Standaard krijgen mobieltjes en pda's een flinke verzameling software mee. Daarnaast is het mogelijk om, afhankelijk van uw wensen, zelf programma's te installeren. Eén van de bekendste is ongetwijfeld routeplanner TomTom, maar daarnaast zijn er inmiddels duizenden andere programma's waarmee u bijvoorbeeld makkelijker informatie invoert en beheert, muziek en film afspeelt of even kunt gamen.

Standaard krijgen mobieltjes en pda's een flinke verzameling software mee. Daarnaast is het mogelijk om, afhankelijk van uw wensen, zelf programma's te installeren. Eén van de bekendste is ongetwijfeld routeplanner TomTom, maar daarnaast zijn er inmiddels duizenden andere programma's waarmee u bijvoorbeeld makkelijker informatie invoert en beheert, muziek en film afspeelt of even kunt gamen. Aan veel van deze software hangt een prijskaartje, maar inmiddels is er ook een grote groep programma's die gratis is. We presenteren u een selectie van de beste freeware voor smartphone en pda.

Thuis, kantoor en internet

Verschillende platformen

Zo maar software installeren op uw mobiele kompaan is er niet bij. Er zijn nogal wat verschillende besturingssystemen en het is van belang dat u alleen software gebruikt die voor uw apparaat geschikt is. De belangrijkste platformen zijn:
Symbian
Komt vooral voor op telefoons van Nokia, Ericsson, Panasonic en Samsung. Dit besturingssysteem is gebaseerd op het EPOC-platform van Psion.

J2ME
Dit is een variant op het Javaplatform Java 2 Micro Edition dat op veel mobieltjes en pda's is te vinden. Dit is geen besturingssysteem, maar een omgeving’waarin Java-programma's (veelal games) speciaal ontwikkeld voor mobiele apparaten, kunnen worden gebruikt.Windows Mobile
Een verzamelnaam voor diverse op Windows gebaseerde besturingssystemen. Er zijn diverse versies waarvan Windows Mobile 2003,Windows Mobile 5 en Windows 6 de laatste zijn, elk in twee varianten: Pocket PC (voor pda) en Smartphone-edition (voor slimme mobieltjes). Let er bij het downloaden en installeren van Windows-software op of deze wel geschikt is voor uw pda.

PalmOS
Besturingssysteem dat in eerste instantie alleen voor de Palm handhelds (pda's) werd gebruikt en later ook door de fabrikanten Garmin en Handspring. Vanwege een overname en omdat de laatste Palm Treo gebruikmaakt van Windows Mobile is onduidelijk wat er met PalmOS gaat gebeuren. De oudere Palms kunnen alleen software gebruiken die voor monochrome (zwart-wit) schermpjes is ontwikkeld. De nieuwere modellen kunnen daarnaast ook de nieuwere programma's in kleur draaien.

Overige
Er zijn verder nog een aantal kleinere besturingssystemen waarvoor software te vinden is. Voorbeelden hiervan zijn Newton, (Psion) Series 3 en Siena. Ook voor de Apple iPod zijn tal van hulpjes ontwikkeld die deze multimediaspeler meer functies geven.Bijna alle pda's en mobieltjes bevatten een Kladblok voor notities, behalve de Smartphones met Windows Mobile. Geen nood, met MilloNotes maakt u handige kattebelletjes. Ook bij Palm valt er een en ander te verbeteren. Met BigClock doet deze pda het erg leuk als Bureau-accessoire met een handige klok inclusief kalender en alarmfunctie. De dubbel uitgevoerde wereldklok laat u weten of u nog (of al) kunt bellen met familie of relatie in het buitenland zonder die persoon onbedoeld hartverlammend te wekken. Of dat allemaal nog niet genoeg is, bouwt BigClock uw Palm net zo gemakkelijk om tot een stopwatch met alles erop en eraan.
Uw pda als hulp bij de boodschappen? Neem dan Handy Shopper. U maakt een lijstje voor elke winkel die u wilt bezoeken. U kunt zowel de gewenste producten invullen als hun prijs, zodat u altijd een overzicht hebt van alle producten en bedragen. Het invullen kunt u ter plekke doen, zodat u na het afrekenen in één keer ziet of de kassabon klopt. De valuta zijn instelbaar, evenals de btw-tarieven.
Ondersteunt uw mobiele apparaat Java? Surf dan naar Mobile GMaps: een programma waarmee u het handige Google Maps op uw mobiel of pda kunt raadplegen.

Multimedia

Een film kijken in de trein of op het vakantieverblijf kan natuurlijk al jaren met een draagbare dvdspeler, en sinds enige tijd ook met tientallen andere apparaatjes. De tijd dat een pda nog als organizer door het leven ging, ligt ver achter ons. Er zijn inmiddels volop mogelijkheden op het gebied van video. Bijkomend voordeel is dat de meeste pda's een breedbeeldscherm hebben, alsof ze voor film zijn gemaakt.
The Core Pocket Media Player is een fraai programma, dat met veel soorten videoformaten overweg kan. Helaas niet met de wmv-bestanden voor Windows Media Player 9 en hoger, maar bijvoorbeeld wel met DivX, Xvid, mp3 en mpeg. Is geen onoverkomelijk probleem, aangezien video softwarematig op de pc met veel gratis programma's eenvoudig is om te zetten naar het gewenste formaat – zie voor meer informatie over conversie bijvoorbeeld hier. De voor het afspelen van video benodigde codecs zijn reeds gebundeld met het programma. Geschikt voor Palm en Windows Mobile. Installeren en kijken maar!
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: voor wie bij fotograferen meteen denkt aan een handige functie op moderne mobiele telefoons, is DOFmaster niet geschikt. Als we u vertellen dat deze rekenhulp (beschikbaar voor Windows Mobile en Palm) is bedoeld om de juiste instellingen te bepalen voor diafragma, brandpuntsafstand en afstand tot het onderwerp om een bepaalde scherptediepte (Depth Of Field) te bereiken, is duidelijk dat de doelgroep eerder te vinden is onder (semi)professionele fotografen.

Utilities

Met name SmartPhone-gebruikers weten hoe vervelend het is om met een lege batterij te zitten. Dat is niet ondenkbaar want de streepjes van de batterij-indicator zeggen vrij weinig. BLifePlugin verzamelt gedurende twee tot drie 'gewone' dagen informatie over het gebruik van uw toestel en schat in hoeveel uren/minuten u nog vooruit kunt.
Zowel SmartPhone als Pocket PC-gebruikers zullen heel blij zijn met Mobile AppMover, een tool waarmee u de locatie van geïnstalleerde programmatuur kunt veranderen; handig als u een programma van het interne geheugen naar het geheugenkaartje wilt verhuizen. Op de website van de maker zijn overigens meer juweeltjes te vinden.
Wel wachtwoorden, pincodes en andere gevoelige informatie meenemen op uw SmartPhone maar liever geen zorgen bij verlies of diefstal? Gebruik DocLock: een digitale kluis die alle data versleutelt.

Games

De beste sites voor software

Pocketland.nlSmartsym.nlFreeware-palm.comTucows.comSmartphonefreeware.comPdassi.nlPdaGold.comTopsites.Cearchives.comMet name apparaten met kleinere schermen lenen zich niet erg voor het spelen van snelle games. Als u het echter leuk vindt om te puzzelen is Smoresoft Sudoku voor de Pocket PC zonder meer leuk. Voor uw Windows Smartphone is er Gnuboy CE, waarmee u ook (vele duizenden) spelletjes die voor de Gameboy zijn ontwikkeld, kunt spelen op uw mobiel.
Het Formule 1-seizoen is volop bezig en de ware fan mist uiteraard geen enkele wedstrijd. Om te zorgen dat dat zo blijft en om alvast uit te kijken naar het volgende evenement, biedt het programmaatje F1 2007 een overzicht van alle geplande races. Behalve gegevens over waar en wanneer wordt gereden biedt F1 uitgebreide circuitinformatie. Een eenvoudig, doch uiterst handig hulpje voor de Palmliefhebber.
Een andere aanrader voor de Palm tenslotte is Puzzles dat u in één klap 22 spelletjes rijker maakt. Type vier-op-een-rij en mijnenveger, dus ook leuk voor de wat jongere spelers. Niet bij allemaal is even snel duidelijk hoe ze werken; het uitzoeken daarvan is vast de 23e puzzel!

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.