Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met de Dreame H15 Pro Foamwash gaat het Chinese merk net een stapje verder als het om dweilen gaat, terwijl het de stofzuigprestaties niet laat overschaduwen. Ondanks dat pakt het merk niet elk probleem aan van het 699 euro kostende apparaat.

2025 is het jaar van de Dreame H15 Pro-serie, waarvan de Dreame H15 Pro Foamwash de meest recente versie is. Het is ook een van de duurdere modellen binnen deze reeks (waartoe onder meer ook de H15 Pro en H15 Mix behoren). Dit model richt zich vooral op de dweilfunctie en introduceert daarvoor een speciale foamkop. Deze kop spuit schuim op de vloer, waardoor hardnekkig vuil en uitwerpselen van huisdieren beter loskomen.

In de basis is dit nog steeds de vertrouwde H15 Pro, maar dan met een paar opvallende extra's. De Foamwash heeft net als het standaardmodel een robotarm die voorkomt dat muren nat worden en een ingebouwde wisser die de dweilborstel schoonhoudt. Je kunt het apparaat zowel rechtop als plat gebruiken, waardoor je ook moeiteloos onder banken en stoelen dweilt. Instellen en bedienen doe je eenvoudig via de Dreame-app.

©Wesley Akkerman

Dezelfde basis

Ook heb je er qua onderhoud bijna geen omkijken naar. Je plaats hem op de meegeleverde oplaadbasis, drukt op de knop voor zelfreiniging en vervolgens doet het apparaat de rest. Het maakt schoon met heet water en neemt de tijd voor het drogen, waardoor er geen nare geurtjes ontstaan. Je kunt alles zó instellen dat er om de zoveel tijd een extra schoonmaakbeurt wordt uitgevoerd, zodat je huis fris blijft en nare geurtjes geen kans krijgen.

Hoewel we over het algemeen positief zijn over de Dreame H15-serie, blijven er ook aandachtspunten. Net als bij het Pro-model zonder toevoeging, herkent dit model geen kabels en kan het die dus per ongeluk opzuigen. Tapijtherkenning ontbreekt eveneens, en water en vuil belanden samen in één opvangbak in plaats van apart. Bovendien zit de schoonwaterbak ondersteboven – en dat levert geregeld een kliederboel op.

©Wesley Akkerman

Unieke eigenschappen

In vergelijking met de H15 Pro en H15 Pro Heat biedt de Foamwash net wat meer zuigkracht, met 23.000 Pa. Ook heeft deze variant, net als de robotstofzuigers, een speciale borstel die korte metten maakt met (dieren)haren, zodat ze niet vast blijven zitten of zich ophopen tijdens het schoonmaken. Dat maakt dit apparaat een uitstekende optie voor mensen met huisdieren of lang haar (of allebei), vooral op harde vloeren.

Net zoals veel andere H15-versies biedt de Foamwash dus een unieke functie aan. Zoals gezegd kun je tijdens het schoonmaken een laagje schuim op de grond spuiten. Dit gaat heel soepel met een klein hendeltje dat onder je duim rust. Als je dat naar beneden duwt en kort ingedrukt houdt, spuit de stofzuigermond wat foam op de grond. Vervolgens ga je hier met de nat-droogstofzuiger overheen en maak je schoon zoals je dat ook zonder schuim zou doen.

©Wesley Akkerman

Met of zonder schuim

Maar waarom zou je dat doen? Nou, die extra schuimlaag kan twee dingen doen. Ten eerste helpt het schuim om nare geurtjes te verdoezelen en een frisse geur te verspreiden, waardoor je bijvoorbeeld geen last meer hebt van de geurtjes afkomstig van huisdierongelukjes. Daarnaast maakt het schuim grondiger schoon. Door wat extra schuim op een hardnekkige vlek te spuiten, verdwijnt die vaak sneller dan zonder foam.

Over het algemeen is de Dreame H15 Pro Foamwash al capabel genoeg om na één duw flink wat soorten vuil weg te halen. Denk dan aan sauzen, stof, brokjes, pap, appelmoes, noem maar op. In een enkel geval moet je er misschien een tweede keer overheen, maar dat is standaard voor dit soort machines. De grootste uitdaging blijft het aanpakken van aangekoekte vlekken. Vetvlekken op de grond naast het fornuis krijgt hij nog niet helemaal weg, maar vrijwel al het andere verdwijnt zonder moeite.

©Wesley Akkerman

Dreame H15 Pro Foamwash kopen?

Tijdens het gebruik merkten we dat de Dreame H15 Pro Foamwash dankzij de extra schuimfunctie goed presteert bij hardnekkige of opgedroogde vlekken. Je moet er soms wel een paar keer overheen gaan en bij elke beweging wat schuim laten vrijkomen, maar dat is precies waarom je dit apparaat in huis haalt. Het schuim weekt het vuil los, waardoor het na een paar bewegingen moeiteloos verdwijnt.

Tel daarbij op dat de Foamwash niet heel zwaar in de hand ligt, gemakkelijk over de vloer rijdt en redelijk flexibel is en je houdt een betrouwbare nat-droogcombinatie over die vuil sneller en beter weghaalt dan menig ander dweilstofzuiger. De prijs is vrij fors, maar met een goede aanbieding haal je een sterke allrounder in huis. Dat laagje schuim maakt echt verschil. Bovendien is de basis op orde, aangezien de H15 Pro het fundament vormt.

Microsoft 365 puilt uit van apps en functies, maar de meeste mensen beperken zich tot Outlook, Teams en Word. Daardoor blijven vele tools onbenut die je werkdag juist soepeler, creatiever en meetbaar productiever kunnen maken. In dit artikel bespreken we vijf minder bekende Microsoft-apps die al binnen enkele minuten tijdswinst opleveren.

We weten allemaal dat Microsoft 365 meer is dan alleen Word. Alleen zodra de mail is weggewerkt en de meeting is afgelopen, grijpen we automatisch terug naar onze vaste patronen. Zonde, want juist in die minder gebruikte apps zit de winst. Ze zijn al opgenomen in je licentie, vragen geen installatiestress en sluiten naadloos aan op de gegevens waarmee je toch al werkt.

Deze apps zijn eigenlijk nog je ongeopende gereedschapsladen voor onder meer snelle polls, interactieve presentaties en slim taakbeheer. We laten stap voor stap zien hoe je Forms, Sway, To Do, Whiteboard en Clipchamp inzet. Daarmee versnel je je routineklussen, trigger je je creativiteit en maak je het samenwerken leuker. Elk voorbeeld kun je in enkele minuten uitproberen, direct in de browser. Pak dus een kop koffie, open de app-launcher en ontdek wat er al klaarstaat om jouw werkdag soepeler te maken. 

Microsoft Forms: Instant enquêtes

Microsoft Forms is waarschijnlijk de snelste manier om feedback te verzamelen, maar weinig mensen weten dat de app standaard tot hun beschikking staat. Open Forms via de app-launcher of open de url en klik op Nieuw formulier. Geef je formulier een titel en beschrijving, druk op + en kies Keuze om meerkeuzevragen toe te voegen. Probeer ook eens de optie Likert nadat je een nieuwe vraag toevoegt met het plusje. Hiermee kun je verschillende vragen en antwoordopties combineren in een handige tabel.

Klik na het invoeren van al je vragen bovenaan op Voorbeeld om het resultaat te testen in de desktop- en de mobiele weergave. Zodra alles klopt, gebruik je Antwoorden verzamelen en selecteer je Koppeling kopiëren. Binnenkomende antwoorden vind je onder Antwoorden weergeven, waar je met één klik op Resultaten openen in Excel een realtime gekoppeld werkblad krijgt. Zo voeg je data toe aan bestaande dashboards zonder handmatige import. Daarmee is Forms een handige tool om snel data in een Excel-sheet te krijgen.

Sway: Interactief en meetbaar

Sway is Microsofts digitale canvas waarmee je in een handomdraai een interactieve presentatie, nieuwsbrief of rapport publiceert, zonder ook maar één dia te ontwerpen. Klik in de app-launcher op Sway (of ga naar de browserversie) en selecteer Nieuwe maken. Je start met een lege Verhaallijn waarin elke kaart een inhoudsblok vertegenwoordigt. Typ een titel, druk op Enter en klik op + om tekst, afbeeldingen of video toe te voegen. Wanneer je bij Media kiest voor Zoeken, haalt de app rechtenvrije beelden uit Bing Image Search en slaat deze meteen op in de presentatie.

Open vervolgens het rechtervenster Ontwerpen via de knop linksboven en klik op Stijlen. Met het vergrootglas-pictogram pas je lettertype en kleuren aan. De knop Remix! draait het complete ontwerp net zo lang tot het fris oogt. Druk op Afspelen om de verticale of horizontale scrolrichting te testen. Door bovenaan Delen te kiezen en de optie Invoegcode ophalen te kopiëren, plaats je de presentatie in SharePoint of op een externe site. Zo verruil je de statische dia’s voor dynamische, mobielvriendelijke verhalen voor elk publiek.

Een Sway-presentatie wordt pas echt interessant wanneer je interactiviteit toevoegt. Klik in de verhaallijn op + en kies Groep; selecteer vervolgens Stapel om een stapel kaarten te maken. Gebruik Groep / Vergelijking als je een effect wilt, bijvoorbeeld om productfeatures te onthullen.

Heb je alles gepubliceerd, ga dan naar het dashboard en open je project. Klik rechtsboven op Analyse. Hier zie je leestijd, scroltempo en de hoeveelheid tegels die zijn bekeken. Als te weinig lezers het einde halen, experimenteer dan met kortere tekstkaarten of een extra accentkleur via Stijlen. Door deze datagedreven tweaks te herhalen, optimaliseer je je verhaal op een vergelijkbare manier als A/B-testen in marketing, maar zonder ingewikkelde tools of code.

To Do: dagelijkse focus

Microsoft To Do lijkt op het eerste gezicht een takenlijst, maar de app bevat krachtige functies om afleidingen te minimaliseren. Start de dag in Mijn dag en klik op Taak toevoegen en vervolgens op Toevoegen, zodat ze in de dagplanning verschijnen. Klik vervolgens op een taak en stel via het bel-pictogram een herinnering in, bijvoorbeeld tien minuten voor je vergadering. Gebruik bij grotere projecten de functie Stap toevoegen om subtaken te definiëren, zodat je progressie ziet zonder het hoofdticket af te vinken. Door consequent prioriteiten en vervaldatums in te vullen, ontstaat een realtime dashboard dat je minder tijd kost dan een handmatig bijgehouden spreadsheet.

Whiteboard: virtueel brainstormen

Microsoft Whiteboard verandert elk toestel in een gedeeld canvas waarop je samen met anderen realtime schetst, post-its plakt en processen visualiseert. Klik op Nieuw whiteboard; er verschijnt een leeg bord voor iedereen die je ervoor uitnodigt. Klik onderaan op Notitie of notitieraster toevoegen om digitale sticky’s te plaatsen en druk na iedere regel op Ctrl+Enter voor een nieuwe kaart. Gebruik vervolgens Reacties en selecteer het smiley-pictogram om stemmen uit te brengen zonder de flow te onderbreken.

Wil je structuur aanbrengen, open dan het pictogram Sjablonen en selecteer bijvoorbeeld Kanban of SWOT. Sleep de sjabloon naar het bord en laat collega’s hun bestaande notities erin gooien. Als iemand liever tekent, activeer je de pennen onderaan. Na de sessie klik je op Instellingen / Exporteren / Afbeelding om het resultaat van je brainstorm te downloaden.

Clipchamp: snel sociale video’s maken

Clipchamp is Microsofts video-editor waarmee je zonder zware software toch professionele filmpjes in elkaar zet. De app staat standaard geïnstalleerd in Windows 11. Meld je aan met je account, en kies welk soort video’s je wilt gaan maken.

Klik op Een nieuwe video maken en kies het gewenste beeldformaat, bijvoorbeeld 16:9 voor YouTube of 9:16 voor Instagram Reels. Sleep vervolgens je ruwe beelden naar het mediaveld of importeer rechtstreeks vanaf OneDrive. Trek een clip op de tijdlijn, selecteer hem en druk op S om het fragment exact op de cursor te splitsen. Gebruik de knop Tekst aan de linkerkant en selecteer een sjabloon om de video van je eigen tekst te voorzien.

Voor dynamische overgangen klik je tussen twee clips op Overgang toevoegen, in de rechterzijbalk vind je verschillende opties. Klaar? Druk rechtsboven op Exporteren en zet de dropdown op 1080p voor de beste balans tussen scherpte en bestandsgrootte. Dankzij directe upload naar OneDrive kun je de clip meteen delen in Teams zonder extra handelingen of mails.

Maak meer impact!

Je hoeft dus geen nieuwe software te kopen om sneller, creatiever en datagedreven te werken. Forms levert je in vijf minuten bruikbare inzichten op, zeker wanneer je de antwoorden via Power Automate omzet in acties. Sway vervangt statische dia’s door responsive verhalen die zich aanpassen aan elk scherm. Met To Do combineer je persoonlijke focus en teamtaken zonder dubbelwerk. Met Whiteboard kun je intuïtief brainstormen, terwijl Clipchamp binnen de browser video’s produceert die klaar zijn voor sociale kanalen. Door deze minder bekende onderdelen slim in te zetten, verhoog je de productiviteit én de betrokkenheid zonder een cent extra.