Hoe veilig is Face ID op de iPhone X?
De iPhone X heeft een aantal prettige innovatieve functies, maar weinig waren tijdens de presentatie van de telefoon zo spraakmakend als die van Face ID. Maar hoe veilig is het eigenlijk om je telefoon te ontgrendelen met je gezicht?
Wat is Face ID ook alweer?
De iPhone X (je spreekt het uit als 'iPhone tien') is een opvallende telefoon die op de tiende verjaardag van de originele iPhone werd aangekondigd. En voor zo'n speciale editie kom je niet weg met een iets betere chip, camera en accuduur - daarvoor hebben we de iPhone 8 al. De iPhone X is vooral anders vanwege zijn innovatieve scherm, dat bijna de hele voorkant van het toestel vult.
Geen homeknop
Een belangrijk offer dat daarbij is gemaakt is de homeknop, één van de bekendste features van iOS die al sinds de eerste iPhone wordt gebruikt. Die is weg, en hoewel dat véél meer schermruimte oplevert betekent het ook dat de belangrijke functie Touch ID weg is. In de maanden voorafgaand aan de presentatie werd al gespeculeerd dat Apple een soort vingerafdrukscanner in het scherm zou verwerken, maar in werkelijkheid heeft Apple een nieuwe manier van ontgrendeling gevonden: een gezichtsscanner met de naam Face ID.
Threat model
Of het ontgrendelen met een gezichtsuitdrukking veilig is of niet hangt af van wie je het vraagt. Aan de ene kant is de technologie (mogelijk) net zo veilig als Touch ID (al weten we dat pas als de telefoon echt uit is), maar in de praktijk kan het juist ook makkelijker zijn voor anderen om je telefoon ermee te ontgrendelen - bijvoorbeeld als je ooit met de politie in aanraking komt.
Apple vs. de FBI
Touch ID was weliswaar één van de handigste manieren om dat te doen, maar het had ook nadelen. Een vingerafdruk is namelijk iets wezenlijks anders dan een wachtwoord (of een pass code), en dat levert frictie op voor opsporingsdiensten. In Amerika lag Apple bijvoorbeeld flink in de clinch met de FBI omtrent het ontgrendelen van de iPhone van een overleden terrorist. De FBI wilde dat Apple meewerkte aan die ontsleuteling, maar Apple weigerde. Het kostte uiteindelijk veel tijd én heel veel geld om de telefoon handmatig te ontsleutelen.
De FBI kreeg het niet voor elkaar een telefoon te ontsleutelen zonder Apples hulp
-
Nederlandse regels rondom biometrie
In Nederland zijn er nog geen goede regels omtrent het ontgrendeling met biometrie, vertelt Reinout Barth van Privacy Barometer. Hij noemt bijvoorbeeld wel het recht dat je niet hoeft mee te werken aan je eigen veroordeling door bijvoorbeeld een wachtwoord af te geven, maar een vingerafdruk of andere biometrische informatie valt daar niet onder. "Een wachtwoord zit in je hoofd, dat hoef je niet af te geven, maar een vingerafdruk of een gezichtsscan zijn anders. Je moet bijvoorbeeld ook al je vingerafdruk geven als je opgepakt wordt voor een zwaar misdrijf." In de Wet Computercriminaliteit III stond aanvankelijk wel dat verdachten verplicht hun wachtwoord moesten afgeven bij een onderzoek, maar dat is uit de conceptwet gehaald - juist omdat het zo controversieel en ongrondwettelijk was.
Geen specifieke wet voor
In de wet staat niets specifieks over het gebruik van vingerafdrukken of gezichtsscans om telefoons of andere apparatuur te ontgrendelen, maar volgens Barth betekent dat in de praktijk dat de politie het zal proberen. "Pas daarna wordt er vaak door een rechter gekeken of dat wel rechtmatig is."
Dat betekent dat de politie in theorie de iPhone X op je gezicht kan richten om die te ontgrendelen - een stuk simpeler dan iemand dwingen fysiek zijn vinger op de homeknop te laten houden, al zou dat laatste dus misschien ook mogen.
Rekening mee gehouden in iOS 11
Apple heeft daar rekening mee gehouden in iOS 11. Dat is het standaardbesturingssysteem voor de iPhone X, en wordt straks uitgerold voor alle oudere iPhones die Touch ID hebben. In iOS 11 is het mogelijk Touch ID tijdelijk uit te schakelen door 5 keer snel achter elkaar op de homeknop te drukken. Je komt dan terecht in een scherm waar je noodnummers kunt bellen - gelijk ook handig voor als je een noodnummer moet bellen met de telefoon van iemand anders. Om de telefoon vervolgens verder te gebruiken moet je verplicht gebruik maken van de 6-cijferige pincode. En die is een stuk lastiger te omzeilen.
Die functie is echter ook handig voor wanneer je onverhoopt moet zorgen dat je je telefoon goed vergrendelt, bijvoorbeeld als je ineens wordt opgepakt - maar laten we hopen dat dat niet snel gebeurt. Bovendien is er altijd de mogelijkheid Face ID (en Touch ID) uit te schakelen en alleen op de pincode te vertrouwen.
In Nederland is geen specifieke wet rondom gebruik van biometrie
-
Veiligheid
Als we er vanuit mogen gaan dat Face ID niet zomaar mag worden gebruikt door de opsporingsdiensten, hoe veilig is het dan wel? Sowieso is er een beperkt aantal mogelijkheden om het gezicht te scannen voordat de telefoon sowieso met een pincode moet worden ontgrendeld - net zoals dat nu geregeld is voor Touch ID.
Dat was zelfs te zien tijdens de demo van de nieuwe telefoon. De gezichtsscanners faalde op het moment suprème, maar Apple verklaarde later dat dat juist de bedoeling was.
Veel aandacht voor de veiligheid
Apple zou Apple niet zijn als het met veel bombarie aankondigde hoeveel aandacht het aan de beveiliging van de feature heeft gestopt. Dat is niet onterecht: Touch ID in combinatie met de zescijferige code is tot de dag van vandaag nog amper te kraken.
Gezichtsidentificatie is echter een andere vorm van beveiliging, en daarvoor moest Apple opnieuw terug naar de tekentafel. Het bedrijf werkte in ieder geval samen met bedrijven uit Hollywood die levensechte replica's van gezichten maakte, om te kijken of Face ID daarmee te omzeilen was. Dat is in ieder geval toewijding...
Opslag op telefoon
Als de iPhone daadwerkelijk uit wordt gebracht kunnen hackers en beveiligingsonderzoekers zich pas echt storten op de beveiliging van de iPhone X. Dan weten we pas écht of die veilig is.
Wat in ieder geval wel hoop biedt is de manier waarop Face ID wordt opgeslagen op de telefoon. Gezichtsscans worden lokaal op de telefoon bekeken en gecontroleerd, en worden niet doorgestuurd naar Apple zelf. Een inbreker moet dus sowieso toegang hebben tot het toestel zelf om data ervan te verzamelen, en niet tot de datastroom ervan.
Veilige enclave
Ook de manier waarop de data wordt opgeslagen is behoorlijk veilig. Dat gebeurt met 'Secured Enclave', een ingewikkeld cryptografisch proces waarbij een hash van de vingerafdruk (deels) hardwarematig wordt opgeslagen. We hebben hier te weinig ruimte om dat uitgebreid uit te leggen, maar je kunt er in detail hier meer over lezen, of in Apples whitepaper over de beveiliging van iOS en Touch ID (PDF, op pagina 7).
Goedkope knock-offs
Eén mogelijk probleem is wel wat Apples techniek voor de concurrentie betekent. De technologie mag in de peperdure iPhone X goed beveiligd zijn, maar wat nou als concurrenten ook graag op de hype inspelen met veel goedkopere telefoons die een minder goede beveiliging hebben? Neem bijvoorbeeld HTC, dat een telefoon maakte met een scanner die vingerafdrukken opsloeg waar andere apps er gewoon bij konden.
Gebruiksgemak vs. veiligheid
Apple heeft veel aandacht besteed aan Face ID, en het lijkt er voorlopig op dat de technologie behoorlijk veilig is tegen hackers. Het gebruik van een gezichtsscanner maakt het echter wel makkelijker voor de politie en opsporingsdiensten om je telefoon te ontgrendelen, dus afhankelijk van je threat model kan dat juist weer een nadeel zijn. Van de andere kant wordt dat gelukkig wel opgeheven door verschillende (nieuwe) features in het besturingssysteem. De iPhone X lijkt dan ook net als eerdere telefoons goed de grens tussen veiligheid en gebruiksgemak te hebben gevonden.
