Op de voor- en achterzijde van een pc en aan beide zijkanten van een laptop zijn er nogal wat aansluitingen beschikbaar. Denk bijvoorbeeld aan hdmi, dvi, vga, displayport, usb, ethernet, eSata, en s/pdif. Duizelt het al? Wij leggen je haarfijn uit welke pc-aansluitingen welke functie vervullen en hoe je de boel correct aansluit.

Tip 01: Hdmi

Iedere desktop heeft een (geïntegreerde) videokaart die de grafische berekeningen omzet naar een beeldsignaal. Via een kabel verstuurt deze videokaart de beelden vervolgens naar een monitor. De meest gebruikte uitgang hiervoor is tegenwoordig hdmi, herkenbaar aan twee afgesneden hoekjes aan de zijkant. Een voordeel van deze digitale uitgang is dat het video’s in een hoge resolutie kan doorgeven. Op een geschikte monitor geniet je bijvoorbeeld van full-hd-kwaliteit (1920 x 1080 pixels) of zelfs een nog hogere resolutie, mits de videokaart dat ondersteunt. Aansluiten is snel gepiept, want het maakt niet uit welke zijde van de kabel je in de monitor of computer prikt. Naast beeld kan een hdmi-kabel ook een audiosignaal transporteren, met name handig voor monitoren met ingebouwde luidsprekers.

©PXimport

Hdmi-versies

©PXimport

Tip 02: Displayport

Er bestaan nog meer digitale aansluitingen die beeld in een hoge resolutie kunnen doorsturen. Met name displayport zien we steeds vaker terug op videokaarten voor pc’s en monitoren. Deze aansluiting lijkt optisch gezien op een hdmi-connector, met het verschil dat er aan de zijkant slechts één afgesneden hoekje zichtbaar is. Verder ondersteunt ook displayport hoge resoluties, waarbij de gebruikte versie een doorslaggevende rol heeft. Veel apparaten ondersteunen displayport 1.2, waarmee ultra-hd-kwaliteit haalbaar is in een hoge verversingssnelheid. Naast een videosignaal gebruik je een displayport-kabel eventueel ook om geluid door te geven. Als de monitor ingebouwde speakers heeft, hoef je in dat geval geen extra kabel aan te sluiten. Displayport is daarnaast geschikt om via een enkele aansluiting meerdere monitoren aan te sluiten. Deze functie noemt men ‘daisy chaining’. Bedenk wel dat lang niet alle monitoren deze functie ondersteunen.

©PXimport

Tip 03: Dvi-d

Voor de doorvoer van een videosignaal van een computer naar een monitor hebben de eerder besproken aansluitingen hdmi en displayport de voorkeur. Niet iedereen gebruikt nieuwe hardware, waardoor we in dit artikel ook ‘gedateerde’ aansluitingen belichten. Van de dvi-standaard bestaan verschillende types, waarbij vooral dvi-d (duallink) nog zeer regelmatig voorkomt. Als je een nieuwe computer en/of monitor koopt, is de kans dan ook groot dat er een dvi-d-connector aanwezig is. Je herkent deze digitale aansluiting meestal aan de witgekleurde connector met plek voor 24 pinnetjes plus een liggende pin. Let goed op dat je een dvi-d-kabel (duallink) gebruikt met de juiste pinnetjes. Aansluiten is simpel, want je prikt de kabel in de connector. Gebruik eventueel beide schroefverbindingen aan de zijkant om de kabel stevig te bevestigen. In tegenstelling tot hdmi en displayport ondersteunt dvi-d geen transport van een audiosignaal. Verder bedraagt de maximale resolutie in de meeste gevallen 2560 x 1600 pixels.

©PXimport

Tip 04: Vga

De laatste videoverbinding die anno 2017 nog altijd regelmatig voorkomt, is vga (ook wel d-sub genoemd). Gebruik deze analoge aansluiting alleen als het echt niet anders kan. De videokwaliteit ligt namelijk beduidend lager vergeleken bij hdmi, displayport en ook dvi-d. Vooral op grote schermen is het verschil met de eerder besproken digitale videoverbindingen goed zichtbaar. Deze videoverbinding is namelijk ongeschikt voor hoge resoluties. Bovendien kan vga niet overweg met audio-overdracht. Wie noodgedwongen toch een vga-verbinding tussen de computer en monitor wil leggen, gebruikt hiervoor de blauwgekleurde connector met plek voor vijftien pinnen. Zodra de kabel correct is bevestigd, maak je de boel stevig vast door beide schroefverbindingen aan te draaien. De bevestigingsmethode van vga is vergelijkbaar met die van dvi-d.

©PXimport

Verloopstekker

©PXimport

Tip 05: Monitor op laptop

Zelfs de kleinste laptops hebben aan de zijkant meestal een extra video-uitgang. Meestal is dat (micro-)hdmi, maar dat kan net zo goed (mini-)displayport, vga of usb-c zijn (zie hiervoor tip 7). Je gebruikt deze aansluitingen om een extra monitor op je laptop aan te sluiten. In feite breid je het bureaublad daarmee uit, zodat je meer ruimte hebt. Dit werkt een stuk prettiger, omdat je dialoogvensters niet meer hoeft te minimaliseren naar de taakbalk. Na aansluiting van een externe monitor herkent het besturingssysteem van je laptop het scherm meestal automatisch. Ga zo nodig naar Start / Instellingen / Systeem / Beeldscherm en kies bij Meerdere beeldschermen voor de optie Deze beeldschermen uitbreiden. Zo beschik je over een reusachtig bureaublad. Je kunt er ook voor kiezen om de beeldschermen te dupliceren. Dat is bijvoorbeeld handig wanneer er in plaats van een monitor een beamer op de laptop is aangesloten. De beamer geeft zo exact dezelfde beelden weer als het scherm van je laptop. Handig wanneer je een presentatie geeft of een diavoorstelling wilt laten zien!

©PXimport

Tip 06: Usb-poorten

Iedere computergebruiker is wel bekend met het gebruik van usb-poorten. Op de computer gebruik je deze platte connector om allerlei randapparatuur met het systeem te verbinden, zoals een toetsenbord, muis, printer, usb-stick, externe schijf, digitale camera, smartphone en tablet. Gunstig is dat een usb-verbinding data in twee richtingen transporteert. Je kan bijvoorbeeld gegevens van een externe harde schijf kopiëren naar de pc en vice versa. Verder verzorgt een geschikte usb-poort ook de stroomvoorziening van mobiele apparaten. Op die manier hoef je een externe 2,5inch-schijf niet op het lichtnet aan te sluiten. Verder laad je smartphones en tablets probleemloos via usb op. Het is van belang dat je de usb-stekker op juiste wijze in de usb-poort prikt. Let hierbij goed op de onder- en bovenkant en druk bij enige weerstand vooral niet door. Naast de reguliere usb-a-stekker bestaan er met mini-usb en micro-usb ook kabels met kleinere stekkers.

Usb-standaarden

©PXimport

Tip 07: Usb-c

Sinds een aantal jaar bestaat er ook een nieuwe variant op de traditionele usb-aansluiting, namelijk usb-c. Vergeleken met reguliere usb-a-poorten is deze moderne aansluiting een stuk veelzijdiger. Buiten de overdracht van data en stroom via de gangbare usb-standaarden (zie kader ‘Usb-standaarden’), ondersteunt usb-c ook nog allerlei andere protocollen. Zo kun je usb-c bijvoorbeeld inzetten voor videoverbindingen via hdmi, dvi, vga, displayport en thunderbolt. Laatstgenoemde standaard is op MacBooks te vinden. Naast de uitvoer van een haarscherp videosignaal, kunnen MacBook-gebruikers hiermee ook mobiele apparaten opladen en data overzetten.

Gunstig is dat steeds meer apparatuur voorzien is usb-c, zoals smartphones, tablets, laptops, monitoren, powerbanks en externe schijven. Aangezien het via een enkele kabel mogelijk is om zowel stroom, data als video gelijktijdig te transporteren, zijn er in de toekomst naar verwachting steeds minder snoertjes vereist. Zover is het helaas nog niet, want nog niet alle potentiële functies zijn automatisch ook aanwezig op apparaten met een usb-c-aansluiting. Sommige producten laten zich bijvoorbeeld niet door een computer opladen via usb-c, terwijl er wel dataoverdracht mogelijk is. De compatibiliteit wordt gelukkig wel steeds beter. In tegenstelling tot een traditionele usb-poort heeft usb-c geen onder- en bovenkant. Verkeerd aansluiten is dankzij de omkeerbare stekker dus onmogelijk! Gebruik je een recente computer met usb-c, maar is je overige randapparatuur daar nog niet voor geschikt? In dat geval biedt een usb-c-naar-usb-a-verloopstekker uitkomst.

©PXimport

Tip 08: Ethernetpoort

Alle desktops en veruit de meeste laptops hebben een ethernetpoort. Hierin steek je een netwerkkabel, zodat het apparaat verbinding maakt met internet. Je duwt de zogeheten rj45-connector van de kabel in de poort totdat deze vastklikt. Aan de statuslampjes zie je of er momenteel dataverkeer is. Wil je de kabel weer losmaken, dan duw je de plastic clip voorzichtig omlaag en trek je het stekkertje vervolgens uit de connector. Iedere ethernetpoort ondersteunt een maximale snelheid. Oudere apparaten beschikken meestal over een netwerkadapter met een datasnelheid van maximaal 100 Mbit/s. Is je pc of desktop iets nieuwer, dan is de kans groot dat de ethernetpoort een snelheid van 1 Gbit/s ondersteunt. Tot slot bestaan er ook netwerkkaarten die een snelheid van 10 Gbit/s kunnen verdragen. Een snelheid van 1 Gbit/s is anno 2017 erg gangbaar, het is hiervoor wel noodzakelijk dat de router, eventuele switches en netwerkkabels deze doorvoersnelheid ook aankunnen.

©PXimport

Draadloos of vast?

©PXimport

Tip 09: Toetsenbord en muis

Als je nog een oudere muis en toetsenbord gebruikt, kun je deze bedieningsapparaten aansluiten op de zogeheten ps/2-aansluitingen aan de achterkant van de pc. Dit zijn twee ronde ingangen, waarbij de groene connector is bestemd voor de muis en de paarse connector voor het toetsenbord. Veel aansluiting. Let wel even op dat de pinnetjes met de gaten overeenkomen. In plaats van twee losse aansluitingen is er op veel pc’s alleen een gecombineerde ps/2-aansluiting voorhanden. In dat geval heb je een speciale verloopkabel nodig, zodat je evengoed beide bedieningsapparaten kunt aansluiten. Toetsenborden en muizen met een ps/2-aansluiting zijn nauwelijks nog verkrijgbaar, al bestaan ze in sommige (web)winkels nog steeds. Meestal vindt de verbinding nu via usb plaats. Verder werken veel bedieningsapparaten draadloos via een speciale usb-adapter of bluetooth.

Tip 10: Geluidsuitgang

Veel monitoren hebben geïntegreerde speakers, maar de audiokwaliteit is vanwege de geringe klankkast niet ideaal. Voor een beter geluid sluit je externe speakers op de pc aan. Hiervoor doe je een beroep op de (meestal) groengekleurde 3,5mm-geluidsuitgang. Het is belangrijk dat je specifieke pc-speakers gebruikt. Dit betreffen meestal actieve luidsprekers met een geïntegreerde versterker, waarbij er een geschikte aansluitkabel met 3,5mm-plug is meegeleverd. Surround-sets vereisen overigens vaak meerdere 3,5mm-geluidsingangen, bijvoorbeeld voor de centerspeaker en achterste surround-speakers. Sommige computerluidsprekers laten zich als alternatief via een optische s/pdif-aansluiting (ook wel toslink genoemd) met de pc verbinden, al zijn die vrij zeldzaam. S/pdif wordt als alternatief meestal gebruikt om de computer als bron op een versterker of receiver aan te sluiten. Op die manier speel je bijvoorbeeld rechtstreeks mp3-bestanden af op een stereo-installatie. Een optische s/pdif-uitgang is op één zijde na vierkant en bevat meestal een zwart stofklepje. Een alternatieve manier om het geluid naar een versterker of receiver door te sturen, is via een coaxiale s/pdif-uitgang. Die is rond en doorgaans oranje van kleur.

©PXimport

Tip 11: eSata

Sommige laptops en computers hebben een eSata-aansluiting. De functie hiervan is simpel, namelijk een interne schijf extern aansluiten. Handig wanneer je nog ergens een harddisk hebt liggen waarvan je de data wilt uitlezen. Op die manier is het niet nodig om de harde schijf in te bouwen. Verder geniet je van een snellere doorvoersnelheid dan met een externe usb-schijf doorgaans haalbaar is. Overigens is voor deze verbinding wel een eSata-datakabel vereist. Fabrikanten combineren een eSata-aansluiting meestal met een reguliere usb-poort.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wij selecteerden vijf modellen met deze handige extra, die bovendien goed scoren op prijs-kwaliteitverhouding.

Hisense WF5S1043BW

Wie vaak wast of een groot huishouden heeft, zit goed met de Hisense WF5S1043BW. Deze wasmachine heeft een indrukwekkende trommelcapaciteit van 10,5 kg en draait op een efficiënte motor met energieklasse A. De Steam Mix-functie verfrist kleding en helpt allergenen te reduceren zonder intensief te wassen. Dankzij de ConnectLife-app kun je de machine bedienen vanaf je smartphone, waar je ook bent. Je ontvangt meldingen, start programma's op afstand en checkt energieverbruik.

Ook op het gebied van wasprogramma's is deze Hisense veelzijdig: Power Wash 49' biedt een intensieve wasbeurt in minder dan een uur, terwijl je met Snel 15' in no-time een kleine lading opfrist. Het display is duidelijk en de bediening intuïtief. Daarbij zorgt het Soft Drum-ontwerp voor een zorgvuldige behandeling van je was, waardoor ook delicate stoffen langer meegaan.

Toepassingen: Grote gezinnen, veel wassen, snelle opfrisbeurten
Bijzonderheden: Stoomfunctie, 10,5 kg trommel, bediening via app, energieklasse A, Power Wash 49'

Bosch WAN282E4FG

De Bosch WAN282E4FG uit de Serie 4-lijn biedt alles wat je van Bosch mag verwachten: solide bouwkwaliteit, gebruiksgemak en slimme technologie. De Iron Assist-stoomfunctie vermindert kreukels aanzienlijk, zodat je minder hoeft te strijken. Dat is niet alleen handig, maar ook een uitkomst als je vaak overhemden of delicate stoffen draagt.

Met een capaciteit van 8 kg is deze wasmachine ideaal voor gezinnen tot vier personen. De EcoSilence Drive-motor werkt fluisterstil – je kunt 'm gerust aanzetten tijdens een telefoongesprek of als de kinderen slapen. Bovendien zorgt ActiveWater Plus ervoor dat er nooit meer water gebruikt wordt dan strikt noodzakelijk. De anti-vibratiepanelen houden de machine stabiel, zelfs bij het centrifugeren op 1400 toeren.

Toepassingen: Gezinnen, geluidsgevoelige omgevingen, energiezuinig en kreukvrij wassen
Bijzonderheden: Iron Assist-stoomfunctie, stille EcoSilence Drive-motor, ActiveWater Plus, energieklasse A

Inventum VWM8010B

Ben je op zoek naar een compacte wasmachine met moderne functies? De Inventum VWM8010B heeft een capaciteit van 8 kg en biedt 14 programma's, waaronder een krachtige SteamClean-optie. Die zorgt voor extra hygiëne en frisheid in je kleding, zonder agressieve middelen of hoge temperaturen. Ideaal dus voor babykleding, sportkleding of mensen met een allergie.

Met energieklasse A en een geluidsniveau van 72 dB doet deze machine zijn werk stil en zuinig. De zwarte kleur en het strakke design geven deze machine een moderne uitstraling, wat ‘m geschikt maakt voor zichtbare plekken zoals een open washok of bijkeuken. Het bedieningspaneel is overzichtelijk, met toetsen voor temperatuur, toerental en startuitstel.

Toepassingen: Kleinere huishoudens, compacte ruimtes, hygiënisch wassen met stoom
Bijzonderheden: SteamClean-functie, 14 programma's, energieklasse A, stijlvol zwart design, lage geluidsproductie

Whirlpool FFBBE 7469 BV

De Whirlpool FFBBE 7469 BV is ontworpen voor wie comfort zoekt. FreshCare+ Steam houdt je wasgoed fris tot zes uur na het einde van de cyclus door middel van zachte stoomstoten en trommelbewegingen. Zo blijft je kleding zacht en ruikt het niet muf, zelfs als je niet op tijd kunt uitladen.

Dankzij 6th Sense-technologie past de machine automatisch het waterverbruik, energieverbruik en programmaduur aan op de grootte en vuilgraad van de lading. De capaciteit van 7 kg is ruim voldoende voor eenpersoonshuishoudens of stellen. Daarnaast is het bedieningspaneel strak vormgegeven en eenvoudig in gebruik. De machine draait stil en stabiel, met een centrifugeersnelheid tot 1400 toeren.

Toepassingen: Kleine huishoudens, fris en zacht wasgoed, energie-efficiënt wassen
Bijzonderheden: FreshCare+ Steam, 6th Sense automatische instellingen, 7 kg capaciteit, energieklasse A, gebruiksvriendelijke bediening

LG F4WR7011SYB

De LG F4WR7011SYB is een krachtige wasmachine met een royale capaciteit van 11 kg en een uitgebreide stoomfunctie. De Steam-technologie verwijdert allergenen, bacteriën en kreukels effectief, en is daarmee een uitkomst voor mensen met een gevoelige huid of hooikoorts.

De TurboWash 360°-functie reinigt je kleding in slechts 39 minuten met behulp van vier sproeiers, zonder in te boeten op waskwaliteit. AI Direct Drive herkent de textielsoort en stemt het wasritme automatisch af, wat leidt tot optimale reiniging én minder slijtage. Je bedient de machine eenvoudig via de LG ThinQ-app, waarin je ook extra wasprogramma's kunt downloaden of meldingen ontvangt wanneer de was klaar is. Een slimme keuze voor wie technologie en capaciteit wil combineren!

Toepassingen: Grote gezinnen, snelle wasbeurten, allergiegevoelige huishoudens
Bijzonderheden: Steam-technologie, AI Direct Drive, TurboWash 360°, ThinQ-app, energieklasse A, 11 kg capaciteit

Een laptop koop je niet zomaar – het is een flinke uitgave. Je verwacht er dan ook jaren mee vooruit te kunnen. Tegelijkertijd zijn laptops kwetsbare apparaten. Daarom loont het om stil te staan bij de garantievoorwaarden. Wat mag je verwachten per merk?

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Wettelijke en fabrieksgarantie: hoe zit het precies?

Er heerst vaak onduidelijkheid over garantie, en dat komt vooral doordat wettelijke en fabrieksgarantie door elkaar lopen. Alleen fabrieksgarantie verschilt per merk en is doorgaans helder omschreven. Die krijg je bovendien automatisch bij aankoop, zonder dat je daar iets extra’s voor hoeft te doen.

Wettelijke garantie is een ander verhaal: die is minder concreet en kent geen vaste looptijd. Volgens de Europese Richtlijn 'Koop en Garantie' en het Nederlandse Burgerlijk Wetboek heb je als consument recht op een product dat doet wat je ervan mag verwachten. Voor een eenvoudige laptop betekent dat grofweg drie jaar bescherming, voor duurdere modellen kan dat oplopen tot vijf jaar.

De keerzijde van wettelijke garantie

Als je wettelijk gezien toch drie tot vijf jaar gedekt bent, waarom zou je je dan druk maken om fabrieksgarantie? Simpel: zodra er meer dan een jaar verstreken is, ligt de bewijslast bij jou. Gaat je laptop na vijftien maanden stuk, dan moet jíj aantonen dat het niet door verkeerd gebruik komt. En dat is vaak een lastige klus – vooral omdat de verkoper er belang bij heeft de claim af te wijzen.

Veel gedoe, weinig vaart

Een beroep doen op de wettelijke garantie is meestal een langdurig traject. Intussen zit je zonder laptop en moet je flink je best doen om je gelijk te halen. Zonder kennis van consumentenrecht en een flinke dosis doorzettingsvermogen kom je niet ver.

©Valeriia Lukashova

Fabrieksgarantie biedt meer zekerheid

Juist omdat de regels rondom wettelijke garantie zo vaag zijn, is het verstandig te kiezen voor een laptop met een goede fabrieksgarantie. Vooral bij dure of kwetsbare modellen. Hoe langer die garantie standaard duurt, hoe meer vertrouwen de fabrikant blijkbaar heeft in het eigen product. En dat zegt iets.

Let op: voor garantie moet je altijd aankloppen bij de verkoper, niet bij de fabrikant. Ook als de winkel je doorstuurt naar de producent, blijf je bij je recht: de verkoper is verantwoordelijk.

Hoe zit het per merk?

In de onderstaande tabel zie je de standaard garantietermijnen van de twaalf populairste laptopmerken in Nederland.

Wat valt op?

Veel merken hanteren standaard twee jaar garantie. Toch is er een opvallende uitzondering: Apple – dat alleen premium laptops verkoopt – geeft slechts één jaar. Budgetmerk Medion doet het beter en biedt standaard twee jaar. Ook Microsoft, toch geen onbekende naam, beperkt de garantie tot één jaar.

Wil je zekerheid en ben je bereid daar wat extra voor te betalen? Dan zijn merken als Medion, HP, Acer en Dell het overwegen waard. Zij bieden betaalbare modellen én de mogelijkheid om de garantie relatief voordelig uit te breiden tot vijf jaar.

En bij tweedehands laptops?

Goed om te weten: garantie zit op het apparaat, niet op de persoon die het koopt. Bij een tweedehands laptop neem je dus ook de resterende garantie over. Vraag daarom altijd om een aankoopbewijs en check of er nog aanvullende garantievoorwaarden gelden.