Verduurzamen moeten we allemaal, maar als je in een appartement woont kun je over grote woningaanpassingen niet zelf beslissen. Voor een flinke verbetering van de isolatie of de installatie van zonnepanelen is de Vereniging van Eigenaren aan zet. Kleine aanpassingen kun je wel zelf doen, maar wat valt daaronder? Dit is wat je moet weten.

Ook interessant voor jou: Energie besparen: simpel en snel met deze (gratis) bespaartips

De verduurzaming van een appartementencomplex is een beslissing waar alle eigenaren over moeten kunnen meepraten. Daarvoor is er de Vereniging van Eigenaren (VvE), waar je als koper van een appartement automatisch lid van bent. Als het goed is, schrijft de VvE minimaal jaarlijks een vergadering uit, waarvoor alle leden worden uitgenodigd.

Een belangrijke taak van de VvE is het plannen van het onderhoud van de gemeenschappelijke onderdelen van het gebouw, zoals het dak, de gevel, het trappenhuis, de lift en andere technische installaties. Ook ramen en kozijnen vallen onder de verantwoordelijkheid van de VvE. Hoe en wanneer dit onderhoud plaatsvindt, staat in het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Aan de hand hiervan berekent het bestuur van de VvE de benodigde reserveringen voor het onderhoud en welk deel iedere eigenaar daaraan moet meebetalen.

Een variant op het Meerjarenonderhoudsplan is het Duurzaam Meerjarenonderhoudsplan, oftewel DMJOP. Deze onuitspreekbare afkorting begint steeds belangrijker te worden. Want als je toch groot onderhoud doet, is het slim om duurzaamheid meteen mee te nemen. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om extra dakisolatie te combineren met groot onderhoud aan de dakbedekking. 

©Caporusso Vitantonio

Hoe gaat verduurzaming door de VvE in zijn werk?

Om te beginnen moet er een actieve VvE zijn om met groot onderhoud en verduurzaming aan de slag te gaan. Is de VvE slapend, zoals dat heet, dan zul je eerst een vergadering bijeen moeten roepen en een bestuur moeten vormen. Pas dan kun je slagvaardig met verduurzaming beginnen.

Is er wel een actieve VvE, maar staat verduurzaming niet op de agenda? Dan kun je het onderwerp als lid zelf ter sprake brengen op de vergadering en uitleggen waarom jij verduurzaming wel ziet zitten. Wijs bijvoorbeeld op de voordelen, zoals energiebesparing, meer wooncomfort, een hogere woningwaarde en een langere levensduur van het gebouw.

Als de leden samen besluiten om met verduurzaming aan de slag te gaan, moeten ze eerst een Energieadvies aanvragen bij een bedrijf dat hiervoor gecertificeerd is. In dat Energieadvies staat wat er aan het gebouw kan worden verbeterd. Aan de hand van dit advies kan een DMJOP opgesteld worden. Hierin staat een planning van de werkzaamheden plus een overzicht van de kosten.

Omdat de kosten moeten worden opgebracht door alle eigenaren samen, is het belangrijk dat iedereen zich kan uitspreken over de plannen. Er moet ook gestemd worden en voor sommige besluiten is een grotere meerderheid dan 50 procent nodig. Als er in het gebouw grote en kleine appartementen zijn, hebben de eigenaren van de grotere appartementen doorgaans meer stemrecht. In kleinere appartementsgebouwen kan ook unanimiteit vereist zijn. Hoeveel stemmen iedereen heeft en welke meerderheid er nodig is voor bepaalde besluiten, kun je nakijken in het splitsingsreglement of het modelreglement.

Wat kun je zelf doen aan verduurzaming van je appartement?

In je eigen appartement kun je veel doen om zuiniger met energie om te gaan. Je kunt bijvoorbeeld radiatorfolie plakken achter radiatoren die aan een buitenmuur bevestigd zijn. Daarmee voorkom je dat er warmte weglekt door de gevel. Heb je kieren langs deuren en ramen? Die kunt je dichtmaken met tochtstrips of tochtband. Heb je een brievenbus in de voordeur? Die kun je isoleren met een borstel en een brievenbusklep. Verder kun je kiezen voor isolerende gordijnen, waarmee je ‘s avonds de warmte binnenhoudt.

Heb je nog gloeilampen in huis? Je kunt veel energie besparen door deze te vervangen door ledlampen. In de keuken kun je een gasfornuis vervangen door een inductiekookplaat en een onzuinige koelvriescombinatie door een exemplaar met een beter energielabel.

Lees ook: Meer warmte voor minder geld? Dit moet je weten over radiatorfolie

©David.Sch

Hoe zit het met subsidies?

Net als eigenaren van een eengezinswoning, kunnen ook appartementeigenaren gebruikmaken van subsidies en leningen voor verduurzaming. Dit zijn de mogelijkheden.

Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE)

Met deze regeling kun je subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, warmtepompen, zonneboilers en warmtenetaansluitingen. Je kunt de subsidie ook gebruiken voor een energieadvies of voor een advies over laadpalen. Je kunt deze subsidie nog aanvragen tot en met 31 december 2027. Meer informatie vind je op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO).

Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH)

Deze subsidie kun je gebruiken als huurders en eigenaren samen in een appartementengebouw wonen. De subsidie is bedoeld voor aansluiting op een warmtenet. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 31 december 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

Deze subsidie kun je gebruiken voor het opwekken van duurzame elektriciteit uit zonne-energie, windenergie of waterkracht. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 1 november 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

©yangphoto

Hoe zit het met leningen?

Heeft de VvE niet genoeg geld om de verduurzamingsmaatregelen te betalen? Dan is het misschien mogelijk om een deel van het bedrag lenen. Ook daarvoor zijn verschillende mogelijkheden.

 Verduurzamingslening

In bepaalde gemeenten en provincies kun je geld lenen voor verduurzaming bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Deze lening is alleen bedoeld voor wooncomplexen met niet meer dan zeven appartementen. Op de website van het SVn kunt je zien of jouw gemeente of provincie meedoet.

 Energiebespaarlening

De VvE kan ook een lening voor verduurzaming aanvragen via het Nationaal Warmtefonds. Dit is een door de overheid opgericht fonds zonder winstoogmerk. Er zijn leningen voor grote én kleine wooncomplexen. Meer informatie kun je vinden op de website van het Nationaal Warmtefonds.

❄ 3x: Energiezuinige (klasse A!) koelvriescombinaties

Isoleren? Lees je goed en vergelijk aanbieders én offertes ⮯

Je hebt besloten om je huis duurzamer te verwarmen met een hybride warmtepomp. Een uitstekende keuze die je energierekening flink kan verlagen. Nu sta je voor een volgende beslissing: wordt het een monoblock- of een split-warmtepomp? In dit artikel leggen we de verschillen uit.

Partnerbijdrage: in samenwerking met Intergas

Voordat we de verschillen bespreken, is het goed om te begrijpen hoe een warmtepomp werkt. In essentie haalt een warmtepomp energie uit de buitenlucht en zet deze om in bruikbare warmte voor je huis. Dit proces is enorm efficiënt en kan daarom een forse besparing op je verwarmingskosten opleveren. De twee hoofdtypes die we hier bespreken zijn de monoblock- en de split-warmtepomp.

Wat is een monoblock-warmtepomp?

Een monoblock-warmtepomp is een alles-in-één oplossing. Zoals de naam al suggereert, bestaat deze uit een grote unit die buiten wordt geplaatst. Deze robuuste unit bevat alle technologie die nodig is om warmte uit de buitenlucht te halen en door te geven aan je verwarmingssysteem. De behuizing is stevig gebouwd om weersinvloeden te weerstaan, wat resulteert in een relatief zwaar apparaat – vaak meer dan 80 kilo. Ondanks zijn omvang wordt een monoblock-warmtepomp direct aangesloten op je bestaande verwarmingssysteem, wat de installatie in zekere zin vereenvoudigt.

©Intergas

Wat is een split-warmtepomp?

In tegenstelling tot de monoblock bestaat een split-warmtepomp uit twee afzonderlijke delen: een buiten- en een binnenunit. Deze twee units werken samen om je huis te verwarmen. De buitenunit haalt warmte uit de lucht, waarna deze via speciale leidingen naar de binnenunit wordt getransporteerd. Vervolgens geeft de binnenunit de warmte af aan je verwarmingssysteem.

De buitenunit van een split-systeem is kleiner dan een monoblock, maar even robuust gebouwd. De binnenunit is compact en stil, en wordt meestal op zolder of in een bijkeuken geplaatst. Een belangrijk detail is dat de installatie vanwege het speciale koudemiddel in de leidingen tussen de twee units door een erkende vakman moet gebeuren.

Voor- en nadelen van een monoblock-warmtepomp

Een monoblock-warmtepomp, zoals de Intergas Xtend Monoblock, blinkt uit in efficiëntie. Hij kan meer warmte uit de lucht halen en hogere temperaturen bereiken, waardoor je cv-ketel minder vaak hoeft bij te springen. De grote ventilator van een monoblock produceert doorgaans minder geluid dan de kleinere ventilator van een split-systeem. Ook is de installatie vaak eenvoudiger, omdat er alleen waterleidingen op je cv-systeem aangesloten hoeven worden.

Er zijn echter ook uitdagingen. Een monoblock neemt meer ruimte in beslag en is zwaarder, wat een stevige ondergrond vereist. De waterleidingen naar je huis moeten goed worden beschermd tegen vorst. Tot slot is een monoblock meestal duurder in aanschaf dan een split-systeem.

©Intergas

Voor- en nadelen van een split-warmtepomp

Split-warmtepompen hebben als groot voordeel dat ze goedkoper zijn in aanschaf. Ze zijn ook compacter, wat handig is als je weinig buitenruimte hebt. Je kunt de buitenunit bijvoorbeeld aan de gevel van een appartement hangen. Een ander pluspunt is dat je de buiten- en binnenunit verder uit elkaar kunt plaatsen dan bij een monoblock mogelijk is.

Daar staat tegenover dat de kleinere ventilator van de buitenunit sneller moet draaien en daardoor meer geluid maakt. Een split-systeem haalt doorgaans ook iets minder warmte uit de lucht, waardoor je cv-ketel vaker moet bijspringen. De installatie is ingewikkelder vanwege de speciale leidingen die tussen de binnen- en buitenunit moeten komen.

Zowel monoblocks als split-systemen hebben dus hun voor- en nadelen. Wil je een keuze maken die bij jou past? Neem dan contact op met Intergas. De experts helpen je graag verder.

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.