ID.nl logo
Geen fan van Windows Verkenner? Dit zijn je alternatieven
© Nicolas Herrbach
Huis

Geen fan van Windows Verkenner? Dit zijn je alternatieven

Windows Verkenner gaat al jaren mee. Toch kent deze een aantal beperkingen, zoals de aanpasbaarheid en functies voor gevorderde gebruikers. Gelukkig hoef je geen genoegen te nemen met de standaardverkenner. Slimme ontwikkelaars hebben interessante alternatieven op de markt gebracht waarmee je je voordeel kunt doen. Ruil je verkenner in voor een alternatief.

In dit artikel bespreken we alternatieven voor Windows Verkenner:

  • XYplorer
  • Q-Dir
  • Explorer++
  • Total Commander
  • WinDirStat
  • Everything

Lees ook: Geheimen van Windows Verkenner ontrafeld

XYplorer

Aanpasbare verkenner

De makers van XYplorer bieden een alternatieve bestandsverkenner die vooral op het gebied van aanpasbaarheid opvalt. Je mag het programma een maand proberen, daarna betaal je eenmalig ongeveer 13,50 euro. Met XYplorer pas je snel een grote hoeveelheid bestanden aan, bijvoorbeeld door ze een andere naam te geven of specifieke gedeelten van een bestandsnaam te veranderen.

Selecteer de bestanden die je wilt aanpassen. Kies daarna voor File / Rename Special. Via Batch Rename pas je in een keer de bestandsnaam van de volledige set aan. Wil je op zoek gaan naar een specifiek deel van een bestandsnaam en dat aanpassen? Kies dan voor Search and Replace. Geef de term op en klik op Preview. XYplorer toont de resultaten. Klik op het informatiepictogram (herkenbaar aan de I) om te zien hoe je de bestanden kunt aanpassen. Tevreden? Bevestig met een klik op OK.

Xyplorer valt op door de grote mate van aanpasbaarheid.

Mappen vergelijken

Heb je meerdere mappen die op het eerste gezicht qua inhoud wel erg op elkaar lijken? Je kunt de mappen met elkaar vergelijken, zodat je geen kostbare fouten maakt door het onterecht verwijderen van dubbele mappen. Druk op F10: hiermee open je een tweede venster. Open in elk venster de map die je met de andere map wilt vergelijken. Kies hierna voor Panes / Sync Scroll. Vervolgens scrol je eenvoudig door de mappen en de inhoud en kun je op regelniveau vergelijken.

XYplorer is ook te gebruiken om dubbele bestanden en mappen op te sporen. Open de map die je wilt onderzoeken en druk op F12. Open vervolgens de tab FindFiles. Hier vind je een onderliggend tabblad: Dupes. Open de tab en geef aan hoe je wilt zoeken naar duplicaten. Zo kun je onder meer zoeken op naam en hierbij aangeven of er ook moet worden gekeken naar de bestandsextensie. Daarnaast is het mogelijk om te zoeken op gelijke datums, bestandsgroottes en inhoud. Wil je op zoek naar dubbele afbeeldingen, dan plaats je een vinkje bij Image.

Op zoek naar dubbele bestanden en mappen.

Uiterlijk vastleggen

Heb je met veel aandacht de omgeving van XYplorer aan je wensen aangepast? Sla de indeling op, zodat je deze op een later moment eenvoudig kunt terughalen. Open het menu Window en kies Save Layout As. Geef het bestand een duidelijke naam. In de toekomst open je de omgeving via Window / Load Layout.

Nóg meer orde

Behoefte aan meer overzicht in je bestanden en mappen? Met XYplorer geef je mappen een eigen kleur, zodat je ze eenvoudig herkent. Open het eerdergenoemde informatievenster met een druk op F12. Klik op de tab Tags. Bij Label geef je de map een eigen kleur. Je kunt de map ook voorzien van tags. Geef deze op in het vak Tags. Tot slot is het mogelijk om via het vak Comment de map te voorzien van extra informatie. Bevestig met een klik op Apply.

Over mappen gesproken: je kunt de alternatieve bestandsverkenner ook goed inzetten om lege mappen op te sporen. Kies voor Tools / CustomizeList. Klik op Show FolderSizes. Je ziet nu goed welke mappen leeg zijn: ga op zoek naar de vermeldingen Empty. Heb je deze mappen gevonden en weet je zeker dat je ze niet nodig hebt? Verwijder ze dan voor meer overzicht. Omgekeerd geldt dit natuurlijk ook: dankzij de kolom met mapgrootte zie je nu snel welke mappen veel ruimte op de computer innemen.

Meer overzicht dankzij labels en kleurcoderingen.

Vervangen

Als je tevreden bent over XYplorer, kun je deze verkenner als standaard instellen. Druk op F9 om het instellingenvenster te openen. Klik op Shell Integration en plaats een vinkje bij XYplorer in shell context menu. Plaats hierna een vinkje bij XYplorer is default file manager. Klik op OK. Dubbelklikken op een map of op een schijf opent voortaan het venster van XYplorer.

Q-Dir

Verkenner met overzicht

Werk je vaak met meerdere mappen tegelijkertijd en besteed je veel tijd aan bestandsbeheer, dan mag Q-Dir niet ontbreken op je lijst. Handig aan deze bestandsverkenner is de mogelijkheid om meerdere mappen tegelijkertijd op het scherm te plaatsen: je kunt de weergave van een kwadrant activeren en hiermee vier individuele maplocaties openen. De geopende mappen zijn ook te bewaren, zodat je deze een volgende keer in dezelfde weergave snel kan oproepen.

Wil je Q-Dir eerst proberen? Kies dan tijdens het installeren voor Portable installatie. Hiermee gebruik je het programma zonder het in Windows te installeren.

Om een samenstelling van mappen te bewaren, kies je voor Favorieten / Toevoegen aan favorieten. Om de exacte weergave te bewaren, plaats je een vinkje bij Met de huidige weergave en venstergrootte. Heb je een specifieke kolomindeling, dan kun je de optie Instellingen kolommen en weergave selecteren. Met de optie Q-Dir Hoofdvensterplaatsing zorg je ervoor dat het hoofdvenster van Q-Dir ook op de oorspronkelijke positie wordt geopend.

Met Q-Dir breng je eenvoudig meerdere mappen in beeld.

Werkomgeving bewaren

Het kost mogelijk wat tijd, maar eenmaal ingesteld beloont Q-Dir je met een persoonlijke werkomgeving. Sla deze op. Kies voor Bestand / Sla huidige instelling op. Verder loont het om een blik te werpen op de instellingen van de bestandsverkenner. Kies voor Extra’s / Meer opties.

Als je Q-Dir vaak gebruikt, voeg je de bestandsverkenner toe aan het menu van de rechtermuisknop. Op de tab Algemeen plaats je een vinkje bij Voeg Q-Dir toe aan contextmenu. Via de tab Kleuren breng je meer overzicht aan door de verschillende bestanden een eigen kleur te geven. Op deze manier onderscheid je bijvoorbeeld sneller een zip- en een html-bestand. Gebruik je meerdere computers en wil je hierop dezelfde instellingen hanteren? Exporteer de kleureninstellingen dan via de knop Export.

De meeste opties van Q-Dir vind je direct via de menubalk. Klik op Extra’s. Via het menu kun je het uiterlijk van de bestandsverkenner aanpassen (onder meer via Kleur en weergave) en bepalen welke werkbalken in de omgeving zichtbaar zijn (via Titelbalk, Adresbalk en Statusbalk). In het menu vinden we ook de sectie Q-Dir altijd. Klik hierop en geef aan wat er altijd moet gebeuren zodra je Q-Dir opent. Zo kun je hier aangeven dat het venster altijd wordt gemaximaliseerd of dat juist de vensterpositie van de vorige sessie moet worden hersteld.

Zet de werkomgeving van Q-Dir naar jouw hand.

Ondersteuning voor tabbladen

Prettig is dat Q-Dir ook tabbladen ondersteunt, zoals we inmiddels kennen van de verkenner in Windows 11. In Q-Dir is deze mogelijkheid wel minder zichtbaar. Klik op een leeg gedeelte direct naast een bestaande tab. Q-Dir opent vervolgens een nieuwe tab (met als standaardlocatie Deze pc) naast de bestaande. Dit kun je oneindig herhalen. De aanvullende instellingen voor tabbladen vind je via het menu Extra’s / Tabbladen. Daar bepaal je bijvoorbeeld of je de tabbladen met een muisklik wilt sluiten en welke map je als standaard wilt gebruiken bij het openen van nieuwe tabs.

Geef de aanvullende instellingen voor de tabbladen op.

Explorer++

Compacte verkenner

Ben je op zoek naar een compacte en lichte bestandsverkenner, dan is Explorer++ de moeite waard. Je hoeft de bestandsverkenner bovendien niet te installeren, maar kunt deze als portable uitvoering gebruiken. Maak je nog gebruik van Windows 10, dan haal je met Explorer++ meteen een aantal features in huis die in Windows 11 standaard zijn. Een goed voorbeeld hiervan is de ondersteuning voor tabbladen.

Ben je tevreden over Explorer++, dan kun je deze bestandsverkenner als standaard instellen. Kies Tools / Options. Op de tab General ga je in het vak Default File Manager naar ReplaceExplorerforallfolders. In plaats hiervan kun je Explorer++ ook alleen gebruiken voor het werken met systeembestanden: dan kies je voor ReplaceExplorerforfilesystem folders. In hetzelfde optievenster vind je aanvullende instelmogelijkheden. Zo kun je onder meer via Tabs opgeven of het openen van een nieuwe map altijd moet plaatsvinden in een nieuwe tab. Via de tab Window pas je de standaardindeling van Explorer++ aan.

Explorer++ is compact en een echte lichtgewicht.

Total Commander

Veel functionaliteiten

Als het gaat om alternatieve bestandsverkenners, mag Total Commander niet ontbreken in de lijst. Dat is ook niet zo vreemd als je bedenkt dat het programma alweer ruim dertig jaar meegaat. Het programma zelf biedt al een complete set functies, maar minstens even interessant is de mogelijkheid om extra functies toe te voegen met behulp van plug-ins.

De eerste keer dat je de bestandsverkenner opent, is het even wennen aan de grote hoeveelheid opties. Je doet er verstandig aan wat tijd te steken in het aanpassen van de omgeving aan je eigen wensen. Kies voor Configuratie / Opties en stel het uiterlijk van het programma in via het onderdeel Weergave. Total Commander beschikt ook over een donkere modus, die je activeert via Configuratie / Donker.

Extra functionaliteit in Total Commander voeg je toe via plug-ins. Een overzicht hiervan vind je op de website van de makers: www.ghisler.com/plugins.htm. Er bestaan verschillende soorten uitbreidingssets. Zo zijn er plug-ins waarmee je exotische bestandsformaten bekijkt of opent. Bovendien kun je plug-ins installeren waarmee je aanvullende informatie over bestanden en mappen opvraagt. Let bij het selecteren en proberen van plug-ins wel goed op de versie van Total Commander waarvoor de plug-in is ontwikkeld: die informatie vind je op de website.

Inhoud vergelijken

Net als XYplorer biedt Total Commander een handige functie waarmee je verschillende mappen met elkaar kunt vergelijken. Zo ontdek je relatief snel of de vaste schijf dubbele bestanden heeft en kun je op een veilige manier je omgeving opschonen. Kies in het hoofdvenster van Total Commander voor Bestand / Vergelijken op inhoud. Het venster bestaat uit twee gedeelten. Blader voor zowel de linker- als rechterhelft naar de map die je met elkaar wilt vergelijken. Rechts in het venster geef je aan met welke criteria wordt vergeleken, bijvoorbeeld Hoofdlettergevoelig of Herhaalde spaties negeren.

WinDirStat

Serieus bestandsbeheer

Ga je serieus aan de slag met bestandsbeheer, dan is het nuttig om te zien hoe de schijf wordt gebruikt en de ruimte wordt verdeeld. Je kunt hiervoor gebruikmaken van WinDirStat. Het venster toont een verzameling van gekleurde vlakken. Hiermee zie je snel welke bestandssoorten aanwezig zijn en welke grootte ze hebben. Het bovenste gedeelte van het venster toont een tekstuele weergave van de bestanden, vergelijkbaar met de (alternatieve) bestandsverkenners die we in dit artikel bespreken. Je mag WinDirStat gratis gebruiken.

De eerste keer dat je WinDirStat opent, vraagt het programma welke stations je wilt bekijken. Voor een totaaloverzicht kies je voor Alle lokale stations. Ook kun je kiezen voor Afzonderlijke stations en vervolgens de individuele stations selecteren. Het hoofdvenster toont de resultaten. Voor het beoordelen van de gekleurde vlakken kun je gebruikmaken van de legenda: deze wordt rechts in het venster getoond. WinDirStat maakt bijvoorbeeld onderscheid tussen systeembestanden, programma’s en gebruikersbestanden. Het programma kan ook laten zien welke bestanden dubbel op het systeem aanwezig zijn. Open hiervoor de tab Duplicaatbestanden.

Hoe is jouw vaste schijf ingedeeld?

Everything

Alles gevonden

Over het zoekmechanisme in Windows (en daarmee in de verkenner) zijn de meningen verdeeld. Eerlijk is eerlijk: Windows lijkt lang niet altijd de gezochte bestanden te kunnen vinden. Stap je over op een alternatieve bestandsverkenner, dan is het ook de moeite waard om het zoekmechanisme onder handen te nemen.

Een interessant alternatief voor de standaard zoekmethode is Everything. Het programma is compact, snel en pakt het anders aan dan Windows. Allereerst maakt het in korte tijd een index van de inhoud van de vaste schijf. Alle bestanden worden vervolgens getoond. Pas zodra je de bestandsnaam in het vak typt, slinkt de lijst met treffers en houd je uiteindelijk de relevantste over. Ook prettig: naast een installeerbare versie van Everything kun je ook de portable versie gebruiken. Deze hoef je niet te installeren en gebruik je meteen.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Trick or treat? Zo ontmasker je cybercriminelen

Halloween: één avond in het jaar waarop iedereen zich vermomt en niets meer is wat het lijkt. Maar online is het elke dag Halloween. Cybercriminelen dragen digitale maskers en doen zich voor als je bank, pakketbezorger of zelfs als een familielid. Hun doel: jou laten klikken, inloggen of betalen. In dit artikel lees je hoe je hun trucs doorziet en hoe je jezelf beschermt tegen online oplichters.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

Phishing bestaat al bijna zo lang als e-mail zelf, maar de aanpak is totaal veranderd. Waar je vroeger nog gewaarschuwd werd door kromme zinnen of vreemde links, zijn valse berichten vandaag bijna niet meer van echt te onderscheiden. En het blijft allang niet meer beperkt tot e-mail: ook via sms, WhatsApp en sociale media proberen criminelen je te misleiden. Ze gebruiken het logo van je bank, de tone of voice van PostNL of de opmaak van een bekende webwinkel. Alles klopt – behalve de bedoeling erachter.

De aanvallen zijn bovendien persoonlijker geworden. Met gegevens die online circuleren weten criminelen precies hoe ze iemand moeten aanspreken, van voornaam tot aankoopgeschiedenis. Zo voelt een nepmail of bericht als iets vertrouwds. Eén klik op een link is dan genoeg om je gegevens prijs te geven of malware te installeren.

Deepfakes, stemklonen en AI: vermommingen steeds beter

De komst van kunstmatige intelligentie heeft online oplichting een nieuw gezicht gegeven. Met taalmodellen kunnen criminelen foutloze berichten schrijven in elke taal. Deepfake-video's en stemklonen zorgen dat zelfs beeldbellen of voicemail niet langer betrouwbaar is.

Steeds vaker duiken voorbeelden op van mensen die zogenaamd gebeld worden door een bekende stem – een collega, familielid of zelfs een leidinggevende – met een dringende vraag om geld over te maken. In werkelijkheid praten ze met een digitale imitatie. Die technologie was ooit ingewikkeld, maar is nu voor iedereen toegankelijk. Daarmee is AI niet alleen een handig hulpmiddel voor creatieve toepassingen, maar ook een nieuw masker voor criminelen.

©terovesalainen

Zo herken je digitale vermommingstrucs

Cybercriminelen spelen in op haast, emotie en angst. Berichten waarin je 'nu moet betalen', 'direct moet bevestigen' of waarin met blokkades (van bijvoorbeeld je rekening of simkaart) wordt gedreigd, zijn bijna altijd verdacht. Controleer het e-mailadres van de afzender: kleine afwijkingen zoals een extra punt, cijfer of letter zijn vaak al voldoende om nep van echt te onderscheiden.

Staat er een link in de mail? Beweeg er met je muis over zonder te klikken. Verschijnt er een vreemd webadres, dan klopt er iets niet. Kijk ook naar details: ontbreekt er een persoonlijke aanhef, is de toon onlogisch of komt het bericht op een vreemd moment? Dat zijn signalen dat er iets niet pluis is.

Bel bij twijfel altijd zelf het officiële nummer van de organisatie, in plaats van te reageren op het bericht.

Scam Copilot helpt je oplichters te ontmaskeren

Om gebruikers beter te beschermen tegen steeds geraffineerdere aanvallen ontwikkelde Bitdefender Scam Copilot. Deze slimme functie gebruikt kunstmatige intelligentie om verdachte berichten, e-mails en websites in realtime te analyseren. Waar traditionele beveiliging vooral kijkt naar bekende dreigingen, herkent Scam Copilot ook nieuwe patronen en trucs die nog niet eerder zijn gezien.

De technologie kijkt naar typische kenmerken van oplichting: dwingende toon, vage links, afwijkende namen of zinsconstructies die niet passen bij een echte organisatie. Zodra iets verdacht is, verschijnt direct een waarschuwing. Zo helpt Scam Copilot je om verdachte berichten te ontmaskeren nog vóórdat je erop klikt.

Het systeem leert bovendien voortdurend bij. Nieuwe vormen van phishing, deepfake-aanvallen of misleidende berichten op sociale media worden razendsnel herkend. Zo ben je beschermd tegen zowel oude als nieuwe digitale maskers.

Scam Copilot is onderdeel van Bitdefender Premium Security en Bitdefender Ultimate Security. Die pakketten bieden een complete beveiliging voor alle apparaten in huis – van laptop tot smartphone – en combineren Scam Copilot met krachtige antivirusbescherming, een onbeperkte VPN, een wachtwoordmanager en identiteitsbewaking.

Bitdefender Premium Security: vangnet voor heel je digitale leven

Bitdefender Premium Security biedt meermaals bekroonde bescherming tegen virussen, malware, ransomware en frauduleuze websites. De software werkt op Windows, macOS, Android en iOS en beveiligt al je apparaten met één abonnement.

Naast Scam Copilot en de geavanceerde virusscanner bevat Premium Security diverse functies die gericht zijn op privacy en gebruiksgemak. Zo krijg je toegang tot onbeperkt VPN-verkeer, met meer dan vierduizend servers verspreid over vijftig landen. Daarmee surf je veilig en anoniem, ook op openbare wifi-netwerken.

De password manager helpt bij het genereren en veilig opslaan van sterke wachtwoorden, zodat je nooit meer hoeft te vertrouwen op zwakke of hergebruikte wachtwoorden. Verder blokkeert de systeembrede advertentie- en trackerbescherming ongewenste volgers en zorgt Cryptomining Protection ervoor dat kwaadwillenden je systeem niet stiekem inzetten om digitale valuta te delven.

Ook aan identiteit is gedacht. Zodra er een datalek wordt ontdekt waarin jouw gegevens opduiken, ontvang je realtime meldingen. Zo kun je snel actie ondernemen om schade te voorkomen. Bitdefender Premium Security combineert daarmee virusbescherming, privacyfuncties en identiteitswaarschuwingen in één helder pakket.

🎃 Trick or treat: laat je niet misleiden

Cybercriminelen dragen het hele jaar door digitale maskers. Ze sturen overtuigende berichten, gebruiken deepfake-stemmen en maken misbruik van AI om je te misleiden. Bitdefender Scam Copilot herkent phishing en andere oplichtingstrucs in realtime en waarschuwt direct bij gevaar. Met Premium Security en Ultimate Security beschik je over bescherming op al je apparaten, een onbeperkte VPN, anti-tracker, password manager en – bij Ultimate – volledige identiteitsmonitoring via Digital Identity Protection. Phishing, deepfakes en online oplichting verdwijnen niet, maar met Scam Copilot aan je zijde hoef je ze niet te vrezen. Zo houd je grip op wat echt is – en wat slechts een digitale vermomming blijkt te zijn.

▼ Volgende artikel
Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november
© melnikviva - stock.adobe.com
Huis

Dit kun je allemaal nog doen in de tuin in november

In november lijkt de tuin tot stilstand te komen, maar schijn bedriegt. Juist nu leg je de basis voor een prachtige tuin in het voorjaar. Van het beschermen van planten tegen de kou tot het planten van bollen en fruitbomen: wie in november de handen uit de mouwen steekt, wordt in de lente beloond met een gezonde, bloeiende tuin.

November in de tuin: in het kort

November is de maand waarin je opruimt, beschermt en voorbereidt. Zet vorstgevoelige planten in pot alvast binnen of maak er ruimte voor in de schuur. Hark het gevallen blad van het gazon, en gebruik het blad op andere plekken in je tuin als natuurlijke bodembedekking. Nu is ook het moment om fruitbomen en bloembollen te planten en wintergroene planten zoals heide of Skimmia in potten te zetten. Snoei fruitstruiken en knot de treurwilg, zodat ze straks sterker terugkomen in het voorjaar.

Lees ook: Zo maak je je tuinmeubilair winterklaar

Maak je tuin winterklaar

Een goed voorbereide tuin kan tegen een stootje. Zodra de temperatuur daalt, bescherm je gevoelige planten met vliesdoek of noppenfolie. Leg dat materiaal nu alvast klaar, zodat je snel kunt handelen bij vorst. Maak in de schuur of het tuinhuisje plek voor planten in pot die niet tegen kou kunnen. Binnen blijven ze het best bij een temperatuur tussen de 2 en 10 graden. Vergeet niet af en toe te luchten en de aarde vochtig te houden, zodat de wortels niet uitdrogen. Controleer tot slot de fruitbomen en verwijder ingedroogde of verschrompelde vruchten. Die kunnen schimmels bevatten en zo de boom verzwakken.

Nog even wat extra liefde voor je gazon

In november geef je het gazon nog een laatste onderhoudsbeurt voordat het in winterrust gaat. Steek de randen strak af en verwijder het blad dat op het gras ligt. Blijven bladeren liggen, dan krijgt het gazon te weinig licht en kunnen er schimmels ontstaan. Gebruik het blad liever op andere plekken in de tuin, bijvoorbeeld onder struiken of tussen vaste planten, omdat het blad verteert en voedingsstoffen aan de grond afgeeft.

©Konstantin Zibert - stock.adobe.com

Planten: fruitbomen...

November is een goede maand om fruitbomen te planten. De grond is nog relatief warm, waardoor de wortels kunnen aanslaan voordat de winter begint. Graaf een ruim plantgat en maak in het midden een kleine heuvel waar de stam op rust. Spreid de wortels voorzichtig uit, vul het gat met een mengsel van aarde en compost en druk de grond stevig aan. Geef ruim water en plaats een boompaal als de boom op een open of winderige plek staat.

Waarom een boompaal belangrijk is

Een pas geplante boom heeft nog geen sterke wortels en kan bij harde wind gaan wiebelen. Daardoor scheuren jonge wortels af en groeit de boom minder goed aan. Een boompaal geeft steun totdat de wortels zich stevig hebben vastgezet. Plaats de paal aan de windzijde van de boom en bevestig hem met een boomband. Na een jaar of twee mag de paal weer weg.

...en bollen

Ook bloembollen kunnen nu de grond in: tulpen, narcissen, hyacinten en irissen bloeien in het voorjaar als je ze nu plant. Wie meteen wat kleur in de tuin wil, kan wintervaste planten als heide, winterviolen, Skimmia of kleine coniferen in potten zetten.

©iMarzi - stock.adobe.com

Snoeien en onkruid wieden (ja, ook nu nog!)

Zolang het niet vriest, kun je nog prima snoeien. Vooral kale fruitstruiken zijn nu aan de beurt: door oude takken weg te halen, verjong je de struik en bevorder je de groei van nieuwe scheuten. Ook jonge boompjes met een doorgaande stam kun je licht terugsnoeien, zodat ze een mooie, evenwichtige vorm ontwikkelen. De treurwilg mag in deze periode worden geknot, zodat hij in het voorjaar weer mooi uitloopt.

Blijf daarnaast onkruid verwijderen, ook al groeit het minder hard. Door het bij te houden, voorkom je dat het in het voorjaar de overhand krijgt. Zo blijft de tuin netjes en houd je het werk beperkt wanneer alles straks weer begint te groeien.

Vooruitkijken naar het voorjaar

Wie in november nog even de handen uit de mouwen steekt, maakt het zichzelf straks een stuk makkelijker. De tuin krijgt rust, maar de basis voor een nieuw seizoen ligt er al. Zodra de eerste zon zich in het voorjaar laat zien, zie je de beloning van het werk dat je nu hebt gedaan: gezonde planten, een sterk gazon en fruitbomen die vol leven zitten.