Voor documenten, e-boeken, verslagen, handleidingen en veel meer digitaal leeswerk zijn pdf-documenten ontzetten praktisch. Het maakt namelijk niet uit op welk apparaat je het opent, ze worden altijd op dezelfde leesbare methode getoond. Maar het bewerken van pdf-bestanden … wat een ellende is dat toch. Toch? Gelukkig zijn er praktische online tools die alles mogelijk maken voor pdf-bestanden. Geen installatie en wél gebruiksvriendelijk. We leggen je uit wat de mogelijkheden zijn van pdf's bewerken!

1 Altijd lezen en printen

Zeg pdf en iedereen weet wat je bedoelt. Pdf is dan ook de absolute standaard voor het uitwisselen van documenten. Dat is ook precies waar pdf zijn naam aan ontleent, de afkorting staat namelijk voor Portable Document Format. Het grote voordeel ervan is dat – ongeacht het programma waarmee je de pdf opent, het soort apparaat waarop je het bekijkt of het programma waarmee het is gemaakt – het document altijd leesbaar is en er hetzelfde uitziet.

©PXimport

2 De nadelen

Pdf heeft ook nadelen. Gratis pdf-software laat je een pdf vaak alleen bekijken, en voor het maken of aanpassen van een pdf wordt veel geld gevraagd. Terwijl wat we met een pdf-document willen doen vaak maar heel basaal is: een pagina draaien, een pagina verwijderen, het document kleiner maken enzovoort. Gelukkig is er inmiddels online een kleine revolutie gaande: niks dure software, een pdf bewerken doe je gratis en online.

Een document als Heilige Graal

©PXimport

3 Wat kun je met een pdf?

Een pdf bewerken, kan dat dan? Ja het kan en als je weet dát het kan, ga je het ook steeds vaker doen. Dit zijn een paar bewerkingen die erg handig zijn: overbodige pagina’s verwijderen, pagina’s draaien, de volgorde van pagina’s aanpassen, de tekst uit een pdf halen of juist tekst toevoegen, een afbeelding verwijderen of juist toevoegen, een pdf invullen die wel de vorm heeft van een formulier maar niet zo is gemaakt. En heb je ooit een pdf zelf beveiligd maar weet je het wachtwoord niet meer? Dan wil je die natuurlijk ook graag weer kunnen openen.

4 Het gereedschap

Er zijn websites waar je een pdf kunt uploaden, bewerken en weer opslaan (downloaden). Dergelijke sites zijn best talrijk, maar van verschillende kwaliteit. Sommige kun je eindeloos gebruiken, andere beperken je tot enkele documenten per dag of irriteren met veel reclame. We noemen een paar aanraders. Sedja, PDFescape, PDF2Go, FormSwift, PDFfiller, PDF Pro, PDFzorro, iLovePDF. We gaan hier vooral met PDFzorro en Sedja aan de slag.

©PXimport

5 Pdf openen

Het openen van een pdf gaat op bijna al deze sites en services op identieke wijze. Klik op Upload PDF of PDF Openen. Klik dan op Bladeren en selecteer het pdf-document dat je wilt bewerken. Klik dan Openen. Veel van de sites bieden ook de mogelijkheid de pdf via drag en drop te laden. Dan is een deel van de webpagina vaak omgeven met een stippellijn en de opmerking dat je de bestanden hier kunt droppen. Open dan de Verkenner (Windows-toets+E), selecteer het pdf-bestand en sleep het met de muis naar het drop-gebied op de webpagina en laat het daar los.

Privacy en inhoud beschermen

6 Pagina’s draaien

Een probleem bij veel pdf-documenten is dat pagina’s gedraaid op het scherm staan. Na het openen van de pdf toont bijna elke pdf-editor miniaturen van de pagina’s. Soms staat bij elke pagina al een optie om de pagina te roteren, soms kun je meerdere pagina’s selecteren en dan deze in één keer draaien. PDFzorro biedt bij elke pagina een optie Rotate en in de werkbalk boven de miniaturen een optie Rotate All. Bij Sejda kies je Tools / PDF Roteren en laad je dan de pdf. Je ziet nu alle miniaturen. Bij elke pagina kun je met een of enkele klikken de juiste stand kiezen. Als het klaar is klik je op Apply changes.

©PXimport

7 Pagina’s verwijderen

Bevat een pdf pagina’s die je liever niet meestuurt of die bijvoorbeeld reclame bevatten, dan kun je die pagina’s uit de pdf verwijderen. Open eerst de pdf in de website of kies in geval van Sedja voor Tools / Delete Pages. Selecteer nu de pagina’s die je uit de pdf wilt verwijderen en klik op het symbool voor de prullenbak of druk op Delete. Je kunt het pagina voor pagina doen maar ook eerst meerdere pagina’s selecteren en ze dan verwijderen.

8 Pagina’s uitnemen

Wil je enkele pagina’s uit een pdf-document wilt uitnemen en samenvoegen tot een nieuwe pdf, dan kan dat. Bij Sedja kies je Tools / Extract pages, bij PDFzorro klik je op Select page(s) to extract. Daarna klik je op de pagina’s die je apart wilt bewaren en kies dan Extract page(s). Zijn er heel veel pagina’s dan kun je nog bovenin het beeld op or click here to select pages by counts om dan in een klein tekstvenster de pagina’s te vermelden die je wilt extraheren. Losse pagina’s scheiden met een komma, voor een reeks typ je laagste en hoogste paginanummer met streepje ertussen.

©PXimport

9 Pagina’s verplaatsen

Ook het binnen een pdf-document verschuiven van pagina’s is online zo geregeld. Open het document en ga naar de miniaturen. Bij Sedja kies je voor Tools / Combine and reorder, waarna je de pagina’s kunt verslepen binnen het document. Bij bijvoorbeeld PDF Pro kies voor Edit / Reorder pages waarna je ook met deze tool de pagina’s eenvoudig kunt verslepen. Welke pdf-service je ook gebruikt, de werking scheelt niet veel en het is altijd makkelijk de gezochte functionaliteit te vinden.

10 Inhoud toevoegen

Behalve zaken verwijderen of verplaatsen, kun je ook tekst en commentaren toevoegen aan een pdf. Handig als je die daarna nog deelt met anderen. Open de pdf en kies dan in PDF Pro voor Edit / Edit PDF. In Sejda is het Tools / Bewerken en bij PDFzoro selecteer je eerst de pagina en kun je dan via de nieuwe werkbalk vormen toevoegen en selecties markeren. Om een tekst toe te voegen klik je op Write en dan in het document op de plek waar je de tekst wilt toevoegen. In het kleine editvenster kun je onder meer een kleur en uitlijning kiezen.

©PXimport

11 Opslaan en downloaden

Wanneer je klaar bent met de bewerking van de pdf, moet je de wijzigingen opslaan. Hiervoor is vaak een save-functie aanwezig. Daarna wil je het gewijzigde pdf-document natuurlijk ook weer op je eigen pc hebben. Hiervoor klik je op Finish, Download of een functie die daarop lijkt. Sejda biedt na elke klik op Apply changes de optie het document te downloaden. Sommige sites bewaren de documenten. Bijvoorbeeld PDFPro houdt de documenten online. Wil je ze verwijderen klik dan op MyFiles en selecteer de pdf’s die je wilt verwijderen en selecteer Delete File.

12 Beveiliging verwijderen

Heb je eerder een pdf met een wachtwoord beveiligd en ben je dat wachtwoord kwijt, dan kun je het online verwijderen. Dit lukt niet altijd, vaak wel. Ga hiervoor naar www.ilovepdf.com en klik op Unlock PDF. Upload de beveiligde pdf en wacht tot de site de beveiliging verwijderd heeft. Daarna kun je het document weer downloaden en bewerken. Doe dit alleen met eigen documenten, niet met documenten van anderen die met recht en reden zijn beveiligd.

©PXimport

13 OneDrive en Google Drive

Zoals pdf het eerst opnam tegen alle andere programma’s met hun eigen formaten, zo zijn later al die andere programma’s begonnen pdf te bevechten toen Adobe daarmee te belangrijk werd. En dit geldt natuurlijk vooral voor andere giganten als Google en Microsoft. Heb je bijvoorbeeld een pdf op OneDrive of Google Drive staan, dan kun je die daar ook bewerken, direct in de browser. Bij Google rechtsklik je op de pdf en kies je Openen met / Google Documenten. Gebruik je OneDrive, klik dan met de rechtermuisknop op het bestand en kies Openen in Word Online. In beide gevallen wordt nu het document via OCR omgezet naar tekst en afbeeldingen met behoud van zoveel mogelijk opmaakkenmerken.

14 Duidelijk verschil

Wil je alleen de tekst uit een pdf halen, dan zijn de online tools van Google en Microsoft daar zeer geschikt voor. Eenmaal geopend kun je met de muis eenvoudig delen van de tekst selecteren en via Ctrl+C naar het klembord kopiëren en dan op een andere plek plakken met Ctrl+V. Wil je meer dan dat, bijvoorbeeld het document echt bewerken en tekst toevoegen of delen vervangen, dan kun je beter OneDrive dan Google Drive gebruiken. De conversie is bij Microsoft duidelijk heel veel beter dan bij Google. Er blijft bij Word Online veel meer opmaak behouden dan bij Google Documenten.

©PXimport

Offline in Word

©PXimport

15 Stiekem de beste nog beter

Hoewel er niet echt één online editor beter is dan andere en je voor bepaalde mogelijkheden vaak toch net weer bij een andere site moet shoppen, is PDFzorro stiekem onze favoriet. Wat basaal qua uiterlijk maar bomvol functionaliteit. Thomas Mühlbauer, de maker van PDFzorro heeft onlangs een tweede online pdf-bewerker gemaakt en deze is helemaal geoptimaliseerd voor gebruik in Google Chrome. De site biedt alle gereedschappen, een betere converter en is opnieuw gratis. Alleen boven- en onderin beeld staat een rij kleine Google-adds, die je maar gewoon moet negeren. Verder is er weinig op www.chromepdf.com aan te merken, wij gaan hem verder testen!

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.