Plaatjes maken met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) is leuk. Alleen hoe krijg je wat je wilt hebben? Die vaardigheid heet prompt engineering. Dit artikel vertelt je er meer over.

Bij zowel Dall-E als SDXL vertel je wat voor soort beeld je wilt maken. Dat doe je via een geschreven opdracht die we een prompt noemen. Omdat de kunstmatige intelligentie achter deze systemen is getraind met combinaties van afbeeldingen en Engelstalige beschrijvingen, werken ze het best wanneer je ze in het Engels toespreekt. Als je Nederlandse opdrachten geeft, dan worden deze eerst automatisch in het Engels vertaald. Daarbij gaat enige nuance verloren, als het al niet helemaal misgaat. Wij werken daarom in deze workshop met Engelstalige prompts, maar de principes die we bespreken werken ook bij Nederlandse opdrachten.

Engineering

Bij zowel Dall-E als SDXL kun je terecht met uiterst beknopte prompts, zoals a cute kitten. Bij deze opdracht laten beide programma’s je keer op keer een jong katje zien; elke keer een ander als je de prompt herhaalt. Meestal zijn dit foto’s, omdat deze vaak voorkwamen in de data waarmee de AI-modellen voor dit onderwerp zijn getraind. Soms krijg je als resultaat een tekening, of zelfs een plaatje van iets heel anders. Geen enkel model is honderd procent accuraat.

Wil je meer controle over het resultaat? Dan moet je meer gedetailleerde prompts geven. De kunst van het vinden van de juiste formulering noemen we prompt engineering. Dat is overigens een algemene benaming die van toepassing is op elk generatief AI-systeem. De kunst om SDXL de beste plaatjes te ontlokken, is wel een andere vaardigheid dan die je nodig hebt bij een taalmodel, zoals ChatGPT. Deze workshop richt zich specifiek op prompt engineering voor het maken van plaatjes.

Lees ook: Haal betere resultaten uit ChatGPT met slimme prompts

Scholen

Het is nu iets meer dan drie jaar geleden dat AI de eerste plaatjes kon maken op basis van tekst. Dat is nog vrij recent, maar toch zijn er al verschillende scholen als het gaat om prompt engineering. Vooral mensen die uit de traditionele kunsten komen, willen exact het plaatje maken dat ze voor zich zien. Zo doen ze dat ook als ze werken met een traditioneel medium. Alleen bij AI lopen ze tegen beperkingen op. Kunstmatige intelligentie laat zich bijvoorbeeld maar moeilijk instrueren in het exact positioneren van objecten. Daarnaast is AI ook slecht in tellen. Daardoor geeft een prompt als a man looking at eight cubes in the bottom left corner zelfs na vele pogingen niet het gehoopte resultaat.

Dall-E (links) positioneert de kubussen beter, maar telt net zo slecht als SDXL.

Gelukkig voor deze mensen kent SDXL verschillende mogelijkheden om te beginnen met een eigen schetsje. Dat kan de AI de weg wijzen naar het gewenste resultaat. Tegenover de puristen die AI als een traditioneel medium benaderen, zijn er de mensen die AI omarmen als een snelle manier om heel veel plaatjes te maken. Ze kiezen voor een bepaalde sfeer en gebruiken de afbeeldingen als concept of vinden ze gewoon fraai. Zij geven AI graag alle vrijheid.

Zowel Dall-E (links) als SDXL krijgen alle vrijheid met deze prompt (abstract transcendental bubbles).

Stijlen en technieken

Ben je een purist die uit is op een zeer specifiek plaatje? Of ben je een vrijbuiter die de AI gewoon interessante, bruikbare plaatjes wil laten maken? Het maakt niet uit; in beide gevallen moet je de visuele woordenschat leren. Daarmee kun je het resultaat sturen. Dat doe je door zogeheten modifiers in te zetten. Prompts bestaan doorgaans uit twee delen: het onderwerp en eventuele modifiers; dit zijn termen die de weergave sturen.

In a cute kitten zou je cute als modifier kunnen zien, omdat het iets zegt over het onderwerp. Maar doorgaans bedoelen we met modifier een meer technisch begrip. Denk aan een grafische techniek of medium of de visuele stijl van een bepaalde periode of van een kunstenaar. Ook termen uit de fotografie- en filmwereld of begrippen uit het 3D-ontwerp kunnen dienen als modifier.

Via deze GitHub-pagina ontdek je heel wat populaire modifiers. Hier vind je van heel veel begrippen voorbeelden terug. Laat je niet misleiden door het feit dat deze site op het commerciële MidJourney is gericht. De genoemde modifiers kun je binnen elk AI-model gebruiken. Ze gaan er alleen niet allemaal op exact dezelfde manier mee om. SDXL past modifiers soms wat steviger toe, Dall-E 3 is doorgaans wat subtieler.

Je kunt inmiddels op allerlei sites leren over vele verschillende modifiers.

Kunstenaars

Helaas is genoemde site wat karig als het aankomt op het laten zien van de stijlen van kunstenaars. Maar daarvoor (en heel wat meer) kun je dan weer inspiratie opdoen op www.midlibrary.io. Hier vind je niet alleen namen van schilders, maar bijvoorbeeld ook van architecten, modeontwerpers en fotografen. Je ziet daarbij direct een afbeelding van het effect dat de naam heeft. Overigens kunnen juist de namen van bekende fotografen nuttig zijn als je werk wilt maken dat er fotorealistisch uitziet.

Dit is een goede bron om te leren over de stijlen van kunstenaars.

Ook op deze site zijn de voorbeelden afkomstig van MidJourney. Over het algemeen kunnen SDXL en Dall-E deze stijlen reproduceren. Of je ook daadwerkelijk een afbeelding te zien krijgt, dat hangt af van het platform en de kunstenaar. Dall-E reproduceert het werk van bepaalde kunstenaars niet als er bijvoorbeeld naakt in voorkomt. Dat geldt tot op zekere hoogte ook voor SDXL op Playground AI. Gebruik je SDXL in Nightcafe Studio, dan krijgt zo’n plaatje een nsfw-label (not suitable for work). Draai je SDXL op je eigen hardware, dan heb je geen enkele beperking.

Dall-E (links) en SDXL proberen de stijl van de Amerikaanse schilder Ernie Barnes na te bootsen.

Afkijken

Naast de sites waar je de uitwerking van allerlei modifiers bekijkt, zijn er nog andere manieren om de kunst af te kijken. Zo is er een AI met de naam CLIP Interrogator. Deze probeert het omgekeerde te doen van een beeldgenerator; namelijk het maken van een mogelijke prompt op basis van een plaatje. Je kunt CLIP Interrogator op verschillende sites online proberen, bijvoorbeeld via deze pagina of deze pagina. Houd rekening met een wachtrij. Werk je lokaal met SDXL, bijvoorbeeld via Stable Diffusion WebUI, dan kun je CLIP Interrogator daarbinnen ook op je eigen systeem gebruiken. Overigens kunnen we iets soortgelijks inmiddels ook met Bing Chat (zie verderop).

Daarnaast zijn er sites waar je werk van anderen kunt bekijken. Dit is compleet met prompt, zodat je inspiratie opdoet en nieuwe trucs leert. Vaak zijn dat ook sites waar je (tegen betaling) plaatjes kunt maken. Kijk bijvoorbeeld eens op www.lexica.art of https://creator.nightcafe.studio/explore.

Je kunt veel leren door te kijken naar het werk van anderen.

Hulptroepen

Na het experimenteren met allerlei modifiers en het bekijken van de verschillende sites met voorbeelden, bouw je vanzelf een lijst op met favoriete termen. Die lijst kan best lang worden en dan vergeet een mens weleens wat. Gelukkig is er hulp in de vorm van Prompt Builder. Deze onlinetool helpt je bij het maken van prompts voor onder andere Stable Diffusion en MidJourney. Als je met Dall-E werkt, kun je op de websitepagina voor Generic kiezen.

Prompt Builder helpt je bij het opbouwen van een prompt.

Heb je je favoriete model gekozen? Vul dan het onderwerp in en kies vervolgens uit allerlei categorieën de modifiers. Je krijgt van de gekozen modifiers een voorbeeld te zien. De prompt kun je vervolgens kopiëren en plakken in de AI waarmee je je plaatje wilt maken.

Met die prompt zet je vervolgens bijvoorbeeld SDXL aan het werk.

AI met AI

Een nog eigentijdsere hulpbron is natuurlijk Bing Chat, of ChatGPT. Deze taalmodellen kun je op verschillende manieren gebruiken. Stel, je wilt plaatjes maken van sportwagens in SDXL die een gevoel van snelheid overbrengen. Vraag je dit in het Nederlands, dan geeft Bing Chat Nederlandse prompts, zelfs als je om Engelse vraagt. We geven daarom een Engelse opdracht:

Give me 5 prompts I can use to create images in Stable Diffusion. The images must show a sports car and convey a sense of speed.

We krijgen vervolgens keurig vijf Engelse prompts die we in SDXL kunnen gebruiken.

AI wil de bestuurder nog weleens achterwege laten, maar we hebben wel een snelle wagen.

Je kunt Bing Chat ook gebruiken voor het toevoegen van details. Vooral in combinatie met Dall-E 3 werkt dit goed. Dall-E 3 kan in vergelijking met SDXL veel beter uit de voeten met lange gedetailleerde prompts. Vraag aan Bing Chat bijvoorbeeld:

Give me 5 detailed visual descriptions of an upper class woman in a 1950s living room. Each description must have 70 words or less.

Je krijgt hiermee vijf zeer uitgebreide beschrijvingen. Die kun je aan Dall-E geven om er een plaatje van te maken. Uiteraard kun je deze nog naar wens aanpassen.

Dall-E (links) neemt meer details mee van de zeer lange prompts.

Beschrijving

Behalve dat je Bing Chat kunt benutten om prompts te maken, kun je inmiddels ook plaatjes uploaden. De AI kan deze vervolgens analyseren. Na het uploaden van een plaatje vraag je bijvoorbeeld:

I want to use Dalle 3 to create similar images. Can you give me 5 prompts of at most 70 words to do that?

Vervolgens krijg je vijf visuele beschrijvingen van de gevraagde lengte die je kunt testen in je favoriete beeldgenerator. De reden dat we er vijf vragen is overigens dat niet elke prompt even goed werkt. Ook hoeven we zo minder opdrachten aan Bing Chat te geven.

Ook interessant om te lezen: Boost de bot! Met deze extensies kan ChatGPT nog veel meer

Genuanceerd

Dall-E maakt weliswaar geweldige plaatjes, maar het is helaas een zwarte doos. Je stopt er een prompt in en er rolt een plaatje uit. Breng je een kleine verandering aan in de prompt, dan krijg je een ander plaatje. Alleen dat zou ook zijn gebeurd zonder die verandering. Bij SDXL kun je wel precies zien hoe een kleine wijziging in een prompt uitpakt, zeker wanneer je in Playground gebruikmaakt van de Preview-modus.

Zo zal a foggy forest in autumn een net iets ander plaatje opleveren dan an autumn forest, foggy. Dat zelfs de kleinste wijziging in een prompt effect heeft, kun je zien wanneer je een preview van Portrait of a man by Rembrandt vergelijkt met Portrait of a man, by Rembrandt. Voeg je meer komma’s toe dan is het resultaat steeds een beetje anders totdat ineens (bij ongeveer 140 komma’s) de herkenbare stijl van Rembrandt verdwijnt!

Loze woorden

Een andere manier om (subtiele) variaties op een prompt te creëren, is het toevoegen van willekeurige namen. Voeg je bijvoorbeeld aan een van bovenstaande prompts ,by Willem de Groot toe, dan wordt het resultaat net wat anders dan wanneer je ,by Karel Sinaasappel toevoegt. Zet je in plaats daarvan ,by Karel Appel erbij, dan is het resultaat flink anders. SDXL herkent de naam als kunstenaar en probeert die stijl te combineren met de stijl van Rembrandt.

Behalve willekeurige namen kun je ook onzinwoorden ergens in een prompt plaatsen voor meer of minder subtiele variaties, bijvoorbeeld Portrait of a nubiunmkfa man, by Rembrandt. Naast onzinwoorden kunnen typfouten soms tot gelukkige ongelukken leiden en die kun je natuurlijk ook bewust maken.

Het toevoegen van willekeurige namen of woorden kan het resultaat subtiel beïnvloeden.

Magische prompts

Zoals we eerder al zeiden, zijn er – naast mensen die exact het plaatje proberen te maken dat ze voor zich zien – ook gebruikers die het werken met AI meer zien als een ontdekkingsreis. Het zijn virtuele fotografen die hier en daar een plaatje schieten in de wereld van alle denkbare beelden die in een AI-model zitten verstopt. Zulke mensen zijn altijd op zoek naar magische prompts; opdrachten die een AI heel veel vrijheid geven en zeer uiteenlopende resultaten opleveren. Probeer bijvoorbeeld eens a female portrait from a mandelbulb.

Omdat Dall-E een beter taalbegrip heeft, kun je daar prompts aan geven waar SDXL echt niets van bakt. Probeer maar eens: an image that contains a copy of itself, eventueel in combinatie met je favoriete modifiers. Met die ene prompt maakt Dall-E genoeg verschillend materiaal voor jaren kijkplezier. Als dat niet magisch is!

Zowel Dall-E (links) als SDXL kunnen iets met dezelfde magische prompt.

Tot slot

Zowel Dall-E 3 als SDXL hebben hun charmes en hun voor- en nadelen. Er is dan ook geen reden om ze niet te laten samenwerken. Zo kun je een zeer coherent plaatje laten maken door Dall-E (dat is de grote kracht van dit systeem) en dat vervolgens als startpunt gebruiken voor SDXL. Daar kun je weer profiteren van de extra mogelijkheden van inpainting en outpainting. Bovendien kun je zo bepaalde beperkingen van Dall-E omzeilen, bijvoorbeeld als het gaat om het afbeelden van bestaande personen.

Weet je nu alles over het maken van prompts? Nee, prompt engineering is een ontdekkingsreis waar geen eind aan komt en deze vaardigheid stuit met elk nieuw AI-model op verrassingen. Veel plezier daarmee!

Of schiet zelf het beeld wat jij voor ogen hebt:

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.

Niets zo frustrerend als een laptop die geen wifi-verbinding wil maken. Gelukkig is dat meestal geen ramp en kun je het in veel gevallen gewoon zelf oplossen. In dit artikel nemen we je stap voor stap mee langs de mogelijke oorzaken – en hoe je ze verhelpt.

Lees ook: 5 manieren om je wifi-snelheid te verbeteren

Is je laptop wel het probleem?

Voordat je diep de instellingen induikt, is het slim om even te checken waar het probleem precies zit. Doen andere apparaten het wel gewoon op hetzelfde netwerk, zoals je telefoon of tablet? Dan zit de fout vrijwel zeker in je laptop. In dat geval kun je verder met de tips hieronder.

©NicoElNino

Staat wifi wel aan?

Het klinkt misschien gek, maar soms is het antwoord simpel: wifi staat uit. Veel laptops hebben een fysieke knop of een sneltoets waarmee je draadloos internet in- of uitschakelt. Die kun je per ongeluk hebben aangetikt. Controleer dus eerst even of wifi wel is ingeschakeld. Twijfel je, kijk dan even in de handleiding of online op de site van de fabrikant.

Een herstart doet soms wonderen

Soms is er niet eens een duidelijke oorzaak aan te wijzen voor wifi-problemen. Toch helpt het vaak om je laptop gewoon opnieuw op te starten. Tijdelijke haperingen in het systeem verdwijnen dan vanzelf en de netwerkverbinding wordt opnieuw opgezet. Een snelle stap met verrassend veel effect.

Ook je modem kan weleens een reset gebruiken

Zelfs als je andere apparaten nog gewoon online zijn, is het soms toch een goed idee om je modem kort van de stroom te halen. Door het apparaat opnieuw op te starten, worden de netwerkinstellingen ververst. Dat kan net het verschil maken. Check bij twijfel even de instructies van je internetprovider: die legt vaak precies uit hoe je dit veilig doet.

©BritCats Studio

Slecht bereik? Kijk eens naar de afstand

Heb je nog wél verbinding, maar is het traag of valt het signaal steeds weg? Dan zit je misschien gewoon te ver van het modem, of wordt het signaal gehinderd door dikke muren of storende apparaten in huis. Denk aan magnetrons of bluetooth-apparatuur. Probeer of het beter gaat als je dichter bij de router gaat zitten, of verplaats het modem zelf naar een centralere plek.

Laat Windows het probleem opsporen

Hebben die stappen niet geholpen? Laat dan Windows zelf even zoeken naar de oorzaak. Klik rechtsonder in je taakbalk met de rechtermuisknop op het wifi-symbool en kies Problemen oplossen. Je laptop voert dan een netwerkdiagnose uit. Volg rustig de aanwijzingen op – met een beetje geluk is het euvel zo gevonden én opgelost.

De netwerkadapter opnieuw instellen

Lukt het niet via de probleemoplosser, dan kun je proberen de netwerkadapter te resetten. Dat klinkt spannender dan het is: je stelt de verbinding opnieuw in met de standaardwaarden. In Windows 10 ga je via Start naar Instellingen > Netwerk en internet en kies je onder het tabblad Status voor Netwerk resetten. In Windows 11 vind je die functie onder Instellingen > Netwerk en internet > Geavanceerde netwerkinstellingen. Klik daar op Netwerk opnieuw instellen, daarna op de knop Nu opnieuw instellen en start je laptop daarna opnieuw op.

Update je wifi-stuurprogramma

Soms werkt het ook om de software van je netwerkadapter bij te werken. Open hiervoor Apparaatbeheer, vouw het menu Netwerkadapters uit en klik met je rechtermuisknop op de adapter waar 'Wi-Fi' of 'Wireless' in de naam staat. Kies vervolgens Stuurprogramma bijwerken en laat Windows automatisch naar de nieuwste versie zoeken.

Nog steeds geen verbinding?

Als het na al deze stappen nog steeds niet lukt om online te komen, is er mogelijk meer aan de hand. Misschien is je netwerkkaart defect of is er een ander hardwareprobleem. In dat geval kun je het beste contact opnemen met een reparateur of de klantenservice van de fabrikant. Maar in de meeste gevallen is dat niet nodig en helpt een van de bovenstaande stappen je snel weer op weg.