Als pc-gamer ben je uiteraard gewend om lange tijd op je bureaustoel te zitten tijdens het spelen van games. Toch zul je van tijd tot tijd jaloers zijn op al die consolegamers, die gewoon lekker op de bank kunnen spelen. We gaan dit alsnog mogelijk maken door games te streamen met een Raspberry Pi en Steam Link.

Voordat je vanaf je bank kunt gamen, heb je een aantal dingen nodig: te beginnen bij een game-pc waarop het distributieplatform Steam van Valve is geïnstalleerd. Voor het beste resultaat dient deze pc aangesloten te zijn op een bekabeld gigabit-netwerk. Voor het streamen is minimaal een Raspberry Pi 3 inclusief gebruikelijke accessoires, zoals de micro-sd-kaart, toetsenbord en muis nodig. 

Ook is een controller natuurlijk geen overbodige luxe. Tegenwoordig kun je prima een PlayStation 4 of Xbox One-controller gebruiken op de pc, en dus ook op je Raspberry Pi. Heb je nog geen Raspberry Pi in bezit, dan kun je er het beste voor kiezen het meest recente model aan te schaffen: de Raspberry Pi 4 Model B. De uitvoering met vier of acht gigabyte aan werkgeheugen volstaat.

Steam installeren

De meeste gamers zullen Steam ongetwijfeld al op hun pc hebben staan, maar deze stap nemen we voor de zekerheid toch even door. Ga naar www.steampowered.com en download Steam door op de groene knop Install Steam te klikken. Installeer de applicatie. Log na de installatie in of klik op Maak een nieuw account aan. Installeer vervolgens de spellen die je wilt streamen naar de televisie. Verdere configuratie is bij Steam niet nodig.

©PXimport

Raspbian installeren

De applicatie waarmee je pc games naar je Raspberry Pi kunt streamen heet Steam Link. Deze applicatie wordt geïnstalleerd op Raspbian (het officieel ondersteunde besturingssysteem van de Raspberry Pi). De gemakkelijkste manier om dit besturingssysteem te installeren is via Raspberry Pi Imager. Download Raspberry Pi Imager, om deze vervolgens te installeren. Sluit de micro-sd-kaart aan op de pc en start Raspberry Pi Imager. Kies Raspbian als besturingssysteem en installeer deze op de sd-kaart.

Geluid instellen via hdmi

Stop na de installatie de sd-kaart in de Raspberry Pi en start deze op. Doorloop de configuratie. We raden aan de bekabelde netwerkverbinding te gebruiken. Als de Pi voor het eerst start, voer je via de wizard de nodige software-updates uit. Vaak wordt het geluid standaard naar de 3,5mm-audio-uitgang gestuurd. Als dat zo is, kun je de audio-uitvoer wijzigen naar de hdmi-poort. Open LXTerminal linksboven in de hoek en geef de opdracht amixer cset numid=3 2. Het geluid wordt nu via de hdmi-aansluiting verstuurd.

©PXimport

Steam Link installeren

Nu de terminal openstaat installeer je ook direct Steam Link. Daarvoor dien je eerst de pakketlijsten bij te werken. Geef hiervoor de opdracht sudo apt update. Als alle pakketlijsten zijn bijgewerkt, installeer je Steam Link met de opdracht sudo apt install steamlink. Na de installatie start je Steam Link met de opdracht steamlink. Er wordt dan automatisch een snelkoppeling op het bureaublad aangemaakt. Ook kun je Steam Link openen via het applicatiemenu, onder Spelletjes.

©PXimport

Xbox One Controller koppelen

Helaas gaat het koppelen van de Xbox-controller niet zo vanzelfsprekend als dat in Windows gaat. Open LXTerminal en geef de opdracht sudo apt install xboxdrv om de drivers te installeren. Gebruik je de controller via een usb-kabel, dan kun je die nu in gebruik nemen. Wil je de controller liever via bluetooth gebruiken, moeten we eerst het ERTM-protocol uitschakelen. Geef deze opdracht en herstart vervolgens de Raspberry Pi:

echo 'options bluetooth disable_ertm=Y' | sudo tee -a /etc/modprobe.d/bluetooth.conf

Klik daarna rechtsboven op het bluetoothpictogram en kies Add Device. Druk op de synchronisatieknop op de controller, selecteer Xbox Wireless Controller en klik op de knop Pair.

©PXimport

PS4-controller koppelen

De speciale draadloze usb-adapter van de Sony PlayStation Dualshock 4 Controller is plug-and-play en werkt direct bij het aansluiten op de Raspberry Pi. Ook het aansluiten via de micro-usb-kabel op de PS4-controller werkt plug-and-play. Dit is vooral handig voor de oudere modellen die niet aan elk bluetoothapparaat kunnen worden gekoppeld. Wie over een recente controller beschikt, kan deze ook via bluetooth koppelen. Daarvoor moet je eerst het ERTM-protocol uitschakelen (net als in stap 6). Geef deze opdracht en herstart vervolgens de Raspberry Pi:

echo 'options bluetooth disable_ertm=Y' | sudo tee -a /etc/modprobe.d/bluetooth.conf

Klik daarna rechtsboven op het bluetoothpictogram en kies Add Device. Druk tegelijkertijd op de Share- en PlayStation-knop op je controller om de controller in koppelmodus te zetten. Kies Wireless Controller en druk op de knop Pair.

Ben je in het bezit van een PlayStation 5, dan zou het in principe ook mogelijk moeten zijn je PS5-controller aan te sluiten op je computer. Dit kan dan via een USB-C naar USB-A-kabel; een andere kabel dus dan de DualSense-controller van de PlayStation 4. Ook met bluetooth zou je de controller moeten kunnen koppelen. 

©PXimport

Koppelen aan de pc

Zorg dat op de game-pc Steam is gestart en dat de computer zich op hetzelfde netwerk bevindt als de Raspberry Pi. Start vervolgens Steam Link en klik op de grote blauwe knop Aan de slag. Steam Link gaat automatisch op zoek naar de computers waarop Steam is gestart. Klik op de juiste computer en schrijf de pincode op. 

Neem de pincode mee naar de game-pc en voer deze in bij Apparaat machtigen. Klik op OK en Steam Link zal automatisch een netwerktest uitvoeren. Als de test klaar is, kun je beginnen met streamen door op de knop Stream te klikken.

©PXimport

Wat te doen bij vertraging?

Bij het op afstand spelen van je games zal altijd een beetje vertraging optreden (latency of lag genoemd). Gelukkig wordt deze vertraging bij een goede verbinding tot een minimum beperkt. Voor een zo goed mogelijke verbinding maak je gebruik van een bekabelde netwerkverbinding op een gigabit-netwerk. Als je geen toegang hebt tot een bekabeld netwerk, maak dan bij voorkeur gebruik van een draadloos 802.11ac-netwerk (5 GHz). 

Als je modem of router dat niet biedt, is een powerline-adapter een laatste redmiddel. Zorg dat er geen storende factoren zijn. De kwaliteit van de verbinding kan bijvoorbeeld beïnvloed worden als iemand anders binnen het netwerk video’s streamt.

Big picture mode

Steam wordt geladen in de zogenoemde big picture mode. Deze grafische interface is speciaal ontworpen om Steam te bedienen met een controller op de televisie. Naast het opstarten van de games uit je bibliotheek kun je ook via big Picture mode websites bezoeken, de community bekijken en chatten met vrienden. Het belangrijkste onderdeel is natuurlijk de bibliotheek. Spellen zijn vanaf hier gemakkelijk op te starten. 

Als er spellen ontbreken, kan dat komen omdat de dienst automatisch de bibliotheek filtert op de spellen die geoptimaliseerd zijn voor remote play. Rechts in het venter kun je dit filter uitschakelen om alle games zichtbaar te maken.

©PXimport

Automatisch Steam Link starten

Wie geen behoefte heeft aan de andere functies van Raspbian kan de Raspberry Pi zo instellen dat Steam Link automatisch start. Open LXTerminal en geef de volgende opdracht:

sudo nano /etc/xdg/lxsession/LXDE-pi/autostart

Ga met de pijltjestoetsen helemaal naar beneden en voeg op een nieuwe regel het volgende woord toe: steamlink. Druk op de toetsencombinatie Ctrl+X om en kies Ja om wijziging op te slaan en nano te sluiten. De volgende keer dat de Raspberry Pi opstart, zal Steam Link automatisch worden geladen.

©PXimport

Niet-Steam-spellen streamen

Valve is niet het enige bedrijf dat een distributieplatform aanbiedt. De kans is groot dat je naast Steam ook nog andere platformen als Origins, GOG of de Epic Games Launcher gebruikt. Standaard kunnen de spellen op deze platformen niet gebruikt worden op Steam, maar je kunt de spellen wel handmatig toevoegen aan Steam. Open Steam op je game-pc en kies Spellen / Niet-Steam-spel aan mijn bibliotheek toevoegen. 

Selecteer de gewenste spellen uit de lijst en klik op Programma’s toevoegen. Als het spel er niet tussenstaat, klik je op Bladeren en voeg het uitvoer-bestand (.exe) zelf toe. Het spel zal vervolgens aan de Steam Bibliotheek worden toegevoegd.

Verbinding verbeteren

Is de snelheid van de stream, ondanks een goede netwerkverbinding, toch niet optimaal, dan kun je tenslotte een aantal dingen wijzigen. Open Steam Link en ga naar Instellingen (het tandwiel rechtsboven in de hoek). Open Streamen en wijzig de instelling Video van Gebalanceerd naar Snel. Ga vervolgens naar Geavanceerd en zet de instelling Resolutielimiet op 1280x720 (720p). 

Eventueel kun je de Prestatie-overlay op Details weergeven instellen om tijdens het streamen gedetailleerde prestatiestatistieken te bekijken. Zo kun je precies zien of en wanneer er vertraging optreedt. Is dit eenmaal opgelost, kan het gamen fatsoenlijk losbarsten!

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een smartphone met een dunne schermrand was jaren geleden nogal prijzig, tegenwoordig vind je ze voor een schappelijke prijs. Wij hebben vijf randloze telefoons voor minder dan 350 euro voor je weten te vinden.

Ramdloze smartphones, ook wel toestellen met een zogeheten full-screen- of edge-to-edge- display genoemd, winnen de laatste jaren steeds meer aan populariteit – en dat is niet zonder reden. Door het minimaliseren van de schermranden hebben deze telefoons een strak en modern design, waarbij het scherm nagenoeg de volledige voorkant van het toestel beslaat. Dit zorgt voor een luxe uitstraling. Bovendien maken fabrikanten optimaal gebruik van de beschikbare ruimte, waardoor zelfs compacte toestellen een groter schermoppervlak kunnen bieden. Voor gebruikers betekent dit een betere balans tussen draagbaarheid en functionaliteit. Daarnaast zijn veel randloze smartphones uitgerust met moderne technologieën zoals in-display vingerafdrukscanners en geavanceerde gezichtsscanners.

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G is een middenklasse smartphone met een helder 6,6-inch Super AMOLED-scherm, een 50 MP hoofdcamera en een krachtige Exynos 1380-processor. Het toestel biedt 5G-connectiviteit en een batterijduur die gemakkelijk een dag meegaat. Met Samsung's One UI 6.1 en een strakke ontwerp is dit een uitstekende keuze voor gebruikers die op zoek zijn naar een betrouwbare en stijlvolle smartphone.

Motorola Edge 40

De Motorola Edge 40 beschikt over een 6,55-inch pOLED-scherm met een verversingssnelheid van 144 Hz, wat zorgt voor vloeiende beelden. Het toestel is uitgerust met een MediaTek Dimensity 8020-processor en een 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie. Dankzij de 68W TurboPower-snellader is de 4400 mAh-batterij snel opgeladen. Het slanke, randloze ontwerp met afgeronde hoeken maakt dit een toestel met een premium uiterlijk.

Nothing Phone (2a)

De Nothing Phone (2a) valt op door zijn unieke, transparante ontwerp en LED-notificatieverlichting en de mogelijkheid om afzonderlijke onderdelen makkelijk te vervangen. Het toestel heeft een 6,7-inch AMOLED-scherm, een MediaTek Dimensity 7200 Pro-processor en een dubbele 50 MP camera-opstelling. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 45W snelladen biedt deze smartphone goede preraties.

Xiaomi Redmi Note 13 Pro+ 5G

De Redmi Note 13 Pro+ 5G van Xiaomi is uitgerust met een 6,67-inch AMOLED-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz en een resolutie van 1,5K. Het toestel beschikt over een 200 MP hoofdcamera, een MediaTek Dimensity 7200-Ultra-processor en een 5000 mAh-batterij die 120W snelladen ondersteunt. Door het randloze ontwerp en de krachtige specificaties is deze telefoon een uitstekende keuze voor fotografie-enthousiastelingen.

Google Pixel 7a

De Google Pixel 7a biedt een prettige Android-ervaring met regelmatige updates en een uitstekende camera. Het toestel heeft een 6,1-inch OLED-scherm, een Google Tensor G2-processor en een 64 MP hoofdcamera. Met functies zoals Real Tone en Night Sight levert de Pixel 7a indrukwekkende foto's, zelfs bij weinig licht. De telefoon heeft vooral aan de bovenzijde een smalle rand en de cameralens zit daarbij mooi in het display verwerkt. De compacte vormfactor maakt dit toestel ideaal voor gebruikers die een handzame smartphone zoeken.

Automatisch wasmiddel doseren is een functie die steeds vaker voorkomt op moderne wasmachines. Handig, want je hoeft niet meer zelf af te meten hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Maar hoe werkt het precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten?

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Wat is automatisch wasmiddel doseren?

Automatisch doseren betekent dat de wasmachine zelf bepaalt hoeveel wasmiddel en wasverzachter nodig is voor elke wasbeurt. Dit gebeurt met behulp van sensoren die onder meer kijken naar het gewicht van de was, de textielsoort en soms ook hoe vuil het wasgoed is. Je vult de reservoirs één keer met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter. De machine gebruikt bij elke wasbeurt precies de hoeveelheid die nodig is. Je hoeft dus niet meer voor elke wasbeurt te meten of te gokken of met wasmiddel te knoeien.

Hoe goed werkt automatisch doseren?

In de praktijk werkt automatische dosering over het algemeen goed. Vooral bij normaal bevuilde was levert het een schone was op zonder overdosering. De sensoren stemmen de hoeveelheid nauwkeurig af op de lading. Wel zijn er verschillen tussen systemen. Bij sommige merken kun je bijvoorbeeld zelf de dosering nog bijstellen als je merkt dat de was niet fris genoeg wordt of dat er juist zeepresten achterblijven. Bij sterk bevuilde was of speciale stoffen (zoals sportkleding of babykleding) kan het zijn dat je alsnog handmatig wilt doseren of een ander type wasmiddel nodig hebt.

©AEG

AutoDose van AEG.

Voordelen van automatische dosering

Het grootste voordeel is gemak: je vult één keer het reservoir en daarna hoef je er wekenlang niet naar om te kijken. Daarnaast helpt automatische dosering bij het besparen van wasmiddel. Veel mensen gebruiken onbewust te veel, wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook zorgt voor zeepresten in kleding en de machine. Verder voorkom je slijtage aan je kleding. Te veel wasmiddel kan stoffen aantasten en zorgt ervoor dat kleding minder lang mooi blijft.

Nadelen van automatische dosering

Niet alles is positief. Automatisch doseren werkt alleen met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder of capsules kun je niet gebruiken. Daarnaast moet je erop letten dat je de juiste soort wasmiddel kiest. Sommige systemen werken niet goed met dikkere of schuimende middelen.

Een ander aandachtspunt is geur: omdat je het reservoir lang gebruikt, kan dat na verloop van tijd een muffe geur afgeven. Regelmatig schoonmaken en niet te lang wachten met bijvullen helpt dat voorkomen.

Bij sommige systemen kun je niet zelf bepalen welk vak je voor welk type wasmiddel gebruikt, of kun je geen speciaal wasmiddel apart instellen (bijvoorbeeld voor witte was of wol). Dat maakt je wat beperkter in je mogelijkheden.

©AEG

Hoe vaak moet je bijvullen?

Dat hangt af van de capaciteit van het reservoir en hoe vaak je wast. Gemiddeld gaat een volle tank tussen de 20 en 40 wasbeurten mee. Sommige machines geven een seintje als het wasmiddel bijna op is, bij andere moet je het zelf in de gaten houden.

Welk wasmiddel werkt het best?

Gebruik altijd vloeibaar wasmiddel. Veel fabrikanten raden hun eigen merk aan (zoals bijvoorbeeld Miele UltraPhase). In de praktijk werken veel gangbare A-merken ook goed, zolang ze niet te dik of sterk schuimend zijn. Vermijd ecologische of geconcentreerde wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor handmatige dosering, tenzij het systeem ze aankan. Bij sommige merken slimme wasmachines (zoals Bosch en Siemens) kun je met de app de barcode op je eigen wasmiddelen scannen. De app stuurt dan informatie over de concentratie van je wasmiddel en de waterhardheid automatisch door naar de wasmachine, zodat echt altijd de juiste dosering wordt gebruikt.

Test een wasmiddel een tijdje en kijk hoe de machine reageert: blijft er schuim achter, wordt de was goed schoon, ruikt het fris? Zo ontdek je wat het beste werkt voor jouw situatie.

©Miele

Miele UltraPhase-flacons.

Van i-DOS tot SmartDosing

In onderstaande tabel zie je wat de benaming voor het automatisch-doseersysteem is bij de grootste wasmachine-merken.

Conclusie

Automatische dosering maakt wassen makkelijker en voorkomt verspilling van wasmiddel. Vooral bij regelmatig gebruik is het een handige functie die tijd bespaart en je kleding beschermt. De werking hangt af van het merk en type wasmiddel dat je gebruikt. Kies daarom een machine die bij jouw wasgedrag past (tip: bij (web)winkels die wasmachines verkopen kun je modellen makkelijk met elkaar vergelijken) en experimenteer met verschillende vloeibare wasmiddelen om de beste combinatie te vinden.