Verduurzamen moeten we allemaal, maar als je in een appartement woont kun je over grote woningaanpassingen niet zelf beslissen. Voor een flinke verbetering van de isolatie of de installatie van zonnepanelen is de Vereniging van Eigenaren aan zet. Kleine aanpassingen kun je wel zelf doen, maar wat valt daaronder? Dit is wat je moet weten.

Ook interessant voor jou: Energie besparen: simpel en snel met deze (gratis) bespaartips

De verduurzaming van een appartementencomplex is een beslissing waar alle eigenaren over moeten kunnen meepraten. Daarvoor is er de Vereniging van Eigenaren (VvE), waar je als koper van een appartement automatisch lid van bent. Als het goed is, schrijft de VvE minimaal jaarlijks een vergadering uit, waarvoor alle leden worden uitgenodigd.

Een belangrijke taak van de VvE is het plannen van het onderhoud van de gemeenschappelijke onderdelen van het gebouw, zoals het dak, de gevel, het trappenhuis, de lift en andere technische installaties. Ook ramen en kozijnen vallen onder de verantwoordelijkheid van de VvE. Hoe en wanneer dit onderhoud plaatsvindt, staat in het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Aan de hand hiervan berekent het bestuur van de VvE de benodigde reserveringen voor het onderhoud en welk deel iedere eigenaar daaraan moet meebetalen.

Een variant op het Meerjarenonderhoudsplan is het Duurzaam Meerjarenonderhoudsplan, oftewel DMJOP. Deze onuitspreekbare afkorting begint steeds belangrijker te worden. Want als je toch groot onderhoud doet, is het slim om duurzaamheid meteen mee te nemen. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om extra dakisolatie te combineren met groot onderhoud aan de dakbedekking. 

©Caporusso Vitantonio

Hoe gaat verduurzaming door de VvE in zijn werk?

Om te beginnen moet er een actieve VvE zijn om met groot onderhoud en verduurzaming aan de slag te gaan. Is de VvE slapend, zoals dat heet, dan zul je eerst een vergadering bijeen moeten roepen en een bestuur moeten vormen. Pas dan kun je slagvaardig met verduurzaming beginnen.

Is er wel een actieve VvE, maar staat verduurzaming niet op de agenda? Dan kun je het onderwerp als lid zelf ter sprake brengen op de vergadering en uitleggen waarom jij verduurzaming wel ziet zitten. Wijs bijvoorbeeld op de voordelen, zoals energiebesparing, meer wooncomfort, een hogere woningwaarde en een langere levensduur van het gebouw.

Als de leden samen besluiten om met verduurzaming aan de slag te gaan, moeten ze eerst een Energieadvies aanvragen bij een bedrijf dat hiervoor gecertificeerd is. In dat Energieadvies staat wat er aan het gebouw kan worden verbeterd. Aan de hand van dit advies kan een DMJOP opgesteld worden. Hierin staat een planning van de werkzaamheden plus een overzicht van de kosten.

Omdat de kosten moeten worden opgebracht door alle eigenaren samen, is het belangrijk dat iedereen zich kan uitspreken over de plannen. Er moet ook gestemd worden en voor sommige besluiten is een grotere meerderheid dan 50 procent nodig. Als er in het gebouw grote en kleine appartementen zijn, hebben de eigenaren van de grotere appartementen doorgaans meer stemrecht. In kleinere appartementsgebouwen kan ook unanimiteit vereist zijn. Hoeveel stemmen iedereen heeft en welke meerderheid er nodig is voor bepaalde besluiten, kun je nakijken in het splitsingsreglement of het modelreglement.

Wat kun je zelf doen aan verduurzaming van je appartement?

In je eigen appartement kun je veel doen om zuiniger met energie om te gaan. Je kunt bijvoorbeeld radiatorfolie plakken achter radiatoren die aan een buitenmuur bevestigd zijn. Daarmee voorkom je dat er warmte weglekt door de gevel. Heb je kieren langs deuren en ramen? Die kunt je dichtmaken met tochtstrips of tochtband. Heb je een brievenbus in de voordeur? Die kun je isoleren met een borstel en een brievenbusklep. Verder kun je kiezen voor isolerende gordijnen, waarmee je ‘s avonds de warmte binnenhoudt.

Heb je nog gloeilampen in huis? Je kunt veel energie besparen door deze te vervangen door ledlampen. In de keuken kun je een gasfornuis vervangen door een inductiekookplaat en een onzuinige koelvriescombinatie door een exemplaar met een beter energielabel.

Lees ook: Meer warmte voor minder geld? Dit moet je weten over radiatorfolie

©David.Sch

Hoe zit het met subsidies?

Net als eigenaren van een eengezinswoning, kunnen ook appartementeigenaren gebruikmaken van subsidies en leningen voor verduurzaming. Dit zijn de mogelijkheden.

Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE)

Met deze regeling kun je subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, warmtepompen, zonneboilers en warmtenetaansluitingen. Je kunt de subsidie ook gebruiken voor een energieadvies of voor een advies over laadpalen. Je kunt deze subsidie nog aanvragen tot en met 31 december 2027. Meer informatie vind je op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO).

Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH)

Deze subsidie kun je gebruiken als huurders en eigenaren samen in een appartementengebouw wonen. De subsidie is bedoeld voor aansluiting op een warmtenet. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 31 december 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

Deze subsidie kun je gebruiken voor het opwekken van duurzame elektriciteit uit zonne-energie, windenergie of waterkracht. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 1 november 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

©yangphoto

Hoe zit het met leningen?

Heeft de VvE niet genoeg geld om de verduurzamingsmaatregelen te betalen? Dan is het misschien mogelijk om een deel van het bedrag lenen. Ook daarvoor zijn verschillende mogelijkheden.

 Verduurzamingslening

In bepaalde gemeenten en provincies kun je geld lenen voor verduurzaming bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Deze lening is alleen bedoeld voor wooncomplexen met niet meer dan zeven appartementen. Op de website van het SVn kunt je zien of jouw gemeente of provincie meedoet.

 Energiebespaarlening

De VvE kan ook een lening voor verduurzaming aanvragen via het Nationaal Warmtefonds. Dit is een door de overheid opgericht fonds zonder winstoogmerk. Er zijn leningen voor grote én kleine wooncomplexen. Meer informatie kun je vinden op de website van het Nationaal Warmtefonds.

❄ 3x: Energiezuinige (klasse A!) koelvriescombinaties

Isoleren? Lees je goed en vergelijk aanbieders én offertes ⮯

In de drukke decembermaand wil je iets lekkers op tafel zetten, maar liever niet de hele middag in de keuken staan. De airfryer is dan je beste hulp: één apparaat waarmee je supersnel allerlei snacks en lekkernijen maakt, zonder dat de keuken ontploft. Van kruidnoten tot bladerdeegsterren en mini-kaaskroketjes: fijne feestdagen!

Kleine hapjes, groot gemak

Wie denkt dat de airfryer alleen geschikt is voor friet en kroketten, heeft het mis. Met bladerdeeg, een beetje creativiteit en wat basis-­ingrediënten maak je in korte tijd verrassend veel verschillende gerechtjes. Denk aan mini-saucijzenbroodjes, bladerdeeghapjes met brie en cranberry of kleine pizzarondjes met tomaat en mozzarella.

©ID.nl

Nog meer lekkers voor wie (van) zoet is

Nog meer zoete trek?De airfryer is je beste vriend. Je kunt er mini-appelflappen in bakken, kleine kaneelbroodjes of plakjes appel met kaneel en een beetje honing. Het bakt snel en de suiker karamelliseert mooi zonder dat je extra boter nodig hebt. Voor een feestelijke touch kun je wat poedersuiker of gesmolten chocolade toevoegen zodra deze zoete hapjes uit de mand komen.

Wie het makkelijk wil houden, gebruikt kant-en-klaar deeg of koekjesdeeg: rol kleine balletjes, leg ze in de airfryer en bak ze een paar minuten tot ze goudbruin zijn. Ideaal als snelle zoete traktatie bij de koffie of als dessertje na het eten.

©ID.nl

©ID.nl

Je ideale keukenhulp voor de feestdagen

De airfryer bewijst in december zijn waarde. Je maakt er zonder moeite hapjes mee voor elk moment, van sinterklaasavond tot oud en nieuw. Of het nu gaat om kruidnoten, bladerdeegsterren of kaaskroketjes: met de airfryer is het zo gepiept. Zo blijft er genoeg tijd over voor wat écht belangrijk is: gezelligheid aan tafel.

🎯 Populairste merken airfryer in NL

Philips
Aanrader: Philips 3000 Series NA352/00 Airfryer 9 L Dual Basket. Dubbele mand en ruime inhoud, geschikt voor gezinnen of grotere porties. Reviewscore op Kieskeurig: 8,2.

Tefal
Aanrader: Tefal Dual Easy Fry & Grill EY905D 8.3L XXL Airfryer. Ruim model met twee lades, geschikt voor grotere porties of volledige maaltijden. Reviewscore op Kieskeurig: 8,8.

Inventum
Aanrader: Inventum GF500HLD Airfryer. Betaalbare instapper; handig voor kleinere huishoudens. Reviewscore op Kieskeurig: 9,2.

Princess
Aanrader: Princess Double Basket Airfryer - 8L - 2400W. Dubbele airfryer met twee manden van 4 liter. Meer dan genoeg capaciteit voor een gezin. Reviewscore op Kieskeurig: 8,5.

Ninja
Aanrader: Ninja Airfryer XXL Max Pro. Geschikt voor 3-4 personen. Gelijkmatige resultaten bij friet, groenten en vlees. Dankzij de hogere stand wordt alles extra knapperig. Reviewscore op Kieskeurig: 9,6.

🔟 Over de reviewscores op Kieskeurig.nl
Op Kieskeurig.nl schrijven consumenten reviews over producten. Bij de beoordeling zie je niet alleen het gemiddelde cijfer, maar ook hoeveel reviews er zijn geschreven. Zo krijg je meteen een indruk of de score op basis van één enkele review is of op basis van veel gebruikerservaringen.

De app Plaknotities is al jarenlang het digitale alternatief voor de gele briefjes die je vroeger op de koelkast of tegen je beeldscherm plakte. In Windows 11 heeft de opvolger, Sticky Notes, een flinke make-over gekregen. Daarmee is hetzelfde concept gegroeid tot veel meer dan een virtueel memoblaadje.

De digitale tegenhanger van de Post-It-briefjes gaat al lang mee. In een wereld van cloudtechnologie en integratie met mobiele apparaten stond het in de sterren geschreven dat deze basisapp mee zou evolueren. De nieuwe Sticky Notes in Windows 11 is niet zomaar een cosmetische update. Microsoft heeft achter de schermen flink gesleuteld.

Overal beschikbaar

Sticky Notes werkt als zelfstandige app die je downloadt via de Microsoft App Store en die ook is geïntegreerd in OneNote. Je opent de app het snelst door Sticky Notes in het zoekvak te typen en op Enter te drukken. Je kunt Sticky Notes ook starten via de toetscombinatie Win+Alt+S.

In Windows 11 staat trouwens de oude versie ook nog op het systeem, maar die heet zoals vertrouwd Plaknotities. Na de laatste update vraagt de app je om je aan te melden met je Microsoft-account. Daarmee worden al je memo's gesynchroniseerd, zodat je ze op al je apparaten kunt openen. Dit kan ook op je smartphone of via de OneNote-app.

Mooier design

De nieuwe notities binnen Sticky Notes zien er moderner uit. De interface sluit mooi aan bij het strakke, afgeronde design van Windows 11. Gebruik je liever de donkere modus? Geen probleem: Sticky Notes volgt automatisch je systeeminstellingen. Zo blijft de interface aangenaam zonder dat je zelf iets hoeft aan te passen. Heb je een touchscreen of stylus, dan merk je dat handgeschreven notities automatisch worden omgezet in getypte tekst. Dat is handig en intuïtief.

De opmaakmogelijkheden zijn nog wel enigszins beperkt: andere lettertypes kiezen is nog steeds niet mogelijk. Ook het wijzigen van de lettergrootte lukt niet in Windows 11. Wat extra typografische vrijheid zou welkom zijn.

Sticky Notes heeft verder een QR-code die je scant met de camera van je smartphone. Daarmee kun je de notities op je telefoon rechtstreeks openen in de mobiele OneNote-app.

Notitie maken

De grootste troef van Sticky Notes is nog steeds de eenvoud. Deze vernieuwde versie heeft twee tabbladen. Het eerste, +Notities, toont al je plaknotities en laat je nieuwe memo's maken. Het tweede, Schermopname, gebruik je om een schermafdruk te maken van een actief venster. Is er geen venster geopend, dan is deze knop lichtgrijs en is de functie niet beschikbaar.

Klik op de knop +Notities en je ziet je eerste memo. Je typt vervolgens je boodschap in, bijvoorbeeld een to-do-lijstje, een spontane gedachte of iets wat je niet wilt vergeten. Onderaan zie je een werkbalk met opmaakopties: vet, cursief, onderstrepen, doorhalen en een lijstfunctie. Met de laatste knop voeg je een schermafbeelding vanaf je pc toe.

Bovenaan vind je een menu met drie puntjes. Daarmee doe je vier dingen: de kleur van de notitie aanpassen, de notitie kopiëren, de notitie verwijderen als je die niet meer nodig hebt en de instellingen openen. Je kunt de kleuren gebruiken om categorieën aan te geven, bijvoorbeeld geel voor werk, blauw voor privé, groen voor boodschappen.

Lijst met notities

Via de knop Lijst met notities open je het overzicht waarin alle bewaarde en nog niet verwijderde notities staan. Als je een notitie op het bureaublad hebt geplaatst, dan zie je de knop Lijst met notities openen bovenaan links. Het is het pictogram van twee streepjes. Vaak kom je in die lijst verrassende herinneringen tegen, want hier staan niet alleen de notities die je met Sticky Notes hebt gemaakt, maar ook de notities afkomstig van het oude Plaknotities.

Ga met de cursor over een notitie in de lijst. Daarmee verschijnt de knop Notitie in een nieuw venster openen. Heb je er veel verzameld, dan biedt het zoekvak uitkomst: met een trefwoord vind je snel de speld in de hooiberg. De meest recente notities staan bovenaan. In dit scherm vind je ook het tandwieltje voor de instellingen. Daar zie je bijvoorbeeld dat je bent aangemeld met je Microsoft-account. Zo worden je notities automatisch in de cloud opgeslagen.

Schermafbeeldingen

Met de speciale knop voor schermafbeeldingen maak je met één klik een screenshot van het actieve venster. Zodra je een schermafbeelding hebt vastgelegd, kun je rechtsboven op de knop Notitie in nieuw venster weergeven klikken. Je kunt ook dubbelklikken op een notitie. De afbeelding verschijnt dan groter, in een apart venster naast je notities.

Klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding, dan krijg je vier opties: Afbeelding openen, Afbeelding kopiëren, Tekst uit afbeelding kopiëren en Afbeelding verwijderen. Kies je voor Afbeelding openen, dan wordt deze geladen in het Windows Knipprogramma, waar je markeringen kunt toevoegen of de afbeelding bijsnijdt. Gebruik je Tekst uit afbeelding kopiëren, dan kun je de herkende tekst – zonder opmaak – plakken in een tekstverwerker zoals Kladblok of Word.

Sticky Notes gebruikt de ingebouwde OCR (optical character recognition) om tekst in een afbeelding te herkennen. Dit is ideaal voor snelle samenvattingen of het overnemen van informatie zonder over te typen.

Bronverwijzing

Sticky Notes onthoudt de bron van de informatie die je toevoegt. Maak je bijvoorbeeld een notitie terwijl je een webpagina open hebt staan, dan wordt die pagina automatisch als bron geregistreerd. De link naar de website verschijnt ook in de notitie.

Open je later opnieuw de oorspronkelijke bron, dan verschijnen de bijbehorende notities automatisch bovenaan in het Sticky Notes-venster. Zo vind je snel de juiste informatie terug. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video en maak je tegelijk aantekeningen in Sticky Notes, dan worden die notities later automatisch weergegeven zodra je datzelfde filmpje opnieuw opent.

Vastprikken

De notities van Sticky Notes hebben bovenaan een pictogram van een punaise. Wanneer je daarop klikt, wordt de betreffende notitie vastgezet. Dat betekent dat de notitie op de voorgrond blijft, ook wanneer je met andere programma's werkt of verschillende schermen opent. Hij blijft op het bureaublad staan, zodat je de memo niet per ongeluk weg klikt of uit het oog verliest. Ideaal dus voor herinneringen, afspraken of to-do's die je absoluut niet mag vergeten.

Vastzetten op bureaublad

Een andere nieuwe functie van Sticky Notes bereik je als je op de drie puntjes bovenaan klikt en de opdracht Docken naar het bureaublad kiest. Dit zorgt ervoor dat je notities op een vaste plek op het bureaublad blijven staan. Ze staan boven andere vensters en blijven zichtbaar als een soort 'sticky' element. Dit is vooral handig als je notities of to-do's zichtbaar wilt houden terwijl je in andere programma's werkt. Via dezelfde weg kun je de app losmaken van de kant, maar dan luidt de opdracht: Loskoppelen van bureaublad.