Water besparen: elke druppel telt

Alsof het leven nog niet duur genoeg is, gaat in 2024 ook de waterschapsbelasting flink omhoog. Vooral gezinnen gaan meer betalen, maar ook alleenstaanden moeten rekenen op een paar tientjes extra. Hoewel je op dit bedrag helaas niet kunt besparen, heb je wél invloed op de hoogte van je waterrekening.

De verwachte belastingverhogingen zijn niet mals, ontdekte de Unie van Waterschappen tijdens een ronde langs de 21 waterschappen van het land. Zo betaalt een gezin in een koophuis met een WOZ-waarde van 250.000 euro dit jaar gemiddeld 416 euro; 45 euro meer dan normaal. Alleenstaande huurders zijn dit jaar aan de waterschappen zo'n 188 euro kwijt; een verhoging van 20 euro. Het gaat wel om een schatting: de precieze bedragen zijn afhankelijk van regio en persoonlijke situatie.

Reden voor de fikse belastingverhoging is de klimaatverandering. De waterschappen zijn genoodzaakt steeds grotere investeringen te doen om problemen op dit gebied het hoofd te bieden – denk aan bescherming tegen overstromingen en hoogwater, zuivering van steeds vuiler rioolwater en het behouden van natuurlijke waterbronnen zoals meren, rivieren en grondwaterlagen. Dat geld moet ergens vandaan komen, en dus wordt er een beroep gedaan op de belastingbetaler.

Als particulier kun je de waterschappen ondersteunen door ook zélf een steentje bij te dragen aan een beter milieu. Door minder water te verbruiken, verlicht je onder meer de druk op drinkwaterbronnen en verminder je de hoeveelheid afvalwater die in het rioleringssysteem terechtkomt. Zo hoeft er minder water gezuiverd te worden, wordt het risico op overstromingen kleiner en valt ook jouw persoonlijke waterfactuur wat lager uit.

Hoeveel water verbruiken we en wat kost dat?

Maar hoeveel water gebruiken we nu eigenlijk op een dag? Volgens berekeningen van Waternet verbruikt de gemiddelde klant zo’n, niet schrikken, 141 liter water per dag. De grootste waterslurpers zijn de douche (60,1 liter per dag), de wc (29,4 liter per dag) en de wasmachine (17,2 liter per dag). Met alleen het wassen van je handen verbruik je per persoon ook al 8,7 liter water per dag.

De bedragen die we voor water neerleggen, verschillen per watermaatschappij. In 2024 kost een kuub water (1000 liter) bij PWN, het waterbedrijf van Noord-Holland, 1,77 euro (exclusief vastrecht en belastingen). Woon je alleen en verbruik je een gemiddelde van 49 m³ (kuub) water per jaar, dan gaat dit je zo’n 86 euro kosten. Een gezin met twee kinderen verbruikt jaarlijks gemiddeld 195 m³ en is daar in dit geval 345 euro aan kwijt.

Let op: hier komen dus nog vastrecht en belastingen bij. Het te betalen bedrag aan vastrecht is afhankelijk van de capaciteit van de watermeter. Belastingen worden bepaald op basis van het aantal m³ leidingwater dat wordt verbruikt. Het belastingtarief bij PWN is 0,418 euro per m³.

💧 Op de site van de Vewin, de vereniging van drinkwaterbedrijven in Nederland, worden elk jaar de nieuwe drinkwatertarieven gepubliceerd. Klik hier om de drinkwatertarieven 2024 te bekijken. 💧

Hoe kun je besparen op water?

We geven dus behoorlijk wat uit aan water. Het goede nieuws is dat daar zeker het een en ander op te besparen valt. Hoewel het niet direct om choquerende verschillen zal gaan, geldt ook hier dat alle kleine beetjes helpen. Douche je voortaan een paar minuutjes korter dan je gewend bent, dan scheelt dat je bijvoorbeeld al snel zo’n 500 liter per maand. Op jaarbasis is dat 6 m³, wat met het watertarief van PWN neerkomt op een bedrag van ruim 10 euro. Let je ook op andere gebieden op je waterverbruik, dan kan dat je dus jaarlijks makkelijk een paar tientjes winst opleveren. Dat compenseert weer mooi die verhoogde waterschapsbelasting.

Vergeet daarnaast niet dat je met deze aanpassingen ook de planeet een handje helpt en zo de waterschappen in zekere zin ontlast. Als iedereen dit doet, wordt dat belastingtarief in de toekomst wellicht weer wat verlaagd.

We kijken nu naar manieren om water te besparen in de verschillende ruimtes van het huis.

Badkamer

Als er ergens veel water stroomt, is het de badkamer wel. Het dagelijkse douchemomentje is voor velen van ons heilig, en we blijven dan ook graag iets te lang onder die heerlijk warme straal staan. We noemden het hierboven al even, maar het kan écht lonen om wat korter te douchen dan gebruikelijk. Met een standaard douchekop bespaar je met vijf minuten korter douchen al zo’n 30 liter. Heb je een regendouche, dan is dat maar liefst 75 liter. Per maand scheelt dat je honderden tot duizenden liters water! Een mooie bijkomstigheid is dat ook je energierekening lager uitvalt. 

Een waterbesparende douchekop kan ook uitkomst bieden. Deze douchekoppen laten maximaal 7,2 liter water per minuut door en verminderen daarmee het totale waterverbruik tot wel 40 procent ten opzichte van een standaard douchekop. Je hoeft bij een waterbesparende douchekop niet bang te zijn voor een zwak straaltje: doordat het water met lucht gemengd wordt, blijft de straal net zo krachtig.

Toilet

Hoewel het doorspoelen van het toilet slechts een korte handeling is, gaat er iedere keer behoorlijk wat water bij verloren. De meeste wc’s beschikken tegenwoordig over een spoelkeuzeknop voor de kleine en de grote boodschap. Kies je voor volledig doorspoelen, dan spoel je al gauw 6,7 liter weg. Met de kleine knop is dat ongeveer de helft: 3,7 liter. Maak dus slim gebruik van de spoelkeuzeknop en spoel alleen volledig door als dat echt nodig is. Controleer ook je toilet op lekkages. Stroomt er continu water aan de achterkant van de toiletpot, dan wijst dat erop dat reparatie nodig is.

Keuken

Ook in de keuken wordt niet altijd zuinig omgegaan met water. Pannetje hier, waterkokertje daar, tóch even snel de vaatwasser aan en voor je er erg in hebt, heb je liters water door de afvoer gejaagd. Probeer je bewust te worden van wanneer en voor welk doeleind je water gebruikt en gebruik alleen de juiste hoeveelheden. Gooi dus niet een hele pan vol met water voor een bescheiden laagje pasta en wacht tot de vaatwasser helemaal vol is voor je ‘m aanzet. Laat je de kraan altijd stromen tot-ie warm is? Zonde! Vang het koude water op in een emmer en gebruik dit om je planten water te geven of je kop koffie of thee mee op te warmen. Als je dit meerdere keren per dag doet, bespaar je dagelijks zo een aantal liter water.

Lees ook: Energie besparen? Dít is het moment om je vriezer te ontdooien!

Washok

In een gezin met kinderen draait de wasmachine al gauw meerdere keren per dag. Logisch met dat wasgoed waar maar geen eind aan lijkt te komen, maar voor je waterrekening en het milieu is dit niet zo gunstig. Gelukkig is het vaak goed mogelijk om iets minder wasjes te draaien, bijvoorbeeld door kleding wat langer uit te hangen. Met één keer minder wassen per week bespaar je al tot 200 liter water per maand. Als je toch de wasmachine gebruikt, zorg er dan voor dat-ie vol zit en selecteer een eco-programma. Je was wordt dan net zo schoon, maar er wordt minder water én energie verbruikt.  

Tuin

In dit regenachtige land worden we regelmatig getrakteerd op gratis water – waarom zouden we daar niet optimaal van profiteren? De beste manier om regenwater op te vangen, is met behulp van een regenton. Dit water kun je vervolgens weer gebruiken voor het besproeien van de tuin en andere huishoudelijke taken, zoals het lappen van de ramen, het dweilen van de vloer en het bewateren van (binnen)planten. Je kunt er zelfs het toilet mee doorspoelen. Om te voorkomen dat de grond van je tuin onnodig veel vocht verliest, kun je bodembedekkende planten gebruiken. Geef daarnaast je planten één keer per week dicht bij de wortel water, zodat er niet overmatig gesproeid hoeft te worden.

Voor iedere ruimte

Effectief water besparen is onmogelijk wanneer er sprake is van lekkages, klein of groot. Zo zorgt een kraan die tien druppels per minuut lekt voor een jaarlijks waterverlies van bijna 2000 liter. Een toilet met een lekkende spoelbak verbruikt zo'n 25 liter per uur, oftewel bijna 220.000 liter per jaar. Zorg er dus voor dat lekkages na signalering zo snel mogelijk opgelost worden om nog meer waterverlies te voorkomen. Twijfel je of er sprake is van een lek? Check dan de waterstand, bijvoorbeeld voor en na het slapen. Is er een (groot) verschil, dan wijst dit op een lekkage.

Installeer daarnaast waar het kan waterbespaarders. De waterbesparende douchekop kwam al even voorbij, maar kijk bijvoorbeeld ook eens naar waterbesparende kranen en thermostaatkranen. Met die laatste is je water sneller op temperatuur, waardoor je óók minder energie verspilt.