We hebben er, naar Apple-maatstaven, lang op moeten wachten, maar inmiddels hebben we hem eindelijk in ons bezit: de iPhone X. Later deze week kun je een volledige review lezen, maar daarvoor moeten we het toestel natuurlijk wel eerst even uitvoerig testen.

Heel lang heb ik uiteraard nog niet met het toestel kunnen spelen, maar wél genoeg om een eerste indruk te krijgen. Alvast een kleine spoiler: een prachtig toestel, maar véél te duur.

Ontwerp

We hebben het ontwerp natuurlijk allemaal al gezien tijdens de Keynote, maar toen ik gisteren mijn iPhone X uit het doosje haalde, was ik alsnog positief verrast. Het toestel glimt en glanst aan alle kanten, de zilveren randen zien er ongelooflijk luxe uit, en je hebt direct het gevoel dat je iets duurs in handen hebt. Daar voeg ik dan direct aan toe: je hebt ook iets belachelijk duurs in handen, dus daar mag je dit uiterlijk ook van verwachten. Het display dat van rand tot rand loopt is echt schitterend. De uitsparing aan de bovenkant vind ik een mooi design-item, mijn vrouw vindt het verschrikkelijk. Mijn vrouw heeft doorgaans gelijk. Het glas aan de achterkant is zeer mooi, maar zorgt er direct voor dat mijn telefoon heel kwetsbaar voelt. Het gevolg: voor het eerst in tien jaar ga ik een hoesje kopen voor mijn iPhone (maar dan wel eentje die het draadloos opladen niet blokkeert).

©PXimport

Display

Het display, daar was ik misschien nog wel het meest nieuwsgierig naar. Oled, eindelijk oled! Het verschil is, mede dankzij TrueTone, duidelijk merkbaar, al viel ons op dat bij Netflix, het contrast wel bizar hoog was. Zo hoog zelfs dat ik één van de personages uit de serie Stranger Things niet eens meer goed kon zien dankzij z’n huidskleur. Dat kan niet de bedoeling zijn. Sowieso had ik hoge verwachtingen van mijn Netflix-ervaring, omdat Netflix (voor het duurste abonnement) HDR heeft ingeschakeld. In alle eerlijkheid? Het viel me vies tegen, en dat komt denk ik vooral omdat het display nog steeds een ‘redelijk’ beperkte resolutie heeft, en je toch nog redelijk wat pixels en ruis ziet. Tof display, maar voor mij geen reden om de X te kopen.

©PXimport

Interface

Tja, en dan is er natuurlijk nog de interface. Er is geen Thuisknop én geen vingerafdrukscanner. Op zich is dat geen probleem, Apple is geniaal in het ontwerpen van gebruikersinterfaces, toch? Normaal zou ik volmondig ja zeggen, maar voor de X ben ik toch een andere mening toegedaan. Ten eerste: Face ID werkt fenomenaal goed, dat moet gezegd. Ik had er mijn bedenkingen bij, maar het werkt vrijwel altijd in één keer, en niemand anders in huis kan mijn iPhone ontgrendelen. Maar die Thuisknop? Die mis ik enorm. Deels zal dat gewenning zijn, deels is het een geforceerde bende. De charme van Apple producten is dat alle interfaces identiek zijn binnen dezelfde productcategorie. Nu is dat niet zo, en moet ik ineens van boven naar beneden vegen om het controlepaneel tevoorschijn te toveren in plaats van van beneden naar boven.

©PXimport

Onhandig en onduidelijk

Wil je een app sluiten? Dan sleep je van onder naar boven, houd je de app ingedrukt, waarna er een verwijderknop verschijnt. Druk je die in, dan sluit de app. Drie handelingen! Drie! En waarom? Niet omdat het handiger is, maar omdat Apple een workaround moest verzinnen. Hetzelfde geldt voor de App Store, waar ik tegen een probleem aan liep dat ik nog nooit bij Apple heb meegemaakt: ik begreep niet wat ik moest doen. Ik drukte op download bij een app, waarna er een melding verscheen dat knipperde aan de zijkant, met de melding dat ik twee keer moest drukken. Ik drukte twee keer, overal in het scherm, maar niets werkte. Ik moest het Googlen, en pas toen werd het me duidelijk. Ik moest twee keer op de standby-knop drukken om mijn app te downloaden. Ten eerste is dat dus volledig onduidelijk, het is ook nog eens onlogisch. Ik leer er ongetwijfeld mee werken, maar moet eerlijk zijn: deze interface is geforceerd, de iPhone kan blijkbaar nog niet zonder Thuisknop.

©PXimport

De camera

Over de camera kan ik je nog niet heel erg veel vertellen, maar op basis van mijn ervaringen met de iPhone 8 Plus durf ik je te zeggen dat die camera prima is, maar niet zo spectaculair goed dat je er specifiek dit toestel voor wilt hebben. Wel kan ik je vast vertellen dat ik ook hier niet overtuigd ben van de Portrait Lighting-modus, omdat het er gekunsteld uitziet. Maargoed, die functie is dan ook nog in bètamodus.

Draadloos opladen

Het draadloos opladen werkt, uiteraard zonder problemen, al is het wel irritant dat Apple het snel opladen nog niet heeft ingeschakeld (waarom is dat eigenlijk, zeg het me Apple!). Ook vind ik het niet zo’n probleem dat de AirPower-oplader pas in 2018 komt en ik nu dus een andere oplader heb moeten aanschaffen, want ook voor mijn ‘oude’ iPhone had ik diverse laadpunten in huis. Tip: als je een draadloze oplader koopt, zorg dat hij ook een USB-aansluiting heeft, zodat andere mensen in huis ook hun toestel kunnen opladen als ze nog niet draadloos zijn.

Animoji

En dan, ik schaam me bijna om het op te schrijven: de Animoji’s. Ik wist van tevoren al dat dit een functie was die ik leuk zou vinden, en mijn zoontjes en hebben over de bank gerold van het lachen. Toch kon ik me niet aan één gevoel onttrekken: hier heb ik dus 1329 euro voor betaald. Dat is natuurlijk niet helemaal eerlijk, maar het is dan ook een gevoel en geen feit. Animoji’s werken fantastisch en volgen je gezicht heel natuurgetrouw (al vind ik het raar dat je tong uitsteken geen enkel effect heeft). Ze zijn grappig om te sturen, alleen je zult tegen het feit aanlopen dat jij waarschijnlijk de enige bent in je omgeving die ze kunt sturen, en dan ook alleen maar via iMessage. Er is een trucje, door een Animoji die je gestuurd hebt via iMessage te delen via WhatsApp bijvoorbeeld, maar dat is natuurlijk totaal niet praktisch.

©PXimport

Batterij

Uiteraard kan ik je over de batterij nog geen uitvoerige informatie geven, maar mijn eerste indruk is dat de iPhone X een stuk langer meegaat dan mijn iPhone 7 Plus. Of dat echt zo is zal de komende dagen moeten uitwijzen, maar het ziet er goed uit. Overigens stoor ik me enorm aan het feit dat het voor de iPhone X niet mogelijk is om het batterijpercentage weer te geven, een functie die ik al jaren gebruik. Ik snap waarom, er is geen plek rechtsboven (dankzij die uitsparing die ik zo mooi vond), maar dit zijn van die kleine verrassingen waar je niet blij van wordt.

Conclusie:

Ik kan niet anders zeggen dat de iPhone X een prachtige smartphone is. Hij ziet er heerlijk luxe uit, het display op volledige grootte is prachtig, draadloos opladen is fijn, en laten we niet vergeten dat je met de Bionic-processor een echte krachtpatser in je handen hebt. Waarom ik dan toch erg kritisch ben over dit toestel? 1329 euro, dat is waarom. Het is niet dat ik niet zoveel geld voor een toestel wil betalen, maar het is dat ik het gevoel heb, dat dít het toestel is dat Apple had moeten introduceren als de iPhone 8, mét 4K, een draadloze oplader en ook nog eens voor de prijs van de 8. Het is allemaal supergaaf, en heel erg premium kwaliteit, maar het is teveel geld voor te weinig. Kun je daar overheen stappen, en wil je gewoon heel graag die iPhone X, dan zeg ik kopen die hap, het zal je echt niet teleurstellen. Maar heb je een iPhone 5s of 6 en ben je toe aan een nieuwe, dan raad ik je aan om gewoon lekker de 8 te kopen. Een prima toestel, ook niet goedkoop, maar wel met een heerlijke thuisknop, die ik nú al mis.

Als je alles uit je staafmixer wilt halen, moet je wel weten hoe je ermee om moet gaan. Met deze tips krijg je niet alleen de beste (lees: lekkerste) resultaten, maar gaat je staafmixer ook langer mee. Win-win! 

Lees ook: Dit kun je allemaal (nog meer) met een staafmixer

Tip 1: Ingrediënten voorsnijden

Hoewel staafmixers erg krachtig kunnen zijn, hebben ze ook relatief kleine mesjes. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een blender kan het voor een staafmixer daarom lastig zijn om grote stukken goed en gelijkmatig te verpulveren. Je kunt je staafmixer dus een handje helpen door je ingrediënten van tevoren in kleinere stukken te snijden. Hiermee verklein je de kans op klonten of stukjes in je soep of saus én raken de messen minder snel overbelast. 

Tip 2: Let op het vermogen

Het is altijd belangrijk om rekening te houden met het vermogen van je staafmixer, want dat bepaalt welke ingrediënten het apparaat kan pureren. Het pureren van harde ingrediënten zoals noten of ongekookte groenten met een staafmixer met een laag vermogen gaat hoogstwaarschijnlijk niet lukken. Of het lukt wel, maar met een overbelaste motor tot gevolg. Voor harde ingrediënten is vaak een vermogen van minstens 600 watt nodig. Wil je vaak en veel gaan pureren, kies dan voor een vermogen van minstens 1000 watt. Maar let ook op het toerental, oftewel het aantal rotaties per minuut (RPM). Een staafmixer kan namelijk een laag vermogen hebben, maar wél een toerental van minstens 10.000 RPM. Dan is hij alsnog krachtig genoeg om harde ingrediënten te pureren. 

©Khaletski Siarhei | goffkein.pro

Tip 3: Niet te lang pureren

Lang achter elkaar pureren is funest voor de messen en de motor van een staafmixer. Beter is om in pulsen te pureren, waarbij je de motor tussen het pureren door steeds een paar seconden laat rusten. Vooral bij dikkere mengsels, zoals notenpasta, smoothies en dikke soepen, is dit belangrijk. Het is afhankelijk van het vermogen van een staafmixer hoe lang hij achter elkaar kan pureren. Vaak staat dit aangegeven bij de specificaties. Heb je geen idee? Pureer zachte ingrediënten dan niet langer dan 1,5 minuut en harde ingrediënten niet langer dan 45 seconden. Maakt je staafmixer een raar geluid of wordt hij erg warm, stop dan meteen met pureren. Dit zijn signalen dat het apparaat overbelast is. 

Tip 4: De juiste snelheid

De meeste staafmixers hebben meerdere snelheidsstanden en dat is niet zonder reden. Zo heb je voor het fijn pureren van dikkere mengsels en harde ingrediënten vaak een hogere snelheid nodig dan voor lichte bereidingen. En de turbostand kan handig zijn om harde ingrediënten kort maar krachtig te verpulveren of om een extra gladde soep te maken. Soms wil je een combi van snelheden gebruiken. Je begint bijvoorbeeld met een lage snelheid om spatten in de keuken te voorkomen en bouwt vervolgens geleidelijk op naar een hogere snelheid voor een glad resultaat. 

Tip 5: Ronddraaiende beweging

Beweeg je je staafmixer tijdens het pureren altijd gewoon op en neer? Op zich niks mis mee, want pureren doet het apparaat toch wel. Maar wil je zeker weten dat je geen plekken overslaat, maak dan tijdens het op en neer gaan óók een cirkelvormige beweging. Want op een mayonaise met klontjes zit natuurlijk niemand te wachten. 

©VI Studio

Tip 6: Schoonmaken

Een staafmixer neemt je veel werk uit handen, maar daar moet je wel iets voor terugdoen. Een staafmixer die niet goed schoongemaakt wordt, zal sneller vastlopen door aangekoekte etensresten. De motor moet dan tijdens het pureren harder werken en zal waarschijnlijk sneller overbelast raken. Daarnaast is een vieze staafmixer natuurlijk niet zo hygiënisch. Wil je geen bacteriën en nare geurtjes in je verse soep, maak je staafmixer dan na elk gebruik goed schoon. Dat kost je nauwelijks moeite: laat het apparaat even draaien in een maatbeker met warm water en wat afwasmiddel of doe hem, als dat kan, in de vaatwasser.

Tijdens het persevent van Sony op het Europese hoofdkwartier in Weybrigde in het Verenigd Koninkrijk werden de nieuwe soundbars en tv's van 2025 aangekondigd. Het bedrijf zegt het misschien niet met zoveel woorden, maar de boodschap is duidelijk: minder frequente updates van alle modellen, en miniled blijft de technologie voor het topmodel.

 De 2023 A95L qd-oled-tv heeft twee jaar in het aanbod gestaan, ondanks het feit dat er vorig jaar wel degelijk een nieuw paneel beschikbaar was. In 2025 krijgt het model wel een update. De Bravia 8 II - te lezen als Bravia 8 Mark 2 - zal uitgerust zijn met het nieuwste (3e generatie) qd-oled-paneel van Samsung Display. Sony claimt dat dit paneel een 25% hogere piekhelderheid zal leveren ten opzichte van de A95L. Als we kijken naar wat Samsung Display (de panelfabrikant) claimde op CES, dan kan dit paneel tot 4.000 nits piekhelderheid leveren. We vermoeden dat Sony daar onder zal blijven, het merk is over het algemeen wat voorzichtiger en pusht zijn oled-panelen niet tot het uiterste op het gebied van piekhelderheid. Opmerkelijk genoeg vermeldde Sony expliciet dat de Bravia 8 II goedkoper zal zijn dan de A95L, maar concrete prijzen zijn er nog niet. De Bravia 8 II zal beschikbaar zijn in 55 en 65 inch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De Bravia 5 en Bravia 3

Verder naar onder in de line-up worden de Bravia 5 en Bravia 3 aangekondigd, ze vervangen respectievelijk de X90L en de X75WL. De Bravia 5 wordt uitgerust met de XR-processor (ook te vinden op de hogere modellen) en een XR Backlight Master Drive, een miniled-achtergrondverlichting die zes keer meer zones zal gebruiken dan de X90L. Hij zal beschikbaar zijn in 55, 65, 75,85, en 98 inch. De Bravia 3 is een instap 4K-model met direct led-achtergrondverlichting en de X1-processor. Dit model zal beschikbaar zijn in 43, 50, 55, 65, 75, en 85 inch. Beide modellen ondersteunen Dolby Vision en Dolby Atmos.

Demo's van nieuwe modellen

Sony toonde een aantal demonstraties van de nieuwe modellen, in vergelijking met een aantal concurrenten (dat waren uiteraard 2024-modellen). De Bravia 8 II stond opgesteld naast de voorganger de A95L, een Sony referentie studiomonitor, en een LG G4 en Samsung S95D. Zowel in Vivid Mode als de Filmmaker Mode (of vergelijkbaar want Sony gebruikt geen Filmmaker Mode) liet de Bravia 8 II een sterke indruk na. Zijn beelden leunen erg dicht tegen de studioreferentie aan. Kleuren in zeer heldere accenten zijn beter, en donkere gradaties worden nauwkeuriger weergegeven.

De Bravia 5 stond opgesteld naast een X85L (wat overigens een ietwat vreemde vergelijking is, want het toestel vervangt de X90L) en een Samsung QN85D. De XR Backlight Master Drive geeft de Sony flink wat extra helderheid en een duidelijke verbetering in contrast. Sony toonde ook een nieuwe techniek voor ruisonderdrukking bij oude bronnen (SD-content zoals Friends). Dat presteerde in sommige gevallen goed, maar liet in andere gevallen meer ruis zien. Mogelijk verfijnt Sony dit nog voordat het model op de markt komt. Het feit dat de testen in Vivid beeldmode gedaan werden, maakt de vergelijking ook moeilijk, vermits fabrikanten daar vaak veel vrijheid nemen.

Audioverwerking, beeldverwerking en Studio Calibrated

Op het gebied van beeldverwerking liet Sony dit keer geen belangrijke nieuwigheden zien. Ons oordeel over het nieuwe ruisonderdrukkingsalgoritme dat tijdens de Bravia 5 demo getoond werd, laten we nog even achterwege totdat we het zelf kunnen testen. De Bravia 3 heeft een nieuw algoritme voor beeldkwaliteit, maar dat werd alleen in Vivid-mode getoond en dat is een test waaruit weinig op te maken valt.  

©Eric Beeckmans | ID.nl

Sony benadrukte verder nog de aanwezigheid van Voice Zoom 3 op de Bravia 8 II en Bravia 5. Daarmee kan de processor nauwkeurig stem of dialogen isoleren van de rest van de audio. Zo kun je die selectief versterken (voor film kijken ’s avonds) of verzwakken (om de commentator bij sport wat stiller te maken).

De tagline van Sony, ‘Cinema is coming home', wil de fabrikant garanderen met een aantal Studio Calibrated beeldmodes: Netflix Adaptive Calibrated Mode, Prime Video Calibrated Mode en Sony Pictures Core Calibrated Mode. Die modi zijn specifiek in samenwerking met de respectievelijke streamingdienst opgezet. Voor alle andere content is er de ‘Professional’-beeldmode.

Tweejaarlijkse cyclus en miniled als toptechnologie

Net als vorig jaar heeft Sony alleen een deel van line-up vernieuwd. Dat is een aanpak die we toejuichen, want het maakt de verbeteringen die een nieuw model krijgt veel duidelijker. Sony kan daar eventueel nog wel van afwijken, bijvoorbeeld als een model het slecht doet in de markt. Maar we hopen dat dit voorbeeld navolging krijgt.

De 2024 Bravia 9 - een miniled-model - geldt nog steeds als het topmodel, ondanks de vernieuwde Bravia 8 II QD-OLED. Sterker nog, Sony kondigde voor volgend jaar een RGB-miniled technologie aan die duidelijk voorbestemd is om het nieuwe topmodel te worden.

Wat is een rgb-miniled achtergrondverlichting?

De achtergrondverlichting is het onderdeel van een lcd-tv dat licht produceert. Dat kunnen witte leds zijn, maar een moderne premium lcd-tv gebruikt doorgaans talloze minileds die blauw licht produceren, dat via een quantum dot-folie wordt omgezet naar wit licht. De leds worden onderverdeeld in zones die de processor individueel kan aansturen om het contrast te verbeteren. In donkere zones dimt hij het licht, in heldere zones kan hij de leds sterker aansturen. Om kleur te produceren wordt elke pixel met behulp van een kleurfilter opgedeeld in een rode, groene en blauwe subpixel.

©Sony

RGB-miniled technologie vervangt dit systeem door trio's van rode, groene en blauwe minileds te gebruiken die samen wit licht creëren, waardoor de quantum dot-laag overbodig wordt. Omdat er nog steeds veel minder leds dan pixels zijn, blijft het kleurenfilter nodig om per pixel de juiste kleuren te creëren. Net zoals bij een huidige miniled-tv worden de leds onderverdeeld in zones om het contrast te verbeteren.

©Sony

Maar deze technologie kan nog een stapje verder gaan. Als de processor detecteert dat er in een bepaalde zone enkel groen licht nodig, dan kan hij de rode en blauwe leds uitschakelen. Dat is alvast veel efficiënter dan het overbodige licht weg te filteren.

Wachten tot 2026 voor nog rijkere, helderdere kleuren

Sony claimt dat dit soort achtergrondverlichting een piekhelderheid van 4.000 nits en kleurbereik van 99 % P3 kan bereiken en 90% Rec.2020. Dat is een flinke upgrade ten opzichte van de beste tv’s die momenteel wel 4000 nits halen, maar eerder 95% P3 en 75% Rec.2020 leveren. Concreet kan een rgb-miniled veel helderdere kleuren tonen, die toch erg intens zijn.

©Sony

Daarnaast zijn ook meer nauwkeurige kleurgradaties mogelijk, en dat zowel in heel donkere als heel heldere tinten. Een aangezien meer en meer filmmakers vaak erg donkere scènes gebruiken, zou dat een welkome verbetering zijn. De technologie heeft nog twee extra voordelen. Ze is schaalbaar naar grote tv-maten. En een rgb-miniled tv zou ook een betere kijkhoek hebben, al liet Sony niet weten hoe dat gerealiseerd wordt. Sony zal een eerste model vermoedelijk in 2026 lanceren.

Ook bij audio een beperkt aantal nieuwe modellen

Net als bij de televisies worden ook de audioproducten niet meer elk jaar vernieuwd zo blijkt. Vorig jaar kreeg de top van het aanbod een make-over, dit jaar is de onderste helft aan de beurt. De Bravia Theatre Bar 6 is een 3.1.2 soundbar met subwoofer. De Bravia Theatre System 6 is een 5.1 soundbar met bijgeleverde surroundluidsprekers en subwoofer. Beide ondersteunen Dolby Atmos, DTS:X, Voice Zoom 3. We kregen een korte demo van de vernieuwde Bravia Bar 6, die een duidelijk vollere en stevigere klank produceerde dan de voorganger.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Daarnaast zijn er ook twee optionele accessoires. De Bravia Theatre Rear 8 bestaat uit één paar draadloze surroundluidsprekers die je kunt gebruiken om de Bar 6 uit te breiden. De Bravia Theatre Sub 7 is een compacte draadloze subwoofer van 100W.

Bekijk andere Sony-tv's op Kieskeurig.nl: