Eén van de interessantste smartphones die in 2019 aangekondigd is, is zonder twijfel de Nokia 9 Pureview. De Nokia 9 is het toptoestel van Nokia en valt met name op door de vijf camera’s, de ‘pentacam’ aan de achterzijde.

Bij veel smartphoneliefhebbers gaat het hart sneller kloppen bij de naam Pureview. Nokia was grensverleggend met zijn Pureview-smartphonecamera’s, zoals de Nokia PureView 808 uit 2012 en de Nokia Lumia 1020 uit 2013 (gevolgd door enkele andere Lumia-smartphones). Hoewel de cameratechniek van deze smartphones revolutionair was, waren de smartphone geen enorm verkoopsucces. Dat was meer te wijten aan de platforms van de smartphones. De eerste Pureview draaide op Symbian, wat toentertijd al overdatum was en de tweede draaide op Windows Phone, waar weinig mensen warm voor liepen en de apps misten om de fraaie foto’s te bewerken en delen. De merknaam Pureview maakte onderdeel uit van de verkochte inboedel van Nokia, die in 2015 in handen kwam van Microsoft. Het heropgeleefde Nokia nam de Pureview-naam in 2018 weer over en plakte het stempeltje op de nieuwe Nokia 9. Daarmee zijn de verwachtingen voor de smartphone meteen hoog.

Pureviewcamera

©PXimport

Op deze Nokia 9 Pureview werken een vijftal camera’s samen voor het schieten van de ultieme smartphone-foto. Een zogeheten Pentacam. Het beeld van deze vijf foto’s wordt samengevoegd in één ultieme foto. Met de data van vijf foto’s zijn er natuurlijk ook veel mogelijkheden voor nabewerking, wat ook deze Pureview-smartphone heel interessant maakt voor de gevorderde fotograaf.

Nokia-ingrediënten

Natuurlijk is er meer dan een interessante camera. Nokia heeft een wederopstanding gemaakt en dat komt niet uit de lucht vallen. Niet alleen zijn de Nokia’s aantrekkelijk geprijsd, ook is het één van de enige Androidfabrikant die volop inzet op Android One. Hiermee is de ondersteuning met Android- en veiligheidsupdates op orde, wat niet gezegd kan worden over de meeste andere Androidfabrikanten. Een topsmartphone met een goede camera. Dat klinkt vast goed.

©CIDimport

Maar helaas heeft Nokia niet alles op orde. Dat wordt al duidelijk wanneer je het doosje opendoet. Hier kom je een 3,5 mm headset tegen én een dongel om deze aan de Nokia 9 te verbinden. Smartphonefabrikanten, inclusief Nokia zijn nog altijd niet in staat geweest een goed argument te geven om de koptelefoonpoort te verwijderen. Maar door zowel een traditionele headset en een dongel te leveren geef je indirect toe dat de smartphone incompleet is zonder de poort. De geluidskwaliteit van de ingebouwde speakertjes is ook opvallend matig.

Een ander punt waar de Nokia 9 tekortschiet is de vingerafdrukscanner. Deze zit aan de voorkant achter het scherm. Dat is een nieuwe techniek die we al eerder hebben gezien op smartphones als de Samsung Galaxy S10, OnePlus 6T en Huawei Mate 20 Pro. Hoewel het een gave techniek is, zijn mijn ervaringen tot dusver niet zo positief. Op de Nokia 9 heb ik de slechtste ervaring tot nu toe gehad met de vingerafdrukscanner achter het scherm. De scanner doet het veel vaker niet dan wel, en is daarmee absoluut geen vooruitgang vergeleken met een fysieke vingerafdrukscanner aan de onderkant of de achterzijde. Ook de plaatsing is knullig: midden op het scherm. Wanneer je vingerafdruk dus niet geregistreerd wordt, denkt het toestel dat je de 5 indrukt voor het invoeren van een pincode.

Bouwkwaliteit

Het scherm is verder van prima kwaliteit en is met zijn 6 inch niet van een bijzonder groot formaat. Je Pureview-foto’s komen prima tot hun recht op dit scherm, dat qua kleurweergave en helderheid gewoon goed scoort. Ondanks dat het scherm ietsje kleiner is dat die van andere topsmartphones, is het toestelformaat ongeveer hetzelfde. Dat komt omdat Nokia er bewust voor kiest om geen schermgimmicks te gebruiken zoals een inkeping of een cameragat in het scherm. Hierdoor heb je wel een rand boven het scherm, maar zijn wel alle sensoren aanwezig voor bijvoorbeeld betrouwbaardere gezichtsontgrendeling.

De bouwkwaliteit van de Nokia 9 is verder prima. Vooral indrukwekkend is dat Nokia de camera's aan de achterzijde in de behuizing heeft weten te plaatsen zonder dat ze uitsteken. Het toestel voelt erg degelijk aan, maar door zijn glazen behuizing natuurlijk wel vingerafdrukgevoelig en glad. Meermaals is de Nokia uit het niets van mijn kastje gegleden, waardoor een hoes toch noodzakelijk lijkt.

©CIDimport

©CIDimport

Nokia 9 met Android One

Werken met Android One is een verademing. Geen bloatware zoals misleidende virusscanners en geen andere onnodige apps en nutteloze toevoegingen waar andere fabrikanten een handje van hebben. Dat heeft in theorie ook een positieve invloed op de prestaties en accuduur. Deze zijn acceptabel: het toestel werkt zonder merkbare vertraging en kan zwaardere apps en games prima draaien, ondanks dat Nokia de keuze heeft gemaakt deze smartphone niet uit te rusten met de nieuwste Snapdragon-processor en heel veel werkgeheugen. De accuduur is ongeveer een dag, afhankelijk van je gebruikt natuurlijk. Daar had ik eerlijkgezegd wat meer van verwacht. Vooral omdat veel nieuwe topsmartphones uitgerust worden met een grotere accu van zo’n 4.000 mAh. De Nokia 9 heeft 3320 mAh (geen 3310, tweede gemiste kans!) .

Foto’s van de Nokia 9 Pureview

De Nokia 9 koop je natuurlijk om zijn camera. Dus hoe deze presteert, dat is wellicht het belangrijkste onderdeel van deze review. En nou… Daar valt wel het een en ander over te vertellen. Allereerst het technische. De pentacam bestaat uit vijf sensoren: twee RGB sensoren en drie monochrome. Een ‘Time of flight’-sensor, ook wel een TOF-sensor genoemd is in staat de afstand tot verschillende punten vast te leggen. Dankzij al deze sensoren is de Nokia 9 uitstekend in staat diepte vast te leggen. Maar ook meer licht. Hierdoor is er veel mogelijk op het gebied van scherpte-dieptefoto’s, maar ook in wisselende lichtomstandigheden. Over- en onderbelichte delen kunnen beter waargenomen worden door deze sensoren. De vijf sensoren hebben 12 megapixel-resolutie (naast een diafragma van f/1.8, 28mm, 1/2.9" sensorformaat en 1.25µm pixelgrootte). Omdat de sensoren hetzelfde zijn ontbreekt de mogelijkheid om te kunnen zoomen zonder kwaliteitsverlies, wat bijvoorbeeld mogelijk is met de (drie)dubbele camera (telelens en groothoeklens) van bijvoorbeeld de iPhone XS, Galaxy S10+ en Huawei Mate 20.

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Van links naar rechts: scherpte-diepte kan de Nokia 9 PureView als geen ander, in het donker blijven veel details bewaard, bij het inzoomen worden foto's wat korreliger.

Dat levert een hele data informatie op in een foto. Standaard worden de foto’s in JPG-formaat opgeslagen, maar daar zit al aardig wat informatie in. Zoals diepte-informatie, zodat je later nog aan de knoppen kunt zitten om de scherptediepte-focus te verleggen. Dat kan zelfs in Google Foto’s, wat heel gaaf is. Voor gevorderde fotografen is de Nokia 9 helemaal kwijlen geblazen met de mogelijkheden van de pentacam. Vooral het feit dat je al deze data in één raw-bestand (.dng) kwijt kunt biedt veel mogelijkheden voor nabewerking in Lightroom of Snapseed.

Het verwerken van al deze informatie is wel taaie kost voor je smartphone. De verwerking kost opvallend veel tijd en een .dng-bestand is zo rond de 40MB. De smartphone lijkt niet krachtig genoeg om de verwerking en opslag snel uit te kunnen voeren. Dat er een Snapdragon 845-processor gebruikt wordt in plaats van de snellere Snapdragon 855 helpt niet mee, en hoewel 6GB werkgeheugen prima is voor een gewone smartphone, had de Nokia 9 misschien wat meer kunnen gebruiken. Dit is wel iets waar je rekening mee moet houden, want ondanks dat de Nokia 9 werkelijk fantastische foto’s maakt, heb je deze niet direct beschikbaar en kost schakelen tussen cameramodi tijd. Tijd die je als fotograaf niet altijd hebt.

De foto’s zijn echter om over naar huis te schrijven. Wat de lichtomstandigheden ook zijn. Ook portretfoto’s zijn heel erg goed en gedetailleerd: tot op de gespleten haarpunt nauwkeurig kan de persoon die je fotografeert voor een onscherpe achtergrond geplaatst worden. Of andersom, als je de achtergrond interessanter vindt dan het persoon of object.

Nokia 9 in praktijk

Ik wil echt van de Nokia 9 Pureview houden. Met een goede camera, Android One en een merk met de gun-factor zou dat ook het geval moeten zijn. Maar het lukt me niet. De frustraties van de Nokia 9 zijn allemaal zo onnodig. Bij het ontgrendelen zakt de moed me al in de schoenen, de koptelefoonpoort is een gemis en het maken van foto's is frustrerend. De smartphone lijkt gewoonweg niet krachtig genoeg voor de camera’s. Schakelen tussen cameramodi duurt onnodig lang waardoor je mogelijk het fotomoment mist en het verwerken van een foto duurt naar gevoel een eeuwigheid - de telefoon wordt hierbij ook merkbaar warmer. Hoewel je foto’s kunt blijven schieten duurt het soms wel tot bijna een halve minuut voordat een foto volledig verwerkt is. Dat is niet van deze tijd en ontzettend gênant als je je fraai-geschoten foto aan een ander wilt laten zien. Het overschaduwt het feit dat de foto’s fraai zijn en de nabewerkingsmogelijkheden veelzijdig.

Als ik op dit moment een krachtige smartphone met een goede camera in dezelfde prijsklasse zou moeten kiezen, zou ik eerder de Samsung Galaxy S9+ aanbevelen. De fotografie-ervaring is dan gewoonweg beter, omdat je zonder geduld direct je foto beschikbaar hebt. Gevorderde fotografen, die kunnen leven met de verwerkingstijd hebben echter voor de nabewerking een schat aan mogelijkheden. De diepteprofielen zijn veelzijdig en de .dng-foto’s (RAW) bieden extreem veel nabewerkingsopties, in bijvoorbeeld Adobe Lightroom. Wie zich liever concentreert op het schieten van mooie foto’s, kan er ook zeker van zijn dat de Nokia 9 daar in slaagt.

©CIDimport

Conclusie

Helaas kan de Nokia 9 PureView mijn verwachtingen niet helemaal waarmaken. Hoewel het toestel mooi is en Nokia dankzij Android One een voorbeeld is voor andere smartphone-fabrikanten, voelt het toestel incompleet zonder koptelefoonpoort en is de vingerafdrukscanner achter het scherm ondermaats. De foto’s en fotografie-mogelijkheden die de Nokia 9 PureView brengt maken een losse camera overbodig. Maar het toestel is niet krachtig genoeg om de foto’s snel te verwerken of vlot te schakelen tussen cameramodi, waardoor je fotomomenten mist die andere smartphones wel kunnen vastleggen. Hierdoor zijn je foto’s prachtig, maar is de fotografie-ervaring niet optimaal.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.