete muziek! Stuur het geluid van de televisie daarom bij voorkeur naar een aangesloten soundbar, receiver of versterker. Dat kan onder meer via de HDMI-ARC-poort en optische uitgang van de televisie.

De HDMI-ARC-poort stuurt het tv-geluid naar een externe audiobron.

Mediaspeler op tv

Heeft je televisie geen app van een streamingmuziekdienst, dan is er nog geen man overboord. Spotify en andere muziekdiensten zijn op diverse mediaspelers beschikbaar. Dit aparte kastje koppel je met behulp van een HDMI-kabel aan een televisie. Het bekendste voorbeeld is de Apple TV. Logischerwijs is Apple Music al standaard in deze mediaspeler geïntegreerd, terwijl je voor nagenoeg alle andere muziekdiensten een app kunt installeren.

Overige mediaspelers gebruiken veelal Android als besturingssysteem. Installeer in dat geval je favoriete streamingdienst vanuit de Play Store. Als alternatief kun je een spelcomputer als veredelde mediastreamer gebruiken, zoals de PlayStation 4 / PlayStation 5 of Xbox Series X/S. Spotify is bijvoorbeeld op de genoemde gameconsoles beschikbaar.

Deze los verkrijgbare afstandsbediening voor de PlayStation 5 heeft zelfs een eigen Spotify-knop.

Google Chromecast en TV Streamer

Tot slot zijn de Google Chromecast en Google TV Streamer het vermelden waard. Zodra je zo'n mediaspeler op een HDMI-poort aansluit, stream je nummers van je favoriete muziekdienst naar de televisie. Je smartphone of tablet fungeert in dat geval als afstandsbediening. Sommige televisies hebben al een Chromecast-functie ingebouwd.

Verbind de Spotify-app op je smartphone met de Google Chromecast en start een audiostream.

Receiver en soundbar

Veel receivers en soundbars hebben verschillende streamingfuncties in huis. Je hoeft voor het luisteren van muziek dan geen televisie aan te zetten. De goedkoopste hedendaagse audioproducten bezitten in elk geval een bluetooth-adapter. Je verbindt in dat geval je smartphone rechtstreeks met de receiver of soundbar. Open je favoriete muziek-app en start een album of afspeellijst.

Deze draadloze techniek heeft twee nadelen. Allereerst past bluetooth compressie toe op de stream. Mogelijk gaat dat ten koste van de audiokwaliteit. Overigens leveren de bluetooth aptX- en LDAC-codecs wel een goed geluid. Een voorwaarde is dat zowel de zender als ontvanger de genoemde codecs ondersteunt. Het tweede nadeel is het beperkte bereik van bluetooth. Loop je met de smartphone even weg, dan hapert of stopt wellicht de muziekweergave op de receiver of soundbar.

De betere audioproducten hebben een bekabelde en/of draadloze netwerkaansluiting. Vergeleken met bluetooth ervaar je mogelijk een hogere geluidskwaliteit. Zowel wifi als ethernet laten de oorspronkelijke audiobestanden namelijk met rust, want zij passen geen compressie toe op de stream. In de meeste gevallen kies je met een app op een smartphone de gewenste muziek, waarna het audiosysteem zelf de benodigde data vanaf het web ophaalt. Dat kan vaak rechtstreeks vanuit de Spotify- of Tidal-app. Veel recente audioproducten ondersteunen deze muziekdiensten. Sommige hififabrikanten ontwikkelen trouwens een eigen app, zoals Denon/Marantz (HEOS) en Yamaha (MusicCast).

Veel audiosystemen kun je zowel bekabeld als draadloos met het thuisnetwerk verbinden, zoals de Sonos Ray-soundbar.

Voldoende wifi-dekking

Besluit je om muziek naar verschillende kamers te streamen? Zorg dan dat de wifi-dekking in orde is. Zeker wanneer je in een afgelegen zolderkamer, garage of tuinhuis wilt luisteren, is het wifi-signaal afkomstig van de modem/router vermoedelijk niet toereikend. Veel internetproviders verhuren of verkopen apparaten die het wifi-signaal verbeteren.

Je kunt ook zelf aan de slag gaan. Een zogeheten mesh-netwerk is een uitstekende methode om het wifi-signaal in je woning een flinke impuls te geven. Hierbij realiseren pakweg twee, drie of misschien wel vier units één groot dekkend draadloos netwerk. Wifi-repeaters en powerline-adapters (met wifi) zijn alternatieve apparaatjes om het draadloze netwerk te verbeteren.

TP-Link heeft diverse betaalbare mesh-systemen in zijn gamma, zoals de breed verkrijgbare Deco X50.

Spotify op oude versterker

Wanneer jouw oude vertrouwde versterker en aangesloten luidsprekers nog prima werken, is het natuurlijk zonde om deze audioapparatuur af te danken. Dat hoeft ook helemaal niet, want aan de hand van diverse betaalbare oplossingen luister je alsnog naar Spotify-streams. De goedkoopste optie is het aansluiten van een bluetooth-audioadapter. Die verbind je met de analoge tulpingangen of lijnaansluiting achter op de versterker, waardoor je vanaf een smartphone of tablet kunt streamen. Uitgebreidere modellen kun je wellicht ook digitaal verbinden. Dat gebeurt meestal via een optische uitgang. Check dus goed de aansluitmogelijkheden van jouw versterker. Onder meer Logitech, Pro-Ject, Sennheiser, Ugreen en Marmitek ontwikkelen geschikte bluetooth-audioadapters.

De Pro-Ject BT Box E HD bluetooth-adapter kun je zowel analoog als digitaal op een hifisysteem aansluiten.

Klassiek hifisysteem koppelen

Een klassiek hifisysteem koppel je net zo makkelijk aan het (draadloze) thuisnetwerk. Je hebt daar wel een audiostreamer of netwerkspeler voor nodig. Dit apparaat verbind je met wifi of ethernet, waarna het zelfstandig streams van Spotify en overige bronnen kan ophalen. Vervolgens geeft de audiostreamer het geluidsspoor analoog of digitaal door aan de versterker. Voor de bediening gebruik je meestal een smartphone. Diverse bekende hififabrikanten ontwikkelen geschikte producten, waaronder Sonos, WiiM, Cambridge Audio, Bluesound en NAD.

De Sonos Port is een veelzijdige audiostreamer voor het upgraden van je klassieke audiosysteem.

Extra luxe: met display

Luxe modellen hebben zelfs een display met afspeelinformatie, zoals de artiest, het liedje en de albumhoes. Ten slotte zijn er ook genoeg apparaten te koop die zowel bluetooth, wifi als ethernet ondersteunen.

©OLIVER BEAMISH 4407973354259

De Britse audiospecialist Cambridge Audio fabriceert behoorlijk uitgebreide netwerkspelers met een display.

Losse luidspreker

Voor het luisteren van Spotify-streams kun je ook de aanschaf van een losse luidspreker overwegen. Je hebt keuze uit grofweg drie smaken. Bluetooth-speakers zijn er in overvloed. Deze prijsvriendelijke producten hebben meestal een oplaadbare accu, waardoor je ze overal kunt gebruiken. Als je een exemplaar met een stof- en waterdichte behuizing koopt, luister je ook buitenshuis naar je favoriete klanken.

Voor binnengebruik is een wifi-speaker interessant. Bedenk vooraf goed waar je dit apparaat wilt neerzetten. Is er geen nabijgelegen stroompunt, dan ligt een exemplaar met een accu voor de hand. Vaak kun je twee soortgelijke speakers draadloos aan elkaar koppelen. Luister zo naar stereogeluid! Voor de bediening ben je aangewezen op je smartphone.

De weerbestendige Ultimate Ears Everboom voldoet aan de strenge eisen van de IP67-norm.

Slimme speaker

Verder kun je ook nog een zogeheten smartspeaker overwegen. Vanwege de ingebouwde microfoon bedien je deze modellen met je stem. Roep bijvoorbeeld de naam van een mooi muziekalbum en je hoort meteen de bijbehorende deuntjes. Mogelijk kun je via een smartspeaker ook nog andere slimme apparaten in je thuisnetwerk aansturen, zoals een lamp of thermostaat. Controleer in dat geval goed welke smarthomeplatformen het beoogde product ondersteunen. Apple, Google, JBL, Sonos en Denon hebben meerdere smartspeakers in hun gamma.

Dankzij ondersteuning voor bluetooth, wifi, ethernet en diverse smarthome-platformen kun je met de JBL Authentics 500 alle kanten op.

Apple AirPlay

Heb je een iPhone, iPad of Mac? Check in dat geval of jouw afspeelapparatuur met AirPlay overweg kan. Verschillende recente smart-tv's van LG, Samsung en Sony bieden bijvoorbeeld ondersteuning. Verder voegen ook diverse fabrikanten van soundbars, receivers, mediaspelers, wifi-speakers en smartspeakers deze techniek aan hun producten toe. Muziek streamen via AirPlay werkt erg eenvoudig. Tik in een muziek-app op een pictogram om de lijst met beschikbare apparaten te openen. Kies daarna bijvoorbeeld de naam van jouw televisie of receiver en luister naar de audiostream.

Multiroom audio

Veel receivers en soundbars met netwerkfunctie ondersteunen tegenwoordig multiroom audio. Ook diverse smartspeakers en audiostreamers gebruiken deze techniek. Zoals de Engelse naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Kies in een app voor iedere ruimte de gewenste afspeellijst. Je kunt hetzelfde album ook in meerdere kamers afspelen. Loop je vanuit de woonkamer bijvoorbeeld even naar de keuken, dan hoor je dezelfde klanken. Lijkt multiroom audio je handig? Schaf dan bij voorkeur producten van hetzelfde merk aan, zodat alle afspeelapparaten naadloos met elkaar samenwerken. Sonos, Denon en Bluesound staan bekend om hun brede assortiment met multiroom audioproducten.

Vanuit de Yamaha MusicCast-app bepaal je in welke kamers je muziek wilt afspelen.

Mediaserver installeren

Als je een uitgebreide muziekcollectie op de computer hebt staan, stel je die eenvoudig aan andere afspeelapparaten beschikbaar. Stream deze nummers bijvoorbeeld naar een smart-tv, receiver, soundbar, wifi-speaker of netwerkspeler. Dat werkt veelal via het DLNA/UPnP-protocol.

Je installeert voor dit doeleinde eerst een mediaserver of muziekserver op de computer. Dat kan met verschillende programma's. Voor beginners is het hulpje Universal Media Server erg geschikt. Er zijn hiervan versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Een pluspunt is dat deze mediaserver alle gangbare audioformaten ondersteunt. Zo accepteert het onder andere mp3-, wma-, wav- en flac-bestanden. Bovendien kun je als alternatief video's naar een geschikte smart-tv streamen.

Tijdens de installatie gaan in Windows mogelijk alarmbellen af. Ten onrechte, want Universal Media Server is volledig te vertrouwen. VirusTotal herkent geen bedreigingen in het exe-bestand. Na de installatie opent de freeware in een browser. 

Lees ook: Zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Exact Audio Copy

Heb je een ruime cd-verzameling, dan bewaar je hiervan desgewenst digitale kopieën op de pc. Dat heet rippen. Het gratis programma Exact Audio Copy is daar bij uitstek voor geschikt. Sla hiermee muziek op in een hoge kwaliteit. Bovendien corrigeert dit tooltje op eigen houtje fouten en voegt het automatisch de juiste audiogegevens (metadata) aan bestanden toe. Voor een goed resultaat selecteer je bij voorkeur flac of wav als audioformaat. Staan de nummers van alle cd's op de pc, laptop of NAS? Gebruik dan de instructies in dit artikel om deze audiobestanden naar geschikte afspeelapparatuur te streamen.

Exact Audio Copy is een betrouwbare partner voor het back-uppen van je cd's.

Lokaal streamen

Je maakt in Universal Media Server eerst een gebruikersaccount aan. Nadat je bent ingelogd, herkent het programma wellicht al enkele geschikte apparaten in jouw thuisnetwerk. Dat is bijvoorbeeld een ingeschakelde smart-tv of wifi-speaker.

Het is nu zaak om de juiste bestandslocaties aan het programma toe te voegen. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Gedeelde inhoud. Waarschijnlijk zijn er al wat standaard-mediamappen geselecteerd. Via Nieuwe webinhoud toevoegen en het blauwe mappictogram blader je naar de muziekmap. Bevestig daarna met Toevoegen en Opslaan.

Zodra de mediaserver eenmaal is ingericht, stream je de nummers eenvoudig naar een afspeelapparaat. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat de computer en pakweg een receiver, soundbar of smart-tv met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Open op een televisie de bronlijst of mediaplayer-app en kies de zojuist ingestelde mediaserver. Je navigeert vervolgens naar het gewenste album. Bij geschikte soundbars, receivers en wifi-speakers maak je meestal vanuit een smartphone-app verbinding met de mediaserver.

Universal Media Server toont meteen na het opstarten een lijst met beschikbare afspeelapparaten.