Van goedkope smarthomeproducten denken we vaak dat ze onveiliger zijn dan duurdere slimme apparaten. In dit artikel bespreken we in hoeverre dat klopt en of je je zorgen moet maken als je huis vol staat met koopjes.

Vrijwel elk apparaat is tegenwoordig verbonden met internet. Denk aan smart-tv’s, slimme verlichting en slimme speakers. Er zijn zelfs slimme wasmachines, slimme koelkasten en slimme tandenborstels. Al deze apparaten maken ons leven makkelijker en efficiënter, bijvoorbeeld door de lampen automatisch aan en uit te doen of te meten hoelang en hoe goed je je tanden poetst. 

Een smarthome kent veel voordelen, maar is tegelijkertijd een aantrekkelijk doelwit voor criminelen. Slimme apparaten verzamelen doorgaans veel informatie over gebruikers en hun gedrag. Met die gegevens kan mogelijk achterhaald worden wanneer je thuis bent, hoe gezond je bent en zelfs wat je financiële situatie is. Ook vormen smarthomeapparaten voor criminelen een toegangsweg naar andere apparaten die met hetzelfde netwerk verbonden zijn, zoals een smartphone of laptop.

Voordat je je huis vult met slimme apparaten, is het verstandig om over de mogelijke privacyrisico’s na te denken en eventuele beveiligingsmaatregelen te nemen. Het is in elk geval goed je te realiseren dat er risico’s aanwezig zijn bij alle smarthomeapparaten, ook bij de bekende dure merken. Van goedkope smarthomeproducten wordt gedacht dat de risico’s nog groter zijn, omdat ze mogelijk over minder geavanceerde beveiligingsfuncties beschikken en minder vaak updates ontvangen om kwetsbaarheden te dichten.

Lees ook: Wat is een bridge voor je smarthome en wat kun je ermee?

©AndSus - stock.adobe.com

Zijn goedkope slimme apparaten slechter beveiligd?

Zoals bij alle goedkope producten en diensten kun je je bij slimme apparaten afvragen of je niet betaalt met iets anders dan geld, bijvoorbeeld met je privacy. Vooropgesteld: dit hoeft niet altijd het geval te zijn, maar om kosten te besparen zullen fabrikanten van goedkopere apparaten eerder geneigd zijn om voor minder geavanceerde beveiligingsfuncties te kiezen. 

Zo kan het zijn dat er op de encryptie en het aantal beveiligingsupdates wordt bezuinigd. Goedkopere smarthomeproducten worden dan ook vaak geleverd met een zwak standaardwachtwoord of een open netwerkpoort. Dat maakt ze eenvoudiger te compromitteren door criminelen.

Daarnaast bestaan er zorgen over de herkomst van goedkope slimme apparaten; de meeste smarthomeapparaten voor een prikkie zijn afkomstig uit China, waar fabrikanten te maken hebben met minder strenge regels op het gebied van privacy en beveiliging. Ook wordt er gedacht dat Chinese fabrikanten of zelfs de Chinese overheid toegang hebben tot de data die de smarthomeapparaten verzamelen. 

Onderzoeksplatform Pointer ontdekte (inmiddels heel wat jaren geleden) bijvoorbeeld dat het Chinese smarthomeplatform Tuya (dat gebruikt wordt door smarthomeproducten van onder meer HEMA, Action, Lidl en Kruidvat) meer informatie deelt met zijn servers dan je lief is. Tuya zegt zelf overigens dat het aan alle nationale en internationale beveiligings- en privacynormen voldoet.

Luisteren ze mee?

Uiteraard moeten we ook een kanttekening plaatsen: van slimme apparaten uit andere landen, zoals de Verenigde Staten, kunnen net zo goed gegevens worden ingezien door de fabrikant. Zo zijn er bij slimme speakers zoals Google Home en Amazon Echo zorgen dat medewerkers meeluisteren met gesprekken. Ook kon Amazon met zijn Ring-deurbellen op kritiek rekenen voor het delen van videogegevens met politiediensten zonder toestemming van de gebruikers. Inmiddels is het hiermee gestopt.

Uit een recent onderzoek in opdracht van de Autoriteit Consument & Markt en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur blijkt bovendien dat de meerderheid van populaire smarthomeapparaten, waaronder slimme babyfoons, lampen, wasmachines en smart-tv’s, geen updates ontvangt. De ACM en RDI vinden dan ook dat fabrikanten en verkopers te weinig doen om slimme apparaten veilig te houden. 

Het is dus lastig om overtuigend te kunnen stellen welke smarthomeproducten veilig zijn en welke niet. Daarom is het slim om voor je overgaat tot aankoop te onderzoeken of het smarthomeplatform of product waar je oog op is gevallen (recent) in het nieuws is geweest wegens beveiligingsproblemen of privacyrisico’s. 

Ook interessant: Besparen? Met sensors maak je je huidige domme apparaten slim

©rh2010

Zo houd je je smarthome veilig

Hoewel er geen garantie is dat een apparaat honderd procent veilig is, zijn er wel enkele manieren om de kans op een veilig product te vergroten. Zo doe je er verstandig aan om alleen bekende, gerespecteerde merken te kopen. Merken die langer bestaan, zijn doorgaans veiliger dan onbekende merken. 

Daarnaast verlaag je het risico op veiligheidsproblemen als je slimme producten aanschaft bij een bekende Nederlandse webshop of in een fysieke winkel. Platforms zoals AliExpress, Wish, Banggood kun je beter vermijden, maar ook bij Amazon en Bol.com worden er (veelal door externe verkopers) smarthomeproducten van onbekende merken verkocht. 

Ook ben je beter af met slimme apparaten die je zonder internetverbinding kunt gebruiken, al kun je je smarthome dan alleen bedienen als je thuis bent. Denkaan apparaten met draadloze protocollen zoals Zigbee, Z-Wave, Matter en Thread. Met deze lokale protocollen loop je minder risico om gehackt te worden. Verbind je een slim apparaat met internet, zorg er dan voor dat je een veilige hub gebruikt.

Wijzig de inlog!

Niet alleen welke producten je koopt, maar ook wat je ermee doet, is van invloed op de veiligheid van je smarthome. Zo doe je er verstandig aan de vaak makkelijk te kraken inloggegevens die een slim apparaat vanuit de fabriek krijgt, direct te wijzigen. 

Ook is het niet gek om je modem- of routerinstellingen eens onder de loep te nemen. Je modem of router vormt namelijk de toegangspoort tot je thuisnetwerk waarmee je slimme apparaten verbonden zijn. Zorg voor een sterk wachtwoord en installeer meteen nieuwe updates zodra ze beschikbaar worden.

Verder ben je als gebruiker zelf verantwoordelijk voor het updaten van je slimme apparaten. Check met enige regelmaat of er een update beschikbaar is, en installeer deze dan direct. In de meeste gevallen gebeurt dit niet automatisch, je moet zelf actie ondernemen.

Meer weten? Lees meer over het beveiligen van je smarthome

Steeds meer mensen verlaten het socialemediaplatform X, veelal uit onvrede over de koers van eigenaar Elon Musk. In Nederland zijn er vorig jaar bijna een half miljoen gebruikers vertrokken. Veel van hen ruilen het voormalige Twitter daarom in voor een soortgelijk alternatief. In dit artikel bespreken we de drie populairste X-concurrenten.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Threads

Threads is momenteel het populairste X-alternatief, met dagelijks meer dan 100 miljoen actieve gebruikers, iets wat Bluesky en Mastodon verre van halen. Met naar schatting meer dan 1 miljoen Nederlandse gebruikers (waarvan 500.000 dagelijks actief) is het platform hier ook aardig populair. Overigens is X met zijn circa 240 miljoen dagelijkse gebruikers (waarvan 1,4 miljoen Nederlands) nog steeds groter dan alle concurrenten bij elkaar.

Deze populariteit heeft Threads hoogstwaarschijnlijk te danken aan de lage instapdrempel, mits je al gebruikmaakt van Instagram. Beide platformen zijn onderdeel van moederbedrijf Meta en diep met elkaar verbonden. Door met je Instagram-account in te loggen op de X-concurrent heb je meteen een Threads-account (inclusief je Instagram-profielfoto en -bio) en volg je automatisch dezelfde accounts als op de foto-app. Zo heb je al meteen een goedgevulde tijdlijn.

Aan de andere kant zijn Threads en Instagram misschien wat té verbonden. Je kunt namelijk alléén inloggen op Threads met een Instagram-account, waardoor je de foto-app verplicht moet downloaden. Ook is het niet mogelijk om privéberichten te sturen via Threads – Meta wil dat je daarvoor Instagram blijft gebruiken.

Er zijn nog geen advertenties, maar Meta heeft al wel laten weten die op korte termijn te willen invoeren (in de VS worden reclames al getest). Voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties gebruikt het bedrijf zowel je Threads- als Instagram-activiteit.

Een DM sturen om te vragen waar je pakketje blijft is helaas niet mogelijk op Threads.

Bluesky

Bluesky lijkt als twee druppels water op X. Of eigenlijk: X voordat het X heette. De tekenlimiet is met 300 tekens ongeveer gelijk aan de originele limiet van Twitter (voordat dat werd opgehoogd naar 4000 voor betalende gebruikers) en Bluesky heeft ook een soort Tweetdeck. Dat was een populaire functie op het vroegere Twitter, waarmee je meerdere tijdlijnen schermvullend kunt weergeven. Musk heeft Tweetdeck (nu X Pro genoemd) achter een betaalmuur gezet, maar op Bluesky is deze functie nog gratis.

Er zijn wel een paar unieke opties aanwezig, zoals de mogelijkheid om je tijdlijnen naar smaak aan te passen. Als je net nieuw bent, begin je met twee feeds: een met posts van gevolgde accounts en een met aanbevolen posts op basis van je activiteit op het platform, zoals de berichten die je liket. Je kunt ze echter vervangen door tijdlijnen die door andere gebruikers zijn samengesteld, zoals een trendingfeed, een tijdlijn met alleen maar kattenfoto's of een met louter Nederlandstalige berichten. Een andere onderscheidende functie is Starter Packs. Daarmee kun je met één klik groepen gebruikers volgen die aansluiten bij je interesses, zoals Nederlandse politici, techjournalisten of voetbalvolgers.

Tegelijkertijd ontbreken er nog verschillende functies die al enige tijd een vaste waarde zijn op X. Zo kun je je accounts en posts niet op privé zetten, kun je maar één afbeelding of video aan een post toevoegen en is het ook niet mogelijk om groeps-chats te organiseren. Ook advertenties ontbreken, maar die zul je vast niet missen. Het platform werkt wel aan een betaald abonnement om de gemiste reclame-inkomsten op te vangen.

Op Bluesky kun je je eigen feeds samenstellen.

Mastodon

Mastodon is eigenlijk geen opzichzelfstaand platform. Het bestaat namelijk uit allerlei losstaande servers, die je een beetje kunt zien als losse e-maildiensten (zoals Gmail en Outlook). Je kunt zelf een server opstellen, maar je kunt je ook aansluiten bij een bestaande open server, waarvan mastodon.social het populairst is. Voor de meeste gebruikers maakt het weinig uit welke server je kiest. Je kunt namelijk ook posts zien en reacties ontvangen van gebruikers op andere servers. Wel is er een aparte tijdlijn waarop je alleen berichten ziet van gebruikers die op dezelfde server zitten. Goed om te weten: als je je account om welke reden dan ook naar een andere server wilt verhuizen, worden je posts níét overgedragen.

Voor een socialmediaplatform is de opzet vrij complex. Het is dan ook niet verrassend dat Mastodon van de drie X-alternatieven het minst populair is. In Nederland zijn er 'slechts' naar schatting 200.000 gebruikers actief.

Toch zitten er ook voordelen aan zo'n open, decentrale aanpak. Er is daardoor bijvoorbeeld niet één bedrijf of miljardair 'de baas' die kan bepalen wat er met het platform gebeurt en gegevens van gebruikers kan verzamelen voor zaken als gepersonaliseerde advertenties (sterker nog: er is helemaal geen algoritme aanwezig om posts aan te raden op basis van je activiteiten). Voor mensen die met lede ogen hebben aangezien hoe Elon Musk Twitter eigenhandig een richting op stuurde waar ze het stellig mee oneens waren, is dat een geruststellende gedachte.

Mastodon heeft geen aanbevelingsalgoritme; de feeds geven enkel de recentste posts weer.

Vrijwel iedereen kent WhatsApp, maar lang niet iedereen kent alle mogelijkheden. De populairste chat-app van de wereld telt namelijk veel meer functies dan het eenvoudige uiterlijk doet vermoeden. In dit artikel doen we diverse verborgen snufjes uit de doeken. Leer whatsappen als een pro!

Naar eigen zeggen heeft WhatsApp meer dan twee miljard gebruikers uit zo’n 180 landen. Voor moederbedrijf Meta (ook van Facebook en Instagram) is dat een goede reden om continu aan de app te blijven sleutelen. Door de jaren heen zijn er dan ook flink wat functies bijgekomen. WhatsApp je dagelijks wat af, dan loont het de moeite om de chat-app eens helemaal binnenstebuiten te keren. Dit artikel neemt je op sleeptouw.

Privacy onder de loep

Wie WhatsApp gebruikt, let ongetwijfeld op de blauwe vinkjes. Heb je net een liefdevol of juist venijnig bericht verstuurd, dan zie je hieraan of de ontvanger het al heeft gelezen. Wil je liever niet dat je contactpersonen deze leesbevestigingen ontvangen? Zet de blauwe vinkjes dan bij jezelf uit. Je opent hiervoor de instellingen. Op een Android-toestel tik je hiervoor op de drie puntjes, waarna je navigeert naar Instellingen. Als je een iPhone bezit, tik je vanuit het hoofdscherm op Instellingen. Ga vervolgens naar Privacy en zet het schuifje achter Leesbewijzen uit.

De overige privacy-opties zijn eveneens de moeite waard. Zo is het verstandig om jouw profielfoto voor onbekende WhatsApp-gebruikers af te schermen. Je voorkomt daarmee dat cybercriminelen zich als jou voordoen. Dat komt namelijk vaak voor. Tik bovenaan het privacyvenster op Profielfoto en kies Mijn contacten. De foto is vanaf nu alleen nog uitsluitend te zien voor vrienden, familieleden, collega’s en kennissen. Je kunt op die manier ook je statusupdates en je informatie afschermen.

Zodra je de optie Leesbewijzen uitschakelt, blijven de vinkjes bij een verzonden bericht grijs.

Ip-adres verbergen

Vind je jouw privacy een kostbaar goed? Geen zorgen, want al het WhatsApp-verkeer is van zender tot ontvanger versleuteld. Deze techniek heet end-to-end-encryptie. Daarnaast biedt de chat-app opties om nog een stapje verder te gaan. Zo verberg je desgewenst het publieke ip-adres, zodat je anoniem(er) blijft. Deze functie ligt behoorlijk diep verstopt.

Ga achtereenvolgens naar Instellingen / Privacy / Geavanceerd. Zet in dit venster het schuifje achter de optie Bescherm IP-adressen in gesprekken of IP-adressen in oproepen beschermen aan. Als je normaal gesproken iemand via WhatsApp belt, maakt jouw smartphone rechtstreeks verbinding met het toestel van jouw contactpersoon. Nadat deze optie is ingeschakeld, stuurt WhatsApp de verbinding langs een eigen server. Hierdoor blijft jouw ip-adres verborgen. Bedenk wel dat deze omleiding mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de gesprekskwaliteit.

Deel je weleens een webadres? WhatsApp genereert dan automatisch een voorbeeldweergave van de webpagina. Handig, maar daarmee is jouw publieke ip-adres wel herleidbaar voor derden. Wanneer je dat liever niet wilt, activeer je de schakelaar achter Schakel linkvoorbeelden uit of Linkvoorbeelden uitschakelen.

Verberg je publieke ip-adres en blijf zo online onder de radar.

Belangrijke contactpersonen

Sommige mensen beheren tientallen of misschien zelfs honderden gesprekken. Heb je enkele dagen geen contact met jouw (klein)kind of (groot)moeder? Dan zakt dit openstaande gesprek snel naar beneden. Lastig wanneer je even snel een belangrijk bericht wilt sturen. Gelukkig vind je met de zoekfunctie een specifiek persoon snel terug. Tik hiervoor bovenaan in het zoekveld of op het vergrootglas.

Je kunt gesprekken met jouw dierbaren ook vastpinnen. Hierdoor staan ze altijd bovenaan het chatoverzicht. Houd er rekening mee dat je maximaal drie gesprekken kunt vastpinnen. Raak op een iPhone de naam van een persoon (of groep) aan en kies Maak vast. Op een Android-toestel houd je een gesprek enige tijd ingedrukt. Tik daarna bovenaan op de punaise. Het vastgepinde gesprek verplaatst zich meteen naar boven.

Open met een veegbeweging dit verborgen menu en pin een gesprek vast.

Slim media beheren

Van lollige filmpjes tot ontroerende familiekiekjes. WhatsApp-gebruikers wisselen aan de lopende band media uit. Met de standaardinstellingen komen deze beelden automatisch in de fotobibliotheek van je smartphone terecht. Dat kost opslagruimte. Bovendien bepaal je mogelijk liever zelf welke foto’s en video’s je bewaart.

Navigeer op een iPhone naar Instellingen / Opslag en data en bekijk de opties onder het gedeelte Media autom. downloaden. Kies bij Foto’s, Audio, Video en Documenten de gewenste instelling. Stel je overal Nooit in, dan bewaart de chatdienst in het vervolg geen bestanden op jouw toestel.

Bepaal in hoeverre je ontvangen bestanden automatisch wilt bewaren.

De Android-versie van WhatsApp heeft een soortgelijke optie. Ga naar Instellingen / Opslag en data en bekijk de mogelijkheden onder de sectie Media automatisch downloaden. Bepaal in hoeverre je via een mobiel netwerk, een wifi-verbinding of roaming wilt downloaden.

Als je liever helemaal geen media opslaat, haal je bij elke optie de vinkjes weg voor Afbeeldingen, Audio, Video’s en Documenten.

Wil je geen bestanden automatisch via wifi downloaden? Haal dan alle vinkjes weg.

Ontvang je van iemand een foto of filmpje? Downloaden gaat nu niet meer automatisch. Tik daarom op de voorbeeldweergave om het bestand op te slaan.

Tik op de downloadknop om een ontvangen foto op te slaan.

Uploadkwaliteit verhogen

Gedeelde foto’s ogen in WhatsApp-berichten vaak korrelig. Om het netwerkverkeer van zijn servers te ontlasten, maakt de chat-app afbeeldingen namelijk een kopje kleiner. Dat is nadelig als je bijvoorbeeld een foto op groot formaat wilt (laten) afdrukken. Maar na een simpele aanpassing verstuur je jouw dierbare kiekjes alsnog in een hoge kwaliteit.

Tik achtereenvolgens op Instellingen en Opslag en data. Je kiest op een iPhone Media-uploadkwaliteit, terwijl je op een Android-toestel Uploadkwaliteit media aantikt. Selecteer de optie HD-kwaliteit. In Android bevestig je deze keuze met Opslaan. De verzendtijd van foto’s is voortaan weliswaar iets langer, maar het resultaat mag er zijn!

Wijzig de instellingen en voorkom dat WhatsApp je mooiste beelden in een lagere resolutie verstuurt.

Niet storen a.u.b.

Groepsgesprekken kunnen ontzettend irritant zijn. Er zitten in zo’n groep tenslotte altijd wel een of meerdere lolbroeken die ‘grappige’ plaatjes of filmpjes delen. Word je liever niet gestoord door een stortvloed aan meldingen? Tijdens een huishoudelijke klus of spannende film kun je berichten afkomstig uit een bepaalde groep een tijdje dempen.

Open een groepsgesprek en tik daarna bovenaan op de groepsnaam. Je bepaalt via Meldingen / Demp meldingen hoelang je pushberichten wilt blokkeren. Kies tussen 8 uur, 1 week of Altijd. Met die laatste optie blijft het voorgoed rustig op je smartphone.

Als je last van een spammer hebt, kun je op soortgelijke wijze de meldingen dempen. Tik in een gesprek bovenaan op de naam van deze persoon en kies Meldingen / Demp meldingen. Je kunt ook iemand volledig blokkeren. Ga in dat geval naar Instellingen en Privacy. Ga op een iPhone naar Geblokkeerd en voeg toe, waarna je in de contactenlijst op de bewuste persoon tikt. In Android gaat het net even anders. Tik eerst op Geblokkeerde contacten en daarna op het poppetje met het plusteken. Wijs tot slot de juiste persoon in aan in de contactenlijst. Diegene kan jou geen berichten meer sturen.

Gun jezelf af en toe rust en demp luidruchtige groepsgesprekken.

Locatie delen

Vermoedelijk is 'Waar ben je?' een van de meestgestelde vragen in WhatsApp. Eigenlijk is deze vraag overbodig, want je kunt je geografische locatie delen. Je gesprekspartners zien dan op een kaartje precies waar je bent. Open een gesprek en tik naast het tekstveld op het plusteken (iPhone) of de paperclip (Android). Mogelijk moet je WhatsApp eerst toegang verlenen tot de locatiegegevens van het toestel.

Tik nu op Locatie. Via Deel live locatie of Live locatie delen selecteer je de tijdsduur. Kies tussen 15 minuten, 1 uur of 8 uur. Typ vrijblijvend een kort bericht en bevestig met de groene verzendknop. Overigens kun je deze optie op elk moment weer intrekken. Tik dan op Stop met delen. In plaats van live te delen kun je als alternatief ook eenmalig je huidige locatie verzenden.

Als je je live-locatie deelt, kunnen vrienden of familieleden jouw bewegingen precies volgen.

Opslagruimte in toom

WhatsApp slokt ongemerkt nogal veel opslagcapaciteit op. Denk maar aan al die foto’s en video’s die je in de afgelopen jaren hebt verzameld. Bekijk eenvoudig hoeveel ruimte de chat-app in beslag neemt. Ga hiervoor naar Instellingen / Opslag en data en kies Beheer opslag (iPhone) of Opslag beheren (Android). Je ziet precies hoeveel gigabytes WhatsApp en alle verwante bestanden opeisen.

Vanuit de chat-app maak je op verschillende manieren ruimte vrij. Tik bijvoorbeeld op Groter dan 5 MB of Vaak doorgestuurd en neem alle mediabestanden door. Je kunt een of meerdere items selecteren en vervolgens weggooien. Bekijk onderin het opslagbeheervenster ook met welke personen en groepen je de meeste media hebt uitgewisseld. Tik op een naam om een overzicht van deze foto’s en video’s te tonen. Die kun je eventueel naar eigen inzicht verwijderen.

Voorkom dat je smartphone volloopt en schoon WhatsApp regelmatig op.

Berichten met vervaldatum

Wil je liever niet dat mensen jouw berichten tot in de eeuwigheid kunnen lezen? Stel dan voor een bepaald chatgesprek een vervaldatum in. Na de opgegeven tijdsduur verdwijnen de berichten als sneeuw voor de zon. Open een chatvenster en tik bovenaan op de naam van de persoon of groep. Via Berichten met vervaldatum kies je tussen 24 uur, 7 dagen of 90 dagen.

Je kunt ook een vervaldatum voor alle gesprekken instellen. Navigeer achtereenvolgens naar Instellingen / Privacy / Standaardtimer voor berichten en kies de gewenste periode. Nieuwe chats krijgen voortaan automatisch een vervaldatum mee.

Stel een vervaldatum in en laat uitgewisselde berichten automatisch verdwijnen.

De nieuwste functies

Hoewel WhatsApp inmiddels ruim vijftien jaar bestaat, staat de ontwikkeling bepaald niet stil. Duik daarom regelmatig in de instellingen en overige menu’s van de app, want waarschijnlijk stuit je geregeld op nieuwe opties. Verder volg je op de webpagina https://blog.whatsapp.com recente ontwikkelingen over de populaire chatdienst. Zo zijn de makers druk bezig om diverse AI-functies te integreren. Dat kan voor Nederland en omringende landen trouwens nog wel even duren, want de Europese Unie hanteert op dit gebied strenge regelgeving. Wanneer je aankomende WhatsApp-functies als eerste wilt weten, is een bezoekje aan https://wabetainfo.com de moeite waard. Deze Engelstalige website checkt vroege bètaversies op de aanwezigheid van nieuwe functies. Veel chatplezier!