Het klinkt misschien vreemd, maar het zijn niet de slimme apparaten in jouw huis die bepalen hoe slim jouw huis is. Dat bepaalt namelijk de smarthome-gateway, het apparaat dat al die slimme apparaten met elkaar verbindt en laat samenwerken. Als je überhaupt zo’n overkoepelende smarthome-gateway hebt, want al te vaak ontbreekt die nog. Welke opties zijn er, en wat zijn hun voor- en nadelen?

Als je een slimme lamp of een ander slim apparaat koopt, krijg je er vrijwel altijd een app bij. Veel meer dan andere apparaten van hetzelfde merk bedienen, kan die app zelden. Met een beetje pech heb je bijna meer apps dan slimme apparaten en dat is onhandig en zeker niet ‘slim’.

Een smarthome-gateway of -hub is de oplossing. Zie het als het basisstation dat je huis slimmer maakt door alle slimme apparaten aan zich te koppelen, zodat je ze daarna allemaal via één interface kunt bedienen.

Nog belangrijker is de automatisering. Doordat de smarthome-gateway alle apparaten kan aansturen, kan hij die ook slim combineren. Voorbeeld zijn automatiseringen als: ‘Als ik de schuur binnenkom, gaan de lampen aan’ of ‘wanneer het gaat schemeren, gaan de rolgordijnen omlaag’. Het zijn dit soort automatiseringen dat een slim huis ook echt slim maakt. Zo is een smarthome-gateway bijna een betere investering dan alleen nóg meer slimme apparaten.

Lees ook het artikel: Blueprints voor Home Assistant: nog gemakkelijker je huis automatiseren

Hoeveel slimme apparaten er ook zijn, ze bepalen niet hoe slim het huis is.

Protocollen

Hoewel het fenomeen smarthome niet nieuw is, heeft het nog niet het volwassenheidsniveau dat je ervan zou verwachten. Zo is er nog steeds niet één communicatieprotocol dat altijd en met alle apparaten werkt. Met de protocollen Matter en Thread belooft die situatie er wel te komen, maar zover zijn we nog niet.

De bekendste smarthome-protocollen op dit moment zijn Z-Wave en Zigbee. Beide bieden tweewegcommunicatie, zodat elk apparaat altijd de actuele status kan doorgeven aan de andere slimme systemen, ook als het zelf is uitgeschakeld. Iets wat bijvoorbeeld het 433MHz-protocol van KlikAanKlikUit niet kan.

Z-Wave- en Zigbee-apparaten met een aansluiting op het elektriciteitsnet werken bovendien als tussenstation in een mesh-netwerk. Apparaten die te ver van elkaar af staan om rechtstreeks met elkaar te communiceren, gebruiken dan de andere apparaten in het netwerk om elkaar alsnog te bereiken. Dit maakt de reikwijdte van het netwerk flink groter.

Een voordeel van Z-Wave boven Zigbee is nog dat het protocol bewaakt wordt door de Z-Wave Alliance, die bovendien apparaten certificeert waardoor deze altijd compatibel zijn met de andere Z-Wave-producten.

Een voordeel van Z-Wave boven Zigbee is de controle door de Z-Wave Alliance op compatibiliteit van alle Z-Wave-apparaten.

Slimme chaos

De kans dat alle slimme apparaten dezelfde taal spreken, is klein. Een slim huis ontstaat zelden in één keer en bij de eerste aankopen is er vaak geen specifieke aandacht voor het protocol.

Maar ook later kan het zijn dat hoewel een product niet dezelfde taal spreekt als de andere apparaten, je het toch wilt hebben. Denk aan Philips Hue-lampen die alleen Zigbee ondersteunen of een slimme deurbel van Aeotec die alleen Z-Wave praat. En dat is het voordeel van een smarthome-gateway, die bijna altijd meer dan één protocol ondersteunt en daartoe behoren zeker Z-Wave en Zigbee.

Behalve dat een smarthome-gateway dit soort technische zaken oplost, kan het ook externe systemen toevoegen zoals een Sonos-geluidssysteem of een spraakassistent als Amazon Alexa of Google Assistant.

Ook de smarthome-gateway van Fibaro, die groot is geworden met Z-Wave, ondersteunt inmiddels Zigbee.

Verschillende smaken

Afhankelijk van hoe je het bekijkt, is de keuze in smarthome-gateways beperkt of juist heel groot. Dit komt doordat dezelfde software soms op verschillende hardware wordt aangeboden of is te gebruiken. Wat betreft hardware is er keuze uit meerdere kant-en-klare sets, maar is het ook goed mogelijk de benodigde onderdelen los van elkaar te kopen en deze zelf samen te voegen.

Bij een commercieel product heb je daarbij garantie en ondersteuning van de leverancier, bij gratis (softwarematige) producten komt hulp meestal van andere gebruikers. Die smarthome-community’s zijn erg groot en actief … zo groot en actief zelfs dat inmiddels ook aanbieders van commerciële producten deze graag gebruiken.

Een laatste onderscheid is nog te maken tussen leveranciers die ook zelf smarthome-apparaten ontwikkelen en verkopen, en leveranciers die zich exclusief richten op de ontwikkeling en verkoop van een smarthome-gateway.

Deze markt is nog volop in beweging. Zo biedt het opensource-softwareplatform Home Assistant inmiddels ook hardware en levert het bedrijf dat ooit Home Assistant begon, betaalde diensten voor het gratis product.

Nabu Casa, het bedrijf achter Home Assistant, biedt inmiddels betaalde premium-diensten aan voor het platform.

De zelfbouw-gateway

Een bij hobbyisten populaire smarthome-gateway is de combinatie van zelfgekozen hardware met een opensource-software, zoals OpenHAB, Domoticz en nu vooral Home Assistant. Die laatste kan geïnstalleerd worden op een willekeurige computer met Windows, macOS of Linux, maar ook op een NAS, in een Docker-container (en dan de container weer op een NAS of een computer) of op een minicomputer als een Raspberry Pi.

Deze combinatie Raspberry Pi met Home Assistant is misschien wel de meest gebruikte variant, omdat deze als voordeel heeft dat de gateway relatief weinig stroom verbruikt en eenvoudiger altijd beschikbaar is.

Met de keuze van de hardware bepaal je ook welke protocollen de zelfbouw-gateway ondersteunt. Wifi is eigenlijk altijd wel aanwezig, maar om ook Zigbee of Z-Wave te spreken, zijn aparte antennes nodig. Deze zijn los te koop als usb-stick, maar moeten daarna nog wel aan de configuratie worden toegevoegd. Dit kan een helse klus zijn, maar van bekende sticks als de ConBee 2 Zigbee-dongel en de Aeotec Z-Stick 7 voor Z-Wave zijn uitgebreide handleidingen te vinden van de producenten zelf.

Een Raspberry Pi en twee usb-antennes als basis voor een eigen smarthome-gateway.

Home Assistant Yellow is een kant-en-klare minicomputer met Home Assistant.

Gateway-software in een Docker-container op een Synology-NAS is een minder logische keuze nu Synology geen usb-antennes meer ondersteunt.

Automatiseringen maken

Tijdens de installatie worden al best veel slimme apparaten gevonden, de andere kunnen via zogeheten integraties worden toegevoegd. Het aanbod is enorm. Een deel van de integraties worden door de makers van Home Assistant zelf gemaakt, andere door fabrikanten of de grote community die Home Assistant ondersteunt.

Home Assistant sluit een groot aantal slimme en minder slimme apparaten aan.

De kwaliteit bij de eerste is goed, bij de communityproducten wisselend. Werkt het niet helemaal zoals je wilt, dan laat veel zich tweaken of kan uiteindelijk nog aangepast worden door zelf in de code te duiken. Veel kennis is hiervoor niet direct vereist, met een zoekmachine en allerlei YouTube-filmpjes kom je een heel einde.

Bij het automatiseren is er de keuze tussen het helemaal zelf te regelen met triggers, voorwaarden en acties, of door een kant-en-klaar recept te gebruiken, een zogeheten blueprint.

Bijna alles in Home Assistant is gratis, behalve veilige wereldwijde toegang en integratie met een spraakassistent zoals Google Assistant of Alexa. Wil je deze mogelijkheid gebruiken, dan heb je het Home Assistant Cloud-abonnement nodig, dat 75 euro per jaar kost.

Een automatisering, bijvoorbeeld via een blueprint, is snel gemaakt.

Kant-en-klare gateways

Wil je liever niet zelf hoeven knutselen, kies dan voor een smarthome-gateway van een producent die ook zelf smarthome-apparaten levert. Deze zijn er bijvoorbeeld van Aqara (dat nauw met Samsung samenwerkt), Aeotec en Fibaro. Het voordeel is natuurlijk de maximale ondersteuning van in elk geval de eigen producten van dat merk. Vaak is dat een heel breed palet.

Fibaro levert naast de eigen smarthome-gateway ook een groot aantal smarthome-producten voor controle van verlichting tot verwarming, rolluiken en dimmers tot aan bewegings- en overstroomsensoren, maar ook rook- en CO2-melders. Genoeg om een huis heel slim in te richten en dan zonder de zorgen of de onderdelen wel samenwerken.

De Home Center 3 is een smaakvol vormgegeven smarthome-gateway die in elke kamer past.

Lees ook: Zo maak je van je doorsnee huis een slim, comfortabel en veilig huis

Fibaro

Voor zijn eigen apparaten gebruikt Fibaro het protocol Z-Wave, maar de Home Center 3 ondersteunt ook Zigbee. Het gaat dan vooral om slimme verlichting en sensoren onder meer van IKEA, Philips en Aqara, maar de lijst met ondersteunde producten groeit snel.

De interface is helder en werkt soepel. De app voldoet ook, al biedt hij minder opties dan de webinterface. Automatiseringen maak je of met kant-en-klare scènes of handmatig door zelf op een visuele manier apparaten te verbinden, en daar voorwaarden en acties aan te koppelen. Wil je echt diep gaan, dan kan dat via LUA-script.

Hoewel het Fibaro-platform geslotener is dan de andere smarthome-gateways, is er naast de eigen uitbreidingen ook een marktplaats waar onafhankelijke ontwikkelaars apps aanbieden. Fibaro beoordeelt deze apps vooraf wat een geruststellende gedachte is, al staat het niet garant voor de werking.

Door ‘rebranding’ heet de verder prima app van Fibaro nu Yubii. Dat vinden we toch wel jammer voor een premium merk.

De Home Center 3 is duidelijk een volwassen product. De firmware van verbonden Fibaro-apparaten worden keurig geüpdatet: er is support van Fibaro en een groot online forum, en je kunt aparte gebruikers maken en eigen rechten geven. De integratie met Siri, Alexa en Google Assistant is gratis, net als back-up (cloud én lokaal) en de door Fibaro beveiligde toegang via het internet.

Block-scenes is een van de drie manieren om met Fibaro te automatiseren.

Onafhankelijke derde

Met Homey is er nog een derde optie voor een smarthome-gateway. Fabrikant Athom, het Nederlandse bedrijf achter de Homey Pro, ontwikkelt wel een smarthome-gateway, maar verkoopt geen eigen smarthome-apparaten. Het bedrijf levert een fraai vormgegeven minicomputer waarop zijn eigen smarthome-platform draait. De Homey Pro ondersteunt naast Z-Wave en Zigbee, ook wifi, bluetooth, KlikAanKlikUit (433 MHz), en binnenkort ook Thread en Matter.

De Homey Pro kan via wifi of een optionele ethernet-adapter met het netwerk worden verbonden.

Daarbij levert het bedrijf een eigen app, en biedt het andere bedrijven en ontwikkelaars de mogelijkheid eigen aanvullingen te maken. Ook is Athom bezig met een eigen hardwarecertificering voor fabrikanten die willen laten zien dat hun smarthome-producten samenwerken met Homey.

Behalve de Homey Pro biedt Athom ook nog een Homey Bridge. Deze is aanzienlijk goedkoper in aanschaf, maar vereist een maandabonnement om als zelfstandige gateway te functioneren. Interessanter is het dat de bridge ook als extender voor de Pro functioneert om zo het smarthome-netwerk flink uit te breiden.

De goedkopere Homey Bridge kan als extender voor het smarthome-netwerk van een Homey Pro worden gebruikt.

Homey Pro

De Homey Pro biedt direct uit de box een premium, Apple-achtige ervaring. De hardware ziet er gelikt uit, en de installatie via de app gaat erg soepel en zonder haperingen. De Homey Pro gaat zelf direct op zoek naar beschikbare smarthome-apparaten en biedt aan deze te koppelen.

Wordt een apparaat niet direct herkend, dan kan de ondersteuning via een app worden toegevoegd. Sommige apps zijn van onafhankelijke ontwikkelaars, maar vaak genoeg ook gewoon van de officiële smarthome-fabrikanten. Een Aqara-bewegingssensor werd wel correct herkend, maar deed het daarna toch niet naar behoren, alle overige apparaten wel.

Om te automatiseren, is er keuze tussen de grafische ‘flows’ waarmee je triggers, voorwaarden en acties aan elkaar koppelt, en de scripttaal HomeyScript. Via Inzichten krijg je toegang tot de grafieken van alle verbonden apparaten, zoals het temperatuurverloop of energieverbruik van de laatste week of langer.

Flows is een van de manieren om met Homey te automatiseren.

Dashboards geven snel inzicht in de actuele en historische data van het huis.

Wat zijn de kosten?

Het goedkoopst is een zelfbouw-gateway op basis van een Raspberry Pi 4 8 GB met antennes en Home Assistant. Deze kost totaal 240 euro. Beheerde cloudtoegang kost nog 75 euro per jaar extra.

Dat betaal je ook ongeveer als je de standaarduitvoering van de Home Assistant Yellow neemt: de hardware is dan 40 euro duurder, hoewel je dan een Raspberry Pi Compute Module 4 met ‘maar’ 2 GB geheugen hebt. Kies je voor de kitversie van de Home Assistant Yellow, dan bepaal je tegen een meerprijs zelf welke Compute Module 4 je erin stopt.

Fibaro vraagt 449 euro voor de Home Center 3 en dat is inclusief cloudback-ups en veilige toegang via het internet.

De Homey Pro tot slot kost 399 euro, plus 10 euro per jaar voor de cloudback-up.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.

Begint je oude ratelende Windows-computer nog net niet te roken? Dikke kans dat de pc of laptop met LibreELEC weer loopt als een zonnetje. Dit lichtgewicht besturingssysteem telt slechts één programma: Kodi. En wat voor een, want eigen opgeslagen films, series en muziek verschijnen in een fraaie bibliotheek. Bouw met behulp van gratis software je eigen media-pc!

Op exact 14 oktober 2025 vervalt de ondersteuning voor Windows 10. Pc’s en laptops die wegens hardwarebeperkingen niet naar versie 11 kunnen upgraden, ontvangen vanaf die datum geen (veiligheids)updates meer. Met LibreELEC geef je een gedateerde computer een tweede leven. Na het nodige instelwerk verbind je de kersverse media-pc met een televisie, zodat je in vol ornaat van mooie videocontent kunt genieten.

Nut van een media-pc

Zo’n beetje elke hedendaagse smart-tv heeft toegang tot Netflix, Disney+, Amazon Prime Video en consorten. Waarom zou je dan een media-pc met lokaal opgeslagen mediabestanden op de computer aansluiten? Het antwoord daarop is ietwat omstreden. In illegale downloadnetwerken als bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) liggen er nog altijd volop films, series, documentaires en muziek voor het oprapen. Bovendien was downloaden voor eigen gebruik tot het jaar 2014 tot op zekere hoogte toegestaan. Kortom, misschien heb je nog wel ergens een harde schijf of NAS met talloze mediabestanden liggen. Creëer daarvan een gelikte bibliotheek en toon die op een televisie of computermonitor.

Lage systeemeisen

LibreELEC is een zogeheten Linux-distributie met lage systeemeisen. De ontwikkelaar geeft op zijn website geen uitsluitsel over welke processorsnelheid en hoeveel werkgeheugen je minimaal nodig hebt. Het is dus een kwestie van uitproberen. Met een computer van pakweg tien jaar oud kom je vermoedelijk al een heel eind.

Naast reguliere pc’s en laptops is LibreELEC ook voor andere apparaten beschikbaar. Zo kun je dit besturingssysteem bijvoorbeeld op een geschikte singleboardcomputer installeren, zoals een Raspberry Pi. Het voordeel daarvan is dat je tegen lage kosten een volwaardige media-pc inricht.

Opslagmedium prepareren

Je voert de installatie van LibreELEC straks vanaf een SD-kaart of usb-stick uit. Bedenk goed dat je daarmee alle huidige opgeslagen gegevens kwijtraakt. Stel deze data zo nodig dus eerst veilig. Je gaat het opslagmedium nu met het hulpprogramma LibreELEC USB-SD Creator prepareren. Gebruik hiervoor een willekeurige pc, laptop of Mac.

Download LibreELEC USB-SD Creator. Er zijn versies voor Windows en macOS beschikbaar. Zodra je op het installatiebestand dubbelklikt, verschijnt er mogelijk eerst een waarschuwing. Dat komt omdat de beveiligingsmodule van Windows de uitgever niet herkent. Je kunt de installatie gewoon uitvoeren, want het programma is volkomen veilig.

Prik de SD-kaart of usb-stick in de computer en start LibreELEC USB-SD Creator op. Klik onder Kies versie op het uitrolmenu. Als je het besturingssysteem op een normale pc of laptop gaat installeren, kies je Generic (AMD/Intel). Je bevestigt vervolgens met Download, waarna je een lokale opslagmap selecteert. Wanneer je onder Kies uw USB stick of SD kaart het juiste opslagmedium hebt aangewezen, klik je als laatste op Schrijf / Yes.

Selecteer de juiste versie van LibreELEC om een opstartbare SD-kaart of usb-stick te genereren.

Opstartbare usb-stick of SD-kaart

Je hebt nu de pc of laptop nodig waarop je LibreELEC wilt installeren. Stop daarin de SD-kaart of usb-stick. De bedoeling is dat je dit systeem vanaf het zojuist geprepareerde externe opslagmedium gaat opstarten. Je regelt dat door in een specifiek menu van het moederbord de SD-kaart of usb-stick als eerste opstartschijf te selecteren. Roep dit zogeheten BIOS- of UEFI-menu op door tijdens de opstartfase van de pc of laptop op een specifieke sneltoets te drukken. Dat is bijvoorbeeld F10, F2 of Delete. De exacte toets verschilt per systeem.

Heb je het BIOS- of UEFI-menu eenmaal gevonden, dan navigeer je naar Boot of een soortgelijk onderdeel. Zorg ervoor dat het juiste opslagmedium als eerste opstartschijf is geselecteerd. Je herkent een SD-kaart of usb-stick doorgaans aan de naam van de fabrikant. Bewaar als laatste de wijzigingen en start de computer op.

©PXimport

Regel in het BIOS- of UEFI-menu dat de computer vanaf het externe opslagmedium opstart.

Installatie starten

Hoog tijd om de installatie van LibreELEC te starten! Als het goed is, komt vanzelf het gekleurde logo van deze Linux-distributie tevoorschijn. Na even wachten zie je een blauw scherm met een ietwat Spartaans ogend menu. Selecteer Install LibreELEC en bevestig met Enter. Heeft jouw computer meerdere schijven? Bepaal dan op welke opslagdrager je het besturingssysteem wilt installeren en druk nogmaals op Enter. Je selecteert in de volgende schermen tweemaal Yes, waarna je wederom op Enter drukt. De installatie wordt nu gestart. Haal na afloop de usb-stick of SD-kaart uit de computer en druk nog een keer op de Enter-toets. Je gaat nu met de pijltjestoetsen naar Reboot en drukt – je raadt het al – nog een laatste keer op Enter.

Zodra LibreELEC succesvol vanaf het externe opslagmedium opstart, verschijnt dit logo.

Instellingen LibreELEC

Het is gedaan met die lelijke Spartaanse installatiemenu’s, want het openingsscherm van dit besturingssysteem ziet eruit om door een ringetje te halen. Je gaat in het welkomstvenster eerst enkele instellingen van LibreELEC aanpassen.

Klik onder Language op het uitrolmenu en kies Dutch.

Wijzig de taal van het besturingssysteem meteen naar het Nederlands.

Via Volgende geef je het systeem desgewenst een andere hostnaam. Dat is met name handig voor de herkenbaarheid van de media-pc binnen het thuisnetwerk. LibreELEC vereist een internetverbinding. Op die manier kan het besturingssysteem verse systeemupdates, filmcovers en overige informatie ophalen. Indien de computer niet met een netwerkkabel is verbonden, klik je in het volgende venster op de naam van jouw thuisnetwerk. Kies Verbinden en typ het wifi-wachtwoord. Sluit het venster met OK. Achter de netwerknaam verschijnt een ip-adres.

Misschien wil je de mediabibliotheek van de media-pc op den duur vanaf andere apparaten beheren. In dat geval is het verstandig om in het volgende venster alvast de verbindingsopties SSH en Samba te activeren. Sluit met tweemaal Volgende het welkomstvenster.

Voor een goede werking koppel je de media-pc aan jouw (draadloze) thuisnetwerk.

Navigeren in Kodi

Als je het besturingssysteem LibreELEC opstart, kom je automatisch in Kodi terecht. Dit populaire mediaprogramma kun je volledig naar eigen smaak finetunen. Je gebruikt het touchpad van een laptop of een normale muis om door de menu’s te navigeren. Zit je ergens diep in Kodi en kun je niet terug? Met de Escape-knop van het toetsenbord kun je altijd weer naar het voorgaande venster teruggaan.

Films importeren

In een ideale situatie overspoel je Kodi met films, zodat het programma daarvan een mooie mediabibliotheek kan opbouwen. Staan de films op een externe harde schijf, ssd of usb-stick? Sluit dit opslagmedium dan op de nieuwbakken media-pc aan.

Navigeer vanuit het beginvenster achtereenvolgens naar Speelfilms / Ga naar bestandensectie / Toevoegen video’s / Bladeren / Root bestandsysteem / media en wijs het bewuste opslagstation aan. Selecteer een map met films en klik op OK. Je bedenkt voor deze bestandslocatie eventueel een passende naam, waarna je bevestigt met OK.

Je gaat nu inhoud aan de map toewijzen. Op basis van deze gegevens haalt Kodi de juiste filmgegevens op bij een online informatiebron. Klik op Deze map bevat en kies Speelfilms.

Met de juiste instellingen plukt Kodi filmgegevens van het web.

Heb je een map met series aangewezen, dan kun je hier als alternatief ook Series kiezen. Klik ook nog even op Instellingen en selecteer bij Voorkeurstaal de optie nl-NL. Ga daarna naar Fanart.tv en kies nl achter Taal voor fanart.tv achtergrond. Klik tweemaal op OK en Ja om de films in Kodi te tonen.

Kodi creëert van alle mediabestanden een prachtige bibliotheek met filmcovers.

Films in netwerk

Kodi kan ook films van andere apparaten binnen jouw thuisnetwerk importeren, zoals een pc of NAS. Hiervoor bestaan verschillende mogelijkheden. Een handige methode is om eerst een mediaserver met films op een pc of NAS in te stellen. Er zijn voor dit doeleinde diverse toepassingen beschikbaar. Op een Synology-NAS gebruik je hiervoor bijvoorbeeld de app Mediaserver, terwijl je op een pc de freeware Universal Media Server kunt installeren.

Je past in Kodi eerst even een instelling aan. Klik in het beginvenster bovenaan op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Ga vervolgens naar Diensten / UPnP/DLNA en activeer de optie UPnP-ondersteuning inschakelen.

Na een aanpassing in de instellingen kan Kodi met andere mediaservers communiceren.

Daarnaast loont het de moeite om de opties Deel mijn bibliotheken en Toestaan op afstand bedienen via UPnP in te schakelen. Je kunt de Kodi-bibliotheek dan namelijk ook op andere apparaten benaderen, zoals een smart-tv. Stream de films zo over het thuisnetwerk.

Keer terug naar het beginvenster en ga naar Video’s / Bestanden / Toevoegen video’s / Bladeren / UPnP-apparaten en kies de gewenste mediaserver. Je selecteert de goede map en klikt tweemaal op OK.

Voeg in Kodi een mediaserver met films toe.

Tijd voor popcorn!

Zin in een filmpje? Voordat je de videoweergave start, wil je misschien eerst weten waar het verhaal over gaat. Klik met de rechtermuisknop op een filmcover en kies Informatie. Er opent een vers scherm met onder andere een korte Nederlandse beschrijving en een overzicht van de belangrijkste acteurs. Je bekijkt zelfs een trailer, al dien je dan wel eerst een add-on met YouTube-toegang te installeren.

In feite creëer je met Kodi je eigen ‘Netflix’ vol met filminformatie.

Klik op Afspelen om de film te starten. Via het spraakballonnetje onderaan schakel je zo nodig Nederlandstalige ondertitels in. Wanneer die ontbreken, komt de optie Download ondertiteling goed van pas. Hiervoor is het wel een voorwaarde dat je een ondertiteldienst hebt toegevoegd (zie volgende paragraaf).

Soms zijn er meerdere audiosporen beschikbaar. Zo kun je veel animatiefilms in het Engels óf Nederlands volgen. Open via het tandwiel rechtsonder de Instellingen en klik op Audio-instellingen. Selecteer nu achter Audiospoor de juiste optie.

Kodi speelt films in een hoge resolutie inclusief ondertitels af.

Belangrijke instellingen

Kodi heeft een heleboel instellingen. Het zijn er zelfs zó veel dat we er met gemak een compleet artikel aan kunnen wijden. In plaats daarvan nemen we de belangrijkste opties met je door. Klik in het beginvenster linksboven op het tandwielpictogram om de instellingen te openen. Via Add-ons / Installeer van repository / Alle repositories kun je allerlei extensies toevoegen. Denk bijvoorbeeld aan ondertiteldiensten, informatieleveranciers en zelfs spelletjes. Probeer gerust eens iets uit door de betreffende extensie te installeren.

Ga in het instellingenmenu naar Systeem / Beeldscherm. Standaard laat Kodi alleen de basisopties zien. Klik daarom linksonder een paar keer op het tandwiel om alle opties te tonen. In dit menu kun je de maximale resolutie en vernieuwingsfrequentie instellen. Tot slot is het onderdeel Audio de moeite waard. Bepaal hier uit welke speakers je geluid wilt horen.

Het uitgebreide instellingenmenu van Kodi bevat meerdere rubrieken.

Maximaal kijkgenot

Heb je Kodi volledig naar eigen wens ingesteld? Mooi, want dan kun je eindelijk eens in alle rust van die mooie film of serie genieten. Uiteraard doe je dat het liefst op een groot scherm. De meeste laptops en pc’s hebben een HDMI-uitgang, zodat je een televisie als veredeld computerscherm kunt aansluiten. Voor nog meer comfort is de aanschaf van een geschikte afstandsbediening het overwegen waard. Veel kijkplezier!