ChatGPT is even veelzijdig als een Zwitsers zakmes. Je kunt het handige gereedschap voor allerlei saaie of dagelijks terugkerende taken gebruiken. Eén van die dingen is teksten vertalen. Dat doet de chatbot niet net zo gortdroog als bijvoorbeeld Google Translate. Nee, ChatGPT heeft meer in z’n mars.

Aangezien ChatGPT inmiddels getraind is op een grote hoeveelheid tekst, context en verschillende talen, kunnen we de chatbot ook inzetten als vertaalmachine. Natuurlijk hebben we daar andere apps en programma’s voor. Maar het programma biedt – dankzij die training – een ongekende flexibiliteit. Dat krijg je alleen voor elkaar als je de bot een handje helpt, met de nodige context. Daarom vertellen we in dit artikel precies hoe je ChatGPT voor vertalingen kunt gebruiken.

Het grote voordeel van ChatGPT ten opzichte van andere vertaaldiensten, is dat deze tool een interactief venster aanbiedt waarmee je vertaling kunt verfijnen. Bij bijvoorbeeld: Google Translate geef je een zin op en daar komt dan een vertaling uit. That’s it. Maar aan een chatbot als ChatGPT kun je aangeven wat nog meer belangrijk is voor een bepaalde tekst. Ook kun je de toon of de stijl van de vertaling aanpassen, en zelfs rekening houden met rijmpjes en dergelijke.

ChatGPT context aanbieden

Vertalen met ChatGPT werkt simpel. Je opent de chatbot en geeft hem tekst, met de vraag of hij dat kan vertalen. Door de tool wat meer context mee te geven, bepaal je de richting van de vertaalde regels. Daardoor kan de intentie van de zin veranderen, en mogelijk veel beter aansluiten bij wat je precies bedoelt. Maar dan moet je wel weten wat je ongeveer verwacht. Het is belangrijk dat je daarvoor bepaalde termen of woorden gebruikt, die aanduiden waar een tekst(gedeelte) over moet gaan.

Je kunt dan rekening houden met hoe andere mensen zinnen opbouwen of woorden gebruiken in bepaalde landen. Geef aan dat de vertaalde zin door iemand uit een bepaald land begrepen moet worden, zonder dat er ruis op de lijn zit. Zo kan ChatGPT (voor zo ver mogelijk) rekening houden met de cultuur van die plek. Lees je een artikel in een andere taal, bijvoorbeeld over een medische aandoening, geef dan aan dat de tekst over die aandoening gaat.

Hoe groter de talen linguïstisch uit elkaar liggen, hoe belangrijker de context wordt. Nederlands, Duits en Zweeds lijken heel erg op elkaar. Maar Nederlands, Russisch en Hindi niet. Een commando als ‘Vertaal [deze zin] zodat iemand in Rusland die kan begrijpen’ is een volwaardig begin. Daarna kun je eventueel finetunen met opeenvolgende antwoorden, mocht de vertaling niet accuraat blijken. Houd voor de zekerheid ook andere vertaalmachines bij de hand om (basaal) dingen te controleren.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Ook is het goed om aan te geven om wat voor tekst het precies gaat. Gaat het om een gedicht, liedje, financieel document of een wetenschappelijk artikel? Dat kan allemaal an belang zijn voor ChatGPT om een goede vertaling samen te stellen. Je kunt dan een zin gebruiken als ‘Vertaal [dit gedicht] naar het Nederlands’. Je kunt ook aan het einde van de zin aangeven om wat voor soort tekst het gaat. ‘Vertaal [deze tekst] naar het Nederlands. Het betreft een financieel rapport’. Het kan zijn dat de chatbot de tekst zelf herkent.

Stijl en specifieke woorden

Het kan gebeuren dat – door de aard van een vertaalde tekst – de vertaling heel droog, technisch of op andere manieren onleesbaar wordt. Vertaal je een juridisch of financieel document waar je zelf soms van achter je oren krabt, dan kun je een opdracht toevoegen als ‘Vertaal [deze tekst] naar het Nederlands met begrijpelijke termen’. Je kunt daar verder aan toevoegen dat de originele boodschap behouden moet blijven. Zodoende kun je ook nieuwsberichten uit andere talen beter begrijpen.

Voor dit soort dingen kun je naast ‘begrijpelijke termen’ of ‘begrijpelijke taal, ook woorden als ‘voor kinderen uit groep 6’ gebruiken. Zolang je zelf weet wat het beoogde publiek is, kun je ChatGPT aan hand nemen en vertellen wat je nodig hebt. De chatbot neemt het vanaf dat punt over. De tekst die eruit voortvloeit is beter te begrijpen, maar waarschijnlijk niet direct klaar voor publicatie of de les. Lees daarom altijd goed door wat ChatGPT produceert, om vreemde fouten te voorkomen.

©Wesley Akkerman | ID.nl

©Wesley Akkerman | ID.nl

Bovendien is het zaak dat je rekening houdt met regionale verschillen. Dit heeft weer minder met culturele verschillen te maken. In de Verenigde Staten gebruiken ze het woord ‘football’ bijvoorbeeld om te verwijzen naar een rugby-achtige sport. Maar in Groot-Brittannië wordt daarmee voetbal bedoeld, dat ze in de VS weer ‘soccer’ noemen. In je commando kun je dus differentiëren op wie de spreker of luisteraar is, zodat Engelsen en Amerikanen je altijd begrijpen als je gewoon voetbal bedoelt.

Rekening houden met de vorm

Context, stijl en culturele verschillen daargelaten, hebben we ook vaak te maken met de vorm van de tekst. Sommige teksten moeten informeren, terwijl andere juist vermaken. Dan hebben we het over liedjes, gedichten en meer. In dergelijke teksten zijn de woorden en zinnen bewust gekozen. Bijvoorbeeld omdat ze rijmen, of omdat ze mooi bij elkaar passen. Maar je begrijpt het al: de tekst of bedoeling komt vaak niet helemaal lekker uit de verf wanneer je hem één-op-één vertaalt.

Vertaal je een tekst met humor, woordgrapjes of rijmpjes, dan kun je er vergif op innemen dat die niet werken in andere talen (wanneer ze te ver uit elkaar liggen). ChatGPT kan het gat tussen de talen opvullen, maar helaas slechts ten dele. In eerste instantie zal de chatbot een directe vertaling geven, maar dan zonder rijm of humor. In het geval van ‘al is de leugen nog zo snel de waarheid achterhaalt haar wel’, krijg je dus zoiets als ‘no matter how fast the lie, the truth will always catch up’.

©Wesley Akkerman | ID.nl

Niet fout, maar door dat rijmpje krijgt het gezegde meer karakter. In dit geval kun je aan ChatGPT vragen of die de tekst kan vertalen, met behoud van de rijm. Hoewel die vertaling niet perfect is, komt die wel dichter in de buurt van het origineel. Nu komen we uit op een zin als ‘Though the lie be swift, the truth still makes the shift’. Geen perfecte, maar wel een grappige vertaling. Zo kom je onverhoopt wat creatieve zinnen tegen op ChatGPT; maar lees alles achteraf wel goed na.

Fresh 'n Rebel introduceert de Clam Ace 2, een draadloze over-ear koptelefoon die technologie en comfort slim samenbrengt. Hij klinkt niet alleen goed, maar past zich ook aan jou aan. Met gepersonaliseerd geluid, intelligente noise cancelling en een batterij die het moeiteloos meerdere dagen volhoudt is dit een koptelefoon die meebeweegt met jouw dag.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Fresh 'n Rebel

Stilte wanneer jij dat wilt

Of je nu werkt, reist of ontspant: de Clam Ace 2 helpt je de juiste focus te vinden. Dankzij Adaptive Hybrid Active Noise Cancelling bepaal je zelf hoeveel van de wereld je hoort. De technologie filtert storend geluid weg, en jij bepaalt zelf hoeveel daarvan je wilt dempen. In de My Sound App stel je het niveau eenvoudig bij, afhankelijk van waar je bent – op kantoor, in de trein of thuis op de bank. Zo houd je zelf de controle over wat je wel en niet hoort.

Met de Ambient Sound Mode blijf je alert op wat er om je heen gebeurt. Het omgevingsgeluid wordt subtiel versterkt, zodat je bijvoorbeeld het verkeer hoort of iemand kort kunt aanspreken. De Quick Access-functie maakt het extra handig: houd kort de linkeroorschelp ingedrukt en je schakelt direct over naar hear-through, zonder instellingen te veranderen.

©Fresh ’n Rebel

Geluid dat zich aan jou aanpast

Iedereen hoort anders, en dat merk je pas echt met Personal Sound by Audiodo. Deze technologie, geïntegreerd in de My Sound App, meet met een gehoortest hoe goed jij verschillende frequenties waarneemt. Op basis daarvan wordt een geluidsprofiel aangemaakt dat de muziek afstemt op jouw gehoor. De lage tonen worden iets krachtiger waar nodig, de hoge juist helderder. Zo klinkt elke noot precies goed!

De app geeft bovendien volledige controle over je instellingen. Je kunt de equalizer aanpassen, knoppen een eigen functie geven, het volume begrenzen of batterijbesparing activeren. Alles in één overzichtelijke interface.

©Fresh ’n Rebel

Schakelen zonder onderbreking

De Clam Ace 2 ondersteunt Multipoint Bluetooth, waarmee je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Zo kun je moeiteloos wisselen tussen laptop en smartphone. Een inkomend telefoontje aannemen terwijl je muziek luistert of een video bekijkt? De koptelefoon schakelt automatisch over.

Tijdens gesprekken zorgen twee Environmental Noise Cancelling-microfoons dat je stem helder blijft, zelfs in een rumoerige omgeving. En met Wind Noise Cancelling blijft ook buiten het geluid helder, zelfs als het waait. Dankzij on-ear detectie pauzeert de muziek automatisch als je de koptelefoon afzet, en gaat hij verder zodra je hem weer opzet. Met het volumewieltje en de klikbare knop op de oorschelp bedien je muziek, noise cancelling en spraakassistent zonder je telefoon erbij te hoeven pakken.

©Fresh ’n Rebel

Dagenlang luisteren zonder opladen

Een van de grootste pluspunten van de Clam Ace 2 is de speeltijd. Met meer dan 100 uur luisteren op één lading hoef je nauwelijks nog aan opladen te denken. Zelfs met actieve noise cancelling ingeschakeld haal je nog 60 uur speeltijd, en met tien minuten snelladen heb je alweer acht uur muziek. Handig als je vaak onderweg bent.

Het draagcomfort is net zo goed doordacht. De zachte oorkussens vormen zich naar je oren, terwijl de flexibele hoofdband ook bij lange luistersessies prettig blijft zitten. Na gebruik klap je de Clam Ace 2 eenvoudig in en berg je hem op in het meegeleverde tasje.

Kleur en karakter

Fresh 'n Rebel staat bekend om zijn frisse kleuren, en dat zie je terug in de Clam Ace 2. Van subtiel Ice Grey en Storm Grey tot opvallender Dreamy Lilac, Dried Green, True Blue en Pastel Pink – er is altijd een uitvoering die bij je past. Welke kleur je kiest, maakt voor de prijs geen verschil: die is voor elke tint 99,99 euro.

©Fresh ’n Rebel

Dit maakt de Clam Ace 2 bijzonder

De Clam Ace 2 past zich aan jou aan. Hij filtert storend geluid weg, stemt het geluid af op jouw gehoor met Personal Sound by Audiodo en houdt het moeiteloos dagenlang vol. Een slimme koptelefoon die meedenkt, comfortabel zit en altijd klaarstaat. Zoals het hoort. Zoals jíj het hoort!

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar bijzondere producten voor een mooie prijs. Vinyl is de laatste jaren weer helemaal terug, maar die kun je natuurlijk alleen afspelen op een platenspeler. Wij vonden vijf interessante modellen voorzien van een stofklep, voor minder dan 275 euro.

Platenspelers worden steeds vaker aangeboden, en ook op Kieskeurig.nl zien we ze meer en meer in de verschillende aangesloten webshops. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je die ook nog eens zijn voorzien van een klep om het mechanisme en je platen te beschermen tegen stof.

Sony PS-LX310BT

De Sony PS-LX310BT is een volautomatische platenspeler. Dit betekent dat je met een druk op de knop de arm naar de plaat kunt bewegen om het afspelen te starten. Aan het einde van de plaat keert de arm automatisch terug naar zijn beginpositie. De speler is aangedreven met een snaar. Een kenmerkende functie is de ingebouwde Bluetooth-zender, waarmee je het geluid van je vinyl draadloos kunt doorsturen naar een Bluetooth-speaker, -soundbar of -hoofdtelefoon.

Mocht je de voorkeur geven aan een bekabelde opstelling, dan kan dat ook via de RCA-uitgang. De platenspeler heeft een ingebouwde phono-voorversterker. Dit maakt het mogelijk om de speler direct aan te sluiten op een versterker of actieve luidsprekers die geen speciale phono-ingang hebben. De aluminium draaischijf is ontworpen om trillingen te minimaliseren en een stabiele rotatie te waarborgen. De meegeleverde stofkap beschermt de plaat en de naald tegen stof.

Lenco L-3808

Bij de Lenco L-3808 heb je te maken met een direct aangedreven platenspeler, wat inhoudt dat de motor de draaischijf direct aandrijft zonder tussenkomst van een snaar. Dit zorgt voor een snelle start- en stoptijd. Een bijzondere eigenschap is de USB-aansluiting. Hiermee kun je de platenspeler verbinden met een computer om je vinylplaten te digitaliseren.

Verder beschikt dit model over een ingebouwde phono-voorversterker, die je naar wens kunt in- of uitschakelen. Hierdoor kun je hem aansluiten op een breed scala aan audiosystemen, zowel met als zonder specifieke phono-ingang. De arm is S-vormig en voorzien van een afneembare headshell, wat het wisselen van het element vereenvoudigt. De aanwezigheid van pitch control geeft je de mogelijkheid om de afspeelsnelheid handmatig fijn te stellen. Een doorzichtige stofkap houdt stof op afstand.

Audio-Technica AT-LP60XBT

De Audio-Technica AT-LP60XBT functioneert als een volautomatische, snaaraangedreven platenspeler. Het bedieningsgemak staat hierbij centraal: met knoppen voor start en stop kun je het afspeelproces eenvoudig beheren. De arm plaatst zichzelf op de groef en keert na afloop van de plaat vanzelf weer terug. Net als de Sony beschikt dit model over een geïntegreerde Bluetooth-functionaliteit. Dit maakt het mogelijk om draadloos verbinding te maken met maximaal acht verschillende Bluetooth-apparaten, zoals luidsprekers of een koptelefoon.

Voor een standaard opstelling is er een RCA-uitgang beschikbaar. De ingebouwde phono-voorversterker is uitschakelbaar, waardoor je de keuze hebt tussen aansluiting op een phono- of een lijningang van je versterker. De draaischijf is vervaardigd uit gegoten aluminium. Het meegeleverde element is een Dual Magnet-cartridge met een vervangbare naald. De stofkap is scharnierend en afneembaar.

Denon DP-29F

Dit model, de Denon DP-29F, is een snaaraangedreven en volautomatische platenspeler. Je bedient de speler met de start- en stopknoppen, waarna de toonarm automatisch naar het begin van de plaat beweegt en aan het einde weer terugkeert. Een belangrijk kenmerk is de ingebouwde, inschakelbare RIAA phono-equalizer. Dankzij deze voorversterker kun je de DP-29F direct aansluiten op een versterker of receiver via een standaard AUX- of lijningang, zonder dat een aparte phono-ingang nodig is.

De draaischijf is gemaakt van gegoten aluminium en de platenspeler wordt geleverd met een MM-element (Moving Magnet), zodat je na het aansluiten direct kunt beginnen met luisteren. Het geheel wordt beschermd door een stofkap die het mechanisme en je platen vrijhoudt van stof en vuil.

Lenco LBT-188

Ook deze Lencois uitgerust met een snaaraandrijving. Een opvallende functie van dit model is de ingebouwde Bluetooth-zender. Hiermee heb je de mogelijkheid om het geluid van je vinylplaten draadloos te streamen naar een compatibele Bluetooth-luidspreker of -hoofdtelefoon. Daarnaast is de platenspeler voorzien van een USB-aansluiting, waarmee je hem aan een computer kunt koppelen. Dit stelt je in staat om je platencollectie te digitaliseren.

De Lenco LBT-188 beschikt over een geïntegreerde phono-voorversterker, wat betekent dat je hem direct kunt aansluiten op de aux-ingang van vrijwel elke versterker of set actieve speakers. De toonarm is voorzien van een instelbaar contragewicht voor een nauwkeurige naalddruk. Het geheel wordt geleverd met een afneembare, doorzichtige stofkap die de draaitafel en de plaat beschermt.