Van goedkope smarthomeproducten denken we vaak dat ze onveiliger zijn dan duurdere slimme apparaten. In dit artikel bespreken we in hoeverre dat klopt en of je je zorgen moet maken als je huis vol staat met koopjes.

Vrijwel elk apparaat is tegenwoordig verbonden met internet. Denk aan smart-tv’s, slimme verlichting en slimme speakers. Er zijn zelfs slimme wasmachines, slimme koelkasten en slimme tandenborstels. Al deze apparaten maken ons leven makkelijker en efficiënter, bijvoorbeeld door de lampen automatisch aan en uit te doen of te meten hoelang en hoe goed je je tanden poetst. 

Een smarthome kent veel voordelen, maar is tegelijkertijd een aantrekkelijk doelwit voor criminelen. Slimme apparaten verzamelen doorgaans veel informatie over gebruikers en hun gedrag. Met die gegevens kan mogelijk achterhaald worden wanneer je thuis bent, hoe gezond je bent en zelfs wat je financiële situatie is. Ook vormen smarthomeapparaten voor criminelen een toegangsweg naar andere apparaten die met hetzelfde netwerk verbonden zijn, zoals een smartphone of laptop.

Voordat je je huis vult met slimme apparaten, is het verstandig om over de mogelijke privacyrisico’s na te denken en eventuele beveiligingsmaatregelen te nemen. Het is in elk geval goed je te realiseren dat er risico’s aanwezig zijn bij alle smarthomeapparaten, ook bij de bekende dure merken. Van goedkope smarthomeproducten wordt gedacht dat de risico’s nog groter zijn, omdat ze mogelijk over minder geavanceerde beveiligingsfuncties beschikken en minder vaak updates ontvangen om kwetsbaarheden te dichten.

Lees ook: Wat is een bridge voor je smarthome en wat kun je ermee?

©AndSus - stock.adobe.com

Zijn goedkope slimme apparaten slechter beveiligd?

Zoals bij alle goedkope producten en diensten kun je je bij slimme apparaten afvragen of je niet betaalt met iets anders dan geld, bijvoorbeeld met je privacy. Vooropgesteld: dit hoeft niet altijd het geval te zijn, maar om kosten te besparen zullen fabrikanten van goedkopere apparaten eerder geneigd zijn om voor minder geavanceerde beveiligingsfuncties te kiezen. 

Zo kan het zijn dat er op de encryptie en het aantal beveiligingsupdates wordt bezuinigd. Goedkopere smarthomeproducten worden dan ook vaak geleverd met een zwak standaardwachtwoord of een open netwerkpoort. Dat maakt ze eenvoudiger te compromitteren door criminelen.

Daarnaast bestaan er zorgen over de herkomst van goedkope slimme apparaten; de meeste smarthomeapparaten voor een prikkie zijn afkomstig uit China, waar fabrikanten te maken hebben met minder strenge regels op het gebied van privacy en beveiliging. Ook wordt er gedacht dat Chinese fabrikanten of zelfs de Chinese overheid toegang hebben tot de data die de smarthomeapparaten verzamelen. 

Onderzoeksplatform Pointer ontdekte (inmiddels heel wat jaren geleden) bijvoorbeeld dat het Chinese smarthomeplatform Tuya (dat gebruikt wordt door smarthomeproducten van onder meer HEMA, Action, Lidl en Kruidvat) meer informatie deelt met zijn servers dan je lief is. Tuya zegt zelf overigens dat het aan alle nationale en internationale beveiligings- en privacynormen voldoet.

Luisteren ze mee?

Uiteraard moeten we ook een kanttekening plaatsen: van slimme apparaten uit andere landen, zoals de Verenigde Staten, kunnen net zo goed gegevens worden ingezien door de fabrikant. Zo zijn er bij slimme speakers zoals Google Home en Amazon Echo zorgen dat medewerkers meeluisteren met gesprekken. Ook kon Amazon met zijn Ring-deurbellen op kritiek rekenen voor het delen van videogegevens met politiediensten zonder toestemming van de gebruikers. Inmiddels is het hiermee gestopt.

Uit een recent onderzoek in opdracht van de Autoriteit Consument & Markt en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur blijkt bovendien dat de meerderheid van populaire smarthomeapparaten, waaronder slimme babyfoons, lampen, wasmachines en smart-tv’s, geen updates ontvangt. De ACM en RDI vinden dan ook dat fabrikanten en verkopers te weinig doen om slimme apparaten veilig te houden. 

Het is dus lastig om overtuigend te kunnen stellen welke smarthomeproducten veilig zijn en welke niet. Daarom is het slim om voor je overgaat tot aankoop te onderzoeken of het smarthomeplatform of product waar je oog op is gevallen (recent) in het nieuws is geweest wegens beveiligingsproblemen of privacyrisico’s. 

Ook interessant: Besparen? Met sensors maak je je huidige domme apparaten slim

©rh2010

Zo houd je je smarthome veilig

Hoewel er geen garantie is dat een apparaat honderd procent veilig is, zijn er wel enkele manieren om de kans op een veilig product te vergroten. Zo doe je er verstandig aan om alleen bekende, gerespecteerde merken te kopen. Merken die langer bestaan, zijn doorgaans veiliger dan onbekende merken. 

Daarnaast verlaag je het risico op veiligheidsproblemen als je slimme producten aanschaft bij een bekende Nederlandse webshop of in een fysieke winkel. Platforms zoals AliExpress, Wish, Banggood kun je beter vermijden, maar ook bij Amazon en Bol.com worden er (veelal door externe verkopers) smarthomeproducten van onbekende merken verkocht. 

Ook ben je beter af met slimme apparaten die je zonder internetverbinding kunt gebruiken, al kun je je smarthome dan alleen bedienen als je thuis bent. Denkaan apparaten met draadloze protocollen zoals Zigbee, Z-Wave, Matter en Thread. Met deze lokale protocollen loop je minder risico om gehackt te worden. Verbind je een slim apparaat met internet, zorg er dan voor dat je een veilige hub gebruikt.

Wijzig de inlog!

Niet alleen welke producten je koopt, maar ook wat je ermee doet, is van invloed op de veiligheid van je smarthome. Zo doe je er verstandig aan de vaak makkelijk te kraken inloggegevens die een slim apparaat vanuit de fabriek krijgt, direct te wijzigen. 

Ook is het niet gek om je modem- of routerinstellingen eens onder de loep te nemen. Je modem of router vormt namelijk de toegangspoort tot je thuisnetwerk waarmee je slimme apparaten verbonden zijn. Zorg voor een sterk wachtwoord en installeer meteen nieuwe updates zodra ze beschikbaar worden.

Verder ben je als gebruiker zelf verantwoordelijk voor het updaten van je slimme apparaten. Check met enige regelmaat of er een update beschikbaar is, en installeer deze dan direct. In de meeste gevallen gebeurt dit niet automatisch, je moet zelf actie ondernemen.

Meer weten? Lees meer over het beveiligen van je smarthome

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.