Een knisperend houtvuur op een koude winteravond is het toppunt van gezelligheid, maar het blijft een van de minst efficiënte manieren om het huis te verwarmen. Zo'n haard wordt doorgaans alleen ingezet als aanvullende warmtebron. Toch kun je deze energie veel efficiënter gebruiken zodat niet alleen de woonkamer maar het hele huis profiteert van de haard, hout- of pelletkachel.

De ideale warmteverdeling

Een cv-houtkachel verwarmt niet alleen de kamer waar de kachel of haard is opgesteld, maar ook het bestaande cv-systeem. Deze technologie is ondertussen sterk geëvolueerd op vlak van milieuvriendelijkheid en efficiëntie.

Bij de oudere cv-houtkachels was de warmteverdeling vaak niet optimaal. Daarmee bedoelen we dat het snel te warm werd in de woonkamer, maar dat de rest van de woning onvoldoende op temperatuur kwam. De ideale cv-kachel geeft een derde van zijn warmte af aan de woonkamer en twee derde aan de centrale warming. Het evenwicht tussen de kachelverwarming in de kamer en de verwarming van het cv-water moet goed geregeld zijn. Dat noemt men de dimensionering.

Gaat het om een kleine woonkamer, dan kan er bijvoorbeeld een kleiner kachelglas worden geplaatst. Een goede cv-kachel is zelfs uitgerust met een functie die de kachel of haard zachter of harder laat branden afhankelijk van de warmtevraag.

©https://nordicfire.nl

Werking

Laten we beginnen met een waarschuwing voor de handige Harry's … Je kunt geen bestaande houtkachel zonder risico ombouwen tot een cv-houtkachel. Begin er dus niet aan. De cv-kachel wordt aangesloten op de aanvoer- en retourleiding van het cv-systeem. Het koude water wordt aangevoerd en wanneer het water in de leiding de juiste temperatuur heeft bereikt, zal een pomp het water langs of door een warmtewisselaar leiden. Vaak is die warmtewisselaar een dunne buis in spiraalvorm, die als je hem zou uitrekken wel 35 meter lang zou zijn. De warmtewisselaar is afgescheiden van het vuur en zorgt voor een optimale luchtverdeling. Het verwarmde water wordt vervolgens door het cv-systeem gepompt dat de radiatoren of vloerverwarming verwarmt.  

Buffervat of niet?

Ruwweg kunnen we de werking verdelen in twee basissystemen. In een bestaande woning met radiatoren worden de leidingen die uit de kachel komen, aangesloten op de cv-ketel. Op die manier nemen de radiatoren de energie rechtstreeks over. Wanneer het in huis voldoende warm is, valt de cv-ketel stil. Het is dus belangrijk dat de cv-kachel goed is gedimensioneerd. Dat betekent dat het vermogen van de cv-kachel is afgestemd op het vermogen van de ketel. 

© https://www.ddg.be

Het tweede systeem is bedoeld voor nieuwbouw met vloerverwarming. Daar werkt men met een buffervat van 500 à 800 liter. De cv-kachel verwarmt het water in het buffervat en daarvandaan wordt de warmte verdeeld naar de vloerverwarming. Zo'n buffervat kan ook worden aangesloten op een warmtepomp, zodat er altijd voldoende warm water is.

Een buffervat is geschikt voor systemen op lage temperatuur, zoals vloerverwarming en lagetemperatuur-radiatoren. In dat geval werken de cv-kachel en de warmtepomp samen. Is het water in het buffervat op temperatuur gebracht door de cv-kachel, dan hoeft de warmtepomp niet aan het werk. Het rendement van de optie met buffervat ligt iets hoger dan de optie zonder buffervat.

Een bijkomend voordeel van een buffervat is dat de kachel ook tapwater, bijvoorbeeld om te douchen, verwarmt. Wanneer er heel veel warm tapwater wordt gevraagd, springt de cv-ketel of warmtepomp mee in. 

© https://www.ddg.be

© https://nordicfire.nl/

Prijzen en besparing

Je moet natuurlijk de routine hebben om consequent te stoken, hout te verzamelen en regelmatig de haard of kachel schoon te maken. Deze moeite levert je geen windeieren op. Je kunt hiermee de gasrekening met de helft verlagen. Door 's avonds te stoken en het buffervat op te warmen, kun je de dag daarna van de opgeslagen energie genieten en ben je minder de speelbal van de schommelde energieprijzen.

Een cv-kachel kost tussen de 8000 en 10.000 euro, plaatsing inbegrepen. De prijs ligt dus hoger dan die van de gascondensatieketel. Het is ook duurder dan een gewone kachel, maar het rendement is wel veel groter. Verder heeft zo'n cv-kachel nauwelijks meer onderhoud nodig dan een gewone houtkachel. Je mag de kachel zelf onderhouden, maar het is verstandig om na vijf jaar een professional te vragen om de warmtewisselaar en het ruitje na te kijken. Dit kost zo'n 200 euro. Wel kun je met een speciale borstel de warmtewisselaar reinigen.

Voordelen van een cv-kachel

Nadelen

© https://nordicfire.nl/

En het milieu?

De Europese wet Ecodesign 2022 is streng en stelt eisen aan het minimale rendement van de producten. De fabrikanten hebben zich moeten aanpassen, want ze mogen niet langer zomaar alle houtkachels op de markt brengen. Kachels mogen nog maar 40 milligram fijnstof per kubieke meter uitstoten en moeten ze een rendement halen van minimaal 75 procent. Bij oude kachels lag het rendement op slechts 20 procent. Daarbij is de juiste installatie en het bijpassend rookkanaal ook belangrijk. 

Lees ook: Haard of houtkachel aan? Zo verbeter je de trek in de schoorsteen

Veiligheid

Het is belangrijk dat de cv-haard zijn geproduceerde warmte in het huis kwijt kan. Wanneer het water van cv-haard een te hoge temperatuur bereikt, zijn er enkele beveiligingen. Als er een te hoge temperatuur dreigt te ontstaan, wordt de warmtewisselaar langzaam gekoeld met koud leidingwater tot de temperatuur uit de gevarenzone is. Het koelwater wordt naar de riolering geleid. Hierdoor zal de cv-installatie geen druk verliezen en hoeft het systeem ook niet bijgevuld te worden.

Bovendien is er een overdrukventiel dat zorgt dat de druk niet te veel kan oplopen. Cv-kachels worden ook voorzien van een thermische beveiliging. Deze meet de temperatuur in de kachel en zal de cv-houtkachel beschermen tegen oververhitting. 

🔥Nog even sparen voor een cv-kachel? Geniet vast van de sfeer met een gezellig haardje

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.