Spotify is alweer ruim elf jaar in Nederland actief en van enige slijtage lijkt nog altijd geen sprake. Toch kloppen diverse concurrenten nadrukkelijk op de deur en valt er voor muziekliefhebbers momenteel echt iets te kiezen. Wat zijn de beste streamingdiensten van het moment en waarin verschillen ze?

De enorme populariteit van Spotify laat zich eenvoudig verklaren. Het Zweedse bedrijf was nu eenmaal de eerste aanbieder die een omvangrijke catalogus via de digitale snelweg beschikbaar stelde (in 2006). Gerenommeerde artiesten als Metallica, Led Zeppelin, Pink Floyd, Adele, AC/DC en The Beatles sputterden in de begindagen nog tegen, maar inmiddels beseft vrijwel iedere act dat online muziekdiensten binnen een sterk gedigitaliseerde samenleving niet meer zijn af te stoppen. 

Niet voor niets is het verschil in aanbod tussen online muziekdiensten inmiddels te verwaarlozen en doen artiesten aan vrijwel ieder (nieuw) streaminginitiatief mee. Vraag is dus waar de verschillen dan wel zitten en daar staan we in dit vergelijkingsartikel bij stil. 

Spotify

©PXimport

Spotify heeft zijn zaakjes goed voor elkaar. Aan de hand van gebruiksvriendelijke (desktop-)apps kunnen abonnees gemakkelijk hun favoriete podcasts, albums en afspeellijsten vinden. Bovendien werkt de dienst op de meeste mobiele apparaten, smart-tv’s, gameconsoles, draadloze speakers en netwerkreceivers. Iedere vrijdag verschijnt er een afspeellijst en albumoverzicht met nieuwe releases, zodat je binnen het muzikale landschap eenvoudig op de hoogte blijft.

Spotify leent zich er ook prima voor om nieuwe muziek te ontdekken. Op basis van je luistergedrag doet de dienst aanbevelingen en stelt het iedere maandag een automatische afspeellijst samen. Interessant is de functie Duo Mix. Heb je samen met je partner een Spotify Duo-abonnement? Dan kun je een gezamenlijke afspeellijst samenstellen en elkaar verrassen met bijzondere liedjes. Naast het Duo-abonnement is Spotify ook voor individuen, studenten en families beschikbaar. De gratis versie bevat nogal veel gesproken reclame.

Op het gebied van audiokwaliteit laat Spotify, vergeleken met diverse concurrenten, helaas wat steken vallen. De dienst gebruikt nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams in een maximale bitrate van 320 kbit/s. Als streamingpionier zou een abonnement met kwalitatief hoogwaardigere audiostreams inmiddels wel op zijn plaats zijn. Overigens lijkt dat slechts een kwestie van tijd, want naar verluidt introduceert de Zweedse muziekdienst later Spotify HiFi.

Amazon Music Unlimited

©PXimport

Onder de noemer Amazon Music Prime geeft het Amerikaanse concern Prime-leden naar eigen zeggen toegang tot zo’n twee miljoen nummers. Jammer genoeg is deze catalogus niet toegankelijk met een Nederlands account. Gelukkig werkt de dienst Amazon Music Unlimited wel voor Nederlandse gebruikers. 

Geïnteresseerden kunnen deze muziekdienst dertig dagen vrijblijvend uitproberen, al dien je hiervoor wel alvast je creditcardgegevens op te geven. Een andere betaalmethode is niet mogelijk. Na activatie van het abonnement geeft de dienst nieuwe leden de gelegenheid om een app voor een pc, Mac of mobiel apparaat te downloaden. Vanzelfsprekend kun je ook liedjes vanuit de web-omgeving streamen.

Een minpunt is dat je Amazon Music Unlimited niet in het Nederlands kunt gebruiken. Het aanbod is met ruim 75 miljoen nummers in orde, al ontbreekt er wel een aantal vaderlandse artiesten. Opvallend genoeg verschijnt de discografie niet in chronologische volgorde. Hierdoor is doorklikken soms noodzakelijk om het meest recente album van een band of zanger(es) op te vragen. 

Amazon Music Unlimited is beschikbaar vanaf 9,99 euro per maand. Er bestaat met Amazon Music HD ook een dienst met een hogere audiokwaliteit, maar bezoekers uit Nederland kunnen zich daarvoor niet aanmelden.

Apple Music

©PXimport

Na Spotify heeft Apple Music het grootste ledenaantal. Een knappe prestatie, want deze dienst zag pas zes jaar geleden het levenslicht. Een belangrijke reden voor het succes is dat Apple Music standaard al op zo’n beetje ieder Apple-apparaat beschikbaar is. Verder stream je net zo gemakkelijk liedjes naar Windows-pc’s (iTunes) en Android-toestellen. Tot slot werkt Apple Music ook vanuit de browser. Nieuwe leden kunnen de muziekdienst negentig dagen uitproberen, daarna betaal je een tientje per maand.

De lichte gebruikersomgeving oogt op elk apparaat overzichtelijk, waarbij de makers je niet meteen vermoeien met allerlei opties. Toch bevat Apple Music wel degelijk interessante snufjes, zoals het offline bewaren van muziek, aanbevelingen, videoclips en songteksten. Daarnaast heeft deze streamingaanbieder met Beats 1 zijn eigen radiostation, waarop onder meer interviews met bekende artiesten te horen zijn. Verder kun je bekijken naar welke muziek personen uit je contactenlijst luisteren.

Normaliter comprimeert Apple audiobestanden via de aac-codec, waarna de streams beschikbaar zijn in een bitrate van 256 kbit/s. Bij gebruik van de juiste (Apple-)apparatuur zijn er sinds kort ook lossless- en hi-res-streams beschikbaar. De audiokwaliteit hiervan bedraagt respectievelijk 16 bit/44,1 kHz en 24 bit/192 kHz. Heel fijn is dat Apple voor deze streams geen meerprijs rekent.

Deezer

©PXimport

Een jaar na Spotify opende Deezer zijn deuren in Nederland en daarmee is deze aanbieder inmiddels een oudgediende binnen de streamingwereld. Het internetbedrijf trekt met diverse abonnementen alles uit de kast om muziekliefhebbers zo veel mogelijk maatwerk te leveren. Wie liever geen geld uitgeeft, kan Deezer Free gebruiken. Hiermee heb je toegang tot de volledige catalogus van zo’n 73 miljoen liedjes. Je moet dan wel rekening houden met een lagere audiokwaliteit van slechts 128 kbit/s en reclameblokken.

Voor een tientje per maand koop je deze beperkingen af, waarbij je nummers ook offline kunt opslaan. Net als bij de meeste andere aanbieders gelden er voor gezinnen en studenten aangepaste tarieven.

Naast gecomprimeerde streams biedt het Franse bedrijf tegen een meerprijs ook muziek in lossless-kwaliteit aan. Dit zogeheten Deezer HiFi-abonnement kost maandelijks 14,99 euro. Hiermee stream je nummers in een geluidskwaliteit van 16 bit/44,1 kHz. Gunstig is dat Deezer met veel audiomerken samenwerkt, zodat de flac-streams op een geschikte hifi-installatie van onder meer Bang & Olufsen, Bluesound, Onkyo, Sony en Sonos goed uit de verf komen. 

De gelikte gebruikersinterface bevat veel functies en bevalt in de praktijk uitstekend. Deze online muziekdienst bestookt abonnees wel met allerlei notificaties, maar die kun je uitzetten.

Napster

©PXimport

Napster stond in de jaren 90 bekend als illegaal platform waarvan je kosteloos mp3’tjes kon downloaden. Tegenwoordig is er onder dezelfde naam een Nederlandstalige online muziekdienst actief. Na een proefperiode van dertig dagen vraagt deze aanbieder 9,95 euro per maand. Meer smaken zijn er niet, dus verwacht geen aangepaste tarieven voor gezinnen en studenten.

Gebruikers kunnen de webomgeving openen of een app op een Windows-, iOS- of Android-apparaat installeren. Een desktopapplicatie voor macOS ontbreekt. De gebruikersomgeving oogt vanwege een overdaad aan opties en aanbevelingen nogal rommelig. Voor nieuwe gebruikers duurt het om die reden even voordat Napster vertrouwd aanvoelt. Een nuttige optie is dat luisteraars de startpagina aan de hand van hun favoriete muziekgenres kunnen aanpassen. Helaas reageert de online muziekdienst af en toe traag.

Over het aanbod valt weinig te klagen, want de catalogus telt albums van vrijwel alle bekende artiesten uit binnen- en buitenland. Voor het streamen van muziek gebruikt Napster de aac-codec met een maximale bitrate van 320 kbit/s. Deze muziekdienst blinkt helaas nergens in uit, dus kijk vooral naar de overige online muziekdiensten in dit overzicht.

Qobuz

©PXimport

Qobuz verkeerde meermaals in zwaar weer, maar na een doorstart gaat het vooralsnog beter met het Franse bedrijf. Luisteraars hebben keuze uit twee abonnementen. Voor 14,99 euro per maand heb je toegang tot meer dan zeventig miljoen flac-streams in lossless- of hi-res-kwaliteit van maximaal 24 bit/192 kHz. Verzamel je hi-res-bestanden van muziekalbums? Voor 20,83 euro per maand kun je als Studio Sublime-abonnee deze albums met korting aanschaffen. Uiteraard heb je met dit account ook toegang tot het streamingaanbod.

Qobuz werkt samen met bekende audiomerken als Bang & Olufsen, Arcam, Bluesound, Mark Levinson, NAD, Onkyo en Naim. Een logische keuze, want op audiosystemen van deze kwalitatieve audiomerken komen de hi-res-streams goed tot hun recht. Dankzij het Hi-Res Audio-logo is meteen duidelijk welke albums er in de hoogste kwaliteit beschikbaar zijn. Deze streams klinken op een paar kwalitatief goede speakers prachtig.

Overigens is deze dienst ook via diverse (desktop-)apps en de browser beschikbaar. Na een iDEAL-betaling van één cent probeer je de streamingdienst eerst een maand uit. De Engelstalige gebruikersomgeving oogt vergeleken met andere aanbieders minder sprankelend. Wel is het aanbod erg compleet, al zijn Nederlandse albums veelal niet in studiokwaliteit beschikbaar.

SoundCloud

©PXimport

SoundCloud is van oudsher een platform waar (beginnende) muzikanten en producers hun materiaal op kwijt kunnen. Om die reden is er veel werk van onbekende artiesten beschikbaar. Wie bijvoorbeeld zin heeft in een avondvullende mix van een dj heeft keuze uit honderdduizenden streams. Daarnaast weten ook podcastmakers hun weg naar SoundCloud te vinden. Volgens de dienst gaat het in totaal om ruim 150 miljoen audiobestanden. 

Er zijn weliswaar ook liedjes van bekende artiesten aanwezig, maar hiervan is het aanbod niet zo overzichtelijk gerangschikt als we van Spotify en consorten gewend zijn. SoundCloud is dan ook meer geschikt om beginnende bandjes te spotten, naar een podcast te luisteren of een dj-set van een paar uur op te zetten.

Een abonnement op SoundCloud GO+ met volledige toegang zonder advertenties kost een tientje. Studenten betalen de helft. Er bestaat daarnaast ook nog een goedkoper abonnement van 5,99 euro per maand, maar daarmee hebben luisteraars geen toegang tot de volledige catalogus. Bij gebruik van SoundCloud GO+ bedraagt de maximale bitrate van de aac-streams 256 kbit/s. Open hiervoor wel eerst even de instellingen, want standaard hanteert deze dienst een lagere bitrate.

Tidal

©PXimport

Naast Apple Music, Deezer en Qobuz is Tidal de vierde bekende streamingaanbieder die audiostreams in lossless-kwaliteit aanbiedt. Met een zogeheten HiFi-account hebben leden toegang tot ruim zeventig miljoen flac-streams in een audiokwaliteit van 16 bit/44,1 kHz. Maar de Amerikaanse dienst gaat met dit HiFi-abonnement nog een stapje verder. Zo doet Tidal een beroep op de relatief recente mqa-codec om tienduizenden albums in de nog hogere kwaliteit van maximaal 24 bit/96 kHz beschikbaar te stellen. 

Dankzij deze codec blijft de bestandsomvang relatief beperkt, waardoor het gemakkelijker is om de streams op (mobiele) apparatuur te laden. Bij gebruik van een capabel audiosysteem profiteer je van dynamische opnames met een zeer hoge detaillering. Prettig is bovendien dat er Tidal-ondersteuning in allerlei audiosystemen van bekende merken is ingebouwd.

Voor een HiFi-abonnement betalen gebruikers 19,99 euro per maand. Wie geen behoefte heeft aan lossless- of hi-res-streams kan ook naar gecomprimeerde muziek luisteren. Dat kost maandelijks 9,99 euro. Verder zijn er abonnementen voor families en studenten beschikbaar. 

Tidal onderscheidt zich van de concurrenten door naast muziek ook video’s beschikbaar te stellen, zoals interviews, clips, concerten en live-events. De gebruikersomgeving van de (desktop-)apps is overzichtelijk, al is de voertaal wel Engels.

YouTube Music

©PXimport

Onder de naam Google Play Music kreeg Google geen voet aan de grond, maar met YouTube Music probeert de internetgigant het doodleuk opnieuw. Het betreft een relatief jonge dienst, want het platform is pas sinds drie jaar in Nederland actief. Je kunt de dienst gratis gebruiken, maar Google bestookt je dan wel om de haverklap met advertenties. Voor een Premium-account zonder advertenties vragen de makers een tientje per maand. Studenten en gezinnen betalen respectievelijk 4,99 en 14,99 euro.

De gebruikersomgeving reageert opvallend snel en oogt erg rustig. Je hebt rechtstreeks toegang tot onder meer favorieten, populaire afspeellijsten en nieuwe releases. Al met al voelt YouTube Music al na enkele minuten vertrouwd aan. Geef aan welke artiesten je goed vindt en laat je verrassen door nieuwe aanbevelingen.

Duik voor de eerste luistersessie wel even in de instellingen en selecteer de hoogste audiokwaliteit zodat YouTube Music de aac-codec op een bitrate van 256 kbit/s gebruikt. Logischerwijs bevat YouTube Music een rechtstreekse koppeling met zijn grote broer, zodat je relevante video’s kunt afspelen. Dit betreffen voornamelijk muziekclips en concerten.

Conclusie

Spotify heeft de grootste naamsbekendheid, en dat werkt duidelijk in het voordeel van de Zweedse online muziekdienst. Veel abonnees zijn er al vanaf het prille begin bij en zijn het gebruiksvriendelijke platform al die jaren trouw gebleven. Maar is het daarmee ook de beste keuze in het overvolle streaminglandschap? Verschillen in aanbod, platformondersteuning en functionaliteit zijn er eigenlijk nauwelijks meer.

Wanneer we puur kijken naar de kwaliteit van de audiostreams loopt Spotify achter de feiten aan. Apple Music levert sinds kort zonder meerprijs zijn streams in lossless- en hi-res-kwaliteit. Helaas profiteren eigenlijk alleen bezitters van Apple-apparatuur van deze mogelijkheid. Ook Deezer, Qobuz en Tidal geven hun luisteraars de kans om streams in een betere kwaliteit op te halen, al vereist dat wel een duurder abonnement. 

Het verschil in geluidskwaliteit ten opzichte van de sterk gecomprimeerde Spotify-streams is met een goede koptelefoon of een paar kwalitatief hoogwaardige speakers duidelijk te horen. Kortom, de komst van Spotify HiFi zou voor kritische luisteraars een welkome aanvulling zijn.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.