Sinds de eerste uitgave van Windows 11 in 2021, is deze Windows-telg flink veranderd en uitgebreid via jaarlijkse en tussentijdse updates. Zo is het Taakbeheer verbeterd, zet je het Startmenu nog meer naar je hand en kun je de vensters beter beheren.

De updates van Windows 11 worden automatisch gedownload en geïnstalleerd. Vaak gebeurt dit in fasen, waardoor niet alle computers tegelijkertijd de nieuwste versie ontvangen. Zorg er daarom eerst voor dat je zeker over de nieuwste Windows 11-uitgave beschikt. Open het Windows-instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Windows Update / Naar updates zoeken. Installeer alle beschikbare updates.

Krijg je de updates niet aangeboden of wil je met een schone lei beginnen, installeer de nieuwste versie dan handmatig. Surf via www.kwikr.nl/win11down en klik op Download nu bij Windows 11-installatieassistent. Is de nieuwste uitgave van Windows 11 geïnstalleerd? Dan gaan we aan de slag!

Startmenu

Het Startmenu van Windows 11 behoort tot de onderdelen die het vaakst onder handen zijn genomen sinds de initiële uitgave. Dat was nodig ook: in de eerste versies van Windows 11 is de functionaliteit van het menu nog tamelijk beperkt. Gelukkig kunnen we er nu wél goed mee aan de slag.

Allereerst kun je voortaan mappen maken in het Startmenu: sleep een app naar een andere app en laat deze hierboven los. Er wordt een nieuwe map gemaakt, waarvan je de naam vervolgens zelf kunt instellen. Tik op Naam bewerken en geef een geschikte naam op.

Ook kun je nu uit drie lay-outs voor het kenmerkende menu kiezen. Open het Windows-instellingenvenster en kies Persoonlijke instellingen / Startmenu. Bovenin vind je de drie opties: Meer vastgemaakte items, Standaard of Meer aanbevelingen. Bij Meer vastgemaakte items geeft het Startmenu meer ruimte aan de apps die je vaak gebruikt. De optie Standaard biedt een balans tussen apps en recent geopende documenten. De optie Meer aanbevelingen geeft meer ruimte voor documenten waarmee je onlangs hebt gewerkt.

Het Startmenu kun je uitgebreider configureren dan in de eerste uitgaven.

Taakbeheer

Taakbeheer is in de loop van de jaren eveneens flink op de schop genomen. Dit onderdeel toont je onder meer welke programma’s actief zijn en welke processen (op de achtergrond) in Windows draaien. Druk op Ctrl+Shift+Esc om Taakbeheer te openen.

Nieuw is de indeling: links in het venster vind je de verschillende secties, onderverdeeld op individuele tabs. Klik op de tab Processen. Bij sommige processen zie je een groen blaadje. Dit proces is in de efficiëntiemodus geschakeld; die modus zorgt er onder andere voor dat Windows zuinig omgaat met de energie. Dit gebeurt onder meer bij Edge en Slack – programma’s die vaak de hele dag zijn geopend, maar niet continu worden gebruikt.

Je hebt zelf controle over deze nieuwe modus. Klik met de rechtermuisknop op een item. Via de optie Efficiëntiemodus kun je de modus in- en uitschakelen. Bij andere programma’s zie je het pictogram van een pauzeerknop. Dit betekent dat het proces tijdelijk is bevroren, zodat het item geen kostbare systeembronnen in beslag neemt.

Ook handig: voortaan kun je Taakbeheer eveneens openen door rechts te klikken op de Windows-taakbalk en te kiezen voor Taakbeheer.

Taakbeheer heeft een Efficiëntiemodus en tabbladen.

Knippen

Heb je het Knipprogramma al een tijdje niet bekeken? Doe dat dan maar eens, want vanaf eind 2022 hebben de makers het uitgebreid met de mogelijkheid om video’s van het scherm op te nemen.

Open het Startmenu en typ knipprogramma. Of nog sneller: gebruik de toetscombinatie Windows-toets+Shift+S. Boven in het hoofdvenster vind je de knop met een camera. Klik hierop om de filmmodus te activeren. Klik hierna op Nieuw. Er verschijnt nu een venster, waarin je het opnamegebied kunt selecteren. Klik vervolgens op Start om de opname te beginnen. Boven in het scherm vind je de opnameknoppen, waarmee je onder meer de opname kunt pauzeren en beëindigen.

Video’s van je scherm opnemen met Knipprogramma.

Bepaal zelf het gedrag van de PrtScn-toets.

Bureaublad opfleuren

Met stickers geef je het bureaublad een vrolijke tint. Je kunt stickers beschouwen als compacte afbeeldingen die je een eigen plek op het bureaublad geeft. In de onderwijseditie van Windows 11 zijn ze standaard ingeschakeld, maar ook in andere versies van Windows 11 zijn ze beschikbaar. Je moet hiervoor wel het Windows-register aanpassen.

Open het Startmenu en typ register. Klik op Register-editor en navigeer naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\PolicyManager\current\device. Klik erop met rechts en kies Nieuw / DWORD-waarde (32-bit). Noem deze Stickers. Klik op de zojuist gemaakte waarde en kies Nieuw / DWORD-waarde. Noem deze EnableStickers. Dubbelklik erop en typ 1 in het vak Waardegegevens. Sluit de editor en start Windows opnieuw op. Klik nu met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies Stickers toevoegen of bewerken. Of open het venster via het instellingenvenster en kies Persoonlijke instellingen / Achtergrond en kijk bij Stickers kiezen voor je achtergrond.

Kladblok

Kladblok wordt sinds jaar en dag met Windows geleverd. Toch kan de app nog een tijdje mee, vooral als je gebruikmaakt van de tabbladen. In recente Windows 11-versies hoef je niet meerdere losse Kladblok-vensters te openen.

Boven in het venster van Kladblok vind je de tabbladen. Klik op het plusteken (+) om een nieuwe tab te openen (of gebruik de toetscombinatie Ctrl+N). Klik op het kruisje om een tabblad te sluiten (of de toetscombinatie Ctrl+W).

Via een rechtermuisklik op een tabblad heb je toegang tot aanvullende opties. Kies Andere tabbladen sluiten om alle tabs te sluiten, behalve de geopende. Kies Tabbladen rechts sluiten om alle tabs rechts van de geopende tab te sluiten. Rechts in het venster vind je de knop Instellingen, herkenbaar aan een tandwiel. Via dit venster bereik je de optie Bestanden openen. Kies hier óf geopende bestanden standaard openen in een tab (Openen in een nieuw tabblad) óf in een nieuw venster (Openen in een nieuw venster).

Heb je de ondersteuning van tabbladen in Kladblok al gezien?

Snelle bluetooth-instellingen

Als je vaak bluetooth-apparaten koppelt (en mogelijk loskoppelt), kun je dit in nieuwere versies van Windows 11 voor elkaar krijgen in minder klikken. Zorg ervoor dat de betreffende apparaten detecteerbaar zijn, bijvoorbeeld een nieuwe muis of headset. Klik hierna op het pictogram van de luidspreker (rechtsonder in de Windows-taakbalk). Klik op de knop > naast Bluetooth. Nu opent een nieuw venster met alle gedetecteerde bluetooth-apparaten. Hier kun je nieuwe apparaten toevoegen en bestaande apparaten beheren.

Anderen op afstand uit de brand helpen.

Energie

We worden ons steeds bewuster van ons energieverbruik. Windows doet daaraan mee. Zo heb je nu toegang tot een onderdeel dat je helpt bij het optimaliseren van het energieverbruik van de computer. Open het instellingenvenster en kies Systeem / Aan/uit en accu / Aanbevelingen voor energie. Nu verschijnt een overzicht van stappen, bijvoorbeeld het automatisch overschakelen naar de slaapstand of het uitschakelen van het scherm bij inactiviteit. Ingeschakelde opties worden groen getoond, terwijl openstaande optimalisaties geel worden gemarkeerd. Klik op Toepassen bij een actie om deze te activeren. Ben je het eens met alle optimalisaties, dan klik je op Alles toepassen om in één keer klaar te zijn.

Je hoeft geen genoegen te nemen met de standaardinstellingen van Windows. Klik op een optie om de details te bekijken. Klik je bijvoorbeeld op de energie-instellingen voor usb, dan kun je in het achterliggende scherm de details zien (bijvoorbeeld in- en uitschakelen van usb-batterijbesparing).

Instellingen om het energieverbruik te optimaliseren.

Clipchamp

Voor wie nog met weemoed terugdenkt aan de eenvoud van Windows Movie Maker in vorige Windows-versies, is Clipchamp mogelijk een alternatief voor het maken en monteren van video’s.

Open het Startmenu en typ clipchamp. Met dit programma maak je relatief eenvoudig korte video’s, inclusief montage en muziek. Je kunt verschillende media importeren (zoals videomateriaal en foto’s) en via de tijdlijn extra elementen toevoegen, zoals tekst en graphics. Bovendien ondersteunt Clipchamp verschillende overgangen en kun je eenvoudige ‘speciale effecten’ op het beeld toepassen. Aan de rechterzijde van het venster vind je aanvullende opties, bijvoorbeeld voor het toepassen van filters.

Vensterbeheer

Windows 11 besteedt al sinds het begin veel aandacht aan het beheren van vensters. Zo kun je een vensterbalk aanklikken en het venster naar een van de zijkanten van het scherm verplaatsen. Je kunt nu ook het venster omhoog verplaatsen en wachten tot het menu met vaste vensterindelingen verschijnt. Sleep het venster vervolgens naar een van de vlakken van de gekozen lay-out en laat het hierboven los. Windows plaatst het venster vervolgens automatisch op de juiste positie.

Gebruik je Windows-toets+Tab om snel te schakelen tussen vensters? Die optie ondersteunt nu ook gegroepeerde vensters, zodat je in één keer naar een venstergroep kunt schakelen. Je herkent een set vensters in dat overzicht aan het opschrift Groep.

Verkenner

Ook de vertrouwde Verkenner is in de loop van de tijd flink onder handen genomen. Zo kun je nu gebruikmaken van tabbladen, zodat je niet langer losse vensters hoeft te openen. Open Verkenner (Windows-toets+E). Bovenin vind je de tabbladen. Klik op het plusteken (+) om een nieuwe tab te openen. Verder heb je via de rechtermuisknop dezelfde opties tot je beschikking als bij de tabbladen in Kladblok (zie de paragraaf ‘Kladblok’ voor de details).

Linksboven vind je de sectie Thuis. Klik hierop voor een overzicht van items uit de sectie Snelle toegang. Ook worden hier favoriete bestanden getoond en vind je er een overzicht van recente bestanden. Wil je in één keer belangrijke informatie over je bestanden zien? Druk dan op Ctrl+Shift+P, hiermee opent een deelvenster binnen Verkenner. Selecteer een bestand voor aanvullende informatie.

Verkenner kent ook ondersteuning voor sneltoetsen voor populaire opties. Klik je met de rechtermuisknop op een bestand of map, dan vind je in het menu van de rechtermuisknop bij verschillende opties een sneltoets. Druk bijvoorbeeld op Alt+Enter om snel de eigenschappen van een bestand of map te zien. Ook kun je met de toetscombinatie Ctrl+Shift+C het pad naar een bestand of map kopiëren naar het klembord.

Windows Verkenner heeft een nieuwe opzet.

De klok kan voortaan ook seconden weergeven.

Hoeveel ruimte?

Grote kans dat je gebruikmaakt van de online opslagdienst OneDrive, in combinatie met Windows 11. Uiteraard is er de gratis variant, maar gebruikers van onder meer Microsoft 365 krijgen 1 TB ter beschikking.

Ben je benieuwd hoeveel ruimte je nog beschikbaar hebt? Kies dan in het Windows-instellingenvenster voor Accounts. Boven in het venster lees je bij Microsoft storage hoeveel totale ruimte je hebt en hoeveel hiervan al is gebruikt. In een grafiek lees je de verdeling af.

Het Windows-instellingenvenster geeft weer hoeveel OneDrive-ruimte er nog is.

Spotlight

Om het vergrendelscherm (waarin je je aanmeldt voordat je Windows gebruikt) wat op te fleuren, kun je gebruikmaken van Windows Spotlight. Deze dienst ververst regelmatig de achtergrond in het vergrendelscherm.

Die functie gaat al een tijdje mee, maar nu is het ook mogelijk om het bureaublad regelmatig van een nieuw likje verf te voorzien. In het Windows-instellingenvenster kies je Persoonlijke instellingen / Achtergrond. Bij Achtergrond aan uw persoonlijke voorkeur aanpassen kies je in het menu voor Windows-spotlight.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.

ChatGPT kan steeds meer en luistert tegenwoordig ook naar de prompts (opdrachten) die een gebruiker inspreekt. Bovendien leest de chatbot zelfs de uitgebreide antwoorden voor. Hardop voorlezen werkt zelfs met negen natuurlijk klinkende stemmen.

Opdrachten inspreken

OpenAI heeft de spraakfunctie voor ChatGPT voor iedereen beschikbaar gemaakt. In het begin was deze functie uitsluitend bedoeld voor wie een Plus- of Enterprise-abonnement had. Natuurlijk moet je via de instellingen van je mobieltje toestemming geven aan ChatGPT voor het gebruik van de microfoon. Als dat is geregeld, open je de app en tik je onderaan op de microfoonknop. Een animatie reageert op je stem en als je klaar bent met praten, tik je op het vinkje in de zwarte cirkel. De app zal wat je gezegd hebt razendsnel weergeven. Ben je tevreden over de formulering, dan tik je op het pijltje. ChatGPT genereert meteen het antwoord en onderaan verschijnt opnieuw de microfoonknop om de volgende opdracht in te spreken.

Een animatie reageert op je stem.

Antwoorden beluisteren

Vervolgens druk je in de mobiele versie lang op de tekst die de chatbot heeft gegenereerd, zodat er een aantal functies verschijnt. Daar kies je de opdracht Voorlezen. Na enkele seconden hoor je een stem die het antwoord voorleest.

Bovenaan zie je een klein gedeelte waarin je het voorlezen kunt pauzeren en met twee knoppen kun je de tekst vijftien seconden terugspoelen en vooruitspoelen.

In de desktop-versie van ChatGPT zie je onder het antwoord het pictogram van een luidspreker. Daar moet je op klikken om de stem van ChatGPT te horen. Klik dus niet met rechts op de tekst om in het contextueel menu de opdracht Spraak te selecteren. Daarmee start je de voorleesfunctie van de browser en die is niet zo goed.

Boven de tekst kun je het voorlezen pauzeren.

Kies een andere stem

Zowel in de mobiele versie als in de desktopversie heb je de keuze uit negen stemmen. In de Android- en iOS-versie moet je naar het beginscherm gaan van de app, waar je onderaan je gebruikersnaam ziet staan. Tik op de drie puntjes en selecteer Spraak. Je krijgt de stem te horen; ze klinken natuurlijk. Sol is ‘gevat en ontspannen’ en van Ember zegt de app dat hij ‘vol vertrouwen en optimistisch’ klinkt. Maak je keuze door op Gereed te tikken.

In de desktop-versie klik je rechtsboven op de profielknop om de Instellingen te openen. Ook daar kun je dan een van de negen stemmen selecteren.

Van iedere stem lees je de vermeende eigenschappen.