Het verlies van een smartphone is niet alleen een bedreiging van uw telefoonrekening. Door de vele informatie die zich op uw smartphone verzamelt, is verlies vooral bedreigend voor de privacy. Deze basiscursus vertelt u hoe u bij verlies van iPhone, Android- of Windows Phone-telefoon, de schade beperkt.

Een smartphone is (hoewel kostbaar), makkelijk te vervangen. Doordat synchronisatie van gegevens vaak automatisch gaat, zijn zelfs de gegevens op de telefoon vaak niet écht verdwenen. Vallen de gegevens in verkeerde handen, dan kunnen ze echter wel voor veel schade zorgen. Met een smartphone krijgt een kwaadwillende namelijk al snel toegang tot al uw contacten, privéfoto's, sms-berichten, e-mails, sociale netwerken en wifi-netwerken. En erger nog: accounts voor telebankieren en zakelijke e-mailaccounts.

1. Beschermingsmogelijkheden

Als uw telefoon zoekraakt of gestolen wordt, is het vaak mogelijk telefoon de eigen locatie te laten doorgeven, een schril alarm te laten klinken, de toegang tot de telefoon te blokkeren of deze zelfs helemaal leeg te maken. En om te voorkomen dat hierbij gegevens verloren gaan, kan ook nog een back-up van de telefoon worden gemaakt alvorens deze wordt 'gewiped'.

Om deze beveiligingsmogelijkheden te gebruiken, moet u wel - voordat de telefoon gestolen is - deze functionaliteit ingeschakeld hebben of de software geïnstalleerd hebben. Welke stappen noodzakelijk zijn, verschilt vooral per smartphone-platform. Windows Phone 7 en iPhone's iOS hebben alle hiervoor benodigde functionaliteit in het besturingssysteem gestopt. Extra applicaties installeren is niet nodig. Dit geldt niet voor Android, dat weliswaar in de nieuwste versie het op afstand leeghalen van de telefoon ondersteunt, maar alleen in combinatie met Microsoft Exchange. Om een Android-smartphone te beveiligen is daardoor wel altijd extra software nodig is. Steeds vaker worden deze producten voor de beveiliging van smartphones geleverd door bekende beveiligingsbedrijven zoals ESET, TrendMicro, Symantec en McAfee, maar er zijn ook nog voldoende (gratis) producten van andere (onbekendere) leveranciers. Het aanbod van applicaties om een smartphone te beveiligen is redelijk groot. De functionaliteit en kwaliteit is echter zeer uiteenlopend. De meeste aanbieders bieden de mogelijkheid het product eerst een week of enkele dagen te proberen. Dat geeft voldoende tijd om de functionaliteit te testen.

Alle door ons gebruikte programma's op Android waren nog niet in het Nederlands beschikbaar. Ook de software op Windows Phone 7 is Engelstalig, omdat dit besturingssysteem pas dit najaar in het Nederlands verschijnt. Windows zal zijn beveiligingsdienst tot die tijd alleen in het Engels leveren. Norton en McAfee willen al dit voorjaar hun producten ook Nederlandstalig lanceren.

©PXimport

De beveiligingsproducten voor smartphones zijn veelal nog Engelstalig.

2. Compatibiliteit

Behalve compatibiliteit met het besturingssysteem, moet de beveiligingssoftware soms ook compatibel zijn met het specifieke model smartphone. Smartphonebouwer HTC levert bijvoorbeeld via HTC Sense alle eerder genoemde beveiligingsfuncties, maar alleen voor de HTC-modellen Desire HD en Desire Z. Het is daarom verstandig om eerst na te gaan of de software compatibel is met het eigen toestel. Voor de standaardsoftware van Windows Phone 7 en iPhone geldt dit niet, maar zodra u op zo'n toestel andere software installeert, is de noodzaak de compatibiliteit met de eigen telefoon te testen onverminderd aanwezig.

3. Communicatie

De communicatie tussen de beveiligingsdienst en de smartphone gaat veelal via sms. Soms zichtbaar, bijvoorbeeld wanneer u zelf vanaf een andere telefoon een sms aan de vermiste smartphone moet sturen, soms ook verborgen achter een mooie website. Doordat de communicatie met de gestolen telefoon via sms verloopt, kunt u de smartphone niet meer lokaliseren of leeghalen zodra de dief de simkaart uit de telefoon haalt. Mits (vooraf) ingesteld, kan de telefoon dan wel blokkeren totdat het juiste wachtwoord of de pincode is ingegeven.

©PXimport

De communicatie met de vermiste of gestolen smartphone gebeurt veelal via sms.

Privacygevaren apps installeren

Een ander groot beveiligingsrisico van de smartphone is het gebruik van kwaadaardige apps. Apps worden door de aanbieders van het platform gekeurd voor ze worden toegelaten in de applicatiewinkel. Over de kwaliteit van de keuring is echter weinig bekend, evenals de mate waarin echt naar beveiliging wordt gekeken. Al enkele malen zijn apps uit de verschillende winkels verwijderd omdat ze - pas nadat gebruikers waren gaan klagen - onveilig bleken. Voor Google geldt dat het bedrijf, anders dan Apple en Microsoft, vrijwel niet inhoudelijk naar de applicatie kijkt. Daarom laat het iedere applicatie tijdens de installatie toestemming vragen de benodigde onderdelen van de smartphone, zoals contacten en sms, te gebruiken. Dat lijkt een goed alternatief maar werkt in de praktijk toch minder dan de keuring bij Microsoft of Apple. De gebruiker kan immers niet beoordelen of de toegang tot de contactpersonen alleen is bedoeld om deze handig alfabetisch in de app weer te geven of om deze via een server in Rusland met een hacker of spammer te delen. Hoe groot de verleiding van de vele leuke applicaties ook is, wie veilig een smartphone wil gebruiken, moet kritisch kijken naar wat hij erop installeert. Daarin verschilt een slimme telefoon niet van een pc.

©PXimport

Er zijn veel apps voor beveiliging, maar of ze de beveiliging echt verbeteren is vaak de vraag.

4. Android

In Android zit standaard niet veel diefstalbeveiliging ingebakken. Een van de weinige mogelijkheden die Android biedt om de telefoon te beveiligen zijn het instellen van een time-out. De telefoon wordt dan geblokkeerd als deze een tijd niet gebruikt wordt, en kan alleen worden vrijgegeven wanneer een pin, wachtwoord of patroon wordt ingegeven. Deze opties zijn te vinden via Instellingen / Beveiliging/ Schermvergrendeling wijzigen. Selecteer daar Patroon / Pin of Wachtwoord en vervolg de stappen om de gewenste code vast te leggen. Kiest u voor een patroon, schakel dan de optie Zichtbaar patroon gebruiken in het onderdeel Beveiliging uit om te voorkomen dat anderen al te eenvoudig meekijken bij het tekenen van het patroon.

Er is software waarmee u meer mogelijkheden hebt. Where's My Droid is daar een van. Met dit gratis programma kunt u de telefoon op afstand laten overgaan, of per sms de gps-locatie zien. U stuurt hiervoor een sms met een codewoord naar de Android-telefoon. Dit codewoord koppelt u van tevoren aan de actie. De verdere opties zijn beperkt tot de duur van de tijd dat de telefoon het alarm laat rinkelen, dat is maximaal vijf minuten. Een eventuele dief kan zodra het alarm gaat, het volume omlaag draaien. Where's My Droid biedt helaas geen mogelijkheid de telefoon te blokkeren of alle gegevens te verwijderen.

©PXimport

Het codebericht om de smartphone te laten rinkelen of te lokaliseren kan bij Where's My Droid zelf worden gekozen.

©PXimport

Where's My Droid is een gratis app, maar het aantal functies is beperkt.

5. WaveSecure

Drie programma's met meer opties zijn Lookout Mobile Security, Norton Mobile Security en WaveSecure van McAfee. WaveSecure is hiervan het best verzorgd, met een uitgebreide online dienst. Via de site kunt u verschillende onderdelen van uw telefoon beheren. Contacten, sms'jes, telefoonlogs en foto's en videofragmenten kunnen op afstand worden geback-upt, ook als de telefoon al wordt vermist. Daarnaast biedt WaveSecure functies om de smartphone op afstand te blokkeren, het alarm in te schakelen, de locatie in Google Maps te tonen en deze elk kwartier of half uur te loggen, en om de telefoon helemaal leeg te maken. Ook beschermt WaveSecure tegen het wisselen van de simkaart. Wordt een andere simkaart in de telefoon geplaatst, dan blokkeert de telefoon en is het invoeren van het wachtwoord nodig om deze te ontgrendelen. Daarbij registreert WaveSecure alle simkaarten die in combinatie met de telefoon en het wachtwoord worden gebruikt. Elke simkaart hoeft dus maar éénmalig te worden vrijgegeven. WaveSecure biedt als enige de mogelijkheid het programma als DeviceAdmin te installeren, waardoor het niet zomaar van de smartphone verwijderd kan worden. WaveSecure omvat geen antimalware. Daarvoor levert McAfee het eigen VirusScan Mobile. Aan WaveSecure hangt een prijskaartje van 19,99 dollar (ongeveer 15 euro).

©PXimport

McAfee WaveSecure biedt een volwaardige oplossing voor back-up en restore.

©PXimport

WaveSecure een mooie en gemakkelijke webportal, waarmee alle functies opgestart kunnen worden, inclusief een 'remote wipe'.

6. Lookout

Van Lookout is er een gratis versie. Deze biedt back-up en het lokaliseren en op afstand inschakelen van het alarm. Wie niet wil betalen voor de beveiliging van zijn Android-smartphone, zou zeker deze versie moeten installeren. Zeker ook omdat Lookout (anders dan WaveSecure) ook anti-malware biedt, en daarbij alle applicaties controleert die op de telefoon actief zijn of worden geïnstalleerd. De betaalde Premium-versie van 29,99 dollar (circa 22,50 euro) per jaar, biedt ook nog het blokkeren en leeghalen van de telefoon. Net als WaveSecure biedt ook Lookout een webportal voor het beheren van de back-ups en het inschakelen van de beveiligingsfuncties. De bijbehorende Lookout-software voor installatie op de smartphone is nadrukkelijker op het apparaat aanwezig dan WaveSecure. Ook is de webportal iets minder overzichtelijk dan die van WaveSecure.

©PXimport

Ook Lookout biedt een webportal voor het opstarten van de verschillende beveiligingsacties.

©PXimport

Van de geïnstalleerde programma's op Android is Lookout het meest aanwezig.

7. Norton Mobile Security

Norton Mobile Security is net uit het bètastadium en is in februari gelanceerd. De functionaliteit omvat antimalware, de mogelijkheid bellers en sms'ers te blacklisten en antidiefstalfuncties voor lokaliseren, blokkeren en wissen. Waar Lookout en WaveSecure een webinterface en back-updienst bieden, doet Norton dit niet.

Net als bij Where's My Droid initieert de eigenaar bij Mobile Security zelf de acties, door vanaf een andere telefoon een sms met een codewoord aan de eigen telefoon te sturen. Volgens Norton is het aannemelijker dat er aan andere mobiele telefoon present is dan een pc met internettoegang (vandaar geen webinterface). Afhankelijk van het meegestuurde commando wordt een 'locate', 'lock' of 'wipe' uitgevoerd. Kiest men voor locate, dan antwoordt de vermiste smartphone met een sms waarin een link naar Google Maps staat. Om die te kunnen openen is dus wel een andere smartphone of pc nodig.

Zowel WaveSecure als Norton bieden de optie om 'buddies' te benoemen. Dat zijn telefoonnummers van vrienden die een sms krijgen zodra een andere simkaart in de gestolen telefoon wordt geplaatst. Bovendien kan een buddy bij Norton, indien u het wachtwoord bent vergeten, een bericht aan de telefoon sturen om deze weer vrij te geven wanneer de telefoon is geblokkeerd.

©PXimport

Norton biedt geen webportal, maar initieert de beveiliging door vanaf een andere telefoon een sms-bericht aan de verloren telefoon te sturen.

©PXimport

De smartphone is door Norton geblokkeerd, alleen een wachtwoord of sms van een buddie kan de telefoon weer vrijgeven.

8. Windows Phone 7

Een Windows Phone 7-apparaat kan beveiligd worden met een pincode. Ga hiervoor naar Settings / Lock & Wallpaper en zet het Password op ON. Daarna opent het scherm waar u tweemaal de viercijferige pin kunt invoeren. Microsoft wil Windows Phone 7 vooral sterk maken door koppeling met online diensten. Een aantal daarvan is ook al beschikbaar, en een van de interessantste daarvan is Find My Phone. Tijdens het in gebruik nemen van een Windows Phone, is het mogelijk een Windows Live ID aan de telefoon te koppelen. De telefoon wordt vervolgens gesynchroniseerd met de online Windows Live-diensten. Via Windows Phone Live is er vervolgens keuze uit Map it om de telefoon te vinden, Ring it om de telefoon te laten rinkelen, Lock it om de telefoon te blokkeren en Erase it om alle informatie van de telefoon te verwijderen en deze naar de fabrieksinstellingen terug te zetten.

Map it maakt gebruik van Bing Maps en laat na een eerste grove aanduiding (wijkniveau) na een dertigtal seconden op straatniveau zien waar de telefoon is. Door op de telefoon twee aanvullende opties voor het regelmatig uploaden van de telefoonlocatie in te schakelen, kan dit versneld worden. Lock it biedt de optie een pincode in te stellen en een bericht op het scherm van de telefoon te plaatsen. Alleen door de pincode in te voeren op het apparaat kan dit weer gebruikt worden. De Erase-functie heeft verder geen opties, slechts een waarschuwing of de gegevens echt verwijderd moeten worden.

©PXimport

De beveiligingsfunctie van Microsoft Windows Phone 7 bestaat uit een gratis Live-dienst op de Windows Live-webportal.

©PXimport

Met een paar klikken kan via de Find My Phone-website de eigen smartphone worden leeggegooid.

©PXimport

Microsoft maakt voor lokalisatie gebruik van Bing Maps.

Een veilige telefoon

Een belangrijke regel bij risicomanagement, is dat voorkomen beter is dan genezen. De verleidingen van moderne telefoons zijn erg groot. Maar om onderweg te kunnen surfen of een Twitter-bericht te kunnen versturen, is het niet nodig om bijvoorbeeld ook e-mail op de telefoon te configureren. Beperk de informatie die u op de smartphone zet, door bewust alleen die privacygevoelige onderdelen te activeren of configureren die u ook echt gebruikt. Schroom ook niet om onderdelen te verwijderen die u toch niet blijkt te gebruiken. Is u dat nog niet veilig genoeg? Echte securityfreaks beperken zich vaak tot een 'domme-foon' zoals een oud model Nokia. Gaat weken mee zonder tussentijds opladen, en is bovendien nog lekker goedkoop ook!

9. iPhone

Op een iPhone zit standaard al veel diefstalbeveiliging ingebakken. Tevens zijn de gegevens versleuteld opgeslagen op de telefoon en is er geen mogelijkheid het opslaggeheugen uit te breiden met een geheugenkaart. Dit maakt dat het niet mogelijk is uw persoonlijke gegevens uit te lezen na diefstal, zelfs niet voor dieven met wat technische kennis en een schroevendraaier. Wanneer een gestolen iPhone aangesloten wordt op een pc zijn alleen de foto-, muziek-, e-book- en videobestanden te benaderen. Als voorzorgsmaatregel kunt u zelf via iTunes gemakkelijk een back-up maken van de gegevens op uw iPhone en deze bewaren op uw pc of Mac. Dit is aan te raden. Een gestolen iPhone kan via iTunes op elke pc teruggezet worden naar de fabrieksinstellingen en ook kan er een reservekopie van de data gemaakt worden. Via deze omweg toegang verkrijgen tot de persoonlijke data van de iPhone-eigenaar is echter niet mogelijk, de toegangscode is nodig om de reservekopie te herstellen.

10. Codeslot

De iPhone biedt de mogelijkheid om een cijfercode in te stellen, die nodig is om het toestel te vrij te geven. Daarbij kunt u ervoor kiezen dat het toestel al zijn data verwijdert bij tien foutieve inlogpogingen. Een andere optie om de dief te frustreren is om bij meerdere mislukte unlock-pogingen, het toestel voor bepaalde tijd te blokkeren. Dit begint met één minuut maar loopt daarna snel op. Om het codeslot in te stellen gaat u naar Instellingen / Algemeen / Codeslot. Hier kunt u het codeslot aan- of uitzetten en instellen of het toestel de gebruikersdata moet wissen na tien mislukte pogingen.

11. Zoek mijn iPhone

Een handige gratis applicatie om uw iPhone (of zelfs uw iPad) op afstand te beheren, is Zoek mijn iPhone. Dit is een app die u op de iPhone of iPad moet installeren. De applicatie gebruikt MobileMe om uw mobiele toestel op afstand te benaderen. MobileMe is Apples clouddienst, waar u tegen jaarlijkse betaling van 79 euro onder andere online opslagruimte, webdomein en kalender- en e-mailfuncties krijgt. Voor het gebruik van de Zoek mijn iPhone-app hoeft u echter niet in de buidel te tasten. Het enige wat u hoeft te doen is (gratis) een MobileMe-account op de iPhone in te stellen. Dit doet u door naar Instellingen te gaan, vervolgens op Voeg Account toe te drukken en MobileMe te kiezen. Log in met uw Apple ID. Nu kunt u Zoek mijn iPhone opstarten en wederom inloggen met uw Apple ID. Bij het opstarten ziet u direct de mogelijkheden van de app. U kunt via Google Maps nauwkeurig zien waar de telefoon zich bevindt, het toestel vergrendelen op afstand, geluidjes laten afspelen (ook wanneer het geluid is uitgeschakeld) en zelfs push-berichten op het scherm van het (vergrendelde) toestel weergeven. Mocht dit niet voldoende zijn, dan kunt u ook uw toestel terugbrengen naar de fabrieksinstellingen. Een drastische optie, waarbij ook de applicatie verwijderd wordt. Ook wanneer de simkaart al uit het toestel is verwijderd, kunt u deze functies gebruiken. Van iedere optie die u uitvoert krijgt u een bevestigingsmail gestuurd.

Natuurlijk hebt u er weinig aan om het toestel te vergrendelen of de data te wissen als u de app op uw eigen iPhone opent. Deze functies zijn echter (vanzelfsprekend) ook vanaf een ander apparaat uit te voeren. U benadert uw telefoon via het web of via een andere iPhone of iPad met de app Zoek mijn iPhone. Hierop logt u in met uw eigen Apple ID. Handig is ook dat u met één account meerdere iPhones en iPads kunt beheren. Bovendien hebt u dus geen betaald MobileMe-abonnement nodig, de andere uitgebreide mogelijkheden van deze dienst blijven dan natuurlijk onbeschikbaar. Er kleeft één nadeel aan de applicatie: het werkt alleen op de iPhone 4 en de iPad.

©PXimport

Met de app Zoek mijn iPhone kunt u nauwkeurig zien waar de iPhone is.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.