Verduurzamen moeten we allemaal, maar als je in een appartement woont kun je over grote woningaanpassingen niet zelf beslissen. Voor een flinke verbetering van de isolatie of de installatie van zonnepanelen is de Vereniging van Eigenaren aan zet. Kleine aanpassingen kun je wel zelf doen, maar wat valt daaronder? Dit is wat je moet weten.

Ook interessant voor jou: Energie besparen: simpel en snel met deze (gratis) bespaartips

De verduurzaming van een appartementencomplex is een beslissing waar alle eigenaren over moeten kunnen meepraten. Daarvoor is er de Vereniging van Eigenaren (VvE), waar je als koper van een appartement automatisch lid van bent. Als het goed is, schrijft de VvE minimaal jaarlijks een vergadering uit, waarvoor alle leden worden uitgenodigd.

Een belangrijke taak van de VvE is het plannen van het onderhoud van de gemeenschappelijke onderdelen van het gebouw, zoals het dak, de gevel, het trappenhuis, de lift en andere technische installaties. Ook ramen en kozijnen vallen onder de verantwoordelijkheid van de VvE. Hoe en wanneer dit onderhoud plaatsvindt, staat in het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP). Aan de hand hiervan berekent het bestuur van de VvE de benodigde reserveringen voor het onderhoud en welk deel iedere eigenaar daaraan moet meebetalen.

Een variant op het Meerjarenonderhoudsplan is het Duurzaam Meerjarenonderhoudsplan, oftewel DMJOP. Deze onuitspreekbare afkorting begint steeds belangrijker te worden. Want als je toch groot onderhoud doet, is het slim om duurzaamheid meteen mee te nemen. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om extra dakisolatie te combineren met groot onderhoud aan de dakbedekking. 

©Caporusso Vitantonio

Hoe gaat verduurzaming door de VvE in zijn werk?

Om te beginnen moet er een actieve VvE zijn om met groot onderhoud en verduurzaming aan de slag te gaan. Is de VvE slapend, zoals dat heet, dan zul je eerst een vergadering bijeen moeten roepen en een bestuur moeten vormen. Pas dan kun je slagvaardig met verduurzaming beginnen.

Is er wel een actieve VvE, maar staat verduurzaming niet op de agenda? Dan kun je het onderwerp als lid zelf ter sprake brengen op de vergadering en uitleggen waarom jij verduurzaming wel ziet zitten. Wijs bijvoorbeeld op de voordelen, zoals energiebesparing, meer wooncomfort, een hogere woningwaarde en een langere levensduur van het gebouw.

Als de leden samen besluiten om met verduurzaming aan de slag te gaan, moeten ze eerst een Energieadvies aanvragen bij een bedrijf dat hiervoor gecertificeerd is. In dat Energieadvies staat wat er aan het gebouw kan worden verbeterd. Aan de hand van dit advies kan een DMJOP opgesteld worden. Hierin staat een planning van de werkzaamheden plus een overzicht van de kosten.

Omdat de kosten moeten worden opgebracht door alle eigenaren samen, is het belangrijk dat iedereen zich kan uitspreken over de plannen. Er moet ook gestemd worden en voor sommige besluiten is een grotere meerderheid dan 50 procent nodig. Als er in het gebouw grote en kleine appartementen zijn, hebben de eigenaren van de grotere appartementen doorgaans meer stemrecht. In kleinere appartementsgebouwen kan ook unanimiteit vereist zijn. Hoeveel stemmen iedereen heeft en welke meerderheid er nodig is voor bepaalde besluiten, kun je nakijken in het splitsingsreglement of het modelreglement.

Wat kun je zelf doen aan verduurzaming van je appartement?

In je eigen appartement kun je veel doen om zuiniger met energie om te gaan. Je kunt bijvoorbeeld radiatorfolie plakken achter radiatoren die aan een buitenmuur bevestigd zijn. Daarmee voorkom je dat er warmte weglekt door de gevel. Heb je kieren langs deuren en ramen? Die kunt je dichtmaken met tochtstrips of tochtband. Heb je een brievenbus in de voordeur? Die kun je isoleren met een borstel en een brievenbusklep. Verder kun je kiezen voor isolerende gordijnen, waarmee je ‘s avonds de warmte binnenhoudt.

Heb je nog gloeilampen in huis? Je kunt veel energie besparen door deze te vervangen door ledlampen. In de keuken kun je een gasfornuis vervangen door een inductiekookplaat en een onzuinige koelvriescombinatie door een exemplaar met een beter energielabel.

Lees ook: Meer warmte voor minder geld? Dit moet je weten over radiatorfolie

©David.Sch

Hoe zit het met subsidies?

Net als eigenaren van een eengezinswoning, kunnen ook appartementeigenaren gebruikmaken van subsidies en leningen voor verduurzaming. Dit zijn de mogelijkheden.

Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE)

Met deze regeling kun je subsidie aanvragen voor energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, warmtepompen, zonneboilers en warmtenetaansluitingen. Je kunt de subsidie ook gebruiken voor een energieadvies of voor een advies over laadpalen. Je kunt deze subsidie nog aanvragen tot en met 31 december 2027. Meer informatie vind je op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO).

Stimuleringsregeling aardgasvrije huurwoningen (SAH)

Deze subsidie kun je gebruiken als huurders en eigenaren samen in een appartementengebouw wonen. De subsidie is bedoeld voor aansluiting op een warmtenet. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 31 december 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

Deze subsidie kun je gebruiken voor het opwekken van duurzame elektriciteit uit zonne-energie, windenergie of waterkracht. Je kunt de subsidie aanvragen tot en met 1 november 2023. Meer informatie vind je op de website van de RvO.

©yangphoto

Hoe zit het met leningen?

Heeft de VvE niet genoeg geld om de verduurzamingsmaatregelen te betalen? Dan is het misschien mogelijk om een deel van het bedrag lenen. Ook daarvoor zijn verschillende mogelijkheden.

 Verduurzamingslening

In bepaalde gemeenten en provincies kun je geld lenen voor verduurzaming bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Deze lening is alleen bedoeld voor wooncomplexen met niet meer dan zeven appartementen. Op de website van het SVn kunt je zien of jouw gemeente of provincie meedoet.

 Energiebespaarlening

De VvE kan ook een lening voor verduurzaming aanvragen via het Nationaal Warmtefonds. Dit is een door de overheid opgericht fonds zonder winstoogmerk. Er zijn leningen voor grote én kleine wooncomplexen. Meer informatie kun je vinden op de website van het Nationaal Warmtefonds.

❄ 3x: Energiezuinige (klasse A!) koelvriescombinaties

Isoleren? Lees je goed en vergelijk aanbieders én offertes ⮯

Wie een lekker potje wil gamen, doet er goed aan om een goede gaming monitor aan te schaffen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je game er nog beter uitziet, je eigen prestaties gaan er ook van omhoog. De Lenovo Legion R27qe is een 27 inch beeldscherm met een hoge verversingssnelheid en een QHD-paneel. Hier lees je alles over de monitor.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Lenovo

27 inch QHD

De Lenovo Legion R27qe heeft een diameter van 27 inch, oftewel een kleine 70 centimeter. Daarmee is het een relatief compact beeldscherm, maar nog steeds ruim voldoende groot om alle details goed te kunnen zien.

Het IPS-paneel zelf heeft een resolutie van 2560 x 1440 pixels, waarmee het een QHD-scherm is. Zo kun je games spelen op hoge kwaliteit, en zie je nog meer van wat er op je scherm gebeurt.

180 Hz verversingssnelheid

De verversingssnelheid of refresh rate is bij elk beeldscherm belangrijk, maar bij een gaming monitor is dat helemáál het geval – je wilt natuurlijk precies kunnen zien wat er binnen je game gebeurt. Bij de Legion R27qe is die snelheid maar liefst 180 Hz, oftewel: 180 verversingen per seconde. Dat is beduidend hoger dan bij veel andere gaming monitoren.

Met die hoge refresh rate lijkt het alsof je zelf midden in de actie zit, omdat alles veel vloeiender verloopt. Bovendien heb je een voordeeltje ten opzichte van je tegenstanders, omdat ook elk detail op je scherm net iets sneller ververst.

©Dragos Condrea

0,5 ms reactietijd

Niet alleen de refresh rate is een belangrijke factor bij gaming monitoren, ook de reactietijd speelt een rol. De reactietijd is de tijd die het duurt voor het scherm heeft gereageerd op bewegingen.

Voor veel gaming monitoren ligt die reactietijd rond de één à twee milliseconden. Bij de Legion R27qe is dat slechts een halve milliseconde: net even sneller dus, wat je ook weer een voordeel oplevert als je gaat gamen.

Daarbij beschikt de Legion R27qe over AMD Freesync. Dat is een techniek die ervoor zorgt dat screen tearing, het fenomeen waarbij het lijkt alsof er iemand met een schaar door je scherm is gegaan, tot het verleden behoort. Veel populaire gaming monitoren gebruiken die techniek, en de R27qe is daar geen uitzondering op.

450 nits helderheid

Een ander belangrijk punt om rekening mee te houden bij het kopen van een gamingbeeldscherm is de helderheid. Dat zorgt ervoor dat je details nog beter kunt zien, ook als je zelf in een goed verlichte ruimte zit en het beeld op het scherm juist donker is.

Gemiddelde beeldschermen hebben een helderheid van zo'n 300 nits, de eenheid die wordt gebruikt om de felheid van verlichting aan te geven. Bij de Legion R27qe is dat maar liefst 450 nits, genoeg om te kunnen blijven gamen, zelfs als de zon vol op het scherm gericht staat.

Verstelbare hoogte

Een nadeel van veel gaming monitoren is dat de voet niet in hoogte verstelbaar is, zodat je altijd afhankelijk bent van de vaste positie. Bij de R27qe is dat niet het geval: je kunt het scherm in alle hoeken draaien en keren.

Dat geldt zowel voor de hoogte als voor de positie. Het scherm is los van de voet te draaien, zelfs volledig verticaal, en te kantelen, zodat je altijd de perfecte hoek hebt.

Felle kleuren en diepe schaduwen

Ook qua kleurweergave is de R27qe een goede keuze. Het scherm kan overweg met meer dan een miljard kleuren, zodat je altijd een waarheidsgetrouw beeld voor je neus krijgt. Bovendien beschikt het beeldscherm over speciale technologieën die het licht en de schaduwen nog realistischer maken.

©RyanKing999

Low blue light

Blauw licht is funest als je lange tijd naar je beeldscherm wilt of moet staren: het zorgt ervoor dat je ogen sneller vermoeid raken, en je komt achteraf moeilijker in slaap. Toch zenden veel monitoren een behoorlijk fel blauw licht uit, omdat dat makkelijker af te lezen is.

De Lenovo Legion R27qe doet dat niet. Via de Low Blue Light technologie wordt het blauwe licht zoveel mogelijk gedempt, zodat je minder last krijgt van je ogen en langer door kunt gamen of werken.

Conclusie

Wie op zoek is naar een goede gaming monitor, moet zeker de Lenovo Legion R27qe overwegen. Het scherm geeft kleuren, licht en schaduwen zeer realistisch weer. Met de hoge verversingssnelheid en de lage reactietijd heb je altijd een voordeel ten opzichte van je tegenstanders.

De hoogte en de hoek van de monitor zijn makkelijk aan te passen, zodat je altijd recht voor het scherm zit. De Low Light technologie zorgt ervoor dat je minder last krijgt van je ogen, en 's avonds na je gamesessie makkelijker in slaap kunt komen.

Al met al is de Lenovo Legion R27qe een compacte, maar uitgebreide gaming monitor, waarmee je de nieuwste games in QHD-resolutie en zeer waarheidsgetrouw op het scherm tovert.

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.