De Renault Scenic E-Tech Electric heeft de prestigieuze titel 'European Car of the Year 2024' in de wacht gesleept. In het eindoordeel van de 59-koppige jury wordt de volledig elektrische Scenic geprezen om zijn fraaie design, uitstekende laadprestaties, gunstige prijsstelling en goede rijeigenschappen. Kun je de Renault Scenic E-Tech Electric met een gerust hart 'blind' bestellen, of zijn er toch nog puntjes van aandacht?

©Igor Stuifzand

De Scenic staat op hetzelfde schaalbare platform als de Megane. De afstand tussen voor- en achterwielen werd 10 centimeter verlengd.

Scenic – waar ken ik die naam toch van?

Voor de naamgeving van zijn elektrische modellen grijpt Renault terug naar oude succesnummers. Zo kan de koper gemakkelijker inschatten in welke (prijs)segmenten deze EV's opereren. Binnen de compacte klasse is met de Renault 5 een klassieker nieuw leven ingeblazen, terwijl de Megane voor zowel de particuliere koper als de zakelijke rijder een interessante gezinsauto is. Volgens dezelfde logica heeft Renault ook voor het ruimtelijke Megane-alternatief een ingeburgerde naam afgestoft: Scenic.

Renault gebruikte de naam 'Scénic' in 1996 voor het eerst op een productiemodel. Bij deze auto werd het ruimtelijke MPV-concept van de innovatieve Espace in een kleinere jas gestoken. Een gouden greep, die Renault niet alleen de titel 'Auto van het Jaar 1997' opleverde, maar ook een stormloop naar de showrooms. Menig autofabrikant kopieerde het idee achter de Scénic; het MPV-succes had echter een beperkte houdbaarheid. Rond de eeuwwisseling stapten MPV-rijders massaal over op een compacte SUV.

©Igor Stuifzand

Het design van de Renault Scenic E-Tech Electric volgt de huidige trends. De Megane heeft meer 'eigen gezicht'.

Een bron van inkomsten waarop veel autofabrikanten hun verdienmodel nog steeds hebben afgestemd. Volkomen begrijpelijk dus dat Renault in navolging van de Megane ook een compacte SUV op het volledig elektrische CMF-EV platform heeft ontwikkeld. Dit platform wordt trouwens ook gebruikt door alliantiepartner Nissan, voor de Ariya en de toekomstige Leaf. Vergeleken met de Renault Megane heeft de Scenic E-Tech echter een 10 centimeter grotere wielbasis. Gunstig voor de binnenruimte.

©Igor Stuifzand

Wie in de Megane klaagt over gebrek aan ruimte, wordt in de Scenic het zwijgen opgelegd.

Ja, want hoe riant zit je in de Renault Scenic?

Misschien is de binnenruimte wel het belangrijkste minpunt van de Renault Megane E-Tech. Niet zozeer voorin, want daar zit je prima. Maar op de achterbank zitten twee volwassenen ronduit krap. De Scenic maakt korte metten met dat ruimtegebrek. Niet alleen de grotere afstand tussen voor- en achterwielen, maar ook de 7 centimeter extra hoogte zorgt voor veel meer ruimte. Op welke plek je ook gaat zitten in de Scenic: je hoeft je nergens onderbedeeld te voelen. Op de achterbank is meer dan genoeg hoofd- en beenruimte. Geinig zijn de tablethouders in de middenarmsteun op de achterbank; een knipoog naar de handige vondsten die in zijn oude naamgenoten te vinden waren. En zo eist ook de nieuwe Scenic de rol van ideale gezinswagen op.

©Igor Stuifzand

Fijne stoelen met een hoge rugleuning. Een aangename zithouding achter het stuur is echter even zoeken.

Over het onderwerp 'zitten' toch een aantekening. Voorin neem je plaats in een uit de kluiten gewassen fauteuil, met een hoge rugleuning die je schouders een goede ondersteuning geeft. De bestuurdersstoel kan bovendien met een massagefunctie worden uitgevoerd. Desondanks is het even zoeken naar een comfortabele zitpositie achter het stuur. Wanneer je wat langer bent, zit je door de hoge vloer (waaronder het batterijpakket ligt) met geknikte knieën. Je moet de stoel daardoor algauw omhoog verstellen om tijdens een lange rit lekker te zitten. Een kantelfunctie op de zitting zou welkom zijn.

©Igor Stuifzand

Renault gebruikt zowel in de Megane als in de Scenic hetzelfde dashboard. Ook in de Austral, Espace en Rafale hebben we 'm gezien.

Waar heb ik dat dashboard eerder gezien?

Het instrumentarium van de Scenic wordt ook in andere Renault-modellen toegepast. Niet alleen in de elektrische Megane, maar ook in Austral, Espace en Rafale – de grotere SUV's van het Franse merk, met benzine- en hybridetechniek. Door de afwerking in hoogglans zwart lijkt het L-vormige paneel uit één grote glazen plaat te bestaan. Mooi, maar afhankelijk van de lichtval kan het hinderlijk spiegelen.

©Igor Stuifzand

Spiegeltje spiegeltje – het hoogglanseffect van het instrumentarium resulteert bij een verkeerde lichtval in hinderlijke reflecties.

Afhankelijk van het rijprogramma dat je met de ronde Multi-Sense knop op het aan de boven- en onderzijde afgeplatte stuur kiest, veranderen de graphics in het instrumentarium en multimediascherm van kleur, net als de lichtstrips op het dashboard en deurpanelen. Groen voor ecologisch, blauw voor het normale programma, rood voor sportief, enzovoort. Het is een aantrekkelijk ogend geheel, waarvoor Renault mooie materialen gebruikt. Het kunstleer met witte stiksels en de panelen in houtstructuur creëren een chique atmosfeer.

©Igor Stuifzand

Het is even wennen, al die schakelaars, knoppen en hendels op en om het stuur.

Maar belangrijker: is de bediening begrijpelijk?

Als je rondom het stuur kijkt, zie je een wirwar aan hendels, schakelaars en knopjes. Je kiest de rijrichting met een pookje aan de rechterkant van de stuurkolom, en bedient het audiosysteem, je telefoon, de ruitenwissers, de boordcomputer, de adaptieve cruisecontrol, de richtingaanwijzers, het Multi-Sense rijprogramma én de mate van regeneratie bij het loslaten van het acceleratiepedaal met allerlei verschillende besturingselementen op en om het stuur.

©Igor Stuifzand

Integratie van Google op het multimediasysteem zorgt voor een heel eenvoudige bediening.

Maar wat een overdaad aan functies lijkt, gaat in het dagelijks gebruik snel wennen. Na een paar dagen vonden we alle knopjes en hendels als vanzelf. Ook de bediening van het multimediascherm roept weinig vragen op, wat mede te danken is aan de integratie van Google Play, Google Assistant en Google Maps op het OpenR Link multimediasysteem. Een doordacht systeem. De verplichte waarschuwingssignalen bij het overschrijden van de maximum snelheid en stuurcorrectie bij het naderen van de wegbelijning zijn eenvoudig buitenspel te zetten door twee keer een knopje links op het dashboard in te drukken.

©Igor Stuifzand

Wanneer je kiest voor een contrasterende lakkleur voor het dak betaal je 1300 euro extra.

Hoe zit het met de bagageruimte van de Scenic?

De extra lengte en hoogte van de carrosserie heeft een gunstig effect op het laadvolume van de Renault Scenic E-Tech Electric. Wanneer de achterbank in gebruik is, past er 545 liter achter. Dat is meer dan 100 liter extra in vergelijking met de Megane. Opvallend is dat de kofferbak 4 centimeter smaller is dan in de Megane, maar dat zal in de praktijk zelden of nooit leiden tot transportproblemen. Handig is de diepe bak onder de vloer van de kofferruimte; minder handig is de hoge tildrempel. Vooral bij het in- en uitladen van zware spullen worden de spieren in je onderrug dan extra op de proef gesteld.

©Igor Stuifzand

De afstand van de achterbumper tot de achterbank is niet eens zo groot. De kofferbak moet het vooral van zijn diepte hebben.

Naar de titel 'Trekauto van het Jaar' zal de Auto van het Jaar 2024 niet meedingen. Met een hoogste trekgewicht van 1100 kilo kan er hooguit een compacte tweepersoons caravan aan de trekhaak – die je vervolgens nauwelijks meer mag beladen. Voor een fietsendrager met twee e-bikes, een vouwwagen of een boedelbak laat de Renault Scenic E-Tech Electric zich echter prima voor de kar spannen.

©Igor Stuifzand

Alles voorin: de elektromotor brengt zijn vermogen van 220 pk rechtstreeks over op de voorwielen.

Praat me bij over alle batterij- en motorkeuzes!

Net als bij de Megane is het keuzepakket aan batterijformaten en vermogensvarianten voor de Renault Scenic E-Tech Electric uiterst overzichtelijk. Er is een basisversie met een 60kWh-batterij en een elektromotor van 170 pk, en er is een Long Range-variant met 87 kWh aan batterijcapaciteit en een motorvermogen van 220 pk. Voor de aandrijving beperkt Renault zich tot de voorwielen; een variant met twee motoren en vierwielaandrijving bestaat niet.

©Igor Stuifzand

Renault belooft een actieradius van 625 kilometer op een volle batterij. In de praktijk is 500 kilometer realistisch.

Ongeacht de batterij die je kiest, levert Renault standaard een boordlader met een vermogen van 22 kW. Dat is beslist een pluspunt ten opzichte van veel concurrenten, die aan de publieke laadpaal doorgaans een hoogste laadvermogen van 11 kW bereiken. Minder hoogdravend zijn de prestaties aan de snellader. De versie met de 60kWh-batterij haalt een piekvermogen van 130 kW (15-80% in 32 minuten), de Scenic met 87 kWh bereikt 150 kW (15-80% in 37 minuten). De laadpoort zit boven het rechter voorwiel; een ideale plek.

©Igor Stuifzand

Dankzij de directheid van de besturing komen de kwaliteiten van het onderstel nog beter tot hun recht.

Zo'n Renault Scenic E-Tech rijdt vast erg lekker.

Voor dit EV-profiel reden we een week lang met de Scenic E-Tech Electric Long Range in de meest luxueuze Iconic-uitvoering. Genoeg tijd om hem te leren kennen als een veelzijdige auto waar alles op en aan zit. Tijdens de testweek hebben we geen onoverkomelijke tekortkomingen kunnen ontdekken. Dankzij de 220 pk sterke elektromotor levert de auto prima prestaties: met het acceleratiepedaal gevloerd neemt de 0-100-sprint 7,4 seconden in beslag. Je beschikt bovendien over volop snelheidsreserves, tot een maximum van 170 km/h.

©Igor Stuifzand

Led-koplampen zijn standaard op elke Scenic. Vanaf de Techno-uitvoering krijgt de auto adaptief ledlicht met grootlichtassistent.

Dankzij de voorwielaandrijving ligt de Scenic stabiel en koersvast op de (snel)weg. Renault heeft gekozen voor een tamelijk directe besturing. Daardoor laat de SUV zich speels over een bochtige weg sturen. Voor een EV van dit formaat heeft de Scenic geen last van overgewicht; hij staat voor 1817 kilo op kenteken. Ter vergelijking: de Mini Countryman E met (veel kleinere, veel lichtere) 64,6kWh-batterij is net zo zwaar.

©Igor Stuifzand

De standaard wielmaat is 19 inch; de testauto staat echter op 20-inch lichtmetaal.

Het onderstel van de Scenic is in de basis soepel geveerd, en dat levert op een goed onderhouden weg heel veel rijcomfort op. Op korte oneffenheden in de weg valt de schokdemping soms even uit zijn rol, en worden de inzittenden verrast met een onverwacht stevige optater. Maar ook de grote 20-inch wielen onder de testauto spelen daarbij een rol. Overigens is de Renault Scenic E-Tech Electric daarin beslist niet uniek: het is een kwaaltje waar veel meer, door de bank genomen zwaarlijvige, EV's last van hebben.

©Igor Stuifzand

De naam Scenic verscheen in al in 1991 op een studiemodel van een compacte MPV.

Hoe zit 't met het verbruik en de actieradius?

De getallen die Renault zelf opgeeft voor het stroomverbruik en de te verwachten actieradius (berekend volgens de WLTP-normering) zien er veelbelovend uit. Bij een gemiddelde van 15,8 kWh/100 km moet de versie met 60kWh-batterij een afstand van 430 kilometer op een volle batterij kunnen halen – voor de meeste EV-rijders is dat al een prima range. De Scenic Long Range met 87kWh-batterij 'doet' volgens Renault 15,5 kWh/100 km, bij een maximum rijbereik van 625 kilometer. Kijk, nu gaan we het ergens over hebben!

Maar de praktijk is weerbarstig. In tegenstelling tot de Megane, waarmee we op onze verbruiksronde het WLTP-verbruik van 16,1 kWh/100 km wisten te evenaren, komen we met de Scenic niet bij de officiële opgave in de buurt. Op een koele zomeravond, waarbij de temperatuur schommelt tussen de 20 en 15 graden, noteert de boordcomputer een gemiddelde van 17,5 kWh/100 km. Met name tijdens de 130-etappe, waarbij de auto een stevige westenwind vol op de kop krijgt, zien we het verbruik fors toenemen. Stond de teller bij het betreden van de snelweg nog op 15,8 kWh/100 km, aan het einde van de 130-etappe is het gemiddelde opgelopen naar 18,9 kWh/100 km. Bij de beloofde 625 kilometer komen we dan ook niet in de buurt. Met een terughoudende rijstijl is een actieradius van 500 kilometer echter realistisch.

©Igor Stuifzand

Renault past in de Scenic E-Tech mooie materialen toe, die het interieur een extra luxe uitstraling geven.

Wat kost de Renault Scenic E-Tech en wat voor leuks krijg je allemaal?

Wie gebruik wil maken van de SEPP-subsidieregeling, ziet in de prijslijst van de Renault Scenic dat alleen de versie met 60 kWh-batterij en 170 pk elektromotor hiervoor in aanmerking komt. De prijs voor instapmodel Evolution bedraagt 42.470 euro. Deze versie heeft standaard al een warmtepomp. En ook de veiligheidsuitrusting is behoorlijk compleet: adaptieve cruisecontrol, noodremhulp met herkenning van voetgangers en fietsers, een centrale airbag tussen de bestuurder en bijrijder, full-led koplampen en actieve rijbaancontrole zijn allemaal standaard.

©Igor Stuifzand

Slimme vondst: in de armsteun op de achterbank zitten twee tablethouders met geïntegreerde bekerhouders.

Tweede uitrustingsniveau is de Techno (+ 2500 euro in geval van de 60kWh-uitvoering). De Techno-uitvoering staat tevens aan de basis van de Scenic E-Tech Long Range met 87kWh-batterij. Deze versie staat voor een bedrag van 47.970 euro in de prijslijst, en zit daarmee boven de SEPP-grens. De Techno biedt onder meer Multi Sense, adaptieve led-koplampen met grootlichtautomaat, een regeneratief remsysteem met vier vertragingsgradaties, een combinatie van stof en kunstleer uit gerecycled materiaal en het OpenR Link multimediasysteem met 12-inch aanraakscherm.

Voor de versie met de kleine batterij blijft de keuze beperkt tot de Evolution en Techno, voor de Long Range heeft Renault nog twee omvangrijkere uitrustingspakketten. De Esprit Alpine (+ 1800 euro) staat op speciale 20-inch wielen, stoelverwarming is standaard en het interieur is gedecoreerd met blauwe elementen.

©Igor Stuifzand

Mooie optie: het panoramadak met elektrochromatisch glas. Meerprijs: 1500 euro.

Topmodel is de Iconic, die voor 51.670 euro in de prijslijst staat. Deze versie beschikt over nog wat extra veiligheidsfuncties, zoals waarschuwing voor achterlangs kruisend verkeer bij achteruit rijden, dodehoekwaarschuwing met stuurcorrectie en uitstapbeveiliging, die je vóór het uitstappen een seintje geeft wanneer een fietser of andere auto in de buurt is. Maar ook een bestuurdersstoel met elektrische verstelling en massage is standaard. Ruimte voor smakelijke, niet overdreven kostbare opties blijft er zeker over, onder meer voor een panoramadak met elektrochromatisch glas à 1500 euro (een mooie vertoning hoe het zich 'opent' en 'sluit'), een camerabinnenspiegel à 800 euro en tweekleurige lak voor 1300 euro.

©Igor Stuifzand

Alleen met de kleinere 60kWh-batterij komt de Renault Scenic dit jaar nog in aanmerking voor SEPP-subsidie.

De Flip 7 voegt heel wat toe aan het beproefde succesrecept van JBL. Is dat voldoende om de iconische bluetooth-speaker weer de publieksfavoriet te maken? Dat lees je in deze review.

Met de Flip 7 brengt JBL een update uit voor een wel zeer populaire bluetooth-speaker. Zoals die '7' al aangeeft, is dat verre van de eerste keer dat dit gebeurt. Deels gaat het dan om kleuren en design, zodat een nieuwe Flip helemaal de laatste trends volgt. Maar ook deze keer weet het bedrijf weer op technisch vlak wat verbeteringen toe te voegen. Auracast en AI Sound Boost zijn de belangrijkste, naast een verhoogde batterijduur van 16 uur.

Beschikbaar in zeven kleuren 

Even belangrijk zijn de nieuwe kleurtjes, met een weelderig paars als de opvallendste. Een 'Squad' camouflage-editie ontbreekt ook niet, terwijl een oranje randje rond het JBL-letterlogo een subtielere toevoeging is. De adviesprijs blijft 149,99 euro, dat blijft onveranderd.

©JBL

De Flip 7 is verkrijgbaar in zeven kleuren, waaronder een aantal nieuwe.

Het design van de Flip is grotendeels onveranderd gebleven sinds de eerste versie uit 2012. Ook de Flip 7 is een kleine cilinder, ongeveer even groot als een blik bier van een halve liter. Je kunt hem neerleggen of recht plaatsen. En aan elke uiteinde vind je een (passieve) woofer met het JBL-logo. Zodra je muziek iets luider zet, zie je ze heen en weer dansen. Een iconische gimmick mag je het noemen, maar het verhoogt wel de fun-factor. Hetzelfde design zie je ook terugkomen bij de grotere bluetooth-speakers van JBL, zoals de even nieuwe Charge 6 en de Xtreme 4.  

Met haak of lus te gebruiken

Niet zoveel veranderingen op designvlak dus. Maar details zijn belangrijk en dat is ook waar JBL zijn pijlen op richt. Een opvallend toevoeging is de mogelijkheid om een lus van stevig textiel of een karabijnhaak aan de speaker vast te maken. Beide accessoires vind je in de doos. Hoewel je de haak of lus kunt verwijderen via een kliksysteem, zit het muurvast genoeg om de Flip 7 zorgeloos aan een rugzak te hangen. 

©JBL

De haak of lus zit muurvast via een handig mechanisme.

Bestand tegen water en stof 

De Flip 7 is gemaakt om overal mee naartoe te nemen. Het IP68-etiket maakt duidelijk dat er weinig is waar deze speaker niet tegen kan. Stof en water deren hem niet gauw. Je kunt deze speaker in het (ondiepe) zwembad laten vallen en hem gewoon daarna weer gebruiken. De Flip 7 is daarmee ook net iets meer waterbestendig dan zijn voorganger. De hele behuizing is bovendien heel robuust, met dikke rubberen dopje aan de uiteinden. Het geeft echt de indruk dat je deze bluetooth-speaker niet gauw kapot zou krijgen. Handig op de camping, maar ook gewoon thuis in een tienerkamer.

©Jamie Biesemans

In de JBL Portable-app vind je niet veel opties.

Zeer goede batterijduur

Qua vermogen gaat de Flip 7 er niet echt op vooruit, maar 35 W is wel indrukwekkend voor zo'n klein ding. Door het gebruik van AI Sound Boost kan de speaker wel luid én helder blijven spelen, wat best indrukwekkend is. AI is natuurlijk een geweldig buzzwoord momenteel; hier worden AI-algoritmes in ieder geval gebruikt om de woofer en tweeter optimaal te laten presteren. Playtime Boost heeft ook een impact op de klank. Schakel dit via de JBL Portable-app in en de speelduur wordt verlengd van 14 tot maximaal 16 uur. Houd er wel rekening mee dat je dan geen audiopreset van de equalizer kunt gebruiken.

Bouw een feestje met meerdere speakers

De JBL Portable-app heb je eigenlijk niet echt nodig om de speaker te bedienen, tenzij je via de equalizer nog de klank wilt aanpassen of een stereopaar wil vormen met een tweede Flip 7. Je kunt daarnaast meerdere compatibele JBL-speakers koppelen zodat ze allemaal dezelfde muziek spelen. Leuk om op een feestje met vrienden een groot muzieksysteem te bouwen. Dit kon vroeger ook al, via PartyTogether in de app, maar nu voegt JBL ook Auracast aan de Flip 7 (en de Charge 6) toe. Je kunt echter geen oude en nieuwe speakers combineren.

©Jamie Biesemans

De Auracast-knop licht op als je deze functie gebruikt.

Even tikken op het knopje met het A-logo op de speaker volstaat zo om de Flip 7 een Auracast-stream te laten afspelen. En je kunt compatibele speakers blijven toevoegen, er lijkt geen rem op het aantal te staan.

Luider zonder vervorming

Op het vlak van geluidskwaliteit is de Flip 7, onder andere dankzij AI Sound Boost, een indrukwekkende speaker geworden. Zelfs als je hem hard zet, wordt muziek open neergezet – zeker als je rekening houdt met het formaat van deze speaker. JBL opteert natuurlijk graag voor wat extra bass, wat de Flip 7 heel geschikt maakt voor feestjes of om even stoom af te blazen tussen het studeren door.

Lage tonen zijn vaak het moeilijkst voor kleine speakers, maar hier kun je dankzij de diepe audiokennis van JBL rekenen op bassen die merkbaar aanwezig zijn. Stemmen worden goed geplaatst, waardoor je helder podcasts kunt beluisteren.

©JBL

De speaker klinkt ook buiten zeer goed.

Warmer geluid

Door zijn kleinere formaat en relatief eenvoudige opbouw (met slechts één tweeter) is de Flip 7 wel nogal directioneel. Dat heb je vaak bij dit type speakers. Heel dichtbij hoor je het snel doffer worden als je wat schuiner gaat zitten. Ideaal is als je de Flip 7 wat verder weg plaatst en met het JBL-logo naar je feestgezelschap richt. Dan wordt Stromae's 'Ma Meilleure Ennemie' van het tweede seizoen van het indrukwekkende 'Arcane' heel vol in de kamer geplaatst, met een afgemeten beat die de track zijn snelheid geeft. Het is zeker een warm geluid, wat het heel oorvriendelijk maakt als 'Colors' van Black Pumas in de achtergrond speelt. Als het gaat om een feestje of gewoon een gezellig moment, dan doet de Flip 7 uitstekend zijn werk.

Conclusie

Met een prijs van bijna 150 euro is de Flip 7 niet de goedkoopste bluetooth-speaker die je kunt aanschaffen. Je krijgt wel heel wat voor die prijs. Want niet alleen is deze JBL heel goed opgewassen tegen een slechte behandeling, hij projecteert muziek met veel emotie de kamer in. Ook buiten heeft de Flip 7 de power om een feestje te bouwen. Het betere batterijleven en de gecontroleerde bassen van deze generatie zijn upgrades ten opzichte van de Flip 6, al vind je misschien die oude versie voor een veel lagere prijs. Dan is het afwegen wat je belangrijk vindt. 

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.