Als pc-gamer ben je uiteraard gewend om lange tijd op je bureaustoel te zitten tijdens het spelen van games. Toch zul je van tijd tot tijd jaloers zijn op al die consolegamers, die gewoon lekker op de bank kunnen spelen. We gaan dit alsnog mogelijk maken door games te streamen met een Raspberry Pi en Steam Link.

Voordat je vanaf je bank kunt gamen, heb je een aantal dingen nodig: te beginnen bij een game-pc waarop het distributieplatform Steam van Valve is geïnstalleerd. Voor het beste resultaat dient deze pc aangesloten te zijn op een bekabeld gigabit-netwerk. Voor het streamen is minimaal een Raspberry Pi 3 inclusief gebruikelijke accessoires, zoals de micro-sd-kaart, toetsenbord en muis nodig. 

Ook is een controller natuurlijk geen overbodige luxe. Tegenwoordig kun je prima een PlayStation 4 of Xbox One-controller gebruiken op de pc, en dus ook op je Raspberry Pi. Heb je nog geen Raspberry Pi in bezit, dan kun je er het beste voor kiezen het meest recente model aan te schaffen: de Raspberry Pi 4 Model B. De uitvoering met vier of acht gigabyte aan werkgeheugen volstaat.

Steam installeren

De meeste gamers zullen Steam ongetwijfeld al op hun pc hebben staan, maar deze stap nemen we voor de zekerheid toch even door. Ga naar www.steampowered.com en download Steam door op de groene knop Install Steam te klikken. Installeer de applicatie. Log na de installatie in of klik op Maak een nieuw account aan. Installeer vervolgens de spellen die je wilt streamen naar de televisie. Verdere configuratie is bij Steam niet nodig.

©PXimport

Raspbian installeren

De applicatie waarmee je pc games naar je Raspberry Pi kunt streamen heet Steam Link. Deze applicatie wordt geïnstalleerd op Raspbian (het officieel ondersteunde besturingssysteem van de Raspberry Pi). De gemakkelijkste manier om dit besturingssysteem te installeren is via Raspberry Pi Imager. Download Raspberry Pi Imager, om deze vervolgens te installeren. Sluit de micro-sd-kaart aan op de pc en start Raspberry Pi Imager. Kies Raspbian als besturingssysteem en installeer deze op de sd-kaart.

Geluid instellen via hdmi

Stop na de installatie de sd-kaart in de Raspberry Pi en start deze op. Doorloop de configuratie. We raden aan de bekabelde netwerkverbinding te gebruiken. Als de Pi voor het eerst start, voer je via de wizard de nodige software-updates uit. Vaak wordt het geluid standaard naar de 3,5mm-audio-uitgang gestuurd. Als dat zo is, kun je de audio-uitvoer wijzigen naar de hdmi-poort. Open LXTerminal linksboven in de hoek en geef de opdracht amixer cset numid=3 2. Het geluid wordt nu via de hdmi-aansluiting verstuurd.

©PXimport

Steam Link installeren

Nu de terminal openstaat installeer je ook direct Steam Link. Daarvoor dien je eerst de pakketlijsten bij te werken. Geef hiervoor de opdracht sudo apt update. Als alle pakketlijsten zijn bijgewerkt, installeer je Steam Link met de opdracht sudo apt install steamlink. Na de installatie start je Steam Link met de opdracht steamlink. Er wordt dan automatisch een snelkoppeling op het bureaublad aangemaakt. Ook kun je Steam Link openen via het applicatiemenu, onder Spelletjes.

©PXimport

Xbox One Controller koppelen

Helaas gaat het koppelen van de Xbox-controller niet zo vanzelfsprekend als dat in Windowsgaat. Open LXTerminal en geef de opdracht sudo apt install xboxdrv om de drivers te installeren. Gebruik je de controller via een usb-kabel, dan kun je die nu in gebruik nemen. Wil je de controller liever via bluetooth gebruiken, moeten we eerst het ERTM-protocol uitschakelen. Geef deze opdracht en herstart vervolgens de Raspberry Pi:

echo 'options bluetooth disable_ertm=Y' | sudo tee -a /etc/modprobe.d/bluetooth.conf

Klik daarna rechtsboven op het bluetoothpictogram en kies Add Device. Druk op de synchronisatieknop op de controller, selecteer Xbox Wireless Controller en klik op de knop Pair.

©PXimport

PS4-controller koppelen

De speciale draadloze usb-adapter van de Sony PlayStation Dualshock 4 Controller is plug-and-play en werkt direct bij het aansluiten op de Raspberry Pi. Ook het aansluiten via de micro-usb-kabel op de PS4-controller werkt plug-and-play. Dit is vooral handig voor de oudere modellen die niet aan elk bluetoothapparaat kunnen worden gekoppeld. Wie over een recente controller beschikt, kan deze ook via bluetooth koppelen. Daarvoor moet je eerst het ERTM-protocol uitschakelen (net als in stap 6). Geef deze opdracht en herstart vervolgens de Raspberry Pi:

echo 'options bluetooth disable_ertm=Y' | sudo tee -a /etc/modprobe.d/bluetooth.conf

Klik daarna rechtsboven op het bluetoothpictogram en kies Add Device. Druk tegelijkertijd op de Share- en PlayStation-knop op je controller om de controller in koppelmodus te zetten. Kies Wireless Controller en druk op de knop Pair.

Ben je in het bezit van een PlayStation 5, dan zou het in principe ook mogelijk moeten zijn je PS5-controller aan te sluiten op je computer. Dit kan dan via een USB-C naar USB-A-kabel; een andere kabel dus dan de DualSense-controller van de PlayStation 4. Ook met bluetooth zou je de controller moeten kunnen koppelen. 

©PXimport

Koppelen aan de pc

Zorg dat op de game-pc Steam is gestart en dat de computer zich op hetzelfde netwerk bevindt als de Raspberry Pi. Start vervolgens Steam Link en klik op de grote blauwe knop Aan de slag. Steam Link gaat automatisch op zoek naar de computers waarop Steam is gestart. Klik op de juiste computer en schrijf de pincode op. 

Neem de pincode mee naar de game-pc en voer deze in bij Apparaat machtigen. Klik op OK en Steam Link zal automatisch een netwerktest uitvoeren. Als de test klaar is, kun je beginnen met streamen door op de knop Stream te klikken.

©PXimport

Wat te doen bij vertraging?

Bij het op afstand spelen van je games zal altijd een beetje vertraging optreden (latency of lag genoemd). Gelukkig wordt deze vertraging bij een goede verbinding tot een minimum beperkt. Voor een zo goed mogelijke verbinding maak je gebruik van een bekabelde netwerkverbinding op een gigabit-netwerk. Als je geen toegang hebt tot een bekabeld netwerk, maak dan bij voorkeur gebruik van een draadloos 802.11ac-netwerk (5 GHz). 

Als je modem of router dat niet biedt, is een powerline-adapter een laatste redmiddel. Zorg dat er geen storende factoren zijn. De kwaliteit van de verbinding kan bijvoorbeeld beïnvloed worden als iemand anders binnen het netwerk video’s streamt.

Big picture mode

Steam wordt geladen in de zogenoemde big picture mode. Deze grafische interface is speciaal ontworpen om Steam te bedienen met een controller op de televisie. Naast het opstarten van de games uit je bibliotheek kun je ook via big Picture mode websites bezoeken, de community bekijken en chatten met vrienden. Het belangrijkste onderdeel is natuurlijk de bibliotheek. Spellen zijn vanaf hier gemakkelijk op te starten. 

Als er spellen ontbreken, kan dat komen omdat de dienst automatisch de bibliotheek filtert op de spellen die geoptimaliseerd zijn voor remote play. Rechts in het venter kun je dit filter uitschakelen om alle games zichtbaar te maken.

©PXimport

Automatisch Steam Link starten

Wie geen behoefte heeft aan de andere functies van Raspbian kan de Raspberry Pi zo instellen dat Steam Link automatisch start. Open LXTerminal en geef de volgende opdracht:

sudo nano /etc/xdg/lxsession/LXDE-pi/autostart

Ga met de pijltjestoetsen helemaal naar beneden en voeg op een nieuwe regel het volgende woord toe: steamlink. Druk op de toetsencombinatie Ctrl+X om en kies Ja om wijziging op te slaan en nano te sluiten. De volgende keer dat de Raspberry Pi opstart, zal Steam Link automatisch worden geladen.

©PXimport

Niet-Steam-spellen streamen

Valve is niet het enige bedrijf dat een distributieplatform aanbiedt. De kans is groot dat je naast Steam ook nog andere platformen als Origins, GOG of de Epic Games Launcher gebruikt. Standaard kunnen de spellen op deze platformen niet gebruikt worden op Steam, maar je kunt de spellen wel handmatig toevoegen aan Steam. Open Steam op je game-pc en kies Spellen / Niet-Steam-spel aan mijn bibliotheek toevoegen. 

Selecteer de gewenste spellen uit de lijst en klik op Programma’s toevoegen. Als het spel er niet tussenstaat, klik je op Bladeren en voeg het uitvoer-bestand (.exe) zelf toe. Het spel zal vervolgens aan de Steam Bibliotheek worden toegevoegd.

Verbinding verbeteren

Is de snelheid van de stream, ondanks een goede netwerkverbinding, toch niet optimaal, dan kun je tenslotte een aantal dingen wijzigen. Open Steam Link en ga naar Instellingen (het tandwiel rechtsboven in de hoek). Open Streamen en wijzig de instelling Video van Gebalanceerd naar Snel. Ga vervolgens naar Geavanceerd en zet de instelling Resolutielimiet op 1280x720 (720p). 

Eventueel kun je de Prestatie-overlay op Details weergeven instellen om tijdens het streamen gedetailleerde prestatiestatistieken te bekijken. Zo kun je precies zien of en wanneer er vertraging optreedt. Is dit eenmaal opgelost, kan het gamen fatsoenlijk losbarsten!

©PXimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.