ID.nl logo
Een goede voorbereiding is het halve werk: stabiel internet op vakantie
© Song_about_summer - stock.adobe.com
Huis

Een goede voorbereiding is het halve werk: stabiel internet op vakantie

Wie op vakantie gaat, neemt verschillende apparaten mee. Zo belandt er naast een smartphone al gauw een e-reader, tablet, draadloze hoofdtelefoon en bluetoothspeaker in de reiskoffer. En wil je vanaf je vakantieadres nog een beetje werken, dan heb je uiteraard een laptop met een stabiele internetverbinding nodig. Met de juiste voorbereiding gebruik je vanaf elk vakantieadres onbelemmerd je apparaten.

Wanneer je dit artikel gelezen hebt, weet je hoe en waarmee je stabiel internet op je vakantieadres voor elkaar krijgt. Denk aan:

  • Hotspot
  • Chromecast
  • VPN
  • Powerbank

Denk, voordat je op vakantie gaat, nog wel even aan deze punten: OPGEPAST! Deze 13 fouten wil je écht niet maken als je op vakantie gaat

Tijdens vakanties heb je eindelijk eens tijd voor dingen waar je normaal misschien niet zo snel aan toekomt. Lees bijvoorbeeld eens een goed boek, kijk een inspirerende documentaire of bingewatch een complete serie. Wil je optimaal van je vrije tijd genieten, dan is het slim om alvast wat zaken voor te bereiden. Zodra je op die zonnige vakantiebestemming aankomt, wil je tenslotte dat alles vlekkeloos werkt.

Internet op je vakantieadres

Voor digitaal vakantievermaak is stabiel internet een voorwaarde. Op veel plekken is dat geen probleem, want de meeste campings, hotels en bungalowparken bieden wifi aan. Vaak is deze optie bij de kosten inbegrepen. Is dat niet het geval, dan schaf je bij de receptie een toegangscode aan. Die kun je bijvoorbeeld een dag of week gebruiken. Houd er rekening mee dat zo’n code veelal voor een beperkt aantal apparaten geldig is.

In de praktijk valt de wifidekking van vakantieverblijven geregeld tegen. Een haperende internetverbinding en beperkte netwerksnelheid bieden je minder mogelijkheden. Een leuke film of serie streamen, is dan bijvoorbeeld een hele uitdaging. Met een downloadsnelheid van 1 Mbit/s krijg je nog enigszins een acceptabel beeld. Voor Full-HD- en 4K-video’s heb je respectievelijk 5 en 15 Mbit/s nodig. Je controleert op www.fast.com/nl met elk (mobiel) toestel je huidige snelheid.

Uiteraard weet je vooraf niet hoe het met de internetvoorziening op het vakantieverblijf is gesteld. Misschien geven online reviews van het betreffende hotel of vakantiepark alvast een idee. Een mobiel internetabonnement met een forse databundel is in elk geval geen overbodige luxe. Wanneer wifi onverhoopt niet of onvoldoende werkt, hoef jij je in elk geval niet te vervelen.

Netflix beheert met Fast.com een webtool waarmee je de netwerksnelheid op de vakantiebestemming kunt meten. Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

Hotspot en dataverbruik

Werkt wifi op de vakantiebestemming niet goed? Maak dan met je smartphone zelf een wifi-hotspot. Via een geschikte simkaart is het toestel verbonden met mobiel internet, waarna de smartphone een wifi-signaal uitzendt. Je kunt andere apparaten eenvoudig met dit lokale netwerk verbinden, zoals een laptop, tablet en draagbare spelcomputer.

Houd bij het opzetten van zo’n hotspot wel het dataverbruik van je mobiele internetabonnement in de gaten. Gelukkig kun je in alle lidstaten van de Europese Unie vanuit je bundel internetten. Landen als Noorwegen, IJsland, Zwitserland, Monaco, Andorra en het Verenigd Koninkrijk behoren weliswaar niet tot de Europese Unie, maar zelfs deze landen vallen bij de meeste providers onder je reguliere databundel. Er kunnen wel uitzonderingen zijn. Zo vallen bij T-Mobile Zwitserland, Andorra en Monaco niet in het EU-tarief, waardoor bundels daar niet geldig zijn. Maar Noorwegen, IJsland en Liechtenstein vallen bij T-Mobile dan wél weer onder het EU-tarief. Controleer bij een twijfelgeval dus goed of je vakantieland echt onder je bundel valt.

Als je naar een ander land buiten de EU-zone vertrekt, valt dat buiten je bundel en betaal je daar een hoger datatarief. Het is dan meestal voordeliger om een buitenlandbundel te activeren. De meeste mobiele telecomproviders bieden deze mogelijkheid.

Je kunt in het buitenland ook de aanschaf van een lokale prepaid-simkaart met toegang tot mobiel internet overwegen. Dat is veelal de goedkoopste optie, omdat je het lokale tarief betaalt. Sommige smartphones ondersteunen twee simkaarten, waardoor je dan ook nog via je normale simkaart bereikbaar bent.

Bekijk ter voorbereiding van een verre reis in hoeverre een buitenlandbundel voor jou interessant is.

Wifi-hotspot inschakelen

Op vakantiebestemmingen met een slecht werkende wifiverbinding is de hotspotfunctie van je smartphone een uitkomst. Op een iPhone schakel je die als volgt eenvoudig in: navigeer hiervoor naar Instellingen / Persoonlijke hotspot en zet achter Anderen mogen verbinden het schuifje aan. Kies verder een eigen wachtwoord.

Mobiele Android-apparaten hebben een soortgelijke functie. De exacte instructies hangen af van het gebruikte merk toestel. Op een recent Samsung-apparaat ga je bijvoorbeeld naar Instellingen / Verbindingen / Mobiele hotspot en tethering / Mobiele hotspot / Configureren. Verzin eventueel een nieuw wachtwoord. Verder kun je ook nog een andere netwerknaam instellen.

Op andere apparaten open je daarna de wifi-instellingen om ze met de wifi-hotspot te verbinden.

Transformeer je smartphone met de hotspotfunctie in een mobiele router.

Mifi-router In plaats van je smartphone als hotspot instellen, kun je hiervoor ook een mifi-router gebruiken. Dit is een compact apparaatje waar je een simkaart in kunt stoppen. Een mifi-router pikt het mobiele internetsignaal van de telecomprovider op en zendt vervolgens een eigen wifi-netwerk uit.

De meeste modellen hebben een oplaadbare batterij. Handig, want hierdoor verbind je apparaten moeiteloos op afgelegen plekken met wifi. De enige vereiste is dat er op de beoogde locatie mobiel internet beschikbaar is.

Sommige mifi-routers hebben een ethernetpoort. Daarmee verbind je eenvoudig apparaten die ook een ethernetpoort hebben. Want zelfs als een apparaat zelf ook wifi ondersteunt: een bedrade verbinding is altijd sneller en stabieler.

Ten opzichte van de hotspotfunctie van een smartphone heeft een mifi-router nog een belangrijk voordeel: het bereik bedraagt namelijk algauw tientallen meters.

100% zeker een internetverbinding?

Schaf een van deze mifi-routers aan bij Bol.com
Netgear ontwikkelt diverse krachtige mifi-routers, zoals deze breed verkrijgbare Nighthawk M2.

Geschikt streamingabonnement

Als je in het buitenland wilt streamen, heb je een geschikt streamingabonnement nodig. Je hebt hierbij volop keuze. Sinds medio 2018 gelden er in lidstaten van de Europese Unie geen regiorestricties meer voor betaalde webdiensten. Het maakt bijvoorbeeld niet uit of je Netflix vanuit Nederland, Spanje of Oostenrijk gebruikt, want je hebt in deze landen toegang tot dezelfde catalogus als in je thuisland. Verder zijn de online televisiediensten NLZiet, Ziggo GO en KPN iTV eveneens in de hele Europese Unie toegankelijk. Met een geschikt abonnement kijk je dus over de grens naar je favoriete Nederlandse tv-programma’s. Dat was een aantal jaren geleden wel anders!

Overigens schuilt er nog wel een addertje onder het gras. Het afschaffen van regiobeperkingen tussen Europese lidstaten geldt alleen voor betaalde streamingdiensten. Om die reden kun je tv-programma’s van NPO Start en KIJK uitsluitend met een Nederlandse internetaansluiting streamen. Deze diensten zijn namelijk gratis. Vrijwel alle bekende televisieproviders hebben een eigen gemistdienst die je wél in de EU-zone kunt gebruiken. Neem de inlogcodes hiervan dan ook mee op vakantie.

Als je vanuit een ander land een tv-programma op KIJK wilt zien, stuit je op een regioblokkade.

Mobiel dataverbruik beperken Gebruik je op de vakantiebestemming mobiel internet met een dataplafond? De kunst is om het verbruik zo veel mogelijk in toom te houden. Dat scheelt mogelijk extra kosten. Met name videostreams slokken veel data op. Wie bijvoorbeeld een televisieprogramma via NLZiet in de hoogste kwaliteit (1080p) terugkijkt, verbruikt bijna een megabyte per seconde. Volgens deze gemistdienst staat een uur streamen gelijk aan ongeveer 3,4 GB data.

Met een lagere videokwaliteit verminder je het verbruik. Veel diensten bieden deze mogelijkheid. Controleer hiervoor de (video)instellingen van de gebruikte streamingdienst. Vaak kies je tussen een lage, gemiddelde of hoge videokwaliteit. Soms kun je ook een lagere resolutie selecteren, bijvoorbeeld 576p of 720p.

In de Ziggo GO-app op een tablet verlaag je eenvoudig de videokwaliteit.

Google Chromecast

Nog altijd hebben heel wat hotelkamers en vakantiehuisjes een televisie zonder smartfunctie. Lastig, want je speelt dan niet zomaar een videostream van pakweg Disney+ of Videoland op zo’n tv af. Je kunt als alternatief een meegenomen laptop, tablet of smartphone met het scherm verbinden. Je hebt hiervoor de juiste snoertjes nodig, zoals een (micro-)HDMI- of usb-c-kabel. Daarnaast vereist deze methode mogelijk ook nog een HDMI-verloopstekker.

Op vakantieadressen met een ‘domme televisie’ is een Google Chromecast een betere optie. Hiermee kun je zo’n beetje elke videostream op de televisie afspelen. Heb je deze mediaspeler eerder thuis gebruikt? Reset hem dan eerst. Sluit het apparaat aan op (net)voeding en een vrije HDMI-poort van de televisie. Druk daarna enige tijd op de aan-uitknop totdat het ledlampje wit brandt.

Je hoeft het apparaat nu alleen nog maar met wifi te verbinden. Volg hiervoor de instructies in de Google Home-app op je smartphone. Tik daarna op het castpictogram in een video-app en kies de naam van jouw Chromecast. Je herkent dit pictogram aan een rechthoek met drie verbindingsstreepjes. De gekozen tv-programma, serie of film verschijnt direct op het tv- scherm.

Deze Chromecast met Google TV bevat een compacte afstandsbediening met knoppen voor Netflix en YouTube.

Nog geen Chromecast?

De beste prijs van dit nieuwste model check je hier!

Ethernetadapter voor Chromecast Soms blijkt het in de praktijk lastig om een Google Chromecast met het wifi-netwerk van een hotel of vakantiepark te verbinden. Bijvoorbeeld wanneer je op een webpagina enkele persoonsgegevens dient op te geven. Dat is met een Chromecast niet mogelijk.

Bevat jouw tijdelijke onderkomen een fysieke netwerkaansluiting? Dat komt mooi uit, want je kunt een Chromecast ook via een kabel met internet verbinden. Je hebt hiervoor wel een los verkrijgbare ethernetadapter nodig. In Googles eigen webshop kost die 19,99 euro. Stop daarnaast een ethernetkabel in je koffer. Op deze manier omzeil je afgeschermde wifi-netwerken.

Gebruik de los verkrijgbare ethernetadapter om een Google Chromecast op een bekabeld netwerk aan te sluiten.

Nederlands ip-adres

In de 27 lidstaten van de Europese Unie speel je zonder problemen streams van een betaalde online videodienst af. Daarbuiten is dat anders. Zodra je bijvoorbeeld naar Curaçao, het Verenigd Koninkrijk of Bali reist, heb je te maken met regiorestricties. Wanneer je in zo’n land pakweg NLZiet, Ziggo GO of Videoland opent, verschijnt er een waarschuwing op het scherm. Internationale diensten als Netflix, Disney+ en Amazon Prime Video zijn wel actief buiten Europa. Houd er hierbij rekening mee dat je op andere continenten meestal geen toegang tot het Nederlandse aanbod hebt.

Met behulp van een zogeheten VPN-dienst omzeil je dergelijke regiobeperkingen. Het internetverkeer bereikt dan via een speciale server jouw apparaat. Als deze server in Nederland is gestationeerd, kun je diensten als NLZiet, Videoland, KIJK en NPO Start overal ter wereld bezoeken. Je gebruikt dan namelijk een Nederlands ip-adres. Hiervoor heb je alleen een stabiele internetverbinding en geschikte VPN-dienst nodig. Bekende namen zijn onder meer NordVPN en Proton VPN.

Helaas werpen bepaalde internationale streamingdiensten geregeld VPN-blokkades op. Zo heeft Netflix op dit gebied een lastige reputatie. Mogelijk verschijnt er een waarschuwing in beeld. Gelukkig is het ook voor deze grote speler ondoenlijk om alle VPN-verbindingen te weren.

Met een VPN-dienst neem je vanuit het buitenland eenvoudig een Nederlands ip-adres aan.

VPN-dienst gebruiken

De betere VPN-aanbieders ondersteunen meerdere platformen. Zo gebruik je het Zwitserse Proton VPN bijvoorbeeld op apparaten met Windows, macOS, ChromeOS, Linux, Android (TV), iOS en iPadOS. Met een gratis account heb je toegang tot VPN-servers in drie landen, namelijk de Verenigde Staten, Japan én Nederland. Dat komt mooi uit, want vanuit het buitenland ga je dus met een Nederlands ip-adres het web op. Wel geldt er voor gratis gebruikers een snelheidslimiet. Voor videostreams in de hoogste kwaliteit kun je eventueel een betaald abonnement overwegen. Dat kost bij Proton VPN 4,99 euro per maand.

Zodra je een account bij een geschikte VPN-dienst hebt aangemaakt, kun je verschillende programma’s en apps downloaden. Nuttig om te weten is dat je op een Chromecast of smart-tv met Google TV of Android TV veelal rechtstreeks een VPN-dienst instelt. Download hiervoor de juiste app in de Play Store.

Staat de juiste VPN-tool op je apparaat? Geef dan je inloggegevens op, waarna je verbinding maakt met een Nederlandse server. Dat werkt simpel. Zo klik je in het Windows-programma van Proton VPN bijvoorbeeld achter Nederland op Verbinden. Linksboven verschijnt er nu een ander ip-adres. Probeer nu bijvoorbeeld een tv-programma van KIJK of NPO Start terug te kijken.

De website van Proton VPN bevat links naar VPN-tools voor alle gangbare (mobiele) platformen.

Eigen VPN opzetten Mogelijk kun je met een gratis account bij een VPN-dienst geen videostreams ophalen. De netwerksnelheid is in dat geval te traag. Bij veel aanbieders schaal je tegen betaling op naar een hogere snelheid.

Wie liever geen abonnementskosten voor een commerciële aanbieder betaalt, zet desgewenst als alternatief een eigen VPN-server op. Videostreams belanden via deze server vervolgens op jouw laptop, tablet of smartphone in het buitenland. Dat gebeurt onder de paraplu van het publieke ip-adres van je internetverbinding thuis.

Voor het opzetten van een eigen VPN-server heb je een geschikt apparaat nodig. Een router of NAS met VPN-functie ligt het meest voor de hand. Met name op systemen van Synology en QNAP is het instellen van zo’n server goed te doen. De configuratie vereist wel enige computer- en netwerkkennis.

Op een Synology-NAS gebruik je de app VPN Server om een beveiligde server in te richten.

Eigen VPN-server opzetten?

Met een Synology-NAS is dat zo gepiept

Media lokaal opslaan

Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Je kunt films, series en muziek natuurlijk ook vooraf lokaal op je toestel opslaan. Wees op die manier niet afhankelijk van matige wifi of een dure mobiele internetverbinding. Veruit de meeste streamingdiensten ondersteunen een downloadfunctie, zoals Videoland, Netflix en Amazon prime Video.

Kijk ter voorbereiding van je vakantie welke video’s je wilt zien en tik/klik op de downloadknop. In video-apps op smartphones en tablets is dat een koud kunstje. Zorg wel dat er voldoende opslagruimte beschikbaar is. Bij veel Android-apparaten breid je met een microSD-kaart de capaciteit gemakkelijk uit. Neem je de laptop mee? Check dan in de Microsoft Store of er geschikte apps beschikbaar zijn. Onder andere Netflix en Amazon Prime Video hebben een downloadoptie voor Windows.

Klik in de Windows-app van Amazon Prime Video op de downloadknop (pijltje omlaag) om een serie te downloaden.

Elektra

Voor het gebruik van apparatuur heb je uiteraard stroom nodig. Bij gedateerde vakantieverblijven is het aantal stopcontacten soms beperkt. Neem naast een goede reisstekker voor de zekerheid ook een stekkerdoos met meerdere stroomaansluitingen mee. Zo kun je in elk geval tegelijkertijd smartphones, tablets, hoofdtelefoons, laptops en smartwatches opladen. Er bestaan als alternatief ook handige oplaadsystemen voor mobiele apparatuur.

De elektriciteitsvoorzieningen zijn lang niet in alle vakantielanden even goed geregeld. Wie weet valt de stroom om de haverklap uit. Met een ruime powerbank heb je altijd en overal noodstroom achter de hand. Sommige uitgebreide modellen hebben zelfs een mobiel stopcontact. Verder vervullen bepaalde bluetooth-speakers ook de rol van powerbank.

Er zijn allerlei powerbanks verkrijgbaar. Kies er in elk geval één met voldoende accucapaciteit. Ga je met het vliegtuig? Controleer in dat geval vooraf de vliegregels. Op KLM-vluchten is bijvoorbeeld een powerbank met een maximale capaciteit van 27.000 mAh (100 Wh) toegestaan. Veel reisplezier!

Kies een powerbank met zonnecellen om de geïntegreerde accu via zonne-energie op te laden. Maar verwacht geen wonderen van de laadsnelheid.
▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!