ID.nl logo
Zo zet je een virtuele machine op met Windows 10
© PXimport
Zekerheid & gemak

Zo zet je een virtuele machine op met Windows 10

Installeer je vaak nieuwe programma’s die je daarna weer verwijdert? Best kans dat er aardig wat resten op je computer achterblijven. Tijd voor een virtuele machine: je installeert een tweede Windows op dezelfde computer, die je kunt gebruiken om probleemloos te ‘vervuilen’ en mee te experimenteren. Aan de slag!

Tip 01: Virtualiseren maar!

Van oudsher werden virtuele machines vooral in zakelijke en technische omgevingen gebruikt. Door de flinke verbetering van hardware (lees: rekenkracht) van de afgelopen jaren, is het inmiddels ook al enige tijd een interessante manier van werken voor thuisgebruik. Het principe is relatief eenvoudig: met een virtuele machine kun je een besturingssysteem ‘binnen’ je huidige besturingssysteem installeren. Groot verschil hierbij is dat het nieuwe besturingssysteem actief is in een afgebakende omgeving. Het besturingssysteem heeft hiermee dus geen invloed op de rest van het systeem, en draait in een ‘sandbox’-omgeving.

Dat biedt je verschillende voordelen, je kunt nu bijvoorbeeld ongestoord experimenten uitvoeren in de virtuele machine. Je installeert bijvoorbeeld software om die even uit te proberen, zonder dat die software invloed heeft op de rest van je pc. Ook kun je in de virtuele machine aanpassingen in het Windows-register doorvoeren terwijl je nog niet zeker bent over het resultaat. Gaat er onverhoopt iets mis, dan kun je de virtuele machine terugzetten naar een punt in het verleden of simpelweg ‘weggooien’ en weer met een schone lei beginnen.

©PXimport

Tip 02: VM VirtualBox

Er zijn verschillende programma’s waarmee je een virtuele machine kunt maken. Wij kiezen voor VM VirtualBox van Oracle: het is een compleet pakket met de functies die we nodig hebben, dat bovendien gratis mag worden gebruikt in thuissituaties. De nieuwste versie van VirtualBox is beschikbaar via www.virtualbox.org. Je kunt VirtualBox onder meer draaien in Windows 8.1 en Windows 10. Na de installatie start je het programma. In het linkergedeelte van het venster zie je een overzicht van geïnstalleerde virtuele machines: de eerste keer is het overzicht uiteraard nog leeg.

Het rechtergedeelte van het venster bevat straks de details van de virtuele machine. VirtualBox ondersteunt verschillende modi om aan de slag te gaan. Zo kun je een lege virtuele machine aanmaken en vervolgens het gewenste besturingssysteem installeren. Heb je geen geduld of ga je voor gemak, dan kun je een draaiende virtuele machine downloaden en importeren in VirtualBox. Voordeel hiervan is dat je er direct mee aan de slag kunt.

©PXimport

Systeemeisen

Een virtuele machine stelt de nodige eisen aan je computer. Niet zo vreemd: je installeert immers een ‘extra computer’ binnen je eigen computer. Om vlot te kunnen werken met een virtuele machine, moet je computer minimaal 8 GB ram bevatten. Hoe meer, hoe beter.

Tip 03: Kant-en-klaar

Aan VirtualBox alleen heb je weinig. Je hebt ook het besturingssysteem zelf nodig dat binnen de virtuele machine draait. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van een licentie van Windows die nog niet gebruikt wordt, en Windows met die licentiecode installeren binnen de virtuele machine. De kans is echter groot dat je hierover niet beschikt. Microsoft biedt verschillende Windows-versies online beschikbaar, die een geldigheidsduur van 90 dagen hebben. Je hoeft hiermee geen extra licentie aan te schaffen.

De nieuwste versies van Windows staan op developer.microsoft.com klaar. Bij Virtual machine kies je voor MSEdge on Win10 (x64) Stable. Kies hierna bij Select platform voor VirtualBox. Let extra goed op het wachtwoord, dat je eveneens op de website vindt. Die heb je nodig om je aan te melden bij de virtuele Windows-computer. Op het moment van schrijven is het wachtwoord voor deze kant-en-klare machines ‘Passw0rd!’. De kant-en-klare virtuele machine is ongeveer 7 GB in omvang.

©PXimport

Binnen de virtuele machine gebruik je een volledige Windows-installatie

-

Tip 04: Zelf installeren

In de vorige tip heb je een kant-en-klare virtuele machine van Windows gedownload. In plaats daarvan kun je ook zelf een versie van Windows installeren. Houd er rekening mee dat je hiervoor dus een aparte licentie voor Windows moet aanschaffen: het telt immers als een volwaardige installatie. Klik op de knop Hulpprogramma nu downloaden. Hiermee haal je een wizard binnen die helpt met het binnenhalen van het installatiebestand. Je kunt ook een iso-bestand of Windows-installatie-dvd gebruiken die je al in je bezit hebt.

©PXimport

Blik in de toekomst

Prettig aan virtuele machines is de mogelijkheid om zaken uit te proberen zonder de Windows-omgeving waarvan je dagelijks afhankelijk bent, in gevaar te brengen. Dit maakt een virtuele machine ook ideaal om alvast te kijken naar toekomstige Windows-versies, die nog in ontwikkeling en daarmee minder stabiel zijn. Op de site van Microsoft kun je installatiebestanden van Windows 10 Insider-versies downloaden. Je moet je hiervoor eerst aanmelden als Windows Insider. De installatie verloopt hetzelfde als bij een gangbare versie van Windows.

Tip 05: Importeren

Heb je een kant-en-klare virtuele machine gedownload, dan kun je deze eenvoudig in VirtualBox openen. Pak het gedownloade bestand eerst uit op je gewone systeem (dus niet binnen VirtualBox): open Verkenner, navigeer naar de map waarin het bestand is opgeslagen en klik met de rechtermuisknop op het zip-bestand. Kies Alles uitpakken. Nadat het bestand is uitgepakt, open je VirtualBox. In het hoofdvenster van VirtualBox kies je voor Bestand / Appliance importeren. Blader nu naar het eerder gedownloade bestand van de virtuele machine en selecteer het. Klik op Volgende.

Op basis van het bestand bepaalt VirtualBox zelf al welke instellingen het meest optimaal zijn. Zo geeft VirtualBox bijvoorbeeld een suggestie voor de hoeveelheid intern geheugen (ram) die de virtuele machine nodig heeft. Wij gaan uit van de standaardsuggesties en gaan hiermee akkoord. Klik op de knop Importeren. Dit neemt enige tijd in beslag, afhankelijk van de grootte van de virtuele machine. Na het importeren is de virtuele machine toegevoegd aan het hoofdvenster van VirtualBox. Je vindt de vermelding links in het venster. Klik eenmaal op de virtuele machine om in het rechtervenster de details te bekijken.

©PXimport

Tip 06: Zelf installeren

Maak je geen gebruik van een kant-en-klare virtuele machine, maar heb je een installatiebestand van Windows gedownload of klaarliggen? In het hoofdvenster van VirtualBox klik je op de knop Nieuw. Geef de virtuele machine een naam bij Naam en besturingssysteem. Selecteer het juiste besturingssysteem bij Type (bijvoorbeeld Microsoft Windows) en geef de versie aan (bijvoorbeeld Windows 10). Op basis hiervan selecteert VirtualBox een aantal standaardinstellingen, zoals de hoeveelheid gereserveerd intern geheugen. Bepaal zelf of dit voldoende is: hoe meer intern geheugen, hoe soepeler de virtuele machine draait.

Kies bij Harde schijf voor Maak een nieuwe virtuele harde schijf aan en klik op Aanmaken. Geef hierna aan waar het bestand van de virtuele machine moet worden opgeslagen en hoeveel ruimte je reserveert. We raden aan om tweemaal de geadviseerde grootte te hanteren: bijvoorbeeld 32 GB voor Windows 10. Bij Bestandstype harde schijf gaan we akkoord met de keuze die door VirtualBox wordt gemaakt. Bij Opslag op fysieke harde schijf kiezen we Dynamisch gealloceerd. Na de wizard kun je de virtuele machine starten. Klik op Starten. Wanneer hierom wordt gevraagd, blader je naar het iso-installatiebestand van Windows. Je kunt Windows nu installeren in de virtuele machine.

©PXimport

Tip 07: Starten

Op welke manier je het besturingssysteem in de virtuele machine hebt geïnstalleerd, maakt vanaf nu niet meer uit. Net als een echte computer, moet de virtuele machine worden gestart. Zodra je de virtuele machine hebt aangeklikt in het venster van VirtualBox, worden rechtsboven enkele knoppen getoond. Klik op Starten. Een nieuw venster wordt geopend en de virtuele machine wordt geladen. Het aanmeldingsvenster verschijnt. Nadat je je hebt aangemeld, kun je met de virtuele machine aan de slag. Om nog prettiger met de virtuele machine te werken, installeren we de Guest Additions. Dit zijn specifieke drivers en toevoegingen voor de virtuele machine waardoor het systeem soepeler loopt. Kies voor Apparaten / Invoegen Guest Additions CD-image.

©PXimport

Tip 08: Knip en plak

Het is mogelijk om informatie te knippen en plakken tussen de virtuele machine en de host-computer (lees: de computer waarop je de virtuele machine uitvoert). Dat is handig, bijvoorbeeld als je in de virtuele machine aan een document wilt werken dat is opgeslagen op de host-computer. Of wanneer je een webadres van de host-computer wilt kopiëren naar de virtuele machine. Er zijn meerdere manieren om informatie tussen de beide computers uit te wisselen. In het venster van VirtualBox kies je voor Apparaten / Drag-and-drop. Standaard is slepen-en-neerzetten uitgeschakeld, kies nu voor Bidirectioneel. Hiermee zorg je ervoor dat je objecten (zoals een bestand) vanuit het venster van de virtuele machine kunt slepen naar bijvoorbeeld het lokale bureaublad en omgekeerd. Wil je het slepen-en-neerzetten liever beperken tot één richting (bijvoorbeeld van de host-computer naar de virtuele machine, maar niet andersom), dan kies je de betreffende instelling (Host naar gast of Gast naar host).

©PXimport

VirtualBox Guest Additions laten de virtuele machine soepeler lopen

-

Tip 09: Gedeelde mappen

Om op een meer gestructureerde manier bestanden uit te wisselen, maken we gebruik van gedeelde mappen. Deze mappen zijn zowel toegankelijk voor de host-computer als de gast (de virtuele machine) en zijn daarmee ideaal om bestanden tussen de beide systemen uit te wisselen. Kies in het venster van de virtuele machine voor Apparaten / Gedeelde mappen / Instellingen gedeelde mappen. Een nieuw venster wordt geopend. Klik op de knop Toevoegen gedeelde map, herkenbaar aan het pictogram met een plus. Geef vervolgens het pad naar de gedeelde map op en voorzie de map van een naam. Mag er niets aan de map worden veranderd, dan plaats je een vinkje bij Alleen-lezen. Activeer ook de optie Automatisch koppelen: hiermee is de map altijd beschikbaar bij het opstarten van de virtuele machine. Bevestig met een klik op OK. De map verschijnt in de lijst. De map is vervolgens beschikbaar in de virtuele machine via bijvoorbeeld Verkenner (Windows-toets+E). Klik op Deze pc en bekijk de lijst bij Netwerklocaties.

©PXimport

Cloudmappen

Om snel bestanden uit te wisselen tussen de virtuele machine en de host-computer kun je ook gebruikmaken van een clouddienst, zoals Dropbox of OneDrive. Die laatste dienst is standaard ingebouwd in Windows 10 en relatief eenvoudig bereikbaar via Verkenner. Zodra je je met OneDrive in de virtuele machine hebt aangemeld en bestanden plaatst in de OneDrive-map, zijn deze ook op de andere computers met OneDrive (waaronder de host-computer) beschikbaar. Een cloudmap vormt dan ook een goed alternatief voor de gedeelde mappen van VirtualBox.

Met een snapshot kun je Windows veel langer dan 90 dagen gratis virtueel gebruiken

-

Tip 10: Snapshot maken

Je kunt een snapshot maken van de virtuele machine. Hierbij wordt het systeem vastgelegd zoals het op dat moment is, ook wel een momentopname genoemd. Een snapshot stelt je in staat om de staat van de virtuele machine te herstellen naar dat moment. Heb je geen nieuwe installatie van Windows 10 gedaan maar een kant-en-klare versie gebruikt, dan raden we je zeker aan om een snapshot te maken. We schreven al dat zo’n kant-en-klare versie 90 dagen geldig is. Door direct na de eerste keer starten van de virtuele machine een snapshot te maken, kun je na 90 dagen eenvoudig terugkeren naar het eerdere punt en de virtuele machine ‘opnieuw’ gebruiken.

Een snapshot komt ook van pas als je op het punt staat om een programma te installeren in de virtuele machine, en dit wilt uitproberen zonder risico. Kies in het venster van de virtuele machine voor Machine / Maak snapshot. Voorzie het snapshot van een passende naam en korte beschrijving (bijvoorbeeld ‘Snapshot direct gemaakt na installatie op 1 augustus 2020). Klik op OK. Om later terug te keren naar het snapshot, klik je in het hoofdvenster van VirtualBox op de menuknop (herkenbaar aan de drie bolletjes) van de geselecteerde virtuele machine. Kies Snapshots. Een overzicht van gemaakte snapshots verschijnt. Selecteer het gewenste snapshot en klik op Herstellen.

©PXimport

Tip 11: Weergave-instellingen

De manier waarop de virtuele machine wordt weergegeven, bepaalt sterk de gebruikerservaring. Kies je er bijvoorbeeld voor om de virtuele machine in een venster te draaien, dan kun je snel schakelen tussen de host- en gastcomputer. Kies je er daarentegen voor om de virtuele machine schermvullend te tonen, dan verdwijnt de indruk van een virtuele omgeving. De weergave-instellingen zijn ondergebracht in het menu Weergeven. De optie Schermvullende modus zorgt ervoor dat de virtuele machine zonder vensterranden wordt getoond. Via de optie Naadloze modus kun je het venster van de virtuele machine ‘verbergen’ en alleen de programma’s van de virtuele machine tonen. Ze verschijnen dan in de omgeving van de host-computer, waardoor het net lijkt alsof de programma’s op de lokale computer draaien. Deze stand is vooral prettig als je een specifiek programma wilt draaien in de virtuele machine, maar verder de virtuele machine niet nodig hebt. De Geschaalde modus past zich aan de grootte van het venster aan. Vergroot je het venster, dan vergroot je het bureaublad van de virtuele machine met je mee.

©PXimport

Schakel de virtuele machine altijd eerst uit voordat je de instellingen opent

-

Tip 12: Instellingen

Via het hoofdvenster van VirtualBox heb je toegang tot de instellingen van de virtuele machines. Een groot deel van de instellingen kan echter alleen worden veranderd als de virtuele machine niet actief is. Zorg er dus eerst voor dat je de virtuele machine afsluit. Selecteer hierna in het venster van VirtualBox de virtuele machine en klik op de knop Instellingen. Het venster is opgebouwd uit twee delen. Links in het venster zie je de categorieën, waaronder Systeem, Beeldscherm en Audio. Klik op een categorie om de bijbehorende instellingen rechts te tonen. Veel van de categorieën maken ook gebruik van subtabbladen met extra opties. Zo vind je bij Systeem extra tabbladen met opties voor het moederbord, de processor en de acceleratie. Draait de virtuele machine traag, dan kun je bij Systeem / Moederbord de hoeveelheid toegekend geheugen aanpassen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!