Waar speel jij als gamer het meeste je games op? Een tablet, smartphone, console of gewoon op een traditionele pc? Valt jouw keuze ook op de klassieke desktop? Dan heb je een goede grafische kaart nodig. Wij hebben voor je uitgezocht welke grafische kaart je op dit moment het beste kunt aanschaffen.

Als je een nieuwe grafische kaart gaat aanschaffen, kijk je eerst naar je budget. In dit artikel gaan wij uit van drie verschillende type gamers met bijbehorend budget. De eerste is de budgetgamer, deze doelgroep geeft niet meer dan 200 euro uit aan een grafische kaart. Natuurlijk kan het nog goedkoper, maar wij stellen als eis dat er op Full HD lekker gegamed kan worden. De normale gamer vormt de tweede groep, die wil kunnen gamen in Full HD zonder compromissen te doen. Het budget ligt tussen de 350 en 400 euro. Nummer drie is de hardcore gamer met een budget van 600 tot 800 euro, die heel hoge eisen stelt aan de grafische kaart. Lees ook: Zo maak je van je pc een retrogame-emulator.

Als je je budget hebt bepaald, komt de keuze welke gpu het beste is. In de praktijk kun je in ieder budget kiezen tussen AMD of NVIDIA. Beide maken interessante grafische kaarten met veel features. Welke features passen het beste bij jou?

Ontwikkelingen gaan door

AMD en NVIDIA hebben de afgelopen jaren niet stil gezeten. Beide hebben specifieke features ontwikkeld. Zo heeft AMD de laatste topmodellen – de R9 Fury en Fury X – voorzien van een nieuw type grafisch geheugen: HBM. Dit staat voor ‘High Bandwidth Memory’, zoals de naam al doet vermoeden heeft dit type geheugen meer geheugenbandbreedte dan GDDR5-geheugen. Geheugenbandbreedte is erg belangrijk voor grafische kaarten. Hierdoor kan de gpu sneller grote hoeveelheden data sturen naar en ontvangen van het geheugen. Dit biedt voordeel bij hoge resoluties zoals UHD 4K. Het nadeel van de eerste generatie HBM is dat er nog geen grote chips mee gemaakt kunnen worden. De grafische kaarten met dit geheugen hebben dan ook niet meer dan 4 GB aan boord. De verwachting is dat zowel NVIDIA als AMD in 2017 hun grafische kaarten gaan voorzien van de tweede generatie HBM: HBM2.

Sync

Games moeten behalve snel genoeg ook vloeiend worden weergegeven, zodat je geen last krijgt van tearing. Dit kon je al voorkomen dankzij V-Sync, maar dat heeft prestatienadelen. AMD en NVIDIA hebben ieder hun eigen technologie ontwikkeld die tearing voorkomt zonder prestatieverlies. De grafische kaarten van AMD ondersteunen FreeSync. Met deze techniek worden de frames die door de grafische kaart worden gerenderd, gesynchroniseerd met de verversingsnelheid van de monitor. Hierdoor is V-sync niet meer nodig. Mocht je een beeldscherm hebben dat FreeSync ondersteunt, dan is de keuze voor een grafische kaart van AMD een logische stap. NVIDIA heeft een soortgelijke feature, G-SYNC. In de basis doet deze techniek hetzelfde als FreeSync. Om G-SYNC te ondersteunen heeft een beeldscherm wel een speciale hardwaremodule nodig. Hierdoor zijn de beeldschermen vaak een stuk duurder dan de schermen met FreeSync-ondersteuning. Daar staat tegenover dat G-SYNC wel net wat beter werkt. Mocht je dus een beeldscherm met G-SYNC hebben of van plan zijn aan te schaffen, dan is een grafische kaart met een NVIDIA-gpu een logisch keuze.

VR

Virtual reality staat momenteel volop in de belangstelling. NVIDIA heeft onlangs de GeForce GTX 1070 en 1080 uitgebracht. Deze kaarten, met de nieuwe Pascal-architectuur, beschikken over optimalisaties voor virtual reality. Ga je een VR-setje kopen, zoals de Oculus Rift en de HTC Vive, dan zijn deze kaarten erg interessant.

©PXimport

Geïntegreerde grafische kaart

©PXimport

Gamen met een laag budget

Als je als gamer een niet al te hoog budget hebt, dan is er gelukkig nog wel genoeg keuze. We gaan er voor deze doelgroep van uit dat je games speelt met een Full-HD-scherm. Om de nieuwste games fatsoenlijk te kunnen spelen op 1920 x 1080 pixels, heb je toch al snel een grafische kaart nodig met een prijs tussen de 150 en 200 euro. In het kamp van NVIDIA zijn de GeForce GTX 950 en de GTX 960 goede keuzes. Speel je niet al te zware games, dan kom je met de GTX 950 voor ongeveer 160 euro al weg. Een GeForce GTX 960 is voor ongeveer 180 à 190 euro in webshops te vinden. Deze kaart draait de meeste games goed in Full HD met instellingen voor gemiddeld tot hoog detail. AMD zet hier de Radeon R9 380 tegenover. Deze kaart heeft een prijskaartje van ongeveer 190 euro. Beide kaarten zijn presteren ongeveer even goed. Onze voorkeur gaat toch uit naar de NVIDIA GTX 960. Deze kaart is energiezuiniger, wordt minder heet, heeft doorgaans een minder luidruchtige koeling en beschikt over HDMI 2.0. Die voorkeur kan heel goed veranderen als de nog te verschijnen AMD Radeon RX 470 voor ongeveer dezelfde prijs veel beter presteert.

©PXimport

AMD Radeon RX 480

©PXimport

De gewone gamer

De normale gamers kunnen we ook weer verder onderverdelen in subgroepen. Speel je je games op Full HD en met maximaal detail? Of speel je juist met zo een hoog mogelijke framerate met een 120- of zelfs 144Hz-scherm? Nog een variant is dat je je games speelt op een WQHD-resolutie van 2560 x 1440 pixels. Voor deze doelgroep gaan we uit van een budget van 350 à 400 euro. Door de komst van de GeForce GTX 1070 zijn de prijzen van de vorige generatie NVIDIA-kaarten gedaald. De GeForce GTX 980 is daardoor voor minder dan 400 euro al te verkrijgen. Daar zet AMD de Radeon R9 390X tegenover, die je al voor 360 euro op de kop kunt tikken. Beide kaarten verschillen niet veel van elkaar qua performance. Leggen we de prestaties van deze twee kaarten naast elkaar in games met hoog detail en een Full-HD-resolutie, dan is de GTX 980 meestal net de snelste. De verschillen worden kleiner met de WQHD-resolutie. Het is niet duidelijk of dit nu komt door het grotere geheugen van 8 GB van de R9 390X of gewoon door de architectuur. Opvallend is wel dat de R9 390X het beter doet op hogere resoluties. Op UHD 4K weet de kaart vaak de GTX 980 in te halen, maar om eerlijk te zijn is UHD 4K voor beide kaarten iets te hoog gegrepen.

©PXimport

Onze voorkeur gaat uit naar de GTX 980, ondanks dat de R9 390X al snel vier tientjes goedkoper is. De voornaamste reden is dat de R9 390X een verouderde grafische kaart is. Eigenlijk is het een Radeon 290X met 8 GB geheugen. De kaart heeft hierdoor de oudere GCN 1.1-architectuur, met bijvoorbeeld alleen HDMI 1.4-ondersteuning en DirectX 12 gaat tot feature level 12_0. De GeForce GTX 980 beschikt over HDMI 2.0 en ondersteunt DirectX 12 feature level 12_1. Beide zijn kleine details; HDMI 2.0 heb je alleen nodig voor UHD 4K en of Feature Level 12_1 echt verschil gaat uitmaken, zal bij de toekomstige DirectX 12-games gaan blijken.

Toch kiezen we dan voor de kaart die meer op de toekomst voorbereid is. Welke kaart je ook kiest, het is aan te raden om te gaan voor een variant waarbij de fabrikant de koeling zelf heeft ontwikkeld. De standaardkoelers van AMD of NVIDIA zijn doorgaans luidruchtiger dan de eigen varianten. Voor zowel de GTX 980 als de R9 390X geldt dat je goed moet zoeken naar een model waarbij de gpu goed gekoeld wordt en de koeler een niet al te hoge geluidsopbrengst heeft. Op het moment dat jij dit leest heeft NVIDIA de GeForce GTX 1060 gelanceerd, NVIDIA claimt dat deze kaart sneller is dan de GTX 980 in combinatie met een lagere prijs. Houd dus zeker in de gaten of de GTX 1060 dit waar kan maken.

©PXimport

Hardcore gamers

Speel jij je games op een UHD-scherm? Of toch met een resolutie van 2560 x 1440, met alles op maximaal detail? Of beschik je al over een VR setje? Dan ben je vast niet te beroerd om 600 tot wel 800 euro voor een grafische kaart uit te geven. Op pagina ## van dit blad kun je lezen over de GeForce GTX 1080. Deze kaart is de meest voor de hand liggende keuze. En AMD dan? Die heeft de Radeon R9 Fury X. En hoewel dit een prima grafische kaart is, komt hij niet in de buurt van de GeForce GTX 1080. De Fury X is wel voor ongeveer 675 euro te koop, dat klinkt een stuk beter dan 800 euro. Maar dan is er nog de GeForce GTX 1070. Die is er al voor 500 euro en is ook sneller dan de Fury X. AMD zal pas een antwoord klaar hebben als de eerste high-end-kaarten met de Polaris-architectuur beschikbaar komen. Aangezien de RX 480 een middenklasser is, heeft NVIDIA op de high-end-markt nu geen echte concurrent. Onze keuze gaat dan ook uit naar de GTX 1070 en 1080.

©PXimport

Conclusie

Op dit moment heeft NVIDIA letterlijk de beste kaarten in handen. Voor alle drie de doelgroepen is onze eerste keuze een grafische kaart met een NVIDIA-gpu. De AMD Radeon RX 470 en 480 kunnen hier nog best verandering in brengen, zeker voor de budget gamer. Voor de normale gamer zijn de GeForce GTX 980 en de Radeon R9 390X aanraders, waarbij de GTX 980 licht onze voorkeur heeft. Op high-end-gebied verwachten we het komende halfjaar geen concurrentie van AMD. Als je hem kan betalen, is de GeForce GTX 1080 blindelings de beste keuze. Toch is ook de GTX 1070 erg interessant, deze kaart heeft een erg goede prijs-prestatieverhouding.

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

©TvD | ID.nl

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.