Kunstmatige intelligentie is de wereld aan het veroveren, maar dat brengt ook zorgen met zich mee: banen verdwijnen en het auteursrecht wordt op grote schaal geschonden door technologiebedrijven die snel willen innoveren. Hoe beschermen we ons tegen de negatieve gevolgen van AI?

Al decennialang zijn er zorgen over de potentie van kunstmatige intelligentie. In de film The Terminator werd ons verteld hoe een AI-computer de wereld verwoestte, terwijl in The Matrix de machines besloten ons als menselijke batterijen te gebruiken. Een computer die zelf beslissingen kan nemen, is gevaarlijk, want hoe zorgen we dat die computer geen beslissingen neemt die het menselijk ras in gevaar brengt?

De hedendaagse kunstmatige intelligentie is gelukkig (nog) niet te vergelijken met die uit eerdergenoemde films, maar brengt wel andere zorgen met zich mee. Een zogeheten generatieve AI analyseert grote hoeveelheden data om te leren zelf iets te doen. Voed de software een lading kunstwerken van Van Gogh en hij leert uiteindelijk om in die stijl zelf iets te schilderen.

Een generatieve AI is moeilijk te besturen. Het is geen traditionele software die gebouwd is om één specifiek ding te doen, maar feitelijk een algoritme dat wordt geleerd om allerlei vrij te verzinnen taken uit te voeren. Makers ontdekken vaak pas achteraf wat voor maatregelen ze moeten inbouwen om de software in goede banen te leiden. Zo bleek een chatbot van Microsoft in 2016 ineens nazi-denkbeelden te ontwikkelen na gesprekken met gebruikers.

Gestolen werk

AI-software is inmiddels slim genoeg om illustraties te maken en artikelen te schrijven, wat heeft geleid tot zorgen bij kunstenaars en journalisten. Want als een computer hun werk kan doen, wat zijn de gevolgen voor deze mensen? Voor deze groep is het dubbel zuur, want AI heeft geleerd dit werk te doen door de producties van menselijke makers te analyseren. Dus je werk wordt gestolen en vermalen door een computer, die ermee leert hoe hij jou kan vervangen voor een schijntje van de prijs.

Dit zijn alleen nog maar actuele voorbeelden; experts wijzen erop dat AI alleen nog maar geavanceerder wordt en tot nog veel meer maatschappelijke vraagstukken zal gaan leiden. Want wat gebeurt er als een computer slim genoeg is om op scholen les te geven, criminelen op te sporen of juridisch werk over te nemen? Willen we naar een maatschappij waarin dergelijk werk niet meer door mensen wordt uitgevoerd? Over dat soort vraagstukken wordt momenteel druk nagedacht, en vele insiders neigen ertoe om AI op een of andere manier te reguleren.

Brief tegen AI-ontwikkeling

Een grote groep tech-prominenten schreef begin 2023 een open brief, waarin ze ervoor pleiten om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie te pauzeren. ‘Wacht een half jaar met het bouwen van AI-systemen die krachtiger zijn dan GPT-4’, luidde de boodschap.

Die pauze zou overheden de tijd moeten geven nieuwe wetgeving in te voeren om AI strenger te reguleren, en zo te voorkomen dat er misbruik van wordt gemaakt of de ontwikkeling uit de hand loopt. Die brief werd ondertekend door onder andere Apple-oprichter Steve Wozniak, Tesla-CEO Elon Musk en topmensen bij onder andere Pinterest, Skype en zelfs Googles eigen AI-bedrijf DeepMind.

De open brief waarin werd gepleit voor een pauze bij de ontwikkeling van AI.

De eerste regels komen er

Inmiddels worden schoorvoetend de eerste regels en afspraken rond kunstmatige intelligentie gemaakt. In Frankrijk, Duitsland en Italië liggen akkoorden klaar die op termijn moeten uitmonden in bredere wetten. Naast regels waar AI-softwareontwikkelaars zich aan moeten houden, pleit het voorstel ook voor toezichthouders die er op nazien dat bedrijven op verantwoordelijke wijze met AI omgaan.

De akkoorden van genoemde drie landen moeten de basis vormen voor een breder, Europees initiatief om continentbreed AI te reguleren. De zogenoemde AI Act moet technologiebedrijven verplichten om bijvoorbeeld te vermelden met welk bronmateriaal een afbeelding is gegenereerd, zodat de auteursrechtenhouders een vergoeding kunnen ontvangen. Daarnaast moet AI die zich met gevoelige gegevens bezighoudt, geregistreerd worden in een speciale database. Het gaat daarbij om software van bijvoorbeeld politie en overheid of instanties die biometrische gegevens gebruiken.

Deze vroege wetgeving wil nog geen harde sancties opleggen. Het plan is niet om meteen zware boetes uit te delen bij misbruik van AI, maar om bedrijven de juiste kant op te sturen om iets verantwoords te bouwen.

Ook interessant om te lezen: Wat brengt tech ons in de toekomst?

Nederland

Europa doet er altijd erg lang over om nieuwe regels in te voeren, dus het zal waarschijnlijk nog jaren duren voordat de AI Act van de grond komt. Tot dan is het aan ieder land om zelf te reguleren, en in dat opzicht heeft men in Nederland op dit moment vrij spel: er zijn hier geen specifieke wetten voor AI-toepassingen aangenomen. Vraag je het ministerie van Economische Zaken hierover, dan krijg je te horen dat AI een breed begrip is en hierop ook andersoortige regels van toepassing kunnen zijn.

Wel bereidt de Nederlandse regering een verbod voor op het gebruik van AI-software door ambtenaren, uit angst dat de software misbruikt wordt en zal leiden tot datalekken en spionage. Dat gebeurde al eens bij techbedrijf Samsung, waar zeer gevoelige data op straat belandde. Een medewerker vroeg de AI om te helpen met een nog onaangekondigd, geheim product. Hierdoor kwam het bestaan van dat product ineens in de database van de software terecht en kon het AI-bedrijf erover meelezen.

©Arnav Pratap Singh

Hulp vragen aan ChatGPT kunnen ongewenste gevolgen hebben in organisaties.

Een Nederlandse overheids-AI

Tegelijkertijd wordt op overheidsniveau aan nog een maatregel gewerkt: een landelijke kunstmatige intelligentie. Ieder land wil zijn eigen AI bouwen, waarbij in Nederland bijvoorbeeld wordt gesleuteld aan NL-GTP. Dat project staat op dit moment nog in de kinderschoenen. Komend jaar gaat men eerst onderzoeken hoe het zou moeten werken voordat het überhaupt een praktisch bruikbaar stuk software wordt. Economische Zaken steekt 13,5 miljoen euro in de eerste fase van het project, waarmee TNO, Surf en het Nederlands Forensisch Instituut aan de slag gaan.

De nationale AI’s moeten mogelijke zorgen over potentiële wanpraktijken wegnemen. De software wordt volledig transparant, waardoor iedereen achteraf kan zien hoe het algoritme tot een bepaalde conclusie is gekomen en waar alle data naartoe worden verzonden. NL-GPT moet daardoor ook een veilige optie worden voor ambtenaren. En dat is hard nodig: een AI-verbod bij overheidsinstanties is nu nog houdbaar, maar als de technologie straks in alle haarvaten is doorgedrongen, mogen zij niet achterblijven.

ChatGPT durft zelf niet stellig te zeggen dat AI gereguleerd moet worden.

De meeste mensen gebruiken Spotify op hun mobiel om muziek te streamen. Handig, want een smartphone heb je altijd op zak. Zit je geregeld urenlang achter een pc of laptop? Probeer dan eens voor de verandering de desktop-app van deze populairste muziekdienst ter wereld. Het grotere scherm is namelijk heel prettig. Hoog tijd om de app grondig te bekijken.

Kijkt je partner graag televisie, terwijl jij ondertussen op de computer bezig bent? Of werk je in een drukke omgeving, zoals een school of kantoor? Een koptelefoon met goede muziek helpt je concentreren. In dergelijke situaties streamen veel mensen de liedjes rechtstreeks vanaf een mobiel toestel naar hun hoofdtelefoon of oordopjes. Dat kan ook anders! Gebruik de gebruiksvriendelijke desktopversie van Spotify en laat de smartphone voortaan links liggen. Mooi meegenomen is dat je zo ook heel makkelijk muziek op de (aangesloten) speakers van een pc, laptop of monitor kunt beluisteren.

Kies waarmee je luistert

Bedenk eerst met welk apparaat je wilt luisteren naar Spotify. Bij een draadloze koptelefoon of speaker is er bijvoorbeeld een bluetooth-koppeling nodig. Gelukkig heeft nagenoeg elke laptop een geschikte adapter. Dat geldt ook voor redelijk recente desktops. Is jouw computer al iets ouder, dan sluit je eventueel een externe bluetooth-adapter aan. Je prikt zo’n apparaatje in een usb-poort, waarna je een draadloze verbinding opzet.

Het toevoegen van een bluetooth-apparaat is over het algemeen zo gepiept. Activeer op de koptelefoon of de speaker de koppelingsmodus en open vervolgens de bluetooth-instellingen van het besturingssysteem. In Windows 11 navigeer je hiervoor achtereenvolgens naar Instellingen / Bluetooth en apparaten / Apparaat toevoegen / Bluetooth. Uiteraard kun je net zo goed op een bekabelde hoofdtelefoon, headset of speakerset naar Spotify luisteren. Vrijwel elke pc of laptop heeft hiervoor een analoge 3,5mm-geluidsuitgang. Bepaalde apparaten sluit je als alternatief op een usb-poort aan.

Deze piepkleine bluetooth-adapter van TP-link (UB500) ligt voor ongeveer 15 euro in de winkel.

Installeren en inloggen

De desktop-app van Spotify is voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar www.spotify.com/nl/download om het juiste installatiebestand op te halen. Je kunt de app eventueel uit de Microsoft Store plukken. De stappen in dit artikel zijn gebaseerd op de Spotify-app voor Windows.

Zodra je het programma voor de eerste keer opstart, verschijnt er een inlogscherm. Ben je nog geen lid van Spotify, dan kun je desgewenst een nieuw account aanmaken. Klik op Gratis aanmelden om een nieuw tabblad in de browser te openen. Maak vervolgens de registratie in orde. Je kunt optioneel een bestaand Google-, Facebook- of Apple-account gebruiken. Via Inloggen opent er een tabblad in je browser. Klik na het invullen van de juiste gegevens op Doorgaan naar de app. Het uitgebreide startvenster verschijnt.

Zonder (gratis of betaald) account kom je bij de desktop-app van Spotify niet binnen.

Gratis of betaald account

Je kunt de desktop-app zowel met een gratis als betaald Spotify-account gebruiken. Houd in het eerste geval wel rekening met reclame. Voor gratis leden zijn er ook allerlei beperkingen. Zo kun je geen albums offline opslaan en nummers niet in een willekeurige volgorde afspelen. Verder heb je te maken met een lagere geluidskwaliteit.

Wil je zonder beperkingen en reclamevrij luisteren? Kies dan tussen de Premium-abonnementen Student (5,99 euro), Individual (10,99 euro), Duo (14,99 euro) en Family (17,99 euro). De genoemde kosten zijn maandbedragen. De stappen in dit artikel zijn gebaseerd op een betaald Spotify Premium-account.

Als je Spotify veel gebruikt, is een betaald account zonder reclame wellicht de moeite waard.

Eerste kennismaking

Vergeleken met de mobiele app oogt de desktopversie een stuk drukker. De ontwikkelaars maken namelijk dankbaar gebruik van de aanwezige schermruimte. Wanneer je met je huidige account al artiesten en podcasts volgt, zie je ze links in de bibliotheek. Klik zo nodig linksboven op Je bibliotheek uitvouwen om de volledige inhoud te tonen. Op deze manier vind je eenvoudig content die je interessant vindt. Verder is de optie Wat is er nieuw de moeite waard. Klik rechtsboven op het belletje en zie welke albums je favoriete artiesten onlangs hebben uitgebracht. Je vindt hier trouwens ook nieuwe afleveringen van podcasts.

Het drukke startvenster van Spotify bevat een wirwar van artiesten, podcasts, mixen en radiozenders.

Vanwege het immense aanbod is Spotify een ideale tool om nieuwe dingen te ontdekken. Het startvenster is hiervoor alvast een goed uitgangspunt. Je roept dat op elk moment op door bovenaan op het huisje te klikken. Op basis van jouw luistergedrag genereert de muziekdienst allerlei mixen. Hier staan mogelijk al wat nummers tussen die je nog niet eerder hebt gehoord. Scrol omlaag om onder meer suggesties voor muziekvideo’s en radiozenders te bekijken. Je kunt ook in uiteenlopende categorieën neuzen. Klik hiervoor achter de zoekbalk bovenin op het pictogram Bladeren. Onder andere Podcasts, Nieuwe releases, Hitlijsten en Ontdekken zijn populaire rubrieken.

Je kunt neuzen in tientallen categorieën.

Volgen

Het loont de moeite om goede artiesten te volgen. Daarmee creëer je vanuit de bibliotheek snel toegang tot alle muziek die je goed vindt. In Spotify kom je zo ook aanbevelingen van nieuw werk tegen. Typ in de zoekbalk de naam van een band of zanger(es) en klik in de resultaten de artiestenpagina aan. Bovenaan staat een lijst met veel gestreamde nummers. Je kunt verder een discografie opvragen. Klik op Volgen om de band of zanger(es) meteen in je bibliotheek te plaatsen.

Het volgen van podcasts werkt op soortgelijke wijze. Ga binnen het startscherm bovenin eerst naar het tabblad Podcasts en blader door het aanbod. Heb je iets leuks gevonden? Klik dan onder de podcasttitel Volgen.

Volg een leuke podcast als je geen enkele aflevering wilt missen.

Afspeellijsten maken

Met een afspeellijst heb je in een klap toegang tot een overzicht van je favoriete liedjes. Creëer bijvoorbeeld aparte lijsten voor tijdens het sporten, autorijden of slapengaan. Je vouwt, indien nodig, eerst de bibliotheek in het linkerdeelvenster uit en kiest voor Playlist of map maken. Dat is het pictogram met het plusteken. Via Een nieuwe playlist maken verschijnt er een lege afspeellijst in de bibliotheek. Hoog tijd om die te vullen met goede muziek. Klik bovenaan op de tijdelijke titel en bedenk een relevante naam. Je kunt optioneel een beschrijving en foto toevoegen, waarna je bevestigt met Opslaan.

Zoek nu in Spotify naar liedjes die je aan de afspeellijst wilt toevoegen. Iets gevonden? Klik dan op het betreffende nummer en vervolgens op het pictogram met de drie puntjes. Ga in het menu naar Toevoegen aan playlist en wijs de gewenste afspeellijst aan. De afspeellijsten zijn in Spotify normaal gesproken openbaar. Hierdoor zijn ze ook toegankelijk voor andere leden. Als je dat liever niet wilt, kun je een afspeellijst voor jezelf houden. Klik hiervoor in de bibliotheek met de rechtermuisknop op de titel en kies Privé maken.

Sport je graag, dan ligt een afspeellijst met energieke liedjes voor de hand.

Audiokwaliteit wijzigen

Spotify werkt volgens jarenlange geruchten aan een nieuw hifi-abonnement met een hogere geluidskwaliteit. Op die manier wordt de muziekdienst mogelijk ook interessant voor bezitters van hoogwaardige audioapparatuur. Deze groep gebruikt nu veelal Tidal of Qobuz.

Ondanks dat het hifi-abonnement dus nog even op zich laat wachten, kun je in de desktop-app wel degelijk een hogere geluidskwaliteit tot maximaal 320 kbit/s instellen. Klik rechtsboven op je profielafbeelding en kies Instellingen. Je selecteert in het uitrolmenu achter Streamingkwaliteit de optie Zeer hoog. Luister vervolgens naar de beste geluidskwaliteit die de muziekdienst momenteel in petto heeft.

Met de standaardinstellingen schroeft het programma de audiokwaliteit bij een trage netwerkverbinding automatisch terug. Wil je dat liever niet? Zet in dat geval het schuifje achter Kwaliteit automatisch aanpassen uit. Tot slot kun je ook nog de geluidskwaliteit van offline opgeslagen muziek aanpassen.

Met een kleine aanpassing in de instellingen verhoog je de geluidskwaliteit aanzienlijk.

Offline luisteren

Gebruik je de desktop-app van Spotify op een laptop? Wie weet kom je soms op plekken zonder internet, zoals het vliegtuig of een afgelegen vakantiebestemming. Geen nood, want je kunt elk liedje, album en podcast offline opslaan. Het is zelfs mogelijk om complete afspeellijsten lokaal te bewaren. De limiet ligt op tienduizend (!) opgeslagen nummers.

Onder de titels van albums, podcasts, luisterboeken en afspeellijsten vind je een downloadknop (pijltje omlaag). Klik hierop om de downloadsessie te starten. Er verschijnen nu groene pijltjes voor de nummers. Het is helaas niet mogelijk om een enkel nummer te downloaden. Je omzeilt deze beperking door favoriete liedjes eerst in een afspeellijst te zetten. Ben je op een plek met geen of matig internet? Gebruik voor dergelijke situaties de offline modus van Spotify. Klik linksboven op de drie puntjes en kies Bestand / Offline modus. Met deze optie kun je uitsluitend gedownloade muziek afspelen.

Je ziet aan de groene pijltjes dat alle nummers van dit album zijn gedownload.

Als je duizenden liedjes op de computer bewaart, kost dat logischerwijs veel opslagruimte. Je kunt de bestandslocatie desgewenst aanpassen. Klik op de profielafbeelding en kies Instellingen. Scrol helemaal omlaag en klik achter Offline storage location op Locatie wijzigen. Kies nu naar eigen inzicht een andere map en bevestig met OK. Verder tref je hier ook nog opties om alle downloads te verwijderen en tijdelijke bestanden te wissen.

Bepaal zelf in welke map je offline muziek opslaat.

Facebook-vrienden

Spotify bevat een functie om je profiel aan een Facebook-account te koppelen. Je kunt zo zien naar welke muziek online vrienden luisteren. Open via je profielafbeelding de instellingen en scrol een stukje naar beneden. Met de optie Verbinden met Facebook opent er een nieuw venster met een aanmeldscherm. Na opgave van de juiste inloggegevens is het online smoelenboek gekoppeld. Klik rechtsboven op Activiteit van vrienden (drie poppetjes) om een overzicht van vrienden te tonen. Via Vriend toevoegen (poppetje met plusteken) geef je aan welke personen uit je familie-, vrienden- en kennissenkring je wilt volgen.

Verdere ontwikkelingen

Spotify heeft een actief ontwikkelteam dat de desktop-app regelmatig onder handen neemt. Je merkt dat bijvoorbeeld aan een gewijzigde vormgeving en nieuwe functies. Er verschijnt kort na het opstarten van het programma dan ook regelmatig een verzoek om de laatste versie te installeren. Naast de profielfoto zie je in dat geval een blauwe stip. Klik daarop om Spotify te updaten. Veel luisterplezier!

Werkt je melkopschuimer niet meer goed? Schuimt de melk niet meer op of blijft de melk lauw? Dan kan het zijn dat het apparaat vies is van binnen. Het is dan ook belangrijk dat je je melkopschuimer (of stoompijpje) regelmatig schoonmaakt. Wij vertellen je hoe je dat doet. 

Lees ook: Melkopschuimer kopen? Hier moet je op letten

Als jij een echte thuisbarista bent, is je melkopschuimer waarschijnlijk je beste vriend. Met één druk op de knop staat er elke ochtend een heerlijke cappuccino of latte macchiato voor je klaar – ideaal! Maar dat schoonmaken: daar ben je wat minder dol op. Toch is het regelmatig schoonmaken van je melkopschuimer belangrijker dan je misschien denkt. Behalve dat aangekoekte melkresten in een melkopschuimer niet echt hygiënisch zijn en de smaak van je cappuccino kunnen beïnvloeden, beïnvloeden ze ook de kwaliteit van het schuim. Zo breken achtergebleven melkvetten de luchtbellen af die nodig zijn voor romig schuim en kan de textuur van het schuim door melkresten minder gelijkmatig worden. Ook kunnen opgehoopte melkresten het verwarmingselement verstoppen, met lauwe melk tot gevolg. 

Melkopschuimer schoonmaken: algemene tips 

Om te blijven genieten van perfect cappuccinoschuim zul je je melkopschuimer dus regelmatig schoon moeten maken. Doe dat in elk geval na ieder gebruik, want melkresten hopen zich snel op. Hoe je je melkopschuimer het beste schoonmaakt, hangt af van het model dat je hebt. Moderne melkopschuimers hebben vaak onderdelen die in de vaatwasser kunnen, wat een hoop schoonmaakwerk scheelt. Ook weet je daarmee zeker dat alle bacteriën worden weggespoeld. Zijn de onderdelen van jouw melkopschuimer niet vaatwasserbestendig? Lees dan hieronder wat je kunt doen om je opschuimer weer te laten blinken. 

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

Voor de meeste melkopschuimers geldt dat je bij het schoonmaken het beste eerst de garde verwijdert (let op: bij sommige modellen is dit niet mogelijk!). Vervolgens spoel je de binnenkant van het kannetje om met warm water en eventueel een mild schoonmaakmiddel, zoals natuurazijn of afwasmiddel. Gebruik altijd maar een klein beetje schoonmaakmiddel, want als dit achterblijft kan het de smaak van het schuim beïnvloeden. Vermijd schurende schoonmaakmiddelen en schuursponsjes: die kunnen de antikleeflaag in de melkopschuimer aantasten, waardoor de opschuimer steeds lastiger schoon te maken is. Dat wil je nu juist voorkomen. 

De garde maak je schoon met een borsteltje of een zacht sponsje. Bij hardnekkige melkresten laat je de garde even weken in warm water met een scheutje afwasmiddel. Haal eventueel ook het rubber van het deksel af, want melkresten kunnen ook onder het rubber gaan zitten. Maak tot slot de behuizing van de melkopschuimer schoon met een vochtige doek. 

Elektrische melkschuimer: extra tips 

Heb je een elektrische melkopschuimer? Dan zijn er wat extra handelingen nodig om hem goed én veilig schoon te krijgen. Verwijder voor het schoonmaken altijd eerst de stekker uit het stopcontact. Zo voorkom je kortsluiting of schade als er per ongeluk nog water aan de onderkant van de melkopschuimer zit wanneer je die terugplaatst op het opwarmelement. Dompel nooit de gehele kan onder water, maar maak de binnenkant voorzichtig schoon met een zachte doek of spons. Als er erg veel melkresten in de opschuimer zitten, kun je de kan vullen met wat warm water en dit een tijdje laten weken. Gebruik eventueel een zacht borsteltje of doekje om hardnekkige melkresten weg te schrobben. Laat altijd alle onderdelen goed drogen voordat je de melkopschuimer weer in het stopcontact doet.

Stoompijpje schoonmaken

Maak je je cappuccinoschuim met het stoompijpje op je koffiezetapparaat? Ook dat moet je regelmatig schoonmaken. Melkresten kunnen zich namelijk ophopen in het pijpje, waardoor de stoom niet meer goed kan circuleren en de melk niet kan opschuimen. Ook wordt de melk zo minder goed warm. Het stoompijpje schoonmaken is heel simpel: laat het eerst een paar seconden uitblazen om oppervlakkige melkresten te verwijderen. Vervolgens veeg je het stoompijpje goed schoon met een vochtige doek. Heb je het stoompijpje al langere tijd niet gereinigd? Haal het pijpje dan los en laat het even weken in warm water met een druppel afwasmiddel.