Reizigers zijn vandaag de dag beter beschermd dan ooit en ook voor vliegpassagiers zijn er allerlei regelingen die helpen bij vertraging en uitval van vluchten. Maar hoe zit het bij overmacht, bijvoorbeeld zoals de grote stroomstoring door brand bij Heathrow en de daarbij horende vertraging? Waar heb je eigenlijk allemaal recht op als jouw vlucht vertraagd of geannuleerd is? En wat moet je doen om voor compensatie in aanmerking te komen?

Als je in de vakantiestemming bent of een belangrijke zakelijke afspraak hebt, is er niets zo frustrerend als een vertraagde vlucht. Urenlang wachten op een luchthaven, je humeur dat daalt met elke minuut die verstrijkt en kostbare tijd die verloren gaat. Maar als luchtvaartreiziger heb je gelukkig ook veel rechten als het aankomt op compensatie voor de vertraging of annulering van je vlucht. Zo weet je in ieder geval dat je gedekt bent en je ontspannen op vakantie kunt.

Wanneer krijg je wat?

In Europa zijn er afspraken gemaakt over de compensatie die uitgekeerd wordt bij vertraging of uitval van vluchten. Dit omvat ook andere vormen van zorg, zoals het onderbrengen van gestrande passagiers in hotels en het zorgen voor maaltijden.

Vlucht vertraagd

In geval van vertraging is de maximale vergoeding per reiziger 600 euro. De hoogte van die vergoeding is afhankelijk van hoeveel vertraging je hebt én hoe lang de vluchtduur was.

Anders dan bijvoorbeeld bij de spoorwegen, waar een vertraging van 30 minuten bij een treinreis binnen Nederland al genoeg is om geld terug te kunnen vragen, gelden de compensatieregels voor vliegreizen pas bij vertragingen van drie uur en langer. Daarbij wordt ook nog gekeken naar de afstand die de vlucht heeft afgelegd.

De compensatieregeling voor vertraging is als volgt:

• Bij een vlucht tot 1.500 kilometer is de vergoeding 250 euro per reiziger
• Bij vluchten tussen de 1.500 en 3.500 kilometer is de vergoeding 400 euro per reiziger
• Bij vluchten langer dan 3.500 kilometer en tussen de 3 en 4 uur vertraging: 300 euro per reiziger
• Bij vluchten langer dan 3.500 kilometer en meer dan 4 uur vertraging: 600 euro per reiziger

In alle gevallen geldt dat je als reiziger zelf achter de compensatie aan moet gaan; deze wordt niet automatisch aan je uitbetaald. Wanneer je een vertraging met een vlucht hebt ondervonden, neem je contact op met de luchtvaartmaatschappij. Bij de Consumentenbond kun je een voorbeeldbrief downloaden voor het aanvragen van die compensatie.

©MG | ID.nl

Ook interessant: Valt de vakantie tegen? Dit is wat je kunt doen

Vlucht geannuleerd?

Wanneer je vliegtuig helemaal niet meer gaat, of je met een ander vliegtuig mee, dan gelden er andere (compensatie)regels, afhankelijk van de situatie. De maatschappij van wiens vlucht is geannuleerd moet jou als reiziger een aantal opties aanbieden:

• Het ticket moet binnen zeven dagen worden terugbetaald;
• Er wordt een nieuwe, vergelijkbare vlucht naar je eindbestemming geregeld;
• Je neemt een vergelijkbare vlucht op een ander moment op een dag die je zelf uitkiest.

Let wel: Als gedupeerde van een geannuleerde vlucht mag je zelf kiezen met welk van de hierboven getoonde opties je akkoord gaat. Ben je al op het vliegveld, dan moet de luchtvaartmaatschappij je ook hulp en zorg bieden in de vorm van bijvoorbeeld eten en drinken (dit mag door middel van vouchers) en een hotelovernachting in het geval een vervangende vlucht een dag later vertrekt.

Als een luchtvaartmaatschappij deze kosten en zaken niet van tevoren regelt, mag je de kosten die je zelf hebt gemaakt voor eten, drinken en hotelovernachting declareren bij de maatschappij. Bewaar dus altijd goed alle bonnen en bewijzen van betalingen. Uiteraard wordt dan wel uitgegaan van een redelijke vergoeding: het boeken van een 5-sterrenhotel en de kosten daarvan later declareren bij de luchtvaartmaatschappij is vanzelfsprekend niet de bedoeling.

Voorwaarden voor compensatie

De compensatievoorwaarden zijn van toepassing wanneer je vliegreis begint in een EU-land of in Zwitserland, Verenigd Koninkrijk, IJsland en Noorwegen, of wanneer je vliegt met een maatschappij die geregistreerd staat in een EU-land en de hierboven genoemde Europese landen. Maar dat betekent overigens niet dat je bij een vlucht buiten de Europese Unie geen recht hebt op compensatie. In een land waar veel binnenlands wordt gevlogen, zoals de Verenigde Staten, gelden bijvoorbeeld ook compensatieregelingen. Check in die gevallen welke compensatie er wordt aangeboden door de betreffende vliegmaatschappijen.

©MG | ID.nl

Pakketreizen

De hierboven genoemde compensatieregelingen gelden daarnaast alleen als je zelfstandig een vlucht hebt geboekt bij de luchtvaartmaatschappij of via een (online) reisbureau.

Wanneer je een pakketreis hebt, heb je ook recht op compensatie, maar in dat geval loopt de regeling daarvan via het reisbureau waar je de pakketreis hebt gekocht. Zij moeten zorgen voor bijvoorbeeld tegoedbonnen voor eten en drinken, een hotelovernachting of hulp bij een transfer naar een ander vliegveld. Bij een annulering van een vlucht kun je ook compensatie krijgen, maar omdat je hebt betaald voor een complete vakantie, gelden er andere regels: een geannuleerde of vertraagde vlucht betreft immers slechts een deel van het complete pakket.

Lees bij het boeken van een pakketreis dus altijd goed de voorwaarden om te zien wat er geregeld is bij een vertraagde of uitgevallen vlucht. Een bij de ANVR-aangesloten reisbureau hanteert de regels die bij deze vereniging zijn opgesteld.

Overmacht

Niet voor alle vertragingen of geannuleerde vluchten kun je zomaar compensatie krijgen. Er is ook nog zoiets als overmacht: een vertraging of andere problemen die niet te wijten zijn aan de vliegmaatschappij zelf. Onder overmacht vallen bijvoorbeeld extreem slechte weersomstandigheden waardoor een luchthaven ontregeld kan zijn, stakend personeel op het vliegveld of bij de verkeersleiding, natuurrampen, terrorisme of een medische noodlanding. Een staking van het eigen personeel van een vliegmaatschappij valt overigens niet onder overmacht.

Soms beroept een vliegtuigmaatschappij zich bij een technisch mankement aan het toestel ook op overmacht, maar het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat dat niet mag. Onderhoud aan vliegtuigen hoort nu eenmaal bij het dagelijks reilen en zeilen van een luchtvaartmaatschappij, dus in principe heb je dan ook recht op compensatie.

Hulp bij compensatie

Vrijwel alle Europese luchtvaartmaatschappijen hebben een formulier op hun website waar je een compensatieclaim kunt indienen. Meestal bereik je het formulier via de website van de maatschappij, gevolgd door /claim, bijvoorbeeld https://www.klm.nl/claim. Dat is doorgaans de meest snelle manier om bij het claimformulier te komen, aangezien je op de homepage van de maatschappij vaak tevergeefs zoekt naar een link naar het claimformulier. Een zoekopdracht met 'naam vliegmaatschappij' en 'claim' levert ook snel de juiste pagina op.

Kom je er zelf niet uit bij het indienen van een claim of wil de vliegmaatschappij je niet helpen? Dan kun je ervoor kiezen hulp in te schakelen van een bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in het aanvragen van claims. Sommige van deze diensten werken op basis van 'no cure, no pay', maar innen bij een succesvolle claim een percentage van het compensatiebedrag.

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.