Er is de laatste tijd sprake van een ware explosie aan nieuwe toepassingen gebaseerd op kunstmatige intelligentie (AI). In dit artikel laten we je kennismaken met nieuwe tools die voor iedereen gratis beschikbaar zijn.

We hebben de afgelopen tijd flink wat aandacht besteed aan ChatGPT en de verschillende modellen waarmee je met AI plaatjes kunt maken. Het aantal terreinen waarop je van kunstmatige intelligentie kunt profiteren is alleen nog veel groter en neemt bovendien in rap tempo toe. Meer en meer toepassingen worden ook aangeboden op een manier waardoor ze voor iedereen toegankelijk zijn, bijvoorbeeld als app of online. We hebben een aantal interessante nieuwe ontwikkelingen voor je op een rijtje gezet.

Lees ook: Prompt engineering: zo maak je precies het beeld dat je voor ogen hebt

Muziek

Waar sinds een jaar of drie de AI-modellen om plaatjes mee te maken ons om de oren vliegen, is nu het genereren van muziek een terrein dat volop in beweging is. We hebben eerder al een artikel geschreven over AIVA: Muziek maken? Iedereen kan het met AIVA: de Artificial Intelligence Virtual Artist

De AI van dat systeem zat toen vooral in het slim toepassen van allerlei wetmatigheden op het gebied van compositie. Inmiddels werken de nieuwe modellen meestal op basis van hetzelfde principe als bij de plaatjesmakers. Dat wil zeggen dat allerlei muziek met woorden is beschreven. De AI is vervolgens is getraind met combinaties van geluid en beschrijving.

Plaatjes kun je alleen veel eenduidiger beschrijven dan muziek. De laatste kun je vooral technisch beschrijven, zoals toonsoorten en modulaties, of op basis van instrumentatie. Ook kun je muziek beschrijven op basis van sfeer of stijl. Voor al deze varianten en combinaties daarvan is wel nieuwe AI te vinden. Overigens heeft AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist) zeer recent ook iets dergelijks toegevoegd voor technische beschrijvingen onder de naam text-to-harmony.

MusicGen

Het eerste model dat we willen noemen, is MusicGen van Meta. Met dit programma kun je verschillende soorten beschrijvingen gebruiken. We geven als voorbeeld de prompt Epic power chords in the sequence C, F, C, F minor, G and C in a slow heavy metal ballad. Na ongeveer anderhalve minuut krijgen we dertig seconden muziek die daar keurig aan voldoet. Deze muziek kunnen we bovendien downloaden als wav-bestand.

Alhoewel de geluidskwaliteit best aardig is, missen we wel een kop een staart. Het is muziek die nergens heen gaat. Je kunt wel eerder gemaakte muziek als input gebruiken en het systeem vragen er meer aan vast te breien. Daarnaast kun je MusicGen gebruiken om muziek te arrangeren. Daarvoor upload je een monofoon melodietje dat je bijvoorbeeld maakt op een piano of gitaar. Vervolgens geef je aan voor welke instrumentatie je dat wilt laten arrangeren.

Fragment

Mocht je de muziekjes van MusicGen wat aan de korte kant vinden, dan geldt dat helemaal voor Riffusion. Een riff is de benaming voor een korte passage in popmuziek, dus dat is hier ook de bedoeling. Aan de hand van een of twee stilistische beschrijvingen (bijvoorbeeld spanish guitar solo en 50s latin) maakt Riffusion een fragment van zo’n vijf seconden. Dat lijkt weinig, maar als je dat downloadt en slim knipt, kun je dat fragment als bouwsteen gebruiken in muziekeditors die met audio werken.

MusicGen en Riffusion zijn voorbeelden van toepassingen die werken basis van text-to-music. Er zijn ook diensten die kant-en-klare muziekjes voor je maken waarbij jij alleen de criteria kiest. Hier een SoundRaw een voorbeeld van. Dit model maakt muziek volgens de door jou ingestelde instellingen, zoals genre, stemming, gebruiksdoel en instrumentatie. Of je keuzes ook strikt worden opgevolgd, is de vraag.

Enigszins vergelijkbaar is Boomy. Hiermee wordt muziek gemaakt op basis van genre en instrumentatie. Je hebt ook de mogelijkheid om een songtekst toe te voegen, maar daarvoor hebben we een interessanter alternatief in de vorm van Suno AI.

Liedjesbakker

Waar de eerder genoemde tools zich (voornamelijk) richten op instrumentale muziek, is Suno AI een echte liedjesbakker. Via een prompt geef je om te beginnen aan wat voor soort nummer je wilt maken. Een voorbeeld: a cheerful uptempo tune with the feel of summer about a man walking on the beach. Vervolgens krijg je binnen een minuut twee varianten van (het begin van) een nummer dat aan die omschrijving voldoet. Daarbij maakt het systeem zelf een Engelse tekst over het gevraagde onderwerp. De muziek kun je, compleet met zang, downloaden. Je kunt Suno AI ook vragen om meer muziek toe te voegen, al zijn we van die functie nog niet echt onder de indruk.

Echt interessant wordt het wanneer je kiest voor Custom Mode. Het systeem kan daarin een willekeurige tekst voor je genereren, waarbij je zelf een geschikte prompt bedenkt om de muzikale stijl te bepalen. Je kunt ook een eigen tekst invoeren. Dat kan in verschillende talen, ook in het Nederlands. Je kunt je uiteindelijk creatie als audio- en videobestand downloaden. In het videobestand wordt de tekst getoond, zodat je ook buiten Suno kunt meezingen.

Ruimtelijk

Een ander gebied waar de ontwikkelingen elkaar in rap tempo opvolgen, is dat van 3D-weergave. We hadden al langere tijd toepassingen die foto’s iets driedimensionaals konden geven, zoals www.leiapix.com. Dat valt alleen in het niet bij de nieuwe mogelijkheden die je bijvoorbeeld vindt bij Luma AI.

Luma AI bestaat uit twee onderdelen. Het eerste heet Genie en kun je omschrijven als text-to-3d. Door het ingeven van een prompt, zoals A statue of a werewolf made of honey, kan de webtoepassing een heus 3D-object voor je maken. Dat kun je vervolgens van alle kanten bekijken.

Voor elke prompt maakt Genie vier objecten. Zit er iets bij dat je bijzonder geslaagd vindt, dan kun je een meer gedetailleerde versie laten maken. Dat kost wel enkele minuten. Eenmaal klaar kun je dit model in verschillende formaten downloaden. Daarna kun je het bijvoorbeeld verder bewerken in het bekende gratis 3D-programma Blender.

Scanner

Het maken van 3D-objecten op basis van een prompt is handig, maar het is vooralsnog minder ver ontwikkeld dan het maken van plaatjes. Luma AI kent nog wel een ander kunstje: het scannen van bestaande objecten en ruimtes en deze omtoveren tot een interactieve 3D-scène. Hier gaven de Hollywood-studio’s tot voorkort miljoenen aan uit.

Dat scannen gebeurt met een video van het object. In de opnamen bekijk je het object of de ruimte van alle kanten. Daarna maakt Luma er een interactieve scène van die je vrij kunt roteren. Op de site vind je volop voorbeelden, zelfs van complete gebouwen en stadscentra op basis van dronebeelden.

Je kunt dit onderdeel van Luma AI gebruiken via een iOS-app en je kunt je video’s via de website uploaden. Het interactieve formaat van Luma AI gebruikt WebGL. Speciaal voor webontwikkelaars is er de Luma WebGL Library. Daarmee kunnen scènes aan websites worden toegevoegd.

In beweging

Waar je bij de voorgaande tools alleen het gezichtspunt kon bewegen, gaan de makers van Animated Drawings nog een stapje verder. Met dit online speelgoed maakt AI in hoog tempo allerlei animaties voor je op basis van een enkele tekening van een figuurtje. Dat hoeft geen meesterwerk te zijn, want de toepassing herkent moeiteloos wat kleine kinderen tekenen. Als grootouder kun je ze ongetwijfeld met Animated Drawings vermaken.

Je begint met het uploaden van een foto van de tekening. Daarna identificeert de AI zelf het figuurtje. Er wordt onder meer vastgesteld waar de gewrichten voor de armen en benen zitten. Maakt de AI een fout, dan kun je die handmatig corrigeren. Daarna kan de AI tientallen animaties voor je maken met het figuurtje in de hoofdrol. Deze kun je downloaden als video of delen via mail of sociale media.

Ook leuk: Laat je kinderen creatief kliederen met Tux Paint

Video

Animaties op basis van een tekening zijn natuurlijk leuk, maar je kunt alleen uit voorgebakken bewegingen kiezen. De veelzijdigheid van Pika gaat een stuk verder. Met Pika maak je korte (drie seconden in de gratis versie) videoclips op basis van een tekstprompt.

Alhoewel de resultaten zeker niet tegenvallen, kun je nog meer uit de AI halen door te beginnen met een startafbeelding. Dat kan een foto zijn, een (gescande) tekening of een plaatje dat je met een andere AI hebt gemaakt. Vervolgens geef je in de prompt aan wat voor beweging je wilt zien. Je video’s zijn in een minuutje klaar.

In de gratis versie blijft het bij drie seconden per prompt, maar met een abonnement (vanaf 8 dollar per maand) kun je daar segmenten van vier seconden aan vastplakken. Ook kun je dan de resolutie van video’s vergroten.

Vraagbaak

Na al dat audiovisuele geweld zouden we bijna vergeten dat er op het gebied van tekst ook heel veel gebeurt. Iedereen kan inmiddels profiteren van het aan ChatGPT verwante Bing Chat, maar waarom zou je je beperken tot één bron? Een interessant alternatief is Perplexity. Hier kun je allerlei vragen stellen, ook in het Nederlands.

Perplexity doet vergelijkbare dingen als Bing Chat. Het kan allerlei vragen beantwoorden, waarbij ook actuele informatie van internet wordt opgehaald. Het kan bekende boeken voor je samenvatten, computercode schrijven en nog veel meer. Ook kan het plaatjes en video vinden die bij je vraag passen.

Professor

Waar Perplexity een vraagbaak is voor algemene onderwerpen, is SciSpace dat specifiek voor wetenschappelijke kennis. Hier kun je vragen stellen over wetenschappelijke onderwerpen, ook in het Nederlands. Vervolgens citeert SciSpace toonaangevende bronnen over dat onderwerp in de vorm van Engelstalige wetenschappelijke publicaties. Als je dat zware kost vindt, kan SciSpace je ook helpen. Je kunt er namelijk pdf-bestanden (tot 100 MB) uploaden en vervolgens vragen stellen over de inhoud daarvan.

Een andere manier om moeilijke Engelse tekst te bevatten is de functie Paraphrase. Deze kan teksten tot honderdvijftig woorden (vijfhonderd na gratis registratie) herformuleren. Dat kan overigens ook tussen verschillende talen.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare robotstofzuiger met eventueel een leegstation? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer: op het moment van schrijven zijn de besproken robotstofzuigers bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 400 euro. De prijzen kunnen schommelen.

iRobot Roomba Combo Essential (Y011040)

Het gespecialiseerde merk iRobot hanteert voor zijn Roomba Combo Essential een schappelijke adviesprijs van 299 euro. Kijk je elders online, dan haal je deze robotstofzuiger voor een nóg lager bedrag in huis. Dit apparaat is bij uitstek geschikt voor harde vloeren. Naast stofzuigen kan deze robot namelijk ook dweilen. Voor elke functie kies je tussen drie standen. Dankzij de ingebouwde sensors botst de schoonmaakhulp nergens tegenaan. Gebruik je de Roomba Combo Essential op een hogere verdieping, dan valt de behuizing bovendien niet van de trap. Dankzij het compacte ontwerp zijn lastige plekken (denk: onder een bed of meubelstuk) moeiteloos bereikbaar.

Volgens de fabrikant resulteert een volgeladen accu in een gebruikstijd tot ongeveer twee uur. Uiteraard is de batterijduur sterk afhankelijk van de ingestelde zuigkracht. Is de accu bijna leeg, dan keert de Roomba Combo Essential automatisch terug naar het laadstation. Je kunt deze slimme stofzuiger eenvoudig met een app bedienen. Stel bijvoorbeeld een schoonmaakschema in of zet het apparaat automatisch aan het werk zodra je weg bent. Je komt dan altijd thuis in een schoon huis! Meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

iRobot Roomba Combo i5

Ten opzichte van de hierboven besproken Roomba Combo Essential is de iRobot Roomba Combo i5 nét wat slimmer. Dit verklaart dan ook de meerprijs. Deze robotstofzuiger genereert eerst een plattegrond van je woning. Handig, want hierdoor kun je het apparaat naar een specifieke kamer sturen. Is een bepaald gedeelte van de vloer wel erg vies? In dat geval voert de Roomba Combo i5 zijn zuigkracht tijdelijk op, zodat er geen vuil achterblijft. Voor huishoudens met jonge kinderen is het kinderslot een welkome aanvulling. Niemand kan de robot per ongeluk starten!

Via twee ronddraaiende borstels belanden er haren, zand en stofdeeltjes in de opvangbak. Daarnaast heeft dit model ook nog een zijborstel voor de plinten. Met behulp van de geïntegreerde dweilrobot maakt de Roomba Combo i5 harde vloeren weer brandschoon. Dat gebeurt met een speciale microvezeldoek. Na een maximale werktijd van 75 minuten navigeert deze robotstofzuiger vanzelf naar het laadstation. Zodra de accu weer is opgeladen, gaat de schoonmaakhulp verder waar hij was gebleven. Bij de standaarduitvoering dien je het stofreservoir handmatig te legen. Ben je vaak van huis? Schaf de Roomba Combo i5 dan inclusief leegstation aan.

Xiaomi X20+

Op zoek naar een betaalbare robotstofzuiger die je niet om de haverklap hoeft te legen? De Xiaomi X20+ voldoet aan alle eisen. Zodra het geïntegreerde stofreservoir vol is, leegt het apparaat dat in het basisstation. Volgens de fabrikant gebeurt dat in slechts tien seconden. Bovendien gaat deze huishoudelijke hulp nog een stapje verder. Als de dweildoeken vuil zijn, worden die automatisch gereinigd. Het basisstation heeft een respectabele capaciteit van vier liter water. Kortom, je hoeft de watertank niet zo vaak bij te vullen. De batterij van 5200 mAh houdt het op een enkele acculading tot zo'n 140 minuten vol.

Naast alle automatische eigenschappen haal je met de X20+ ook gewoon een goede stofzuiger in huis. Zo bedraagt de maximale zuigkracht 6000 Pa. Aan de hand van lasernavigatie kiest de X20+ op eigen houtje een geschikte route. Hierbij ontwijkt de robot moeiteloos obstakels, zoals stoel- en tafelpoten. De dweilfunctie ondersteunt een snelheid van 180 omwentelingen per minuut. Hierdoor verwijdert de X20+ binnen mum van tijd lelijke vlekken op je laminaat-, tegel- of gietvloer. Je kiest in een app op je smartphone de gewenste instellingen. Tot slot bedien je de robotstofzuiger desgewenst op afstand.

Lees ook: Stofzuigen zonder moeite: 5 tips om alles uit je robotstofzuiger te halen

Rowenta X-Plorer Serie 75 S+ RR8595

Met een hoge gemiddelde beoordeling van een 8,3 gooit deze robotstofzuiger op Kieskeurig.nl hoge ogen. De Rowenta X-Plorer Serie 75 S+ RR8595 heeft dan ook veel te bieden. In de eerste plaats vereist dit apparaat weinig onderhoud. Dankzij het inbegrepen leegstation kieper je de opgezogen stof- en vuilresten slechts enkele keren per jaar in de prullenbak. Verder werkt alles volautomatisch. Werk je een dagje thuis? Activeer dan de stille modus en werk ongestoord door. Je stelt in een app op je smartphone eventueel schoonmaakschema's en verboden zones in.

De X-Plorer Serie 75 S+ RR8595 doet met behulp van nauwkeurige lasernavigatie een rondje door je huis. Hierbij slaat deze robotstofzuiger geen hoekje over. Bepaal in de app welke ruimte(s) je wilt laten stofzuigen. Fijn is dat de wielen probleemloos drempels van 1,8 centimeter hoogte passeren. De zuigkracht bedraagt 2700 Pa. Heb je een harde vloer? Schakel in dat geval de aanwezige dweilrobot in. Je kiest hierbij tussen vier niveaus voor de watertoevoer. De accu biedt een werktijd van ongeveer twee uur. In dit tijdsbestek reinigt deze veelzijdige robot een oppervlakte van 120 vierkante meter.

Philips 2000-serie XU2000/10

Philips ontwikkelt betaalbare robotstofzuigers voor een schappelijke prijs. Dit recent verschenen model is daarvan een goed voorbeeld. Het is een stofzuiger en dweilrobot ineen, zodat de XU2000/10 moeiteloos ieder vloertype onder handen neemt. Wanneer de schoonmaakhulp tapijt of een vloerkleed detecteert, wordt de zuigkracht direct opgevoerd tot maximaal 2700 Pa. Op die manier komen ook diepgelegen stofdeeltjes in de geïntegreerde opvangbak terecht.

De XU2000/10 maakt eerst een 360 graden-scan van je huis, waarna het apparaat een efficiënte route berekent. In combinatie met een werktijd tot ongeveer 130 minuten op een enkele acculading voldoet dit Philips-product voor de meeste woningen prima. Ga bij een volgeladen batterij uit van een schoonmaakronde van 120 vierkante meter. Woon je groter? Na het opladen keert de robot vanzelf weer terug waar hij eerder was gebleven. In de app zie je op welke plekken de XU2000/10 heeft gestofzuigd. Je kunt daarnaast op afstand een sessie starten en verboden zones selecteren.

Wellicht merk je er zelf wel wat van en anders heb je het vast wel eens om je heen gehoord: smartphones die mettertijd trager worden. En dat terwijl de hardware toch echt razendsnel was op het moment dat je het toestel kocht. Dit is waarom ze toch minder snel worden.

Niet iedereen heeft het geld ervoor (over) om ieder jaar of misschien om de twee jaar een nieuwe smartphone te kopen. De meeste toestellen kunnen minimaal vijf jaar meegaan, maar toch proberen fabrikanten ons ertoe te verleiden een nieuw model te kopen. Want je hebt vast wel gemerkt dat je huidige telefoon trager is dan eerst, toch? Toch?! Aangezien we collectief een hekel lijken te hebben aan trage toestellen, gaan we vaak overstag. Maar als je begrijpt waarom smartphones trager worden, dan kun je daar misschien ook iets tegen doen.

Algemene of geplande veroudering

Eén van de eerste redenen die hieraan ten grondslag liggen is algemene of geplande veroudering. Het idee daarachter is dat techbedrijven producten met een beperkte levensduur uitbrengen. Dergelijke apparaten lopen dan achter op nieuwe producten, kunnen recente technologische ontwikkelingen niet ondersteunen of verslechteren na iedere update.

Met dat soort tactieken proberen fabrikanten er alles aan te doen om je aan het upgraden te krijgen. Maar eerlijk is eerlijk, soms is een apparaat ook aan vervanging toe. Kijk eerst of je nog iets zelf (kunt laten) maken en bedenk dan pas of upgraden echt nodig is. Als je smartphone echt te oud wordt, merk je dat vanzelf en dan kun je het beste upgrademoment zelf inplannen.

©fizkes

Systeemupdates nemen meer ruimte in beslag

In het verlengde van het vorige punt kan het ook zijn dat de systeemupdates voor je smartphone simpelweg meer ruimte in beslag nemen. Nieuwe hardware beschikt over geoptimaliseerde software, die perfect aansluit bij hoe het toestel op dat moment in de markt gezet wordt. Maar na jaren updates en upgrades ontvangen, loopt de systeemopslag al snel vol.

En omdat oudere apparaten ook nieuwere functies ontvangen, blijft die opslag alsmaar vollopen. Het kan ook zijn dat recente functies meer vragen van verschillende systeemonderdelen, waardoor het toestel het gebruik niet meer kan bijbenen. Het kan hierbij helpen om af en toe je toestel terug te zetten naar de fabrieksinstellingen.

Systeemopslag raakt vol

En tot slot spelen andere opgeslagen bestanden hier ook vaak een rol in. Hoe meer apps je downloadt, hoe meer opslag er nodig is. En hoe meer apps je gebruikt, hoe voller het cachegeheugen zit. Bovendien brengen appmakers ook steeds updates uit die ruimte in beslag nemen, om nog maar te zwijgen over alle foto's en video's die we tegenwoordig zelf maken in hoge resoluties.

Wat je hiertegen kunt doen is gelukkig simpel. Leeg af en toe het cache van je Android-apparaat of de apps die je gebruikt en sla beeldmateriaal (foto's) op in de cloud of een pc. Het kan daarnaast geen kwaad om kritisch te zijn op de apps die je gebruikt. Verwijder alle apps die al een tijdje digitaal stof verzamelen en voor je het weet voelt je smartphone alweer een stuk sneller aan.

Lees meer: Cache leegmaken en data verwijderen op Android is belangrijk