ID.nl logo
Met Luminar AI bewerk je foto's volledig automatisch
© PXimport
Huis

Met Luminar AI bewerk je foto's volledig automatisch

Automatische fotobewerking en -verbetering met behulp van kunstmatige intelligentie (AI),dat is wat Skylum belooft met Luminar AI. Kan het bedrijf die belofte waarmaken? We lieten het product los op heel veel foto’s om daar achter te komen en vertellen we ondertussen wat je allemaal met deze software kunt.

Het ouderwetse handwerk dat al zo’n 30 jaar wordt gebruikt om foto’s op te poetsen krijgt meer en meer concurrentie van systemen die het helemaal zélf kunnen. Luminar AI is op dat gebied een van de voorlopers, te gebruiken als standalone programma of als plug-in voor Photoshop en Lightroom (of compatibele producten). 

Gebruik je het programma als plug-in, dan wordt de tool uiteraard meteen losgelaten op de foto die je op dat moment aan het bewerken bent. Wie Luminar als losstaand programma start, kan een individuele afbeelding openen, maar handiger is het om eerst een bibliotheek aan te maken, die in Luminar Catalogus heet. Hiervoor scant Luminar je map(pen) met foto’s en zelfs bij een grote collectie gaat dat vlot. Luminar herkent daarbij ook vele raw-formaten.

Het resultaat mag er zijn. De miniaturen zijn in vier formaten te tonen en op basis van allerlei criteria filteren. Heb je afbeeldingen die op één of andere manier bij elkaar horen, dan kun je die ook samenvoegen in virtuele albums.

Bewerkingen die je doet, worden pas definitief vastgelegd wanneer je een afbeelding exporteert. Tot die tijd is alles wat je met een foto gedaan hebt wél zichtbaar in de miniaturen en kun je ook filteren op recent bewerkt materiaal. Tot slot kun je uiteraard ook gewoon foto’s zoeken op naam en door mappen te doorzoeken.

©PXimport

Werken met sjablonen

Luminar heeft een gestroomlijnde werkwijze die geen gebruikmaakt van de pictogrammen zoals je die van de meeste fotobewerkers kent. In plaats daarvan ga je van tabblad naar tabblad. Het eerste tabblad dat je tegenkomt wanneer je een afbeelding uit de catalogus hebt geselecteerd, is Sjablonen. Daar steekt de AI ook voor het eerst de kop op.

Sjablonen zijn te vergelijken met Handelingen in Photoshop; collecties met bewerkingen die je automatisch achter elkaar op een foto loslaat. Standaard worden er ruim twintig collecties meegeleverd. De AI doet op basis van de inhoud van je foto een suggestie voor welk sjabloon je kunt gebruiken, bijvoorbeeld speciaal voor portretten of juist voor stadsgezichten. 

Alhoewel de AI-interpretatie van een foto vaak klopt, is dat zeker niet altijd het geval. Maar je kunt altijd handmatig een sjabloon zoeken.

Binnen elke collectie heb je de keus uit een handvol sjablonen. Het idee hierachter is dat je meerdere foto’s snel dezelfde uitstraling kunt geven door zo’n sjabloon met één klik toe te passen en eventueel de sterkte ervan te wijzigen. Wie te weinig inspiratie vindt in de meegeleverde sjablonen, kan zijn collectie aanvullen in de Marktplaats van Skylum, maar vergeleken met Luminar zelf zijn die losse extra’s relatief duur. Gelukkig kun je ook eenvoudig je eigen sjablonen maken.

Interface verkennen

Het derde tabblad dat we tegenkomen is Bewerken en dit gedeelte vormt in feite het échte hart van Luminar. Hier vind je een groot aantal gereedschappen waarmee je – deels op basis van AI – een alledaagse foto snel oppept tot een blikvanger.

De gereedschappen zijn verdeeld in vier categorieën: Essentieel, Creatief, Portret en Professioneel. Hierin spreekt een categorie als Portret voor zich, maar voor de gereedschappen in de andere rubrieken geldt dat minder. De namen van de verschillende onderdelen wijzen tot op zekere hoogte zichzelf, zodat je al snel weet welke functie je zoekt.

In de rubriek Essentieel komen we ook meteen het eerste op AI gebaseerde gereedschap tegen: Verbeteren. Met slechts twee schuifjes (Accent en Luchtverbetering) kun je hier een foto meteen al van het scherm laten spatten. De AI herkent hier namelijk zelf wat er verbeterd kan worden en wat de lucht is en brengt zo meteen meer diepte in het beeld.

©PXimport

Hier vind je nog veel meer gereedschap om een foto snel te verbeteren. Zo kan de AI via Compositie een esthetisch verantwoorde uitsnede maken in elke gewenste beeldverhouding en kun je bij Wissen vrij simpel ongewenste beeldelementen, zoals een ontsierend verkeerbord, laten verdwijnen. Het selecteren van zo’n voorwerp zou slimmer kunnen; je moet het deel helemaal inkleuren, terwijl het aangeven van de omtrek voldoende zou moeten zijn.

De tool Structuur is ook gebaseerd op AI en vergroot op slimme wijze kleine contrastverschillen in een afbeelding, zodat deze scherper wordt. De overige onderdelen in deze rubriek maken geen gebruik van AI, maar dat wil niet zeggen dat ze niet slim zijn. Zo is het schuifje voor Slim Contrast van het onderdeel Licht een stuk nuttiger dan de gebruikelijke contrastfunctie.

Ook bij Details vinden we schuifjes die beter presteren dan bekende functies zoals verscherpen en onscherp masker in traditionele fotobewerkers, omdat ze je meer controle geven. Tot slot is het onderdeel Landschap nog het vermelden waard. Hier kun je snel heiïgheid verminderen, gebladerte verbeteren en je foto een tintje geven alsof hij gemaakt is tijdens het bij fotografen zo geliefde ‘gouden uur’.

Lucht vervangen

De doodsteek voor veel foto’s is een saaie lucht en in een traditionele fotobewerker moet je dan flink wat moeite doen om deze te scheiden van de rest van de afbeelding, zodat je hem kunt vervangen. Luminar kan dat kunstje helemaal zelf. 

De eerste functie in de rubriek Creatief heet namelijk Lucht en hier kun je eenvoudig een ander wolkenpatroon of een sterrenhemel kiezen. Niet alleen vervangt Luminar daarbij automatisch de saaie lucht, maar je kunt de scène ook slim herbelichten en je vindt het nieuwe patroon bovendien terug in reflecties. Zelfs in lastige scènes, bijvoorbeeld met veel kale boomtakken, slaagt die vervanging uitstekend.

Het zal duidelijk zijn dat het vervangen van de lucht niet altijd werkt, bijvoorbeeld wanneer de stand van de zon sterk afwijkt of wanneer er al sterke reflecties van de bestaande lucht zijn. Uiteraard gaan de meegeleverde luchten een keer vervelen, maar gelukkig kun je eigen afbeeldingen toevoegen of bundels met luchten bijkopen. Overigens zijn die net als Sjablonen nogal prijzig (39 euro voor 20 à 25 stuks).

©PXimport

Behalve luchten vervangen, kun je ook makkelijk objecten toevoegen, zoals vogels, vuurwerk, bliksem enzovoort. Ook dit soort objecten kun je zelf (in een andere fotobewerker) maken en toevoegen of bijkopen. Ook hier geldt dat je goed op de geloofwaardigheid moet letten.

Andere weer-effecten in deze rubriek zijn de mogelijkheden om mist, nevel en zonnestralen toe te voegen. In het gedeelte Creatief vinden we verder nog gereedschappen om de sfeer van een foto aan te passen, bijvoorbeeld door middel van een softfocus-filter of om de kleurstelling te wijzigen via LUT’s.

Portret en professioneel

In glamourtijdschriften kom je nog maar zelden echte portretten tegen en ook de populaire modellen op Instagram en andere sociale media mogen de werkelijkheid graag een beetje verfraaien met Photoshop. Luminar kan in dat esthetische knutselwerk een flinke tijdwinst opleveren, omdat de AI in de categorie Portret zelf gezichtskenmerken herkent. Om lippen roder en voller te maken of tanden witter, hoef je ze dus niet eerst handmatig te selecteren.

Ook het verfraaien of verkleuren van ogen en het gladder maken van de huid is in Luminar een kwestie van een paar klikken en het spelen met wat schuifjes. Zelfs het afslanken van het lichaam en het creëren van een wespentaille is snel geregeld.

De laatste rubriek die we tegenkomen heet Professioneel en dat is een beetje een allegaartje. Je vindt hier vijf gereedschappen die nogal technisch van aard zijn en die meer aan een traditionele fotobewerker doen denken, al geeft Luminar er natuurlijk wel zijn eigen draai aan.

Hier kun je lensvervorming en vignettering te lijf gaan en vind je functies om het contrast en de kleurbalans aan te passen op een uitgebreidere manier dan in de meeste andere software. Ook vind je hier de mogelijkheid om delen van een foto lichter of donkerder te maken (Doordrukken en Tegenhouden). Tot slot biedt deze rubriek een versie van het aloude kloongereedschap.

Prijzen Luminar AI € 79,- voor 1 licentie € 99,- voor 2 licenties Luminar X-abonnement basis € 39,- pro € 59,-

Zonder lagen

Het zwaartepunt bij veel fotobewerking ligt in het gebruik van lagen en maskers en deze termen zijn in onze bespreking tot nu nog niet langsgekomen. Je zult in Luminar dan ook tevergeefs zoeken naar een traditionele implementatie van deze hulpmiddelen. Dat wil niet zeggen dat ze geheel ontbreken.

Op elke foto die je bewerkt kun je een lokaal masker aanbrengen, zodat alle effecten die je erop loslaat slechts plaatselijk worden toegepast. Zo’n masker kun je tekenen of genereren als lineair of radiaal verloop. Bovendien kun je dergelijke maskers ook laden in de vorm van een textuurbestand.

Maskers en texturen kun je niet gebruiken om alle speeltjes van Luminar selectief toe te passen. Het enige AI-gereedschap dat zich iets aantrekt van maskers is Structuur en verder vind je hier alleen traditionele instellingen, zoals contrast en verzadiging.

Voor wat betreft texturen heb je zelfs nog minder mogelijkheden, maar daar staat tegenover dat je die wel op allerlei manieren kunt mengen met de primaire afbeelding, al is de lijst wat korter dan in bijvoorbeeld Photoshop.

©PXimport

Op dit punt aangekomen, kun je je hele workflow nog eens rustig bekijken in de Geschiedenis en van hieruit kun je ook de nodige stappen terug. Hierin onderscheidt Luminar zich niet van veel andere fotobewerkers.

Ben je tevreden over de uitgevoerde bewerkingen, dan kun je deze als sjabloon opslaan om een volgende keer allemaal tegelijk op een nieuwe afbeelding los te laten. Vreemd genoeg kun je het sjabloon op dit punt geen eigen naam geven, daarvoor moet je terug naar het gelijknamige tabblad.

Zoals eerder gezegd slaat Luminar foto’s niet op, maar houdt het alleen een lijst met bewerkingen bij. Om daadwerkelijk op te slaan moeten we naar het laatste tabblad in de workflow. Hier kun je je afbeelding direct naar SmugMug of 500px sturen (een wat karig lijstje), mailen of opslaan als jpg-, png-, tiff-, pdf- of psd-bestand.

Het zal regelmatig gebeuren dat je op meerdere vergelijkbare foto’s dezelfde bewerkingen wilt loslaten. Ook dat is eenvoudig. In de Catalogus kun je ze naar meerdere foto’s kopiëren en vervolgens alle bewerkte foto’s exporteren.

Conclusie

Omdat Luminar AI zo anders is, vereist het programma enige gewenning. Daarbij speelt de soms wat arbitraire indeling van tools in rubrieken zeker een rol. Een en ander went snel en je zult al gauw merken dat je met een paar handelingen vrijwel elke foto een flinke oppepper kunt geven. De op AI-gebaseerde functies leveren daarbij een enorme tijdbesparing. Met name dat laatste maakt Luminar AI ook geschikt voor professionals, voor wie tijd nu eenmaal geld is.

Wil je alleen foto’s verfraaien, dan zou Luminar moeten volstaan. Wil je ook complexe composities maken met lagen of bijvoorbeeld tekst aan foto’s kunnen toevoegen, dan kun je nog steeds niet zonder traditionele fotobewerker.

Alhoewel Luminar AI vriendelijk geprijsd is, zul je merken dat de meegeleverde luchten en objecten snel gaan vervelen. Je kunt tegen betaling extra bundels of een abonnement aanschaffen. Gelukkig kun je eigen materiaal toevoegen (eventueel uit rechtenvrije bronnen op internet) zodat dat bezwaar makkelijk is te omzeilen.

▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw
© Wesley Akkerman
Huis

Review Motorola Edge 60 Pro – AI werpt z’n schaduw

De laatste paar maanden verschijnen er steeds potentere midrange smartphones. Nu zit je met de Motorola Edge 60 Pro wel aan de bovenste kant van die markt, maar dat neemt niet weg dat je nog steeds veel waar voor je geld kunt krijgen.

Oké
Conclusie

Hoewel de Motorola Edge 60 Pro op hardwarevlak lekker scoort met zijn krachtige processor, uitstekende accuduur en een over het algemeen goed display, wordt de algehele gebruikerservaring onderuit geschoffeld door de software. Waar Motorola voorheen uitblonk met een relatief schone Android-ervaring, stelt de Edge 60 Pro teleur met een toename aan vooraf geïnstalleerde apps en een AI-integratie die nog niet volwassen is en de Nederlandse taal mist.

Plus- en minpunten
  • Prachtig p-oledscherm
  • Uitmuntende accuduur
  • Relatief snel op te laden
  • Potente processor
  • Prima game-smartphone
  • Veel nadruk op AI
  • AI werkt niet volledig in het Nederlands
  • Sommige functies vereisen een abonnement
  • Veel dataverzameling
  • Camera's met wisselende kwaliteit
  • Beeldstabilisatie

De Motorola Edge 60 Pro ligt in de winkels voor een adviesprijs van 599,99 euro. Voor dat geld krijg je een royale 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte – een uitstekende deal dus. De prijs is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, maar onder de motorkap is er wel het nodige veranderd. De nieuwe Edge heeft een snellere processor, een krachtiger accu, een volledig vernieuwd camerasysteem en – opvallend – een flinke upgrade van het oplaadvermogen.

Net als eerdere modellen is de Edge 60 Pro slank, licht en compact, met een luxe uitstraling dankzij de aflopende schermranden. Met een gewicht van 186 gram ligt het toestel prettig in de hand. De achterkant is bekleed met veganistisch leer, wat niet alleen zorgt voor extra grip, maar ook voorkomt dat je last hebt van vingerafdrukken. En met zowel een IP68- als IP69-certificering is de smartphone uitstekend bestand tegen water en stof.

©Wesley Akkerman

Duurzaam en prachtig display

Terwijl veel andere fabrikanten de gebogen schermranden inmiddels links laten liggen, gaat Motorola er juist vol voor. Het geeft de Edge 60 Pro een premium uitstraling, maar brengt ook een klein nadeel met zich mee: in fel licht kunnen de randen reflecteren, iets waar je bij een plat scherm geen last van hebt. Storend is het niet direct, maar het valt wel op. Gelukkig maakt het p-oledscherm veel goed. Kleuren spatten van het display, het contrast is uitstekend en content kijken is dan ook een genot.

De vingerafdrukscanner zit netjes in het scherm verwerkt en reageert snel. Het display zelf biedt een scherpe resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een verversingssnelheid tot 120 Hertz, wat zorgt voor soepele beelden. Ook de helderheid is dik in orde, zelfs op zonnige dagen. Mooi meegenomen is de keuze voor het stevige Gorilla Glass 7i aan de voorkant, een krasbestendige laag die tegen een stootje kan en het scherm goed beschermt bij dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

Capabele processor voor gaming

De Motorola Edge 60 Pro draait op de Mediatek Dimensity 8350 Extreme, en dat is een flinke stap vooruit ten opzichte van de Edge 50 Pro. Vooral voor wie graag games op zijn smartphone speelt, is dit goed nieuws. Maar ook bij alledaags gebruik – van appen en mailen tot bellen, browsen en foto's maken – draait het toestel soepel. Tijdens het testen zijn we geen haperingen, vertragingen of andere storende zaken tegengekomen.

Ben je van plan om te gamen op de Edge 60 Pro, houd er dan wel rekening mee dat het toestel bij intensief gebruik warm kan worden. Dat gebeurt niet snel, maar bij grafisch zware 3D-games kan de temperatuur merkbaar oplopen, wat de prestaties wel iets kan beïnvloeden. De meeste casual games draaien probleemloos, maar bij zwaardere titels uit de Play Store speel je doorgaans op medium instellingen. Dat is niet ongebruikelijk in deze prijsklasse, en het toestel houdt zich daar prima staande.

©Wesley Akkerman

Meer energie, iets langere laadtijd

Een van de grootste veranderingen ten opzichte van het vorige model is de accu. Die heeft nu een indrukwekkende capaciteit van 6000 mAh, terwijl de voorganger met 4500 mAh al prima presteerde. Met de Edge 60 Pro haal je moeiteloos het einde van dag twee, zelfs als je af en toe een potje gamet. Die extra accuduur komt echter met een kleine keerzijde: de oplaadsnelheid is verlaagd van 125 naar 90 watt. Nog steeds snel, maar wel een stapje terug.

In de praktijk merk je daar weinig van. Tenzij je de Edge 60 Pro direct naast zijn voorganger legt, zul je het verschil nauwelijks opmerken. Opladen van 0 naar 100 procent duurt minder dan 50 minuten, en met een halfuurtje zit je vaak al rond de 75 procent. Draadloos laden is wél flink afgeremd: dat gaat nu met maximaal 15 watt, terwijl dat bij het vorige model nog 50 watt was. Een duidelijke concessie, al zal het voor veel gebruikers geen breekpunt zijn.

©Wesley Akkerman

De software was altijd zo goed…

Op softwaregebied heeft Motorola een aantal veranderingen doorgevoerd die niet voor iedereen positief zullen uitpakken. Zo staan er nu meer vooraf geïnstalleerde apps op het toestel, en is er een nieuwe AI-omgeving toegevoegd, ontwikkeld in samenwerking met Perplexity AI. Net als bij de Nothing Phone 3a krijg je daar via een aparte knop snel toegang toe. Daarmee kun je bijvoorbeeld meldingen laten samenvatten of informatie opvragen.

Leuk in theorie, maar in de praktijk werkt dat nog niet met alle apps. Toch zitten er handige functies tussen: zo kun je de assistent vragen om iets voor je te onthouden, zoals een foto of screenshot, die je later eenvoudig kunt terugvinden. Een duidelijke beperking is echter dat deze AI-functies alleen in het Engels werken. En hoewel we in Nederland vaak prima overweg kunnen met die taal, gaat dat ongetwijfeld ten koste van de toegankelijkheid voor sommige gebruikers.

©Wesley Akkerman

50x

Veel AI-opties

Een andere nieuwe functie is Playlist Studio. Daarmee kun je een afspeellijst laten samenstellen op basis van je eigen prompt. Klinkt veelbelovend, maar er zit een flinke beperking aan: het werkt alleen met Amazon Music, en dan ook nog uitsluitend als je een actief abonnement hebt. Daardoor zal deze functie voor veel gebruikers nauwelijks bruikbaar zijn. Image Studio – eveneens in samenwerking met Perplexity – is wél geslaagd. Hiermee maak je eenvoudig achtergronden, stickers en andere visuals, precies zoals je zou verwachten.

Daarnaast kun je rekenen op de kracht van Google Gemini, die je activeert door de powerknop ingedrukt te houden. Daarmee stel je vragen of geef je opdrachten, net als bij Google Assistant. Ook Circle to Search is aanwezig, een handige manier om snel informatie op te vragen over elementen uit foto's of screenshots. De nieuwe Moto AI-knop aan de linkerkant van het toestel is speciaal bedoeld voor deze AI-functies, maar is helaas niet aanpasbaar. Zonde, vooral voor wie weinig gebruikmaakt van Motorola's eigen AI-platform.

3x

2x

Veel dataverzameling

Opvallend is dat Motorola twee verschillende nieuwsoverzichten in zijn software-omgeving aanbiedt. Veeg je op het thuisscherm naar rechts, dan verschijnt de vertrouwde Google-feed – al kun je die eventueel uitschakelen. Daarnaast is er binnen het app-overzicht nóg een nieuwsoverzicht, afkomstig van een andere aanbieder. Het maakt duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van dataverzameling en -verwerking. Dat is op zich niets nieuws, maar Motorola zet het nu opvallend zichtbaar neer.

De Edge 60 Pro draait op Android 15 en krijgt drie jaar lang software-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Daarmee loopt Motorola duidelijk achter op merken als Samsung en Google, die ruimere termijnen hanteren. Volgens Motorola sluit dit beleid echter aan op het werkelijke gebruik van hun toestellen. Intern onderzoek zou uitwijzen dat gebruikers hier tevreden mee zijn – reden genoeg voor het bedrijf om daar niets aan te veranderen. Toch voelt het als een gemiste kans: het drukt de langetermijnwaarde van een verder prima smartphone.

1x

0,5x

Solide camera’s, maar…

Het camerasysteem van de Motorola Edge 60 Pro levert over het algemeen degelijke fotoprestaties. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, net als de ultragroothoeklens die ook dienstdoet als macrocamera. Daarnaast is er een telelens van 10 megapixel, goed voor 3x optische zoom en tot 50 keer digitale zoom. Aan de voorkant vind je een selfiecamera van eveneens 50 megapixel, met een lichtsensor die zorgt voor betere belichting en witbalans.

De lenzen produceren heldere, scherpe foto's, en dankzij de samenwerking met Pantone ogen kleuren meestal natuurlijk en accuraat, ook bij beweging of in lastige lichtomstandigheden. De HDR-prestaties zijn sterk, met veel detail in zowel lichte als donkere delen. Een minpunt is de neiging tot overbewerking: sommige foto's worden te sterk verscherpt, waardoor ze kunstmatig aanvoelen. Dat doet wat denken aan de beeldverwerking van sommige Samsung-toestellen.

0,5x

1x

Problemen in het donker

De hoofdcamera doet het prima bij daglicht, maar zodra het donker wordt, levert hij zichtbaar in op scherpte en detail. De ultragroothoeklens schiet bij goed licht acceptabele foto's, al vertaalt de sensor-upgrade zich niet altijd in betere beeldkwaliteit. In situaties met weinig licht vallen de prestaties flink tegen. De grootste tegenvaller is de telelens. Door de kleine sensor heeft die moeite met helderheid en dynamisch bereik, en de digitale zoom kun je sowieso beter links laten liggen.

De selfiecamera scoort daarentegen wél punten, met realistische huidtinten en scherpe beelden. Het bokeh-effect – waarbij de achtergrond onscherp wordt – is wisselend, en ook kun je kleurverschillen opmerken tussen de verschillende lenzen. Het zwakste punt van de Edge 60 Pro is echter de videokwaliteit. De beeldstabilisatie schiet tekort, waardoor video's al snel schokkerig aanvoelen. Onbruikbaar is het niet, maar op dit prijsniveau had Motorola meer mogen bieden.

2x

3x

Motorola Edge 60 Pro kopen?

De Motorola Edge 60 Pro scoort op hardwarevlak overtuigend, met een krachtige processor, een indrukwekkende accuduur en een helder, prettig scherm. Toch wordt de gebruikerservaring flink geremd door de software. Waar Motorola vroeger bekendstond om zijn schone Android-ervaring, oogt de Edge 60 Pro rommeliger dan ooit. De hoeveelheid voorgeïnstalleerde apps is toegenomen, en de AI-integratie voelt onaf – zeker omdat ondersteuning voor de Nederlandse taal ontbreekt.

De niet-aanpasbare AI-knop, de dubbele nieuwsfeeds met bijbehorende dataverzameling en het magere updatebeleid van drie jaar werpen een flinke schaduw over de solide hardwarebasis. Deze softwarematige concessies zorgen ervoor dat het toestel niet de verfijnde, toegankelijke ervaring biedt die je van Motorola zou verwachten. Zonder alle onvolwassen AI-toeters en bellen – en ondanks de wisselende camerakwaliteit – hadden we de Edge 60 Pro met gemak kunnen aanraden. Maar nu blijft er vooral een gevoel van gemiste kansen hangen.

▼ Volgende artikel
Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon
© AK | ID.nl
Huis

Weg met die waas: zo maak je de ruit van je oven of magnetron schoon

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Dit artikel in het kort:

  • Hoe ontstaat die aanslag eigenlijk?
  • Wat heb je nodig?
  • Stap voor stap schoonmaken
  • Let op bij zelfreinigende ovens
  • Wat moet je níet doen?
  • En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.