De ­TerraMaster F8 SSD Plus is een 8bay-NAS en toch niet groter dan de gemiddelde broodtrommel. Het geheim? Hij ondersteunt alleen NVMe-ssd's. Staat het laatste ­bastion van de harde schijf op omvallen?

Als we naar de omvang kijken, zou er precies één harde schijf in de behuizing van de TerraMaster F8 SSD Plus passen, maar in plaats daarvan vind je acht M.2 2280-sloten. Dat legt meteen ook een van de beperkingen van deze NAS bloot: de maximale opslagcapaciteit. Met acht ssd's van 4 TB in RAID5 komt hij maar net uit boven de opslagcapaciteit uit die één harde schijf ook kan bieden (25,4 versus 24 TB). Let er ook op dat je bij deze NAS alleen door TerraMaster ondersteunde NVMe's kunt gebruiken.

De binnenzijde van de NAS met de door ons ingebouwde acht NVMe-ssd's.

Voordelen zijn er natuurlijk ook, want zelfs met acht ssd's aan boord is de NAS fluisterstil, vederlicht (750 gram) en energiezuinig (45 watt bij volle belasting). Op het moederbord zit een 64-bit Intel Core i3 N305-processor met ondersteuning voor hardwarematige media-decoding (4K, 4096 x 2160 bij 60 fps) en 16 GB DDR5 werkgeheugen, dat uitbreidbaar is tot 32 GB.

Alle aansluitingen zitten aan de achterzijde: één usb3.2-poort (type c) en usb3.2-poorten (type a) (allemaal 10 Gbps), één HDMI-aansluiting en één 10Gbit/s-netwerkpoort op basis van een Marvell AQC113C-B1-C-chip. De twee 50mm-ventilatoren onder in de NAS zorgen voor koeling van de processor en de ssd's. TerraMaster levert voor de ssd's acht heatsinks mee, maar die waren in onze tests niet nodig.

Snelheid

Om te testen of een NAS met alleen ssd's ook echt sneller is dan een NAS met harde schijven, is de F8 SSD Plus voorzien van acht Kingston KC3000 2TB-ssd's. De KC3000 ssd's staan bekend om hun goede en stabiele prestaties. De NAS en de pc zijn aangesloten op twee 10Gbit/s-poorten van dezelfde switch.

Met acht ssd's in RAID5 haalt de F8 SSD Plus snelheden van boven de 740 MB/s read en write, terwijl de 8-bay Synology DS1823xs+ in dezelfde setting maximaal 480/425 MB/s haalt. Prima prestaties dus, maar hiervoor is wel een supersnel bekabeld 10Gbit/s-netwerk nodig, en dat is zelfs bij bedrijven nog nauwelijks beschikbaar, laat staan thuis, waar de upgrade naar 2,5 Gbit/s veelal nog beperkt is tot een toevallig aanwezige snellere netwerkpoort.

©ID.nl

Het bedieningspaneel van TOS 6.0.

Hardware is makkelijk

TerraMaster weet dat het met hardware sneller kan innoveren dan met software. Daar ligt namelijk de grootste uitdaging van het merk. Versie 6.0 van het TOS-besturingssysteem biedt alle basisfunctionaliteit, maar mist de rijkdom en finesse van concurrerende producten. Met 51 apps is het aantal uitbreidingen bovendien beperkt, terwijl deze in kwaliteit en functionaliteit bovendien niet uitblinken. Er zijn verder ook geen aanvullende clouddiensten, zoals we dat bijvoorbeeld gewend zijn in het geval van Synology.

©Edmond Varwijk | ID.nl

Het aanbod aan apps op de TerraMaster valt wat tegen.

Wel geïnteresseerd in de hardware, maar minder gecharmeerd van de software? Dan biedt de F8 SSD Plus de optie een ander besturingssysteem te gebruiken. Het TOS-besturingssysteem zit via een eenvoudige kleine usb-stick aangesloten op een usb-a-poort in de binnenzijde van de NAS. Hierdoor lijkt het relatief makkelijk om het TOS-besturingssysteem te vervangen door bijvoorbeeld TrueNAS of UnRAID. Dat blijkt bij navraag inderdaad mogelijk, maar wordt niet door TerraMaster zelf ondersteund.

©Edmond Varwijk | ID.nl

Het besturingssysteem TOS is geïnstalleerd op een usb-stickje en kan worden vervangen door een ander systeem. TerraMaster biedt hierop echter geen ondersteuning.

Conclusie

Met de F8 SSD Plus onderstreept TerraMaster de ambitie een grote speler op de markt voor netwerkopslag te worden. De software loopt achter op de concurrentie en dat is eigenlijk jammer voor zo’n innovatief en aantrekkelijk product. Vind je deze huidige NAS-configuratie te prijzig, dan heb je voor 200 euro minder een versie zonder Plus-toevoeging die een minder snelle processor heeft en de helft van het werkgeheugen (8 in plaats van 16 GB).

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Woor wie graag en veel leest en dat ook op vakantie wil doen, loopt al snel tegen de beperkingen aan voor wat betreft het menemen van boeken. Een e-reader is dan een uitkomst: een enkel apparaat kan zo je hele boekencollectie opslaan. Dat scheelt kilo's en kostbare kofferruimte.

Ben je een boekenwurm die graag leest aan het zwembad, aan zee of in bad? Dan is een waterdichte e-reader een absolute uitkomst! We hebben vijf e-readers met een lekker groot scherm voor je gevonden.

Kobo Sage

Deze e-reader is ontworpen voor de serieuze lezer die meer wil dan alleen boeken verslinden. Het grote, haarscherpe E Ink Carta 1200-scherm zorgt ervoor dat tekst er fantastisch uitziet en pagina's vlot omslaan. Handig is ook de ondersteuning voor de Kobo Stylus. Hiermee kun je direct aantekeningen maken in boeken en pdf-bestanden. Daarnaast kun je via Bluetooth ook luisterboeken afspelen, waardoor je moeiteloos wisselt tussen lezen en luisteren. De behuizing is waterdicht, dus een boek lezen in bad of aan het zwembad is geen enkel probleem. Met 32 GB aan opslag heb je bovendien genoeg ruimte voor duizenden boeken en notities.

PocketBook InkPad 4

De PocketBook InkPad heeft een iets kleiner 7,8-inch scherm. Uniek is de ingebouwde luidspreker, waarmee je direct luisterboeken kunt afspelen zonder een koptelefoon te hoeven koppelen, al is die optie er via Bluetooth natuurlijk ook. De InkPad 4 is waterbestendig en het scherm heeft daarnaast ook een extra beschermlaag tegen krassen, dus prettig als je iets minder voorzichtig met je spullen omgaat. Met de SMARTlight-functie pas je niet alleen de helderheid aan, maar ook de kleurtemperatuur van het licht, zodat je op ieder moment van de dag comfortabel kunt lezen. Dankzij de ondersteuning voor een breed scala aan bestandsformaten, inclusief stripboekformaten, hoef je je zelden zorgen te maken over het converteren van bestanden.

Pocketbook InkPad Color 3

Voor wie zijn leeservaring letterlijk meer kleur wil geven, is er de PocketBook InkPad Color 3. De IkPad Color 3 heeft - zoals de naam al doet vermoeden - een 7,8-inch kleurenscherm van de nieuwste generatie dat 4096 kleuren kan weergeven. Dit maakt het apparaat perfect voor het lezen van tijdschriften, graphic novels, en kinderboeken, waarbij illustraties echt tot leven komen. De kleuren zijn weliswaar subtieler dan op een tablet, maar het grote voordeel blijft het rustige, niet-reflecterende e-ink scherm. Net als zijn zwart-wit broertje hierboven heeft dit model een ingebouwde luidspreker, Bluetooth, waterbestendigheid en de aanpasbare SMARTlight-verlichting. Een goede keuze als je vaak content met beeldmateriaal leest.

Kobo Libra Colour

Deze Kobo Libra Colour met zijn 7-inch kleurenscherm biedt een prachtige middenweg als je een iets kleinere e-reader zoekt. Dit model brengt de voordelen van een kleurenscherm naar een compacter en betaalbaarder niveau. Je kunt er niet alleen boekomslagen in kleur op zien, maar ook direct in je boeken arceren en notities maken met de los verkrijgbare Kobo Stylus 2. Het ergonomische ontwerp met fysieke bladerknoppen wordt als zeer prettig ervaren, omdat je de e-reader stevig kunt vasthouden zonder het scherm aan te raken. Uiteraard is ook dit model waterdicht. Hij is ook voorzien van ComfortLight PRO dat blauw licht filtert zodat het prettiger is voor je ogen.

PocketBook Era

De PocketBook Era is een andere goede kandidaat in de 7-inch categorie. Het model is robuust en strak vormgegeven, met een dunne rand en fysieke bladerknoppen aan de zijkant voor de bediening. Dit model leest vrijwel alle bestandsformaten die je maar kunt bedenken, heeft een ingebouwde luidspreker voor audioboeken en is waterdicht. Hoewel het een zwart-wit scherm heeft, is de schermkwaliteit uitstekend dankzij de E Ink Carta 1200-technologie, wat zorgt voor een hoog contrast en snelle reactietijden. Als je geen behoefte hebt aan een kleurenscherm of stylus-ondersteuning, dan is de PocketBook Era een prima keuze.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.