ID.nl logo
Is ChatGPT wel veilig? Dit zijn de privacy- en beveiligingsrisico’s
© Ascannio
Huis

Is ChatGPT wel veilig? Dit zijn de privacy- en beveiligingsrisico’s

Eerder dit jaar werd ChatGPT in Italië verboden. Inmiddels is de populaire chatbot weer beschikbaar in dat land, maar wat was daar precies aan de hand? En wat betekent het gebruik van de chatbot voor je privacy? Dit wil je weten over de beveiligingsrisico’s.

Veel gebruikers zien chatbots als ChatGPT als leuk speelgoed. Maar een handjevol mensen maken zich zorgen over het gebruik van dergelijke algoritmen. Daar gaan we in dit artikel dieper op in.

  • Eerder werd ChatGPT voor een maand verboden in Italië.
  • Cybercriminelen gebruiken de chatbot voor het schrijven van malware en bouwen van malafide websites.
  • De dienst verzamelt zogenaamde PII: Persoonlijk identificeerbare informatie.

Lees ook: 10 veelgestelde vragen over AI

Eind maart 2023 werd ChatGPT verboden in Italië. OpenAI, het Amerikaanse bedrijf achter de chatbot, verschafte op dat moment namelijk weinig duidelijkheid over het verzamelen van persoonsgegevens. Die gegevens gebruikt OpenAI om de (ervaring met) het programma te verbeteren, door de algoritmes te verbeteren. Het verzamelen van zulke gegevens gaat tegen de Europese privacywet in. De Europese consumentenorganisatie BEUC meldt verder dat gebruikers misleid en bedrogen kunnen worden via chatbots, middels phishing en bijvoorbeeld het verspreiden van desinformatie.

Een maand later was ChatGPT weer beschikbaar in Italië, nadat OpenAI enkele veranderingen had doorgevoerd. Zo moeten gebruikers jonger dan dertien jaar kunnen aantonen toestemming van hun ouders te hebben voor het gebruik van de chatbot. Bovendien is er een opt-out-formulier beschikbaar, waarmee je kunt aangeven dat je gegevens niet gebruikt mogen worden voor het trainen van het algoritme. Verder is er een optie beschikbaar die ervoor zorgt dat de gesprekken die je voert met de bot niet automatisch opgeslagen worden.

©Supatman - stock.adobe.com

Wat betekent ChatGPT voor je veiligheid?

Hoewel dat allemaal prima klinkt, rijst nog steeds de vraag: wat betekent ChatGPT voor je privacy? Het programma heeft een aantal, algemene beveiligingsrisico’s waar je wellicht niet direct mee te maken krijgt – maar wel via een omweg. Zo kunnen cybercriminelen de software gebruiken om malware te schrijven, malafide websites te bouwen, phishing-e-mails te genereren, nepnieuws te maken en nog veel meer. Alles wat jij ermee kunt doen, kan een kwaadwillend persoon natuurlijk ook en meestal met het doeleinde iemand te bedriegen of op te lichten.

Daarnaast kwam in maart van dit jaar ook al naar buiten dat gebruikers de titels van andermans gesprekken konden inzien via de chatbot. Dit kwam weliswaar door een softwarefout in de opensourcebibliotheek, maar dat laat des te meer zien hoe voorzichtig je moet zijn met wat je deelt met ChatGPT. Medewerkers van het Zuid-Koreaanse bedrijf Samsung hebben dit aan den lijve ondervonden. Zij gebruikten de chatbot dagelijks ter ondersteuning van hun werk en daardoor kwam er vertrouwelijke bedrijfsinformatie op straat te liggen. Dat soort dingen wil je natuurlijk voorkomen.

ChatGPT kun je via een computer, maar ook via je smartphone gebruiken. Zo gebruik je ChatGPT op Android en iOS.

En hoe zit het met je privacy?

Hoewel online veiligheid en privacy niet dezelfde dingen zijn, zijn ze wel aan elkaar verbonden. Wanneer ChatGPT beveiligingsrisico’s met zich meedraagt, dan vormt dat een probleem voor je privacy en omgekeerd. Maar als het om privacy gaat, waar moet je dan precies aan denken? In de basis maakt het programma gebruik van miljarden opgeslagen (openbaar beschikbare) woorden die allemaal van het internet geschraapt zijn. Die database breidt constant uit, aangezien mensen de chatbot woorden, informatie en gegevens blijven voeren tijdens het (dagelijkse) gebruik.

©irissca

Al die informatie wordt opgeslagen, zodat het algoritme beter werk kan leveren en mensen meer waarde gaan hechten aan hetgeen ChatGPT levert. En dan ontstaat er een vicieuze cirkel. De Amerikaanse non-profitorganisatie Common Sense, dat middels zijn Privacy Program populaire applicaties en diensten evalueert met als doel een betere digitale toekomst te realiseren, geeft de dienst (op moment van schrijven) een score van 48 punten. Een dikke onvoldoende dus, omdat de chat PII en andere gevoelige gegevens verzamelt, opslaat en zelfs deelt met derde partijen.

PII staat voor persoonlijk identificeerbare informatie. Dit is alleen voor Amerikaanse gebruikers relevant. Hoewel de term zelf weinig aan de verbeelding overlaat, is wat die behelst onduidelijk. PII wordt namelijk in geen enkel rechtsdocument gedefinieerd. Wetten en voorschriften houden rekening met verschillende informatie. Hier in Europa gebruiken we het woord persoonsgegevens; een term die voorzien is van één juridische betekenis. De betekenis is vastgelegd in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en is in de Europese Unie als wet aanvaardt.

Als je niet precies weet wat je nou wel of niet met ChatGPT kunt delen, dan hebben we een handige stelregel voor je. Deel niets met de chatbot wat je ook niet zomaar aan vreemden zou vertellen. Vind je het geen fijn idee dat bepaalde informatie in het openbaar terechtkomt, dan moet je die dus helemaal niet delen met zo’n programma. Want dat is vragen om problemen.

De toekomst van ChatGPT en chatbots

Uit de meest recente cijfers van het GfK blijkt dat ChatGPT tussen december 2022 en maart 2023 bijna anderhalf miljoen Nederlandse gebruikers aan zich gebonden heeft. Vooral Nederlandse jongeren en twintigers (die op school zitten of een opleiding volgen) maken gretig gebruik van de dienst. Niet alleen leidde dit eerder al tot zorgen vanuit het onderwijs (aangezien scholieren en studenten maar wat graag hun huiswerk uitbesteden aan de chatbot), ook vraagt dit om regulering en bescherming van al die gebruikers. Chatbots zijn er nu eenmaal en gaan niet meer weg.

©Diego - stock.adobe.com

Niet alleen omdat Microsoft tien miljard dollar in OpenAI investeerde, ook omdat Google met chatbot Bard een deel van de markt naar zich toe wil trekken. En dan hebben we ook nog bijvoorbeeld Midjourney en DALL-E voor afbeeldingen en Speechyfi en Murf AI voor audio. We moeten dus allemaal manieren gaan vinden om er veilig mee om te gaan. Dergelijke algoritmen zullen mettertijd gereguleerd gaan woorden door bijvoorbeeld de Europese Unie. Dat is iets waar Europese politici voorlopig nog mee worstelen. We moeten dus nog even afwachten om te zien wat daar uit komt.

Tot die tijd moeten we er rekening mee houden dat dergelijke technologie – zoals vaker het geval is bij nieuwe ontwikkelingen – misbruikt wordt. Malwarebytes schrijft dat chatbots straks een integraal onderdeel vormen van zoekmachines, persoonlijke assistenten (zoals Siri en Google Assistent) en belangrijke rollen gaan vervullen in verschillende industrieën en sectoren. Chatbots vormen daardoor een grote bron van zorgen. Daar staat tegenover dat chatbots óók gebruikt kunnen worden door beveiligingsexperts. Ze kunnen bijvoorbeeld softwarefouten of verdachte netwerkactiviteiten (sneller) opsporen.

En over tien jaar?

Wat doen ChatGPT en chatbots over tien jaar? Dat is momenteel moeilijk te voorspellen. We weten in elk geval zeker dat dergelijke algoritmen niet meer zullen weggaan en dat we in de komende jaren meer van dit soort diensten en producten gaan tegenkomen. Daardoor is het van belang dat we allemaal weten waar we mee te maken hebben. Niet alleen als het gaat om de opties, maar ook om zaken als privacy en online veiligheid. Zo kunnen gebruikers uitgaan van een veilige ervaring en kan dergelijke technologie zich mogelijk op een ethische manier ontwikkelen.


▼ Volgende artikel
Review Dreame L50 Pro Ultra – De concurrentie voorbij
© Wesley Akkerman
Huis

Review Dreame L50 Pro Ultra – De concurrentie voorbij

Je kunt er haast vergif op innemen: zodra er een X-model van Dreame op de markt verschijnt, komt er enkele maanden later een L-variant. Deze Dreame L50 Pro Ultra is daar het meest recente bewijs van.

Fantastisch
Conclusie

De L50 maakt eigenlijk net zo goed schoon als zijn duurdere zus en beschikt daarnaast over hetzelfde intrekbare LiDAR-systeem voor de lagere kasten. 1000 of 1300 euro is geen laag bedrag, maar voor dit geld zijn er simpelweg geen betere alternatieven beschikbaar.

Plus- en minpunten
  • Intrekbare camera
  • 19.500 Pa aan zuigkracht
  • Stiller dan ooit
  • Navigeert heel goed
  • Goed vergelijkbaar met X50 Ultra
  • Schoonmaakprestaties
  • Objectherkenning íets minder
  • Heeft meer moeite met drempels dan de X50

Op het moment van schrijven biedt de fabrikant de Dreame L50 Pro Ultra aan met een korting van maar liefst 300 euro. Daarmee betaal je 1000 euro voor een premium robotstofzuiger die aanzienlijk meer te bieden heeft dan je wellicht gewend bent. In de basis is dit een iets aangepaste versie van de Dreame X50 Ultra. De verschillen zitten vooral in het ontbreken van het ProLeap-systeem (waarmee de X50 over hoge drempels kan rijden), in het aantal meegeleverde accessoires en in enkele technische details die je in de praktijk nauwelijks zult merken.

Zo is de zuigkracht iets lager (19.500 in plaats van 20.000 Pa), en verwarmt het basisstation de afneembare dweilpads tot 75 graden in plaats van 80. En hoewel de X50 Ultra obstakels aankan tot 6 centimeter hoog, weet ook de L50 Pro Ultra zich prima te redden met drempels van 2,2 tot 4 centimeter. Dat is niet iets om zomaar overheen te stappen – pun intended. In Nederlandse woningen zijn drempels doorgaans tussen de 1 en 5 centimeter hoog, dus in de meeste gevallen is dit geen enkel probleem.

©Wesley Akkerman

De afweging maken

Over die accessoires gesproken: dat kan wel degelijk een verschil maken. Dreame levert de X50 Ultra met een royaal pakket aan extra’s, waaronder extra borstels, dweilpads, schoonmaakmiddel, filters en stofzakken. Bij de L50 moet je het doen met slechts één set dweilpads, en dat kan onhandig zijn als je ze tussendoor wilt schoonmaken of laten drogen. Je hebt dan namelijk geen reservepaar achter de hand voor een volgende schoonmaakbeurt. Geen ramp, maar toch iets om rekening mee te houden.

Dat past overigens helemaal bij wat Dreame met de L-serie wil neerzetten. Waar de X-serie zich richt op innovatie en nieuwe functies – soms ongeacht de prijs – draait het bij de L-reeks vooral om een scherpe prijs-kwaliteitverhouding. L-modellen krijgen veel van de functies die X-gebruikers waarderen, maar leveren hier en daar wat in. De vraag is vooral of je die verschillen als gebruiker echt mist. Met de bovenstaande vergelijking hopen we je te helpen die afweging te maken. De prijs spreekt in elk geval in het voordeel van de L50.

©Wesley Akkerman

Intrekbaar LiDAR-systeem

De verschillen tussen de X50 en L50 zijn relatief klein. Maar zodra je de voorganger erbij pakt – de L40 – ontstaat er een heel ander beeld. De L-serie heeft namelijk een flinke stap vooruit gezet. Zo maakt de dubbele borstel onderop korte metten met (lange) haren en is de zuigkracht fors toegenomen: van 11.000 naar maar liefst 19.500 Pa. Ook is het stofreservoir een kwart groter geworden (395 tegenover 300 milliliter) en herkent het camerasysteem aanzienlijk meer objecten die de robot kan ontwijken. Er zijn nog wat kleinere verbeteringen, maar die hebben weinig invloed op de dagelijkse ervaring.

Wat betekent ‘Pa’ bij zuigkracht? De afkorting ‘Pa’ staat voor pascal, een eenheid van druk. Bij robotstofzuigers geeft dat aan hoeveel zuigkracht het apparaat kan uitoefenen. Hoe hoger het aantal pascal, hoe krachtiger de stofzuiger vuil en stof uit kieren, tapijten en andere oppervlakken kan trekken. Ter vergelijking: een zuigkracht van 11.000 Pa is al behoorlijk krachtig voor een robotstofzuiger, maar 19.500 Pa betekent een flinke sprong vooruit. In de praktijk merk je dat vooral bij het opzuigen van zwaarder vuil (zoals kattenbakkorrels of kruimels), het grondig reinigen van tapijten en het beter schoonmaken langs plinten en randen. Zeker voor huishoudens met huisdieren of kinderen kan die extra power een groot verschil maken.

Het grootste en meest praktische verschil tussen de Dreame L50 Pro Ultra en de L40 Ultra zit 'm in het camerasysteem. De L50 heeft namelijk hetzelfde intrekbare LiDAR-systeem als de X50 Ultra. Bij veel robotstofzuigers zit bovenop een vaste toren die soms in de weg zit bij lage meubels. Bij de L50 kan die toren zichzelf intrekken en verdwijnt hij volledig in de behuizing, waardoor de robot wél onder lage kasten past. En dat zonder in te leveren op navigatievermogen, want ook met dit systeem weet de L50 prima zijn weg te vinden.

©Wesley Akkerman

De oude, vertrouwde ervaring

De Dreame L50 Pro Ultra biedt verder de vertrouwde ervaring die we van de fabrikant gewend zijn. Vooral het eindresultaat na een schoonmaakronde stemt tevreden: het huis oogt écht schoon. Natuurlijk zijn er altijd plekjes die wat lastiger bereikbaar zijn, maar over het algemeen weet de robot zich prima te manoeuvreren rond obstakels zoals stoelpoten. Dankzij de naar buiten draaiende zijborstel én een van de twee dweilpads kan de robot bovendien een breder oppervlak reinigen dan veel concurrerende modellen.

Ook de objectherkenning is van hoog niveau. De L50 Pro Ultra ontwijkt de meeste obstakels op de vloer zonder moeite. Alleen met plattere objecten, zoals kabels of klein speelgoed (denk aan LEGO) heeft hij soms nog wat moeite. Hij zuigt ze meestal niet op, maar kan ze wel aanraken of iets verschuiven. De X50 doet dat nét iets beter, maar het verschil is niet groot genoeg om de L50 op dit punt echt te bekritiseren. Voor optimale resultaten kun je kleine losse spullen het best even van de grond halen voordat de robot aan de slag gaat.

©Wesley Akkerman

Weinig herrie

Er zijn trouwens nog twee punten waarop de Dreame L50 Pro Ultra niet onderdoet voor de X50 Ultra. Het geluidsniveau is om te beginnen verrassend laag. Natuurlijk hoor je dat er een stofzuiger aan het werk is, maar vergeleken met concurrenten in dit segment – en zelfs daarboven – blijft het geluid aangenaam binnen de perken. Op de hoogste stand tikt hij net geen 70 dB aan, wat goed te doen is. Daardoor kun je de L50 gerust aanzetten terwijl je thuis bent en bijvoorbeeld wat in huis rommelt of een verjaardag voorbereidt. Je bepaalt zelf wanneer hij aan de slag gaat.

Ook qua besturing doet de L50 Pro Ultra niet onder voor zijn duurdere broer. Dreame gebruikt namelijk dezelfde app, met exact dezelfde functies als bij de X50. Tijdens het testen merkten we geen enkel verschil in gebruik. Beide modellen bieden dezelfde schoonmaakopties: je stelt eenvoudig in hoeveel water er wordt gebruikt, hoe groot de draaicirkel moet zijn bij het keren en welke schoonmaakstand je kiest (alleen zuigen, alleen dweilen of beide). De robot herkent automatisch tapijt, en dankzij het slimme basisstation heb je nauwelijks omkijken naar onderhoud: de opvangbak wordt automatisch geleegd en het waterreservoir blijft netjes gevuld.

©Wesley Akkerman

Dreame L50 Pro Ultra kopen?

Wat de L-serie van Dreame zo interessant maakt, is de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. De fabrikant brengt regelmatig een bijzonder competitief model op de markt – zo goed zelfs, dat het rechtstreeks concurreert met zijn eigen duurdere broer. Dat klinkt misschien als een luxeprobleem, maar in de praktijk maakt het de keuze juist een stuk eenvoudiger. In dit geval draait het om het ProLeap-systeem: wil je een robot die moeiteloos over vrijwel elke drempel in huis rijdt? Dan is de X50 het model dat je zoekt!

Ben je echter op zoek naar een premium robotstofzuiger die bijna alle functies van het topmodel overneemt, die iets lagere drempels weet te slechten en vind je het geen probleem om optionele accessoires eventueel los aan te schaffen? Dan is de L50 Pro Ultra de slimmere keuze. Hij maakt net zo goed schoon als de X50, beschikt over hetzelfde handige intrekbare LiDAR-systeem en biedt nagenoeg dezelfde gebruikerservaring. Een prijskaartje van 1000 of 1300 euro is hoe dan ook stevig, maar voor dit geld zijn er simpelweg geen betere alternatieven op de markt.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 airfryers met bijzondere functies
© Grandbrothers - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 airfryers met bijzondere functies

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.