ChatGPT is even veelzijdig als een Zwitsers zakmes. Je kunt het handige gereedschap voor allerlei saaie of dagelijks terugkerende taken gebruiken. Eén van die dingen is teksten vertalen. Dat doet de chatbot niet net zo gortdroog als bijvoorbeeld Google Translate. Nee, ChatGPT heeft meer in z’n mars.

Aangezien ChatGPT inmiddels getraind is op een grote hoeveelheid tekst, context en verschillende talen, kunnen we de chatbot ook inzetten als vertaalmachine. Natuurlijk hebben we daar andere apps en programma’s voor. Maar het programma biedt – dankzij die training – een ongekende flexibiliteit. Dat krijg je alleen voor elkaar als je de bot een handje helpt, met de nodige context. Daarom vertellen we in dit artikel precies hoe je ChatGPT voor vertalingen kunt gebruiken.

Het grote voordeel van ChatGPT ten opzichte van andere vertaaldiensten, is dat deze tool een interactief venster aanbiedt waarmee je vertaling kunt verfijnen. Bij bijvoorbeeld: Google Translate geef je een zin op en daar komt dan een vertaling uit. That’s it. Maar aan een chatbot als ChatGPT kun je aangeven wat nog meer belangrijk is voor een bepaalde tekst. Ook kun je de toon of de stijl van de vertaling aanpassen, en zelfs rekening houden met rijmpjes en dergelijke.

ChatGPT context aanbieden

Vertalen met ChatGPT werkt simpel. Je opent de chatbot en geeft hem tekst, met de vraag of hij dat kan vertalen. Door de tool wat meer context mee te geven, bepaal je de richting van de vertaalde regels. Daardoor kan de intentie van de zin veranderen, en mogelijk veel beter aansluiten bij wat je precies bedoelt. Maar dan moet je wel weten wat je ongeveer verwacht. Het is belangrijk dat je daarvoor bepaalde termen of woorden gebruikt, die aanduiden waar een tekst(gedeelte) over moet gaan.

Je kunt dan rekening houden met hoe andere mensen zinnen opbouwen of woorden gebruiken in bepaalde landen. Geef aan dat de vertaalde zin door iemand uit een bepaald land begrepen moet worden, zonder dat er ruis op de lijn zit. Zo kan ChatGPT (voor zo ver mogelijk) rekening houden met de cultuur van die plek. Lees je een artikel in een andere taal, bijvoorbeeld over een medische aandoening, geef dan aan dat de tekst over die aandoening gaat.

Hoe groter de talen linguïstisch uit elkaar liggen, hoe belangrijker de context wordt. Nederlands, Duits en Zweeds lijken heel erg op elkaar. Maar Nederlands, Russisch en Hindi niet. Een commando als ‘Vertaal [deze zin] zodat iemand in Rusland die kan begrijpen’ is een volwaardig begin. Daarna kun je eventueel finetunen met opeenvolgende antwoorden, mocht de vertaling niet accuraat blijken. Houd voor de zekerheid ook andere vertaalmachines bij de hand om (basaal) dingen te controleren.

©Wesley Akkerman | ID.nl

(Klik op de afbeeldingen om ze te vergroten)

Ook is het goed om aan te geven om wat voor tekst het precies gaat. Gaat het om een gedicht, liedje, financieel document of een wetenschappelijk artikel? Dat kan allemaal an belang zijn voor ChatGPT om een goede vertaling samen te stellen. Je kunt dan een zin gebruiken als ‘Vertaal [dit gedicht] naar het Nederlands’. Je kunt ook aan het einde van de zin aangeven om wat voor soort tekst het gaat. ‘Vertaal [deze tekst] naar het Nederlands. Het betreft een financieel rapport’. Het kan zijn dat de chatbot de tekst zelf herkent.

Stijl en specifieke woorden

Het kan gebeuren dat – door de aard van een vertaalde tekst – de vertaling heel droog, technisch of op andere manieren onleesbaar wordt. Vertaal je een juridisch of financieel document waar je zelf soms van achter je oren krabt, dan kun je een opdracht toevoegen als ‘Vertaal [deze tekst] naar het Nederlands met begrijpelijke termen’. Je kunt daar verder aan toevoegen dat de originele boodschap behouden moet blijven. Zodoende kun je ook nieuwsberichten uit andere talen beter begrijpen.

Voor dit soort dingen kun je naast ‘begrijpelijke termen’ of ‘begrijpelijke taal, ook woorden als ‘voor kinderen uit groep 6’ gebruiken. Zolang je zelf weet wat het beoogde publiek is, kun je ChatGPT aan hand nemen en vertellen wat je nodig hebt. De chatbot neemt het vanaf dat punt over. De tekst die eruit voortvloeit is beter te begrijpen, maar waarschijnlijk niet direct klaar voor publicatie of de les. Lees daarom altijd goed door wat ChatGPT produceert, om vreemde fouten te voorkomen.

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

Bovendien is het zaak dat je rekening houdt met regionale verschillen. Dit heeft weer minder met culturele verschillen te maken. In de Verenigde Staten gebruiken ze het woord ‘football’ bijvoorbeeld om te verwijzen naar een rugby-achtige sport. Maar in Groot-Brittannië wordt daarmee voetbal bedoeld, dat ze in de VS weer ‘soccer’ noemen. In je commando kun je dus differentiëren op wie de spreker of luisteraar is, zodat Engelsen en Amerikanen je altijd begrijpen als je gewoon voetbal bedoelt.

Rekening houden met de vorm

Context, stijl en culturele verschillen daargelaten, hebben we ook vaak te maken met de vorm van de tekst. Sommige teksten moeten informeren, terwijl andere juist vermaken. Dan hebben we het over liedjes, gedichten en meer. In dergelijke teksten zijn de woorden en zinnen bewust gekozen. Bijvoorbeeld omdat ze rijmen, of omdat ze mooi bij elkaar passen. Maar je begrijpt het al: de tekst of bedoeling komt vaak niet helemaal lekker uit de verf wanneer je hem één-op-één vertaalt.

Vertaal je een tekst met humor, woordgrapjes of rijmpjes, dan kun je er vergif op innemen dat die niet werken in andere talen (wanneer ze te ver uit elkaar liggen). ChatGPT kan het gat tussen de talen opvullen, maar helaas slechts ten dele. In eerste instantie zal de chatbot een directe vertaling geven, maar dan zonder rijm of humor. In het geval van ‘al is de leugen nog zo snel de waarheid achterhaalt haar wel’, krijg je dus zoiets als ‘no matter how fast the lie, the truth will always catch up’.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Niet fout, maar door dat rijmpje krijgt het gezegde meer karakter. In dit geval kun je aan ChatGPT vragen of die de tekst kan vertalen, met behoud van de rijm. Hoewel die vertaling niet perfect is, komt die wel dichter in de buurt van het origineel. Nu komen we uit op een zin als ‘Though the lie be swift, the truth still makes the shift’. Geen perfecte, maar wel een grappige vertaling. Zo kom je onverhoopt wat creatieve zinnen tegen op ChatGPT; maar lees alles achteraf wel goed na.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een all-in-one-printer is een handig apparaat voor het scannen, kopiëren en printen van documenten en foto's. De allerbeste afdrukkwaliteit krijg je met een laserprinter. Wij vonden vijf betaalbare modellen voor je.

Een laserprinter maakt gebruik van toner in plaats van inkt om afdrukken te produceren. Toner is een fijn poeder dat met hoge temperaturen op het papier wordt gesmolten. Dit proces zorgt ervoor dat je met grote toners kunt printen, wat betekent dat je langere tijd kunt blijven afdrukken zonder de toner te hoeven vervangen. Laserprinters zijn vaak snel en efficiënt, waardoor ze uitstekend zijn voor gebruik op kantoor. Maar ook als je thuis veel print, bijvoorbeeld als zzp'er, kan een laserprinter uitkomst bieden.

HP Color Laser 179fnw

De HP Color Laser MFP 179fnw is een van de kleinste kleurenlaserprinters in zijn klasse en is daardoor ideaal voor thuisgebruik en plekken waar niet veel plek voor een printer is. Met functies zoals printen, scannen, kopiëren en zelfs nog faxen biedt deze 4-in-1 printer een hoop veelzijdigheid. De afdruksnelheid bedraagt tot 18 pagina's per minuut in zwart-wit en 4 ppm in kleur, met een resolutie van 600 x 600 dpi.

Dankzij de automatische documentinvoer (ADF) voor 40 pagina's en wifi-verbinding is deze printer gebruiksvriendelijk en multi-inzetbaar. Hoewel de afdruksnelheid lager ligt dan bij sommige concurrenten, is zijn compacte formaat juist een pluspunt.

Brother DCP 1610W

De Brother DCP-1610W is een compacte zwart-wit laserprinter die printen, kopiëren en scannen combineert. Met een afdruksnelheid van 20 pagina's per minuut en een resolutie van 2400 x 600 dpi levert hij haarscherpe resultaten. Dankzij wifi-connectiviteit kunnen meerdere gebruikers eenvoudig draadloos printen.

De papierlade biedt plaats aan 150 vellen en het apparaat is voorzien van anti-jam-technologie om papierstoringen tot een minimum te beperken. In vergelijking met de HP Color Laser MFP 179fnw biedt deze printer geen kleurafdrukken, maar hij is wel een stuk sneller met zijn afdrukken.

HP Laserjet Pro 2Z622

De HP LaserJet Pro 2Z622 is geschikt voor onder meer kantooromgevingen. Met afdruksnelheden tot 42 pagina's per minuut en functies zoals dubbelzijdig printen, scannen, kopiëren en faxen is dit een lekker veelzijdige 4-in-1-laserprinter. Het apparaat ondersteunt zowel bekabelde als draadloze netwerken en biedt geavanceerde beveiligingsfuncties.

Canon i-SENSYS MF272wd

De Canon i-SENSYS MF272dw is een monochrome laserprinter en drukt af met en snelheid van 29 pagina's per minuut. Met een resolutie van 2400 x 600 dpi levert hij snelle en scherpe resultaten. Dankzij automatische dubbelzijdige afdrukken, wifi- en ethernetverbinding is hij veelzijdig inzetbaar.

In vergelijking met de Brother DCP-1610W levert deze Canon i-SENSYS MF272dw snellere prestaties en meer connectiviteitsopties, hoewel hij geen kleurendruk ondersteunt; dan moet je toch echt bij de HP Color Laser MFP 179fnw zijn.

Xerox B225 A4

De Xerox B225 is een zwart-wit all-in-one-laserprinter die printen, kopiëren en scannen combineert. Met een afdruksnelheid van maar liefst 34 pagina's per minuut en een eerste afdruktijd van slechts 6,4 seconden is hij goed in te zetten als je veel en vaak print. De printer beschikt over automatische dubbelzijdige afdrukken, een papierlade voor 250 vellen en kan via wifi of een vaste netwerkverbinding met je thuisnetwerk worden verbonden.

Garmin heeft de Instinct 3 - Tactical Edition aangekondigd, een nieuwe serie tactische smartwatches die verkrijgbaar zijn met een AMOLED-scherm of een display op zonne-energie.

De smartwatches zijn volgens Garmin ontworpen voor gebruik in uitdagende omgevingen en voorzien van een met metaal versterkte rand voor extra duurzaamheid, een rucking-activiteit voor training en ingebouwde LED-verlichting op zowel de 45mm als 50mm modellen. De batterijduur van het AMOLED-model kan oplopen tot 24 dagen in smartwatchmodus, terwijl de modellen op zonne-energie onder ideale omstandigheden onbeperkt kunnen functioneren.

Robuust ontwerp

De Instinct 3 - Tactical Edition is voorzien van een stevige constructie met een metalen versterkte rand, een behuizing van met vezels versterkt polymeer en een krasbestendig scherm. De smartwatches zijn gebouwd volgens de MIL-STD 810 norm voor thermische en schokbestendigheid en zijn waterdicht tot 100 meter. De ingebouwde zaklamp biedt variabele lichtsterktes, een groene modus om het natuurlijke nachtzicht te behouden en een stroboscoopmodus voor locatiebepaling in moeilijk terrein. Voor nachtelijk gebruik is er een NVG-modus (Night Vision Goggle) die het scherm dimt tot een niveau dat functioneel blijft voor de gebruiker maar vrijwel onzichtbaar is voor anderen.

Uitgebreide functionaliteit

De Instinct 3 - Tactical Edition beschikt over diverse speciale functies, waaronder rucking-activiteit waarmee gebruikers het gewicht van hun bepakking kunnen invoeren voor beter inzicht in hun fysieke inspanning. Deze functie kan ook worden gebruikt bij activiteiten zoals trailrunning, wandelen en hiken. Alle modellen bevatten de Applied Ballistics solver en zijn compatibel met de Applied Ballistics Quantum app.

De smartwatches zijn verkrijgbaar in twee formaten: 45mm of 50mm met display op zonne-energie, en een 50mm-variant met AMOLED-scherm. De zonne-efficiëntie is verbeterd met een grotere, efficiëntere zonnelens. Vergeleken met het vorige model heeft het nieuwe 50mm model op zonne-energie een vijf keer langere batterijduur in GPS-modus bij opladen via zonlicht.

De smartwatch biedt multi-band GPS met SatIQ technologie voor nauwkeurige positiebepaling met geoptimaliseerde batterijduur. Voor gezondheidsmonitoring houdt de Instinct 3 stappen, hartslag, slaap, zuurstofsaturatie via de pols, hartslagvariabiliteit en meer bij.

Gebruikers ontvangen e-mails, sms'jes en meldingen direct op het horloge wanneer dit is gekoppeld met een compatibele Apple of Android smartphone.

Navigatie en veiligheid

Gebruikers kunnen navigeren met een 3-assig kompas, barometrische hoogtemeter en multi-band GPS. De Instinct 3 kan worden gekoppeld met de Garmin Explore App voor gedetailleerde kaarten, waypoints en routes.

Voor gebruik op gevoelige locaties biedt de Stealth Mode de mogelijkheid om draadloze communicatie uit te schakelen terwijl het horloge nog steeds activiteitsgegevens verzamelt zonder locatiegegevens op te slaan. De Kill Switch kan alle gebruikersgeheugen wissen als de veiligheid in het geding komt. Andere functies zijn weergave van twee posities tegelijkertijd op één scherm, Jumpmaster en geprojecteerde waypoints.

Trainingsfuncties

De Instinct 3 - Tactical Edition bevat sportapps voor rucken, wandelen, hardlopen, klimmen, jagen, skiën en meer. De TracBack-functie helpt bij het uitstippelen van een route terug naar het beginpunt. Naast buitensportapps bevat de smartwatch ook apps voor HIIT, cardio, hardlopen op binnen- en buitenbanen, basketbal en andere activiteiten.

Gebruikers kunnen trainingsplannen volgen met Garmin Coach voor hardlopen en fietsen, of workouts maken uit meer dan 1.600 oefeningen in de Garmin Connect app. De smartwatch volgt ook intensiteitsminuten, VO2 max en hersteltijd.

Veiligheidsfuncties zoals incidentdetectie en Assistance kunnen een bericht met de GPS-locatie van de gebruiker naar contactpersonen sturen in noodsituaties, wanneer het horloge gekoppeld is met een smartphone.

Beschikbaarheid en prijzen

Het Instinct 3 - Tactical Edition AMOLED-model is vanaf 30 april te bestellen op Garmin.com voor een adviesprijs van 599,99 euro. De modellen op zonne-energie beginnen bij een adviesprijs van 499,99 euro.

Bekijk andere Garmin-producten op Kieskeurig.nl: