Dat je in Excel gemakkelijk grote hoeveelheden cijfers en andere gegevens overzichtelijk in kaart brengt, dat hoeven we je waarschijnlijk niet te vertellen. Maar wist je dat je het invoeren van die gegevens ook een stuk eenvoudiger kunt maken? Het enige dat je hiervoor hoeft te doen is een invoerformulier ‘bouwen’.

Tip 01: Waarom?

Waarom zou je een invulformulier maken als je gegevens ook gewoon rechtstreeks in Excel kunt typen? Het is waar dat Excel daar prima geschikt voor is, maar wanneer je vaker met het programma hebt gewerkt, zul je ook gemerkt hebben dat het soms niet heel praktisch is om eerst op cellen te moeten klikken, per ongeluk op de verkeerde cel te klikken enzovoort. Ook gegevens zoeken in een groot Excel-document wil nog weleens lastig zijn. Een invulformulier kan deze zaken allemaal een stuk efficiënter maken. Het invoeren gaat een stuk sneller, je weet zeker dat je alles op dezelfde manier invult, nooit een veld vergeet en je kunt ook nog eens heel eenvoudig de ingevoerde gegevens doorzoeken. Aan de slag dus!

©PXimport

Tip 02: Knop toevoegen

Hoe handig zo’n formulier ook is, standaard toont Excel deze optie helemaal niet. Om hem te kunnen gebruiken, zullen we dus eerst zelf even een knop daarvoor moeten toevoegen aan de Werkbalk Snelle toegang (de werkbalk helemaal bovenin met daarin onder andere de optie Automatisch opslaan). Rechtsklik op een willekeurige knop in dit menu en klik vervolgens op Werkbalk snelle toegang aanpassen. Standaard zie je onder Kies opdrachten uit, de optie Populaire opdrachten geselecteerd staan. Klik op dit uitklapmenu en vervolgens op Alle opdrachten. Scrol nu tot je de optie Formulier ziet en klik daarna op Toevoegen en tot slot op OK. In de werkbalk Snelle toegang is nu een knop toegevoegd, waarmee je een formulier kunt gebruiken.

©PXimport

Tip 03: Tabel indelen

Je kunt het formulier gebruiken om eenvoudig gegevens in te vullen in je Exceldocument. Maar Excel kan natuurlijk niet je gedachten lezen en heeft werkelijk geen idee wat er precies in het formulier moet komen te staan. Gelukkig hoef je niet te kunnen programmeren om dat te realiseren; het enige dat je hoeft te doen is aan te geven uit welke informatie je tabel/document zal bestaan. Stel dat wij aan het hoofd staan van een vereniging (voetbal, theater, dans, noem maar op) en wij hebben net een succesvolle inloopdag gehad waarop meer dan 200 mensen een inschrijfformulier hebben ingevuld. Deze formulieren willen we zo efficiënt mogelijk invoeren. Dát gaan we dus doen met het (digitale) formulier in Excel. Daarvoor moeten we dus eerst aangeven uit elke elementen deze tabel met gegevens zal bestaan. In ons geval is dat: Voornaam, Achternaam, Geboortedatum, Telefoonnummer, E-mailadres en Gewenste startdatum. Uiteraard kunnen deze koppen alles zijn dat je maar kunt bedenken, dit is puur voor ons voorbeeld.

©PXimport

Tip 04: Celeigenschappen

Een belangrijke volgende stap is het definiëren van de celeigenschappen. Je kunt het formulier dat we zo meteen gaan maken prima gebruiken zonder deze te definiëren, maar als je wilt dat de gegevens die je invult op juiste wijze worden getoond, dan is het belangrijk dat je Excel vertelt wat voor gegevens je invoert. In ons geval selecteren we de kolom Voornaam en Achternaam en rechtsklikken we op Celeigenschappen. Vervolgens kiezen we voor Tekst, want het gaat hier immers om gewone tekst. Vervolgens doen we hetzelfde voor de kolom Geboortedatum maar daar kiezen we voor de eigenschap Datum. Op die manier laten we Excel precies weten wat voor soort inhoud er in welke kolom komt te staan. Overigens, wat we in dit artikel kolom noemen, kan natuurlijk ook net zo goed een rij zijn, je kunt kopteksten immers ook in de eerste kolom zetten in plaats van in de eerste rij, het is maar wat je voorkeur heeft.

Tot slot geven we de tabel nog even een officiële tabelopmaak mee, dat doen we door de kolommen (of rijen dus) te selecteren en vervolgens te klikken op Start en daarna op Opmaken als tabel onder het kopje Stijlen. Je mag uiteraard zelf helemaal bepalen wat voor opmaak je kiest.

©PXimport

Tip 05: Formulier maken

Excel weet nu precies uit welke elementen onze tabel bestaat en hoe het die inhoud moet vormgeven. Dat maakt het kinderlijk eenvoudig om nu ons formulier te gaan maken. Althans maken, het is een kwestie van op een knop drukken. Selecteer alle koppen die je zojuist hebt gemaakt en klik vervolgens op de knop Formulier die je zelf hebt toegevoegd aan de werkbalk Snelle toegang. Wanneer je de opmaakstap in tip 4 hebt overgeslagen (we hebben immers gezegd dat dat in principe kan en mag) dan verschijnt er verschijnt iets dat op een foutmelding lijkt, maar in werkelijkheid biedt het programma je simpelweg wat tips en opties. Klik op OK. Wanneer je wel een tabelopmaak aan de cellen hebt toegevoegd, weet Excel precies wat je van ‘m verwacht en verschijnt deze melding niet. Er verschijnt nu een klein menu en je zult zien dat de invoervelden van dat menu overeenkomen met de koppen die je hebt gemaakt voor je tabel. Geen zorgen als je een tikfout hebt gemaakt in een koptekst: je kunt dit eenvoudig aanpassen, waarna je wijziging direct wordt doorgevoerd in je formulier.

Tip 06: Formulier invullen

Je zult nu binnen een paar seconden merken waarom het invullen van een Excel-document met behulp van een formulier zoveel handiger is. Naast de kopteksten die je hebt ingevuld, zie je in het venster een invoerveld staan. Daarin kun je de daadwerkelijke gegevens invullen. Wanneer je in een veld staat en de gewenste waarde hebt ingetypt, druk je op de Tab-toets om snel naar het volgende veld te gaan. Wanneer je op de Enter-toets drukt, wordt de inhoud daadwerkelijk toegevoegd aan het formulier. Op deze manier kun je echt razendsnel je gegevens invoeren, zonder dat je je druk hoeft te maken om het per ongeluk overschrijven van de verkeerde cel. Mocht je nog sneller willen navigeren tussen de velden (bijvoorbeeld als je niet per definitie alle velden wilt invullen) dan kun je ook springen met behulp van de Alt-toets. Onder je kopteksten zie je streepjes staan onder specifieke letters: wanneer je die letter indrukt in combinatie met de Alt-toets, springt je cursor direct naar het corresponderende veld.

©PXimport

Tip 07: Gegevens zoeken

Elke keer wanneer je op Enter drukt, worden de gegevens die je hebt ingevuld in de velden aan je Excelsheet toegevoegd. Het formulier-venster is echter niet alleen handig voor het invullen van gegevens, je kunt er ook heel eenvoudig je gegevens mee doorzoeken. Wanneer je in het formuliervenster klikt op Vorige zoeken of Volgende zoeken, dan kun je eenvoudig door de waarden van je Excel-document scrollen. Ben je echter naar een set specifieke waarden op zoek, dan klik je op de knop Criteria en vul je simpelweg de criteria in waarop je wilt zoeken (bijvoorbeeld alle regels met een specifieke geboortedatum). Wanneer je nu op Vorige zoeken of Volgende zoeken klikt, zullen alleen de waarden worden getoond die voldoen aan de criteria die je hebt ingevuld. Waar je je wel bewust van moet zijn, is dat de gegevens die je opzoekt, vervolgens heel eenvoudig te wijzigen zijn. Stel dat je een entry hebt gevonden, en je typt daar iets anders overheen, dan wordt deze tekst in je Excel-sheet vervangen zodra je op Enter drukt. Een beetje oppassen dus. Gegevens verwijderen kan overigens ook door simpelweg op Verwijderen te klikken wanneer je een bepaalde entry hebt gevonden.

©PXimport

Tip 08: Datum beperken

Stel dat je die 200 formulieren aan het invullen bent, en je weer dat er een bepaald datumbereik is waarop lessen/activiteiten niet kunnen starten. Denk je nu: dat onthoud ik wel, ik let wel op dat de startdatum niet binnen dat bereik valt, dan kom je vaak bedrogen uit: de meeste mensen zijn een ster in het overschatten van hun eigen geheugen en oplettendheid. Het is veel handiger om Excel te laten aangeven dat een bepaald datumbereik niet is toegestaan! Je doet dit met behulp van gegevensvalidatie. Sluit het formulier even en selecteer de hele kolom Gewenste startdatum. Stel nu dat het niet mogelijk is om tussen 1 maart 2019 en 16 maart 2019 te beginnen. Klik nu in het lint Gegevens bij het kopje Hulpmiddelen voor gegevens op Gegevensvalidatie. Klik in het pop-upvenster in het uitklapmenu onder Toestaan op Datum. Kies onder Gegeven voor Niet tussen en vul vervolgens 1-3-2019 in bij Begindatum en 16-3-2019 bij Einddatum. Klik dan (nog steeds binnen de pop-up) op het tabblad Foutmelding en vul daar onder Foutbericht de reden in waarom deze datum niet is toegestaan, bijvoorbeeld: “Datum niet toegestaan, trainer op vakantie”. Wanneer je nu een datum probeert in te vullen in het ‘verboden’ bereik, zul je de ingegeven foutmelding krijgen.

©PXimport

Tip 09: Voorinvulling

In het voorbeeld dat we hier hebben genoemd, worden alle velden ingevuld met behulp van het formulier. Maar het kan natuurlijk ook dat je voor een bepaalde kolom een standaardwaarde wilt invullen. Bijvoorbeeld: de Gewenste startdatum moet áltijd 1 mei 2019. Laten we even uitgaan van een lege Excel-sheet met alleen de kopteksten van de tabel ingevuld. In (ons geval) in cel F2 (dus onder Gewenste startdatum) vullen we de volgende formule in, in de formulebalk: =ALS(A2<>"";"1-5-2019";""). In feite staat hier: zodra er iets wordt ingevuld in cel A2, plaats dan in de cel waarin deze formule staat (F2 dus) de waarde 1-5-2019. Klik nu op de cel, en sleep het kleine groene vierkantje rechtsonder een flink stuk naar beneden (binnen dezelfde kolom), om de formule ook toe te passen op de rest van de cellen in deze kolom. Wanneer je nu in je formulier gegevens invult, dan zul je zien dat het veld Gewenste startdatum niet meer in te vullen is. Hier wordt dus standaard 1-5-2019 ingevuld.

©PXimport

Tip 10: Conditionele gegevens

Interessant aan het trucje dat we in tip 9 hebben uitgehaald, is dat je dit ook kunt gebruiken om conditionele gegevens te gebruiken. Stel bijvoorbeeld dat nieuwe leden die geboren zijn voor 1995 in een specifieke groep komen, waarvan de startdatum 1 mei is, maar dat leden die geboren zijn in of na 1995, terechtkomen in een groep waarvan de startdatum 1 juni is. Om het ons gemakkelijk te maken, veranderen we het veld geboortedatum in geboortejaar (het kan ook geëxtrapoleerd worden uit een gehele datum, maar dat is veel ingewikkelder). Pas de Celeigenschappen van deze kolom aan en kies voor Getal in plaats van Datum.

In cel F2 (Gewenste startdatum) vullen we nu de volgende formule in =ALS(C2>1994;"1-6-2019";"1-5-2019"). Even weer samengevat: hier staat dus dat als C2 (geboortejaar) een jaartal bevat dat groter is dan 1994 (dus 1995 en hoger), dan moet er in F2 de datum 1 juni worden getoond, en in alle andere gevallen moet er 1 juni staan. Op die manier kun je jezelf écht heel veel werk besparen.

©PXimport

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!