Gezellig bij de cv-kachel: combineer warmte en sfeer in huis
Een knisperend houtvuur op een koude winteravond is het toppunt van gezelligheid, maar het blijft een van de minst efficiënte manieren om het huis te verwarmen. Zo'n haard wordt doorgaans alleen ingezet als aanvullende warmtebron. Toch kun je deze energie veel efficiënter gebruiken zodat niet alleen de woonkamer maar het hele huis profiteert van de haard, hout- of pelletkachel.
Dit artikel in het kort:
Als je sfeer en verwarming wilt combineren, kun je kiezen voor de zogenoemde cv-kachel. Dit is een verwarmingstoestel voor mensen die veel eigen hout hebben, die houden van de charme van een houtvuur en die de gasrekening willen verlagen. En wanneer je met een buffervat werkt, is het zelfs mogelijk om ook het kraanpwater met deze cv-kachels te verwarmen.
Handig en een grote tuin? Check dan ook dit artikel: Altijd warm en knus in de tuin zitten met een zelfgebouwde buitenhaard
De ideale warmteverdeling
Een cv-houtkachel verwarmt niet alleen de kamer waar de kachel of haard is opgesteld, maar ook het bestaande cv-systeem. Deze technologie is ondertussen sterk geëvolueerd op vlak van milieuvriendelijkheid en efficiëntie.
Bij de oudere cv-houtkachels was de warmteverdeling vaak niet optimaal. Daarmee bedoelen we dat het snel te warm werd in de woonkamer, maar dat de rest van de woning onvoldoende op temperatuur kwam. De ideale cv-kachel geeft een derde van zijn warmte af aan de woonkamer en twee derde aan de centrale warming. Het evenwicht tussen de kachelverwarming in de kamer en de verwarming van het cv-water moet goed geregeld zijn. Dat noemt men de dimensionering.
Gaat het om een kleine woonkamer, dan kan er bijvoorbeeld een kleiner kachelglas worden geplaatst. Een goede cv-kachel is zelfs uitgerust met een functie die de kachel of haard zachter of harder laat branden afhankelijk van de warmtevraag.
©https://nordicfire.nl
De cv-houtkachel verwarmt de kamer waarin hij is opgesteld en de centrale verwarming.
Werking
Laten we beginnen met een waarschuwing voor de handige Harry's … Je kunt geen bestaande houtkachel zonder risico ombouwen tot een cv-houtkachel. Begin er dus niet aan. De cv-kachel wordt aangesloten op de aanvoer- en retourleiding van het cv-systeem. Het koude water wordt aangevoerd en wanneer het water in de leiding de juiste temperatuur heeft bereikt, zal een pomp het water langs of door een warmtewisselaar leiden. Vaak is die warmtewisselaar een dunne buis in spiraalvorm, die als je hem zou uitrekken wel 35 meter lang zou zijn. De warmtewisselaar is afgescheiden van het vuur en zorgt voor een optimale luchtverdeling. Het verwarmde water wordt vervolgens door het cv-systeem gepompt dat de radiatoren of vloerverwarming verwarmt.
Houd je voeten warm, ook tijdens de koudste dagen!
Vind jouw perfecte paar pantoffels en geniet van ultiem comfort thuis!Buffervat of niet?
Ruwweg kunnen we de werking verdelen in twee basissystemen. In een bestaande woning met radiatoren worden de leidingen die uit de kachel komen, aangesloten op de cv-ketel. Op die manier nemen de radiatoren de energie rechtstreeks over. Wanneer het in huis voldoende warm is, valt de cv-ketel stil. Het is dus belangrijk dat de cv-kachel goed is gedimensioneerd. Dat betekent dat het vermogen van de cv-kachel is afgestemd op het vermogen van de ketel.
© https://www.ddg.be
Het schema zonder buffer. (afbeelding: https://www.ddg.be)
Het tweede systeem is bedoeld voor nieuwbouw met vloerverwarming. Daar werkt men met een buffervat van 500 à 800 liter. De cv-kachel verwarmt het water in het buffervat en daarvandaan wordt de warmte verdeeld naar de vloerverwarming. Zo'n buffervat kan ook worden aangesloten op een warmtepomp, zodat er altijd voldoende warm water is.
Een buffervat is geschikt voor systemen op lage temperatuur, zoals vloerverwarming en lagetemperatuur-radiatoren. In dat geval werken de cv-kachel en de warmtepomp samen. Is het water in het buffervat op temperatuur gebracht door de cv-kachel, dan hoeft de warmtepomp niet aan het werk. Het rendement van de optie met buffervat ligt iets hoger dan de optie zonder buffervat.
Een bijkomend voordeel van een buffervat is dat de kachel ook tapwater, bijvoorbeeld om te douchen, verwarmt. Wanneer er heel veel warm tapwater wordt gevraagd, springt de cv-ketel of warmtepomp mee in.
© https://www.ddg.be
Het schema met buffer.
CV-HAARD VERSUS CV-PELLETKACHEL
Behalve dat de ene met houtblokken wordt gestookt en de andere met pellets, zijn er nog belangrijke verschillen. Bij een cv-pelletkachel zitten de belangrijkste componenten al in de behuizing: de waterpomp, een drukvat, de kranen en de beveiligingsnippels. Bij een cv-houthaard moeten die nog los worden aangeschaft en aangesloten. Dat is werk voor de specialist. Bovendien is de pelletkachel elektronisch gestuurd en zal die automatisch lager gaan stoken wanneer de warmtevraag afneemt of stopt.
© https://nordicfire.nl/
De HRV Sienna is een cv-pelletkachel.
Prijzen en besparing
Je moet natuurlijk de routine hebben om consequent te stoken, hout te verzamelen en regelmatig de haard of kachel schoon te maken. Deze moeite levert je geen windeieren op. Je kunt hiermee de gasrekening met de helft verlagen. Door 's avonds te stoken en het buffervat op te warmen, kun je de dag daarna van de opgeslagen energie genieten en ben je minder de speelbal van de schommelde energieprijzen.
Een cv-kachel kost tussen de 8000 en 10.000 euro, plaatsing inbegrepen. De prijs ligt dus hoger dan die van de gascondensatieketel. Het is ook duurder dan een gewone kachel, maar het rendement is wel veel groter. Verder heeft zo'n cv-kachel nauwelijks meer onderhoud nodig dan een gewone houtkachel. Je mag de kachel zelf onderhouden, maar het is verstandig om na vijf jaar een professional te vragen om de warmtewisselaar en het ruitje na te kijken. Dit kost zo'n 200 euro. Wel kun je met een speciale borstel de warmtewisselaar reinigen.
Voordelen van een cv-kachel
De warmte verspreidt zich over meerdere ruimtes, dus het comfort is hoger dan bij een gewone kachel.
Verwarmen met hout blijft veel voordeliger dan verwarmen met gas.
De sfeer van een knisperend haardvuur.
Een cv-houtkachel kan prima gecombineerd worden met zonnepanelen. Op zonnige dagen levert de zonneboiler de warmte en op de koude dagen neemt de kachel de warmtelevering voor zijn rekening.
Heb je geen zin om met hout te stoken, dan neemt de cv-ketel of warmtepomp de verwarming over.
Nadelen
De installatie kun je niet zelf, het vereist kennis.
Je moet de kachel regelmatig vullen met hout.
Een goede cv-kachel is duur.
Een buffervat neemt veel ruimte in.
© https://nordicfire.nl/
De nieuwe cv-kachels beantwoorden aan de Ecodesign 2022-norm.
En het milieu?
De Europese wet Ecodesign 2022 is streng en stelt eisen aan het minimale rendement van de producten. De fabrikanten hebben zich moeten aanpassen, want ze mogen niet langer zomaar alle houtkachels op de markt brengen. Kachels mogen nog maar 40 milligram fijnstof per kubieke meter uitstoten en moeten ze een rendement halen van minimaal 75 procent. Bij oude kachels lag het rendement op slechts 20 procent. Daarbij is de juiste installatie en het bijpassend rookkanaal ook belangrijk.
Lees ook: Haard of houtkachel aan? Zo verbeter je de trek in de schoorsteen
Veiligheid
Het is belangrijk dat de cv-haard zijn geproduceerde warmte in het huis kwijt kan. Wanneer het water van cv-haard een te hoge temperatuur bereikt, zijn er enkele beveiligingen. Als er een te hoge temperatuur dreigt te ontstaan, wordt de warmtewisselaar langzaam gekoeld met koud leidingwater tot de temperatuur uit de gevarenzone is. Het koelwater wordt naar de riolering geleid. Hierdoor zal de cv-installatie geen druk verliezen en hoeft het systeem ook niet bijgevuld te worden.
Bovendien is er een overdrukventiel dat zorgt dat de druk niet te veel kan oplopen. Cv-kachels worden ook voorzien van een thermische beveiliging. Deze meet de temperatuur in de kachel en zal de cv-houtkachel beschermen tegen oververhitting.
