Je hebt nét je auto gewassen of je ramen gelapt… en dan is alles weer bedekt met een waas van stof. Vooral in de zomer is het vaak geen gewone luchtvervuiling, maar stuifmeel (pollen), Saharazand of een combinatie van beide. Hoe verwijder je dat spul snel én veilig, zonder krassen of vlekken?

Lees ook: Zonnepanelen onderhouden: moet dat?!

Een paar dozijn keer per jaar komt het voor, dat alles ineens onder een roodbruine of gelige stofwaas zit. Het eerste is Saharazand, dat ontstaat in de woestijn en door sterke luchtstromen duizenden kilometers wordt meegenomen. Het komt via regen of droge luchtstromen in Nederland terecht, vooral in het voorjaar (maart-juni) en in het najaar (oktober-november). Het geelgroene stof zijn pollen: stuifmeelkorrels van bomen, grassen en planten. In het voorjaar zijn elzen, berken en hazelaars actief. In de zomer en nazomer volgen grassen en kruiden. Pollen zijn licht en plakkerig, hechten zich makkelijk aan oppervlakken en zijn lastig te verwijderen. Voor zowel Saharazand als pollen geldt dat het geen kwestie is van gewoon even wegvegen. Onder de tabel lees je wat je wél moet doen.

*Met 'in de lak branden' wordt bedoeld dat Saharazand zich onder invloed van zonlicht en warmte kan hechten aan de lak van je auto. Dit gebeurt vooral wanneer het zand niet tijdig wordt verwijderd en de zon fel schijnt. Het resultaat zijn doffe plekken of vlekken die moeilijk te verwijderen zijn en soms alleen met polijsten kunnen worden hersteld. Dit effect is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij vogelpoep of boomhars die te lang op de lak blijft zitten. Daarom is het belangrijk om Saharazand zo snel mogelijk en op de juiste manier van je auto te verwijderen.

Auto

Zowel Saharazand als stuifmeel zijn schurend. Veeg je het droog af, dan ontstaan microscopische krasjes in de lak of op het glas. En bij zon of regen kunnen er doffe vlekken ontstaan, omdat het vuil zich vastzet.

Laat de auto dus nooit alleen in de regen staan in de hoop dat het vanzelf wegspoelt. Spoel eerst royaal af met schoon water. Pas daarna gebruik je een spons, zachte borstel of microvezeldoek. Ga je naar de wasstraat? Kies dan een programma met voorwas en hogedruk. Overweeg ook een waxbehandeling: dat maakt de lak water- en vuilafstotend, waardoor vuil zich minder snel hecht.

©Kärcher

Ramen

Na een Saharazandbui blijft er vaak een bruinig stoflaagje achter op de ramen en kozijnen. Laat dit niet te lang zitten: zonlicht en regen kunnen het zand als het ware 'inbakken', met doffe plekken als gevolg. Spoel de ramen daarom altijd eerst ruim af met schoon water. Zo voorkom je dat het zand krassen maakt tijdens het zemen. Gebruik daarna een raamwisser of een snoerloze raamreiniger voor een streeploos resultaat. Ook buitenvensterbanken verdienen aandacht: daar hoopt het stof zich vaak in hoekjes op.

Pollen zijn minder zichtbaar dan zand, maar kunnen een plakkerige laag vormen op glas. Op ramen kunnen ze zich hechten aan condens of lichte verontreinigingen, waardoor je een doffe waas ziet. Binnenramen kun je het best afnemen met een licht vochtige doek. Hebben er ventilatieroosters open gestaan, dan is het slim ook die in de schoonmaak mee te nemen: pollen komen daar makkelijk door naar binnen.

Zonwering, parasols en rolluiken

Op textiel en kunststof mengt Saharazand zich met pollen, roet en stof tot een hardnekkige laag. Vooral zonneschermen, parasols, rolluiken en buitenjaloezieën raken snel vervuild. Stel schoonmaken niet uit: bij regen trekt het vuil in de vezels of ontstaan er vlekken.

Gebruik een zachte borstel of een opzetstuk van je hogedrukreiniger om het vuil voorzichtig los te weken. Werk van boven naar beneden. Spoel goed na en laat het doek volledig drogen, bij voorkeur uitgeklapt. Behandel textiel daarna met een impregneermiddel dat vuil en vocht afstoot. Zo blijft het langer schoon én beschermd.

Lees ook: Je zonnescherm schoonmaken doe je zo

Terras en tuinmeubels

Op je terras lijkt het zand of stuifmeel misschien onschuldig. Maar wie het laat liggen, loopt het al snel naar binnen. En dat kan krassen veroorzaken op parket, pvc of laminaat. Bovendien blijven fijne stofdeeltjes aan schoenen plakken.

Verwijder Saharazand en pollen met een zachte buitenbezem of een nat-droogzuiger. Daarna kun je het terras grondig reinigen met een hogedrukreiniger. Een terrasreiniger-opzetstuk verdeelt het water gelijkmatig, voorkomt opspattend vuil en zorgt voor een egaal resultaat zonder modderspetters tegen je gevel. Denk ook aan je tuinmeubels: hout of kunststof moet je direct afspoelen en zacht afborstelen om vlekvorming te voorkomen.

Zonnepanelen

Pollen en Saharazand laten een dunne laag achter die de lichtinval op zonnepanelen vermindert. Zeker na enkele droge dagen kan het rendement met meerdere procenten dalen. Je merkt dit vooral aan een lager opgewekt vermogen in je app of omvormerdisplay.

Spoel de panelen voorzichtig af met een tuinslang of zachte borstel met water. Vermijd schurende materialen of hogedruk, want die kunnen de coating beschadigen. Gebruik alleen een neutraal schoonmaakmiddel als dat écht nodig is. Zijn je panelen moeilijk bereikbaar? Laat dan een professioneel bedrijf langskomen. Zij reinigen de panelen veilig en controleren direct of alles nog goed werkt.

©Marina Lohrbach

Ook binnen kun je last hebben

Heb je ramen of deuren open gehad tijdens een stofwolk of stuifmeelperiode? Dan ligt er vaak een fijne laag op vensterbanken, vloeren en meubels. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter om te voorkomen dat het stof wordt rondgeblazen. Microvezeldoekjes (licht vochtig) zijn ideaal om het stof op te nemen. Droog afnemen heeft weinig effect en verspreidt het alleen maar. Heb je hooikoorts? Dan is grondig schoonmaken extra belangrijk. Fijnstof en pollen kunnen allergische klachten verergeren.

Minder last met de juiste voorbereiding

Wanneer er Saharazand wordt verwacht, hoor je dat vaak bij het weerbericht op radio, tv of online. En ook van pollen is redelijk bekend wanneer je er last van kunt hebben – omdat dat meestal seizoensgebonden is. Met een paar simpele maatregelen beperk je de overlast:

☐ Houd een tuinslang, zachte borstel en een paar microvezeldoeken binnen handbereik.

☐ Impregneer zonwering en parasoldoek elk voorjaar.

☐ Plan vaste schoonmaakmomenten in het voorjaar en na de zomer.

☐ Overweeg wax of coating voor je auto.

☐ Houd ramen gesloten tijdens droge, stoffige dagen – zeker als je gevoelig bent voor pollen.

Gebruik je tijdens een autorit als passagier graag je smartphone of tablet, maar ben je erachter gekomen dat je dan misselijk wordt? Wagenziekte is knap vervelend. Een oplossing is het mobieltje opbergen of een app gebruiken die wagenziekte voorkomt.

Stap 1: iOS Bewegingsaanwijzing voertuig

De ene persoon ervaart wagenziekte als een licht ongemak, de andere wordt letterlijk kotsmisselijk. Terwijl je onderweg naar een scherm zit te kijken, registreert je lichaam dat je beweegt. Omdat je aandacht gevestigd is op een statisch scherm, weten je hersenen dat niet. Die tegenstrijdigheid tussen de hersenen en het lichaam veroorzaakt de misselijkheid.

Voor iPhones en iPads zit er in iOS/iPadOS 18, het recentste besturingssysteem, een instelling om het reizen met je telefoon een stuk comfortabeler te maken. De Apple-oplossing heet Bewegingsaanwijzing voertuig. Deze instelling synchroniseert bewegingen op het scherm met het bochtenwerk, de stops en starts, de versnelling en vertraging van het voertuig. Hierdoor vermindert het zogenoemde sensorische conflict bij de gebruiker. Er verschijnen een aantal geanimeerde stippen bij de rand van het scherm die reageren op de bewegingen van het voertuig. Om de optie Bewegingsaanwijzing voertuig op te roepen, ga je naar Instellingen / Toegankelijkheid en daar kun je de optie Beweging selecteren.

De stippen reageren op de beweging van het voertuig.

Stap 2: Bewegingsaanwijzing voertuig instellen

Zo kom je bij de optie Toon bewegingsaanwijzingen voertuig. Je kunt die aan- en uitzetten of instellen op Automatisch in voertuig, zodat de geanimeerde stippen vanzelf op het scherm verschijnen wanneer de iPhone/iPad detecteert dat je in de auto zit.

Je kunt ook vanaf de rechterkant van het iPhone-scherm naar beneden vegen om het bedieningspaneel te openen. Houd dan een lege ruimte in het bedieningspaneel ingedrukt om de widgets aan te passen. Daarna kun je Bewegingsaanwijzing voertuig als widget toevoegen.

Je kunt de app automatisch laten starten wanneer je in een bewegend voertuig zit.

Stap 3: Voor Android

Voor Android bestaat de app MotionEase, die eigenlijk op dezelfde manier werkt. Ook hier verschijnen er stippen op het scherm die de beweging volgen. In tegenstelling tot bij de iPhone zie je hier de stippen wel in screenshots die je op dat moment maakt.

Een ander alternatief in Google Play is KineStop van Urbandroid. Wanneer je deze app start, zal deze toestemming vragen om over de andere apps heen te verschijnen. En ook hier kun je instellen dat KineStop automatisch start wanneer je in een bewegend voertuig zit.

KineStop toont ook altijd een horizonlijn.

Een televisie in de slaapkamer is allang geen luxe meer. Het is een manier om je dag ontspannen af te sluiten met een serie of film, of juist rustig op te starten met het nieuws of een ontbijtprogramma. Maar waar moet je op letten als je een tv zoekt voor deze plek in huis?

Lees ook: Zo kies je de ideale televisie voor jouw woonkamer

Een van de belangrijkste keuzes bij een slaapkamertelevisie is het schermformaat. Daarbij kijk je niet alleen naar hoeveel ruimte je hebt, maar vooral naar de afstand tussen je bed en de plek waar de tv komt. Een handige vuistregel is dat de kijkafstand ongeveer 1,5 tot 2,5 keer de schermdiagonaal in inches moet zijn. De schermdiagonaal is de schuine afstand tussen de hoeken van het scherm en staat vrijwel altijd in de modelnaam vermeld.

Voor de meest gangbare schermformaten kun je de volgende afstanden aanhouden:

➡️ 32 inch (81 cm): 1,2 tot 2 meter
➡️ 43 inch (109 cm): 1,6 tot 2,75 meter
➡️ 49 inch (125 cm): 1,85 tot 3,1 meter
➡️ 55 inch (140 cm): 2,1 tot 3,5 meter
➡️ 65 inch (165 cm): 2,5 tot 4,1 meter*

Natuurlijk blijft dit persoonlijk. Sommige mensen kijken liever van wat dichterbij, anderen houden juist meer afstand. Probeer eventueel in je slaapkamer een paar afstanden uit met een meetlint en een karton op de muur ter grootte van een televisiescherm. Zo ontdek je snel wat prettig aanvoelt en niet te opdringerig is in de ruimte.

*Grotere schermformaten laten we hier bewust buiten beschouwing. Die zijn vooral geschikt voor grotere ruimtes, zoals een woonkamer, en zijn in de meeste slaapkamers simpelweg te aanwezig. Een te groot scherm kan overweldigend aanvoelen, zeker als je er dicht op ligt en de kamer verder donker is. Bovendien draait het in de slaapkamer zelden om het grootste of meest indrukwekkende beeld – comfort staat voorop.

4K is de norm – ook in de slaapkamer

Vrijwel alle nieuwe televisies hebben tegenwoordig een 4K Ultra HD-resolutie, ook de kleinere modellen. Het oude verschil tussen full HD en 4K is inmiddels achterhaald – niet alleen qua prijs, maar ook qua aanbod. Streamingdiensten zoals Netflix, Disney+ en Amazon Prime bieden veel content aan in 4K. Daardoor loont het ook in de slaapkamer om voor een 4K-model te kiezen, zelfs bij een formaat van 32 of 43 inch.

Een hogere resolutie betekent ook dat je dichterbij kunt zitten zonder dat het beeld onscherp of korrelig oogt. Bij 4K kun je tot 30 procent dichter op het scherm zitten dan bij een full HD-model van hetzelfde formaat. Kijk je naar een 55 inch 4K-tv, dan kun je comfortabel op 2 meter afstand zitten zonder verlies van scherpte. Bij 8K, dat op dit moment vooral voorkomt bij schermen van 65 inch en groter, mag je zelfs nog dichterbij zitten. Toch is 8K in de slaapkamer zelden nodig. Het verschil met 4K zie je pas bij heel grote formaten of professioneel gebruik.

Kijkcomfort blijft altijd een kwestie van gevoel. Een scherm dat technisch 'mag' op een meter afstand, voelt soms toch prettiger vanaf twee meter. Probeer verschillende afstanden en lichtomstandigheden om te bepalen wat bij jouw ruimte past.

Niet luid, wel duidelijk

In tegenstelling tot de woonkamer hoeft het geluid in de slaapkamer geen kamer te vullen. In veel gevallen zijn de ingebouwde speakers van een moderne televisie prima. Kijk je vaak series of films met veel dialogen? Let dan op functies als dialoogversterking of een nachtmodus, waarbij harde geluiden worden afgevlakt en stemmen beter hoorbaar blijven. Een compacte soundbar kan een goede toevoeging zijn als je net wat meer helderheid wilt, maar het is zeker geen must. Voor wie 's avonds laat kijkt zonder anderen te storen, is een draadloze hoofdtelefoon een handige optie. Sommige tv's bieden zelfs de mogelijkheid om tegelijk het geluid via hoofdtelefoon én speakers af te spelen.

Lees ook: Dialogen op televisie slecht te verstaan? Deze tips helpen echt

©Pavell

Slimme functies voor slim gebruik

In de slaapkamer wil je snel en makkelijk toegang tot je favoriete apps. De meeste televisies zijn tegenwoordig smart-tv's, met ingebouwde apps zoals Netflix, YouTube en Videoland. Extra handig is ondersteuning voor Chromecast of AirPlay, zodat je eenvoudig vanaf je smartphone iets kunt streamen. Ook de bediening speelt een rol. Sommige modellen kun je met je stem aansturen via Google Assistant of Alexa. Anderen werken goed samen met een app op je telefoon. Dat is handig als je de afstandsbediening weer eens kwijt bent tussen de dekens.

Praktisch ophangen en installeren

Een televisie in de slaapkamer staat vaak niet op een kastje, maar hangt aan de muur. Daarmee bespaar je ruimte en creëer je een rustige uitstraling. Let wel op de kijkhoek. Een kantelbare muurbeugel zorgt ervoor dat je het scherm iets naar beneden kunt richten, zodat je comfortabel vanuit bed kijkt. Denk ook aan het wegwerken van kabels. Dat oogt niet alleen netter, maar voorkomt ook dat je in het donker struikelt over snoeren die langs de muur bungelen.

Handige extra's voor een ontspannen sfeer

Omdat je tv in de slaapkamer vaak 's avonds laat of 's ochtends vroeg gebruikt, zijn rustgevende instellingen belangrijk. Denk aan een blauwlichtfilter of nachtmodus, waarmee je de felheid van het scherm vermindert en je ogen minder belast. Automatisch uitschakelen is ook handig. Sommige modellen hebben een slaaptimer of schakelen zichzelf uit als er geen activiteit wordt gedetecteerd. Zo voorkom je dat je tv onnodig aan blijft staan als je in slaap valt. En let bij je keuze ook op het energieverbruik. Een zuinige televisie in standby-modus is prettig als je energie wilt besparen zonder steeds stekkers uit het stopcontact te moeten halen.

Kies voor rust en comfort, niet voor groot-groter-grootst

Een slaapkamer-tv hoeft niet alles te kunnen. Het draait niet om indrukwekkende specificaties, maar om hoe prettig hij is in het dagelijks gebruik. Kies een formaat dat past bij de ruimte, let op goed beeld in het donker en zorg voor eenvoudige bediening. Zo wordt je televisie een ontspannen verlengstuk van je avondroutine, zonder dat het scherm de sfeer in je slaapkamer overneemt.