Steeds meer Nederlanders koken op inductie. Logisch, want inductie is een stuk zuiniger dan gas. Maar hoe energiezuinig je daadwerkelijk bezig bent, hangt deels samen met hoe je kookt. Door je inductiekookplaat slim(mer) te gebruiken, valt jouw energierekening nóg lager uit. Fijn, toch?

Inductiekookplaten zijn zo energiezuinig doordat ze de magnetische straling tussen de plaat en de pan omzetten in warmte. Dit heeft als voordeel dat de pan efficiënt wordt opgewarmd en er nauwelijks warmte verloren gaat aan de omgeving. Toch betekent dat niet meteen dat je met een inductieplaat automatisch energiezuinig kookt. Als je de kookplaat regelmatig onnodig hard laat werken of de kookplaat niet goed onderhoudt, heeft dat alsnog invloed op je energieverbruik.

Met deze vijf tips ga je (energie)zuinig om met je inductiekookplaat.

Tip 1: Koop een energiezuinige kookplaat

Extra energiezuinig koken op een inductiekookplaat begint al bij de aankoop. Zo zijn er kookplaten met vier en zes kookzones, waarbij meer kookzones als vanzelfsprekend hand in hand gaan met een hoger energieverbruik. Kijk ook goed naar het vermogen van de kookplaat. Een hoog vermogen (meer dan 7600 kW) is eigenlijk alleen nodig in professionele keukens waar eten snel moet worden bereid of wanneer je thuis geregeld grote groepen over de vloer krijgt. Tot slot is het handig om een kookplaat met timer aan te schaffen: deze schakelt zichzelf vanzelf uit na de ingestelde tijd.

Tip 2: Leer je kookplaat kennen

De ene inductiekookplaat reageert sneller op veranderingen dan de andere, en ook het vermogen bij de verschillende warmtestanden kan sterk variëren. Om onnodig energieverbruik zoveel mogelijk te voorkomen, is het dus slim om de warmte-instellingen van je kookplaat goed te leren kennen. Ontdek welke warmtestanden het best werken bij verschillende kooktechnieken, zoals stoven, garen en koken op laag en (middel)hoog vuur. En kijk goed hoe jouw kookplaat reageert op het verlagen of verhogen van de warmtestanden, zodat je daar tijdens het koken rekening mee kunt houden.

©Joe-L - stock.adobe.com

Tip 3: Gebruik de timer op je kookplaat

Als je een inductiekookplaat met timer hebt aangeschaft, wil je natuurlijk gebruikmaken van die extra functie. Een timer is immers niet alleen handig om energieverlies te voorkomen, maar zorgt er ook voor dat je eten niet aanbrandt.

Koken met een of meerdere timers is daarnaast een stuk relaxter. Zo hoef je minder te multitasken en kun je je focussen op andere dingen, zoals het dekken van de tafel, het wegwerken van whatsappjes of gewoon een goed gesprek met je partner.

Tip 4: Maak gebruik van restwarmte

Een mogelijk voordeel aan een inductiekookplaat ten opzichte van een gasfornuis is dat deze na het uitschakelen nog even warm blijft. Die restwarmte kun je goed gebruiken om je eten verder te garen zonder dat daarbij energie verloren gaat. Zet hiervoor de kookplaat ongeveer een minuut eerder uit en laat de deksel op de pan, zodat de hitte niet kan ontsnappen. Zolang er een ‘H’ wordt weergegeven op je inductieplaat, is-ie nog heet. Raak de kookplaat dan dus niet aan!

Tip 5: Vermijd krassen en vlekken op je kookplaat

Krassen en aangekoekte etensresten kunnen de werking van je inductiekookplaat verminderen. De kookplaat moet dan namelijk harder werken om warmte te genereren, wat resulteert in een hoger energieverbruik. Maak daarom je kookplaat na ieder gebruik goed schoon, het liefst als de zones nog een beetje warm zijn. Dit doe je het best met een vochtig microvezeldoekje en een mild sopje of een schoonmaakmiddel speciaal voor inductiekookplaten. Vergeet niet de kookplaat goed droog te maken, anders kunnen er vlekken achterblijven.  

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Lazy_Bear

Schuursponsjes, schuurmiddelen, allesreiniger en soda kun je beter vermijden: deze middelen en producten zijn te agressief voor inductiekookplaten en kunnen krassen en vlekken op het oppervlak veroorzaken. Ook schoonmaakmiddelen met citroen zijn niet goed voor je kookplaat.

Krassen voorkomen kan op nog meer manieren. Til pannen op wanneer je ze verplaatst naar een andere zone, vermijd harde korrels (zoals zout) en ander vuil op het oppervlak (dit kan gaan schuren) en gebruik een speciale kookplaatschraper om hardnekkige etensresten te verwijderen. Er zijn ook speciale beschermers voor inductiekookplaten, een soort placemats, die je kookplaat ook beschermt op de momenten dat je niet in de keuken staat.

Algemene tips voor energiezuinig koken

Onze tips hebben specifiek betrekking op het gebruik van inductiekookplaten, maar voor energiezuinig koken bestaan natuurlijk ook allerlei universele technieken. Koken met het deksel op de pan bijvoorbeeld, of niet meer water gebruiken dan nodig. Het regelmatig bereiden van eenpansgerechten is ook een prima manier om je energieverbruik in de keuken te verminderen. En vergeet niet te investeren in kwalitatieve pannen, want hoe beter een pan de warmte verdeelt, hoe sneller jouw eten klaar is (en hoe lekkerder het is).  

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!