Reis je door Europa en krijg je tijdens je reis te maken met vertraging en uitval van treinen? Dan kun je je geld (deels) terugkrijgen. Bij vertraging in Nederland doe je dat relatief eenvoudig bij de Nederlandse Spoorwegen of een van de andere vervoerders. Maar hoe werkt dat in het buitenland?

De voorwaarden die spoorbedrijven hanteren voor het teruggeven van je geld zijn vastgelegd in EU-regels. Spoorbedrijven moeten zich aan deze regels houden. Maar compensatie of restitutie krijgen bij uitval en vertragingen in Europa werkt wel wat ingewikkelder dan bij vliegreizen. Daar meld je je gewoon bij de vliegtuigmaatschappij. Bij een treinreis kun je echter met meerdere vervoerders te maken hebben – en het kan dus vrij lastig zijn om compensatie te ontvangen als je niet direct weet waar je moet zijn. In dit artikel proberen we wat duidelijkheid te schappen.

Waar kun je wél terecht?

Waar je geld bij vertraging of geannuleerde trein kunt terugvragen, hangt af van waar je je ticket hebt gekocht. Is je treinticket direct bij de spoorwegmaatschappij gekocht, dan moet je de claim daar ook indienen. Maar ook dat hangt af van wat voor soort maatschappij is. NS Internationaal is zo'n voorbeeld. Dit is een onderdeel van de Nederlandse Spoorwegen waar je internationale treintickets kunt kopen. Heb je vertraging tijdens een reis waarvoor je het treinticket daar gekocht hebt, dan dien je de claim bij NS Internationaal in.

Losse tickets

Zijn je tickets gekocht bij een reisbureau als onderdeel van een pakketreis, dan ligt het eraan hoe de tickets zijn verkregen. Heb je losse tickets opgestuurd gekregen, dan kun je die tickets zelf insturen naar de spoorwegmaatschappij om restitutie te krijgen, afhankelijk voor welk deel van het traject de tickets gelden. Bestaat een reis namelijk uit meerdere (gereserveerde) treinen, dan krijg je voor elk deel vaak een apart ticket, omdat op het ticket ook de gereserveerde plaatsen vermeld staan. Bijvoorbeeld: je reist van Amersfoort Centraal naar naar Londen St. Pancras International en gebruikt daarvoor meerdere treinen:

• Amersfoort Centraal - Amsterdam Centraal - uitvoerder: NS
• Amsterdam Centraal - Brussel Zuid - uitvoerder: NS International
• Brussel Zuid - London St. Pancras International - uitvoerder: Eurostar

Heb je vertraging tussen Amersfoort Centraal en Amsterdam Centraal, dan dien je de claim in bij de Nederlandse Spoorwegen. Voor het traject Amsterdam Centraal naar Brussel doe je dat bij NS International en voor de trein van Brussel naar Londen moet je de claim indienen bij Eurostar.

Interrail

Bij sommige reisbureaus, zoals Treinreiswinkel of Treinrondreis, krijg je een speciaal ticket waarmee je door heel Europa kunt reizen: Interrail. Heb je vertraging met een treinreis en heb je daarvoor je Interrail-kaart gebruikt, dan vraag je bij vertraging geld terug bij Interrail zelf. Voorwaarde is wel dat je alle reizen die je met Interrail maakt heb opgeslagen in de app of handmatig hebt genoteerd in het speciale boekje dat je bij je analoge ticket hebt gekregen. Verder moet je behoorlijk wat informatie meesturen, zoals screenshots uit de Interrail-app, maar ook screenshots van apps die hebben aangetoond dat je trein vertraging had. Flink wat papierwerk dus, maar op zich wel logisch omdat Interrail niet zelf kan controleren of jouw trein vertraging had, aangezien je met Interrail je eigen plan trekt en je reis niet van tevoren is vastgelegd.

©Antonioguillem

Interrailers trekken vaak hun eigen plan, waardoor je bij het indienen van een vertraging aardig wat gegevens moet indienen.

Wat krijg je terug bij vertraging?

Heb je tijdens je treinreis vertraging, dan kun je recht hebben op compensatie. De hoogte van de vertraging bepaalt hoeveel geld je terugkrijgt. We bespreken hier alleen de compensatiemogelijkheden met betrekking tot treinreizen in Europa en specifiek wanneer je naar het buitenland reist.

Op zoek naar de regels omtrent geld terug bij vertraging van de spoorwegbedrijven in Nederland? Klik op de onderstaande links:

• NS
• RRReis
• Arriva
• Breng
• Blauwnet

De regels in Nederland zijn dat je alleen compensatie kunt aanvragen wanneer je meer dan 30 minuten vertraging hebt. Saillant detail: op de hogesnelheidslijn in Nederland (Schiphol Airport - Rotterdam Centraal) mag je al bij 15 minuten vertraging een claim indienen. In de rest van Europa geldt een compensatie vanaf 60 minuten.

©Caki Foto - André Muller

In Nederland krijg je bij een reis over de HSL Zuid ook al bij 15 minuten vertraging een deel van je geld terug.

In theorie zijn de regels voor compensatie bij treinreizen in Europa vergelijkbaar met die van de luchtvaart. Zeker met betrekking tot de rechten die je hebt als passagier tijdens de vertraging zelf. Bijvoorbeeld het stoppen van de reis als de vertraging dermate hoog is dat je niet meer op tijd op de bestemming kunt komen en je hierdoor geen vakantiegenot meer hebt of een belangrijke afspraak mist.

Maar dat is de theorie; in de praktijk zal dat vaak anders uitpakken. Want in tegenstelling tot vliegen mag je namelijk doorgaans zonder gedoe een andere trein nemen. Door die makkelijke toegankelijkheid zou je een eventuele vertraging dus kunnen inlopen, bijvoorbeeld wanneer een volgende trein een paar minuten later vertrekt, of juist een snellere trein is dan degene die je van plan was te nemen. Wel zijn er bepaalde treinen waar je niet zonder meer mag instappen, bijvoorbeeld slaaptreinen of hogesnelheidslijnen waarvoor een toeslag of reservering verplicht is.

Kijken we puur naar het bedrag dat je terugkrijgt, ervan uitgaande dat je uiteindelijk inderdaad 60 minuten of meer vertraging hebt opgelopen bij aankomst op je bestemming, dan gelden de volgende regels

• Vertraging van 60 tot 120 minuten: Je krijgt 25 procent van de ticketprijs terug. Maar: teruggave geldt niet als je voor de aanschaf van het ticket al op de hoogte gebracht bent dat er vertraging kan optreden, bijvoorbeeld omdat je trein wordt omgeleid vanwege werkzaamheden en hierdoor dus langer onderweg is. Ook als de vertraging is ontstaan door buitengewone omstandigheden, zoals een extreme storm, kun je geen geld terugkrijgen. Stakingen vallen niet onder deze buitengewone omstandigheden: heb je vertraging door stakingen, dan kun je dus wel je geld terugvragen.

• Vertraging van 120 minuten of meer: Je krijgt 50 procent van de ticketprijs terug. Ook hier geldt dat niet als er van tevoren al bekend was dat jouw trein vertraging zou hebben en er sprake is van overmacht door buitengewone omstandigheden.

In bovenstaande gevallen heb je overigens ook altijd het recht om je ticket te annuleren als je van de reis afziet als het door de vertraging niet meer mogelijk is om de rest van jouw reis te voltooien, bijvoorbeeld omdat je door de treinvertraging een vlucht mist. In die gevallen mag je dan altijd je geld terugvragen, en moet de treinmaatschappij ervoor zorgen dat je kosteloos weer naar het oorspronkelijke startpunt van je reis wordt teruggebracht.

©Leonid Andronov

Wat gebeurt er bij een geannuleerde trein?

Is een trein geannuleerd en zou je hierdoor met meer dan 60 minuten te laat op je eindbesteming aankomen, dan heb je de keuze uit een van de drie mogelijkheden:

• Recht op terugbetaling van je ticket: dit moet binnen 30 dagen gebeurd zijn. Bovendien moet de spoorwegmaatschappij jou kosteloos terugbrengen naar het oorspronkelijke vetrekpunt.

• Recht om de reis kosteloos en onder vergelijkbare omstandigheden te vervolgen via een andere route, zonder extra kosten. Onder vergelijkbare omstandigheden wordt bijvoorbeeld verstaan hetzelfde comfort (1e of 2e klasse) maar kan ook het type trein omvatten (hogesnelheidstrein in plaats van een lokaal boemeltje)

• Recht om de reis op een latere datum van jouw keuze te vervolgen, met vergelijkbare voorwaarden en eventuele omleiding. Ook heb je recht op alternatief vervoer als blijkt dat het niet mogelijk is om de reis per trein voort te zetten.

In geval van geannuleerde treinen heb je altijd recht op extra zogeheten bijstand, bijvoorbeeld maaltijden en drinken en – indien de alternatieve reis een of meerdere dagen later vertrekt – ook recht op een overnachting op kosten van de treinmaatschappij.

Alternatieven

Lukt het niet om je reis voort te zetten met de gekozen trein, dan mag je – met toestemming – eventueel zelf een andere reis maken met alternatief vervoer, per spoor of met een ander vervoermiddel, op kosten van de treinmaatschappij. Maar let op: dit mag in principe alleen na schriftelijk akkoord van de maatschappij. Anders kun je de kosten niet terugvragen.

Laat de spoorwegmaatschappij echter binnen 100 minuten na de geannuleerde trein niets van zich horen, dan mag je wél een andere reis plannen en die kosten terugvragen bij de treinmaatschappij. Maar je kunt beter altijd vragen om een schriftelijke bevestiging om eventuele welles-nietes-discussies later te voorkomen. En bewaar altijd screenshots van apps waarmee je treinreizen kunt plannen

©Adrien Chanut

Loopt de treinreis helemaal in de soep, dan mag je ook zelf een alternatieve reis maken, bijvoorbeeld per bus. Vraag bij voorkeur ook schriftelijke toestemming bij de treinmaatschappij.

Belangrijk: bewaar altijd al je tickets en probeer zoveel mogelijk screenshots van reisplanner-apps te bewaren. Die kun je eventueel later gebruiken om je geld terug te krijgen of wanneer de tegenpartij moeilijk doet over een ingediende claim. Voor Interrail doe je er sowieso goed aan om screenshots te maken. Maak ook foto's van digitale vertrekborden op stations waarop vertragingen zijn gemeld. Die kun je allemaal gebruiken om je geld terug te vragen. Hoe meer informatie je bewaart, des te beter!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.