Steeds meer Nederlanders koken op inductie. Logisch, want inductie is een stuk zuiniger dan gas. Maar hoe energiezuinig je daadwerkelijk bezig bent, hangt deels samen met hoe je kookt. Door je inductiekookplaat slim(mer) te gebruiken, valt jouw energierekening nóg lager uit. Fijn, toch?

Inductiekookplaten zijn zo energiezuinig doordat ze de magnetische straling tussen de plaat en de pan omzetten in warmte. Dit heeft als voordeel dat de pan efficiënt wordt opgewarmd en er nauwelijks warmte verloren gaat aan de omgeving. Toch betekent dat niet meteen dat je met een inductieplaat automatisch energiezuinig kookt. Als je de kookplaat regelmatig onnodig hard laat werken of de kookplaat niet goed onderhoudt, heeft dat alsnog invloed op je energieverbruik.

Met deze vijf tips ga je (energie)zuinig om met je inductiekookplaat.

Tip 1: Koop een energiezuinige kookplaat

Extra energiezuinig koken op een inductiekookplaat begint al bij de aankoop. Zo zijn er kookplaten met vier en zes kookzones, waarbij meer kookzones als vanzelfsprekend hand in hand gaan met een hoger energieverbruik. Kijk ook goed naar het vermogen van de kookplaat. Een hoog vermogen (meer dan 7600 kW) is eigenlijk alleen nodig in professionele keukens waar eten snel moet worden bereid of wanneer je thuis geregeld grote groepen over de vloer krijgt. Tot slot is het handig om een kookplaat met timer aan te schaffen: deze schakelt zichzelf vanzelf uit na de ingestelde tijd.

Tip 2: Leer je kookplaat kennen

De ene inductiekookplaat reageert sneller op veranderingen dan de andere, en ook het vermogen bij de verschillende warmtestanden kan sterk variëren. Om onnodig energieverbruik zoveel mogelijk te voorkomen, is het dus slim om de warmte-instellingen van je kookplaat goed te leren kennen. Ontdek welke warmtestanden het best werken bij verschillende kooktechnieken, zoals stoven, garen en koken op laag en (middel)hoog vuur. En kijk goed hoe jouw kookplaat reageert op het verlagen of verhogen van de warmtestanden, zodat je daar tijdens het koken rekening mee kunt houden.

©Joe-L - stock.adobe.com

Tip 3: Gebruik de timer op je kookplaat

Als je een inductiekookplaat met timer hebt aangeschaft, wil je natuurlijk gebruikmaken van die extra functie. Een timer is immers niet alleen handig om energieverlies te voorkomen, maar zorgt er ook voor dat je eten niet aanbrandt.

Koken met een of meerdere timers is daarnaast een stuk relaxter. Zo hoef je minder te multitasken en kun je je focussen op andere dingen, zoals het dekken van de tafel, het wegwerken van whatsappjes of gewoon een goed gesprek met je partner.

Tip 4: Maak gebruik van restwarmte

Een mogelijk voordeel aan een inductiekookplaat ten opzichte van een gasfornuis is dat deze na het uitschakelen nog even warm blijft. Die restwarmte kun je goed gebruiken om je eten verder te garen zonder dat daarbij energie verloren gaat. Zet hiervoor de kookplaat ongeveer een minuut eerder uit en laat de deksel op de pan, zodat de hitte niet kan ontsnappen. Zolang er een ‘H’ wordt weergegeven op je inductieplaat, is-ie nog heet. Raak de kookplaat dan dus niet aan!

Tip 5: Vermijd krassen en vlekken op je kookplaat

Krassen en aangekoekte etensresten kunnen de werking van je inductiekookplaat verminderen. De kookplaat moet dan namelijk harder werken om warmte te genereren, wat resulteert in een hoger energieverbruik. Maak daarom je kookplaat na ieder gebruik goed schoon, het liefst als de zones nog een beetje warm zijn. Dit doe je het best met een vochtig microvezeldoekje en een mild sopje of een schoonmaakmiddel speciaal voor inductiekookplaten. Vergeet niet de kookplaat goed droog te maken, anders kunnen er vlekken achterblijven.  

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Lazy_Bear

Schuursponsjes, schuurmiddelen, allesreiniger en soda kun je beter vermijden: deze middelen en producten zijn te agressief voor inductiekookplaten en kunnen krassen en vlekken op het oppervlak veroorzaken. Ook schoonmaakmiddelen met citroen zijn niet goed voor je kookplaat.

Krassen voorkomen kan op nog meer manieren. Til pannen op wanneer je ze verplaatst naar een andere zone, vermijd harde korrels (zoals zout) en ander vuil op het oppervlak (dit kan gaan schuren) en gebruik een speciale kookplaatschraper om hardnekkige etensresten te verwijderen. Er zijn ook speciale beschermers voor inductiekookplaten, een soort placemats, die je kookplaat ook beschermt op de momenten dat je niet in de keuken staat.

Algemene tips voor energiezuinig koken

Onze tips hebben specifiek betrekking op het gebruik van inductiekookplaten, maar voor energiezuinig koken bestaan natuurlijk ook allerlei universele technieken. Koken met het deksel op de pan bijvoorbeeld, of niet meer water gebruiken dan nodig. Het regelmatig bereiden van eenpansgerechten is ook een prima manier om je energieverbruik in de keuken te verminderen. En vergeet niet te investeren in kwalitatieve pannen, want hoe beter een pan de warmte verdeelt, hoe sneller jouw eten klaar is (en hoe lekkerder het is).  

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.