Dat je in Excel gemakkelijk grote hoeveelheden cijfers en andere gegevens overzichtelijk in kaart brengt, dat hoeven we je waarschijnlijk niet te vertellen. Maar wist je dat je het invoeren van die gegevens ook een stuk eenvoudiger kunt maken? Het enige dat je hiervoor hoeft te doen is een invoerformulier ‘bouwen’.

Tip 01: Waarom?

Waarom zou je een invulformulier maken als je gegevens ook gewoon rechtstreeks in Excel kunt typen? Het is waar dat Excel daar prima geschikt voor is, maar wanneer je vaker met het programma hebt gewerkt, zul je ook gemerkt hebben dat het soms niet heel praktisch is om eerst op cellen te moeten klikken, per ongeluk op de verkeerde cel te klikken enzovoort. Ook gegevens zoeken in een groot Excel-document wil nog weleens lastig zijn. Een invulformulier kan deze zaken allemaal een stuk efficiënter maken. Het invoeren gaat een stuk sneller, je weet zeker dat je alles op dezelfde manier invult, nooit een veld vergeet en je kunt ook nog eens heel eenvoudig de ingevoerde gegevens doorzoeken. Aan de slag dus!

©PXimport

Tip 02: Knop toevoegen

Hoe handig zo’n formulier ook is, standaard toont Excel deze optie helemaal niet. Om hem te kunnen gebruiken, zullen we dus eerst zelf even een knop daarvoor moeten toevoegen aan de Werkbalk Snelle toegang (de werkbalk helemaal bovenin met daarin onder andere de optie Automatisch opslaan). Rechtsklik op een willekeurige knop in dit menu en klik vervolgens op Werkbalk snelle toegang aanpassen. Standaard zie je onder Kies opdrachten uit, de optie Populaire opdrachten geselecteerd staan. Klik op dit uitklapmenu en vervolgens op Alle opdrachten. Scrol nu tot je de optie Formulier ziet en klik daarna op Toevoegen en tot slot op OK. In de werkbalk Snelle toegang is nu een knop toegevoegd, waarmee je een formulier kunt gebruiken.

©PXimport

Tip 03: Tabel indelen

Je kunt het formulier gebruiken om eenvoudig gegevens in te vullen in je Exceldocument. Maar Excel kan natuurlijk niet je gedachten lezen en heeft werkelijk geen idee wat er precies in het formulier moet komen te staan. Gelukkig hoef je niet te kunnen programmeren om dat te realiseren; het enige dat je hoeft te doen is aan te geven uit welke informatie je tabel/document zal bestaan. Stel dat wij aan het hoofd staan van een vereniging (voetbal, theater, dans, noem maar op) en wij hebben net een succesvolle inloopdag gehad waarop meer dan 200 mensen een inschrijfformulier hebben ingevuld. Deze formulieren willen we zo efficiënt mogelijk invoeren. Dát gaan we dus doen met het (digitale) formulier in Excel. Daarvoor moeten we dus eerst aangeven uit elke elementen deze tabel met gegevens zal bestaan. In ons geval is dat: Voornaam, Achternaam, Geboortedatum, Telefoonnummer, E-mailadres en Gewenste startdatum. Uiteraard kunnen deze koppen alles zijn dat je maar kunt bedenken, dit is puur voor ons voorbeeld.

©PXimport

Tip 04: Celeigenschappen

Een belangrijke volgende stap is het definiëren van de celeigenschappen. Je kunt het formulier dat we zo meteen gaan maken prima gebruiken zonder deze te definiëren, maar als je wilt dat de gegevens die je invult op juiste wijze worden getoond, dan is het belangrijk dat je Excel vertelt wat voor gegevens je invoert. In ons geval selecteren we de kolom Voornaam en Achternaam en rechtsklikken we op Celeigenschappen. Vervolgens kiezen we voor Tekst, want het gaat hier immers om gewone tekst. Vervolgens doen we hetzelfde voor de kolom Geboortedatum maar daar kiezen we voor de eigenschap Datum. Op die manier laten we Excel precies weten wat voor soort inhoud er in welke kolom komt te staan. Overigens, wat we in dit artikel kolom noemen, kan natuurlijk ook net zo goed een rij zijn, je kunt kopteksten immers ook in de eerste kolom zetten in plaats van in de eerste rij, het is maar wat je voorkeur heeft.

Tot slot geven we de tabel nog even een officiële tabelopmaak mee, dat doen we door de kolommen (of rijen dus) te selecteren en vervolgens te klikken op Start en daarna op Opmaken als tabel onder het kopje Stijlen. Je mag uiteraard zelf helemaal bepalen wat voor opmaak je kiest.

©PXimport

Tip 05: Formulier maken

Excel weet nu precies uit welke elementen onze tabel bestaat en hoe het die inhoud moet vormgeven. Dat maakt het kinderlijk eenvoudig om nu ons formulier te gaan maken. Althans maken, het is een kwestie van op een knop drukken. Selecteer alle koppen die je zojuist hebt gemaakt en klik vervolgens op de knop Formulier die je zelf hebt toegevoegd aan de werkbalk Snelle toegang. Wanneer je de opmaakstap in tip 4 hebt overgeslagen (we hebben immers gezegd dat dat in principe kan en mag) dan verschijnt er verschijnt iets dat op een foutmelding lijkt, maar in werkelijkheid biedt het programma je simpelweg wat tips en opties. Klik op OK. Wanneer je wel een tabelopmaak aan de cellen hebt toegevoegd, weet Excel precies wat je van ‘m verwacht en verschijnt deze melding niet. Er verschijnt nu een klein menu en je zult zien dat de invoervelden van dat menu overeenkomen met de koppen die je hebt gemaakt voor je tabel. Geen zorgen als je een tikfout hebt gemaakt in een koptekst: je kunt dit eenvoudig aanpassen, waarna je wijziging direct wordt doorgevoerd in je formulier.

Tip 06: Formulier invullen

Je zult nu binnen een paar seconden merken waarom het invullen van een Excel-document met behulp van een formulier zoveel handiger is. Naast de kopteksten die je hebt ingevuld, zie je in het venster een invoerveld staan. Daarin kun je de daadwerkelijke gegevens invullen. Wanneer je in een veld staat en de gewenste waarde hebt ingetypt, druk je op de Tab-toets om snel naar het volgende veld te gaan. Wanneer je op de Enter-toets drukt, wordt de inhoud daadwerkelijk toegevoegd aan het formulier. Op deze manier kun je echt razendsnel je gegevens invoeren, zonder dat je je druk hoeft te maken om het per ongeluk overschrijven van de verkeerde cel. Mocht je nog sneller willen navigeren tussen de velden (bijvoorbeeld als je niet per definitie alle velden wilt invullen) dan kun je ook springen met behulp van de Alt-toets. Onder je kopteksten zie je streepjes staan onder specifieke letters: wanneer je die letter indrukt in combinatie met de Alt-toets, springt je cursor direct naar het corresponderende veld.

©PXimport

Tip 07: Gegevens zoeken

Elke keer wanneer je op Enter drukt, worden de gegevens die je hebt ingevuld in de velden aan je Excelsheet toegevoegd. Het formulier-venster is echter niet alleen handig voor het invullen van gegevens, je kunt er ook heel eenvoudig je gegevens mee doorzoeken. Wanneer je in het formuliervenster klikt op Vorige zoeken of Volgende zoeken, dan kun je eenvoudig door de waarden van je Excel-document scrollen. Ben je echter naar een set specifieke waarden op zoek, dan klik je op de knop Criteria en vul je simpelweg de criteria in waarop je wilt zoeken (bijvoorbeeld alle regels met een specifieke geboortedatum). Wanneer je nu op Vorige zoeken of Volgende zoeken klikt, zullen alleen de waarden worden getoond die voldoen aan de criteria die je hebt ingevuld. Waar je je wel bewust van moet zijn, is dat de gegevens die je opzoekt, vervolgens heel eenvoudig te wijzigen zijn. Stel dat je een entry hebt gevonden, en je typt daar iets anders overheen, dan wordt deze tekst in je Excel-sheet vervangen zodra je op Enter drukt. Een beetje oppassen dus. Gegevens verwijderen kan overigens ook door simpelweg op Verwijderen te klikken wanneer je een bepaalde entry hebt gevonden.

©PXimport

Tip 08: Datum beperken

Stel dat je die 200 formulieren aan het invullen bent, en je weer dat er een bepaald datumbereik is waarop lessen/activiteiten niet kunnen starten. Denk je nu: dat onthoud ik wel, ik let wel op dat de startdatum niet binnen dat bereik valt, dan kom je vaak bedrogen uit: de meeste mensen zijn een ster in het overschatten van hun eigen geheugen en oplettendheid. Het is veel handiger om Excel te laten aangeven dat een bepaald datumbereik niet is toegestaan! Je doet dit met behulp van gegevensvalidatie. Sluit het formulier even en selecteer de hele kolom Gewenste startdatum. Stel nu dat het niet mogelijk is om tussen 1 maart 2019 en 16 maart 2019 te beginnen. Klik nu in het lint Gegevens bij het kopje Hulpmiddelen voor gegevens op Gegevensvalidatie. Klik in het pop-upvenster in het uitklapmenu onder Toestaan op Datum. Kies onder Gegeven voor Niet tussen en vul vervolgens 1-3-2019 in bij Begindatum en 16-3-2019 bij Einddatum. Klik dan (nog steeds binnen de pop-up) op het tabblad Foutmelding en vul daar onder Foutbericht de reden in waarom deze datum niet is toegestaan, bijvoorbeeld: “Datum niet toegestaan, trainer op vakantie”. Wanneer je nu een datum probeert in te vullen in het ‘verboden’ bereik, zul je de ingegeven foutmelding krijgen.

©PXimport

Tip 09: Voorinvulling

In het voorbeeld dat we hier hebben genoemd, worden alle velden ingevuld met behulp van het formulier. Maar het kan natuurlijk ook dat je voor een bepaalde kolom een standaardwaarde wilt invullen. Bijvoorbeeld: de Gewenste startdatum moet áltijd 1 mei 2019. Laten we even uitgaan van een lege Excel-sheet met alleen de kopteksten van de tabel ingevuld. In (ons geval) in cel F2 (dus onder Gewenste startdatum) vullen we de volgende formule in, in de formulebalk: =ALS(A2<>"";"1-5-2019";""). In feite staat hier: zodra er iets wordt ingevuld in cel A2, plaats dan in de cel waarin deze formule staat (F2 dus) de waarde 1-5-2019. Klik nu op de cel, en sleep het kleine groene vierkantje rechtsonder een flink stuk naar beneden (binnen dezelfde kolom), om de formule ook toe te passen op de rest van de cellen in deze kolom. Wanneer je nu in je formulier gegevens invult, dan zul je zien dat het veld Gewenste startdatum niet meer in te vullen is. Hier wordt dus standaard 1-5-2019 ingevuld.

©PXimport

Tip 10: Conditionele gegevens

Interessant aan het trucje dat we in tip 9 hebben uitgehaald, is dat je dit ook kunt gebruiken om conditionele gegevens te gebruiken. Stel bijvoorbeeld dat nieuwe leden die geboren zijn voor 1995 in een specifieke groep komen, waarvan de startdatum 1 mei is, maar dat leden die geboren zijn in of na 1995, terechtkomen in een groep waarvan de startdatum 1 juni is. Om het ons gemakkelijk te maken, veranderen we het veld geboortedatum in geboortejaar (het kan ook geëxtrapoleerd worden uit een gehele datum, maar dat is veel ingewikkelder). Pas de Celeigenschappen van deze kolom aan en kies voor Getal in plaats van Datum.

In cel F2 (Gewenste startdatum) vullen we nu de volgende formule in =ALS(C2>1994;"1-6-2019";"1-5-2019"). Even weer samengevat: hier staat dus dat als C2 (geboortejaar) een jaartal bevat dat groter is dan 1994 (dus 1995 en hoger), dan moet er in F2 de datum 1 juni worden getoond, en in alle andere gevallen moet er 1 juni staan. Op die manier kun je jezelf écht heel veel werk besparen.

©PXimport

Veel mensen houden van gourmetten, maar niemand vindt de geurtjes achteraf in huis fijn. Severin komt nu met de Sevento rookarme gourmet–raclette, een set voor 8 personen met geurafzuiging. ID.nl ging een avondje gourmetten en snuffelde daarna door de eetkamer op zoek naar luchtjes.

Op feestelijke momenten komen veel families en vrienden bij elkaar voor een avondje gourmetten. Mensen die er niet van houden, hebben vaak issues met de zware baklucht die blijft hangen na het eten. Je ruikt het de dag erna nog. Severin komt nu met een gourmetstel met zogeheten downdraft-technologie waarbij de geurtjes grotendeels worden afgezogen via een soort ventilator in het midden.

Lees ook: Zo krijg je die gourmetlucht snel uit je huis

Wat is dit voor apparaat?

De Sevento rookarme gourmet–raclette van Severin ziet er op het eerste gezicht uit als een regulier gourmetstel, met een grillplaat bovenop en pannetjes om bijvoorbeeld een eitje te bakken. Wie beter kijkt, ziet dat er midden op de grillplaat een soort dakje zit, dat je kunt optillen, waarna de filterunit wordt onthuld. Daarmee worden de kookluchtjes en de rook afgezogen, en via een koolstoffilter naar de zijkanten geleid waar er door vier 'schoorsteentjes' schone lucht wordt uitgeblazen. Dan zie je ook dat er onder de grillplaat niet één, maar twee verdiepingen zitten. Een gedeelte onder het warmte-element om je pannetjes neer te zetten om eten te bereiden. En eronder nog een laag waar je ongebruikte pannetjes bewaart, een soort parkeerdek. Slim!

©Severin

Wat zit er in de doos

Uit de doos komt niet alleen het gourmetstel zelf, maar ook acht pannetjes, acht spatels en onderdelen voor de afzuigunit, namelijk drie koolstoffilters en een afdek-ring. Dat leidde tot wat onduidelijkheid, want we dachten alles nog in elkaar te moeten zetten en zaten erg te pielen met wat er precies waarin moest. De handleiding bestaat uit tekeningen die voor de beginnende gebruiker onduidelijk zijn op dit vlak. Pas helemaal aan het einde bij de schoonmaakinstructies zagen we een duidelijker afbeelding. Daaruit bleek dat de unit al klaar was voor gebruik en dat de extra's reserve-onderdelen zijn. Het geheel is makkelijk neer te zetten en na wat simpele reiniging klaar voor gebruik.

Bediening en instellingen

Bediening is eveneens simpel. Machine aanzetten via het led-display, ongeveer tien minuten wachten tot het geheel voorverwarmd is, en dan grillen maar! Via het display is de grill op drie standen te zetten, en de afzuigventilator op twee standen. Dat wijst zichzelf.

©Severin

's Werelds snelste gourmetsessie

Nu over naar het gebruik. De korte versie: zo snel hebben we nog nooit gegourmet. En ben je erg gesteld op een pannetje met een gebakken eitje erin: dat wordt hem niet.

Maar nu de lange versie. De set is getest met auteur en echtgenoot op een doordeweekse avond, met een set gourmetvlees van de supermarkt, wat gesneden uitjes en paprika, wat voorgekookte schijfjes aardappel en losgeklopte eitjes. Kortom, een simpele 'Hollandse' gourmetavond. Voorverwarmen ging prima. De grill staat standaard op de hoogste stand, die hebben we dan ook aangehouden. Aanvankelijk dan. Severin meldt dat de hoogste stand 230-240 graden wordt. Dat kan goed kloppen, want het gourmetvlees was letterlijk binnen maximaal 2 minuten gaar. De gehele tweepersoonsschotel was binnen 45 minuten op.

©Saskia van Weert

De lagere stand instellen om wat langer te tafelen, had een bijzonder effect. Namelijk dat de warmte er even helemaal uit ging en dat het vlees en de groenten pas na enige tijd weer gingen sissen. De hoge stand leek wel te hard voor een avond gourmetten, en met de middelste stand gebeurde er even niets. De laagste stand was al helemaal niet aan de orde.

Pannetjes en raclette-gebruik

Dan de pannetjes. Die zijn klein, met een schuine rand. Er pasten slechts twee kleine plakjes aardappel tegelijk in. Dat leek ons al wat onpraktisch, maar nog onhandiger was dat er amper warmte bij kwam onder de grill. Na een kwartier was de aardappel nog lauw en was het eerste eitje in het andere pannetje nog niet eens gestold. Ook de paprika in het derde pannetje wilden maar niet garen. Nadat al het vlees op was, ging alles dan maar op de plaat, waar het (uiteraard) in een wip wel klaar was.

©Saskia van Weert

Na het eten bleef de auteur met vraagtekens zitten. Was er iets mis met het toestel? Een vrij uitvoerige zoektocht op YouTube gaf het antwoord in de vorm van een review door een Franse mevrouw, waar het toestel vermoedelijk langer op de markt is. De onderverdieping met de pannetjes is helemaal niet bedoeld om ei en pannenkoekjes te bakken. Het is voor raclette, ofwel het smelten van speciaal daarvoor bedoelde plakjes kaas, om de gesmolten kaas daarna via de schuine rand over bijvoorbeeld een gepofte aardappel te verdelen. Die gewoonte kennen we in Nederland eigenlijk niet. En dat is best een aandachtspunt voor wie interesse heeft in dit model. Zeker gezien de adviesprijs van 199 euro haal je niet alles uit het apparaat als je geen raclette eet, en echt gek bent op van alles bakken in de pannetjes.

De geurarme werking

Tijdens het eten staat de ventilator van de machine aan. Die hoor je ook, zeker in de hogere stand. Hij werkt effectief: je ziet de rook naar het midden van de plaat afbuigen. Geurvrij wordt het uiteraard niet – dat claimt Severin ook niet. Maar het rook wel aanmerkelijk minder sterk naar gegrild vlees na afloop van de maaltijd. Wat dit betreft maakt het apparaat de belofte wel waar.

©Saskia van Weert

Schoonmaken

De grillplaat heeft een krasvrij, PFAS-vrij zogeheten ILAG-oppervlak. Het materiaal geleidt warmte heel erg goed en is makkelijk onder de kraan schoon te maken. De pannetjes kunnen in de vaatwasser, de grillplaat zelf trouwens ook – maar deze is erg groot, dus handmatig afnemen is meestal waarschijnlijk praktischer. Na gebruik en afkoelen moet je de afzuigunit uit elkaar halen en het filter uitspoelen met een sopje, dat is betrekkelijk weinig werk.

©Saskia vanWeert-Berghout

Positionering onduidelijk

Als je het heel stellig wilt zeggen, is dit een apparaat met twee uitersten. Een heel krachtige grillplaat, en amper warmte bij de pannetjes. Daarmee is het een grill met een kleinere doelgroep dan je zou verwachten van 'gourmetten zonder luchtjes'. Ben je verzot op van alles grillen op een plaat, en geef je minder om het getut met pannetjes, dan kun je echt goed los met de enorm hete plaat. Houd je van een hele avond gezellig tafelen, dan is deze machine waarschijnlijk te krachtig op de hoogste stand, en niet sterk genoeg op de lagere standen. Plus dat je eigenlijk niks kunt maken in de pannetjes.

Ben je tot slot een lekkerbek die dol is op de combinatie van grillen en raclette, dan heb je het apparaat van je dromen gevonden.

Als de temperatuurbeheersing wat meer zou worden gefinetuned, en er met de pannetjes wat meer mogelijk zou zijn, gaat deze grill een gouden toekomst tegemoet. Maar tot die tijd is het een aanwinst voor een kleine groep.

©Saskia van Weert

Conclusie

De Sevento rookarme gourmet–raclette doet precies wat hij belooft op het vlak van geurreductie: de downdraft-afzuiging buigt rook zichtbaar naar het midden en na afloop ruikt de kamer merkbaar minder naar gegrild vlees. De grillplaat is zeer krachtig en bakt vlees en groente snel gaar, maar voor een lange, rustige gourmetavond is de hoogste stand te fel en de middelste stand pakt niet altijd direct op. De pannetjes onder de plaat leveren in Nederlandse gourmet-praktijk teleurstellende warmte; ze zijn vooral bedoeld voor raclette (kaas smelten) en minder voor eitjes of pannenkoekjes. De set is eenvoudig te bedienen, het reinigen is overzichtelijk en het filter is goed bereikbaar, al zijn de tekeningen in de handleiding bij eerste gebruik niet voor iedereen even duidelijk. Per saldo is dit een sterke keuze voor wie vooral wil grillen met minder baklucht en eventueel van raclette houdt; wie graag met pannetjes kookt of urenlang op een lagere, gelijkmatige temperatuur tafelt, kan beter even verder kijken.

Wie bang is om belangrijke e-mails kwijt te raken, slaat gewoon een kopie van de berichten op. Er bestaan hiervoor diverse mogelijkheden. Back-up je volledige digitale postvak óf bewaar alleen geselecteerde e-mails. Verstandig, want een technische storing kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Bovendien is een back-up handig wanneer je een e-mailaccount wilt opzeggen, zoals providermail.

Gmail-bericht

Gmail bewaart de volledige inhoud van het postvak op een online server. Handig, want via internet heb je overal ter wereld toegang tot de berichten. Maar wat als de webverbinding plotsklaps wegvalt, bijvoorbeeld na een storing of cyberaanval? Bij dergelijke doemscenario's is het postvak van de webmaildienst normaal gesproken niet bereikbaar. Neem daarom voorzorgsmaatregelen!

Waarschijnlijk ontvang je regelmatig belangrijke gegevens via e-mail. Denk aan een factuur, verzekeringspolis of concertkaarten. Je bewaart dan een kopie van het bericht op de computer. Ga naar https://mail.google.com en log zo nodig in met je Google-account. Open de betreffende e-mail. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie puntjes en kies Bericht downloaden. Je bewaart de e-mail inclusief alle bijlagen als eml-bestand op de pc. Verschillende e-mailprogramma's ondersteunen dit formaat, zoals Thunderbird en Outlook.

Je kunt een Gmail-bericht ook als pdf-bestand opslaan. Bedenk wel dat je daarmee geen bijlage(n) bewaart, maar die kun je wel apart opslaan. Open in Gmail een bericht en klik rechtsboven op de drie puntjes. Via Afdrukken verschijnt er een nieuw venster. Klik bij Bestemming of Printer op het uitrolmenu en kies Opslaan als pdf / Opslaan. Je bladert nu naar de opslagmap, waarna je bevestigt met Opslaan.

Gmail-postvak

Naast losse berichten back-up je net zo makkelijk het volledige Gmail-postvak. Gebruik hiervoor de dienst Google Takeout. Surf naar https://takeout.google.com en log indien nodig in met jouw Google-account. Je klikt eerst op Selectie van alle items ongedaan maken. Scrol naar beneden totdat je het onderdeel E-mail tegenkomt. Zet daarachter een vinkje.

Je bepaalt zelf welke mappen je bewaart. Via Alle Mail-gegevens inbegrepen komt de mappenstructuur van jouw Gmail-postvak tevoorschijn. Standaard staan alle berichten geselecteerd. Wil je dat niet? Wis dan het vinkje voor Inclusief alle berichten in E-mail. Je kunt nu zelf de beoogde mappen aanwijzen. Maak een keuze en bevestig met OK. Je klikt daarna onderaan het scherm op Volgende stap.

Je kunt een kopie van het postvak op verschillende manieren opslaan. Standaard is de optie Downloadlink sturen via e-mail geselecteerd. Dat is prima, want verder ondersteunt Google Takeout alleen cloudopslag. Beslis onder Frequentie of je het Gmail-postvak eenmaal of iedere twee maanden wilt exporteren. Laatstgenoemde optie geldt voor een periode van een jaar. Kies verder bij Bestandsgrootte de omvang, met een maximum van vijftig gigabyte. Klik als laatste op Export maken. Google Takeout giet een zogeheten mbox-bestand in een ziparchief. Diverse e-mailprogramma's ondersteunen dit bestandsformaat.

Outlook.com

Net als Gmail heeft Outlook.com verschillende mogelijkheden om losse e-mails op te slaan. Ga naar https://outlook.live.com en log zo nodig in met je accountgegevens. Open daarna een e-mail die je wilt bewaren. Klik rechtsboven het bericht op het pictogram met de drie puntjes en kies Downloaden. Je hebt twee mogelijkheden, namelijk Downloaden als EML of Downloaden als MSG. Verschillende e-mailprogramma's kunnen met het open eml-formaat overweg, terwijl de msg-indeling voornamelijk is toegespitst op Outlook. Maak een keuze en bewaar het bestand op de computer.

Als alternatief giet je een e-mail eenvoudig in een pdf'je, maar je bewaart dan geen bijlage(n). Die sla je desgewenst apart op. Klik wederom bovenaan op de drie puntjes en kies Afdrukken. Selecteer bij Bestemming of Printer de optie Opslaan als pdf en bevestig met Opslaan. Nadat je de opslaglocatie hebt gekozen, klik je nog een keer op Opslaan. Helaas heeft Outlook.com geen functie om het hele postvak te back-uppen.

Providermail

Bij veel internetproviders kun je ook één of meerdere e-mailadressen aanmaken. Onder andere Ziggo en KPN bieden deze dienst. Misschien wil je jouw providermail wel back-uppen. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld naar een andere internetprovider overstapt. In dat geval wordt je oude e-mailaccount namelijk opgeheven.

De exacte back-upopties verschillen per internetprovider. Bekijk in de webmailomgeving van de betreffende aanbieder welke mogelijkheden er zijn. Zo selecteer je binnen de webmaildienst van Ziggo bijvoorbeeld eerst alle belangrijke e-mails. Klik vervolgens bovenaan op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Opslaan als bestand. Je bewaart daarmee een ziparchief op de computer. Zodra je dat uitpakt, vind je alle e-mails terug als eml-bestanden. KPN Webmail bevat een vergelijkbare functie.

Zie je binnen de webmaildienst van je provider geen optie om e-mails te downloaden? Kies bij het bewuste bericht dan voor Afdrukken en bewaar het bericht als pdf-bestand.

IMAP-protocol

Nagenoeg alle e-maildiensten ondersteunen het IMAP-protocol. Gunstig, want bij gebruik van de juiste instellingen sla je daarmee de e-mails automatisch lokaal op. Een e-mailclient (programma of app) plukt met behulp van het IMAP-protocol de berichten van de server. De e-mails staan dan dus op twee plekken, namelijk op de online server en in het e-mailprogramma van de computer. Dankzij IMAP is het zelfs mogelijk om de berichten van een e-mailaccount met meerdere apparaten te synchroniseren. Denk aan een pc, laptop, tablet en smartphone.

Feitelijk creëer je met dit slimme protocol dus een lokale back-up. Wel is het een voorwaarde dat de e-mailclient volledige kopieën van e-mails inclusief bijlagen ophaalt. In veel programma's kun je dat instellen, zoals Thunderbird en Outlook.

Gebruik je providermail? Probeer dan eerst de juiste servergegevens te achterhalen en ga daarna verder met de volgende tip. Je hebt de naam van de inkomende IMAP- en uitgaande SMTP-server nodig. Noteer ook de bijbehorende poortnummers.

Thunderbird

Thunderbird is een gebruiksvriendelijke e-mailclient. Er zijn versies voor Windows, macOS, Linux en Android beschikbaar. Surf naar www.thunderbird.net/nl/ om dit gratis programma te downloaden. Voer de installatie met de standaardinstellingen uit en start de e-mailclient op.

Je vult nu de gegevens van jouw e-mailaccount in. Typ je volledige naam, het e-mailadres en het wachtwoord. Klik nu op Doorgaan. Met een beetje mazzel kent Thunderbird de servergegevens van het e-mailaccount al, zoals bij Gmail en Outlook.com. Ook van veel internetproviders verschijnen vanzelf correcte gegevens. Is dat niet het geval? Typ dan handmatig de naam van de juiste IMAP- en SMTP-server. Check hierbij ook even of de poortnummers goed staan ingevuld. Bevestig daarna met Gereed/Voltooien. Bepaal tot slot of je Thunderbird als standaard mailprogramma wilt instellen. Je ziet aan de linkerkant de mappen van het e-mailaccount.

Thunderbird-opties

Controleer in Thunderbird of de e-mailclient volledige kopieën van de e-mailserver downloadt. Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op het e-mailadres en kies Instellingen/Synchronisatie & opslag. Check onder Schijfruimte of de opties Alle berichten lokaal synchroniseren, ongeacht de leeftijd en Geen berichten verwijderen zijn gemarkeerd.

Je maakt van een los e-mailbericht optioneel een extra kopie. Dubbelklik op een onderwerppregel om een e-mail te openen. Navigeer vervolgens naar Meer / Opslaan als. Zodra je de opslagmap hebt geopend, klik je op Opslaan. Met de standaardinstellingen bewaart de e-mailclient een eml-bestand. Heb je liever een pdf? Ga dan naar Meer / Afdrukken en selecteer onder Uitvoerapparaat de optie Opslaan als PDF. Blader via Opslaan naar de gewenste map en bevestig nogmaals met Opslaan.

Exporteren

Thunderbird bevat een optie om het volledige gebruikersprofiel naar een map te exporteren. Die kun je bijvoorbeeld op een externe opslagdrager of andere computer opslaan. In dit gebruikersprofiel staan alle toegevoegde e-mailaccounts, berichten, adresboeken en instellingen.

Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Extra / Exporteren. Er opent een nieuw tabblad. Bewaar via Exporteren een zip-bestand in de gewenste map en bevestig dit met Opslaan / Voltooien.

Is het gebruikersprofiel groter dan twee gigabyte? Dan kun je de boel niet exporteren. Kies dan Profielmap openen en kopieer de inhoud handmatig naar een zelfgemaakte map.

Bij onverhoopte problemen zet je de back-up in Thunderbird weer terug. Klik hiervoor op het pictogram met de drie streepjes en ga naar Extra / Importeren. Markeer Importeren uit een andere Thunderbird-installatie en klik op Doorgaan. Afhankelijk van de gemaakte back-up selecteer je nu een profielmap of zip-bestand. Maak een keuze en vink in de volgende stap alle onderdelen aan die je wilt herstellen. Klik als laatste op Doorgaan / Import starten.

ImportExportTools

Er zijn voor Thunderbird een heleboel zogenoemde add-ons beschikbaar. Dat zijn extensies die extra functies aan de e-mailclient toevoegen. Voor back-updoeleinden is ImportExportTools NG een aanrader. Navigeer rechtsboven naar het pictogram met de drie horizontale streepjes en klik op Add-ons en thema's. Zodra je met de zoekfunctie ImportExportTools NG hebt opgespoord, bevestig je met Toevoegen aan Thunderbird / Toevoegen / OK.

Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op een map en verken bij ImportExportTools NG de mogelijkheden. Als je de volledige e-mailmap wilt opslaan, kies je Map exporteren (mbox) / Als mbox-bestand / OK. In het contextmenu van deze extensie vind je ook de optie Exporteer alle berichten in map. Kies vervolgens tussen de bestandsformaten eml, pdf, html, txt en csv. Bij elke keuze wijs je op de computer of externe datadrager de beoogde opslaglocatie aan.

Nuttig is ook de optie Zoek en exporteer berichten. Back-up daarmee op basis van één of meerdere trefwoorden specifieke e-mails. Geef bijvoorbeeld aan dat dit trefwoord in het onderwerp of de berichttekst moet voorkomen. Je kunt ook alle e-mails van een contactpersoon selecteren. Heb je de juiste criteria opgesteld? Klik dan op Zoek. Selecteer achter Indeling het uitvoerformaat, bijvoorbeeld EML of mbox. Kies daarna Exporteren.

Outlook Classic

Microsoft slingerde de afgelopen jaren verschillende varianten van Outlook de wereld in. Lastig, want de exacte instructies voor de beschikbare back-upopties hangen deels af van de gebruikte versie. Veel mensen gebruiken nog een 'oude' Outlook-editie. Ook Microsoft 365-abonnees hebben toegang tot deze versie van de bekende e-mailclient. Dit programma heet ook wel Outlook Classic.

Heb je via het IMAP-protocol een e-mailaccount aan het mailprogramma toegevoegd? Bepaal dan dat Outlook de volledige berichteninhoud lokaal bewaart. Klik achtereenvolgens op Bestand / Accountinstellingen / Accountnaam en synchronisatie-instellingen. Beweeg de schuifregelaar achter Email offline houden gedurende naar Alles. Sluit het venster met Volgende / Gereed.

Wil je een extra back-up van een mail maken? Selecteer het bericht en ga naar Bestand / Opslaan als. Kies in het uitrolmenu achter Opslaan als het gewenste bestandsformaat. De msg-indeling ligt voor de hand. Bevestig met Opslaan.

Tot slot bevat de klassieke versie van Outlook ook een functie om een volledig e-mailaccount te back-uppen. Navigeer naar Bestand / Openen / Importeren/Exporteren en selecteer in de wizard de optie Naar een bestand exporteren. Kies in de volgende stap Outlook-gegevensbestand (.pst) en klik tweemaal op Volgende. Je selecteert via Bladeren de opslagmap, waarna je bevestigt met Voltooien.

Outlook (new)

Sinds begin 2025 is Windows Mail niet meer binnen Windows beschikbaar. Gebruikers kunnen nu de Outlook-app gebruiken. Dit programma droeg eerder de naam Outlook (new). Vergeleken met zijn klassieke tegenhanger zijn er andere back-upmogelijkheden.

Beslis allereerst hoelang je e-mails van een e-mailaccount lokaal wilt opslaan. Klik rechtsboven op het tandwiel en ga naar Algemeen / Offline. Je zet zo nodig het schuifje aan voor Offline e-mail, agenda en personen inschakelen. Kies onder Dagen e-mail om op te slaan voor 7, 30, 90 of 180 dagen. Kies Opslaan en sluit het instellingenvenster.

Jammer genoeg kun je berichten niet langer bewaren, waardoor deze optie niet geldt als een volwaardige back-up. Maak daarom handmatig kopieën van de belangrijkste e-mails. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en kies Opslaan als / Opslaan als EML of Opslaan als MSG. Blader naar de opslaglocatie en sluit het venster met Opslaan.

Ten slotte heeft de vernieuwde Outlook-versie ook een exporteerfunctie, al is die erg beperkt. Het werkt namelijk alleen voor Outlook.com-postvakken. Toch proberen? Navigeer naar Instellingen / Algemeen / Privacy en gegevens en klik op Postvak exporteren. Deze back-uptaak duurt maximaal vier(!) dagen. Je ontvangt na afloop een e-mail met een downloadlink.

Lees ook: Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee