Sinds een poosje ondersteunt Google officieel Linux op Chrome OS, namelijk met Crostini. Hiermee draai je eenvoudig Linux-toepassingen zonder dat je je Chromebook in ontwikkelaarsmodus hoeft te zetten.

Google heeft goed geluisterd naar de drang van vele gebruikers om Linux op hun Chromebook te draaien. Dualboot, crouton, het zijn allemaal ‘hacks’ die gebruikmaken van de ontwikkelaarsmodus. Vooral bedrijven vinden de beschermingsmaatregelen die je met de ontwikkelaarsmodus mist wel belangrijk. Google kwam onlangs dan ook met een officiële manier om Linux op een Chromebook te draaien: Crostini.

Voor Crostini heb je een vrij recente Chromebook nodig. De belangrijkste vereisten zijn virtualisatie-uitbreidingen in de processor: Intel VT-x (of VMX) of AMD-V (of SVM). Ook sommige ARM-processoren worden ondersteund. Google heeft een lijst met ondersteunde board-namen online staan. In de lijst met Chrome OS-apparaten vind je per model ook welk board het gebruikt.

Het board van je Chromebook vind je ook als je in Chrome de pagina chrome://system opent. Zoek in de tabel met systeemgegevens naar hardware_class. Als die waarde begint met SNAPPY, weet je dat je Chromebook een snappy-board draait.

Crostini inschakelen

Maar de beste test of je Chromebook ondersteund wordt, is natuurlijk het inschakelen van de Linux-ondersteuning. Scrol in de instellingen van Chrome OS naar onderen tot je Linux (bèta) ziet. Als je dat niet ziet, wordt je Chromebook waarschijnlijk (nog) niet ondersteund.

Klik op Inschakelen en bevestig met Installeren. Dat kan enkele minuten duren, want er wordt nu een virtuele machine van 300 MB gedownload en een Linux-container gestart die in deze virtuele machine draait. Na de installatie krijg je een opdrachtprompt te zien in het programma Terminal, dat de poort vormt tot je Linux-container in Chrome OS.

Om Linux op je Chromebook te gebruiken, dien je in Chrome OS mogelijk over te schakelen van het stabiele kanaal naar het bèta- of ontwikkelingskanaal. Een andere reden om naar een van deze kanalen over te schakelen, is dat je daardoor nu al gebruik kunt maken van experimentele Crostini-functies die in het standaardkanaal nog niet zijn ingeschakeld.

Om over te schakelen open je de instellingen, klik je linksboven op de drie horizontale streepjes, klik je onder in de zijbalk die verschijnt op Over Chrome OS en dan Gedetailleerde build-gegevens. Klik dan op Kanaal wijzigen en kies Bèta of Ontwikkelaar - instabiel. Je Chromebook krijgt dan onmiddellijk een update naar het nieuwere kanaal. Dat duurt wel even.

Je kunt later altijd weer overschakelen naar een minder experimenteel kanaal, maar let op: Google reset dan het hele besturingssysteem, inclusief je data.

Eerste kennismaking met Crostini

Je bent in de opdrachtprompt ingelogd met je gebruikersnaam bij Google (het deel voor het @-teken in je Gmail-adres), en dat zonder wachtwoord. Je kunt eenvoudig verifiëren of je inderdaad Debian GNU/Linux draait:

cat /etc/issue cat /etc/debian_version

In tegenstelling tot wat je misschien gewend bent bij containers zoals in Docker, ben je in Chrome OS zelf verantwoordelijk voor het up-to-date houden van je containers. Dat doe je in Debian met de volgende opdrachten:

sudo apt upgrade

Met Ctrl+Shift+P open je de instellingen voor Terminal.

©PXimport

De standaard door Crostini geïnstalleerde container is een minimale Debian-installatie. Maar je hebt toegang tot de volledige pakketlijst van Debian en kunt dus allerlei Linux-programma’s installeren, inclusief grafische programma’s zoals Firefox, LibreOffice, Visual Studio Code, Eclipse of Android Studio. Laten we er eens enkele installeren:

Het grote voordeel van Crostini is dat Google het nauw met de rest van Chrome OS geïntegreerd heeft. Als je grafische software in je Debian-container installeert, verschijnen de icoontjes gewoon tussen je Chrome-apps, in de categorie Linux-apps. De programma’s worden ook elk in een eigen venster getoond.

Integratie met Chrome OS

Chrome OS maakt een virtuele directory Linux-bestanden beschikbaar in het programma Bestanden, die gekoppeld wordt met je persoonlijke map in je Linux-container. Alle bestanden die je dus in je persoonlijke map aanmaakt in je Linux-container, kun je ook gewoon in Chrome OS zelf openen. En alle bestanden die je in Chrome OS in deze map Linux-bestanden opslaat, zijn ook beschikbaar voor je Linux-programma’s. Je kunt ook zelf extra mappen van Chrome OS met je Linux-container delen, zoals je downloadmap of Google Drive. Rechtsklik daarvoor op de map en kies Delen met Linux. Daarna is deze in de Linux-container beschikbaar onder /mnt/chromeos.

Ook het netwerk is gedeeld. Je kunt dus gewoon in je Linux-container een webserver opstarten en de webpagina’s bezoeken in Chrome door als server localhost met de bijbehorende poort te bezoeken.

Doordat alle containers in een virtuele machine draaien, zijn je Linux-programma’s toch geïsoleerd van de rest van Chrome OS. Onveilige software in een container zal dus niet je hele Chromebook aantasten. En als je je Debian-container verprutst, blijft de rest van je besturingssysteem gewoon werken.

Toegang tot hardware

Die isolatie betekent wel dat je Linux-programma’s met Crostini momenteel geen volledige toegang tot de hardware hebben. Op het moment van schrijven konden we usb-toegang voor Linux-programma’s inschakelen door Chrome OS naar het bètakanaal (toen 76.0.3809.38) over te schakelen. Daarna vind je in de Linux-instellingen van Chrome OS het onderdeel USB-voorkeuren.

Als je experimentele opties voor Crostini wilt inschakelen, bezoek dan zeker ook de webpagina chrome://flags/ en typ crostini in de adresbalk in. Zo vind je daar de optie Crostini Usb Allow Unsupported om toegang tot alle mogelijke usb-apparaten te geven (standaard wordt alleen de opslag van Android-telefoons ondersteund). Herstart daarna. Als je dan een usb-apparaat aansluit, vraagt Chrome OS je of je het apparaat met Linux wilt delen. Op onze testmachine kregen we wel die melding, maar lukte het ons niet om in de Linux-container aangesloten usb-apparaten te zien.

In de experimentele opties vind je ook Crostini GPU Support voor hardwareversnelling met de gpu. Audio-ondersteuning staat ook nog op de planning.

Meestal is een Motorola Moto G-smartphone meer een verstandige dan een luxekeuze als je kijkt naar de prijs en de hardware, maar over het algemeen haal je een toestel in huis dat gewoon doet wat het moet doen. Geldt dat ook voor de Motorola Moto G86?

De Motorola Moto G86 valt op door zijn stevige frame en verfijnde afwerking die doet denken aan duurdere modellen. De cameramodule loopt naadloos over in de achterkant, die beschikbaar is in opvallende Pantone-kleuren en afwerkingen zoals vegan leer. Met een gewicht van 185 gram en een dikte van 7,8 millimeter ligt de telefoon compact en comfortabel in de hand. Bijzonder in deze prijsklasse is de robuuste bouwkwaliteit met IP69K- en MIL-STD-810H-certificering, een niveau van duurzaamheid dat je normaal alleen bij veel duurdere toestellen ziet.

Het display is het sterkste wapen van de Moto G86. Het 6,67-inch oledscherm biedt een scherpe resolutie en een verversingssnelheid van 120 Hz, goed voor een levendige kijkervaring. Met een piekhelderheid tot 4500 nits haalt het scherm een vlaggenschipniveau en de bescherming door Gorilla Glass is een fijne extra. Een permanent always-on display ontbreekt echter, al biedt Motorola met de slaapdisplayfunctie, die oplicht bij aanraking of beweging, een aardig alternatief.

©Wesley Akkerman

Stabiel en nauwelijks verlies

De smartphone draait op de Mediatek Dimensity 7300, een moderne octacore-processor die in de praktijk zorgt voor vlotte prestaties bij alledaagse taken. Navigeren door menu's, scrollen op webpagina's en het openen van apps gaat soepel, waarbij het 120Hz-scherm goed tot zijn recht komt. De koeling is een sterk punt: de prestaties blijven stabiel en de telefoon verliest nauwelijks snelheid, zelfs bij zware belasting. Alleen tijdens lange gamesessies worden de grenzen merkbaar.

Voor gaming zijn de prestaties degelijk. Simpele titels draaien zonder moeite en sommige spellen ondersteunen tot 90 frames per seconde. Bij grafisch zwaardere games moet je de instellingen vaak iets terugschroeven. Qua geheugen zit je ruim: er zijn varianten met 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslag, uitbreidbaar via microSD. Daarnaast kun je tot 16 GB opslag inzetten als virtueel werkgeheugen, al is dat een functie die ook veel andere budgetmodellen bieden.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Gaat lekker lang mee

De batterijduur van de Motorola Moto G86 is indrukwekkend, al haalt hij niet het niveau van de G86 Power, die volledig op uithoudingsvermogen is gericht. Met een accu van ruim 5000 mAh kom je bij normaal gebruik echter gemakkelijk twee dagen vooruit op één lading. Opladen gaat met 33W TurboPower: in een halfuur zit de accu alweer bijna voor de helft vol. Een oplader moet je wel zelf regelen, zoals de EU voorschrijft. Draadloos opladen is geen optie, maar dat is in deze prijsklasse geen gemis.

De Moto G86 draait op Android 15 met Motorola's eigen Hello UI daarbovenop. Deze interface voelt snel en strak aan en blijft dicht bij de standaard Android-ervaring. De skin zelf is sober, maar de telefoon wordt wel geleverd met flink wat voorgeïnstalleerde apps en games. Die kun je gelukkig eenvoudig verwijderen. Positief is het updatebeleid: drie grote Android-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates zorgen ervoor dat de G86 een toekomstbestendige keuze is.

Voor alledaags gebruik

De smartphone heeft een veelzijdig camerasysteem met een stabiele hoofdcamera van 50 megapixel, een 8MP-ultragroothoeklens en een 32MP-selfiecamera. Zowel de voor- als de achtercamera filmt in 4K met 30 frames per seconde. De camera-app is gebruiksvriendelijk, snel en opent vrijwel zonder vertraging. Motorola voegde bovendien creatieve modi toe, zoals Portret, Macro, Nachtzicht en Pro, waardoor je zonder veel moeite uiteenlopende foto's kunt maken.

In de praktijk zijn de resultaten wisselend. Overdag presteert de hoofdcamera uitstekend met scherpe beelden en natuurlijke kleuren. Vooral de Portret- en Macromodus vallen positief op. In het donker laat de camera echter steken vallen: foto's verliezen snel detail en tonen een hoop ruis. Voor dagelijks gebruik is de kwaliteit prima, maar concurrenten in dezelfde prijsklasse doen het vooral bij weinig licht beter.

Motorola Moto G86 kopen?

De Motorola Moto G86 is zo'n telefoon waar je eigenlijk weinig verkeerd mee kunt doen. In het dagelijks gebruik voelt hij betrouwbaar en degelijk aan, en op sommige punten verrast hij zelfs. De stevige bouw met IP69K-certificering, het vloeiende 120Hz-oledscherm en de batterij die zonder moeite twee dagen meegaat geven de G86 een premium gevoel dat je normaal gesproken pas bij duurdere modellen tegenkomt.

Natuurlijk zijn er ook minpunten. De camera stelt in het donker wat teleur, voor zware games is hij niet echt geschikt en je moet door wat bloatware heen prikken. Maar die dingen vallen in het niet bij de sterke basis. De prestaties zijn stabiel en het updatebeleid met vier jaar beveiligingsupdates geeft vertrouwen voor de toekomst. Al met al is de Moto G86 gewoon een slimme, complete keuze.

Veel mensen gebruiken WhatsApp dagelijks, met als gevolg dat hun inbox vol chats steeds onoverzichtelijker wordt. Daarom heeft WhatsApp handige filters toegevoegd – en het mooie is dat je deze ook zelf kunt maken.

Lees ook: Ken je deze 8 handigheidjes in WhatsApp al?

Standaardfilters

Sinds enige tijd is het mogelijk om de chats in WhatsApp te filteren. Wanneer je de inbox bekijkt (zowel op je smartphone als op een desktop) veeg je naar beneden tot je de filters ziet. Bovenaan staan de filters met namen als: Alle, Ongelezen, Favorieten en Groepen. De twee eerste filters spreken voor zichzelf. Het filter Favorieten zorgt ervoor dat je de chatgesprekken krijgt te zien van personen of groepen die je als favoriet hebt gemarkeerd. Wil je uitsluitend de groepen zien waarmee je communiceert, dan tik of klik je op Groepen en dan kom je bij de groeps-chats. Om terug te keren bij alle chats tik je op Alle.

Nieuwe filterlijsten maken

Je kunt ook zelf chatfilters toevoegen. Stel dat je snel alle chatgesprekken met alle familieleden wilt zien. Tik dan rechts naast de bestaande filters op het plusteken; je komt dan in het scherm Nieuwe lijst. Elke lijst die je samenstelt wordt een filter bovenaan in het tabblad Chats. Geef deze lijst een naam, bijvoorbeeld Familie, en tik op het plusteken in het vak Mensen of groepen toevoegen. Vervolgens krijg je eerst de lijst van de meest gebruikte chatcontacten te zien. Daaronder volgt de volledige lijst contacten, waar je de personen en groepen selecteert die je aan deze lijst wilt toevoegen. Ben je klaar, dan tik je op Voeg toe en dan op Gereed. De nieuwe lijst is klaar voor gebruik en vanaf nu zal het filter zichtbaar zijn.

Filterlijsten bewerken

Iedere filterlijst kun je achteraf nog  bewerken. Houd je vinger op de naam van de filterlijst tot je een schermpje ziet met drie opdrachten: Bewerk, Verwijder, Rangschik de lijsten opnieuw. Kies je Bewerken, de knop met het pennetje, dan kun je mensen toevoegen en verwijderen. Met het pictogram van het vuilnisbakje verwijder je de filterlijst. De laatste optie dient om de volgorde van de lijsten aan te passen. Je kunt dan de filterlijsten omhoog of omlaag slepen en zo verplaatsen in de weergave.