Verduurzamen moeten we allemaal, maar als je in een appartement woont kun je over grote woningaanpassingen niet zelf beslissen. Voor een flinke verbetering van de isolatie of de installatie van zonnepanelen is de Vereniging van Eigenaren aan zet. Kleine aanpassingen kun je wel zelf doen, maar wat valt daaronder? Dit is wat je moet weten.

Ook interessant voor jou: Energie besparen: simpel en snel met deze (gratis) bespaartips

De verduurzaming van een appartementencomplex is een beslissing waar alle eigenaren over moeten kunnen meepraten. Daarvoor is er de Vereniging van Eigenaren (VvE), waar je als koper van een appartement automatisch lid van bent. Als het goed is, schrijft de VvE minimaal jaarlijks een vergadering uit, waarvoor alle leden worden uitgenodigd.

Een belangrijke taak van de VvE is het plannen van het onderhoud van de gemeenschappelijke onderdelen van het gebouw, zoals het dak, de gevel, het trappenhuis, de lift en andere technische installaties. Ook ramen en kozijnen vallen onder de verantwoordelijkheid van de VvE. Hoe en wanneer dit onderhoud plaatsvindt, staat in het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Aan de hand hiervan berekent het bestuur van de VvE de benodigde reserveringen voor het onderhoud en welk deel iedere eigenaar daaraan moet meebetalen.

Een variant op het Meerjarenonderhoudsplan is het Duurzaam Meerjarenonderhoudsplan, oftewel DMJOP. Deze onuitspreekbare afkorting begint steeds belangrijker te worden. Want als je toch groot onderhoud doet, is het slim om duurzaamheid meteen mee te nemen. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om extra dakisolatie te combineren met groot onderhoud aan de dakbedekking. 

©Caporusso Vitantonio

Hoe gaat verduurzaming door de VvE in zijn werk?

Om te beginnen moet er een actieve VvE zijn om met groot onderhoud en verduurzaming aan de slag te gaan. Is de VvE slapend, zoals dat heet, dan zul je eerst een vergadering bijeen moeten roepen en een bestuur moeten vormen. Pas dan kun je slagvaardig met verduurzaming beginnen.

Is er wel een actieve VvE, maar staat verduurzaming niet op de agenda? Dan kun je het onderwerp als lid zelf ter sprake brengen op de vergadering en uitleggen waarom jij verduurzaming wel ziet zitten. Wijs bijvoorbeeld op de voordelen, zoals energiebesparing, meer wooncomfort, een hogere woningwaarde en een langere levensduur van het gebouw.

Als de leden samen besluiten om met verduurzaming aan de slag te gaan, moeten ze eerst een Energieadvies aanvragen bij een bedrijf dat hiervoor gecertificeerd is. In dat Energieadvies staat wat er aan het gebouw kan worden verbeterd. Aan de hand van dit advies kan een DMJOP opgesteld worden. Hierin staat een planning van de werkzaamheden plus een overzicht van de kosten.

Omdat de kosten moeten worden opgebracht door alle eigenaren samen, is het belangrijk dat iedereen zich kan uitspreken over de plannen. Er moet ook gestemd worden en voor sommige besluiten is een grotere meerderheid dan 50 procent nodig. Als er in het gebouw grote en kleine appartementen zijn, hebben de eigenaren van de grotere appartementen doorgaans meer stemrecht. In kleinere appartementsgebouwen kan ook unanimiteit vereist zijn. Hoeveel stemmen iedereen heeft en welke meerderheid er nodig is voor bepaalde besluiten, kun je nakijken in het splitsingsreglement of het modelreglement.

Wat kun je zelf doen aan verduurzaming van je appartement?

In je eigen appartement kun je veel doen om zuiniger met energie om te gaan. Je kunt bijvoorbeeld radiatorfolie plakken achter radiatoren die aan een buitenmuur bevestigd zijn. Daarmee voorkom je dat er warmte weglekt door de gevel. Heb je kieren langs deuren en ramen? Die kunt je dichtmaken met tochtstrips of tochtband. Heb je een brievenbus in de voordeur? Die kun je isoleren met een borstel en een brievenbusklep. Verder kun je kiezen voor isolerende gordijnen, waarmee je ‘s avonds de warmte binnenhoudt.

Heb je nog gloeilampen in huis? Je kunt veel energie besparen door deze te vervangen door ledlampen. In de keuken kun je een gasfornuis vervangen door een inductiekookplaat en een onzuinige koelvriescombinatie door een exemplaar met een beter energielabel.

Lees ook: Meer warmte voor minder geld? Dit moet je weten over radiatorfolie

©David.Sch

Hoe zit het met subsidies?

Net als eigenaren van een eengezinswoning, kunnen ook appartementeigenaren gebruikmaken van subsidies en leningen voor verduurzaming. Dit zijn de mogelijkheden.

Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE)

Met deze regeling kun je subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, warmtepompen, zonneboilers en warmtenetaansluitingen. Je kunt de subsidie ook gebruiken voor een energieadvies of voor een advies over laadpalen. Je kunt deze subsidie nog aanvragen tot en met 31 december 2027. Meer informatie vind je op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO).

Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH)

Deze subsidie kun je gebruiken als huurders en eigenaren samen in een appartementengebouw wonen. De subsidie is bedoeld voor aansluiting op een warmtenet. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 31 december 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

Deze subsidie kun je gebruiken voor het opwekken van duurzame elektriciteit uit zonne-energie, windenergie of waterkracht. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 1 november 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

©yangphoto

Hoe zit het met leningen?

Heeft de VvE niet genoeg geld om de verduurzamingsmaatregelen te betalen? Dan is het misschien mogelijk om een deel van het bedrag lenen. Ook daarvoor zijn verschillende mogelijkheden.

 Verduurzamingslening

In bepaalde gemeenten en provincies kun je geld lenen voor verduurzaming bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Deze lening is alleen bedoeld voor wooncomplexen met niet meer dan zeven appartementen. Op de website van het SVn kunt je zien of jouw gemeente of provincie meedoet.

 Energiebespaarlening

De VvE kan ook een lening voor verduurzaming aanvragen via het Nationaal Warmtefonds. Dit is een door de overheid opgericht fonds zonder winstoogmerk. Er zijn leningen voor grote én kleine wooncomplexen. Meer informatie kun je vinden op de website van het Nationaal Warmtefonds.

❄ 3x: Energiezuinige (klasse A!) koelvriescombinaties

Isoleren? Lees je goed en vergelijk aanbieders én offertes ⮯

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.