Klimaatrisico’s en een eigen huis, hoe ga je daarmee om?
Geplaatst: 16 maart 2024 - 13:01
José Mast
Als je een eigen huis hebt of zoekt, dan wil je graag veilig wonen, zonder verzakking, overstroming of hittestress. Er bestaat geen verplicht klimaatlabel, waaraan je kunt zien of een huis beschermd is tegen deze klimaatrisico’s. Maar er zijn wel andere manieren om klimaatrisico’s te onderzoeken.
Klimaatverandering heeft nu al gevolgen voor wonen. Overstromingen zoals in 2021 in Valkenburg zijn een gevolg van klimaatverandering. Verzakkingen van huizen als gevolg van paalrot, zijn een gevolg van toenemende droogte. Daardoor kan er zuurstof bij het hout komen, waardoor het gaat rotten en draagkracht verliest.
In de toekomst zullen de gevolgen van klimaatverandering toenemen. Er worden wel maatregelen genomen, zoals dijkverzwaringen en meer ruimte voor water, maar die nemen klimaatrisico’s niet helemaal weg. Onder extreme omstandigheden kunnen overstromingen in een deel van het land nog steeds voorkomen. Paalrot en verzakkingen blijven doorgaan. Natuurbranden zullen in de toekomst vaker voorkomen. En hittestress kan op plaatsen met veel steen en weinig groen een serieus probleem worden.
Regenwater opvangen voorkomt te natte grond
Een regenton past in (bijna) elke tuin!
Waarom een klimaatlabel?
De drie grote Nederlandse banken vinden dat er een klimaatlabel moet komen, dat net als het energielabel verplicht wordt bij de verkoop van een huis. Dit klimaatlabel moet laten zien welke klimaatrisico’s een huis loopt en wat er nodig is om dat risico te ondervangen. Als het huis een risico loopt om te verzakken door droogte, dan kan een nieuwe fundering nodig zijn. De kosten hiervoor bedragen al snel tussen de 50.000 en 100.000 euro. Het klimaatlabel moet dit soort kosten inzichtelijk maken.
Als de klimaatrisico’s voor iedereen duidelijk zijn, dalen de prijzen van huizen die zo’n risico lopen. Dat is een voordeel voor huizenkopers. Zij weten daardoor waar ze aan toe zijn. Voor verkopers is het een nadeel, want zij kunnen minder voor hun huis vragen. Als het huis veel overwaarde heeft, is dat nadeel te overzien. Overwaarde kan helpen bij het oplossen van funderingsproblemen. Maar op problemen als overstromingsgevaar en hittestress heb je als huiseigenaar maar weinig invloed.
Waar vind je informatie?
Verzakking
Vooral woningen die zijn gebouwd voor 1970 op een slappe bodem lopen het risico op verzakking. Het Landelijk loket funderingsproblematiek van het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) verzamelt meldingen van verzakking en toont deze op een kaart.
Overstroming
Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking woont in een gebied dat kan overstromen, vanuit de zee, vanuit een rivier of beide. Hoe hoog het water rondom jouw huis kan komen, kun je opzoeken op de website Overstroom ik.
Hittestress en andere kenmerken
Op de Atlas Leefomgeving kun je heel veel kenmerken van de omgeving van een bepaald adres opzoeken, zoals de zomerhitte, luchtkwaliteit en geluid in de omgeving.
Natuurbranden en andere gevolgen
Nog veel meer gevolgen van klimaatverandering vind je in de Klimaateffectatlas. Selecteer bijvoorbeeld ‘Fysieke gevolgen’ en zet een vinkje voor ‘Natuurbrandgevoeligheid’.
Verschillende gevolgen
De NOS heeft een stresstest voor je adres gemaakt waarmee je verschillende gevolgen van klimaatverandering kunt bekijken, nu en in 2050.
Huis kopen, wat moet je doen?
Een huis kopen met een klimaatlabel kan nog niet. Tot die tijd moet je zelf de klimaatrisico’s van je toekomstige huis en woonomgeving in kaart brengen. Dat kun je doen met behulp van de bronnen die hiervoor zijn genoemd. Je kunt ook de gemeente om informatie vragen.
Als je gericht aan het zoeken bent, kan ook de makelaar je informeren. Je kunt overwegen om hiervoor je eigen aankoopmakelaar in te schakelen, zodat je verzekerd bent van onafhankelijke informatie.
Als koper heb je een onderzoeksplicht. De verkoper hoeft je niet te wijzen op gebreken die duidelijk te zien zijn. Let bij een bezichtiging dus goed op eventuele scheuren in de muren, deuren en ramen die niet goed openen en sluiten, een aflopende vloer of hoogteverschil tussen de woning en de straat. Dit zijn signalen die kunnen wijzen op verzakking. Probeer in contact te komen met de buren en vraag of zij ook dergelijke problemen hebben. Laat bij twijfel een bouwkundige keuring uitvoeren. Dat is niet hetzelfde als een funderingsonderzoek, maar kan wel funderingsproblemen signaleren.
Zolang er geen verplicht klimaatlabel is, kun je klimaatrisico’s maar beperkt laten meewegen in de koopprijs. Bij funderingsschade gebeurt dit wel, maar bij de meeste andere risico’s is het onduidelijk met welke extra kosten je in toekomst te maken krijgt. Als je onder de vraagprijs biedt in verband met het overstromingsrisico, is de kans groot dat het huis aan je neus voorbijgaat.
Huis verkopen, wat moet je doen?
Is jouw huis goed voorbereid op klimaatrisico’s? Dat kan helpen bij de verkoop. Heb je bijvoorbeeld een groen dak, een goede wateropvang in je tuin, goede isolatie en ventilatie en een probleemloze fundering? Dit zijn belangrijke kenmerken om bij potentiële kopers onder de aandacht te brengen.
Heeft je huis gebreken die een normaal gebruik in de weg staan? Dan moet je die gebreken melden. Heb je bijvoorbeeld scheuren in de muur, dan mag je die niet verdoezelen. Heb je een funderingsonderzoek laten doen en blijkt daaruit dat het huis funderingsproblemen heeft? Dan moet je dit aan een potentiële koper laten weten. Als je belangrijke feiten achterhoudt of liegt, kan de koper achteraf de koop terugdraaien of schade op je verhalen.
Je bent als verkoper niet verplicht om een funderingsonderzoek te laten doen. Als je twijfels hebt over de fundering, kun je aan potentiële kopers ook laten weten dat de staat van de fundering onbekend is. Hiervoor kun je een ‘funderingsclausule’ opnemen in het koopcontract. Hierin staat dat je als verkoper niet aansprakelijk bent voor eventuele schade.
Ook brand in je eigen woning is een risico, zorg dat je voorbereid bent!
Powered by